TERUGKEER VAN EEN BALLING
AANKLACHT TEGEN
ONZE BESCHAVING
„Omzetbelasting verdwijnt op
veel artikelen"
irnn
4
Een ramp
voor mens
en dier
Grafische C.A.O.'s
goedgekeurd
2 oktober 1959
ZEEUw'SCH DAGBLAD
Pag. 7
DRENTE
FRIESLAND
OVERIJSSEL
GELDERLAND
NOORDBRABANT
LIMBURG
In ballingschap
LABOURS GROTE VERKIEZINGSTROEF
VERGETEN
televisie
Vlag halfstok
STAKING DUURT
Technici vrijgesproken
in proces-Marcinelle
Onontbeerlijk
Zesduizend liter ether
in brand
DE ZAAK LYNN KAUFFMAN
Zelfmoord mogelijk
GRATIS GAS WERD
DUUR BETAALD
OetJL*
Europees
Vloeiend Russisch
In Jalta
Vorstelijk antiek
in veiling
nrnmiHtniiiNiniiiiiiiiiiitiiiiitiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiitiiiiiiiiiiiiiiiuiiiiiitiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiniiiiiiiii fflii'iiiiiiimiiiiimiitiiiiiitiimiiiiiiiiiiiiimiiiiitiiiiimimiiiiiimimmiimiiiiiuiiiiHi
I T\E DROOGTE heeft op de hoog-
gelegen zandgronden, vooral in
het noorden en oosten van Neder-
land grote schade toegebracht
f aan de gewassen. Doordat het gras
op de weiden is verschroeid, kam-
pen de boeren met een tekort aan
1 voer voor hun vee. Zij staan voor
het probleem hoe zij hun vee zullen
1 moeten voederen tot volgend jaar.
Zij moeten of duur krachtvoer
kopen of hun dieren voor de slacht
HIHIiniHMIIIIIHimiRllllllllilllllllHllllinilllllMilllflItllllHltllllllllllillllllll
verkopen. De Overijsselse land-
bouwmaatschappij heeft reeds nu
de regering aangeraden thans vlees
te laten invriezen. Verwacht moet
namelijk worden dat door de te ver
wachten rigoureuze afzet van vee
het aanbod in het laatst van de
winter te gering kan worden voor
de binnenlandse vleesvoorziening.
Voor de hulp van hun collega's in
de Noordoostpolder en de Wierin-
germeer, intussen, zijn de getroffen
Van onze verslaggevers
boeren dankbaar. Toch is nu al ge
bleken dat bij het voeren van biete
koppen en erwtestro voorzichtig
heid is geboden.
De oogsten van vele produkten, 1
voornamelijk aardappelen en bie- 1
ten, zullen tegenvallen. De ver- 1
wachting is evenwel niet dat er
nood in de voedselvoorziening zal 1
ontstaan.
ii ii iifiiiiii'iiiiiiiiiiiiiiiiiMiiiiiiiiHii mi iiiii in i in mi ii ii i minium in mm iiniï
DROOGTE
In Drente heeft de droogte
vooral zware klappen toege
bracht aan de landbouwbedrij
ven op de hooggelegen zand
gronden in het midden van cis?
provincie.
De graslanden liggen er rood-
verschroeid bij en de veeboeren
kopen dagelijks tonnen ruwvoe-
der, opdat het vee niet zal uit
hongeren.
Van enkele kanten zijn klach
ten binnengekomen dat de han
del soms door prijsopdrijving
misbruik van de noodsituatie
schijnt te maken. Dit kost han
den vol geld en vooral de bedrij
ven van de jonge pas begonnen
boeren, die nog diep in de schul
den zitten, staan aan de rand
van het faillissement.
Dagelijks breken uitgehongerde
koeien los om zich op bieten- en aard
appelvelden te storten. Hierdoor zijn
al enkele dieren gestorven, doordat
het insektenpoeder, dat men op het
bietenloof had gespoten nog niet uit
gewerkt bleek te zijn. Andere bees
ten zijn zwaar ziek, doordat zij te
veel stuifzand binnen hebben gekre
gen.
Verscheidene loonwerkers en land
arbeiders liggen op het ogenblik in
een ziekenhuis. Zij hebben bij het
mechanisch aardappelrooien te veel
stof in hun longen gekregen.
Ook met de opbrengsten van het land
le het in Drente droevig gesteld. Zij
liggen soms ver beneden de helft van
het normale gemiddelde. De aardappel
knollen zijn vrijwel zonder uitzondering
te klein gebleven en gebarsten door de
droogte. Volgens een zeer voorzichtige
schatting van het Drents landbouwge-
nootschap dragen de Drentse boeren dit
.laar samen een strop van minstens
veertig miljoen gulden.
