Hulp stroomt uit alle werelddelen naar
getroffen stad
Aardbeving maakt Agadir met grond gelijk: 1000 doden
JONGE PAAR VOOR HET
EERST IN OPENBAAR
Het woord is
aan de jury...
SENAAT SNURKT TIJDENS
MARATHONVERGADERING
OVER NEGERKIESRECHT
Oosterlandse
ambtenaren
wachten op
hun salaris
GEEN STEEN OP DE ANDERE
Boterprijs daalt
Zuidelijken vullen
tijd met kletspraat
De Bilt: Bewolkt
Broer en zuster
gedood
PROTESTANTS-CHRISTELIJK DAGBLAD VOOR ZEELAND
15e JAARGANG No. 4499 Woensdag 2 maart 1960
NEDERLAND
BIEDT HULP
Vloedgolf over ruïnes
Vermisten
Zie verder pagina 7
PROCES TEGEN VAN R.
AVOND UIT NAAR
ROYAL BALLET
Geen rekening-courant
voor belastingbetalers
NIEUWE TACTIEK?
ONDENKBAAR
Vreemde capriolen van
truckbestuurder
Hoofdkantoor: Goes, L. Vorststraat 90, Postbus 4, Giro
116666, telefoon Directie en administratie 01100-
2438. Redactie: 01100-2317, bij geen gehoor: Chef
redactie 01100-3991.
Bijkantoren: Middelburg, Korte Delft 52, tel. 01180-2009;
bij geen gehoor: 01180-4604, Postbus 26; Vlissingen,
Nieuwendijk 33, tel. 01184-3224, Postbus 24; Temeuzen,
Nieuwstraat 38, tel. 01150-3189; Zierikzee, Havenpark
24, tel. 01110-2991.
Directeur JACQ DE SMIT - Chefred.: G. J. BREUKER
Zeeuwse!) Dagblad
Losse nummers 13 cent.
Abonnementsprijs 0,56 per week, f 7,per kwartaal
Advertentietarieven op aanvrage. - Rubriek Kabouter»
T cent per woord met een minimum van 1,—
ALS NA EENATOOMBOM
Eigen nieuwsdienst
CASABLANCA. Hulp uit alle delen van de wereld stroomde
gisteren naar Marokko nadat bekend was geworden dat de luxu
euze badplaats Agadir door een aardbeving en een vloedgolf in
een onafzienbare ruïne was herschapen. Het aantal doden werd
geschat op ten minste duizend; bet aantal gewonden op vele dui
zenden. Dakloos is vrijwel iedereen.
De uit eenvoudige, meest lemen, huizen opgetrokken moham
medaanse wijk is geheel verwoest. Daar zijn ook de meeste doden
gevallen. Maar ook in de luxueuze Europese buurt, langs de
kust, waar de grote betonnen hotels en villa's staan, is de schade
onmetelijk. Ook daar moeten vele doden zijn gevallen.
Kort voor middernacht kondigde de ramp
zich reeds aan. Paarden begonnen te hinniken
in hun statiën en worstelden om los te komen.
Vogels schreeuwden en honden blaften. Een
griezelige onrust scheen zich van de dieren
wereld te hebben meester gemaakt.
Even later klonk een dof geluid, dat snel
luider werd. Plotseling beefde de aarde. Kre
ten van verschrikte mensen, in hun slaap
verrast, smolten samen tot één geweldige
doodskreet toen de huizen ineen begonnen te
storten. De grote autoweg langs de Atlantische
Oceaan verdween enkele minuten later, tij
dens een tweede reeks aardschokken, in de
diepte, gebouwen en auto's meesleurend. In
de stad ontstonden brede spleten in wegen en
straten.
DEN HAAG. Vier
schepen van de Konink
lijke marine, hebben op
dracht gekregen naar
Agardir te varen. Het
zijn Hr. Ms. kruiser De
Ruiter, Hr. Ms. jager
Gelderland, Hr. Ms. ja
ger Limburg en Hr. Ms.
fregat De Bitter.
