FERNAND RENIER GEEFT LES
IN ONZE TAAL
Nederlandse jubilaris aan Londens college
Geen geld of personeel
voor straalvliegtuigen
BÜNTELI
EN RÜGELI
D
1 LEVENDE
.OUDHEID
reis om de wereld
wet de keukenpan
%i\fa.elen en
pleiaclen
Zaterdag 23 januari 1960
ZEEUWSCH DAGBLAD
Pag. 8
Topman
Eminente naam
Mooiste moment
Beter begrip
Problemen voor burgerluchtvaart
VONNIS VAN TWAALF
DAGEN
RUIM 33.000 NIEUWE
HUIZEN IN 1959
EISENHOWER NIET
NAAR SURINAME
SCHEEP VA ARTBER1CHTEN
Van onze correspondent
LONDEN. Wie waren de architecten van de Amsterdamse beurs
en het Paleis op de Dam? Waar studeerde koningin Juliana? Wie werd
wel de „Zwaan van Keulen" genoemd? Welke beroemde Britten waren
soldaat en officier in Nederland? Wie schreven onder de schuilnamen
Hildebrand en Multatuli? Wie waren Stevin, Spinoza, Mercator en Leeu
wenhoek?
IT w^jren enkele van de vra
gen die onlangs werden
gesteld op een wedstrijd in
Renier een eminente naam
Britse academische kringen.
hersengymnastiek tussen ploegen kwam al vroeg naar
- U
studenten van een paar Londen-
se colleges, waar jaarlijks een
honderdvijftigtal Engelsen Ne
derlands studeert. Nederlands is
een van de 571 onderwerpen
waar het ruim kwart miljoen
Londenaars dat avondcursussen
volgt in 115 richtingen, uit kan
kiezen.
Engeland en studeerde fone-
tica aan de Londense universiteit.
Zijn eerste lectoraat was dat aan
het City of Londonse College. Al
heeft hij vaak als examinator ge
fungeerd aan de universiteiten
van Oxford en Cambridge en bij
de Britse ambtenarenexamens,
(drie ministers in de huidige re
gering leerden Nederlands van
hem) dit Londense college, naast
de BBC, bleef de grote
liefde van deze uitstekende leer
meester, wiens boeken tot in Aus
tralië en Nieuw-Zeeland het on-
Acoustiek in studio's, zeeman
schap aan boord van de oude
graanclipper Cutty Sark, van
allerlei handelswetenschappen tot
filosofie en filologie, dit zijn en
kele onderwerpen die men aan derwijs in onze taal dienen,
een der beroemde Londense col
leges kan bestuderen. -
Voor lage lesgelden, vaak ge
holpen door beurzen, aange
moedigd door prijzen, gesteund
door tal van uitstekende biblio
theken, onder het oog van een
keur van professoren, lectoren en
leraren.
FERNAND RENIER maakt ge
bruik van de modernste me
thoden, wat ook te merken is bij
de BBC, waar hij tijdens en na
de oorlog een der vertrouwde
stemmen was in de voormalige
Nederlandse sectie. Thans is hij
een der topmannen van de vele
programma's „English by radio",
Engelse les voor beginners zowel
als voor zeer ver gevorderden
over de hele wereld. Geen kleine
London College en de Polytech- prestatie en onderscheiding voor
nic de afgelopen jaren hebben een buitenlander.
TYAT DE honderden studenten-
D Nederlands die het City of
afgeleverd dergelijke voor Brit
ten toch niet eenvoudige vragen
als hierboven genoemd vlot kun
nen beantwoorden, is vooral te
danken aan het prachtige werk
van Fernand Renier die, bijge
staan door twee jonge lectoren,
het onderwijs in onze taal en cul
tuur aan beide inrichtingen leidt.
Hij viert nu zijn dertigjarig
jubileum.
Evenals zijn kortgeleden eme-
Renier, stoer maar bescheiden,
met ogen die levendig en helder
blauw zijn als de Zeeuwse zomer
hemel waar hij onder werd ge
boren, spreekt soms nog van die
oorlogstijd bij de „Engelse zen
der", toen hij dagelijks van zijn
flat tegenover het Brits museum,
vaak door bommenregens heen,
de drukproeven van zijn woor
denboek. Terwijl ook de oude
gebouwen van het college tijdens
de blitz in elkaar werden gebom
bardeerd.
RENIER kleineert eigen moed
en opofferingsgezindheid en
legt de nadruk op de wei
nige komische momenten. Zijn
mooiste ogenblik vindt hij mis
schien dat, waarop een paar pas
aangekomen Engelandvaarders, in
de mist verdwaald, toevallig juist
hem aanspraken om de weg te
vragen naar het Nederlandse
hotel. Meteen herkenden ze zijn
stem.
Zijn moeilijkste ogenblik kwam
toen hij na de val van Antwerpen
zijn landgenoten langs de Schel-
deboorden moest aankondigen
hogere oorden op te zoeken: „Ik
wist dat de dijken zouden wor
den gebombardeerd, en ik kon
op m'n vingers natellen dat ik
veel van die mensen kende."
COLLEGE Nederlands geven
aan Britten is niet gemak
kelijk. Elk jaar zijn tal van ver
schillende belangen en leeftijden
vertegenwoordigd. Sommige stu
denten zijn academici die voor
Nederlandse bedrijven als Phi
lips, Unilever, Shell of C. en A.
werken. Anderen zijn verloofd
met een Nederlander of willen de
Nederlandse scheepvaart, stede-
bouw of schilderkunst in ons
land gaan bestuderen. Het is dus
lang niet alleen directe belang
stelling voor onze taal, zoals bij
SCHEVENINGEN Het belangrijkste
probleem van de Internationale organi
satie voor de burgerluchtvaart (I.C.A.O.)
is op het ogenblik dat vele landen niet
zijn voorbereid op de komst van het
straalvliegtuig. Ir. Walter Binaghi, de
Argentijnse president van de raad van
deze organisatie, heeft hierover giste
ren uitgeweid tijdens een kort bezoek
aan ons land.
In de afgelopen drie jaren heeft de
I.C.A.O. er bij de regeringen op aan
gedrongen meer maatregelen ter be
veiliging te nemen wanneer het straal-
tijdperk aanbreekt. Het blijkt echter dat
vele landen nog kampen met gebrek
aan geschoold personeel en aan geld,
Capaciteit
Het is van de grootste betekenis dat
op de grond doeltreffende faciliteiten
bestaan. Voor het veilig vliegen over
de Noordatlantische Oceaan kent men
weerschepen en landposten op IJsland
en Groenland. Het is de bedoeling dat
zulke voorzieningen zo nodig ook ge
troffen worden voor andere gebieden
Advertentie
HEEFT u ook zo'n vreemd
gevoel van maar node iets te
missen nu u geen plannen
kunt maken om ook te gaan win
tersporten? Wat een wonderlijke
gedachte eigenlijk, want vroeger
was het toch iets zeer extrava
gants om zomaar de wintersport
te gaan beoefenen. Tegenwoordig
is zo'n reis gemeengoed geworden,
Hoe het ook zij: bij ons allen be
staat een zeker verlangen naar
sneeuw en zon Maar daar zeg
gen we zoiets zon! Om onszelf
nu toch een beetje dat buitenland
se gevoel te geven, zou ik u wil
len vragen om met mij mee te
willen gaan naar een Gaststatte
ergens in Zwitserland. Aldaar eten
we een gerecht dat ons van binnen
verwarmt en aangenaam stemt....