Om de precaire voedselsituatie van
het vee te lenigen, hebben boeren in
de Wieringermeer spontaan grote hoe
veelheden bietenloof aan hun Drentse
collega's aangeboden.
In Friesland worden de koeien in de
verdorde weiden op alle mogelijke ma
nieren bijgevoerd. Vooral in de zand
gebieden, zoals Gaasterland en ooste
lijk Friesland, staat het er slecht voor,
maar ook in de vruchtbare Greidhoek
tussen Harlimgen en Sneek heeft het
land er zelden zo slecht uitgezien ais
nu het geval is.
Geen sprietje gras meer te vinden op
het weiland, wijst boer J. B. Ramaker
in Ommen ons. Zijn koeien zijn min
stens honderd kilo vermagerd en de
meikopbrengst is gehalveerd vergeleken
met vorig jaar.
De hulpactie die eind vorige week is
begonnen, loopt tenminste goea'. De boe
ren in de Noordoostpolder laten hun
collega's in de getroffen oude provincie
niet in de steek. De provinciale voed-
selcommissaris P. Oosterveld heeft in
drie dagen tijd reed's (op papier) aan
geboden gekregen 375 ton bietekoppen,
35 ton voeraardappelen, 26 ton bone- en
erwtestro en vier ton hooi.
Eerst komen de allerergste gevallen
aan de beurt. Die vindt men vooral in
het gebied Oldemarkt en Steenwijk en
ook rond d'e plaatsen Ommen. Harden-
berg. Gramsbergen, Haaksbergen en
Diepenheim.
De IJsselstreek heeft ook van de droog
te te lijden gehad. Daar probeert men de
veestapel nog op peil te houden met het
voeren van consumptieaardappelen en
aardappelloof.
miitiiiiiiiiiiiiiiiiiiiitiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiitiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiHi
UITZONDERLIJKE DROOGTE I» 1959
f De uitzonderlijke droogte waar I
f ons land dit jaar mee te kam- I
pen heeft komt in deze grafiek
i zeer sterk tot uitdrukking. In
1 vergelijking met de normale f
1 neerslag-hoeveelheid geeft dit 1
jaar alleen in januari en maart I
een overschot. Al de overige 1
maanden blijven ver onder
normaal. i
iilMIliimiillllimmimiiiiiiiiiminlmiiHimiNiiiiiimiiiMmuiimlIlllllilfiilMniillï
Bij Haaksbergen heeft men zelfs al vee
de bossen ingestuurd', opdat het daar
nog iets van zijn gading zou kunnen vin
den.
In Gelderland zijn het vooral de boe
ren op grote stukken van de Veluwe en
enkele hogere gronden in d'e Achterhoek
en de Graafschap, die door de droogte
getroffen zijn. Het gras is verbrand en
vele boeren zijn genoodzaakt om de boel
om te spitten en tot nieuwe inzaai over
te gaan. Ook zullen zij voor hun vee
grote hoeveelheden krachtvoer moeten
kopen.
Die boeren die voor een geldlening
terecht kunnen by het borgstellingsfonds
voor de landbouw, zullen het met wat
mooie en vooral met wat betere oogsten
in de komende jaren wel kunnen redden,
maar de financieel wat zwakkere broe
ders, die ook al getroffen zjjn doordat
de melkgift van de koeien wat achteruit
loopt, zullen genoodzaakt zijn gedeelten
van bun veestapel van de band te doen.
De algemene indruk is, dat het in Gel
derland alles bij elkaar genomen,
niet zo slecht is als bijvoorbeeld in Over
ijssel.
De rogge-oogst op de Babantse zand
gronden is iets beneden het gemiddelde
gebleven. De haver kwam er ongunsti
ger af. De opbrengst daarvan ligt aan
zienlijk beneden het jaarlijks gemid
delde. De aardappels staan er, voor
zover ze nog in de grond zijn, niet zo
slecht voor. Wanneer er evenwel geen
regen komt, moet er voor de late soor
ten toch worden gevreesd.
De bietenoogst is vooral op de hogere,
dus de droge zandgronden van Oost
brabant, slecht. Het gewicht van de
bieten is dit jaar aanzienlijk lager dan
verleden jaar, minder dan de helft van
het normale. Het suikergehalte is ech
ter hoger, namelijk 15,8 pet. (vorig
jaar 14,6 pet.).
