Hoopvol verdrag
getekend door
twaalf landen
Menzies in
Indonesië
ONDERNEMINGEN IN
INDONESIË ONDER
ZWARE DRUK GEZET
Ravage in bus
m,et
Middellandse zee sloeg toe
H
Delgado mag spreken
f/otnlwiH
m
HBS'ERS EN GYMNASIASTEN
TIJDELIJK IN ÉÉN KLAS
Verlofgangers uit
Canada door Sint
Nicolaas begroet
'imSASSrV&SS; .stew "sag"-flgs
De BiltDr
*oog
Woensdag 2 december 1959
Toenadering
Antarctica
Witte wereld
verboden voor
kernwapens
Internationale
controle zal
vrede bewaren
Uit de bocht gevlogen
Laatste Nederlanders eruit!"
Twee maanden celstraf
voor mr. De R.
BOTSING MET VRACHTAUTO
Minister Cals stelt noodwet voor
Hoge getallen over
tekort onderwijzers
farm
Te laat
4 centimeter
Burgemeester Zwolle
gaat heen
Hoofdkantoor: Goes, L. Vorststraat 90, Postbus 4, Giro
116666, telefoon Directie en administratie 01100-
2438. Redactie: 01100-2317. bij geen gehoor: Chef
redactie 01100-3991
Bijkantoren. Middelburg, Korte Delft 50, tel. 01180-2009;
bij geen gehoor: 01180-4604. Postbus 26; Vlissingen,
Nieuwendijk 33, tel. 01184-3224. Postbus 24: Terneuzen,
Nieuwstraat 33, tel 01150-3189: Zierikzee, Havenpark
24, tel. 01110-2991.
Directeur JACQ DE SMIT - Chefred.: G. J. BREUKER
Zeeuwsen Dagblad
PROTESTANTS-CHRISTELIJK DAGBLAD VOOR ZEELAND
Losse nummers 13 cent.
Abonnementsprijs 0,56 per week, 7,per kwartaal
Advertentietarieven op aanvrage. - Rubriek Kabouter*
7 cent per woord met een minimum van 1,—
13e JAARGANG No. 4426
Sf'
ZUIDPOOLBASIS VAN DE VREDE
Eigen nieuwsdienst
WASHINGTON Het Zuidpoolgebied zal het eerste territoir
ter wereld worden dat geheel gewijd zal zijn aan vreedzaam werk.
Er zullen geen kernwapens beproefd mogen worden en evenmin
zullen er wapens voor militair gebruik aanwezig mogen zijn. Het
gehele gebied van Antarctica zal door de wetenschap worden gere
geerd. Na zeven weken onderhandelen is een internationaal verdrag
van deze strekking te Washington ondertekend.
Wat misschien nog het belangrijkst houdt niet in dat er geen militairen
is van het verdrag, is dat het Zuid- of militaire uitrusting naar Antarctica
poolgebied ook het eerste gebied ter zullen mogen worden gebracht. De
wereld zal worden waar internationalemeeste expedities en bases zijn op mi-
controle zal bestaan. Ieder van de litaire leest geschoeid en de uitrusting
twaalf verdragsluitende partijen zalvan de bewoners van de verschillende
het recht hebben installaties, schepen, nederzettingen is in verreweg de mees
bases, vliegtuigen enz. van de anderen te gevallen afkomstig van het leger,
te inspecteren Daar de Sowjetunie een NatuurIijk is het ook niet verbode„
Tl nf 0 en om oorlogsschepen te gebruiken bij de
spreekt het vanzelf dat de andere arul xpediti o{ militaire vUegtuigenJ,
den bereid zijn, in het tot stand komen
van het verdrag een eerste werkelijke
toenaderingspoging te zien van de zijde GOCtlC llOOt)
van Moskou, dat tot nu toe elke vorm
van internationaal toezicht op zaken De hoop dat de samenwerking van
als bewapening, kernproeven enz. van djj ogenblik die werkelijk uitstekend
de hand lieett gewezen.
is, zal kunnen worden gehandhaafd
tot in lengte van dagen, was gisteren,
bij de plechtige ondertekening, zeer
DJAKARTA (Reuter). Premier
Menzies van Australië is gisteren voor
een bezoek van enkele dagen aan
Indonesië in Djakarta aangekomen.
