In de Belgische Kempen draait een
wondermotor
darten ma ket%
DE NATUUR
deze sierlijke mayonaiselepel
bij CALVÉ mayonaise
PANTER
j FLITS
Uit de kerken
CETAFLEX
Heeft de zuigermotor zijn langste tijd gehad? Wie zal het
zeggen? Vast slaat, dat er verandering in kan komen, want:
België ziet er wat
in? veel zelfs.
in en om uw huis
Akkertjes
helpen écht
tegen kou
en griep
en snel ook!
AKKERTJES
GORDON
in het
heelal
Dan Barry
geneesmiddel
Donderdag 22 oktober 1959
ZEEUWSCH DAGBLAD
Pag. 2
ALS STAF BECKERS (35) uit de Belgische
Kempen gelijk krijgt en het gelijk zit er in
heeft de zuigermotor, zoals die sinds Henry Ford
en de oude heer Stephenson door 99,9 percent van
alle motordeskundigen als de enig zaligmakende
krachtbron werd aanvaard, zijn langste tijd gehad.
Staf zegt het zelf wat minder positief, want hij is
als monteur en mede-eigenaar van de kleine garage
Beckers en Priem te Klein Vorst (een verrukke
lijk gat in het dal van de Netlie) gewend aan een
hoop kritiek, maar in het diepst van zijn hart weet
hij dat zijn roterende verbrandingsmachine, awel
zunne, een toekomst heeft. Of is het soms voor de
Vaak, dat grote mannen als professor Eichelberg
uit Zürich en hun hooggeleerde collega's uit
Leuven, Gent en andere centra der mechanische
wetenschap met vreugdetranen in de ogen hebben
staan kijken naar het kleine model in Staf's
„atelier"?
Want dat ding, dat wonderlijke ding
van een motor, waarin de hele romp
slomp van zuigers en krukassen, klep.
pen en verdelers vergeten is, draaide.
En hóe. Een klein proefmodelletje was
het en het leverde uit zijn ijzeren inge-
wandjes een serie paardekrachten om
over naar huis te schrijven: vijftig!
Staf schrééf ook. Naar de Eerste Mi
nister en diens collega's en naar de oc-
trooiraad in Brussel, waar hij gebrevet
teerd werd. Ze kwamen weer en nog
eens kijken en een fabriek 'heeft zelfs
een pientere vertegenwoordiger ettelijke
malen het kleine kasseien-wegje naar
Stafs ouderlijk huis opgestuurd om die-
jen mens van Vorst het prototype uit
de vingers te wurmen.
Staf werd er helemaal niet koud of
warm van. Hij zag meer in zijn pro-
jekt dan alleen maar een probeersel, dat
goede sier zou maken voor een fabriek
en hem dan in materiële zin uit de hand
zou" lopen. Hij droomde van een eigen
fabriek. Van een eigen NV, samen met
zijn neef, die in Vorst een constructie
bedrijf heeft.
Dezer dagen wordt de acte gepasseerd
voor zulk een NV en er komt een gp-
derzoekscommiteit, die gaat proberen
Stafs moteurke verder te ontwikkelen.
België ziet er wat in, veel zelfs.
Het. is niet gemakkelijk de uitvinder
erover aan het praten te krijgen, want
internationaal is zijn idee nog niet be-
senë'/fiïd. Er "KM ffiijcf spTönagé' acK1
ter ééK bezoeker zitten, die bij een
glas Geuzenlambiek gaat praten over
de - Roterende Verbrandingsmotor van
Staf Beckers.
Advertentie
Heerlijk zacht
en geurig!
Panter Mignon.
Al 25 jaren
het grote merk
onder de
kleine sigaartjes.
In het bekende
handige blikje
10 stulcs
«ouew
«IAAT
STATOR
(hOK K06LMANT£L)
800616
OITtAAT
SCHOEPEN
Deze scherts zegt iets meer over het
principe van de schoepenmotor. De
schoepen dienen als afdichters van
de verbrandingskamers maar ook als
comprimeurs, wanneer deze kamers
zich vernauwen: zij kunnen naar be
hoefte korter of langer worden.