Charles Eustis Bohlen, een 55-jarige Amerikaanse diplomaat met een
geweldige Russische ervaring, is vorige week uit Manilla naar Washington
geroepen om op te treden als raadsman voor de Amerikaanse politiek ten op
zichte van Rusland. Toen hij in 1957 van Moskou naar de Fillippijnen werd
gestuurd, betekende dit voor hem een vorm van ballingschap. Zijn terugkeer
is een rehabilitatie, en het valt niet te betwijfelen dat zijn inzichten voor een
belangrijk deel de Amerikaanse politiek zullen bepalen
Charles Bohlen
kent de Russen
OP vele foto's van de topconferentie van Genève, In 1955, is tussen de ge
zichten van Eisenhower en Dulles de hand te zien van een raadsman die
steeds achter de beide Amerikaanse staatslieden stond. Hij placht zijn
influisteringen met grote gebaren te onderstrepen, en de president en
zijn minister schonken grote aandacht aan hetgeen hij te zeggen had.
De boeren en tuinders in Limburg
zullen naar schatting dit jaar onge
veer een derde van de normale in
komsten moeten missen.
De aanblik van ïiet platteland is in
de meeste gevallen troosteloos. De sui
kerbieten staan er verlept en geel bij.
De opbrengst zal ongeveer de helft
bedragen. De bietenkoppen, die een hoge
voedingwaarde voor het vee hebben,
zal men grotendeels moeten missen.
Dat is nog eens een schadepost van 250
gulden per hectare. De stoppelknollen
brachten het niet verder dan een eerste
aanzet tot knolvorming.
De zomergewassen zijn alle ver on
der de maat gebleven. De haver zal
slechts ongeveer 25 proeent van de nor
male oogst opbrengen. De korrel is
klein en er is weinig stro.
De uitgesproken akkerbouwbedrijven
zullen naar raming 1700 tot 2000 gulden
schade lijden en de gemengde bedrijven
zesduizend tot zevenduizend gulden.
Bij gebrek aan veevoer ligt op ver
schillende plaatsen al gewoon stro in de
weiden. Vele dieren sterven door een te
veel aan zand in de maag. De meik
opbrengst zal nauwelijks de helft zijn
van die in voorgaande jaren.
Charles E, Bohlen
Want Charles Bohlen was niet
slechts ambassadeur in Moskou, hij
gold ook als de beste Amerikaanse
specialist op het gebied van alles wat
Rusland en de Russische politiek
betrof.
Wie kon beter iedere zet van
Kroesjtsjef en Boelganin op het Ge-
neefse schaakbord op de juiste waar
de bepalen, dan deze vlot Russisch
sprekende diplomaat, die sinds 1943
aan iedere Russisch-Amerikaanse con
ferentie had deelgenomen?
Toch werd hij twee jaar later van
zijn uiterst belangrijke post in
Rusland weggeroepen en als ambas
sadeur naar Manilla gezonden. Er
was geen enkele zakelijk reden aan
te voeren waarom deze man, wiens
carrière op zijn kennis van de Rus
sische wereld was gebaseerd, in de
hoofdstad van de Filippijnen werd
geplaatst; zijn nieuwe functie kwam
daarom neer op een soort balling
schap.
Had John Foster Dulles misschien
het vertrouwen verloren in deze diplo
maat, die meer dan welke Amerikaan
ook met Stalin, met Malenkof, met
Boelganin en met Kroesjtsjef had ge
sproken? Geloofde hij nü niet meer
in diens bezadigde, maar dikwijls
zeer onorthodoxe rapporten? Werd
misschien de druk binnen de re
publikeinse partij tegen Bohlen te
groot? Niemand scheen het precies
te weten, maar zijn vertrek uit Mos
kou werd betreurd door allen die ge
loofden dat een of andere vorm van
samenwerking met de commu
nistische wereld onvermijdelijk was.
Nu is hij vorige week teruggeroepen
óm op het Amerikaanse ministerie
van buitenlandse zaken als raadgever
voor Russische aangelegenheden op
te treden.
Van onze correspondent
LONDEN. De Labourpartij heeft
plotseling, in een poging tegen de con
servatieve welvaartsstaat op te bieden
bij de kiezers, die donderdag ter stem
bus trekken, beloofd alle omzetbelas
ting op kleding, huishoudelijke artike
len en meubilair af te zullen schaffen
indien zij aan de macht komt.
Evenals de eerder aamgeboden verho
ging van ouderdomspensioenen en an
dere uitbreidingen van de Wellfare
state, die vele miljarden zal kosten, is
dit door de conservatieven veroordeeld
als een flagrante poging tot omkoperij.
„Onverantwoordelijk en ongehoord", zei
Macmillan.