Tijdens zijn verblijf zullen met kwis
tige hand rode lopers voor hem wor
den uitgerold, want de Indonesische
autoriteiten verwachten veel van zijn
bezoek.
Aangenomen wordt dat president Soe-
karno zich tijdens de ontmoeting die
Menzies met hem zal hebben, lot het
uiterste zal inspannen 0111 te bereiken
dat Australië zijn steun voor het Neder
landse standpunt inzake Nieuw-Guinea
zal opgeven. Het is niet toevallig dat
minister Subrandio drie uur voor de aan
komst van Menzies in een verklaring
voor de radio de Indonesische aanspraak
op Nederlands Nieuw-Guinea nog eens
uitdrukkelijk bevestigde.
Minister Subandrio stond gisteren aan
het hoofd van een zware delegatie de
Australische regeringsleider op het vlieg
veld Kemajoran op te wachten. Menzies
gewaagde bij zijn aankomst in algemene
termen van hel nut van uitwisseling dei-
gedachten.
Het toeval wil dat Menzies voor
de tijd van zijn verblijf in Djakarta
zal logeren in een gasthuis, dat is ge
legen naast de ambtswoning van de
Nederlandse diplomatieke vertegen
woordiger in Indonesië.
Dertig jaar
De twaalf ondertekenaars van het
verdrag, dat veertien artikelen telt,
zijn de Verenigde Staten, de Sowjet
unie. Groot-Britannië, Frankrijk, Ar
gentinië, Australië, België, Chili, Ja
pan, Nieuw-Zeeland, Noorwegen en
Zuid-Afrika.
Andere mogendheden zullen tot het
Zuidpoolpact, zoals het verdrag heet,
kunnen toetreden, mits zij lid zijn van
de Verenigde Naties.
De moeilijkheden die voortvloeien
uit de elkaar ten dele overlappende
aanspraken die bepaalde landen ma
ken op sectoren van het Zuidpoolcon-
tinent, zijn in dit verdrag omzeild.
De grote mogendheden, die de meeste
energie aan de dag leggen bij het we
tenschappelijk werk in het Zuidpool
gebied de Sowjetunie en de Ver
enigde Staten maken zelf nergens
aanspraak op. Engeland b.v. wel.
In de tekst is de verklaring opge
nomen dat ondertekening van het ver
drag niet betekent dat aanspraken
worden erkend. Zolang het verdrag
van kracht is voorlopig dertig jaar
zullen er geen nieuwe aanspraken
worden gemaakt.
In geval van meningsverschillen,
die gemakkelijk zouden kunnen voort
vloeien uit het stelsel van inspectie,
zullen de partijen door onderhande
lingen tot een oplossing pogen te ko
men. Slagen zij niet dan zal het Inter
nationale Gerechtshof in Den Haag
uitspraak moeten doen. Hierin schuilt
echter tevens een gevaar: de Sowjet
unie erkent de jurisdictie van het Hof
niet
Geen proeven
groot. In het tot stand komen van dit
verdrag, dat een van de belangrijkste
van de na-oorlogse geschiedenis zal
kunnen worden, mag men een gunstig
voorteken zien voor de afloop van de
internationale besprekingen die voor
de deur staan: hetj overleg over de
ontwapening, dat eveneens voorziet
in een inspectiestelsel, de conferentie
over het stopzetten van de proeven
met kernwapens en de topconferentie.
Eigen nieuwsdienst
WOUDENBERG. Op de Maarsberg-
seweg in Woudenberg vloog gister
morgen de negentienjarige jongeman
H. P. J. Fris uit Amersfoort met zijn
auto de bocht uit. Hij kwam met grote
snelheid tegen een boom en was op
slag dood.
DJAKARTA/MEDAN. Het Indonesische ministerie van landbouw heeft
blijkbaar niet kunnen wachten tot volgend jaar februari de werkvergunningen
van praktisch alle nog in Indonesië vertoevende Nederlanders zullen zijn
afgelopen. Het heeft reeds nu de buitenlandse cultuurondernemingen onder
druk gezet om zich van hun Nederlandse werknemers te ontdoen.
