DRAMA VLAK VOOR DE KUST IN RAZENDE NOORDWESTER
Kom eens kijken, hij kapseist!"
STILTE
NA DE
STORM
SPORT OP
TELEVISIE
J
Massu neemt geen woord
terug van interview
Kapitein en
vier jongens
verdronken
Angstig avontuur
op het Volkerak
OPERA TOCH OP
RAI-TERREIN
Bevan stervende
De Bilt: Zachter
FRASEN VOOR ALLE UITLEG VATBAAR
Slagzij
Prof. Oud hoopt:
Geen kabinetskwestie
bij toto-wet
Sparta-Glasgoiv
Laatste woorden via noodgolf
Vergeefs
Draad los
Terug
HOGE DRUK
REGEN
Hoofdkantoor: Goes, L. Vorststraat 90, Postbus 4, Giro
1X6666, telefoon Directie en administratie 01100-
2438. Redactie: 01100-2317, bij geen gehoor: Chef
redactie 01100-3991.
Bijkantoren: Middelburg, Korte Delft 50. tel. 01180-2009;
bij geen gehoor: 01180-4604, Postbus 26; Vlissingen,
Nieuwendijk 33, tel. 01184-3224, Postbus 24; Terneuzen,
Nieuwstraat 38, tel. 01150-3189; Zierikzee, Havenpark
24, tel. 01110-2991.
Directeur J ACQ DE SMIT - Chefred.: G. J. BREUKER
Zeenwsch Dagblad
PROTESTANTS-CHRISTELIJK DAGBLAD VOOR ZEELAND
Losse nummers 13 cent.
Abonnementsprijs 0,56 per week, f 7,— per kwartaal
Advertentietarieven op aanvrage. - Rubriek Kabouter»
7 cent per woord met een minimum van 1,—
15e jaargang No. 4465 Donderdag 21 januari 1960
ZEE VERZWOLG KLEINE KUSTVAARDER
DE MEEST GEVREESDE van alle
stormen in Ned'rland, de noord
wester, heeft een half etmaal lang
de kustbewoners in bange span-
Zijn er al
dijken bezweken, toch heeft de
verraderlijke en met grote kracht
toeslaande storm grimmig zijn tol
aan mensenlevens geëist. Vijf zee
lieden vonden hun graf voor de
Nieuwe Waterweg, waar de kust
vaarder Bermuda zonk. Twee men
sen verdronken in de Wester-
schelde. Van H.M. mijnenveger
Giethoorn sloeg een bootsman
overboord. Dramatische tonelen
speelden zich af aan boord van het
vrachtschip Lieve Vrouwenkerk,
dat op de Vliehors aan de grond is
geraakt. Ook H.M. mijnenveger
Roermond had met moeilijkheden
te kampen. Te land verloren bij
verkeersongelukken, waarvan in
de meeste gevallen met stelligheid
de storm als schuldige kan wor-
deij aangewezen, vijf mensen het
leven.
'*g
Van onze correspondent
PARIJS Generaal Massu
is in Parijs op het matje geroe
pen bij Guillaumat, de minister
van defensie. Daarna heeft het
ministerie van defensie een
communiqué uitgegeven. Dat is
zo dubbelzinnig als het maar
kan zijn en in feite is er dus
niets veranderd aan Massu's
insubordinatie, met dien ver
stande dat die officieel dus niet
wordt toegegeven, hetgeen
eigenlijk voor de hand lag.
Generaal Massu, zo zegt het commu-
niqué, is naar Parijs gekomen op eigen
verzoek om commentaar te leveren op
zijn dementi van het interview met
Kempski. Hij heeft de minister van
defensie verzocht het volgende bekend
te maken.
Wat betreft de justitie in Algerije
heeft hij de generaal alles
gedaan om de commissie die door de
minister van defensie was gezonden
om de republikeinse rechtspraak in
overeenstemming te brengen met de
revolutionaire oorlog, haar werk te ver
gemakkelijken. Hij hoopt vurig dat dit
werk concrete resultaten zal opleveren.
Wat betreft het vertrouwen van het
merendeel van de Mohammedanen
in generaal de Gaulle, is Massu ervan
overtuigd, dat het streven van de gene
raal om de vrede terug te brengen
hetgeen ook de voornaamste zorg van
de Mohammedanen is hem dat ver
trouwen doet behouden.
Wat betreft het probleem van de
onbehaaglijke stemming binnen het
leger (le malaise de Farmée) heeft
Massu niet de pretentie van dat leger
Kanselier Adenauer en zijn minister
van buitenlandse zaken von Brentano
zijn te Rome aangekomen voor een of
ficieel bezoek aan Italië.
