CHESSMAN MOET
MORGEN STERVEN
Chessman
dodencel
met de
12 jaar
strijd
grondwet
in
ORGANISATIES TOCH
NIET ONTEVREDEN
Dr. VAN ROÏJEN: WEINIG
KANS VOOR K.L.M.
Niemand de deur uit
zonder een
Brinta-ontbijt!
Miljard meer voor
Engelands vloot
N'
Donderdag 18 februari 1960
ZEEUWSCH DAGBLAD
Tenzij juristen (weer) uitwijkmogelijkheid vinden
DOODVONNIS
25 JUNI 1948
7 X UITSTEL
13 x BEROEP
VRIJDAG NAAR
GASKAMER
Twee dagen
Onevenwichtig"
Zeventien punten
Gemeenten kunnen
niet behoorlijk
meer werken
Kind onder autobus
Landbouwschap niet
tevreden over
regeringshulp
DaeiAm
,ti53x5S>
zwepen
HAÏTINK EN JOCHUM
1 SEPTEMBER 1961
IN DIENST
Vader rijdt met auto
dochtertje dood
Pag. 7
de hand. Ook een nieuwe behandeling
van zijn zaak door een rechtbank in
Los Angeles, in 1957 gelast, hielp hem
niet. Op 21 december, na eindeloze
procedures voor allerlei rechtbanken,
gerechtshoven en beroepsinstanties,
werd tenslotte voor de achtste keer
een datum voor het doodvonnis vast
gesteld: 19 februari. Uitstel van deze
datum verkreeg Chessman tot tiu
toe niet. Ook niet nadat was aange
voerd dat een verblijf van bijna twaalf
jaar in de dodencel een zeer wrede,
en ongewone bijkomende straf is. Dat
is volgens hem in strijd met de grond
wet.
BIJNA twaalf van de 38 jaren die hij oud is heeft de ter dood
veroordelde Caryl Whittier Chessman in de dodencel
doorgebracht. Al die jaren wachtte hij op het ogenblik dat
hij de dertig stappen moet doen naar de gaskamer in de
grimmige gevangenis van San Quentin in Californië. En al die
tijd voerde hij een ware worsteling met de Amerikaanse justitie,
een strijd die afwisselend gevoerd werd voor alle juridische in-
stanties die de Verenigde Staten kennen.
JN
1 er
oktober vorig jaar leek het
er op dat het einde voor Chessman
gekomen was. De 23ste van die maand
zou hij worden vergast, maar fcwee da
gen daarvoor, nadat de gouverneur
Tot nu toe wist Chessman telkens
te bereiken dat het fatale moment in
de gaskamer werd uitgesteld. Of hem
dat ditmaal weer zal gelukken? 19
februari is thans de dag die is vast
gesteld voor zijn gang naar de gas
kamer.
Een ware terreur oefende Caryl
Chessman uit in de staat Californië
waar hij 38 jaar geleden werd gebo
ren als zoon van een arbeider in een
filmstudio. Zijn ouders zijn niet meer
in leven hij was hun enig kind.
TIJDENS zijn kinderjaren was Caryl,
de latere gevreesde bandiet
dikwijls ziek. Dat zou hem later gees
telijk onevenwichtig hebben gemaakt
beweerde hij. Hij doorliep de lagere
school en een deel van de middelba
re. Op zijn zestiende jaar begon de
ellende: kleine misdrijven. Caryl
werd op een tuchtschool geplaatst en
belandde in de gevangenis. Hij ont
snapte, werd gegrepen en terugge
bracht naar de gevangenis.
Het was dan ook bepaald niet met
een blanco strafregister toen Chess
man op 26-jarige- leeftijd in Los An
geles voor de rechtbank verscheen.
Er waren achttien beschuldigingen
tegen hem ingebracht: roof, aanran
dingen en ontvoeringen. Na een hevig
gevecht met de politie was hij gear
resteerd.
In een auto met een rode lamp op
het dak om die op een politiewa
gen te laten lijken maakte Chess
man jacht op verliefde paartjes die
op eenzame plekken in geparkeerde
auto's zaten. De bandiet van het ro
de licht" overviel zijn slachtoffers, be
roofde hen, dikwijls onder bedreiging
van een revolver. Zeker twee meisjes
randde hij aan. Een van hen wordt
nog steeds in een zenuwinrichting
verpleegd. Niemand werd door Chess
man vermoord, zo bleek tijdens zijn
berechting.
