Jan Groen zit
weer op de
garnaal
DE NATUUR
Voor
CHEFAROX
KAPPIE en de SUPERSKOOP
Kunstgebitten
CETAFLEX
Dinsdag 20 oktober 1939
ZEEUWSCH DAGBLAD
Pag. 2
P. W.RUSSEL'S
Alsmaar minder
Budgetonderzoek
blijft achterwege j
Kegen kwam blussers
in Peel te hulp
Met stofzuigers
Je weet nooit
Garnaal garantie
AfaAdinujuc.
Verkeersborden melden
stagnatie bij veren
Premies ten laste van
ouderdomsfonds
Ze lachen iveer
FLITS
GORDON
in het
i heelal
De ideale oplossing voor
hetmaagzuur-probieem!
in en om uw huis
I DE
I TINTELS
Jack
J Dunkley
Uit de kerken
CH EVEN IN GEN „Voor het eerst sinds jaren zit er weer
j garnaal voor de kust van ScheveningenDat is de enthou
siaste roep, die me uit de richting van het enige ware Kur-
haus bereikte en onmiddellijk ben ik gaan informeren. Jan Groen
al lieel lang echtgenoot van Anna de Lange en vader van vier
kinderen heeft me er over verteld. Hij weet waar hij over
praatJan Groen, want sedert vijf en dertig jaar zit hij op de
garnaal. En hij zegt ook: „Het is merakels ingewikkeld, maar ze
zijn er weer. Dal is een feit".
Om zo maar meteen een voorbeeld
te geven: de eerste trek in oktober
van het. vorig jaar leverde zes kilo
op. „En vorige week vrijdag was
het 130 kilo", aldus Jan Groen. „Niet
dat we niet meer hadden, vroeger.
O jawel, we hebben dagen gekend
van 390 kilo, maar het gaat de rich
ting weer uit, nietwaar?"
Voor mij was tot gisteren een gar
naal een rose ding, dat in een schelp
zat, die weer op een bordje lag, al of
niet met een blaadje sla erbij. Of in
een uitgeholde tomaat, met mayonaise.
Voor Jan Groen zit de garnaal meer
vast aan de seizoenen.
„Het voorjaar is het beste", zegt hij.
„Dan zit er groei in het water en heb
je zülke garnalen", eh hij wijst een
maat aan tussen duim en vinger. „Het
najaar is niet zoals het voorjaar, maar
toch wel goed. De zomer niet. In ok
tober begint het dus weer".
Maar in oktober is het de laatste
jaren eigenlijk helemaal niet begon
nen. Steeds minder, steeds slechter met
de garnalen voor Scheveningen.
„Ga maar na", zegt Groen, „dik voor
Arie met muts) is Jan Groens zoon en
Karei is zijn neef. Alle twee zijn ze zeven
tien en opvarenden van „De Kleine Ar ie".
Ze. hebben de handen vol. in deze dagen
met de garnaal tussen de 12 millimeter
mazen.
Bestedingen ongehuwden
Van onze Haagse redactie
DEN HAAG. Er komt geen budget- j
onderzoek naar de bestedingen van on-:
gehuwden. Minister Zijlstra en staats-
secretaris Van den Berge zetten in hun
antwoord aan de Tweede Kamer ovei
de belastingverlaging van ongehuwden
uiteen, dat een dergelijk onderzoek geen
resultaat zou opleveren, waaruit con
clusies over de draagkracht zijn te trek-
ken.
Dit betekent aldus- de bewindslieden,
niet dat de kritiek van sommige Kamer
leden, als zou de verlaging volkomen
willekeurig zijn. juist is. Er is wel de
gelijk een zij het vaag systeem, dat
er op neer komt dat een vrijgezel met
een bepaald inkomen geacht wordt de
zelfde draagkracht te hebben als ge
huwden. die tezamen het dubbele inko
men hebben. Voor gehuwden zijn er I
echter onzichtbare factoren die hun
draagkracht verhogen (huisvesting voor
twee is goedkoper dan voor één) en de
verlaging van het vrijgezellcntarief wil
juist in die factoren verlichting brengen.
HET HOOGST
Op verzoek van de Kamei publiceert
minister Zijlstra de tarieven van inkom
stenbelasting in Nederland. Duitsland.
Frankrijk en België, zowel voor vrijge
zellen als voor gehuwden zonder kinde
ren. Het Nederlandse tarief is in beide
categorieën het hoogst.