Kernenergie mag in het Zuidpool
gebied worden gebruikt, maar er mo
gen ook niet voor vreedzame doel
einden geen proeven worden ge
nomen waarbij radio-activiteit zou
kunnen vrijkomen. Het enorme, ge
bied van sneeuw en ijs moet volkomen
onaangetast blijven.
In de veertien artikelen van het
verdrag, dat gisteravond is onderte
kend, maar wel door de parlementen
van de twaalf landen nog moet wor
den bekrachtigd, hetgeen zeker nog
wel een jaar kan duren, wordt alles
geregeld wat van belang is voor de
vreedzame toekomst van Antarctica.
In de preambule wordt kort en
krachtig uiteengezet waarom het ver
drag, dat voortzetting beoogt van het
werk dat in het Internationaal Geo
fysisch jaar is verricht, wordt geslo
ten: „Het is in het belang van de ge
hele mensheid, dat het Zuidpoolgebied
voor altijd uitsluitend zal worden ge
bruikt voor vreedzame doeleinden en
noch het toneel, noch het voorwerp D
Dat is gebeurd in een circulaire, die
alle cultuurondernemingen in de loop
van oktober heeft bereikt en waaruit
duidelijk het discriminerende karakter
van de wensen van het ministerie
blijkt. De tekst maakt evenzeer duide
lijk dat de circulaire deel uitmaakt van
de campagne om ook de laatste Neder
landers zo snel mogelijk het land uit
te werken. De tekst luidt in het kort:
j het komt nog zeer veel voor dat
cultuurondernemingen op hun kan
toren, dan wel op hun plantages werk
nemers met de Nederlandse nationali
teit ia dienst hebben:
o overeenkomstig het regeringsbeleid
verzoeken wij u beleefd doch drin
gend de Nederlandse werknemers op
korte termijn te vervangen door ge-
qualificeerde Indonesiërs;
•J voor zover zulk een vervanging op
dit ogenblik nog niet mogelijk is
geven wij u toestemming andere bui
tenlanders, niet-Nederlanders te werk
te stellen, onder de voorwaarde:
dat zo spoedig mogelijk Indonesiërs
worden opgeleid en
dat in de leiding van de onder
nemingen beslist een bevredigende
zal worden van internationale twee- getalsverhouding bestaat tussen het
dracht." totale aantal Indonesische en buiten-
g- landse (niet-Nederlandse) werknemers,
fxeen oases De circulaire was ondertekend door
Hét verbod om militaire bases aan de secretaris-generaal van Jiet minis
te leggen, oorlogswapens in te voe- terie van landbouw, A
ren of proeven met wapens te nemen,Tohir.
ir. Kaslan A.
Opvallend is dat m deze circulaire
geen mogelijkheid wordt opengelaten
om eventueel Nederlandse specialis
ten in dienst te houden. Tot dusverre
bevatten alle richtlijnen vo'or de ver
vanging van Nederlanders nog uitzon-
deringsclauöules voor Nederlanders,
van wie de betrokken ministeries de
overtuiging hadden dat zij vooralsnog
onmisbaar waren voor de landsecono-
mie.
Opgemerkt kan ook worden dat in
deze circulaire geen uiterste datum
wordt genoemd waarop de Nederlan
ders moeten zijn vervangen. Het is
echter gevoegelijk gebleken dat de
buitenlandse bedrijven vlijtig gehoor
geven aan wensen van de Indonesi
sche autoriteiten om hun eigen belan
gen niet in gevaar te brengen.
Voor wat de eerder door ons ge
melde beëindiging van werkver
gunningen van Nederlanders per fe
bruari volgend jaar betreft: formeel
kunnen zij nog steeds verlenging van
die vergunning vragen.
Die bepaling houdt voorts in dat zo
lang geen •antwoord op die aanvraag
is ontvangen, de betrokkene kan blij
ven doorwerken. Bij een afwijzende
beslissing heeft de aanvrager twee
maanden de tijd om in beroep te gaan.