Ghana, de onafhankelijke Afrikaanse i
staat die vroeger Goudkust heette, zal{
op 1 juli zijn eerste president kiezen.
Een geselecteerde ijshockeyploeg uit
Moskou heeft te Toronto een zware ne
derlaag (91) geleden tegen de Whitby
Dunlops, het team, dat in 1958 het we- i
reldkampioenschap voor Canada won. De
tussenstanden waren 1—0, 4^-0 en 41.
de woordvoerder te zijn. Daar de auto
riteit van generaal Challe, de opperbe
velhebber, door niemand wordt betwij
feld, staan hij en zijn legerkorps zonder
enige „intellectuele terughoudendheid"
achter de opperbevelhebber, van wie
noch het prestige noch de loyaliteit ten
opzichte van het staatshoofd door
iemand in twijfel wordt getrokken.
Men ziet het: het interview wordt
niet gedementeerd en de onbehaag
lijke stemming van het leger wordt
zelfs nog eens met nadruk genoemd,
terwijl de uitdrukking „zonder intel
lectuele terughoudendheid" voor veler
lei uitleg vatbaar is.
NIET OP ELYSÉE
Noch de Gaulle noch Debré hebben
gisteren Massu willen ontvangen en hij
heeft alleen een onderhoud gehad met
de minister van defensie, aan wie de
Gaulle had verzocht de kwestie disci
plinair af te doen. Eerst vrijdag zal
Massu op het Elysée worden ontvangen,
wanneer daar de conferentie over de
Algerijnse problemen zal worden ge
houden.
VEEG TEKEN
Eigenlijk is het communiqué dat gis
teren is uitgegeven ais symptoom nog
ernstiger dan het interview van Massu
aan het Duitse blad. Niet alleen dat
Massu dus eigenlijk al zijn bewoordin
gen handhaaft, hij doet er nog een
schepje bovenop door terug te komen
op de „onbehaaglijke stemming in het
leger", en die als vaststaand aan te
nemen. De sneer van de „intellectuele
terughoudendheid" slaat kennelijk op
alle personen en richtingen, die een
spreekbuis vinden in voortreffelijke
bladen als le Monde en l'Express en die
van oordeel zijn dat de taak van het
leger een dienende, een gehoorzamende
is en dat het leger zeker niet een orga
nisatie is die de politiek heeft uit te
maken.
GEEN GEZAG?
Heeft, zo kan men zich thans af
vragen, de Gaulle, heeft de regering,
heeft het ministerie van defensie zo
weinig gezag over het leger in Algerije,
dat zij genoegen nemen met een com
muniqué als dat van thans Of is het
er de Gaulle vooral om te doen aan de
vooravond van belangrijke beslissingen
geen extra moeilijkheden te hebben en
heeft hij loyaler tegenover Massu en
Challe dan deze beide generaals tegen
over hem de kwestie van het inter- I
view voorlopig in de doofpot wiilen
doen, omdat hij wel weet dat toch
straks zal gebeuren hetgeen hij van plan
is Mogelijk dat de conferentie van
morgen en haar gevolgen, de oplossing
zullen brengen.
-U- Op van vermoeidheid, de ogen rood omrand,
gaf de kapitein van de Gele Zee, de heer M, van
Rijswijk, zijn zakelijk verslag van wat zich op
enkele kilometers uit de kust had afgespeeld.
Dit jaar moet hij met pensioen, want hij is al 68.
''TERWIJL bijna elke Zeeuw
nog sliep stak in de nacht
van dinsdag op woensdag een
zware westerstorm op, van een
kracht, die in Zeeland de
laatste jaren niet meer werd ge
meten. Met snelheden van 120
km per uur joeg de welhaast
orkaankracht bereikende storm
de schuimbekkende golven van
de Westersehelde woedend voor
zich uit. Van de mannen aan
het roer werd het uiterste ge
vergd.
'TOCH heeft de storm zijn
prooi gevonden. Bij Wals
oorden vonden twee mensen,
een scheepskapitein en zijn
vrouw, de verdrinkingsdood. In
tien minuten tijd ging hun
schip ten onder.
T\E STORM beproefde ook de
dijken.. Een dijklicliaam
was er, dat het geheuk van de
wind niet ongeschonden kon
doorstaan.
Het was de nieuwe dijk van
de Vlissingse boulevard, waar
van de asfahlaag woensdag
morgen op verschillende plaat
sen over enkele meters werd
weggeslagen. Verontrustend was
tic toestand echter niet, al zijn
rijswerkers een halve woensdag
avond en de afgelopen nacht in
touw geweest om de gaten te
dichten. Onder hel licht van
schijnwerpers zwoegden de stoe
re mannen voor de veiligheid
van de Vlissingers.