Eigen nieuwsdienst
SEVENUM De regen is gisteren de
ruim negentig militairen te hulp geko
men. die 24 uur aaneen hebbben gestre
den tegen de brand in een woest stuk
Peelgebied driehonderd metaren groot
ten westen van Sevenum. Ongeveer dei
helft van het gebied ging nog verloren.
In de loop van de dag kreeg trien het:
vuur onder controle. Er is veel wild ver
loren gegaan.
de oorlog, In de crisisjaren Tan '31 en
'32 zaten er hier wel twee en twintig
garnalenvissers. Vlak voor de oorlog
waren het er zeven en nu nog twee.
Scheveningers dan, hè, want vreem
den willen er nog wel eens wezen".
Ja. die „vreemden" zitten de Sche
veningers eigenlijk niet zo lekker. Ze
praten over „de Zuidenaars" en be
doelen er de mannen mee van Tholen,
van Ouddorp of van Stellendam. „Het
jaar vóór de watersnood, toen kwamen
ze met tientallen met hun stofzuigers
hier voor Scheveningen". zegt men.
„Met hun motoren van 80 pk stoven
ze heen en weer en haalden alles weg.
Netten van tien millimeter hadden ze,
dat is twee millimeter kleiner dan de
Scheveningers. En ze zeggen, dat ze
veel van het garnalenzaad hebben
meegevist".
Jan Groen heeft er toen met de
..Zuidenaars" over gesproken. Ben je
gek, zeiden ze tegen hem, garnalen
zijn net luizen, die kun je niet uit
roeien. „Mooi en wel", aldus Groen,
„maar als je alle kinderen in Scheve
ningen vermoordt, wordt het ook stil
ler".
„Vroeger zeefden wij
Scheveningers de gar
nalen buitenboord. De
kleine dingen en het
zaad vielen dan weer
terug in zee, maar die
Zuidenaars verkoch
ten het als puf voor
de vismeelfabrieken,
tegen twee gulden per
mand".
En daarom doen de
Scheveningers het nu
zelf ook. Het kleine
spul als puf verkopen.
Er mag maar twintig
procent vis tussen zit
ten en de prijs is in
tussen een rijksdaal
der voor een mand
geworden.
Maar de garnalen
bleven praktisch weg,
sinds dat „jaar voor
de watersnood". De
vissers spraken er
druk over. Doodgevist,
zei de een. De boel
is gewoon op, meen
de een tweede. Ze
hebben iets van radio
actief weggegooid bij
het Deltaplan, had een
derde gehoord. „Ik
voor mij geloof, dat
de zandspiering met
zijn spitse snuit ook
een hoop van het gar-
nalenzaad heeft opge
geten", is de mening
van Jan Groen.
Maar intussen bleef
het feit bestaan, dat
het vissen op de gar
naal bijna geen zin
meer had. Groens va
der, die nu 86 jaar is
en zyn grootvader allemaal garna-
lenvissers nooit hadden ze zoiets
meegemaakt. Nooit had de oude heer]
Groen van zyn vader verhalen ge
hoord, dat de garnaal er plots niet
meer was. Steeds had het kleine schaal
dier drie generaties lang de Groens
een goede boterham bezorgd.
Maar begin 1957 kon het niet langer
en Jan Groen ging werken op de gas
fabriek. „Af en toe in onze vrije tijd
probeerden we wel eens. maar het was'
steeds niks".
Van zijn veertiende jaar af is de nu'
49-jarige Jan Groen visser. Hij zit
naast de brandende haard aan zijn
netten te knopen, wanneer ik binnen
kom. Zijn vrouw, zijn Anna de Lange,
schenkt koffie, in haar Scheveningse
dracht en drie kleinere kinderen zitten,
aan de andere kant van de tafel en op
de grond, ook te knopen. Aan een
nylon net.
„Het komt door de zomer", zegt
Groen .We hebben nu ineens veel dik
ker water. Troebel, net als erwtensoep.