Dat geldt niet voor Nederlanders in
dienst van genationaliseerde bedrij-
lEMELWATER in eindeloze
stromen en water van de
zee dat was opgezweept door
ongekend hevige stormen,
hebben in het zuiden van Italië
grote schade aangericht en vele
slachtoffers gemaakt.
Deze foto van Italiaanse solda
ten, die met een bootje midden
in een stad hulp gaan bieden, had
net zo goed gemaakt kunnen wor
den aan de Spaanse kust, want
ook daar is de afgelopen dagen
ononderbroken noodweer geweest.
Ook aan de Franse Riviera is gro
te schade aangericht. In Nice moe
ten zelfs tien huizen worden ont
ruimd, omdat de regen een aard
verschuiving had veroorzaakt.
Overal op de Middellandse Zee
verkeerden schepen in nood en
zochten de vissers haastig een vei
lige haven. Hierover vindt u meer
op pag. 3.
HOLLAND IA (A.N.P.) De
landrechter te Hollandia heeft da
advocaat mr. J. O. de R. conform
de eis veroordeeld tot vier maan
den gevangenisstraf, waarvan twee
maanden voorwaardelijk, met een
proeftijd van een jaar.
In afwachting van het in kracht
van gewijsde gaan van het vonnis
is mr. De R. op vrije voeten gesteld.
Het is nog niet bekend, of hij hoger
beroep zal aantekenen.
Aan mr. De R. was valsheid in
geschrifte en opzettelijk gebruik
van hef valse geschrift telastgelegd.
Hij zou daartoe zijn overgegaan om
het voogdijschap over een minder
jarig kind -te verkrijgen.
Eigen nieuwsdienst
WAGENBERG Vijfenveer
tig pendelaars tussen Pernis en
Oosterhout werden gisteravond
tijdens het spitsuur wild door
elkaar geworpen toen hun bus
in Wagenberg frontaal tegen
een vrachtauto botste. Slechts
zeven van hen kwamen er goed
af. De overigen sloegen met het
hoofd tegen de metalen rugleu
ning van de stoelen voor hen.
Zij werden bedolven onder een
regen van glassplinters. Hoofd-
Van onze Haagse redactie
samengevoegd met die van HBS en gym
nasia voor de moderne talen. De exa
menopgaven voor de middelbare meis
jesscholen liggen op een lager peil. Sa
menvoeging van de middenklassen zal
echter wel mogelijk zijn.
DEN HAAG H.'B.S.-ers, gymna
siasten en misschien ook nog meisjes
van middelbare meisjesscholen in één
klas. Dat zal straks een van de maat
regelen zijn waarmee minister Cals OA
de nood in ons middelbaar onderwijsi'iaxiniaai zit»
wil keren. Hij is van plan een nood-1. De commissie bleek bij de beperking
wet in te dienen die samenvoeging jm meerderheid van oordeel, dat de sa-
van kleine klassen van deze verschil men,gevoegde klassen met meer dan 26
van kleine klassen van deze verschil- leerlingen zouden moeten tellen. Maar
lende scholen mogelijk maakt. 00^ met deze beperking zal samenvoe-
Het idee is de afgelopen week uit- ging nuttig effect opleveren, want het
voerig besproken in de commissie aantal klassen met minder dan tien
wonden, gescheurde lippen, ge
broken tanden en snijwonden in
andere lichaamsdelen waren
het gevolg.
De chauffeur van de vrachtauto,
de heer C. Prins uit Lekkerkerk,
raakte bekneld in de cabine. Pas na
dat de carrosserie was open ge
scheurd, kon hij worden bevrijd. Het
bleek toen dat zijn enkel was ge
broken. Hij werd naar het zieken
huis gebracht.
Eigen nieuwsdienst
ROTTERDAM. Gistermiddag om
half drie meerde het ss. Ryndam van de
Holland-Amerika Lijn af aan de Wilhel-
minakade waar het schip werd verwel
komd met de vrolijke klanken van Sin
terklaasliedjes. Het schip waê bijna ge
heel volgeboekt met in Canada gevestig
de Nederlanders die verlangend waren
om de komende feestdagen in het va
derland bij familie en kennissen door te
brengen.