OP zeventien punten werd Caryl
Chessman schuldig bevonden
het doodvonnis kwam tenslotte op 25
juni 1948: vooral de afschuwelijke
aanrandingen werden hem zwaar aan
gerekend! Toen begon Chessman zijn
juridische marathon.
In de dodencel nummer 2455
begon de ter dood veroordeelde rech
ten te studeren en hij ging schrijven.
Drie romans verschenen er van zijn
hand; de eerste, Dodencel 2455, werd
wereldberoemd. Er werd zelfs een
film van gemaakt. Honderdvijftigdui
zend dollar verdiende Chessman met
zijn boeken, het geld gebruikte hij
om zijn verdedigers te betalen.
Eindeloos studeerde Chessman in
de stukken die op zijn proces betrek
king hadden en al spoedig ontdekte
hij een mogelijkheid om. voorlopig
althans uitstel van executie te ver
krijgen. Na het proces was name
lijk de officiële rechtbankstenograaf
overleden, voor hij zijn verslag had
kunnen voltooien. Zijn opvolger was
een aangetrouwd familielid van de
openbare aanklager. Dit feit greep
Chessman aan: hij betoogde dat de
ze man partijdig was en een groot
aantal fouten in het procesverslag
had gemaakt.
hoger beroep werd bepaald
dat het verslag juist was, dat de fa
miliebetrekkingen van de stenograaf
er niet toe deden en dat enkele te
genstrijdigheden in het verslag van
ÏN
1 d:
UTRECHT. De gemeentebesturen
kunnen hun taak niet meer op een be
hoorlijke en verantwoorde wijze uitvoe
ren, wanneer hun daarvoor de middelc
blijven ontbreken. De waarnemend
voorzitter van de Vereniging van chris-
telijk-historische leden van gemeentebe
sturen. de heer J. Hoekstra, zei dat gis
teren in Utrecht tijdens een vergade
ring van de vereniging.
De lijst van niet uitstelbare kapitaals
uitgaven wordt door de toezichthouden
de organen we! zodanig beperkt gehou
den, dat het voorzieningspeil van de ge
meenten al lang in het gedrang is ge
komen. De algemene welvaart die in
het land aanwezig wordt geacht, dreigt
de gemeenten voorbij te gaan, aldus de
heer Hoekstra.
Volgens de waarnemend voorzitter
dient er de nadruk op te worden geves
tigd dat de zorg voor de huishouding
van de gemeenten, met uitsluiting van
welk orgaan ook. is en blijft opgedra
gen aan de gemeentebesturen.
Uitvoerig ging de heer Hoekstra in
op het vraagstuk van de verstedelijking
van het platteland, vooral in die ge
meenten die met lusten en lasten een
stedelijke concentratie in hun buurt we
ten. De toekomst van menige gemeente
zal afhankelijk zijn van het beleid van
het bestuursapparaat. Coördinatie, met
wellicht een bovengemeentelijk karakter,
zou, naar zijn mening, wel eens dwang
moeten gaan uitoefenen, aleer de be
trokken gemeentebesturen tot overeen
stemming zijn gekomen.
Het nationale plan tot decentralisatie,
zo ging de heer Hoekstra voort, stelt
wel in het uitzicht dat er iets zal moe
ten veranderen, maar een zienswijze van
rijkswege hoe de intergemeentelijke sa
menwerking tot verdere ontplooiing zal
kunnen worden gebracht, blijft ontbre
ken.
weinig betekenis waren. De zaak
kwam voor het Opperste gerechtshof
van de staat Californië.
Ook dat keurde het verslag goed,
waarop Chessman in beroep ging bij
het Hooggerechtshof in Washington.
Zo ging het door, maand na maand,
jaren achtereen. Zeven maal werd de
terechtstelling van Caryl Chessman
uitgesteld, een keer enkele uren voor
hij naar de gaskamer moest. Dertien
keer ging hij in beroep. In grote
spanning volgde de gehele wereld de
strijd van deze man, die alle moge
lijkheden uitbuitte die het Ameri
kaanse recht hem boden, om te be
wijzen, dat hij onschuldig is. Clemen
tie vroeg hij nimmer. Op uiterst wel
willende wijze nam men steeds op
nieuw kennis van Chessmans argumen
ten, juist omdat het een ter dood ver
oordeelde betrof.
Acht maal wees het Hooggerechts
hof in Washington de bezwaren van
Chessman tegen het doodvonnis van
In gesprek met zijn raadslieden
George Davis (links) en Rosaldie Asher
van Californië, Brown, had geweigerd
hem gratie te verlenen, besliste het
Hooggerechtshof in Washingtonuitstel
van executie. Chessman kreeg weer
tijd om in beroep te gaan.
