DEBAT ZONDER
Milde instemming
gematigde kritiek:
UITSCHIETERS
Friezen kwamen in Den H
met 135.000 handtekeningen
DRIE DAGEN
NA REL:
5 MAANDEN
DE CEL IN
A Igemenebeschou wingen in
de Tweede Kamer begonnen
De Bilt: Zon
Geen zoet
water op
Voorne en
Putten
Wachtmeesters jaagden met
schema op buit
Kans op klantjes
Onderhandelen
in november
PROTESTANTS-CHRISTELIJK DAGBLAD VOOR ZEELAND
Woensdag 30 september 1959
KLM EN SAN FRANCISCO
KORTE~METTEN
KAAK VERMORZELD
TRANEN
Loonbeleid
Eisenhower neemt
korte vakantie
Geef mij maar...
Overvaren kotter
had vislicht aan
HAARDENVERKOOP GESTAAKT
BOAC over pool
naar Californië
Uitbreker na 2Vz jaar
door politie gepakt
goed berekend
WEL ONENIGHEID,
GEEN ONTSLAG
Hoofdkantoor: Goes, L. Vorststraat 90, Postbus 4,
Giro 116666, telefoon 01100-2438; bij geen gehoor:
Chefred. 01100-3991.
Bijkantoren: Middelburg, Korte Delft 50, tel. 01180-2009;
bij geen gehoor: 01180-4604: Vlissingen, Rembrandl. 24,
tel. 01184-3224; Terneuzen, Nieuwstraat 38, tel. 01150-3189;
Zierikzee, Havenpark 24, tel. 01110-2991.
Directeur JACQ DE SMIT - Chefred.: G. J. BREUKER
Zeeuwsch Dagblad
Losse nummers 13 cent.
Abonnementsprijs 0,56 per week, 7,per kwartaal
Advertentietarieven op aanvrage. - Rubriek Kabouters
7 cent per woord met een minimum van 1,
15e Jaargang no. 4371
Van onze correspondent
WASHINGTON Minister
Luns heeft gisteravond, na een
onderhoud met de Amerikaanse
minister van buitenlandse zaken
Dillon, verklaard dat in novem
ber nieuwe besprekingen zullen
beginnen over de landingsrech
ten van de K.L.M. in de Verenig
de Staten.
Zoals bekend doet de Nederlandse
regering krachtige pogingen voor de
K.L.M. landingsrechten in San Fran
cisco aan de oostkust van Amerika te
verwerven. Bij de luchtvaartbespre
kingen in 1957 is dat de Nederlandse
delegatie niet gelukt. Wel werd in het
luchtvaartverdrag van 1957 een clau
sule opgenomen dat de besprekingen
hierover op verzoek van een der par
tijen zouden kunnen worden heropend.
NU MEER KANS
De Nederlandse ambassadeur in
Washington, dr. J. H. van Roijen,
heeft onlangs een dergelijk verzoek
ingediend. Minister Luns voerde er
gisteren besprekingen over met minis
ter Herter en onderminister Dillon,
met het resultaat dat de Amerikaanse
regering zich bereid heeft verklaard
in november nieuwe besprekingen te
beginnen.
Algemeen worden de Nederlandse
kansen nu beter geacht dan in 1957,
aangezien intussen een aantal andere
buitenlandse luchtvaartmaatschappijen
landingsrechten in San Francisco ver
kregen. Minister Luns zei gisteren: Ik
hoop dat de besprekingen tot een ge
lukkig einde zullen leiden.
BREDA De Bredase politierechter
heeft de negentienjarige monteur J.
C. L. uit Bergen op Zoom gisteren tot
vijf maanden gevangenisstraf veroor
deeld. De rechter bepaalde tevens dat
de straf meteen zou ingaan. De huilen
de jongen die werd weggeleid had
zaterdagavond een politie-agent mis
handeld. Die zal zes weken niet kun
nen werken.