Het Nederlandsche Roo-
de Kruis heeft gisteren
honderd sets van vier
honderd cc. gedroogd
bloedplasma en zevenhon
derd dekens naar het
rampgebied gestuurd.
Postgironummer 777 is
opengesteld voor giften
voor de slachtoffers van
de ramp.
Terwijl de overlevenden zich in het duister een
weg zochten over de puinhopen van huizen, win
kels en kantoren, sloeg een muur van water hoog
op tegen de rotskust, grote stukken land mee
terugsleurend met alles wat er zich op bevond.
Vissersboten en jachten sloegen lo-s en dreven
naar open zee.
Het gerommel in de aardkorst hield, als men de vluchtelingen
mag geloven, minuten aan, versterkt door het gekraak van in
stortende gebouwen. Het licht was uitgegaan bij de eerste schok,
de Jelefoon viel ook onmiddellijk uit. Slechts licht van eén pa£r
brandende ruïnes diende de duizenden die na enkele minuten op
de been waren als baken.
Uren later, toen de zon op was gegaan en de rest van de wereld had
vernomen wat er was gebeurd, kon het reddingswerk enigermate worden
georganiseerd- In de haven lagen toen al twee Spaanse koopvaarders, die
als eerste op de noodseinen waren afgekomen. Hun zenders en die van een
Franse luchtbasis dienden die eerst uren als enige verbinding met de buiten
wereld. Korte tijd later werd bekend dat een groot gedeelte van de Franse
vloot en een Nederlands eskader op weg waren om hulp te bieden. De
Amerikaanse marine mobiliseerde haar gehele vloot transportvliegtuigen.
Ook Spanje stuurde oorlogsschepen.
Wat de hulpcolonnes aantroffen was onbeschrijfelijk. Uit ingezakte huizen
klonken verschrikkelijke kreten van nog levende slachtoffers. Overal lagen zwaar
gewonden die zich met hun laatste krachten uit het puin hadden weten te bevrijden.
Een kinderbedje hing scheef uit een enorm gat in een muur, een gillende baby erin.
Van de mohammedaanse wijk, waar
het overgrote deel van de bevolking
(bijna 50.000 zielen) woonde, kan men
met recht zeggen dat geen steen is
blijven staan. Het merkwaardige is dat
men van de lucht uit weinig van de
ramp ziet. De stad baadt zich als steeds
in de zonneschijn en alles lijkt intact
tot men de stad binnenkomt en gecon
fronteerd wordt met een zee van puin
waarin mensen van tientallen nationa
liteiten bezig zijn orde te scheppen.
Elke minuut vinden zij meer doden,
meer gewonden, meer ouders die hun
kinderen zijn kwijtgeraakt. Alles wordt
zo snel mogelijk per vliegtuig uit de
verpulverde stad weggevoerd want
men vreest epidemieën vanwege de
vele lijken die onder het puin moeten
blijven liggen.
De verhalen van de geredden die in
Casablanca aankomen zijn verschrik
kelijk om aan te 'horen. Een meisje dat
samen met haar zusje aankwam ver
telde: „Wij woonden vlak bij hotel Saa-
da. Midden in de nacht hoorde ik een
dof gerommel en meteen werd ik door
een hevige schok uit mijn bed op de
grond geworpen. Mijn zusje begon te
gillen. De kamer van vader en moeder
was als bij toverslag verdwenen. Wij
renden naar de wieg van ons jongste
zusje om haar te redden: de wieg was
leeg. Door over hopen steen te klim
men konden wij buiten komen. Geen
spoor van onze ouders. Plotseling hoor
den wij een afschuwelijke reeks gelui
den. De weg verzakte en auto's en
mensen verdwenen voor onze ogen in
de diepte".
Geen steen is op de andere
gebleven in de Arabische wijk
van Agadir, waar men de doden
hij honderden heeft geteld. Zelfs
de betonskeletten van moderne
huizen en hotels in de Europese
wijk hebben het zwaar te ver
duren gehad.