Gouverneur Brown weigerde gratie
te verlenen omdat, naar hij zei, het
bewijs van Chessmans schuld over
weldigend is. Ook de -afwezigheid van
enig berouw bij de ter dood veroordeel
de had bij hem veel gewicht in de
schaal gelegd. „Zijn houding is er een
van halsstarrige aanmatiging en min
achting voor de maatschappij en
haar wetten", aldus gouverneur
Brown.
Ook een der rechters die onlangs uit
stel van executie weigerde, wees er
op dat er niets in het voordeel van de
t.er dood veroordeelde Chessman valt
aan te wijzen, zelfs niet wanneer men
in aanmerking neemt dat hij al bij
na twaalf jaar in de dodencel zit.
„Voor de meeste mensen zou dat de
hel betekenen, maar dit is geen ge
woon mens", aldus deze rechter. Hij
betitelde Chessman als „een arrogan
te, wrede man die zijn medemensen
met alle minachting bejegent en vitri
ool spuwt".
Eigen nieuwsdienst
SCHIPHOL. Minister Herter
heeft mij bepaald geen hoop gege
ven dat het verzoek om landingsrech
ten voor de K-L.M. te Los Angeles
binnen afzienbare tijd toch nog zal
worden ingewilligd.
Met die mededeling over het onder
houd dat hij deze week met de Ameri
kaanse minister van 'buitenlandse zaken
heeft gehad, arriveerde gisteren de Ne
derlandse ambassadeur te Wa.tnngton,
dr. H. J. van Roijen, op Schiphol.
GEWAARSCHUWD
De ambassadeur zei bijzonder teleur
gesteld en verontwaardigd te zijn over
het negatieve resultaat van de lucht-
vaartonderthandelingen met Amerika,
-#■ Caryl Chessman
.ogen van de hele wereld op zich.
GRONINGEN Op de Hereweg te
Groningen is de tweejarige Peter Groe-
newold dinsdagmiddag met het hoofdje
onder het rechter achterwiel van een
trolleybus geraakt. Hij was op slag
dood.
Het jongetje zat op de arm van zijn
grootmoeder, toen zij uitstapte. De ze
ventigjarige vrouw hield zich aan een
stang in de bus vast en bleef die vast
houden terwijl zij al buiten stond. De
chauffeur klapte de deurtjes dicht en
reed weg. De vrouw werd daardoor en
kele meters meegesleurd, waarbij het
kind uit haar armen viel en zo onder
de bus terecht kwam.
Van onze Haagse redactie
DEN HAAG. Al is in het geor
ganiseerd overleg in ambtenaren
zaken dan geen overeenstemming
bereikt over de salarissen, de or
ganisaties zijn niet ontevreden over
het resultaat. Er is ten slotte een
verbetering van vijf procent uit de
bus gekomen, een verhoging, die de
meerderheid van de organisaties
oorspronkelijk op het verlanglijstje
had.
Waarom zijn de voorstellen van de
regering dan niet geaccepteerd?
Hiervoor zijn verschillende redenen.
In het overleg spelen vijf organisaties
mee: de Centrale van hoger rijksper
soneel. het Ambtenarencentrum en de
drie bij de vakcentrales aangesloten
bonden van overheidspersoneel.
De christelijke en katholieke bonden
hebben zich akkoord verklaard met
de voorstellen van minister Toxopeus.
Zij hebben deze „redelijk" geacht, al
hadden zij er wel bedenkingen tegen
dat geen voorstellen ten gunste van
de gepensioneerden in behandeling zijn
genomen. Minister Toxopeus heeft de
ze bezwaren voor een deel kunnen op
vangen door te beioven bet vraagstuk
van de gepensioneerden en de pensi
oenen waarin de aanpassing aan de
A.O.W. en de A.W.W. moet worden
ingebouwd afzonderlijk ter sprake
te brengen. Dit overleg begint op 1
april.
De bij het N.V.V. aangesloten cen
trale is niet over ha-ar bezwaren kun
nen heenstappen. Naast het ontbreken
van enige toezegging voor gepensio
neerden, achtte zij de ingangsdatum
van 1 januari 1960 te iaat en het mi
nimum van 18,25 gulden d-at aan de
loonsverhoging is gesteld, te laag. Zij
verklaarde niet te kunnen instemmen.
Het Ambtenarencentrum blijft vast
houden aan een door dat centrum op
gestelde vergelijking in koopkracht
van ambtenaren in gelijkwaardige
rang van nu en van voor de oorlog.