De agent had zaterdagavond laat in
Bergen op Zoom een einde willen
'maken aan de baldadigheden van de
monteur en twee van zijn vrienden.
Terwijl hij de handen vol had aan de
andere jongens sloeg de monteur hem
onophoudelijk met de gebalde vuist in
het gezicht. Drie uur lang is een tand
arts later bezig geweest de kaak van
de agent spalken.
Voor de politierechter was alle dap
perheid van L. verdwenen. „Het kwam
van het bier denk ik" zei hij zachtjes.
Na de eis van de officier van justitie
zes maanden gevangenisstraf
barstte hij in snikken uit. „Geeft u mij
een kans" stamelde hij.
De politierechter meende echter dat
er in dit geval streng moest worden
opgetreden. Hij legde de jonge monteur
een gevangenisstraf van 5 maanden op.
Van onze parlementaire redacteur
DEN HAAG. Geen verrassingen, laat staan openbaringen,
evenmin een grote politieke botsing tussen rechts en links, daaren
tegen een rustig debat, bijna waardig. Dat was de sfeer waarin giste
ren de Tweede Kamer in baar algemene politieke beschouwingen
bet aangekondigde beleid van bet kabinet-De Quay beeft beoordeeld:
door de regeringspartijen met milde instemming, door de socialis
tische oppositie met gematigde kritiek.
In een enkele zin samengevat komen de meningen van de lei
ders van de grote fracties over het kabinet hierop neer:
MR. J. A. W. BURGERS (soc. oppositie): politiek sterk,
maar moreel zwak.
PROF. MR. C. P. M. ROMME (kath.v.): continuïteit met
enkele verschuivingen van accent.
PROF. MR. P. J. OUD (lib.): een lijn is omgebogen.
DR. J. A. H. J. S. BRUINS SLOT (a.r.): wij blijven bereid
tot vruchtbare samenwerking.
DR. H. W. TILANUS (c.h.): Ik wacht in vertrouwen op de
daden.
Dit kabinet is het best op dreef in
de Troonrede als het gaat om de voort
zetting van wat al begonnen is, aldus
mr. Burger, die van oordeel was dat
de loonpolitiek tot een aanfluiting
wordt gemaakt, het beleid voor het
overige onduidelijk is, terwijl volgens
hem het kabinet als droog zand aan
elkaar hangt. Prof. De Quay heeft zich
niet voldoende georiënteerd op de
stabiliteit en getuige het heengaan
van de heer Van den Bergh ook
niet vergewist van de persoonlijke
omstandigheden van zijn mensen. Het
langdurige zoeken naar een opvolger
was volgens mr. Burger een bewijs
van het ontbreken van de maximale
mogelijkheden voor een geschikte be
zetting van deze post.
Is het gerucht juist dat oud-minister
Stikker direct of indirect is benaderd,
zo vroeg mr. Burger, dit in verband
met de passage in de Troonrede om
de zelfstandigheid van Nieuw-Guinea
zoveel mogelijk te bevorderen. Mr.
Stikker, wiens denkbeelden hierover
bekend zijn, zou dus capabel zijn ge
acht om in dit kabinet zitting te ne
men, aldus mr. Burger.
De progressiviteit wordt afgekocht
met enkele sociale voorzieningen, maar
dat gaat volgens mr. Burger weer ten
koste van de veiligheid van de noor
delijke provincies. Over de Lauwers-
zee staat geen woord in de Troonrede.
Mr. Burger maakte er naast zijn be
zwaren tegen de plannen om Spanje
in de Navo op te nemen, het hoofd
punt van zijn rede van en waarschijn
lijk zit er dan ook wel een socialis
tische Lauwerszee-motie in het vat.
