Fotos kwamen rechtstreeks uit wereldruim
MINDER CONTRASTEN
DAN OP VOORKANT
Schipper
redt zijn
zinkende
logger*
STORM
OP TIL
HALFWEG BEREIKT
vCdïlrioot BROODOORLOG HEEFT NU
De Bilt: storm
MOSIvOU's LOENIK III ONTDEKTE DE GEHEIMEN VAN EEN
ONBEKEND GEBIED EN TOONT ZE AAN DE WERELD
CEL WERD HUN
WACHTKAMER
voor N.O.-Polder
Vier raadhuizen
Fabriek ivacht op
nog) meer regen
LAATSTE NIEUWS
LOONSVERHOGING
PHILIPS: 6 PCT.
de échte eierbeschuit k
DE ZEE VAN MOSKOE
ONOVERZICHTELIJK BEELD
Een speciale commissie van de Russische Akademie van wetenschappen
heett zich inmiddels al bei.iverd met het bedenken van namen voor enige
kenmerkende punten die de foto's van de achterkant van het maanoppervlak
hebben getoond. Een geweldige krater, ten noorden van de evenaar van de
maan, die een doorsnede heeft van ruim 300 kilometer, kreeg de naam Zee
van Moskou. Baai der astronauten, heeft voortaan aldus de Russen
een baai in het zuiden van deze zee.
De Russische raket- en ruimte-
deskundige prof. Tsjolkofski is geëerd
door zijn naam te verbinden aan een
krater met een middellijn van een
honderd kilometer en de Franse na
tuurkundige Frederic Joliot-Curie
(vorig jaar overleden) door diens
naam aan een derde krater te geven.
Verklaring gezocht
Een bergketen op de achterkant van
de maan kreeg de naam Sowjetski-
bergen; er is een Zee der dromen en
een Lomonosofkrater.
De wetenschapsmensen zien
zich nu voor een opwindend pro
bleem geplaatst, aldus een der
deskundigen die gisteren in Mos
kou toelichting bij de foto's gaf.
Zij moeten namelijk een verkla
ring zoeken voor het verschil tus
sen de zichtbare en de onzicht
bare zijde van de maan. Deze
'laatste is immers veel contrast
rijker. Dit vraagstuk houdt vol
gens hem verband met de kwestie
van de oorsprong van het reliëf
van de maan.
Voor het eerst in de geschiedenis
kan men thans verscheidene objecten
op de maan die tot dusver slechts
i gedeeltelijk zichtbaar waren zo
werd er in Moskou betoogd, in hun
1 geheel zien. Het gaat hier namelijk
om zeeën en bergen die gedeeltelijk
j op de voor- en voor een deel op de
tot nu toe onzichtbare achterkant Iig-
I gen.
Van onze weerkundige
medewerker
LTERFSTWEER is het nu volop
geworden. Dc ene depressie
na de andere koerst over de
Noordzee naar het oosten, waar
bij de wind telkens aanwakkert
om vervolgens weer wat te gaan
liggen. Ook komt het telkens
tot buien, waarvan een enkele
gisteravond met onweer gepaard
ging.
Het ergste moest toen echter
nog komen, want een depressie
die van Zuid-Groenland ten
zuiden van IJsland langs op
Schotland afkoerst, dat zij gis
teravond bijna had bereikt,
brengt de atmosfeer in zeer
sterke beroering. Zware stormen
woedden gisteravond vooral aan
haar zuidkant en in de Ierse zee
was de volle stormkracht toen
ook al bereikt.
F)E depressie zal zich naar alle
waarschijnlijkheid naar de
Noordzee verplaatsen en gezien
het feit dat zij gisteravond nog
steeds dieper werd, was het
noodzakelijk onze kust te waar
schuwen voor een zuidwester
storm, kracht negen.
Zodra de depressie is gepas
seerd, zal de wind naar west of
mogelijk wel noordwest draaien.
Dan zijn buien te verwachten,
nadat te voren enkele regenzo
nes over ons land zijn getrokken
De regen is best te gebruiken,
maar met de wind is dat min
der het geval.