Hieruit concludeert het een achter
stand in salariëring, die eerst moet
worden ingelopen. Dit standpunt lijkt
moeilijk te bestrijden en minister To
xopeus heeft dat ook niet gedaan. Hij
heeft alleen geweigerd het als uit
gangspunt van de besprekingen te
aanvaarden.
De Centrale van hoger rijksperso
neel verlangt, los van de salarisscha
len, een salariëring die aansluit bij
gelijkwaardige functies in het vrije
bedrijf. Ook dit heeft bij de regering
geen gehoor gevonden.
Zo lag dan de situatie eind vorige
week: drie van de vijf organisaties
verklaarden zich tegen en minister
Toxopeus moest 'de knoop doorhakken.
Zoals gezegd is uiteindelijk geen van
de organisaties met zijn beslissing be
slist ontevreden. Het is zeker dat de
minister de sfeer en de werking van
het georganiseerd overleg in de afge
lopen maanden heeft verbeterd. Dat
is van groot belang, nu de besprekin
gen over de zo gevoelige materie van
ide pensioenen en de aanpassing
voor ae deur staan.
maar eerlijkheidshalve moest hij daar
aan toevoegen: De Amerikanen hebben
ons van het begin af gewaarschuwd,
dat de zaak er niet goed voor stond.
De ambassadeur zei er nog steeds
van overtuigd te zijn dat de K.L.M. de
verlangde rechten te eniger tijd zal ver
krijgen, maar hij kon zeker op dit
ogenblik niet aangeven wanneer.
VIER POORTEN
Even later echter zei hij over de Ame
rikaanse argumenten: de Amerikaan
se luchtvaart wil zich nu en in de toe
komst concentreren op vier grote Euro
pese toegang's- of uitgangspoorten, nl.
Parijs, Londen. Frankfurt en Rome.
Amsterdam is daar niet bij. De Ameri
kaanse politiek gaat dus die richting uit
en het verstrekken van landingsrechten
aan de K.L.M. zou hun plannen door
kruisen.
Dr. Van Roijen is in Nederland voor
besprekingen op het ministerie van bui
tenlandse zaken en met de regering. Hij
deelde nog mee dat in beginsel is be
sloten een nieuwe kanselarij in Washing
ton te bouwen. Naar een goede plaats
wordt nog gezocht.
DEN HAAG (A.N.P.) Het Land
bouwschap vindt het bedrag van 27,5
miljoen gulden, dat de regering voor de
door droogte gedupeerde boeren beschik
baar heeft gesteld, te laag. Het is het
verder niet eens met de bepaling dat
aangeslagenen in de vermogensbelas
ting en zij die de laatste drie jaar voor
meer dan' gemiddeld duizend gulden per
jaar in de inkomstenbelasting zjjn aan
geslagen, niet voor de uitkering in aan
merking komen.
Het Landbouwschap zal zijn stand
punt aan de Tweede Kamer meedelen,
omdat het de regeringsmaatregel ziet
als een uitvoering van de motie-Bies
heuvel. Het zal voorts aandringen op
aanvullende regelingen om te voorkomen
dat boerenbedrijven als gevolg van de
droogteschade moeten worden opgehe
ven. Gedacht wordt aan kredietverlening
op gemakkelijke voorwaarden. Ondanks
alle bezwaren zal het Landbouwschap
met behulp van zijn plaatselijke com
missies de plannen van de regering
helpen verwezenlijken.
De voorzitter van het Landbouwschap,
de heer H. D. Louwes, ontvouwde zijn
bezwaren tegen de voorgestelde regeling
in een gisteren gehouden bestuursver
gadering. Tijdens de algemene discussie
gaven de meeste sprekers te kennen dat
het Landbouwschap aan de uitvoering
van deze regeling moet meewerken.
RAI: zwerftocht door acht landen
AMSTERDAM. Als u een auto hebt, komen verre landen
binnen uw bereik. Maar bedenkt u wel eens, dat u met die auto
iedere dag een stukje buitenland voor de deur hebt staan (of u zou
een DAF moeten hebben). Iets van de landsaard, iets van de levens
stijl is in uw auto gekristalliseerd.
En daarom ook kan een bezoek aan de R.A.Ï. een zwerftocht door
vele landen zijn. Door acht om precies te zijn: Amerika, Duitsland,
Engeland, Frankrijk, Italië, Nederland, Tsjechoslowakije en Zweden.
Die volgorde u hebt het al gemerkt is alfabetisch. Uiteraard
spreekt er geen voorkeur uit.