Op het moment, dat een schoep het
binnengekomen gas heeft samenge
drukt, ontsteekt de constant vonken
de bougie het mengsel en de „duw"
die op de volgende schoep wordt
overgebracht stuwt de motor rond.
Dit model heeft gewerkt, maar de
schoepen waren van ijzerzodat ze
het begay<?n onder de druk der ver
brandingen. Het principe wordt, ech
ter in België als bijzonder belang
wekkend beschouwd.
Tenslotte pakt hij toch een map en
een rood timmermanspotlood en zijn
blauwe ogen vliegen van het schetsplan
naar de visite en zijn wangen worden
iets dieper rood, dan ze al zijn door de
blonde wind van de Belgische Kempen.
Als hij uitverteld is en het model heeft
gedemonstreerd, blinkt er triomf in zijn
ogen als hij merkt, dat hij de ander
heeft overtuigd van de soliditeit van zijn
principe.
,,Want het gaat om den princiep dat
in mijnen moteur geen op en neer gaan
de beweging hoeft te worden omgezet
in een draaiende". De hele motor draait.
Als een waterwiel, een turbine of een
scheprad. En het wérkt.
De eerste gedachte stamt uit een niet
te achterhalen nacht in 1953. Staf kon
niet slapen en haalde zijn ervaring met
vliegtuigmotoren naar de voorkamer van
zijn bewustzijn. Als eerste specialist-
vrijwilliger bij de luchtmacht had hij
er zo'n tien jaar terug wel enige kaas
van leren pten; als leerling van de vak
school daarna kon hij er theoretisch die
per op ingaan.
Maar het ging daar allemaal met zui
gers en kleppen en dan moest er een
macht arbeidsverlies op de koop toe
worden genomen de benzine, of ,,den
mazout" om met deze jonge monteur te
spreken leverde niet half het ver
mogen, dat de raffinaderijen er zo zorg
vuldig hadden ingestopt.
De dag volgend op die van ge
nialiteit doortrokken nacht ging
het potlood op het papier: een cir
kel met daarin een afgeronde
driehoek en draaibaar binnen die
„weke" driehoek twee schoepen.
Twee schoepen, die door olie- of
veerdruk de binnenwand van de
„driehoek" precies konden vol
gen en dus aan de binnenkant van
M I G If Q II
Franse geraniums kan men heel goed
overhouden; de planten die eventueel
nu nog met pot en al buiten staan zal
men binnen moeten zetten; nachtvorst
kunnen ze niet hebben. Als de planten
wat lang zijn opgegroeid, zal men ze nu
voor die. tijd wat terug moeten snoeien;
ongeveer tot op de tielft. In de winter
kunnen ze in een zeer matig verwarm
de kamer overgehouden worden; ze ver
langen wel een lichte plaats en om ster
ke groei tegen te gaan mag men ze
niet veel water geven.
deze grillige lijn bij elke omwen
teling van de centrale as meer
(of minder) ruimte voor zich had
den.
Bij meer ruimte zal het gas
mengsel, dat de brandstof moest
bevatten, kunnen binnenkomen,
bij de kleinst mogelijke ruimte
zal het door de voortdraaiende
schoepen kunnen worden samen
geperst. Een vonk er in en de op
volgende schoep krijgt een duw
tje. Als hij het nu eens zo deed,
dat de schoep op het moment, dat
het gas verbrandt een uitlaatgat
half afdekt en de volgende de in
laat geheel afsluit, dan zal
Toen het kleine ronde apparaat op
gang werd gebracht, deed hij het.
Een, twee, drie, vier, vijftig slagen.
Daarna gaf een van de schoepen, ge
maakt van gewoon ijzer, op zeer ver
klaarbare wijze de geest. Ten eerste
was de nieuwe motor helemaal niet
gesmeerd en ten tweede maakt geen
zinnig mens motoren van ijzer, maar
denkt hij aan chroomgeharde wrij-
vingsvlakken, aan nikkelstaai of ko-
baltlegeringên. Staf ook, maar daar
had hij geen franks voor.'