(Zie verder ook
pagina's 3 en 5)
De Bermuda had 's ochtends om half
zes gemeld dat zij een slagzij van twin
tig graden maakte, vermoedelijk door
dat de lading brouwgerst was gaan
schuiven Zij had ook water in de ma
chinekamer gekregen.
De kustvaarder was van Kingslynn
in Engeland op weg naar Wyneghem
bij Antwerpen. Door de zware wester
storm was hij zo ver uit de koers ge
slagen dat hij drie mijl uit de Neder
landse kust was geraakt.
Hoewel de 24 jaar oude Bermuda
niet om assistentie van redding- of
sleepboot had gevraagd, voer de red
dingboot President Jan Leis een kwar
tier later al uit. Binnen het uur was
zij ter plaatse, maar kapitein Westers
vond dat er nog geen reden was het
schip te verlaten. De reddingboot bleef
niettemin nog in de buurt, omdat er
zoveel zee voor de Waterweg stond
dat zij toc'h niet binnen zou kunnen
komen.
Om negen uur kwam de sleepboot
Gele Zee van L Smit Co., die van de
Hoek was uitgevaren, ter plaatse,
Van onze correspondent
DINTELOORD. Zes jagers hebben
dinsdagavond en in de nacht van dins
dag op woensdag een hachelijk avon
tuur beleefd op het Volkerak nabij Din-
teloord. Met een buitenboordmotorboot
je van Krebbe uit Breda waren zij
gaan jagen op wilde ganzen. Maar door
de hevige rukwinden sloeg het motor
bootje om en nadat de jagers na een
kwartier in het koude water te hebben
gezwommen, eindelijk op een der zee
hondenplaten .droog" stonden, kwam
het bootje ook weer binnen hun bereik.
De jagers waren bang geworden en
durfden niet meer met het bootje te ja
gen, zodat 'Aj besloten op de zeehon
denplaat vast te leggen. Toen het na
twee uur eb werd zijn zij door de ho
ge golven gaan wandelen en kwamen
na een uur terecht op het Steenbergse
Sas. Dat was het einde van hun avon
tuur.
PURMEREND (A.N.P.). Prof. Oud
heeft gisteravond de hoop uitgesproken
dat de regering niet de kabinetskwestie
zal stellen als het wetsontwerp betreffen
de de voetbaltoto in de Tweede Kamer
in behandeling komt. De regering, zo zei
hij, behoort de beslissing over de totowet
geheel over te laten aan de Kamer.
Prof. Oud sprak o.m. over dit onder
werp tijdens een openbare vergadering
van de V.V.D. te Purmerend, zijn geboor
teplaats. Ten aanzien van dit punt bestaat
duidelijk verschil van visie tussen de
ministers onderling. Het is echter wense
lijk, aldus prof. Oud, dat de huidige
samenwerking in de regering niet ver-
j broken wordt door deze zaak, die welis
waar- principiële kanten heeft, maar
anderzijds buiten het sociaal-economische
beleid valt.
Het weriselijkst achtte hij een compro
mis, waarmee allen zich zouden vereni
gen, maar het was de vraag of dat kon
worden bereikt.
De kwartfinale van de Europese
voetbalbeker, die in Rotterdam
wordt gespeeld, komt op de tele
visie. Het zijn de ploegen van
Sparta en Glasgow, die tegen el
kaar in het veld treden op woens
dag 9 maart.
9 Volgende week woensdag, 27
januari, verzorgt de Vara een te
levisiereportage van een spectacu
laire ijshockeywedstrijd. Het is
een ontmoeting tussen de Haagse
IJshoekeyclub en een ploeg van
de Canadese luchtmacht. De re
portage duurt drie kwartier, van
21.00 tot 21.45 uur.
De N.T.S. gaat ruime aandacht
besteden aan de Europese kam
pioenschappen kunstrijden op de
schaats, die van 5 tót en met 7
februari in Garmisch-Parten-
kirclien worden verreden. De
Eurovisie-uitzendingen van vrij
dag 5 en zaterdag 6 februari
komen 's avonds op het scherm
resp. om 21.00 en 21.45 uur, zo
dat hiervoor de programma's uit
Bussum onderbroken zullen
worden. Zondagmiddag 7 febru
ari kan men twee uur lang van
deze sierlijke sport genieten, van
16.00 tot 18.00 uur.
van fesmitia aan öatezae
vwzeeX» onmlddoUijk te eieppBr.» tri» «êt fceiSsp.oit tfêSs getWkKm
zulten trachten tras ep andere bolder opnieuw te betten 'e e
beleggen'
steen inmiddels gestopt
De eerste boodschap: van de Bermuda
Van een onzer verslaggevers
HOEK VAN HOLLAND -
Vier jongens van nog geen
twintig jaar met een oudere
kapitein zijn gistermiddag voor
de kust van Hoek van Holland
verzwolgen door de zee. Zij za
ten gevangen in de met planken
dichtgespijkerde stuurhut toen
hun schip tegen drieën kap
seisde. Een uur later zonk de
bijna tweehonderd ton meten
de kustvaarder Bermuda.