Wat het loonbeleid betreft bevindt
dit kabinet zich in een kronkelige
situatie, aldus mr. Burger, die meende
dat de regering angst koestert voor de
vrijere loonvorming. Er worden zoveel
mogelijk lasten op de consument af
gewenteld. De politiek is dubbelslach
tig, omdat men geen overspanning wil,
maar de vraag is hoe men de stijging
van de kosten van levensonderhoud
wil tegenhouden. De miljoenennota
van minister Zijlstra was veel pittiger
dan de Troonrede en toonde een con
sequente voortzetting van de conjunc
turele benadering van de politiek,
precies zoals bij vorige kabinetten.
Zie verder pagina 7
T\E TWEEDE KAMER is gisteravond
voor het eerst in haar geschiedenis
gepresideerd door een vrouwBij de
opening van de avondvergadering geleidde
de griffier, mr. Schepel, de eerste plaats
vervanger van de voorzitter, mevr. M.
Stoffels-Van Haaf ten naar haar plaats.
Voor haar, in een klein vaasje, pronkte
een orchidee een attentie van de
afwezige voorzittermr. Kortenhorst.
Er was een wat roezige sfeer in de
Kamer toen zij gekleed in een keurig
zwart mantelpakje en witte nylon-
blouse de voorzittershamer vatte. Rus
tig, zeer beheerstheropende zij de ver
gadering, de algemene politieke be
schouwingen aan de orde stellend en het
ivoord gevend aan prof. Oud.
Deze wenste de voorzitster hoffelijk ge
luk met haar benoeming en verontschul
digde zich bij voorbaat als hij zich in
het vuur van het debat eens mocht ver
gissen en haar mogelijk zou aanspreken
met „mijnheer de voorzitterDat bleek
niet overbodig want slechts negen keer
in het verloop van zijn rede realiseerde
hij zich dat er een vrouw op de voorzit-
tersstoel zat: wel dertig maal wierp hij
het vertrouwde mijnheer de voorzitter tus
sen zijn woorden.
Dr. Bruins Slot had daar wat op ge
vonden: hij deelde mee om zich beter
in te kunnen leven in de situatie me
vrouw Stoffels aan te zullen spreken met
„mevrouw de presidenteEn hij hield
zich daar keurig aan.
Cri
WASHINGTON (UPI) President
Eisenhower gaat vandaag met va
kantie. Hij heeft een hardnekkige
verkoudheid opgelopen en hoopt daar
van in California af te komen. Hij
gaat acht dagen logeren bij een oude
vriend.
Van onze Haagse redactie
DEN HAAG. De Friese dele
gatie die gistermorgen bij mi
nister Korthals op bezoek was
om de inpoldering van de Lau-
werszee te bepleiten was zo
omvangrijk dat de werkkamer
van de minister haar niet kon
bevatten. In allerijl heeft men
toen de Statenzaal in gereed
heid gebracht voor de ont
vangst van de dames en heren
van de actie Lauwerszee.
die vooral uit het oogpunt van vei
ligheid dient te verdwijnen.
Minister Korthals trad op als een
vriendelijk gastheer. Hij stelde de
wijze van aanbieden op hoge prijs
en verzekerde de delegatie dat dë
kwestie van de Lauwerszee geen
moment uit zijn aandacht is ge
weest. Als de tijd rijp is zal hij ook
niet schromen een beslissing te ne
men, maar binnen het raam van de
financiële mogelijkheden is de mo
gelijkheid van inpoldering nog niet
aanwezig. Dit laatste bevestigde de
secretaris-generaal mr. A. Gieden
met een hoofdknik.
De boodschap die de Friezen naar
Den Haag brachten loog er niet om:
veertien postzakken met in totaal
135.000 handtekeningen van Frie
zen die de actie steunen.