En dan gaan die garnalen aan de bin
nenkanten van de zandbankjes zitten, j
Met onze 5-tons kotter. „De Kleine
Arie" een schip van mijn broer
komen we tot vlak onder de kust. Een
diepgang van krap een meter. En a'e
vangst loont weer. Wat ik zei: trek
ken van honderd en dertig kilo. Maar
mijn baan aan de gasfabriek heb ik
nog aangehouden. Ik mocht van de
baas weer acht weken gaan vissen. Je
weet maar nooit wat het over een tijd
je weer is."
c
Maar wanneer het niet te hard waait
(„Storm moeten we niet hebben, die
maakt alle dik water weer weg") dan
zit Jan Groen weer elke dag op „De
Kleine Arie". 's Morgens vroeg eruit,
's middags voor vijven weer binnen,
want dan begint de visafslag. En on
derweg gebeurt alle werken.
„Je moet ze natuurlijk eerst van
gen", zegt Groen. „Dan gaan ze door
de krabbenzeef. Die krabben moet je
voor pppassen, dat benne loeders Dan
nóg eens zeven en koken. De ketel
stoken we met kolen, aan boord dus
Als ze even koken haal ik de garnalen
eruit. Dan gaan ze de huil in, da's
het letste stukje van het net. We spoe
len de hele kleine visjes eruit en als
we weer in Scheveningen binnenlopen
staat alles klaar in de manden".
Een gulden en vier en veertig cent.
dat was de prijs, vorige week vrijdag.
Advertentie
0 1 I 1
-
FRANK G-. 5LAU&UTE,
Dag en nacht heerlijk warm!
Veilig, reukloos en uiterst
zuinig - 24 uur achtereen,
zó brandt alleen een échte
"Aladdin". Een kwaliteits
product van de bovenste
plank! Gemaakt om U jaren
lang van dienst te zijn, zonder
storing.
PETROLEUM CONVECTOR
Vraagt prospectus aan bij
WOENSDRECHT (ANP) Bij
stagnatie van de veerdiensten over de
Westerschelde zullen de automobilis-
ten in het vervolg al in Noordbrabant
worden gewaarschuwd.
Bij de splitsing van de wegen Ber-
gen op ZoomAntwerpen en Bergen
op ZoomVlissingen onder de ge-
meente Woensdrecht zijn grote borden
j geplaatst, waarop zal worden aange
geven of en zo ja welke veer-
dienst(en) is (zijn) gestremd.
Ziekenfondspremie bejaarden
Van onze Haagse redactie
DEN HAAG De regering wil de
premies voor de ziekenfondsverzekering
voor bejaarden geheel ten laste van het
ouderdomsfonds brengen. Thans worden
deze premies opgebracht door het Rijk
I en door de ziekenfondsen. Indien de
rijksbijdrage wordt overgenomen door
het ouderdomsfonds zal dit slechts een
meeruitgave van 0,2 procent per jaar
voor het ouderdomsfonds opleveren. De
premielast voor a.o.w. en a.w.w. zal
dan in de periode tot en met 1961 niet
boven de 6,75 procent van het premie
plichtig inkomen komen.
Over het overnemen van de bijdragen
van de ziekenfondsen wil de minister van
sociale zaken overleg plegen met het be
drijfsleven.
75
De kust in de omgeving van
Kaap Blanco was zanderig en
kaal, maar de zuidelijke oever van
de Sanaga als de rivier inder
daad deze naam droeg vormde
zo ver het oog kon zien een hoog-
oprijzende begroeide muur. Aan de
noordelijke kant was de begroeiing
iets minder dicht, maar toch dich
ter dan zij tot nu toe op hun reis
hadden gezien.
De rivier bleek bijna een nnjl
breed te zijn en ze konden zich
een denkbeeld vormen van de ge
weldige hoeveelheid water die hier
naar zee stroomde. Het was eb ge
worden voordat ze in de eigenlij
ke monding waren, en toen de
richting van de stroom verander
de gingen de karvelen sneller va
ren. Aan weerskanten van de mon
ding strekten zich zandbanken uit
en hiertussen lag een eiland dat de
ingang in tweeën verdeelde.
Toen het water begon te stij
gen konden de schepen de eigen
lijke rivier opvaren zonder gevaar
om aan de grond te lopen. Op kor
te afstand van het zuidelijke
strand gingen zij voor anker.
Tot dusver hadden zij geen te
ken van menselijk leven gezien,
ofschoon het land hier uiterst
vruchtbaar bleek. Dt bomen en
slingerplanten aan de zuidelijke
oever vormden bijna een ondoor
dringbare groene muur, die hoger
was dan de masten van de karve
len, en aan de andere oever was
de begroeiing al bijna even dicht.