DEN HAAG. De consumentenprijs
voor boter is gisteren gedaald tot 1.04
1.06 gulden per half pond. Dat is het
gevolg van een daling van de voorlopige
afrekeningsprijs met 88 cents per kilo,
noodzakelijk geworden door het per 1
maart stopzetten van de import van
Nederlandse boter door de Duitse
bondsrepubliek.
Er kwam een Engelsman wiens hoofd
onzichtbaar was door al het verband.
Hij kon niet zeggen wie hij was. Er was
een kind dat doofstom was geworden.
Er was een Amerikaans marine-offi
cier die op huwelijksreis was in Agadir.
Zijn bruid moet onder het puin van het
hotel zijn omgekomen. Een Fransman
keek verdwaasd om zich heen en
scheen zich niets te herinneren. Een
landgenoot twijfelde of het wel waar
was wat hij had menen te zien: „Ik
kan mij geen enkel geluid herinneren,
en het moet toch een hels lawaai zijn
geweest toen reeksen huizen instortten".
En dan waren er reeksen mensen die
ouders, gezinsleden of kinderen misten.
Zij waren hals over kop in veiligheid
gebracht en naar Casablanca gevlogen
zonder dat er gelegenheid was te onder
zoeken hoe hun familie het maakte.
Agadir heeft een van de mooiste
ziekenhuizen van heel Marokko; het is
bij de ramp beschadigd, maar er wordt
niettemin hard gewerkt, o.a. door de
dokters van het Rode Kruis, die al in
Marokko waren vanwege de massale
vergiftiging met vliegtuigolie.
Van onze speciale verslaggever
BOSTON Het lot van Willem
Marie Louis van R. werd gistermid
dag om 5.42 uur (dat is 22.42 uur Ne
derlandse tijd) in handen gelegd van
de jury. Op dat moment begon voor
hem het gelaten wachten op het
„schuldig" of „onschuldig" van de
jury, schuldig of onschuldig aan de
moord op Lynn Kauffman.
DEN HAAG. Het personeel van de
bedrijfsverenigingen en het Gemeen
schappelijk administratiekantoor krijgt
een salarisverhoging van vijf procent.
De verhoging is van terugwerkende
kracht tot 1 januari.
Van onze correspondent
LONDEN Prinses Margaret en haar
verloofde, Tony Armstrong-Jones, heb
ben zich gisteravond voor het eerst in
het openbaar vertoond toen zij met de
koningin-moeder een koninklijke gala
voorstelling van het Royal Ballet bij
woonden in het operagebouw van Co-
vent Garden.
Het was een liefdadigheidsvoorstel
ling. waarvoor alle plaatsen al waren
verkocht voor de verloving bekend
werd gemaakt. De koningin-moeder en
het jonge paar zaten niet in de konink
lijke loge, maar op het groot balkon,
vanwaar zij het toneel beter konden
overzien, en bovendien minder van de
rest van het publiek waren afgezon
derd.
Bij de koninain
's Ochtends was het paar van de Royal
Lodge in het park van Windsor terug
gereden naar Londen, waar het op
Buckingham Palace werd ontvangen
door de koningin-moeder, die daar na
mens koningin Elizabeth eretekenen
uitreikte.
Majoor Griffin, de pers-secretaris van
de koningin-moeder, stelde Tony voor
aan leden van de paleisstaf en hielp
hem zich in te burgeren in de suite, die
in het paleis tot zijn beschikking is ge
steld.
De Koningin, die de Belgische suite,
waar het derde koningskind werd ge
boren, nog niet verlaten heeft, wil Tony
doorlopend in de huurt hebben voor
consultaties inzake de huwelijksplech
tigheden.
Onder vrienden
In het statige paleis zal Tony zich nog
wel wat onwennig hebben gevoeld,
maar 's avonds, hoewel niet helemaal
op zijn gemak, kon hij zich meer thuis-
voelen in het operagebouw. Hij heeft
immers de meeste leden van het ko
ninklijk ballet gefotografeerd, en velen
van hen zijn persoonlijke vrienden ge
worden.