De leider van de delegatie, de heer
P. van der Mark uit Sneek zette
uiteen dat de actie bepaald geen
protestactie is in opstandige zin,
maar een bij herhaling onder de
aandacht brengen van de situatie
Advertentie
ViSSiëU H O. 1
CIGARETTES
OOSTENDE Op grond van ge
tuigenverklaringen wordt in Oostende
voor zeker aangenomen, dat de door
de Karei Doorman overvaren Belgische
kotter Frans Elza op het moment van
het ongeluk de voorgeschreven vis-
lichten in de voormast voerde. Dit
leit, naast de omstandigheid dat de
Franz Elza vissende was en dus op
grond van het internationale zeerecht
voorrang had boven andere schepen,
is verwerkt in het officiële proces
verbaal, dat de Hoofdwaterschout van
Oostende in overleg met de procureur
te Brugge heeft opgemaakt van deze
scheepsramp.
MOEILIJK AANVAARDBAAR
Het Belgische parlementslid R. de
Kinder heeft de minister van buiten
landse zaken inmiddels schriftelijk
verzocht langs diplomatieke weg een
onderzoek te doen instellen naar de
vraag wie verantwoordelijk is geweest.
In zijn brief schrijft dit Belgische par
lementslid, dat „bepaalde verklarin
gen van de commandant van de Karei
Doorman, zoals deze in persberichten
zijn verschenen, moeilijk aanvaardbaar
schijnen".
Eigen nieuwsdienst
BERGEN OP ZOOM De Econo
mische recherche heeft toch nog in
gegrepen in de „haardenoorlog" te
Bergen op Zoom.
De handelaren hadden namelijk aan
gevoerd dat de N.V. Ijzerhandel Hol-
landia uit Amsterdam, die de verkoop
op de voormalige haardenfabriek De
Schelde uitvoerde, geen vestigings
vergunning had, geen vergunningen
van het haardenbureau Veko en geen
van de bescheiden die zij voor de
detailhandel nodig heeft.
P<< had tot gevolg (let aflevering
van de fabriek moest worden gestaakt
tot een uitspraak is gedaan. Eventuele
kopers konden nog wel in de show
room terecht om hun haarden en der
gelijke uit te zoeken, hun orders wer
den wel genoteerd maar niet afge
leverd. De winkeliers die hun „veertig
procent"-actie haden gevoerd, waren
hun voorraad haarden vrij vlug kwijt
geraakt, sommigen zelfs meer dan zij
hadden.
De winkeliers die eeist de zaak eens
wilden aanzien hebben nu een strop,
omdat de N.V. toch wel met de ver
koop door zal gaan.
De afgevaardigden van de actie
Lauwerszee met de zakken vol hand
tekeningen op het Binnenhof, kort
voor zij bij minister Korthals binnen
stapten.
SAN FRANCISCO (Reuter) De En
gelse luchtvaartmaatschapp" BOAC gaat
de komende herfst over hel noordpool
gebied vliegen van Londen naai San
Francisco. Dit deelde de president van
de BOAC, sir Gerard d'Erlanger, hier
gisteren mede.
ROERMOND. In liet huis van zijn
zwager is te Roermond de 45-jarige Ger-
rit van den O. gearresteerd. De man
ontsnapte twee en een half jaar gele
den uit de gevangenis van Roermond,
toen de gedetineerden werden gelucht.
Hij wipte over een vijf meter hoge
muur. Sinds de ontsnapping bleef Van
den O. in Roermond, waar hij gastvrij
heid genoot bij zijn zwager. Hij vatte ai
gauw zijn oude stiel van inbreker op en
kwam afwisselend met eetwaren als cho
colade en kaas maar ook met tabak
thuis.
Zijn zwager hielp hem van het goed
af te komen en is voor heling gear
resteerd.
Het K.N.M.I. in
De Bilt berichtte
gisteravond om 23.15
uur:
Droog en zonnig
weer, matige tot
krachtige zuidoos
telijke wind. De
zelfde temperaturen
als woensdag of iets
hogere.
AHESJE: Een brief! Van wie'.
1 oktober: zon op 6.39, zon onder
18.20; maan op 5.09, vman onder 17.51.
In een vyver bij het Staatslieden
kwartier in Zutfen is gisteren de twee
jarige Ronald Scholten verdronken. Hij
speelde met een paar andere kinderen
aan de kant van het water. Toen hij een
bootje in de vijver wilde grijpen viel hij
in het water en zakte in de modder
weg.