Geen voorkeureen groot woord, want per slot is het ook
maar een mens, die u nu een overzicht geeft van wat die acht lan
den te bieden hebben.
Onbevooroordeeld zijn is in Nederland gelukkig niet zo moeilijk,
want ons land is een open automarkt. Daarom ook wil ieder land
graag op onze R.A.I. zijn produkten tonen en daarom ook is de R.A.I.
waarlijk internationaal, want ieder land krijgt gelijke rechten, ge
lijke kansen.
Niet overal is het zo. Frankrijk, Duitsland en Engeland weten
wat beschermen is. Maar wij hebben hier allang geleerd, dat er maar
één ding is dat wint: kwaliteit. Open, vrij van protectie, dus waarlijk
internationaal is deze R.A.I.
gers meesters in zijn. Maar de alge
mene indruk blijft zoals hij verleden
jaar en enkele jaren daarvoor al was.
Wie de Duitse lijn eenmaal goed be
leefd heeft, kan zich daarin niet meer
vergissen.
Loopt u maar mee.
AMERIKA blijft gekenmerkt als het
land van de grote auto's, al is er
dan ditmaal ook de zogenaamde com
pact car te zien. Een veertiental mer
ken, vrijwel allemaal in meerdere
exemplaren getoond, laten zien, dat
het ideaal van de Amerikanen nog
steeds is de snelle comfortabele, iet
of wat onpersoonlijke, krachtig tot zeer
krachtige automobiel, die voor ons het
grote nadeel heeft van duur in benzi
neverbruik te zijn.
Ze zien er dit jaar soberder uit
dan vroegere jaren, ze hebben meer
karakter.
Het is en blijft bij de Amerikanen,
dat de volautomatische bak het meest
standaard wordt toegepast'.
De zogenaamde compact cars lijken
ons voor de Europeese markt weinig
kansen te maken. Ze zijn relatief vrij
kostbaar. Alleen hier vindt men wat
moderner denken in de constructie zo
als bij de Chrevrolet Corvair met haar
achterin geplaatste luchlgekoelae mo
tor.
Amerikaanse wagens worden in Ne
derland naar verhouding weinig meer
gekocht. Hoewel toch door elpegeetoe-
passing het brandstofverbruik in geld
uitgedrukt redelijk gehouden kan wor
den. Vermoedelijk gaan de parkeer-
moeilijkheden met deze lange en bre
de wagens meer en meer een rol spe
len.
Wie voor de Amerikanen het meest
in aanmerking komen? De op ruimte
en comfort gestelde automobilist, de
man die autorijden niet als een in
nerlijke belevenis ondergaat, maar als
een middel tot het bereiken van een
doel.
Meest populair blijven natuurlijk de
gewone Fords en Chevrolets, zowel
als Chrysler, Dodge, de Soto, Ply
mouth en Pontiac.
Daarnaast valt altijd weer de Stu-
debaker op. Wie tijd heeft zou eigen
lijk, wil men een goed beeld krijgen
van wat we nog steeds noemen „De
Amerikaan". eerst alle Amerika
nen achter elkaar moeten gaan bekij
ken. Welk beeld er dan overblijft?
Een ietwat eentonigheid in vorm en
uitrusting, eigenlijk allemaal een va
riant van een algemeen geaccepteerd
stramien. Met veel luxe, echte en ge
deeltelijk valse, veel technische hulp
middelen, automatismen, makkelijk te
rijden.
EJET Duitse product is nummer een
in de verkoop in ons land. Voor
naamste reden hiertoe is dat hieron
der twee enorm populaire merken val
len: Volkswagen en Opel.
De Duitsers zijn practisch compleet
aanwezig Zowel uit West- als uit Oost-
Duitsland.
Eigenlijk kun je het Duitse product
in vier groepen verdelen. Een is de
uitzonderlijke groep die door maar
één merk wordt vertegenwoordigd:
Mercedes Benz.
Ze vormt in al haar aspecten zo
zeer een klasse apart, dat ze niet met
anderen in een adem genoemd kan
worden. De tweede groep is die van
de populaire middenklasse, Auto Union
producten, Borgward, Ford, Opel en
BMW. De derde groep is die van
Volkswagen, eigenlijk ook een groep
van slechts één merk. Dan de kleine
groep der kleine auto's, waaronder
Goggo, Goliath, Lloyd, NSU, Vespa.
Natuurlijk sommigen hebben we niet
genoemd, de Porsche, een typische
sportwagen voor de enkele die raad
weet met snelheid, Wartburg die eigen
lijk een Oostduitse versie van DKW
is, en meer zo.