De opvarenden waren de gehuwde'
kapitein A Westers (43) uit Suffolk, de
bestman J. Schokkenbroek (19) uit
Stadskanaal, de matroos J. Sturn (17)
uit Vlissingen, de matroos onder de
gage F. Kats (19) uit Den Haag en de
kok A. L. Hofstra (16) uit Leeuwarden.
De eigenlijke kapitein van de Ber
muda, de heer A. Smit uit Groningen,
stond samen met de vertegenwoordi
gers van de rederij Bermuda te Delf
zijl in de rapporteerpost van Dirkzwa
ger in Hoek van Holland met een ver
beten gezicht te luisteren naar de be
richten van de reddingboot President
Jan Leis, die samen met een helikopter
van de opsporings- en reddingsdienst
uit Valkenburg zocht naar overleven
den.
De heer Smit had zeven weken gele
den het commando van de Bermuda
overgedragen aan kapitein Westers.
Hij moest het bed houden wegens
maagklachten. Met moeite kon hij zijn
ontroering verbergen toen een droge
stem over de noodgolf zei: „Het wil
ons voorkomen dat de helikopter de
zaak voldoende heeft bekeken. Kan hij
terugkeren?"
aeeateldlng scheven Insert* solo nul wan 20/i HOO at znnJ
aermuaa gezonken 353 graden 4500 meter van noordsrhoöfa
hoekvanhoLland
cf 353 *500'
t rotter-dam
sch redio Jv
De tweede boodschap: 16.00 uur 1
l zesmelding schevertingenradïo 20/t 7641 at
betreffende coaster Bermuda door scheveningenradio ten 1543 gmt
noueverkeer 'opgeheven stop reoaingpogingen Téddinsboot
janlels en helicopter gestaakt
col 154G 9«it
recu
De derde boodschap: 16.41 uur
DE BERMUDA
waarna hij om een uur of tien vast
maakte. De kapitein van de Gele Zee,
M. van Rijswijk (68), vertelde: „Wij
sleepten de Bermuda de zee in. De
machines draaiden op langzaam. Om
een uur of twee, vermoedelijk door de
hoge zee, werd de voorbolder van- de
coaster, waar de tros op vast stond, uit
het dek getrokken en wij waren weer
los. Toen hebben wij onze tros inge
haald en zijn weer naar hem toege-
stoomd. Om vijf over half drie stonden
wij weer vast. Ik vroeg daarop de ka
pitein van de Bermuda of hij naar
binnen wildé. De kapitein vond dat
prettig en daarom koersten wij haar
de Waterweg.
Na een half uur drie kwartier
werd er naast mij geroepen: „Kom
eens kijken kapitein, hij kapseist."
Direct gooide ik de remmen los
van mijn sleepdraad, gaf hard bak
boordroer en liet mijn draad slippen. Ik
stoomde daarop op ongeveer vijf me
ter langszij het schip, dat met de
bak omhoog lag, om naar drenkelingen
uit te kijken, maar er was niemand te
bespeuren. Wel zagen wij een gekap
seisde sloep drijven, olievaten, ketel
pakken en papieren. Wij zijn steeds
om het schip blijven cirkelen, totdat
het een uur later in de golven ver
dween."
De President Jan Leis was toen niet
in de buurt, want om een uur of
half één was zij naar de Hoek terug
gekeerd in de verwachting dat de Gele
Zee het verder wel zou klaren. Toen
het bericht van de gebroken bolder
doorkwam, koos zij weer zee. Er bleek
echter een lekkage in de knalpot van
de reddingboot te zijn gekomen door
het woeste water en daarom ging het
nogmaals terug naar de Hoek. Het
mankement werd provisorisch verhol
pen en de bemanning ging even een
kopje thee drinken bij de schipper,
de heer W. van Seters, thuis.