Vreemd genoeg komt hierover niets
voor in Labours verkiezingsmanifest en
op de dagelijkse persconferentie „ver
gat" partijsecretaris Morgan Phillips
het te noemen. Toen het nieuws even
ln Het kort
1 RADIO
HILVERSUM I 402 m
ochtend
KRO: 7.00 Nws; 7.15 Gewjde muz;
7.30 De douche; 7.40 Gram; 7.45 Morgen
gebed en lit kal; 8.00 Nws; 8.15 Gram;
8.50 V d vrouw. (9.359.40 Waterst);
10.00 V d kleuters; 10.15 Gram; 10.30
Ben je zestig?; 11.00 V d zieken; 11.45
Gram.
middag
12.00 Middagklok - noodklok; 12.05 Ork
koor en solist (12.3012.33 Land- en tuinb
meded); 12.50 Act; 13.00 Nws; 13.15 Zon
newijzer; 13.20 Gram; 13.30 Lichte muz;
13.50 V d jeugd; 14.00 Accordeon-muz:
14.20 Kunstkron; 14.50 Amateursprogr
15.30 V d jeugd; 16.00 Gregoriaanse zang;
16.30 Lichte muz; 16.50 Sportpraatje; 17.00
v d jeugd.
avond
18.00 Lichte muz; 8.15 Journalistiek week-
overz; 18.25 Gevar muz; 18.45 Vragen-
beantw; 19.00 Nws; 19.10 Act; 19.25 Zang
en piano; 19.30 Gram; 20.20 Lichtbaken,
caus; 20.30 Gevar muz; 21.10 De Knipper-
bol, caus; 21.20 Gevar progr; 22.25 Boek-
bespr; 22.30 Nws; 22.40 Jong oud
eeuwig, gesprekken; 23.5524.00 Nws.
HILVERSUM II 298 m
ochtend
VARA; 7.00 Nws; 7.10 Gym; 7.20 Gram;
8.0o Nws; 8.18 Gram; 8.55 V d vrouw,
9.05 Gym v d vrouw; 9.15 Gram. VPRO;
10.00 Tijdelijk uitgeschakeld, caus; 10.05
Morgenwijding. VARA; 10.20 Wat brengt
de weduwen- en wezenwet?, caus; 10.30
weekoverz; 11.45 Blaaskwint.
middag
12.*0 Lichte muz: 12.30 Land- en tunb
meded; 12.33 Lichte muz; 13.00 Nws;
13.15 Instr kwint; 13.40 Muziekrevue.
14.20 Streekuitz; 14.45 Jazzconcours; 15.10
Boekenwijsheid; 15.30 KamerorF en sol;
16.15 Klankb gewijd aan Ned. Gespreks-
centrum; 16.40 Vers van de pers; 17.05
Hammondorgel en zang; 17.30 Act.
18.00 Nws en comm; 18.20 Gram; 19.00
avond
Artistieke Staalkaart. VPRO: 19.30 Wie A
zegt, moet B zeggen, caus; 19.40 Het
werk van het Nederlandsch Bijbelgenoot
schap. caus; 19.55 Deze week, caus.
VARA: 20.00 Nws; 20 05 Gram; 20.40
Dansmuz; 21.15 Hoe was het ook weer?:
21.45 Soc comm; 22.00 Sportnws; 22.30
Nws; 22.40 ~nstr sext; 23.10 Gram; 23.55
24.00 Nws.
sche waarneming en gedachtenoverbren-
ging; 20.50 Televizier; 21.0022.00 Gevar
pfogr.
BELGIË VLAAMS
17.00—18.00 V d jeugd; 19.30 Nws; 19.45
De week in beeld: 20.15 Filmprogr; 20.40
Volksliedere en -dansen; 21.05 TV-Opera
Buff a22.00 Nws.
BELGIË FRANS
19.30 Onbekend; 20.00 Journ; 20.30 De
laatste der Mohikanen: 20.55 Voc ens;
21.35 Filmprogr; 22.25 Wereldnws.
DUITSLAND
16.3q Gevar progr; 18.0018.30 Kath ves
perdienst. (Regionaalprogr.: NDR: 18.45
Die Nordschau. WDR: 18.45 Hier und Heu-
te. WDR; 19.25 Tiok-Taok-quiz. NDR:
19.30 Tick-Tack-quiz); 20.00 Nws; 20.20
Muz comedie.' 21.40 Tele-Toto. Daarna:
Het woord van de Zondag.
kritisch
beluisterd
1
NEDERLAND
AVRO: 17.00—17.30 V d kind. NTS:
20.00 Journ en weeroverz» AVRO: 20.20
Experimenten op het gebied v psychologi-
DE NCRV bracht gisteren haar eerste
jubileum-steravond Vlag In Top.
Donderdagavond: dat betekent al direct
dat het programma een harde dobber
moet hebben tegen de aantrekkings
kracht van het televisie-spel. En het
ziet er niet naar uit, dat dit Vlag In Top
bij het publiek zal kunnen concurreren
met de beeldbuis.