Een van de dansen, die op het pro
gramma was gezet, ook al voor bekend
was dat de prinses de voorstelling zou
bijwonen, heette: „Princess Margaret's
fancy", naar haar genoemd bij een be
zoek aan de balletschool.
Af Een opgewekt paar lachte wui
vend naar de mensen die hen zagen
aankomen bij Buckingham Palace,
waar Hij de gasten zijn van koningin
Elizabeth.
DEN HAAG Het rijk is niet een soort
spaarbank en zal daarom geen systeem
van rekening-courant openen voor belas
tingbetalers. De administratie van zulk
een systeem is ook te ingewikkeld, zo zei-
de staatssecretaris Van den Bergh gister
avond in de Eerste Kamer. De christelijk-
historische senator de heer Pollema had
een dergelijke suggestie gedaan om de be
lastingbetaler te helpen door een opeen
stapeling van belastingen heen te komen
en die, door een systeem van rekening
courant, in betaling over een jaar te
spreiden.
De staatssecretaris kende de moeilijk
heden van de culminatie even goed, en
hij zegde toe dat het verlenen van uitstel
door de belastingdienst zo nodig nog soe
peler zal worden gehanteerd dan het vol
gens hem al is.
Eigen nieuwsdienst
WASHINGTON De grote afmat-
tingsstrjjd in de Amerikaanse Senaat
die als voornaamste inzet wettelijke
waarborgen van het gebruik van het
kiesrecht door de negers in de zuide
lijke staten heeft, is weer in volle
gang.
Achttien senatoren uit het zuiden,
Van één onze verslaggevers
OOSTERLAND De kwestie om
burgemeester Laurense van Oosterland
(Schouwen Duiveland) is in een nieuw
stadium gekomen.
In de kring van de C.H.U. was al
beslist dat geen van de kandidaten voor
de raad uit deze partij zich beschikbaar
zou stellen om de uit de raad getreden
leden op te volgen, toen de P.v.d.A.
gisteravond in een besloten vergade
ring tot het besluit kwam nader over
leg te plegen met de overige partijen
in de gemeente.
Niet dat de P.v.d.A. wil terugko
men van het besluit dat samenwer
king met de burgemeester onmogelijk
is (ook wethouder Bakker van de
P.v.d.A. diende zijn ontslag in). Maar
met het nemen van ontslag door
raadsleden en wethouders bereikt men
niet de door de partijen beoogde op
lossing, aldus meent de P.v.d.A.
Daartoe staan andere en meer doel
treffende middelen ter beschikking.
Intussen heeft de houding van de
raadsleden en wethouders al geleid tot
andere moeilijkheden. Er is deze maand
geen salaris betaald aan het gemeente-
personeel. Ambtenaren, gemeentewerk
lieden en de onderwijzers van de open
bare scholen hebben tevergeefs hun
maandelijkse bezoek aan de kas van de
gemeente gebracht.
Doordat wethouder M. Zeijler (VVD)
weigerde de vereiste mandaten mede te
ondertekenen, en de handtekening van
de burgemeester alleen onder deze stuk
ken onvoldoende is, kon niet worden
uitbetaald. De betrokkenen tonen be
grip voor de situatie en de leveranciers
in het dorp hebben toegezegd, dat zij
de mensen in gemeentedienst toch zul
len leveren.
stuk voor stuk tegenstanders van toe
kenning van meer rechten aan de ne
gers, zullen elkaar afwisselend net zo
lang blijven spreken tot de meerder
heid, die voortdurend voor een quorum
(ten minste 51 aanwezige leden) moet
zorgen, de strijd door lichamelijke uit
putting moet staken.
OPPASSEN
Die minderheid van achttien senato
ren heeft het gemakkelijk. Elk van
hen kan, na een „spreekbeurt" van
gemiddeld vier uur te hebben vervuld,
er.zijn gemak van nemen tot de zeven
tien anderen dat voorbeeld hebben ge
volgd. Hij kan rustig gaan slapen.