Eigen nieuwsdienst
BRIELLE. De noodklok luidt
voor de agrarische bedrijven op
Voorne en Putten, zei dijkgraaf
Noordermeer van de Brielse dijk-
kring tijdens de vergadering, die
te Brielle werd gehouden om de
noodtoestand onder ogen te zien,
die is ontstaan door het gebrek aan
zoet water.
In heftige bewoordingen wees hij
er op, dat naast de droogte ook de
werken voor Europoort er oorzaak
van zijn, dat de Brielse Maas niet
minder dan veertig centimeter is ge
zakt. Dat betekent een verlies aan
zoet water van ongeveer drie miljoen
kubieke meter.
Doordat het zoutgehalte van de
Oude Maas, waarvan normaal het
zoete water wordt ingelaten, vrijwel
permanent te hoog is, kan het gele
den verlies niet worden goedgemaakt.
Er is geen zoet water meer beschik
baar voor de agrarische bedrijven op
Voorne-Putten, met alle rampzalige
gevolgen van dien.
Nood programma
Een noodprogramma van tien pun
ten is opgesteld voor de gebruikers
van zoet water, om te trachten de
nadelige gevolgen nog zo lang moge
lijk tegen te gaan. Aangeraden wordt
in sloten en andere waterlopen zo
mogelijk enige voorraad te vormen,
voordat zout water in de Brielse Maas
wordt ingelaten.
Ernstige bezwaren werden van veel
kanten geuit tegen het nieuwe streek
plan Brielse Maas, door welk plan de
wateroppervlakte van de Brielse Maas
boezem zal worden verkleind, zodat
men in tijden van droogte nog eerder
door de zoetwatervoorraad heen zal
zijn.
Gevaar voor lek
Een groot gevaar is het werk van
de zandzuigers, die weliswaar niet
dieper dan tot op ongeveer twaalf me
ter het zand mogen opzuigen, maar
waarvan niemand kan controleren, of
zij niet verder gaan en zodoende de
kleilaag doorbreken, die het zoute
water moet buitenhouden. Is dit een
maal gebeurd, dan komen er in de
Brielse Maas zoute kwellen, die voor
goed dit gebied als zoetwaterreser
voir onbruikbaar zullen maken.
De heer Sipkes, landschapdeskundi-
ge, achtte het verleggen van de af-
sluitdam bij Oostvoorne in zeewaartse
richting een mogelijkheid om de op
pervlakte van de Brielse Maas te ver
groten
Van een onzer verslaggevers
AMSTERDAM. De vier
wachtmeesters van de rijkspolitie
die zich door automobilisten om
lieten kopen, blijken nauwkeurig
aantekening te hebben gehouden
van de data van allerlei congres
sen en andere belangrijke ver-
aderingen en tentoonstellingen in
de hoofdstad.
Op die data maakten de wacht
meesters op de rijksweg Amster
damAmersfoort en op de rijks
weg AmsterdamUtrecht extra
jacht op automobilisten, van wie
men redelijk kon verwachten,
dat zij waarschijnlijk een borrel
tje hadden gedronken voordat
zij uit Amsterdam vertrokken.
Bij deze controles, die 's avonds
laat of des nachts werden ge
houden, maakten de wachtmees
ters dan de beste kans hun slacht
offers te vinden.
De aanhouding van de automobilist uit
Blaricum is hun, zoals bekend, noodlottig
geworden. De aangehoudene, een oud
politieman heeft thans meegedeeld,
dat hij niet meer dan twee glazen limo
nade met een scheutje sterke drank had
gedronken, plus 's nachts nog een kop
koffie.