Wat zullen we hiervoor nu eens
uitzoeken
SSiinteii
Bekijkt u met mij eens de Zuger
Kabis-Bünteli? Het is moeilijk voor
u er iets over te zeggen als u nog
niet eens weet hoe dit gerecht pre
cies is. Welaan dan, het is een ge
recht gemaakt van witte kool en ha
chê. De Bünteli-rolletjes worden van
de koolblaren gemaakt.
Behalve een grote witte kool (voor
5 personen) heeft u dus nodig een
smakelijke haché. Maak van 400 g
sappig rundvlees «persoonlijk neem
ik liever varkensvlees, maar dit is
een kwestie van appreciatie) een
heerlijke niet te „zacht gestoofde"
haché. Laat het vlees gaarstoven in
een mengsel van gefruite uienslier-
ten. laurierblad, kruidnageltjes, grof
gehakte peterselie en het gesnipper
de wit van een stokje prei-
Gebruik, nadat u het mengsel met
wat bloem heeft gebonden voor het
aanlengen van de saus water met
een scheutje azijn of bouillon met
citroensap. Wilt u de Zwitserse wij
ze volgen cloe er dan bij het begin
dus bij het bruinbraden van het
vlees een klontje suiker bij. U
krijgt hierdoor een mooie bruine ra
gout. U vergeet natuurlijk peper en
zout niet.
Terwijl u de haché in een toege
dekte pan op het gas laat gaarsto
ven, kookt u de van de stronk ont
dane kool in ruim water waarin wei
nig zout maar wel een scheut azijn
is gedaan, halfgaar.
Haal hem dan met een schuim
spaan uit het kookvocht en probeer
zelf met gevaar voor branden van
vingers de bladen er af te pluk
ken. Maar ze moeten wel zoveel
mogelijk heel blijven. Em nu begint
mijn probleem.
Ik heb namelijk geen „Büntelis"
gemaakt, maar een gemakkelijker
weg bewandeld. Deze was zo: de
koolbladeren liet ik ongeveer een
kwartier in een vergiet uitlekken. In
tussen smeerde ik een grote diepe
vuurvaste schotel in met margarine
en strooide daar wat zelf gemaakt
paneermeel op (van harde witte
broodjes). Erop leggen we een laag
koolblaren en deze worden op hun
beurt dan weer bedekt met haché.
Deze haché scheppen wezo droog
mogelijk uit de saus.
Dus we werken opnieuw met een
schuimspaan! Deze vleeslaag wordt
afgedekt met de overgebleven kool-
blaren en hierop deponeren we een
laag smeuige aardappelpuree. De
overgebleven hachésaus enige
kleine stukjes vlees erin doen geen i
kwaad gieten we over het geheel.
Daarna zetten we een deksel op de
schotel en schuiven die in de reeds
enige tijd aanstaande oven.
We geven dit gerecht ongeveer 45-
50 minuten de tijd om door en
door gaar te worden. Maar niet al
die tijd mag het deksel erop blijven.
Na verloop van 35 minuten kijken
we eens of er niet erg veel vocht
is bijgekomen. (Dit wordt veroor
zaakt door het deksel op de pan,
Hierdoor wordt het gerecht echter
lekkerder gaar).
Zonder deksel geven we dit heer
lijk ruikende „Kabis-Bünteli" dan
nog gelegenheid om een beetje droog
te stoven. Slechts de laatste 5 mi
nuten zetten we de schotel hoger
de oven maar alvorens dit te doen
strooien we er wat paneermeel over
heen en gieten er een beetje gesmol
ten roomboter op. We laten de bo
venkant in de volaanstaande oven
dan vlug bruin bakken (gratineren).
naar de ondergrondse BBC-
studio's trok, om de verdrukte deTjonge" "Schotse" graaf, die een
vaderlanders het nieuws te bren- Nederlandse moeder heeft. En
ritus geworden oudere broer, die gen en moed in te spreken. Zijn het zijn daarom lang niet alleen
hier hoogleraar was in onze ge- weinige vrije tijd vulde hij als grammatica en het idioom die
schiedenis en o.a het roemruchte brandwacht op het dak, terwijl Renier zijn studenten leert. Ook
boek „The English are they hu- beneden in de schuilkelder de algemene, veelzijdige kennis van
man?" schreef, heeft Fernand ratten de marges afknaagden van onze cultuur en ons bedrijfsleven,
brengt hij bij, en wijst daarbij op
de vele wrijfvlakken en trefpunten tus
sen beide landen, steeds aansturend op
beter begrip, op grotere toenadering.
Renier is geen chauvinist, maar hij
koestert een warme liefde voor het va
derland en vecht tegen wederzijdse on
wetendheid in en buiten de klassen, die
hij als een draad om zijn vinger weet
te winden. Hij is een fijnzinnig mens,
met liefde en ironie; erudiet en diep
doorwrocht, maar ook geestig en ge
vat, met een vaak verrassend speels,
levendig taalgebruik.
Het is dan ook geen wonder dat zijn
studenten en oud-studenten, tot in de
hoogste kringen toe» hem nu huldigen
met dit dertigjarig jubileum. Wij zijn
deze bescheiden ambassadeur van onze
beschaving veel dank verschuldigd.
ITALIË Ter gelegenheid van de
Dag van de postzegel is een postzegel
van 15 lire (grijs en rood) verkrijg
baar gesteld. De zegel geeft een re-
produktie van de koerserende fran
keerzegel van 35 lire (afbeelding van
een vrouwenhoofd met muurkroon),
voorzien van het stempel „Giornata
del francobollo".
VERENIGDE STATEN Op 10 ju
ni zal een nieuwe luchtpostzegel van
10 cent (groen en zwart) in circulatie
worden gebracht. Op de zegel komt
links de vrijheidsklok met het onder
schrift „Let freedom ring" voor en
rechts ,,ÜS Airmail 10 c." Hij is be
stemd voor frankering van brieven
met bestemmingen Centraal- en Zuid-
Amerika (uitgezonderd Mexico) en
West-Indië.
VERENIGDE ARABISCHE REPU
BLIEK (EGYPTE) Om de aan
dacht te vestigen op het werk dat de
itiiyeli
U begrijpt wel dat u na dit maal
beslist niets meer nodig heeft. Zij
die erg van pittig houden doen
wel aan om een potje sambal, een
fles Worcestersaus en wat tomato
ketchup bij dit gerecht te serveren.
Dit is dan weliswaar on-Zwitsers,
maar bijzonder lekker.