Hij wist en had gezien, dat zijn prin
ciep deugde en dat'hier-misschien het
begin lag van een omwenteling op het
terrein van aandrijfkracht.
Denk eens aan: Bege motor zou geen
versnellingsbak meer nodig hebben van
wege zijn hoog rendement, ook bij laag
toerental. Het ding zou direct op de aan
drijfas van een auto kunnen worden
aangesloten, zij het via een normale
koppeling. Het lichte gewicht en het ge
ringe aantal bewegende delen zouden
niet te onderschatten voordelen opleve
ren, zoals trouwens ook het ontbreken
van een ingewikkelde elektrische appa
ratuur voor de ontsteking.
Alleen: hoe moet het met starten?
De jonge Kempenaar heeft daar al
gauw wat op gevonden: hij bedacht een
kleine gasfles, die een weinig zeer
brandbaar gas door een sproeier na-ast
d-e bougies (die immers altijd vonken)
in de drie veobrandingskamens inspoot.
Zodra de starter wordt bediend, stroomt
dat beetje gas toe de motor draait
en gaat over op de eigen brandstof, die
benzine, maar ook dieselolie kan zijn.
En: hoe gaat dat gesmeerd worden?
Geen nood: Staf -bedacht een systeem,
waarbij de schoepen, die immers tegen
de binnenrand van de verbrandingska
mers moeten worden gedrukt, door olie
druk worden bediend. Dezelfde olie zou
in een groef langs de schoepen kunnen
lopen en voor de smering kunnen zor
gen. En ais dat teveel olie gaat kosten,
moet het smeermiddel door de brand
stof word-en gemengd volgens het twee-
taktsysteem.
Voorlopig reviseert Staf nog de ca
mions uit de omtrek en hij is nuchter
-genoeg om zich geen Edisonallures aan
te meten. Maa-r dat zijn idee goed is en
een toekomst tegemoet gaat staat voor
hem als een paal boven de lieve Nethe.
Sindsdien was Staf verloren voor de
beschaving van Klein Vorst. De bariton,
die hij bespeelde in de dorpsharmonie
bleef al te vaak werkloos in het oefen
lokaal van ,,de muziek" hangen en die
van Vorst zeiden, dat Staf vast wat on
der de leden moest hebben.
Staf tekende en dacht. In het schuur
tje achter 't huis, waar een draaibank
staat en het kleine raam de appelbo
men van de 'hof inlijst, ontstond een pro
totype.
Niet met twee schoepen, maar met
acht. Gemonteerd rond een centrale as
Daaromheen een huis, een Stator, zo
als Staf het ding noemde, omdat het
stil staat, aan weerskanten afgesloten
döor een flens. Rond aan de buiten
kant, aan de binnenkant echter met drie
soepel verlopende verjjrandingskamers,
die per hele omwenteling beurtelings
door alle acht schoepen worden geopend
(de brandstof stroomt toe uit een gewo
ne carburator), vernauwd (de brandstof
wordt gecomprimeerd) en weer vrijge
laten (de afgewerkte gassen kunnen weg
komen door de uitlaatpoort).
Dat waren dus per toer vierentwintig
verbrandingen en vierentwintig duwen
tegen de acht schoepen.
Alleen: hoe moest het met de ontste
king van het gasmengsel?
Staf vond daar de eenvoudige oplos
sing voor, die kenschetsend is voor dit
bijzonder doordachte ontwerp: hij liet
in de verbrandingskamers drie gewone
autobougies doorlopend een vonk afge
ven.
Staf Beckers bij het prototype van
zijn motor. De drie bougies zijn
duidelijk zichtbaar evenals de drie
brandstofleidingen, die in de ver
brandingskamers uitmonden. Links
op de foto de carburateur met lucht-
filter; daaronder een aanjager, die
het verbrandingsgas naar de motor
stuwt. Uit dit model is ongeveer
vijftig rem-pk gehaald.