De enorme populariteit van de
Volkswagen en de Opeis beheersen het
beeld van de Duitse industrie voor
de massa. Mercedes Benz beheerst dit
beeld voor de uitverkorenen, DKW
(en Wartburg) vormen voor de tech
nici altijd een aantrekkelijke oplossing
voor transport over de weg, (binnen
haar grenzen van grootte uiteraard)
en wel door de tweetaktmotor en
voorwielaandrijving.
De kleintjes tonen nergens anders
zo duidelijk als hier. dat het heel klei
ne autootje afgedaan heeft. Zelfs wat
nu de onderste grens vormt moet een
zekere minimumstandaard hebben die
voor een „echte" auto geldt Tech
nisch belangrijk is dat Mercedes Benz
een succesvolle dieselauto bouwt, even
zo de vooruitgang geboekt bij benzi
neinspuiting.
Een kleine maar opvallende groep
is die van de Duitse sportwagen. Ze
zijn in het algemeen kostbaar. Vooral
de Mercedes Benz sportwagens vor
men hier de top van het bereikbare.
Maar ook hier blijft nog steeds iets
bemerkbaar van het stijf-deftige dat
de Duitse auto kenmerkt.
En de Volkswagen dan? zo zal men
zeggen? Die is (och niet stijl-deftig.
Stijf is hij wel. zo zelfs dat hij een
stijve weerstand gaat krijgen, tegen
die kevervorm. die echter uit hoofde
van de prestaties van de VW nog al
tijd aanvaard wordt. De VW is en
blijft het symbool van economisch
transport. Wij persoonlijk verlangen
echter naar een beëindiging van dit
vaak zo overheersende beeld van
gebogen ruggen op de straat.
Evenmin als het met de Amerikanen
het geval was, is er bij het Duitse
product veel veranderd vergeleken
met verleden jaar. Natuurlijk is er
de detailverbetering, waar de Duit-
IN tegenstelling tot de twee vorigen
is het gezicht van de Britse auto
grondig gewijzigd dit jaar. Zo gron
dig, zo over de gehele linie, zoals nog
nooit bij welke andere nationale in
dustrie het geval is geweest. Daarnaast
vormen zij het grootste en meest ge
varieerde contingent auto's op onze
R.A.I.
Opmerkelijk is hier dat men vanaf
de moderne kleine Britse auto tot de
grootste en zwaarste formele auto te
recht kan. Die grenzen liggen tussen
de twee kleintjes van de BMC, de Aus
tin 7 en de Morris 850, en de Rolls
Royce.
Daartussenliggen de populaire
merken van de grote vijf: BMC, Ford
Dagenham, Vauxhall, Rootes Groep
en Standard (plus Triumph) en de uit
zonderlijk Britse nationale groep der
sportwagens, MG, Triumph, Austin
Healy, Jaguar en dan de selecte
groep van Daimler, Bentley, en Rolls
Royce. De geweldige vernieuwing van
uiterlijk en innerlijk van het Britse
produkt heeft zich voornamelijk afge
speeld bij de populaire merken.
De beide merken Austin en Morris
en de schaduwmerken Riley en Wol-
seley en MG (Magnette) in de grotere
middelklase, en de twee fabuleuze
kleintjes, Austin Seven en Morris 850,
de bijzonder interessante kleine Ford,
de nieuwste Anglia, de Triumph He
rald, de nog steeds groeiende popu
lariteit van de Hillman groep, die
tot een Mark III is doorontwikkeld,
hieronder vallen ook de Sunbeams en
de hier niet getoonde Singer model
len, zijn wel de duidelijkste exponent
van de nieuwe geest die bij de Brit
se autoindustrie al eigenlijk sinds het
einde van de oorlog begon te waaien.
Die tot een storm is aangewakkerd,
die vele exportbelemmeringen waar
onder de Britse industrie uit hoofde
van haar spreekwoordelijk geworden
conservatisme steeds te lijden had.
eenvoudig' heeft weggevaagd.
Nee. conservatief zijn ze niet meer,
let op de grote invloed die men de
Italiaanse carrosserieontwerpers heeft
gegeven bij de uiterlijke vormgeving
van de Britten.