Mocht u toch nog een Zwitsers
toetje willen maken, hoe denkt u
hierover: de Kusi-Kügell. .Van ge
droogde abrikozen, peren en ontpitte
pruimen maakt u een „gemalen" ge-
haktmassa- Dit laat u de vleesmolen
of een electrische mixer voor u doen#
Roer door dit vruchtenmengsel ver
volgens wat suiker, kaneel en fijn
gestampte amandelen.
U maakt dan een bierbeslag van
ongeveer 100 g bloem, 1 of 2 eieren,
een lepeltje olie en zoveel bier als
nodig zal zijn om een goed beslag
te maken dat straks om uw vruchten
mengsel heen blijft „plakken". Van
het vruchtenmengsel vormt u stevi
ge ronde balletjes ter grootte van
een okkernoot. Deze balletjes kunt u
wat beter doen houden door er een
zeer stijfgeklopt eiwit doorheen te
roeren. In hete olie of bakvet (voor
al niet te weinig) laat u deze in het
deeg gedompelde ballen goudbruin
frituren. Strooi er dan wat witte poe
dersuiker op. Koud zowel als warm
kunt u dit gerecht serveren.
Een scheutje rum, bij het begin
verwerkt in de vruchtenmassa is
voor de liefhebbers van „aangescho
ten" recepten wel zeer aan te beve
len. Ik wens u smakelijk eten toe en
tot de volgende keer.
MICKY WOODHOUSE
HOUD BRONCHITIS BUITEN DE DEUR!
De beschermende, bacillendodende Potter's
Catarrh Pastilles hebben een schier onfeilbare
werking. Neem ze tijdig in huis
Bij apotheken
en drogisten a f. 1.10
- HILVERSUM
TER APEL. In de Agostraat in
Ter Apel is gistermiddag de driejarige
Wolter Kamst spelenderwijs in een re
genput geraakt en verdronken.
ter wereld. Hierover wordt op 26 januari
te Rome beraadslaagd. Het betrelt
Afrika en de Indische Oceaan.
Het tweede grote probleem is van
economische aard. Met straalvliegtui
gen kan een grotere produktiviteit
worden bereikt door de toeneming van
het aantal zitplaatsen en door de hogere
snelheid der toestellen. Zo wordt de
capaciteit van de wereldluchtvloot sterk
vergroot.
Combineren
Op de vraag of er een overcapaciteit
bestaat, kan enerzijds worden gezegd
dat die er inderdaad is, maar aan de
andere kant kan de grote belangstelling
van het publiek voor het reizen door de
lucht naar voren worden gebracht. Bo
vendien bestaat er de kans, dat vele
grote schroefvliegtuigen alleen voor
vrachtvervoer zullen worden gebruikt.
Een andere kant van het economische
probleem tekent zich af in de behoefte
van verscheidene maatschappijen tot op
zekere hoogte samen te gaan doen. Vele
kleine maatschappijen zijn niet in staat
de zeer dure straalvliegtuigen te kopen.
In samenwerking zou dat wel kunnen.
Met die omstandigheden schijnt het ver
band te houden dat in het Midden-Oos
ten en aan de westkust van Zuid-Amerika
naar concentraties wordt gezocht. Het
ligt niet in het voornemen, dat daaruit
een samensmelting van de maatschap
pijen voortvloeit.
Na vier maanden voorarrest
AMSTERDAM. - De rechtbank te
Amsterdam heeft de 44-jarige A. C. uit
Amsterdam veroordeeld tot twaalf da
gen hechtenis en een jaar rijkswerkin
richting voorwaardelijk.
De verdachte bevindt zich sinds mid
den september van het vorig jaar in
voorarrest en kwam dus meteen op vrije
voeten.
De rechtbank achtte bewezen dat C.
als souteneur financieel voordeel had ge
trokken van zijn vrouw, die hem weke
lijks huishoudgeld gaf. Hij was het na
melijk geweest die thuis kookte, het huis
schoonhield en op de baby paste.
UNESCO doet ter bescherming van
de monumenten van Nubia is een
postzegel van 10 mills (bruin) uitge
geven.
POLEN „Duizend scholen voor
het duizendjarige Polen" is het motto
waaronder de Poolse posterijen een
serie van twee stuks hebben uitgege
ven: 40 gr. (groen en bruin) met een
schoolkind dat haar werk maakt en
60 gr. (blauw, rood en zwart) met
drie kinderen voor een (gestileerd)
schoolgebouw.
OOST-DUITSLAND. Met afbeel
dingen van in de bossen voorkomen
de dieren kwam een serie van vijf
postzegels uit. Eekhoorntjes komen
voor op de 5 pf„ hazen op de 10 pf'„
reeën op de 20 pf., herten op de 25
pf. en lynxen op de 40 pf. De laatste
waarde is een „sperwaarde".
ANGOLA Ter herinnering aan de
ontdekking van de zeldzame plant, de
Welwitschia Mirabilis, in Angola, hon
derd jaar geleden, is een serie van
vier waarden in circulatie gebracht.
De zegels geven elk een verschillende
afbeelding van de plant. De waarden
zijn 1.50, 2.50, 5 en 10 esc.
Eigen nieuwsdienst
DEN HAAG. In het jaar 1959 kwa
men, volgens voorlopige gegevens van
het Centraal bureau voor de statistiek,
83.400 nieuwe woningen gereed. In de
laatste maand van het jaar kwamen,
volgens de voorlopige cijfers rond 9.400
woningen gereed, dat is duizend meer dan
in december 1958.
WASHINGTON, (A.P.). President
Eisenhower heeft tot zijn spijt moeten
afzien van een bezoek aan Suriname
waartoe hij was uitgenodigd, aldus heeft
het Amerikaanse ministerie van buiten
landse zaken meegedeeld.
De Nederlandse ambassade had de
president woensdag namens de Suri
naamse regering verzocht, op zijn terug
keer van een reis naar Latijns-Ameri-
ka van 23 februari tot 9 maart, een kort
bezoek te brengen aan Paramaribo.
Syracuse
Baltimore
IJmuiden
Wegenwachters
ANWB nullen
ZEEVAART
N. Waterweg binnengekomen 22 januari:
ïhaean Griek Bremen Merwehaven C Sw
stg Gracht Transport; Amastra Eng Glas
gow Botlek KM olie Van Ommeren; Veritas
Ned Londen Waalhaven C Sw gasaarde Neei-
landiaLiberty Ned Goole Parkkade graar
Carebeka AWV; Venus Dts Cuxhaven Park
haven YVZ stg Muller; Regina Ida Ned Alius
Vlaardingen Figee ldg Stasse; Michael M Dts
Hamburg Botlek NM olie Van Ommeren; To-
ve Lilian Noor Gent Schieliaven NZ stg Van
Ommeren; Kijnkerk Ned Durban-Antwerpen
Maashaven THB stg Buys; Eduard
ger Dts Hamburg Botlek N. Mates
Van Ommeren; Thameswood Eng
ham Waalhaven 26 slakken Oudkerk.