Hij was dagen lang op een radio- en
televisietentoonstelling in Amsterdam
bezig geweest. Toen hij op de weg
AmsterdamAmersfoort even overmand
raakte door slaap, waardoor zijn wagen
enkele slingerende bewegingen maakte,
werd dit gemerkt door de twee wacht
meesters van de rijkspolitie, die hem
reeds enige tijd hadden gevolgd. Hij werd
tot stoppen gedwongen, waarna hij van
een van de wachtmeesters te horen kreeg,
dat men proces-verbaal tegen hem kon
opmaken wegens het rijden onder in
vloed.
Dat betekent, dat u minstens voor een
half jaar uw rijbewijs kwijt raakt, zo zei
een van de wachtmeesters. Bóvendien
kunnen wij nu reeds uw wagen in beslag
nemen.
Maar ik rijd niet onder de invloed
van sterke drank, sputterde de aange
houdene tegen. Ik zal u een paar kaarten
voor de radiotentoonstelling geven, dan
kunt u daar morgen zelf een onderzoek
instellen bij allerlei mensen, die zouden
kunnen bevestigen, dat ik niet noemens
waard gedronken heb, zo zei hij.
De wachtmeesters lieten hem ver
volgens uit zijn wagen stappen en een
eindje lopen. Zij moesten toegeven, dat
hij inderdaad niet de indruk maakte
onder invloed van sterke drank te zijn.
Als wij proces-verbaal opmaken, dan
raakt u toch uw rijbewijs kwijt, minstens
'voor een half jaar. zo dreigde de woord
voerder opnieuw.
Waarom moeten wij altijd voor Sin
terklaas spelen? Wat worden wij daar
wijzer van? Zo ging de wachtmeester
voort.
De aangehoudene begreep dit gezegde
aanvankelijk niet. Later sprak een van
de wachtmeesters een duidelijker taal.
Hij wilde wel een transistor-radiotoestel
letje hebben.
Toen het zover was stelde de automo
bilist voor. dat zij de volgende dag dan
maar twee transistor-radiotoestelletjes
zouden kopen op de tentoonstelling tegen
een korting. Daar voelden de wachtmees
ters niets voor.
Wij kunnen op al die artikelen toch
wel korting krijgen, zo zei er een. Ten
slotte werd besloten, dat men naar het
huis van de aangehoudene in Blaricum
zou gaan. Daar gaf deze aan de beide
wachtmeesters een prospectus in de hand,
waarin allerlei toestellen waren afgebeeld.
Hij had daarmee de bedoeling, dat er
op het omslag vingerafdrukken zouden
komen. Hij kon daarmee bewijzen dat de
beide mannen in zijn huis waren geweest
en het prospectus hadden ingezien.
Ten slotte wilden de wachtmeesters
liever honderdvijftig gulden hebben, die,
zoals een van hen zei, door drie man'
moesten worden gedeeld.
Een van de wachtmeesters vroeg nog
of er koffie gezet kon worden. Dit ge
beurde. maar de politiemannen hebben
die koffie niet opgedronken.
Zij wisten niet dat de aangehoudene
goede relaties had bij de rijksrecherche
Hij deed de volgende ochtend direct aan
gifte van het gebeurde bij de rijksre
cherche, die het prospectus in beslag
nam en daarop inderdaad de vingeraf
drukken vond.
Toen de twee wachtmeesters daarop
werden gearresteerd bekenden zij spoe
dig.
Nederlandse Kabel fabrieken
ALBLASSERDAM. De heer J
H. von Lindern, een der directeuren
van de N.V. Nederlandsche Kabelfa-
brieken. heeft ons meegedeeld, dat aan
jhr. ir R. E. Laman Trip geen ontslag
als lid van de directie van de N K F
is verleend. In de directie bestaat wel
een meningsverschil, maar dit is niet
van dien aard dat hieruit het ontslag
van de betrokken directeur zal voort
vloeien, aldus de heer Von Lindern.
Gisteren berichtten wij dat een
verschil van opvatting over beleids
kwesties geleid zou hebben tot het
ontslag van jhr. Laman Trip