De meerderheid van voorstanders
wordt die rust in deze marathonverga
dering (zonder weerga in de gehele we
reld) niet gegund. Zodra de aanwezige
zuidelijke senatoren merken dat er zo
veel senatoren een dutje zijn gaan doen
dat er minder dan 51 in de vergaderzaal
zijn zullen zij op stemming aandringen.
BEPROEVING
Deze taktiek van de zuidelijken is
een zware beproeving voor het grote
aantal bejaarden onder de leden van
de senaat. Zolang deze afmattingsstrijd
du-urt zullen zij genoegen moeten ne
mén met af en toe een dutje op een
van de vele veldbedden die in gereed
heid zijn gebracht.
De kans dat oe kleine minderheid
van zuidelijke senatoren de grote
meerderheid haar wil weer zal opleg
gen is zeer groot. In het verleden is
het de zuidelijken altijd gelukt wanneer
het ging om toekenning van meer
rechten aan de negers.
Wat tijdens de spraakwaterval ge
zegd wordt doet er nauwelijks toe. Het
is voorgekomen dat een senator zijn
spreektijd volmaakte met het voorlezen
van bladzijde na bladzijde uit een
kookboek.
De enige manier om een einde aan
die onwaardige vertoning te maken is
een besluit met een tweederde meer
derheid te, nemen tot beperking van
het debat.' Gisteren werd echter met
55 tegen 6 stemmen besloten de af
mattingsstrijd voor onbepaalde tijd
voort te zetten. Al het andere werk
van de Senaat zal zolang moeten blij
ven liggen.
Verscheidene senatoren lieten giste
ren al blijken dat de strijd niet lang
zal duren. Zij klaagden er namelijk
over dat zij niet konden slapen door
het gesnurk van sommige collega's.
Het K.N.M.I. in De Bilt berichtte
ons gisteravond om 23.15 uur:
Veel bewolking
met af en toe
enige regen. Ma
tige tot krachtige
zuidwestelijke
wind. Weinig ver
andering in tem
peratuur.
MIES JE: Ik wil
dit jaar vlug zyn.
3 maart: zon op
7.22, zon onder
18.23; maan op 9.59.
Staking
bedreigt
bouwvak
Van onze Haagse redactie
DEN HAAG Een algemene
staking bedreigt het bouwbe
drijf, nu de werkgevers zijn
blijven weigeren de nieuwe ar
beidsovereenkomst te aanvaar
den. De drie werknemersbon
den beraden zich op het ogen
blik druk in eigen kring of zij
een dergelijke staking zullen
uitroepen. Donderdagochtend
zijn de bondsraadsvergaderin-
gen bijeengeroepen, alle drie in
Utrecht. In deze vergaderingen
zal de beslissing vallen.
Het overleg tussen werkgevers en
werknemers, gistermorgen gehouden in
het gebouw van de Raad van bestuur
bouwbedrijf, is dus vergeefs geweest.
Wij zijn ons bewust van de draagwijdte
van ons besluit, zo zei de voorzitter van
de Raad van bestuur de heer Dura, maar
wij kunnen niet anders. Aanvaarden
van de loonsverhoging zonder dat deze
verhoging voor de onder handen zijnde
werken bij de opdrachtgevers in reke
ning mag worden gebracht, zou de
ondergang betekenen van vele be
drijven.
Het conflict, zo zei de heer Dura, is
dan ook niet tussen werknemers en
werkgevers, maar tussen werkgevers en
de regering. Op verzoek van de rege
ring hebben de aannemers enige jaren
geleden afgezien van het calculeren van
risico's in hun aannemingssommen. In
plaats daarvan mogen niet voorziene
stijgingen in lonen en materialen met
de opdrachtgever achteraf worden ver
rekend. Tot op de dag van heden staan
deze bepalingen in de contracten, ook
op de werken die deze week zijn aan
besteed.
Wij hebben nooit met de mogelijkheid
rekening gehouden, aldus de heer Dura,
dat de overheid van ons zou verlangen
die clausules te negeren en het is voor
de aannemers ondenkbaar hiervan af
stand te doen.