N. Waterweg vertrokken 22 januari:
Corsea Eur Savona; Bellatrix Ned Colches-
Tritonica Eng Macaba; riinses Beatrix
Ned Harwich vn H vn Holl; Maasborg Ned
Amsterdam; Tweelingen Ned Narvik; Kyle
of Loehalsh Eng Amsterdam; Adelheit Sibum
Duits Hamburg; Prins Alexander Ned Ant
werpen: Cycloop Ned slbt Ardrossan van Hoek
vau Holland; Gonzenheim Duits Emden van
Dordrecht; Anthony 2 Lib Key West v.o.; Ro-
sita Noor Hamburg; Isolde Zweed Bremen;
Prins Johann Willem Friso Ned Ant werpen;
David Ned Tonnay Charente; Sagitta Ned
Leith.
Aangekomen te Amsterdam 22 januari;
Dts Xerxes leeg Oude South Kampman; Dts
Margarete Beekman Halstavik stukg
VCK; Eng Elpenor Swansea bijl Bornei
Meijer; Dts Peter Meijer Karlstad stukg
Coenh VCK.
Vertrokken vn Amsterdam 22 januari:
oor komma Delfzijl-Oslo; Dts Nordkap
IJmuiden.
SCHEEPSBEWEGINGEN
Alca 21 In Kattegat nr Vejle
Alpha eca 22 dw Beacliyhead nr
vn Paramaribo nr
AÏuuti 21 240 mijl ZW St Pauls Ro
Attis 21 140 mijl N Inagua
Ares 21 980 mijl WZW Fayal
Ameland (t) 21 390 mijl ZW Fayal
Anistelland 21 120 mijl Z Vitoria
Akkrumdyk 21 480 mijl WtZ Fayal
Alblasserdyk 21 60 mijl N Ouessant
Amstelluoon 21 dw uGernsey nr
Achilles 22 aank Laguaiva
Aegis 21 20 mijl Z Cuba
Aldabl 22 venv Santos
Algol 21 Hamburg nr Antwerpen
Al ka id 21 198 mijl ONO Salvador
Almkevk 21 Barcelona nr Antwerpen
A,->teiope 21 Baltimore nr Nederland
Abida 22 vn Avonmouth Swansea
Alamnk 22 venr Sydney
Algol 22 10 nüjl NW Texel
Amsteld.vk 22 aank Le Havre
Asmidiske 22 10 mijl ZtW Beachyhead
Aardyfe 22 vn Le Havre nr Antwerpen
AögtcdyK "22 -10 mijl ZW C'apri
Abbckerk 22 te Singapore
Abida 22 aank Swansea
Acmaea 22 170 mijl ZW Kokosoll
Amerskerk 23 verw Adelaide
Area 22 105 mijl O Madeira
Argos 22 200 mijl N Villa no
Baarn 21 5 mij! N Trinidad
Ba long 21 Cristobal nr New Orleans
Batjan 21 Newportnews nr Lake Charles
Batu 22 560 mijl W Minikoy
Blitar 22 17 mijl N The Brothers
Bali 22 140 mijl ZO Koseil
Banggui 22 vn Bombay Madras
Bantam 22 aank Thamesriver
Billiton 22 geankerd Ras Tanura
Ronita 22 vn Liinon Laceiba
Romeo 22 16 mijl NW Guernsey
'amltia <t) 21 270 mijl W Casablanca
lania ft) 21 310 mijl OtN Recife
'arillo 21 156 mijl ZO Kp San Lucas
Casamance 22 te Rouen
Ceres 22 verw S Antonio
Cinulla 2t 300 mijl NXW Belem
ïimorounkust 22 aankomst Freetown
Caltex Arnhem 22 210 mijl ZZO Mogadiscio
CaUex Eindhoven 22 200 miil ZZO Djeddab
Caltex Pernis 22 215 mijl O Aden
Caltex The Hague 22 vn Cochin Bombay
Campluiys 22 te Port Swcttenham
Castor 22 pass Gibraltar Rotterdam
('oionln 22 400 mijl ONO Saigon
Cradle of Liberty 22 515 mijl ONO Zanzibar
Dalerdyk 2! 500 mijl WZW Azoren
Delft 21 425 mijl ZW Azoren
Dongcdyk 21 Antwerpen nr Londen
Doris 22 aank Mississippi
Dahonieykust 22 130 mijl Z Dakar
Eos 21 120 mijl WZW Sardinië
Kenidyk 22 aank Antwerpen
Gooiland 22 vn Las Palmas AnihtuUu»
Groote Beer 21 690 mijl Z Cocoseiland
Hei-tor 22 30 mijl ZW Kaap Gata
Ilispanin 22 100 mijl Z Finisterre
Hei a 23 te Rotterdam verw
vanaf 3 februari ook rijden op de route J™™'™"\„f0
Groningen-Appmgedam-Delfzijl en terug. h<*üa 211250 mijl zw Fayal
Johan van Oldenbaraevelt 22 aank Port Said
Jacob Verolme 21 510 mijl NNO Kp Canaveral
Jason 21 Maracaibo nr Kingston
Isis 22 verw Port of Spain
Ittersum 22 ISO milj W Ushant
Ivoorkust 22 aank Antwerpen
Karachi 21 Middlesbrough nr Antwerpen
Kennemerland 22 Recife nr Salvador
Koningswaard 21 350 mijl ONO vn Barbados
JKylix 21 vn Brunsbuttel nr Thameshaven
Kalinga (t) 21 130 mijl NO Cartagena
krebsia. (t) 21 170 mijl ZO Fayal
Kopionella 22 vn Kielerkanaal Perais
Kylix 22 verw Thameshaven
Kliasiella (t) 21 dw Trinidad nr Buenos Aires
Kertosono 22 12 mijl Z Ceylon
Kermia (t) 21 240 mijl ONO Guadeloupe
kamperdyk 22 aank Hamburg
Katelysia 22 aankomst Singapore
Korovina 22 210 mijl O ZO Cayenne
Laurenskerk 22 100 mijl ZZW
Leuvekerlc 22 vertr Bushire Suez
Lindekerk 22 aank Marseille
Leto 21 100 mijl NW Inagua
Leersum 21 80 mijl ZO Monrovia
Lekkerkerk 22 Karachi nr Bombay
Loppersum 21 vn Houston nr
Leopoldskerk 22 aank Antwerpen
Marnolloyd 21 dw Anacortes nr V;
Meiseylloyd 22 aank Karlsliamn
Mitra 22 vn Liverpool Curacao
Moordrecht 22 183 inijl NNO Finisterre
MenvelJoyd 22 verw Genua
Maureen (t) 21 420 mijl ONO
Markelo p 22 Kielerkanaal nr Kopenhagen
Mariekerk 22 Suez nr Aden
Musilloyd 22 ten anker rede Semarang
Xanusa 22 110 mi.il OZO Sabang
Notos 21 00 mijl ONO Kp Spartivento
Xijkerk 2 vn Hamburg nr Antwerpen
Noord wijk 2 120 mijl ZW
m 21 540 mijl N Fayal
Xederwaal 23 verw te Bangkok
Oranje 22 vn Colombo Suez
Orestes 22 350 mijl NO Azoren
Ouwerkerk 22 aank Dakar