Het is ondanks moderniseringen een
typisch NCRV-programma gebleven:
zeker niet zonder verdienste, maar vol
komen afgestemd op luisteraars van het
oude, geduldige soort. Het programma
was al twintig minuten oud, vóór dat
we het eerste gesproken woord te
horen kregen'
De muzikale bezetting, onder wie het
uitstekende nieuwe koortje Novi Can-
tus, was best, maar zo'n aanloop
is veel te lang.
Johan Bodegraven, nog even breed
sprakig als vroeger, kwam terug met
een Spraakwaterval. Veel NCRV-
luisteraars zullen dat gewaardeerd
hebben, maar helaas er zijn in de
tussenliggende twaalf jaar heel wat
spannender spelletjes en quizzes ge
passeerd!
Sieto Hoving maakte van zijn actuele
straatzanger een sjeuige Amsterdamse
creatie, die we graag weer zullen
horen.
B. J. v. S.
later aan een agentschap werd gegeven
bleken bij navraag de meeste leiders
van de partij er niets van te weten.
Zij ontkenden het zelfs.
Daardoor werd het duidelijk, dat dit
nieuwe bod een overhaast antwoord is
op Macmillans uitdaging aan Gaditskell
naar aanleiding van diens plan tot mas
sale uitbreiding van de sociale diensten
zonder de inkomstenbelasting te verho
gen: „Wie zal dat betalen, zoete lieve
Hugh". Labour zegt namelijk wel vaag
dat verhoogde productiviteit hiervoor
zal moeten zorgen.
Maar de Labour wil zelf nog steeds
niet met cijfers voor den dag komen.
Gaitskell zegt op de vakbonden te kun
nen rekenen, maar de wilde staking
van de chauffeurs van zuurstof-tank
wagens, die nu reeds twee-dagen duurt
en een kwart miljoen man werkloos
kan maken, bewijst wel, dat de vak
bondsleiders niet op hun eigen mensen
kunnen rekenen,
Hoe het zij Labour toont zich zeer
optimistisch. Volgens de gisteren gepu
bliceerde Gallup opiniepeiling liggen de
conservatieven nog slechts anderhalve
punt voor (een week geleden nog vier).
Blijft dat zo tot donderdag voortgaan,
dan zal Labour bijna even-veel Lager
huiszetels veroveren als de conserva
tieven. Daar lijkt het echter nog niet
op. Want in de eerste plaats stemt En
geland volgens het districtenstelsel en
in de marginale districten staan de
Tories volgens dr. Gallup nu sterker.
Bovendien hebben de conservatieven
nu hun offensief ingezet en Macmillan
krijgt waarschijnlijk nog een grote
troef uit te spelen. Want voor don
derdag zal waarschijnlijk gelijktijdig
in Washington, Londen en Moskou de
datum van de topconferentie bekend
worden gemaakt, waarvoor Macmillan
naar eigen zeggen met zijn reis naar.
Moskou de grondslag legde.
De liberalen vechten intussen met
meer kandidaten dan bij andere na
oorlogse verkiezingen en hun kansen
staan niet slecht al zijn zij ook een
halve punt teruggelopen. Maar dit lijkt
de ware toestand niet weer te geven,
alweer in verband met het districten;
stelsel. Hun voorzitter, Frank Byers,
zei vanmiddag: „Als de kloof tussen
conservatieven en Labour inderdaad zo
klein zal blijken, zullen wij misschien
bij vele Lagerhuisstemmingen het be
slissend gewicht in de schaal kunnen
werpen". Opvallend is dat de liberalen
onder de jongeren nu meer voortgang
boeken dan Labour.
De strijd is nog lang niet beslist en
nadert nu dramatische hoogtepunten.
Want een der vreemdste verschijnselen
in de opiniepeilingen is dat de afgelopen
dagen het aantal politieke kleurlozen
opnieuw is gestegen en nu 1814 procent
bedraagt.
CHARLEROI (ANP) De vijf tech
nische leiders van de mijn Bois du
Cazier, waarin op 8 augustus 1956 262
mijnwerkers om het leven kwamen, zijn
vrijgesproken. Zij stonden terecht op de
beschuldiging, door nalatigheid en tech
nische fouten de grootste ramp in de
geschiedenis van de Belgische kolen
mijnen te hebben veroorzaakt.
MIJN ZOON, nu komt", dus sprak de goede Meester „de stad die Dis geheten wordt,
ons nader, vol sombre burgers, in ontelbre drommenDan voeren wij de diepe
grachten binnen, die deze troosteloze stad omgorden, wier mensen, naar 't mij leek, van
ijzer waren.
(Dante, De Hel, zang VIII).
TTE journalistieke excursie die
tot einddoel had Het open ge
sticht begon in de Rotterdamse
strafgevangenis.