77
Dom Alfonso aarzelde nog even,
doch de dorst naar goud en de eer
die Prins Henry hem ongetwijfeld
zou bewijzen als hij deze pasont
dekte rivier nog verder zou onder
zoeken, overwon spoedig zijn vrees
voor de onbekende gevaren die zij
zou kunnen opleveren. „Goed, we
zullen een eindje stroomopwaarts
varen," besloot hij, „om te zien
wat er verder valt te ontdekken."
Toen het water begon te stijgen
voeren de schepen met slechts een
klein zeil de rivier op. Deze ver
smalde zich niet merkbaar en de
diepte bleef gelijk, zodat ze beslo
ten dat de stroom ver tot in het
binnenland liep en inderdaad de
westelijke Nijl zou kunnen zijn.
Het was tegen het middaguur
toen ze een bocht rondvoeren en
opeens vijf negers zagen die in
een kano stonden te vissen en hen
stomverbaasd aanstaarden. Dat
duurde echter maar een ogenblik,
want voordat de karvelen dicht ge
noeg bij waren om hen aan te roe
pen, hadden de zwarten de ped
dels gegrepen en pijlsnel roeiden
ze naar de oever.
Een van de boogschutters greep
zijn voetboog maar Dom Alfonso
gebood hem niet te schieten. De
negers verdwenen snel stroomop
waarts en de karvelen vorderden
slechts langzaam. Iedereen was nu
op zijn hoede en de boogschutters
knielden bij de verschansing,
klaar om hun wapens te gebrui
ken indien ze zouden worden aan
gevallen.
Misschien een half uur later za
gen ze een grote groep rieten hut
ten aan de zuidelijke oever, waar
een zijriviertje in de stroom uit
mondde. Op behoorlijke afstand en
buiten bereik van eventuele pijlen
wachtten ze af wat de inboorlingen
zouden doen. Het dorp scheen ver-
FRANK G-. SLAU&HTS.
Advertentie
LUm koud alle bout met
van Ceta-Bever
laten, maar men nam aan dat dit
slechts tijdelijk zou zijn omdat de
inboorlingen waren gevlucht toen
ze hadden gehoord van de vreem
de bezoekers met hun grote ge
vleugelde boten.
Een uur later ongeveer kwamen
er verscheidene kano's het zijri
viertje uit. Ze voeren om de sche
pen heen en kwamen steeds dich
ter bij. De mannen waren erg
zwart en hadden kort haar en
sommigen hadden bij wijze van
sieraad een stuk been door de oor
lellen of neus gestoken. Hun ge
oliede lichamen glansden, en ze
waren groot en gespierd. Op de
bodem van de kano's zag Andrea
speren, pijlen en bogen liggen.
„De wilden zijn gewapend en
hun wapens waarschijnlijk vergif
tigd", waarschuwde hij Dom Al
fonso, die zijn volle wapenrusting
droeg om indruk te maken op de
inboorlingen als zij aan boord zou
den komen. „Maar ik betwijfel of
zij ons het eerst zullen aanvallen.
Ze schijnen alleen maar nieuws
gierig "te zijn." Een neger die gro
ter was dan de anderen zat in de
grootste kano. In tegenstelling tot
de anderen die slechts een lende
doek droegen was hij gekleed in
een soort broek van geitenvel en
een hemd van dunnere stof, vol
gens Andrea katoen. Hij had na
melijk langs de oever katoenbo
men waargenomen.
Steeds dichterbij kwamen de ka
no's. Toen ze binnen stern-bereik
waren, giftg Dom Alfonso naar de
verschansing, zodat de negers hem
konden zien. Andrea stond achter
hem en probeerde zich in verschil
lende moorse dialecten verstaan
baar te maken. Hij hóópte dat de
inboorlingen er iets van zouden
verstaan, daa-r hun opperhoofd toch
zeker wel in contact was geweest
met de Azanezen uit het noorden
of met de karavanen uit het bin
nenland.