„Over de radio hoorden wij toen de
stem van de marconist van de Gele
Zee dat de Bermuda was gekapseisd",
vertelde de heer Van Seters. „Ik ver
schoot van kleur en rende met mijn
mannen terug naar de boot. Lange tijd
hebben wij daarna nog mee helpen zoe
ken naar overlevenden, maar ven
Van onze Amsterdamse redactie
AMSTERDAM. De nieuwe Am
sterdamse opera komt niet aan het
Museumplein, niet in het Wetering-
plantsoen, niet op het Frederiksplein of
op een andere goede plaats, maar op
het RAI-terrein aan de Ferdinand Bol
straat. De Amsterdamse raad heeft dat
gisteravond zo beslist.
Het opstellen van een voorlopig
schetsplan zal overigens nog een jaar
duren, het ontwerpen van het defini
tieve plan ook een jaar en de bouw
tenminste drie jaar.
LONDEN (Keuter) Aneurin Bevan,
de 62-jarige ondervoorzitter van de
Britse Labourparty, is de uitputting na
bij. Gistermiddag verergerde zijn toe
stand snel.
Drie weken geleden onderging Bevan
een zware buikoperatie. Enige dagen
geleden was hij zover opgeknapt, dat
hij enkele uren per dag in een stoel
mocht zitten.
Bevans vrouw. Jennie Lee, werd gis
termiddag naar het ziekenhuis ontbo
den, evenals de chirurgen, die indertijd
Bevan opereerden. Jei r.ie Lee heeft
sinds haar aankomst de ziekenkamer
niet meer verlaten.
Voor verder NIEUWS en
FOTO'S van de storm zie
pagina 5
DE zeer zware storm van gisteren
heeft gelukkig niet lang geduurd.
Met gemiddelde snelheden van meer
dan hónderd kilometer per uur heeft
hij over het land geraasd. Tijdens ruk
winden zijn in Den Helder zelfs snel
heden tot 145 km per uur gemeten.
Dit alles is gisterochtend gebeurd,
toen het hoogtepunt werd bereikt. De
depressie, die de storm op haar geweten
heeft, bevond zich toen boven de
Duitse bocht; daardoor kon de wind
naar noordwest draaien en werd er
koudere lucht aangevoerd, waarin
regen-, hagel- en sneeuwbuien voor
kwamen. Het guurst denkbare weer
dus.
DE TEMPERATUUR bereikte gisteren
overal vier of vijf graden, maar was
tijdens buien aanzienlijk lager. Het
water van de Noordzee moest, doordat
de storm zo zeldzaam hevig was en
bovendien een groot deel van de Noord
zee beheerste, wel in beweging komen.
Doordat zich achter de depressie, die
gisteravond al Oost-Duitsland had be
reikt, snel een rug van hoge druk naar
het oosten verplaatste, duurde de storm
gelukkig te kort om de stand van het
water tot een gevaarlijke hoogte op te
stuwen, zodat er in dit opzicht geen
griezelige dingen behoefden te ge
beuren.
pISTEKAVOND was de wind al gro-
*jr tendeels gaan liggen, althans in
toet binnenland. In Den Helder bleef
nog enige tijd een harde wind door
staan maar om negen uur was deze
ook afgenomen tot krachtig. De rug
van hoge druk bevond zich toen reeds
ter hoogte van Londen. Op deze rug
volgt een nieuwe depressie, die zich
vandaag reeds zal doen gevoelen. De
wind zal opnieuw aanwakkeren, maar
alles gaat geleidelijker dan bij zijn
voorganger, zodat er zich gisteravond
geen nieuwe storm aftekende Wel heeft
deze depressie de warmere lucht in
beweging gebracht, die gisteravond de
Scilly-eilanden en ook het zuiden van
Ierland had bereikt. Deze lucht zal
vanmiddag van het zuidwesten uit ons
land binnendringen, hetgeen met re
gen, mogelijk voorafgegaan door
sneeuw, staat te gebeuren. Er is dus
zacht weer in aantocht, bepaald geen
winterweer.
ROTTERDAM Bij de Vuilverbran
ding aan de Brielselaan te Rotterdam is
in een lading vuil, afkomstig uit Kraiin-
gen of uit de binnenstad, het stoffelijk
overschot gevonden van een vijf of zes
dagen oude baby van het vrouwelijk ge
slacht.
Het K.N.M.I. in De Bilt berichtte
ons gisteravond te 23.15 uur:
Zwaarbewolkt
met tijdelijk
regen of sneeuw.
Tot matig of
krachtig toene
mende, zuidoos
telijke wind.
Temperaturen om
het vriespunt,
maar later in het
zuidwesten van
het land door
dringen van zach
tere lucht.
MIESJE: Een klein lichtpuntje.
22 .ian.: zon op 8.36, zon onder 17.08
maan op 1.56, maan onder 12.17.