De bedoeling van de aannemers is nu,
de bestaande c.a.o. te verlengen en noch
op lopende, noch op nieuwe werken
loonsverhogingen te geven. Het is vol
gens de heer Dura onmogelijk met twee
c.a.o.'s haast elkaar te werken.
Wij staan dus, zo drukte de voorzitter
van de Raad van bestuur bouwbedrijf
zich uit, aan de vooravond van een con
flict, dat op de ruggen van de werk
gevers zal worden uitgevochten. De par
tijen hebben hun stellingen betrokken.
De aannemers- en patroonsbonden steu
nen de beslissing van de werkgevers
unaniem. De vakbonden hebben laten
weten dat zij „alle hun ten dienste
staande middelen" zullen gebruiken om
de nieuwe c.a.o.'s ingevoerd te krijgen.
Naar schatting is voor een bedrag van
twee miljard gulden gemoeid met de
lopende werken. Een loonsverhoging
van vijf procent komt met de sociale
lasten mee het bouwbedrijf voor deze
werken op rond vijftig miljoen te staan.
Om dit bedrag, dat de aannemers zeggen
niet te kunnen dragen, gaat dus het
conflict.
Bij de verdere ontwikkeling van het
conflict kijkt men in de eerste plaats
naar het ministerie van sociale zaken,
waar de verantwoordelijkheid voor het
loonbeleid ligt. Het gehele systeem van
vrijere loonvorming, met daarbij beho
rende spelregels, is echter kabinets-
politiek. Wil er een oplossing komen,
waarbij ten behoeve van het bouwbedrijf
van de spelregels wordt afgeweken, dan
zal dit een besluit van het kabinet
moeten zijn.
De ministerraad komt vrijdag bijeen.
Ook minister De Pous, die thans in
Rome vertoeft, zal aanwezig zijn. De
tweede helft van deze week zal dus, zo
is de verwachting, de ontknoping van
de crisis brengen.
Van een onzer verslaggevers
ROTTERDAM - Een naar later
bleek kennelijk onder drankinvloed
verkerende chauffeur van een transport
bedrijf uit Assen veroorzaakte gister
avond omstreeks tien uur een grote ra
vage op de Aelbrechtskade nadat hij met
de door hem (slecht) bestuurde 'truck
met oplegger een rechts van de rijweg
geparkeerd staande kraanwagen had
aangereden.
Dat gebeurde ter hoogte van de Geu-
zenstraat. Het gevolg was dat de onbe
kwame truckbestuurder vijftig meter
verder tegen een nog veel zwaardere
kraanwagen van de firma M. D. de Put
ter opbotste. Dat ging met zoveel ge
weld dat de op zijn rem staande Mack-
kraanwagen meters ver werd vooruit
geschoven waardoor hij gedeeltelijk op
het voor de wal liggende motorvaartuig
Dr. F. G. Waller terecht kwam. Een langs
de kade staande 'boom werd ontworteld
en de truck waarmee al dit onheil werd
aangericht kwam ongeveer averechts op
zijn rijrichting tot stilstand.
Zowel de bestuurder als de bijrijder
werden door de politie meegenomen.
BOTSING IN VENLO
Eigen nieuwsdienst
VENLO. De twintigjarige mej. A.
Orth en haar 22-jarige broer uit Nij-
megen zijn gisteren in een ziekenhuis
te Venlo overleden aan de ernstige ver
wondingen die zij opliepen toen de auto
van een vriend, waarin zij meereden,
om half drie gisternacht in de Goltzius-
straat te Venlo in volle vaart tegen een
stilstaande vrachtwagen reed. De vriend
die de wagen bestuurde, werd nau
welijks gewond.
PARIJS. De Britse premier en me
vrouw Macmillan zullen op 12 en 13
maart een bezoek aan Parijs brengen.
De premier zal besprekingen voeren
met president de Gaulle op het Elysée,
Op 15 maart begint Kroesjtsjefs bezoek
aan Frankrijk.
i