Dan zijn er typisch voor Engeland
de wagens als de Rover en de twee
Humbers en de enige succesvolle con
current van de Jeep, de versatile Land-
Rover. Voor de Britten alle.en moet
men een halve dag nemen. Want pas
zo kan men die wonderlijke combi
natie beleven van vooruitstrevendheid
en traditie. Zoals de beroemde tra
ditie van Rolls Royce, die nooit ma
ximum vermogens en koppels en toe
rentallen van haar motoren bekend
maakt. Vraag je er toch om, dan is
het antwoord steevast: „genoeg".
wel wat Frans geworden, terwijl in
de grotere modellen de Amerikaanse
invloed nog wezenlijk oppermachtig
is.
Men kan zeggen: Simea in zijn ge
heel is zonder nationaal karakter,
wat de andere Franse merken alle
maal wel hebben. En dan zijn er de
Facel Vega modellen, ontwikkeld door
een klein Frans onafhankelijk earros-
seriefabriekje.
Natuurlijk zijn de Renaults en de
Citroëns kenmerkend voor het Fran
se product. Peugeot doet als goede
derde mee. Panhard heeft nog steeds
een niet zeer schoon gevormd ach
tergedeelte. Maar dat is persoonlijke
smaak. De Dauphinemodellen en de
Floride te zamen met de Citroen mo
dellen vormen misschien het sterkst
nationale element van alle tentoonge
stelde auto's op de R.A.I.
Jammer is, historisch gezien, het
wegvallen van zo veel flamboyante
Franse merken. Ook voor de R.A.I.
bezoeker is er niet zo veel nieuws in
de Franse sector. Het is er vroeger
al allemaal geweest. Hier is ook al
les ontwikkeling wat er te zien valt.
Maar het is de moeite waard!
markt brengt. Men weet hoe de vorm
en afwerking van deze DAF van ho
ge standaard is. Het probleem is de
kwestie of deze auto voldoende motor
kracht heeft om geen verkeersstroom
belemmering te vormen. En komt er
een grotere motor is dan de vario-
matic even betrouwbaar als ze nu is.
Deze vragen zullen zeker in een niet
te verre toekomst beantwoord kun
nen worden. In ieder geval, de DAF's
die we meer en meer op de weg zien,
zijn opgewekte auto's die zonder meer
een behoorlijke sensatie bij onze con
currenten autobouwers hebben ver
oorzaakt.
TTET ENIGE merk Skoda staat
er met de tweedeurs Octavia en
de Felicia cabriolet. Twee wagens
die een trouwe groep van aanhan
gers hebben. Vormgeving en techniek
liggen behoorlijk hoog in waarde.
Maar ze zijn wat onpersoonlijk.
DE FRANSEN is het weer heel
A iers. Daar is een merkwaardige
.geiing van nationaal en interna
tionaal op te merken. Naast de twee
groten, Citroen en Renault, naast
de twee andere typische Franse mer-
Ken, Peugeot en Panhard heeft men
de iet of wat tweeslachtige Simca,
in haar kleinere modellen zijn ze nu
SLECHTS DRIE, maar dan ook
alle drie zeer beroemde Ita
liaanse automerken zijn op de
R.A.I. vertegenwoordigd. De reus
Fiat, men mompelt immers dat Fiat
zo groot is dat zij de eigenaars zijn
van de hele Italiaanse staat, daar
naast Alfa Romeo en Lancia. Het le
veringsprogramma van Fiat is uitge
breid; van af de 500 serie loopt dat
tot de zwaarste 2100 serie. De moto
ren, er zijn er liefst negen verschil
lende. lopen van de kleine tweeeylin-
der van 479 cc, waaruit 1614 p.k. wor
den gedraaid bij 4000 omwentelingen
per minuut, tot de zeseylinder van 2054
cc slagvolume, waaruit 82 p.k. bij
5000 omwentelingen per minuut Wor
den gedraaid. Alle Fiats zijn nauw
verwant met elkaar. Zij zijn allemaal
zusters en broers, allemaal van het
zelfde gebruikstype.
Hoewel er in algemeen karakter
wel een zekere mate van verwant-
»chap met de veel duurdere Alfa Ro
meo en Lancia te vinden is, zijn de
ze laatste twee toch van een heel an
dere klasse. Deze zijn zeer echt Ita
liaans. Van Lancia is er de Appia III
serie, een serie die het minst sportief
van het Lancia type is. Haar relatief
lage top van 140 km per uur wijst
daar al op. Dat is anders met de
Flaminia, waar men in de sportuit-
voering tot 190 km per uur komt.
Opmerkelijk dat alle Lancia motoren
V-typen zijn, nl. een V-6 en een V-8.