Hoe gaat dat, men deelt vrien
den en verwanten mee, dat men
gevangenissen zal bezoeken en
dan komen de grapjes. Heel men
selijk is dat. Ik heb er aan mee
gedaan.
In de personeelskantine waar
wij doel en bedoeling van de dag
kregen uiteengezet bij een kopje
koffie, keurig en correct geser
veerd door twee vrouwelijke be
waaksters in kraakzindelijke wit
te uniformen die zouden kunnen
doen denken aan verpleegsters-
kleding, waren daar niet de dikke
uitbuitingen in de zak van de
schorten de sleutelbos, ging
alles heel gemoedelijk toe. Tralies
voor de ramen, nu ja.
KOPENHAGEN (Reuter) In een
chemische fabriek in Kopenhagen is
gistermiddag een tank met zesduizend
liter ether ontploft en in brand gevlo
gen.
De tank explodeerde door de hitte van
een kleinere brand in de nabijheid. Het
gebouwencomplex werd beschadigd,
maar niemand schijnt daarbij te zijn
verwond.
Bij de blussingswerkzaamheden waar
aan het gehele brandweerkorps uit de
Deense hoofdstad deelnam, werden
twee brandweerlieden gewond. Gister
avond was men de brand meester.
NEW YORK (UPI) De zaak Lynn
Kauffman is nog lang niet rond. De
aanvankelijke overtuiging van de po
litieman die het onderzoek heeft geleid,
kapitein Fallon, die meende dat het
meisje zelfmoord had gepleegd, wint
aan kracht.
De Nederlandse marconist van de
Utrecht. W. M. L. van R. uit Utrecht,
die er van wordt verdacht Lynn over
boord te hebben gegooid, ontkent dat
ten stelligste. Zijn advocaat meent dat
zijn onschuld ook zal kunnen worden
vastgesteld.
Van R. heeft verklaard dat hij Lynn
de avond voor de Utrecht uit Boston
zou vertrekken in haar hut „ongenadig
had geslagen" nadat hij het meisje, met
wie hij tijdens de reis een verhouding
had aangeknoopt, had verteld dat bij
was getrouwd.
Eigen nieuwsdienst
GRONINGEN De rechtbank in
Groningen heeft gisteren de 44-jarige
glasfabrikant G. A. W. uit Musselkanaal
veroordeeld tot een gevangenisstraf van
acht maanden met aftrek, waarvan vijf
maanden voorwaardelijk met een proef
tijd van drie jaar.
Hij had een plastic buis op de gas
leiding aangesloten, zodat hij buiten de
meter om gas kreeg. Ook had hij clan
destien elektriciteit gebruikt; met een
pen kon hij naar believen de meter stop
zetten.
Tegen W. was tien maanden met af
trek geëist.
De foto stelt voor een deel
van de koepelgevangenis
te Haarlem.
Nu kunt u even de gevangenis zien,
zei mr. Lamers, de directeur-generaal
van het gevangeniswezen. (Mijn zoon,
nu 'komt de stad die Dis geheten wordt)
ONTZETTING
REUVELEND gingen wij wat deuren
door. Toen greep mij de ontzetting.
Toen rispte in mij op die regel van
Dante, lang vergeten gewaand: wier
muren naar 't mij leek van ijzer waren.
Stel u voor, ach neen, stel u niets
voor. Geen toneel, geen film, geen
knappe roman zal u kunnen helpen te
voelen wat ik voelde toen ik dit riool
van menselijk uitvaagsel in mij opnam.
Welke kille geest heeft dit opberg
systeem bedacht, dat de uitvoering
moest zijn van de gedachte van minister
Modderman: „De straf een leed, geen
kwaad". Waarmee hij pleitte voor de
eenzame opsluiting.
De cellulaire gevangenis. Ik kijk op
tegen grauwe muren. In die muren tot
boven toe deuren, zware norse deuren.
Als een morbide filigraan lopen langs
die deuren roosterachtige gaanderijen
van ijzer, ijzeren trappen leiden er
heen. Er hangt halflicht op deze zon
nige dag.
GEEN GRAPJES
DIT is de stad die Dis geheten wordt.
Zo. in vakken in de muren bergt
men dingen op. Het is een magazijn,
een rotmagazijn, een magazijn van
mensen. Geen huis.
Hier geen grapjes, onze stemmen zijn
niet meer luid en opgewekt.
Zo zijn dus onze gevangenissen. Ik
voel een diep schuldbesef, want ik ben
burger van dit land met een stem en
ik heb niet gesproken, omdat ik dit
niet wist. „Wir haben es nicht gewusst."