De jeugdige passagiers die voor hun
laatste nacht aan boord hun schoentjes
buiten de hutdeur hadden geplaatst von
den die de volgende morgen met lekker
nijen gevuld. Inderdaad bleek dat Sint
Nicolaas en Zwarte Piet aan boord van
de Ryndam waren geklommen. Ook de
volwassenen hebben dat tot hun vreugde
mogen ervaren.
St- Nicolaas en zijn knecht waren de
eersten die gistermiddag debarkeerden
en zij deden dat met bekwame spoed,
want in de personeelskantine van de
HAL werd hun komst al een uur lang
verbeid door zestig kinderen van gere-
patrieerden «uit Indonesië. In hun mid
den werd de grijze kindervriend verwel
komd door mr. H. N. Dutilh, direc
teur van de HAL en daarna kon het
feest beginnen. Voor alle aanwezigen
had de Sint een cadeautje me gebracht
en aan lekkers was er geen gebrek'.
v.h.m.o., die vooral tot taak heeft raad
te geven bij de oplossing van het le
rarentekort.
De commissie en minister Cals zijn
het er over eens dat samenvoeging voor
een aantal lessen mogelijk is. Er zijn
nu nog wettelijke barrières die deze
samenvoeging verhinderen, maar deze
zullen waarschijnlijk worden opgeruimd.
Gecombineerde wiskundelessen voor
ze regel is gebleken hoe weinig een
vormig het beleid is en hoe sterk de
uitwerking daarvan afhankelijk is van
de mensen, die met de uitvoering zijn
belast.
leerlingen bedraagt dit jaar toch altijd
nog 229. Vooral in kleinere plaatsen zal
combinatie mogelijk zijn en nuttige ge
volgen hebben, vooral daar nu al de
zelfde leerkrachten aan verschillende
scholen in een kleine plaats les geven.
DEN HAAG. Minister Cals heeft
de Tweede Kamer een tot 10 november
ven. Voor hen geldt de algemene re-|leerlinSen van HBS-b en gymnasium-b:
gel dat zij daar voor 31 december weg geen moeilijkheden opleveren, j
moeten zijn. Bij de toepassing van de-M geli/k^ ™OT
maar in werkelijkheid is er nu ook een L ''eAg,e"°on Agel ..onde™ijs. het
gelijkheid, zo meent de commissie. Y°°"tgezet t**" ^derwys en het bm-
tengewoon lager onderwijs waren op
Zo heeft de leiding van het orgaan n 10 november in 3783 gevallen waarin
AMSTERDAM. De Portugese i waarmee in goed democratische krin- dat de overgenomen handelsonderne- UllgeWCnst i dat wel verplicht was. geen onderwij-
oppositieleider, generaal Umberto yen het bericht van het spreekverbod mingen beheert, bepaald dat alle bui- Voor Nederlands worden op HBS en ïers in vaste dienst. In 185 gevallen
Delgado heeft van het ministerie van 's ontvangen itenlandse werknemers uit die bedrij- gymnasium nauwelijks verschillende w'as het. ook onmogelijk voor tijdelijke
justitie nader bericht ontvangen. Wij kunnen thans als Nederlandse ven moeten worden verwijderd. Ten i eisen gesteld. Tegenstellingen zijn ei-vervanging.te zorgen Wat het boven
waar.» hem word. meegedeeld, dat dejkmu ons de woorden eigen maken d«nran zijn in één geval «ifst^ook vooraard;
minister er niet langer bezwaar tegen die de Times trots als Engels dagblad due Italianen ontslagen. voeging van HBS- en gymnasiumklas- dienst worden benoemd. In 92 vaca-
u... De leiding van hel orgaan dat de sen mogelijk zijn. mits er rekening mee'tures kon ook niet tijdelijk worden voor-
overgenomen industriële bedrijven be-1 wordt gehouden dat deze vakken op het'zien.
beert daarentegen, doet juist haar best;gymnasium gedeeltelijk ondergeschikt Het uitgebreid lager onderwijs had
De wonden van de arbeiders kon
den ter plaatse worden gehecht en
verbonden. Een gelukkige omstan
digheid was dat de dorpsdokter net
op bezoek was in een huis bij de
plaats van het ongeluk.