Oranje Nassau 21 160 mijl NO Barbados
Overijsel 21 670 mijl OZO Guardafui
Orion p 22 Kp St Vincent nr Algiers
Oldekerk 19 vn Xagoya nr Yokohama
Orion 22 Lissabon nr Algiers
Pliiline 22 30 mi.il NO Bone
Philippia 23 verw Thamenhaven
Prins Willem George Frederik 22 rn Tel Aviv
Haifa
Prins Willem Vijf 23 verw Tel Aviv
Prins Willem 2 22 aank Londen
Prinses Irene 21 Brownsville nr Tampa
Prins Frederik Hendrik 22 Humbel nr Ant
werpen
Prins Willem 3 22 San Juan del Sur nr La
Union
Pieter S 21 dw Aris Xez nr
Philidora (t) 21 dw Kuria Muria nr Mena
Pendiecht 22 10 mijl Z Kreta
Polyphemus 21 570 mijl X Honolulu
Radja 22 vn Bvemen Hamburg
Rotti 21 aank Casfanjas
21 aank Trinidad
Ryndam 21 New York nr Southampton
Raki 21 390 mijl W 1-U -Graadskanaal
lloebia 22 93 mijl Z Penang
Roeoat 22 vn Penang Colombo
Rondo 23 venv Mombasa
Saloum 22 115 mijl ZW Villa
Statendam 22 te New York
Stad Lelden 21 410 mijl ONO
Stad Utrecht 21 600 miil W Flores
Stentor 21 1200 mijl ZW Azoren
Sehelpwijk 21 460 mijl NW Forlaleza
Slamat 21 100 mijl O Gibraltar
Samarinda 21 100 mijl O Gibraltar
Sommelsdyk 21 180 mijl WtZ Valentia
Straat Mozambique 21 700 miil OZO Vitoria
Scheldelloyd 22 te Davao
Senegalkust 22 70 mijl ZZW Finisterre
Solon 22 200 mijjl ZO Azoren
Stad Dordrecht 22 180 mijl ONO Algiers
Stad Maassluis 22 250 mijlZZWLasPalmas
Stad Schiedam 22 te Savona
atra 22 pass Kaap Guardafui Djibouti
Tomooyclua (t) 21 560 mijl NNW Mona
Thelidomus (t) 21 dw Aruba nr Boston
Tiba 22 Buenos Aires nr Santos
Tahama 22 115 mijl WZW Lands End
Tarakan 22 ra Makassar Semarang
Teucer 22 400 mijl O Luzon
Tiikampek 22 540 mijl WZW Manila
Utrecht p 21 Srraat Ormoesz nr Coming
Vlieland 22 40 mijl Z Juria Muria Eli
Van Riebeeck 22 60 miil O Gibraltar
Van Llnsehoten 21 350 mijl Z Con
Waterman 22 450 mijl W Adelaide
Walkelo 21 340 mijl ZZW Guardafui
Wleldreehf 22 500 mijl ZW Flores
Woensdvecht 22 200 mijl Z Dakar
Zuiderkerk 22 pass Ouessant nr Antwerpen
Zonnewijk 21 aank Mississippi
Zeeland 22 250 mijl OZO Bangkok
Alcetas 21 dw Kp Bon Cartageua
Aeneas 22 Straat vn Gibraltar Ro
Alcetas 50 mijl W Tunis
Aurora 22 Outergabberd Methil
Beekbergen 22 Crossand vs Terneuzen
Carnissesingel 22 40 mijl Z Wolfrock
Celebes 22 dw Mallorca nr Laspezia
Cornelia B 3 60 mijl W Gironde
Cumulus 22 Schol pengat Waterford
Casana 22 Thames Letrepoit
UNIFORMKLEDING
TROPENKLEDING, HERENMODE
v. d. Takstraat 27 b
Scheepstimmermanslaan 35b, R'dam
100 mijl
Dido 22 25 mijl NW Kp Tenes
Ella 22 dw Noordwijk nr Rouen
Elsenburgh 22 15 mijl N Burlings
Eems 22 70 mijl NNO Texel vs
Fiducia 2 22 Yarmouth Rd nr Maassluis
Franlca 2 21 Seine nr Rouen
Fiducia 22 te Wisbeek
Ferocia 22 100 mijl N Terschelling vs
Geisom 22 40 mijl ZW Texel
Greta 22 35 mijl W Hanstholm
Geert 22 25 nüjl Z Er vs
Herman Buisman 22 YVesthinder G<
Hoogvliet 22 20 mijl O Buil pt
Hoogland 22 dw Flamborougli lid nr Tyne
Isnpecteur Mellema 22 Owers vs Limmerick
Ida D 22 50 mijl ZO Halbarre
Johannes 22 dw IJmuiden Bilbao
Ida D 22 vn Aalborg nr Heroen
Jan Kreumer 21 vn Oskarshanin nr Norrko-
1 vn Yersey nr
i 22 60 mijl ZW
tven 22 te Boulo
of Forth
Jenjo 22 45 mijl XYV
Kastanjesingel 21 te Pasajes
Keyser 21 vn Casablanca nr YVicklow
Konny M 22 30 nüjl NO Southgoodwin
Kortenaer 22 rede Harwich
Lies 21 vn Algiers nr Casablanca
Lindesingel 21 vn Casablanca nr Malta
Lubox p 20 Dover nr Caen
Lucas Bols 2 22 40 mijl NO Oland
Ma ars bergen 22 ra Gent nr Glasgow
Marcella 23 te Rotterdam verw
Mare Novum 22 te Billingham
Mathilda 21 te Agadir
Myfem 21 vn Ro
Myson 21 vn Yei
Mathilda 23
Merwehaver
Mintakan 22 50 mijl YVtN Kp Cantin
Munte 22 140 mi.il OZO Thames
Mypuck 22 50 mijl NO Bomliolm
Maasym N 22 120 nüjl O Firth
Manto 22 10 nüjl NO Sandett-ie
Marie Sophie 22 ]0 nüjl N Great Y
Margriet L 22 25 nüjl YVZW Texel
Nelly 22 Texel vs Newross
Newark
Oostzee 22 ra Zeebrugge Dublin
Pamir 22 St Abbshead Grangemouth
Pinta 22 15 nüjl NO Noordhinder
Repeto 22 Thames Londen
Robox 22 30 mijl Z Downsing
Roelof Buisman 22 Harwich Ipswich
Roelof Jan 22 30 mijl O Lowestoft
Regina Ida 22 dw IJmuiden Rotterdam
Rudolf J 21 vn Abidjan Toulon
Rubato 22 5 nüjl ZYV Texel
Senior 22 t a..Elbe 2 vs
Stanislas 22 üw Stavtpoint Newportmon
Swift 22 50 nüjl ZYV Kp Grlsnez
Senang 22 10 nüjl ZO Crossand vs
Spevanza 22 6 mijl Z Lowestoft'
Steenbergen 22 40 mijl ZW Casquets
Tlialetas 22 120 nüjl Z Usliant
Thuban 22 Texel vs Hamburg
Twin 23 te Hamburg verw
Tasmauiè 21 Cape Wrath nr Londonderry
Texelstroom 22 Royal Sovereign Amsterdam
Tyro 22 Beachyhd Rotterdam
"i 22 30 mijl Z Wight
Voorwaarts 22 dw Terschelling nr Antwerpen