T7R staat ons dus een dag met
ruw weer te wachten; herfst
storm no. 2 dus na de storm van
korte duur van zondag 18 ok
tober.
Gisteravond om half twaalf
werd te Hoek van Holland de
loodsdienst gestaakt voor alle
schepen. In IJmuidcn was de
loodsdienst om kwart over negen
al geheel stilgelegd.
COEVORDEN Ongeveer 23.000 balen
aardappelmeel zijn niet uit de Centrale
Coöperatieve Aardappelmeelfabrieken in
Coevorden gekomen gedurende afge
lopen vier weken. Het bedrijf ligt nog
steeds stil als gevolg van de droogte, ook
al heeft het in Zuidoost Drenthe al flink
"^Er^wil nog maar steeds geen water uit
Duitsland komen om het Almelo s kanaal,
waar de fabriek aan ligt, te voeden en
daardoor kan het bedrijf geen water knj-
gen, waarin het aardappelmeel wordt ge
In de satelliet
De camera die de maanfoto's op 7
I oktober maakte heeft veertig minuten
gewerkt, toen de kunstmaan tussen
de maan en de zon 60 tot 70.000 kilo
meter van het maanoppervlak ver
wijderd was, aldus het Russische pers-
bureau Tass. Het ontwikkelen en fix-
eren geschiedde geheel in de satelliet.
Richten en in werking stellen van de
camera's is van de aarde af geregeld.
Op het moment van de opnamen
was zeventig procent van de achter
kant van de maan door de zon ver-
licht.
Met behulp van een televisieappa
raat in de Loenik III zijn de foto's
toen de kunstmaan 480.000 kilometer
van de aarde verwijderd was naar
ons werelddeel overgebracht, deelden
de Russische deskundigen nog mee.
EINDE STAALSTAKING
KOMT TOCH IN ZICHT
WASHINGTON (UPI) Er zijn
tekenen dat het einde van de Ameri
kaanse staalstaking in zicht is. Nadat
Kaiser Steel een afzonderlijke c.a.o.
met de vakbond heeft afgesloten, ver
moedt men dat de druk op de overige
elf staalmaatschappijen nu wel bijzon
der groot zal worden. Er lopen reeds
geruchten dat een andere directie het
voorbeeld van Kaiser wil volgen.
Deze tekening van de Russische
ruimtevaartdeskundigen stelt de
kunstmaan Loenik III voor, terwijl
de foto's van het maanoppervlak
werden genomen. Duidelijk is aan
de zonnestralen te zien dat dek ïst-
maan zich tussen zon en maan in
bevond toen de camera in werking
werd gesteld, en onder welke hoek
het maanoppervlak werd gefotogra
feerd.
DEN HAAG. Het College van
rijksbemiddelaars heeft de loonsver
hoging van zes procent bij de N.V.
Philips met ingang van 26 oktober
goedgekeurd.
In verband met reeds gedane uit
betalingen en daarmee verband hou
dende consequenties heeft het college
geen vrijheid kunnen vinden de ge
vraagde terugwerkende kracht tot 5
oktober te verlenen.
Dit is het beeld dat volgens Moskou de camera in de Russische kunstmaan Loenik III
kreeg en doorgaf van de „achterkant" van de maan die van de aarde af altijd onzichtbaar
is. Ongeveer een kwart van deze foto geeft het maanoppervlak weer nabij de oostelijke
zijde die van de aarde af zichtbaar is.
De lijn die dwars over de
stellen - de streepjeslijn
vormt de afscheiding tussen
het zichtbare en het onzicht
bare maangedeelte. De ver
klaring van de cijfers: 1. De
Zee van Moskou2. Baai der
astronauten; 3. voortzetting
van de Mare (zee) Australe
die gedeeltelijk op het zicht
bare deel van de maan ligt;
4. Tsjolkofskigebergte; 5.
Lomonosofberg6. krater
die de naam Joliot Curie
kreeg; 7. Sowjetskibergen
8. Zee der dromen. Deze
namen in Moskou gegeven.
De Romeinse cijfers zijn
geplaatst bij objecten die
van de aarde af zichtbaar
zijn; I. Mare Humboldtia-
num; II. Mare Crisium; III.