De bus kon niet meer rijden, maar
de mannen kwamen toch thuis in
taxi's en auto's van passerende auto
mobilisten.
De botsing' gebeurde in een flauwe
bocht van de smalle Dorpsstraat. De
beide chauffeurs zagen eikaars wa
gens te laat opdoemen. Remmen
baatte niet meer, want het wegdek;
was door de regen spekglad gewor- j
den. De imperiaal boven de cabine
van de vrachtauto, waarop zes 'ton
riet was geladen, drong met een
harde klap in de voorzijde van de
bus.
De buschauffeur, de dertigjarige
A. Rullens uit Made', had de tegen-1
woordigheid van geest snel te buk
ken toen hij de imperiaal op zich af
zag komen. Daar heeft hij ongetwij
feld zijn leven aan te danken, want
het stalen gevaarte schoot vier cml
boven zijn hoofd langs. Van de
vrachtauto bleef niets over dan eenl
ruïne.
Het verkeer op de Dorpsstraat was
een half uur gestremd. In die be
trekkelijk korte tijd vormden zich:
lange files van auto's. De straat isI
namelijk een onderdeel van de door-i
gaande weg tussen Hoge Zwaluwe;
en Den Bosch. Per dag passeren daar!
vier- tot vijfduizend motorvoertui
gen.
Nog geen Europese zetel
Nederlands verwijt aan
andere regeringen
Van onze Haagse redactie
DEN HAAG. In de memorie van
antwoord van de minister van buiten
landse zaken wordt andere regeringen
verweten, dat nog geen overeenstemming
is bereikt bij het aanwijzen van een
definitieve zetel van de Europese ge
meenschappen. Hoewel van Nederlandse
zijde steeds met kracht is gestreefd naar
een spoedige beslissing, hebben zij ge
meend deze kwestie enige jaren le
moeten laten rusten in de hoop, dat
tegen die tijd een beter klimaat voor
overeenstemming zal zijn ontstaan, al
dus de memorie.
Advertentie
BIN N ENVERI NGBED
SCHUIMRUBBERBED
maakt, aat de heer Delgado in het schreet woorden die wil gisteren
openbaar spreekt aanhaalden: „Het is een essentieel
onderdeel van onze traditie dat alle
Het uitgebreid
zoals deze op 10 november 488 te weinig vèrplich-
ZX £ir een 20 V0UediB -^MJfeJgeliJke voortgang van de industriële j
en daarmee zeer loyaal heeft ge-1 beeld kunnen vonnen van wat er miproduktie, Nederlandse specialisten in wenst zijn, dat hoogste klassen van i onmogelijk voor een tijdelijke plaats-
■tiprnntinnardtavna de mereln nnenrdo Red. A. D. 'dienst te houden. «óiiddelbare scholen voor meisjes wordenvervanger te zorgen.
Het verheugt ons dat de minister opvattingen kunnen worden gehoord om ten behoeve van een zo goed mo- z^n, aan an.^e^e cultuur
nit ,~v. riw-v,. Op net gymnasium wordt onderwezen.
reageerd op de verontwaardiging'de wereld gaande is.'
DEN HAAG. Aan jhr, mr. G. A.
Strick van Linschoten is met ingang van
1 februari op zijn verzoek eervol ont-1
slag verleend als burgemeester der ge-1
meente Zwolle. Dat is gebeurd onder
dankbetuiging voor de goede en lang-j
durige diensten, door hem als burge-|
meester bewezen.
Het K.N.M.Ï. in
De Bilt berichtte
ons gisteravond om
23.15 uur:
Overwegend droog
met aanvankelijk
laaghangende be
wolking. plaatse
lijk mist. weinig
wind en vrij koud
weer. In de mid-
.dag toenemende
zuidwestelijke
wind, enkele op
klaringen en enige
temperatuursstij-
ging.
MIESJE:
JVeer voor erwten
soep.