Veendam 22 40 mijl N Terschelling
Vliestroom 22 dw Dover Manchester
4 21 te Cork
Wymers 22 Kattegat nr Wismar
Zosma 22 Sandettie Philadelphia
Zuiderzee 22 te Barking
"21 vn Delfzijl nr Portsmouth
RIJNVAART
LOBITH, gep 22 januari voor 13 uur
Opvaart'; VLsuvgia PetersBeverwijk
Eimcr; Johanna Janssen: Twente Tibbe; Ber
tha Bongertinan; Idolin 5 Kooien: Clement
Vreeken; Joanto Derksen; Pcruvia Kluytmans
Gean Sehuilenburg; Johannes Hompus; Alu-
dra De Vries; Clementine Janssens; Louise
Meyn Meyn; Mathilde Ilmer; Germaine De
Mey; Bielersee Dietz: II Stinnes 20 Ratz,
Risico -- -
41 I
Dam
Booyman: Riny Leyten; Fluviale
s: Li na .Tsikoot: Saturnus Kok;
luntas 20 v d Bosch; Marcel Louis Klefer;-
de Y'liet Kemperman; Volstreven Lith Corne
lls Prins Prins; Tosti Labryere; Sujo Bruins-
ma; Coralie v Remortel; Meteor 7 Kuehle;
Mike Klarenaar; Edelweiss 30 Bliek; Fatüua
Blettner; Johanna 2 Stam; Borussia Koekoek;
Antonia Pruyn; Virginio Riddering; Zu Guter
Letzt Kerkhof; Maas Hegeinans; Da Capo v
Oost; Rhenus 19 llussman; Cor Zijlmans;
Y'erwisseling Booy; Otto Schepers; Benda v
d Berg; Marado v Wingen allo Duitsland.
LOBITH gep 22 januari voor 13 uur
Afvaart: Eemland v Veelen; Luise
Christianc Bunde, Andrea K Rigter; Lis
Boer; Vosta den Boer; Verandering Hoya-
man; Languedoc Snoodijk; Navis 3 Fritz;
Provencal Damme; Risico Süyker; Amfortas
De Jong; Olex 54 Lippert; Olex 73 Pachc;
Dubisia Jireedveld; Vuicaan 25 v d Meijden;
Mannesmann 9 Rappinger; Mannesma 14
Orth; YVv Driel 70 de Jongh; Carla de Lange;
TltG 9 Dinkeldeln; Res
Nova Kruif; Sarinia Koppe; YVartenberg
Goedgebuuren; R Karcher 151 Nerbeil; Scal-
j, Vos; Burgundia Simonis; YV v Driel 56
d Pluim; Limburgia Kallen; Vuicaan
lm; Emsland Tiappert; Hannover Klosier
Valkeveen Bax; Frisia v d YVal; Carni Kra
Kloekner 9 Preikschat; Jacobus v Al
phen; l'lonia. Pieteraella Veldman; Westfa
len Kaufmann; Rhenus 106 Eich; Attractie de
Visser; Hellmuth Thielemann; Eduard Pas
maim; Esso Bamberg Labe; Alvracht 16 v t
Adel; Maria Raubaar; Suzanna 3 Schelling;
H Kuiler 21 Pfau; Antigone Oosterom; Bre-
Navis 1 ScluieiderKundry Ros;
Ostara Joosten; Frigga Milder; Bastiaan Wil
lem Touw: Argcntoria Bakker; Dea 22 Kipper;
Vuicaan 63 ten Katen; Malm 9 Schultz; Sauc-
ta Maria Suykerbuyk; Jenny Snijder; Danico
216 Korstanjc; Damco 98 Fuik; Harmstorf
Paasche; Oranjo Nassau Oudakker; Padussia
cher 8 Droide; Vuicaan 43 v Meggelen; Si
mannia Goedhart; Actania Kieffer; lt Kar
Geluk; Friesland de Leeuw v YVeenen; Alle-
i Vlieger Brink; Marburg Jansen.
Rheintank 25 Roth; Duisburg Penning; Pima
Spiegels; Fendol 17 Stetzer; Magda I de Kon-
Leer Block; Hermann Wegh; Anton Gerrit
sen; Hubertus Verschuren; Llbertê Nouwer
alle Rotterdam; Rhein Ruhr K
Lippia Brugts; Centiust 2 Silbernagel
18 Maas; alle
Hirondelle YVitjes De Steeg; Rido
Verslulsen nulhulzen; li
Lobith; Knollendam
Huisman Lochem; Gead Jonker Vüren;
Leiden; Animo Langen Amsterdam; Hermlna
Waterham Lathum; Gcanto Huygens
1 te Pest; Apeldoorn St Antonius De Be.v
Millingen; YVilly Puyvelde Khenen; Quo V
dis Tempelaars Schiedam; Onderneming
Feenstra Ravestein; Spera Snijders YVapen-
veldMartina Keizer Sleeswijk; Verandering
Pols Gouda; Variant v Dam Woerden; Viking
Yreltman llardenberg; Cornelia de Waardt
Leiden; Animo v Asperen Zwolle; Risico Mud
Hattem; Noordster Rljksen Vianen; Cito
Zwaans Almelo; Gez Elisabeth YVieggcrs de
Steeg: Albertha Dekker YVageningen; Oetcle-
na De Jonge Helmoud; Johanna Witjes Doos
burg; Hean v Bommel YVageningen; YVilhel
YY'lllemse Hengelo; YViljo v Y'oorer
Gouda; 2 Gebr Muerkes Almelo; De Hooi
YY'anssum; H Kurier 7 Simmei
Bom; Frauenburg Conrad Dordt;' Moerdijk I
Dammers Nijmegen; Potentilla Loretz Dordt;
Risico Bosman Dokkum; Ilencor Derksen YVa
geningen; Peter Belim Mulileisen Lobith; Dam
31 Hamel Alblasserdam; Damco S4 Kauf-
nn Den Helder; Wim v YVijck IJmuiden
Tromp Oppeneor; Marie ComeyneMont Fort
d Broek; Maria Cornet; Sportkijk Comeyne,
Santa ita de DobbelaarLibellule Deen; Jo
hanna Loreman; Salf 20 de YVaegeners; Pas
Mundo De Bijl. Enré Engelsma; Noumea Jan
Alida Mertens; Passé Partout 8 Bliek;
Fendel 20 Zimmerman; Schaumburg Lippe
StahlhutStromeijer 6 Y'os; Neptune 14 Kerlo
I'ax Brand; Assunta Daelmans; Aviateur
OlieslagersMon Desir v Leeuwen; Notre Da
me de Grace Blomme; Oosmopoliet Slobben
Maria Vermant; Leopold v Buitenen; St An-
oine Thonissen; Spes Danser; Jupiter Mucke
Totilla VeldhuysenJohanna Driesen alle
Belgii- Kustvaart Rudolf Schepers Langen
Stockholm; Frieda Voge Renshurg; Barbara
Risico Dohme Bergen Xoonv; Mallard Beidt Londen;
Boston Trader Schurchoose Londen.