Mare Marginalis; IV. Mare
Undarum; V. Mare Smythii;
VI. Mare Foecunditatis; VII.
Mare Australe.
LONDEN «Reuter) In de gevangenis
in Southend zitten op het ogenblik 36
mensen van onbestemde nationaliteit,
maar met valse Indische paspoorten.
Tijdens het weekeinde atriveerden zij
op verschillende plaatsen in Engeland. De
immigratie-autoriteiten lieten hen niet
toe en stuurden het gezelschap terug
Frankrijk.
De Franse autoriteiten in Calais twij
felden ook aan hun Indische nationaliteit
en retourneerden de mensen naar Enge
land. Daar heeft men nu de Hoge com
missaris van Indië ingeschakeld teneinde
te weten te komen waar de mensen van
daan komen en waar ze thuishoren.
Eigen nieuwsdienst
HAARLEM. Er zijn in de Haar
lemse broodoorlog gisteren een paar
losse flodders afgeschoten, die vlakbij
Amsterdams gebied terecht zijn geko
men. Een slijter van de grote brood
fabriek Vermaat, tegen wier reclame
acties zich het verzet van de kleine
Haarlemse bakkers in hoofdzaak richt
heeft in Halfweg de prijs van het wit
brood op Haarlems peil gebracht 36
cent. Het bruinbrood is meegezakt en
wei tot 34 cent. De concurrentie in
Halfweg en Zwanenburg, de firma
Hoeve die ook in Amsterdam vent,
heeft haar standpunt nog niet bepaald.
Zij overweegt, zodra de zet van Ver-
maat haar klanten gaat kosten, het
brood eveneens in prijs te verlagen.
Naar het Noorden en het Zuiden
blijft de strijd afgegrendeld.
Inmiddels wordt in Haarlem met
spanning afgewacht, welke stukken
Vermaat nu in het vuur gaat bren
gen. Er wordt niet aan getwijfeld,
dat Vermaat wil pogen de broodoorlog
over een zo breed mogelijk front uit
te vechten, om de weerstandskas van
zijn tegenpartij, de kleine bakkers,
zo gauw mogelijk leeg te pompen. Het
bedrijf zelf, dat voor grote investe
ring staat, heeft alle belang bij een
snelle uitdunning van kleine bedrij
ven.
In één van de Haarlemse bladen
heeft bakker L. Jansen, die algemeen
als de aanvoerder der kleine Haarlem
se bakkers wordt beschouwt, de firma
Vermaat en het Haarlemse publiek
meegedeeld, dat de actie alleen te
gen de reclamezegels van Vermaat
gaat
De prijzen van de broodsoorten, die
door de firma Vermaat bijna niet wor
den verkocht, zijn dan ook niet ver
laagd en men wil, zegt de heer Jansen
in zijn ingezonden brief, de strijd be
perkt houden tot het gebied, waarin
Vermaat brood verkoopt.
Vergeefs
Deze brief moet worden beschouwd
als een antwoord op een eerdere pu
blicatie, waaruit bleek, dat de voor
zitter van de Rayonale Bakkerijcom
missie vergeefs had bemiddeld in de
eerste fase van de broodstrijd.
Deze bemiddeling had aanvankelijk
succes, maar later laaide de oorlog
weer op. omdat men er niet in was
geslaagd het zegelsysteem van Ver
maat aan banden te leggen.
Via de Nederlandse bakkerijstichting
laat het ministerie van economische
zaken zich nauwkeurig op de hoogte
houden van de ontwikkeling in de
broodstrijd.
Advertentie
BONN Volgens de politie is op
Sicilië Georg Flecken gearresteerd, de
Duitser die door Interpol werd ge
zocht, verdacht van moord op het
meisje Margarethe Rührig. Hij was in
Palermo herkend door iemand dia zijn
foto in de krant had gezien.
Eigen nieuwsdienst
EMMELOORD. De kwestie: één öf
vier gemeenten in de Noordoostpolder
is weer actueel geworden.