("Wordt vervolgd)
ENGELSE LAGERHUIS
Na twaalf dagen al een
tussentijdse verkiezing
LONDEN (Reuter) Reeds nu móét
in Engeland een tussentijdse verkiezing
voor een Lagerhuislid worden gehou
den. Dat komt door het overlijden van
Sir Albert Braithwaite (66), afgevaar
digde (voor de conservatieven) van
het kiesdistrict Harrow West. Zijn
overlijden kwam twaalf dagen na de al
gemene verkiezingen, die een grote
overwinning voor de Tories oplever
den.
Advertentie
flitsen uw klachten weg
fLUIIIIIITIIIIIIIIIIIIIIIIIIII
EE
zz 'door
ifnijMiiiiimiiimiiiiiiiiii
MJIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII
Advertentie
1. Ergens over de zeven zeeën schoof
een klein schip met zijn bemanning
huiswaarts. Het was het goede schip
Kraak, dat een grote lading ledige con-
serven-blikjes had gelost in Olivië en
thans met een ruim vol ingeblikte inkt
vis terugkeerde. Het weer was helder
en de wind gunstig, zodat dc opvaren
den van het schip alle reden hadden
om tevreden te zijn met hun bestaan.
De maat liet dat duidelijk blijken door
het zingen van een aardig lied, dat de
vrijheid van het zeemansleven prees:
„Joho-joho neuzelde hij, aan het
roer zwengelend. „Tussen de wolken en
de baren - ziet de zeeman huiswaarts
varen - terwijl de boer het land be
ploegt en de klerk in 't duister awoegt -
voor het brood voor vrouw en kind -
is 't de zeeman, die de vrijheid
vindt
De tekst van het lied was veel lan
ger: ruimschoots .voldoende om het klei
ne vorstendom Opdol te passeren, dat
als een blinkend juweel tussen het groen
aan do kust lag. Daar lag ook de ha
venplaats Niez. waar Kappie zijn inkt
vis hoopte te kunnen lossen.
Terwijl nu de ongeschoolde stem van
de maat over het water- schalde, zat
in het vorstelijk paleis te Niez koning
Libertien III somber voor zich uit te
staren.
„Hier zit ik weer, opgesloten in een
gouden kooi prevelde hij. „Bestaat
er voor een vorst dan geen enkele vrij
heid?"
„Maar majesteit!" riep zijn hofmaar
schalk geschokt. „Natuurlijk bent u vrij!
Maar de wetten
„Precies!" viel de vorst hem bitter
in dé rede: „Ik ben vrij maar die
wetten, nietwaar? Mag ik dan misschien
zo vrij zijn mij juist daardoor opgeslo
ten te voelen?!"
Mijnhardt's Zenuwtabietten
Ned. Herv. Kerk: Het getuigschrift
aan vrouwelijke kandidaten uitgereikt
aan mevr. dr. E. Flesseman-van Leer
te Amstelveen en jkvr. M. van Lynden
te Den Haag.
Geref. Kerk (Vriigemaakt). Beroep
baarstelling: de classis Rotterdam heeft
prep. geëxamineerd en beroepbaar ver
klaard: A. Kamer, Schiedamsesingel
233a te Rotterdam, telef. 115535.
Scheepvaart Vlissingen
VLISSINGEN. Aangek 20-10 noo.
Sirenes, Ned. Steven, dt-s Marc-henland,
21-10 Ned Ador, vertrokken 20-10 Ned
Steven, 21-10 Ned A-dor, gepass naar
Antwerpen (Ned Schepen): 20-10 Dinkel,
Texel, (Gent), Dele, Jurjen de Vries,
Nore. Kinderdijk. 21-10 Prins Frederik
Willem, Olivier van Noort, Oranje, Mun-
te, Akkrumdijk, Ador. Henja, naar zee:
20-10 Titan, Raki, Eems, Europa, Lei-
a'erkerk, Algol, Roland-, Curacao, 21-10
Da Costa, Olive.