KUSTVAART
Annie G 22 Aalborg boeht vs n
Ambulant 22 60 mijl YV Kp
Araoudspolder 24 te Rotterdam venv
Amsterdam
Spartivento
136 Bakker; Boaa Spes 2 Vermeulen;
Driel 36 Nettenbryer; Flat Btevoord:
Germa I Vonk; Alstertor Wesse; Amazone
Wegberg; Zoomland NeyenhuysenJennie
Brabo Brolich: All de Yrries: YY'alfer
Nokken: R Karcher 25 Opfer: Anna v Dijk-
Marijke Groenveld: Antonie llillegondn
Sluis: Hendrik Y'egter: Lehri Duiven: Express
Neuer: Miranda Book: Dirk Jan Boon
Elsina de GrootHendrikn Nolders
Westerbeek: Hydra YVrgeei Cota Ta lens.
Y'ulcaan 167 Kriek: Marinus Vermeren- Alna-
ti de Y'ries: Spes RiiRcnbeigRojan U-'ifen-
berg: Harma Vlap: Mascotte v Meekeren.*
Explorer Haasjes: Mare Fleerackers: Klim d<>
Vrieze: Ticino Lierhaus: Toscania Jansen;
Flat Eleveld: Esso Wiesbaden Heenc. Idolin Hanswcert. gepass 2 jan.
6 v d Toorn: Richard Verhulst: Valmarn Padua v d. Geer; Voltrouwen Den
Snier: Nordllchf Boeg: Esso Tempelhof der; Ouderneming I)e Waal; GerJo
E-ns-: Rlvierland t YVaardenburc Vnna Sto beldam; Simone Koelink; Alvracht f
gcr--: Fhiria'e 13 rt Kamp: Vltn - PeltOp niflgs; CLs Rlienan v. d. Buss.-h
tion v d Elshout. Y'ertrouweii Kallenkooti Bollaert; Bona Fide Hovostadt;
Damco 35 Roelof»; Heidra Heek; Fiat Vo- De Waal; August Van Strien;
SCHELDEVAART
Louis Heydens; Romanie Bollaert;
Vispoel; Philippe Orereem: Ri
ta Hartog; Philippe Overeem; Rita Hai
Salf 1 Bosman; Aleca 2 Stobbelaar; Rau-
risia Pols; Solvent Carrier l'raet; Come
De Vrij; Francois v. d. Donk; Namur
Calluy; Daniel Driessen; Egretta Helle-
boscli; Mary Walhout; Navifer 3 Katsber-
ger; Arcadia Kalle; Aquitania Tempelaars;
Rubo Goos; Paty Dijkstra; Beryl Mel
ons; AJcyón Sliedrecht; Elise De Vries;
Armans Thomassen; Fluviale 43 Schot;
Els wick Bay Dennisson; Express 153 Rith;
Neska 69 v. d. Boogaart; St. Gallen Ja
ger; Anna Schot; Forcelina Peters; Pol
lux De Jong; Westkust Janssens; Ouden-
ga Do Pree; C'orton Bertsch; Piejo Hor
st ra; Henri Oom; Fendel 23 Trapp; Ancor
Moraal; Majoco Van Meegen; Albert
Brandt; Avize KunsLmann; Dankbaarheid
Slotje; Spes Salutis Verboom; Marnix
Vernela Klee; Enica 4 Iterennan;
Allianec Bevelander; Eugene Roeiers; Eli
sabeth De Jager; Jacjo Heek; Ruhrtank
10 Weller; Mórea Haze; Gleconjeau Jo-
Pam 15 Goudswaard: Johanna
Kruidhof; Viking Bodeyn; Colorado Geb-
hardt; Michelet Augst; Vosges Neumann
Isis Vissör; Pam 12 Boot; Niedersachsei
5 Lange; Arbon Verborght; Alpina 4 La
zen; Twiod Wosterbeek;_ Margret Matz;
Fluviale 26 Eberwljn; Damoo 250 Wan
ders; Gottfried Wilhelm Meisselbepk; Zand-
stroom Smits; Opalin Brabants; Fluvièle
7 Van Veen; Hoop Ruitenberg; r
Pankow; Telegraaf 3 Staal; Spes Nöstra
Koster. aJle België; Ambulant Kik; Citer-
na 30 Valkenburg; Belgia Groezen; Koop
vaart 15 Van Blerlk; Belooul Vermeiren
Liege Pauwels; Butania 3 Verwys; Chris-
tal Vernes; Vevey Vergauwen; Henriette
v. d. Vooven; St. Josef Poppeller; YVTAG
144 Keschage; Winschermann 3 Zimmer-
mann; Aurore Lasch; Setlf Raule; Han-
sa 1 Wesenberg; Mobile Olieslagers; Al-
bert Scberer Wilbert; Niedersachsen 4
Bicknase; Neptun 6 NöUer; Esso Neder-
land 70 Peereboom: Lloyd 10 Kaufmann;
Pelikaan Dekker; Twiod De Vries; Rhein
tank 7 Maus; Rupel Stolk alle Rotterdam;
Pax Mooren; Manresa Gasten; Runet Van
I^ion; Purfina 3?, Boer alle Amsterdam;
Martina Greif; Honmgen Plomp; Cobag
o De Haas alle Dordrecht; ScheldeZonen
De Koning; Elodie Lockefeer; Milo Van
Breughel alle Kerkdriel; Zephlr Roefe
NaardertolVariatie Visser Heemstede.
Nova Cura Hovestadt Rossurap Hendrika
mR<!njo v' d- Bos Perüls;" Stella
Mails Teubel Zwolle; Robert Horestadt
IJmuiden; Machiensteen 14 Kik Baaien
Wesel; Marinus Tarde Wygand Enipel;
Lausseau Bleu Lauïfer IJmuiden; Neel-
tje Ghyssels Delft; Bella Reyraers Haar
lem; Salf 8 Van Toorn; Liza Peters;
Ster Lonsdorfer; Ryn Schelde 23 Eike-
nia; Pressburg De Ronde; Mosania Van
Wvk; Marcel Windey alle Duitsland; Stad
Biel Emails; Piz La Margna Kieffer; Han.
Kurier 6 Stieber; Caianda Dekkers; Zee-
landia Baan; Caspia Schoolmeester alle
Bazel.
WATERSTANDEN
Waterstanden, 22 januari.- Kon-
stanz 272 cm (4-2), Rheinlelden 215
(+18), Ottenlieim 292 (+40), Straats-
burg 220 (+20), Maxau 371 (+3). Plo-
cbingen 113 (+2), Mannheitn 200
(+6), Stelnbach 136 (-15), Mainz 207
(-8), Bingen 134 (-4), Caub 146 (-4),
Trier 133 (+7), Koblenz 153 (-4),
Bonn 124 (+4), Keulen 115 (-1). Düs-
seldorf 222 (-6) Ruhrort 291 (-13).