Morgenavond zal de polder commissie
voor algemene belangen in het voorlo
pige raadhuis van Emmeloord de be
groting van openbare lichamen „de
Noordoostpolder" in behandeling nemen.
In het overzicht van de in het komende
jaar in de Noordoostpolder uit te voeren
kapitaals werken staan: vier raadhuizen
en vier ambtswoningen voor burgemees
ters.
De kosten daarvan zijn begroot op:
voor de raadhuizen 750.000 tot een mil
joen gulden per stuk en voor de inrich
ting daarvan 75.000 tot 100.000 gulden per
stuk; voor de ambtswoningen 35.000 tot
50.000 gulden per stuk.
ONZEKER
Nu staat evenwel nog steeds niet vast
hoeveel gemeenten er in de Noordoost
polder zullen komen. In oktober vorig
jaar heeft de toenmalige minister van
binnenlandse zaken Struycken bij de
Tweede Kamer een plan ingediend voor
de vorming van vier gemeenten en de
instelling van een bovengemeentelijk or
gaan, o'at een groot deel van de gemeen
telijke taken zou uitvoeren.
Een meerderheid van de vaste com
missie voor binnenlandse zaken uit de
Tweede Kamer sprak zich in augustus
tegen dat plan uit. Zij gaf de voorkeur
aan één gemeente. Verder is de zaak
nog niet gevorderd en in de polder zit
men er maar mee.
Nu de begroting weer in behandeling
komt, is het weer niet mogelijk by de
samenstelling daarvan met de gemeen
telijke indeling rekening te houö'en. Men
is nog geen stap verder dan vorig jaar.
Een groot aantal inwoners van de
nieuwe polder is ook tegen indeling in
vier gemeenten gekant. Evenals de meer
derheid van de kamercommissie voeren
zij het argument aan dat vier burge
meesters, vier raadhuizen etc. veel duur
der zijn dan één. Een verder punt van
overweging is vooral de werkgelegen
heid.
BEVOLKINGSGROEI
Een zuiver agrarische werkgelegen
heid zal niet in staat zijn een groeiende
bevolking blijvend' een bestaan te bie
den. In de Noordoostpolder doet zich dat
verschijnsel in nog sterkere mate voor,
omdat de verkaveling daar mogelijkheid
tot vergaande mechanisering biedt.
Daarenboven is de bevolking gemiddeld
veel jonger dan elders, zodat binnen af
zienbare tijd een relatief sterke bevol
kingsaanwas is te verwachten.
Het vraagstuk van a'e werkgelegenheid
is voor de- polder dus dringend. lEr zal
aandacht moeten worden geschonken aan
de mogelijkheid van vestiging van in
dustrieën. Dat za! het besté können ge
beuren, zo zijn die inwoners Vief üA
meerderheid van de Kamercommissie
van mening, wanneer de polder een ön-*
verdeeld gebied blijft.
Het K.N.M.I. in
De Bilt berichtte
ons gisteravond
om 23.15 unr:
Wisselend be
wolkt met enkele
buien. Ongeveer
dezelfde tempera
turen als maan
dag. Storm, aan
vankelijk zuid
west tot west
maar later uit
richtingen tussen
west en noord-
west.
MIESJE:
Ramen sluiten!
OKTOBER: Zon op 7.26, onder
uur.; maan op 2.44. onder
uur.
15.50 uur.
•.dkaiuuoi. Goes, L, Vorststraat 90. Postbus 4, Giro
1Ö666, telefoon Directie en administratie 01100-
2438. Redactie: 01100-2317, bij geen gehoor: Chef
redactie 01100-3991.
Bijkantoren: Middelburg, Korte Delft 50, tel. 01180-2009;
bij geen gehoor: 01180-4604: Vlissingen, Rembrandtl. 2L
tel. 01184-3224; Terneuzen, Nieuwstraat 38, tel. 01150-3189:
Zierikzee, Havenpark 24, tel. 01110-2991.
Directeur JACQ DE SMIT - Chefred.: G. G. BREUKER
Zeeuwsen Dagblad
PROTESTANTS-CHRISTELIJK DAGBLAD VOOR ZEELAND
Losse nummers 13 cent.