Bonte bloemen schenen letterlijk:
in de lucht te groeien, en wolken!
van veelkleurige vogels vlogen
rond. Op de takken die boven het I
water hingen streken ze neer en,
ze keken nieuwsgierig rond. Somsl
klonk er een hevig gekraak en een
geluid dat wel een trompet leek.
Ze konden de oorsprong hiervan
niet bepalen maar Andrea was van
oordeel dat het wel olifanten kon
den zijn, daar de gevangengeno
men Aganezen hem hadden ver
teld dat die hier in groten getale
voorkwamen.
Even voor het donker werd za
gen ze een merkwaardig dier in
het water zwemmen. Zijn rug was
evén breed als die van een heel
groot paard en kwam juist boven
water. De kop leek ook op die van
een paard, maar was zeker twee
maal zo breed en voorzien van
grote slagtanden, wel twee palm
lang. net als bij een wild zwijn.
Martin Vasques noemde het dier
een ..paardvis" en verbaasd keken
ze toe hoe het vreemde beest bij
een lage plek op de oever uit het
water klauterde en op korte, zwa
re poten het bos in waggelde. Toen
het donker was fladderden er enor
me vleermuizen laag over de sche
pen. Hun vleugels waren zo lang
als de arm van een man, en ze
uitten een scherp gekrijs.
Er waren ook veel vissen, zo
groot als een kleine jongen en een
haak met een stuk aas eraan werd
al ingeslikt bijna voordat hij het
water had bereikt. De drukkende
hitte werd tussen deze hoge groe
ne muren slechts weinig dragelij
ker. Weldra waren hun kleren nat
van het zweet, en zelfs uit het tuig
scheen water te druipen.
Honderdduizend pond is maandag ge
roofd uit een bankgebouw in Mwanza.
Tanganjika. De plaats is volledig van
de buitenwereld afgesneden in een po
ging de daders te pakken te krijgen.
Visser Jan Groen heeft wet een ver
moeden, maar hij zou zijn hand toch niet
in het vuur durven steken en zeggen:
Daardoor komt het. Maar een feit is, dat
op de kotter „De Kleine Arieweer volle
netten worden opgehaald. Volle netten
niet garnalen en dat is lang niet meer
gebeurd, voor Scheveningen.
aan de afslag. Daar gaat dan nog een
cent of zes af en 1.38 gulden krijgt
de visser in het handje.
Lager dan vijftig cent de kilo ko
men we nooit. Ook niet voor minder
waardige garnaal. Dat is een soort
van garantieprijs."
Maar de Groens vissen niet voor de
garantieprijs, want daar is het maar
karig van rondkomen.
In deze dagen hebben ze goeie zin.
Jan Groen en zijn zeventien jaar oude
zoon Arie en zijn even- oude- neef
Karei. Ze vangen en de netten zitten
weer vol. De ketel moet op tijd ge
stookt worden, want als de netten
boven komen is er veel werk voor
snelle en geoefende handen.
De Groens kunnen weer voluit
lachen.
Er zit weer garnaal voor Schevenin
gen!
f WE WCTErt TW6£PIN
-(ÖtWjFLITSDC SABOTEUR
ift^HAOSNTVMNDeSKORPJ^ENDiR
HEBBEN ORIS.HAWEN .We ZULLEN HEN
VIHOBN ZONDER DATHIU*
DIT V ERQÖRtiBH TOW B U ZA UO Bi HART -
SLAGVAN iEDBRDl60iHHErtl<OHTVSR-
3T&RKJ5N, ZODRA VU 10 Dffl C-HARTTSN BS -
„LUISTEREN HCBBPM wi.) OH ZE
De suikerbietencampagne is mo
menteel in verschillende delen van
Nederland in volle gang en de K.N.A.C.
waarschuwt de weggebruikers voor de
speciale gevaren die hieraan altijd ver
bonden nijn. Waarschuwing één: Be
waar een ruime afstand tot de vracht
auto's met bieten. Er vallen nogal eens
bieten af. Waarschuwing twéé: Deze
vrachtauto's, zó van het bouwland ko
mende, trekken niet zelden een spoor
van klei over de weg, dat in het bij
zonder by regen het wegdek zeer slip-
gevaarlijk maakt. Er hebben zich hier
door de afgelopen weken al enkele
slipgevallen voorgedaan.
Advertentie
II bent niet gebaat bij een tijdelijke
oplossing van het probleem „maagzuur".