Wezel 271 (-9), Emmerik 223 (-4),
Lobith 904 (-2), Nijmegen 686 (-2).
Arnhem 732 (-2), Eefde 254 (-4),
Deventer 163 (-10), Visé 4989 (+30).
Borgharen 3912 (+52), Belfeld 1060
(-44), Grave beneden de Sluis 475
(-11).
Minst gepeilde waterdiepten: tus
sen Pannerden-IJsselkop 265. IJs-
selkop-Heveadorp 225 Heveadorp-
A'dam/Rijnkanaa) 185. A'dam/Rijn-
kanaal-Lekkanaal 200 IJsselkop-
Doesburg 200. Doesburg-Zutphen
240 Zutphen-Deventer 260. Deven-
te--T<aterveer 260
at,r: Delfzijl 23-1 5.09 18.49: 24-1 7.13
25-1 8.38 21.26; 26-1 10.00 22.35. Dor
drecht 23-1 11.50: 24-1 0.47 13.13; 25-1 2.06
4 u. 14.30 26-1 8.12 15.48. Oorlm-hpm 23-1 0.39
Her- 12.54 24 1 1.01 14.17: 25-1 3.10 15.34; 26-1
Dub 4.16 16.47;
Ko (l'dïm 23-1 11.35; 24-1 0.40 12.58 25-1 1.55
Uesat 1-4.17: 26-1 -2.39 15.28. Vlisslngen 23-1 8 31
Albatros 21.25 24-1 9.54 22.43. 35-1 11.10 23.47 26-1
Luik 2 12.18.
j\ADAT we nu liet doopceel van de
Hemelstier hebben gelicht, wordt
het tijd zijn plaats aan de hemel eens
aan te wijzen. Daarvoor kunnen 'we
liet best uitgaan van het heel dui
delijke sterrenbeeld Orion, dat in
deze tijd van het jaar 's avonds aan
de zuidelijke hemel staat, iets meer
dan op halve hoogte: twee sterren
boven, drie een beetje schuins in het
midden en twee onderaan, in een
soort diabolo-vorm. Trekken we nu
een lijn door de meest linkse van
de drie middensterren (die in Gel
derland lieel poëtisch. Glinsteke,
Glensteke en Glansteke heten), dooi
de i-echtse van de bovenste twee, en
verdubbelen we deze lijn, dan staat
iets rechts van het eindpunt de
grote, rossige ster Aldebaran, het
oog van de stier.
Probeert u daarna maar eens uit
de omliggende sterren een stier te
construeren; misschien lukt het u,
maar er is meer kans van niet, want
in de oudheid waren de meningen al
verdeeld over de vraag of de stier
compleet was, of alleen het borststuk.
De vijf sterren vlak bij Aldebaran
vormen een groepje, dat bij de Grie
ken de Hyaden heette.
Natuurlijk zit daar weer een ver
haaltje aan vast, maar ditmaal een
füfjS
heel ongecompliceerde geschiedenis:
de god Atlas had twaalf dochters en
maar één zoon, Hyas. Afgezien van
de onderlinge getalsverhouding, die
al een ongeluk op zichzelf was, moet
zelfs wie keihard ongevoelig is voor
bijgeloof, dit dertiental toch wel tot
nadenken stemmen: de zoon over
leed tijdens een jachtpartij in Afrika
(want Atlas is een god uit het zui
den, zoals uit de naam Atlas voor
het gebergte in het noorden van
Afrika al blijkt). Een beet van een
slangeuer of leeuw maakte een eind
aan zijn jonge leven, en vijf van zijn
zusters weenden zo over dit sterf
geval, dat ze zich letterlijk dood-
huilden en daarop als voorbeeld van
piëteit aan de hemel werden gezet
als de Hyaden. Maar anderen zeggen
dat het gesternte zijn naam ontleent
aan de regen of aan varkentjes,
welke woorden in het Grieks klank
verwant zijn.
T/ARKENTJES of niet, er bleven
nog zeven zusters over, mooie
nimfen. Misschien hebben zij nog
eerst troost en afleiding gezocht bij
een manlijk wezen, want drie ervan
staan geboekt als minnaressen van
Zeus, van welke Maia de fortuin-
lijkste was, daar zij de moeder van
de grote god Hermes werd, de bode
der Goden. Twee werden door Po
seidon uitverkoren, één door Ares,
en Merope, de zevende, wierp zich
in de armen van Sisyphos van Ko-
rinthe, niet de eerste de beste, maar
toch een sterveling, geen god.
Later zijn ze ook aan de hemel
gezet, als het Zevengesternte of de
Pleiaden, en we kunnen ze gemak
kelijk vinden, als we een lijn trek
ken door Betelgeuze. de links-boven
van Orion, en Aldebaran. Vóór we
die door Aldebaran hebben verdub
beld passeren we een opvallend ster
renhoopje en dat zijn ze. Als u goed
kijkt, ziet u maar zes sterren duide
lijk; de zevende is Merope, die zich
een beetje gedekt houdt uit schaam
te, dat zij de enige van haar familie
is, die zich aan een mens verslin
gerd heeft.
TJT/AAROM ze nu precies tot ster
renbeeld gemaakt zijn, is wat
onzeker. Volgens een oud verhaal
werden ze achterna gezeten door
Orion, die een jager was en een reus
en niet alleen jager op wild, maar
ook een vrouwenjager. Ze waren
bang voor hem en vluchtten vijf jaar
lang voor hem uit, totdat Zeus. het
geren en gegil zat, Orion en de
Zeven Zusters aan de hemel zette
waar Orion ze nog elke nacht ach
terna zit.
Maar volgens anderen zouden zij
ook, net als de Hyadenzij het ook
wat later, uil verdriet hun zusters
gevolgd zijn. In elk geval het is een
van de oudste groepen, waarvan wij
in de literatuur horen, Homerus ver
telt al. dat Odysseus, als hij op zijn
eentje op een vlot van het eiland
van Kalypso naar het land der
Phaeaken vaart, zijn koers bepaalt
met behulp van de Pleiaden.
JN de tijdrekening zijn ze ook van
belang geweest: hun tijdelijke
verdwijning in november gaf 'het
begin van de winter aan: d.w.z. het
eind van de scheepvaart en het be
gin van het ploegen: hun verschij
ning m het eind van Mei is het begin
van de zomer en van de oogst.
Tweemaal in de geschiedenis
nDemp,e-C", Bee" eratoren ook
dWë' I j '/e eerste in Alexan-
arte in de derde eeuw v. Chr. be-
staande uit tragediedichters, de
tweede maal tn Frankrijk, in de zes-
tiende eeuw. een groep dichters, van
ivelke Ronsard de bekendste is ge
bleven. die hun inspiratie vooral bij
de klassieken zochten.