Abonnementsprijs f 0,56 per week, 7,— per kwartaal
Advertentietarieven op aanvrage. - Rubriek Kabouter*
T cent per woord met een minimum van 1,—
13e JAARGANG No. 4395
Dinsdag 27 oktober 1959
DE MAAN OP DE RUG GEZIE?
Eigen nieuwsdienst
MOSKOU. De „achterkant" van de maan, van de aarde
af onzichtbaar, is veel eentoniger dan de zijde van dit hemel
lichaam flat altijd naar de aarde is toegekeerd. Er komen min
der zeeën voor, minder kraters, minder contrasten dan op het
ons bekende maanoppervlak. Enorme uitgestrekte gebieden
die een uiterst eentonige indruk maken, kenmerken (le ach
terkant van de maan.
Dit zijn de conclusies die men in Moston heeft getrokken uit de
eerste foto's die daar zijn getoond van het onzichtbare deel van de
maan. foto s die genomen heten te zijn met de camera's in de nog al
tijd in de ruimte voortijlende kunstmaan Loenik III.
Maandagavond kregen de kijkers naar de Russische televisie tot
hun grote verrassing drie foto's van het onbekende gedeelte vèn
de maan voorgezet. Deze foto's, zo kregen zij te horen, waren door
de kunstmaan naar de aarde overgebracht.
Eerder op de dag was al bekend gemaakt dat de Moskouse bla
den de foto's vandaag zouden opnemen. Maandagavond nog zijn
de opnamen naar het buitenland verzonden.
De eerste indruk van de maanfoto's die indien ze werkelijk
de achterkant van de maan betreffen van historische betekenis ge
noemd moeten worden is, dat ze een zeer onoverzichtelijk beeld
geven. Op het televisiescherm zag men grote witte vlekken met
daar tussen zwarte stukken. Deze laatste zouden zeeën zijn. Rus
sische deskundigen hadden in de loop van de dag al voorzichtig
heidshalve gewaarschuwd niet al te veel van de foto's te ver
wachten.
Eigen nieuwsdienst
IJMUIDEN „Al ben ik Kurt
Carlsen niet, wij zullen toch zien wat
we ervan kunnen maken. Ik blijf
aan boord." Dat riep gistermiddag
om drie uur schipper Dick Zwaan
van de Katwijkse motorlogger Rijn
mond IV (KW 15) over de radio
naar het hospitaalkerkschip De Hoop,
dat in de buurt lag. Hij bevond zich
nog alleen aan boord. Zijn schip lag
ongeveer zeventig mijl van IJmui-
den.
Het schip leek verloren, 's Mid
dags om twee uur, toen de KW 15
met de kop op de wind lag te steken
in een vuile bries, stroomde het
water met grote kracht de motor-
kamer binnen.
De Eendracht (KW 168), die vlak
bij lag. kwam te hulp en nam de
bemanning aan boord. Schipper
Zwaan was aanvankelijk ook over
gestapt, maar ging later weer terug
naar zijn schip, dat in 1904 is ge
bouwd en eigendom is van de rederij
N. Parlevliet jr. te Katwijk a. Zee.
Een uurtje later ging schipper
Dick Zwaan eens poolshoogte nemen
in de motorkamer; het water kwam
niet hoger, leek integendeel te dalen.
Daarom vroeg hij zijn machine-
personeel om weer aan boord te
komen en de lenspompen te be
dienen.
LEK DICHT
Dat gebeurde en weer een half
uurtje later riep schipper Zwaan
triomfantelijk het hospitaalkerkschip
aan, dat nog op een mijl of tien van
hem vandaan was en te hulp snelde,
om te ,vertellen dat de moeilijk
heden waren geklaard. Door een
lekke flens bleek het water binnen
te zijn gestroomd.
Met man en macht ging men op
het schip aan het werk Om kwart
over vier meldde de KW 15: „Het
lek is gedicht". De sleepboten Maas
en Titan, die ook al onderweg waren
om hulp te bieden, konden weer
naar hun bases terugkeren.
Voorziclitige begroting