Bij de Alfa Romeo's die tentoon
gesteld worden ziet men het echte
grote toerismetype. een type dat niet
zo heel veel meer voorkomt in de we
reld van de automobiel. In het bij
zonder is dat het type 2000, dat met
zijn top van 160 km per uur snel
toerisme mogelijk maakt.
Meer echt Italiaans sporttype is de
Giulietta Sprint, een coupé met een
top van over de 160 km per uur. Heel
opmerkelijk is hier dat de beide mo
toren viercylinder zijn.
^WEDEN beroemd
door twee
merken. Allereerst Volvo, daar
naast Saab. De eerste is gekenmerkt
door een eigen vormgeving, vooral
nog te vinden bij de P544 modellen,
met haar zo typische achterkant, min
der in de nieuwe 121 en 122 model
len. Daarnaast nu de nieuwe sportwa
gen, die als prototype in Brussel te
zien was.
Volvo is een van die merken, die
zeer trouwe afnemers heeft. Er is
een Volvo club in Nederland. Kwalita
tief behoren ze tot het allerhoogste
wat bereikbaar is. Ze zijn zeer veilig.
Ze zijn typisch uit grimmige klimato
logische winteromstandigheden ontwik
keld. Wat elke eigenaar ten goede
komt. Ten slotte SAAB, een autootje,
nogal wat geïnspireerd op de DKW,
maar met de betere lijnen afkomstig
van de vliegervaring van SAAB.
AMSTERDAM. Het bestuur van
de Nederlandse orkeststichting tot
beheer van het Concertgebouworkest
heeft gisteravond medegedeeld dat
de benoeming van Bernard Haitink
en Eugen Jochuan tot dirigenten van
het Concertgebouworkest op 1 sep
tember 1961 ingaat. -
Een groot deel van de concerten voor-
deze datum en de toernee van het or
kest door Amerika in het voorjaar van
1961 zullen echter reeds door Haitink en
Jochum worden geleid.
LONDEN (Reuter) De Britse mari
ne is voornemens in het komende be
grotingsjaar ongeveer 103 miljoen pond
(meer dan een miljard gulden) uit te
geven voor nieuwe schepen, waaronder
een reactor-onderzeeboot, nieuwe vlieg
tuigen en ander modern materiaal. Die
uitgaven zijn 12 miljoen pond (onge
veer 120 miljoen gulden) hoger dan die
van het lopende begrotingsjaar. Het to
taal van de vlootuitgaven is begroot
op 456.746.000 pond, een toeneming met
21.339.000 pond.
De eerste Britse reactoronderzeeboot,
de Dreadnought, zal in de loop van dit
jaar van stapel lopen. Dat schip zal
door Amerikaanse motoren worden
voortgestuwd. Op het bouwprogramma
staan verder vier met raketten uit te
rusten torpedobootjagers. De eerste
daarvan zal in de zomer van stapel
lopen. Het ligt in de bedoeling deze
vier schepen ook uit te rusten met een
helikopter.
Van onze correspondent
SCHERPENZEEL De heer E.
Moesbergen reed gisterochtend aan de
Stationsstraat te Woudenberg zijn auto
achterwaarts zijn garage uit. Hij be
merkte daarbij niet dat zijn vier jaar
oude dochtertje Joke voor de garage
deuren speelde. De kleuter kreeg een
van de wielen over het hoofd en was
op slag dood.
Advertentie
WIJ HOREN er ook bij, sinds
DAF haar personenwagen aan de
'OG een enkel woord tot
slot. Weinig specifieks
over modellen is gezegd, j
Getracht is de wagens in hun
totale nationale verband te
zien. Een ieder moet volgens j
eigen normen zijn individuele
oordeel vormen. Technisch zijn
alle auto's van goede kwaliteit.
Hoe groter de auto, hoe ruimer I
ze is in haar toelaatbare ge-
bruiksgrenzen, en in het alge
meen des te langere levensduur.
Brandstof ver bruiken? Vergelijk
de gewichten, dan heb je een
goed vergelijk. Een twee maal
zwaardere auto zal bij kruis-
snelheden ongeveer twee maal
zoveel brandstof verbruiken als
de vergelijkswagen. Bij hogere
snelheden komen individuele
stroomlijnverschillen tot uiting,
daar geldt niet meer helemaal
deze vuistregel over brand
stofverbruik.
We noemden de stationcars
eigenlijk niet. Die moet men
allen achter elkaar gaan zien.
Ze tonen evenals de personen
wagens gelijksoortige indivi
duele en nationale karakter
eigenschappen als boven gezegd.
Zó vil het palt
fn de hordenI
ÏKSS8*"