VERGETEN
W7AAROM is dit nog zo? Waarom
W zitten gestraften en, God betere
het, ook niet gestraften in zulke hui
zen die geen huizen zijn, maar ijzeren
kasten voor mensenvlees? Het ant
woord is kort; er is geen geld. Geen
geld voor de vergetenen. Zij hebben
geen vereniging, geen c.a.o., geen
p.b.o., geen stem. Stil staan die bouw
sels in onze grote steden, het leven
raast er om heen, misschien voelt een
voorbijganger even iets van onbehagen
als hij de buitenkant ziet, de sombere
muren met de kleine hoge ramen,
maar hij rept zich verder en vergeet
gauw wat hij vergeten wil.
Geen geld in deze tijd van welvaart,
van hoge subsidies voor culturele din
gen, van 31 miljoen gulden op de be
groting voor de achtergebleven gebie
den, zo edelmoedig, en deze monstru
euze krengen, deze versteende lijken
van een tijdperk waarop wij met onze
nieuwe ethische" denkbeelden neerzien,
staan in ons midden en zijn bevolkt
in naam van het recht, de rechtvaar
digheid en de liefde, ons recht, onze
rechtvaardigheid, onze liefde, anno
1959, waarin het Tijdschrift voor straf
recht getuigt van nieuwe bloei en het
grauw van de omslag heeft vervangen
door een fraai kleurenbeeld, modern.
A/IODERN zijn de inzichten zeker.
IV1 Modern zijn ons strafrecht en de
straf bejegening, modern denken (en
voelen!) de mensen van het departe
ment van justitie, maar wat moeten
zij aan met deze afzichtelijke machine
gebouwen uit het gietijzeren tijdperk
Als ik zitten moest: liever in slot
Loevestein dan in Rotterdam of Haar
lem of Leeuwarden of Breda of Arn
hem of Amsterdam.
Dit moét veranderen of we zijn niet
waard dat we het goed hebben.
Zeker, zeker, ik hoor u, mevrouw,
de mensen die daar zitten zijn maar
lelijke mensen, niet waar, dieven en
doodslagers, oplichters en falsarissen
en kinderschenners, maar toch zijn
het mensen, mevrouw, net als u, ja
net als u.
Als u soms in verweer het hoofd
*chudt leest u dan maar wat de beste
geesten in ons land, grote denkers als
prof. Brillenburg Wurth een gere
formeerd theoloog, mevrouw daar
over schrijven.
OPSTAND
ZULKE gebouwen vragen om opstand
en vijandigheid, om verharding
en niet alleen bij de gedetineerden. U
hebt het wel gelezen van de Wetering
schans, niet waar, van de man d'ie er
uit wou en daarom moest „fietsen".
Kent u die novelle van Defresne,
waarin hij een huis beschrijft dat zijn
bewoners naar de dood drijft alleen
door zijn bouw? Onze gevangenissen
drijven tot hardheid" voor wie niet zeer
sterk is door hun bouw.
Wir haben es nicht gewusst. Ik ook
niet, ik, abonné en trouw lezer van
het Tijdschrift voor strafrecht en van
het Juristenblad, ik, die bij honder
den de veroordeelden heb zien ver
dwijnen door de kleine poortjes.
U hebt het goed begrepen? De
rechtbank veroordeelt u tot zo veel
jaar gevangenisstraf en u hebt veer
tien dagen tijd om in hoger 'beroep te
gaan. Mijn grote vergissing is geweest
dat ik daarmee de zaak als bekeken
beschouwd heb, dat de rest theorie
was, boeken, tijdschriften en discus
sies, dat ik nooit écht gewild heb de
gevangenis te zien. Het moest de Di
rectie gevangeniswezen zijn die zelf
de invitatie stuurde. Ik betuig mijn
spijt. Voor mij zullen die mensen in
de stad Dis niet langer vergetenen
zijn en ik hoop ö'at mijn armzalig
woord, ook u lezer, zo nodig, tot het
besef zal brengen dat het zo niet blij
ven mag.
UITZONDERING
I^R is een goede gevangenis, die voor
J jeugdigen, te Vught. Zij is ge
bouwd op de puinhopen van een moord
dadig en sadistisch stelsel, dat van
<ïe nazi's, het beruchte concentratie
kamp Vught.
Nuchterder gezegd, dit strafgesticht
staat daar omdat de barakken er toch
waren en de directie Gevangeniswezen
is noodgedwongen op koopjes uit. Dit
mogen wij toch niet verlangen.
Ik hoop u in een laatste stuk iets te
vertellen over dat Vught.
DEN HAAG. Het Centraal Bureau
voor de grafische bedrijven maakt be
kend. dat wederom een bespreking 'heeft
plaats gehad over de drie grafische
c.a.o.'s tussen het college van Rijksbe-
middelaars en de vertegenwoordigers
van werkgevers- en werknemersorgani
saties.