Dikwijls keren de klachten in versterkte
mate terug, met alle gevaren van dien.
Chelarox draagt echter bij tot blijvende
verbetering, daar het in korte tijd het
natuurlijke evenwicht herstelt en boven
dien een genezende laag op de maag
wand vormt.
voor blijvende verbetering
IIIIIIIIIIIIIIIHIIIillllllllllllllllliil
Er komen klachten binnen over het
wegvallen van asters; als de planten bij-j
na in bloei staan verwelken ze en ster
van ten slotte helemaal af. Dat komt om
dat asters er niet teg-en kunnen dat ze
elke zomer opnieuw in de zelfde grond
gekweekt worden: 1-jarige zomerasterb
hebben beslist verse grond nodig en ze
moeten niet alleen 'in verse grond ge
poot, doch ook daarin gezaaid worden.
Wisselteelt is dus voor hen noodzakelijk
en als men er helemaal niet mee over
weg kan is het beter een paar jaar geen
asters te kweken.
Advertentie
Geen losraken of verschuiven meer van
Itlllllll llli Dl llllf llll IIIIHIIDIIIINII UI nu uilmn llipiUlllill IIIIIIIIIIIMIIIUIM llttlll II 1111)1,11 lllllll IMfllUI lllllllll llftllCiDüftllIHfll III lllllllltll IIIHIIM nMttlllllllDlllllllllllllllllllMll lljlltf IIIMI IIIMd
Advertentie
Niemand, die een kunstgebit heelt, behoefl
meer op een kritiek moment m verlegenheid
te raken, omd<rt zijn kunstgebit losschiet of
vertdiuift. Maak een einde aan dit steed*
dreigende ongemak. Een wemig DENTOF1X-
poeder houdt het gebit de gehele dag on
wrikbaar op xijn plaats. DENTOFtX voor
komt tevens onaangename reuk uit de mond.
Probeer het nog vandaag. Verkrijgbaar in
discrete., neutrale plastic flacons, prijs
t 3.9S. Mj apothokoe m drogisterijen.
79. „Dikke Mobie herbergt een ge
heim." zei Joseph Bizniz. „maar ik heb
jullie met opzet niet verteld' wat het is."
Hij wenkte de meester en klom met
hem in de buik van de supervis, terwijl
ICappie, de maat en Okki nieuwsgierig
I over de reling van de Kraak toekeken.
Eerst werd het buitenboordmotortje
i gedemonteerd en toen begon de meester
op aanwijzing van Bizniz met een grote
l tang een van de baleinen los te draaien.
Plotseling klonk er een hevig gesis.
„Hij blaast stoom af," riep de mees
ter verbaasd.
Bizniz schaterlachte. „Dat is lucht,
boy!" riep hij, „Kom gauw mee!"
Haastig verlieten ze het sissende mon
ster en klommen weer aan boord van
de Kraak.
Ontzet zag Kappie nu hoe de walvis
langzamerhand in elkaar begon te
schrompelen. Steeds kleiner en kleiner
werd de ..supervis.
j „W .wat is dat nou?" riep hij ver-
j bolgen.
„Boy. oh boy," zei Bizniz enthousiast.
„Dit is fun, hè?"
De fun was, dat Dikke Mobie een op
blaasbare walvis bleek te zijn. die snel
leegliep en tenslotte als een zielige hoop
vodden op het water dreef. Verbijsterd
keken de zeelieden toe hoe de Ameri
kaan hem uit het water opviste en met
enig handig gevouw het hele gevaarte
als een klein pakje onder de arm nam
141 m koud alle hout met
van C'eta-Bever
NED HERV KERK
Beroepen te Breskens: L. Spaans te
Vrouwen-praochie; te Werkendam: G.
Kaastra te Oostliem.
CHRIST GEREF KERKEN
Beroepen te Ërmelo: J. C. van Ra-
venswaaij te Scheveningen; te Mermer-
woude: G. P. Geels te Haarlem. Be
dankt voor Barendrecht: M. Baan te
Dordrecht.
GEREF KERKEN
Aangenomen naar Papendrecht: K.
Vegter te Noord Scharwoude.
GEREF GEMEENTEN
Beroepen te Veen: Chr. van Dam te
Rotterdam-Zuid.
EV LXJTH KERK
Benoemd tot geestelijk verzorger vai.
wijk Amsterdam-Noord: J. W. Gunning,
prop. te Muiderberg.
r