Daarin is o.m. gebleken, dat het col
lege bereid is de overeengekomen ver-
Het kan haast niet anders of zijn
diagnoses en voorspellingen zijn
niet zo onrealistisch gebleken als des
tijds werd gedacht; In het vooruitzicht
van een steeds drukker contact tussen
oost en west worden zijn kennis en
zijn oordeel nu waarschijnlijk onont
beerlijk geacht.
De Russen zelf zullen vermoedelijk
met de rehabilitatie van Charles
Bohlen weinig in hun schik zijn. Zij
mogen hem niet graag, wellicht juist
omdat hij een diep inzicht heeft in
hun werkelijke bedoelingen. Zelfs toen
hij zes jaar geleden in Moskou aan
kwam om zijn ambassadeursfunctie te
aanvaarden, kondigde radio Moskou
al aan dat hij in werkelijkheid von
Bohlen heette, en dat hij nauw ver
want was aan de Duitse wapensmid
Krupp, een aantijging die even onjuist
als kwaadwillig was.
Bohlen's politiek inzicht, en zijn ver»
mogen tot analysering, heeft
meer een Europees dan een Ameri
kaans karakter.
Evenals de minister van bulten,
landse zaken. Herter, heeft deze
zwijgzame diplomaat in Farij» ge.
studeerd. Hij leerde er grondig Ru*,
sisch spreken, en bracht zijn vakantie
door bij een Russische familie in Est
land. Vervolgens deed hij acht jaar
dienst in Moskou, eerst als vice-
consul, later als eerste secretaris aan
de ambassade.
Harry Hopkins, Roosevelts „emi
nence grise", sloot in 1943 te
Kairo vriendschap met hem. Deze
oude politicus had de jonge ambas
sade-secretaris meegenomen naar de
besprekingen tussen Churchill en
Roosevelt, omdat Bohlen zo vloeiend
Russisch sprak. Hopkins ondervroeg
hem over Rusland, en kwam zó sterk
onder de indruk van zijn zakelijke
objectiviteit, dat hij Roosevelt voor
stelde Bohlen aan te stellen als ver
bindingsman tussen het Witte Huis
en het ministerie van buitenlandse
zaken.
In Teheran mocht Bohlen de ge
sprekken tussen Stalin en Roosevelt
nog niet bijwonen, maar in Jaita zat
hij al op de voorste rij. Daar werd
hij ingewijd in de geheimen van de
Russisch-Amerikaanse afspraken, en
dikwijls was hij beter op de hoogte
dan de minister van buitenlandse
zaken Byrnes.
Ook in Potsdam, en alle daarop
volgende ministersbesprekingen, was
hij een belangrijke raadgever.
Uit al deze besprekingen, en uit zijn
eigen ervaring in Moskou, heeft de nu
55-jarige diplomaat inzichten gekre
gen die sterk lijken op die van de
andere belangrijke -Amerikaanse
Rusland-specialist, George Kennan.
Zijn benoeming doet dan ook ver
moeden, dat de Amerikaanse politiek
steeds meer de onvermijdelijkheid
van een samenleven met de Russen
zal gaan erkennen.
Van onze correspondent
LONDEN Het kunstveilingseizoen
is weer begonnen in de beroemde zalen
van Christie en met een tweedaagse ver
koop van antiek, dat aan koningin Mary
toebehoorde. Koningin Elizabeth, haar
kleindochter, heeft de veiling bevolen
omdat Marlborough house, het Londense
paleis van Queen Mary, nu een gemene
bestcentrum wordt.
Gisteren kwamen de eerste 91 van 200
partijen aan bod en brachten 69.430
gulden op. Het hoogste bod viel op een
mahoniehouten Sheraton-klerenkast.
Onder deze inboedel bevinden zich tal
van waardevolle stukken antiek, maar
veel dat anders voor een prik weg zou
vliegen, brengt nog veel op omdat het
hel koninklijke monogram draagt.
Eén van de vreemdste meubelen was
een koper ingelegde mahoniehouten
secretaire uit het Engelse regententijd
perk, waarvan een lade een miniatuur-
huisinterieur bevatte, dat op zijn beurt
geheime laadjes verborg. Zevenentwintig
jaar geleden bracht dit stuk zestig gulden
op, nu 2520 gulden.
hoging van lonen en salarissen, inclu
sief de verwerking der huurcompensa-
tie 1957, alsmede de invoering der ar
beidstijdverkorting zij deze laatste
met ingang van 1 januari 1960 goed
te keuren.
Het totale resultaat, waaronder ook
enige punten van secundaire aard, waar
mede het college zich op grond van da
„algemene aanwijzing" niet kon vereni
gen, zal op korte termijn aan de bestu
ren der werkgevers- en werknemersor.
ganisaties ter goedkeuring worden voor
gelegd.
l
