euws ui
Kerkdienst in twee delen -
de preek in het tweede deel
it ie iemn
„De vrolijke wetenschap
Ontmoetingen
Fraaie prestaties van Rillandia en
Arnemuiden .dn den vreemde
Brief van paus Johannes over
betekenis vrijetijdsbesteding
VOETBALRESULTATEN IN ZEELAND
Veere ongenaakbaar in eerste klasse
Leidende posities
voor Heinkenszand
en Borssele
Ds. A. Veldhuyzen nam
afscheid van Baarland
Ds. Willekes deed
intrede te Kortgene
Idee van ds. Barnard te Amsterdam:
Afscheid zr. Wij ma
POLITIEK NOVUM
Raad Zierikzee vergadert
Afscheid ds. Wisse
van Grijpskerke
Autogebed
Pastorale zorg voor
nachtclubpersoneel
Grote activiteit van
Youth for Christ
Zutphen kreeg twee
dominees uit Zeeland
Water voor allen
in Hoofdplaat
Herv. kerkeraad Zuidzande
op bezoek in Rotterdam
O
De priester-arbeiders
over de kerksteming
van arbeiders
Geen bijbelonderwijs op
openbare scholen
Maandag 28 september 1959
ZEKUWSCH DAGBLAD
Pag. 4
Van onze sportredacteur
MIDDELBURG Arnemuiden heeft zich zaterdag volledig her
steld van de tegen Nieuwdorp opgelopen nederlaag. De sterke de
butant WN moest op eigen terrein de kracht van de Zeeuwen on
dervinden. Nieuwdorp daarentegen moest in Sprang zfjn meerdere
erkennen, waardoor de groen-witten drie plaatsen op de ranglijst
daalden. Inmiddels gaat Good Luck voort op de (goede) ingeslagen
weg. AZW kreeg geen kans tegen de mannen uit Raamsdonkveer,
die de kop echter moeten delen met Dinteloord, dat Zwaluwse Boys
ook dit keer geen doelpunt toestond.
Zeer fraai is de overwinning
van Rillandia op The Gunners in
Breda. De Rillanders speelden
hun beste wedstrijd van het sei
zoen. Zij stegen op de ladder van
de elfde naar de zevende plaats.
Colijnsplaatse Boys ging, zoals te
verwachten was, tegen SC '55 ten
onder.
Stond 4e klasse zuid
4
3
1
1
6
11— 2
4
3
2
0
6
12— 3
4
2
1
1
5
13— 8
4
2
1
1
5
9— 7
4
2
1
1
5
7— 6
4
2
0
2
4
14— 7
4
2
0
2
4
7—12
4
1
1
2
3
7— 6
4
1
1
2
3
8— 7
4
1
1
2
3
5—11
3
1
0
2
2
3—12
3
0
0
3
Q
0—10
Arnemuiden
SSC '55
Sprang
WN
Rillandia
Nieuwdorp
The Gunners
Colijnspl. Boys
AZW
Zwaluwse Boys
Veere gaat in de eerste klasse
rustig door met de ene tegenstan
der na de andere te kloppen. De
Veerenaren bonden nu Mevo zo
als dat heet voor hun zegekar,
waardoor de Zierikzeeënaren, die
zo'n overrompelende start maak
ten, in het hoekje bleven, waar
de slagen vallen. Spui, Kapelle en
Hoek zorgden er intussen voor
niet achter te blijven, al waren
de overwinningen niet overtui
gend. Bij Krabbendijke trad her
stel in.
Stond le klasse
Veere I
Spui I
Kapelle I
Hoek I
Krabbendijke I
Wolfaartsdijk I
Tem. Boys I
Mevo I
Serooskerke I
Wemeldinge 1
0- 1
168
19—11'
12— 8
18—15
5— 7
9—
U—14
13—19
7—14
7 10
Bevelanders bleef aan de leiding door
concurrent Kloetinge met een 4—1 neder-
wwr naar huis te sturen in de 2e
klasse a. Middelburg V maakte tegen
Arnemuiden II eveneens een misstap.
VCK, dat RCS IV in bedwang hield, ver
overde daardoor de tweede plaats.
Stond 3e klasse a
Bevelanders I 4 4 0 0
VCK I 4 3 10
Middelburg V 4 2 11
Nieuwland I 4 2 11
Arnemuiden II 4 2 11
Kloetinge I 4 2 11
Zeeland Sport VI 4 1 1 2
Meeuwen I 4 0 1 3
RCS IV 4 0 13
Oostkapelle I 4 0 0 4
18— 5
8— 3
17— 7
14— 7
IO- 5
7— 6
8— 9
5—13
5—16
3—24
In de tweede klasse b bleven SVD en
Zaamslag ongeslagen, terwijl Rillandia n
oprukte naar de derde plaats. Driewegen
wees het goed gestorte ïerseke III voor
lopig weer terug.
Stond 2e klasse b
SVD I 3 3 0 0
Zaamslag I 3 3 0 0
Rillandia XI42 1 1
Kats I 4 2 0 2
AZW II 3 1 1 1
Beren I 4 1 1 2
Driewegen I 4 1 1 2
Yerseke III 2 1 0 1
's H.H. Kind. I 4 1 0 3
Kloetinge II 3 0 0 3
11-
9-
13— 6
12— 8
8— 5
12—11
6— 8
7-
7—21
4—12
Burgb m liet zich in de 2e klasse c
niet door WIK verrassen. Dniveland blijft
echter goed volgen, maar Zeemeeuwen
blijkt toch nog niet goed mee te kunnen.
Stond 2e klasse e
Burgh III 3
Duiveland I 3
Bruse Boys I
Mevo II
WIK I
Zeemeeuwen I
Sinoto I
8— 3
14— 6
8— 6
8—10
6-
6—10
6—14
Stond 3e klasse a
Heinkenszand I
3
3
0
0
6
11— 3
Serooskerke IX
4
3
0
1
6
11— 5
Bevelanders II
4
3
0
1
6
94
VCK n
3
2
I
0
5
11— 3
Wolfaartsdijk II
4
2
0
2
4
12— 6
Veere II
4
2
0
2
4
7— 8
Zeeland Sport VII
4
2
0
2
4
11—13
VCK III
4
1
0
3
2
9—13
Borssele II
4
0
1
3
I
3—18
Nieuwdorp III
4
0
0
4
0
6—17
Stand 3e klasse
b
Borssele I
4
3
1
0
7
16— 3
Wemeldinge II
4
3
1
0
7
19— 6
Nieuwdorp II
4
3
0
1
6
14— 3
Rillandia III
4
2
0
2
4
13—11
Krabbendijke II
3
2
0
1
4
11—06
Waarde 1
4
1
1
2
3
7—11
Colijnspl. Boys II
4
1
1
2
3
7—11
Beren n
2
1
0
1
2
2— 6
KapeUe U
4
i
0
3
2
5—14
Wissenkerke 1
2
0
0
2
0
6—14
SVD 11
3
0
0
3
0
0—15
Stond 3e klasse
e
Brouwersh. III
3
3
0
0
6
19— 8
Duiveland II
3
2
1
0
5
11— 6
Burgh IV
2
2
0
0
4
10- 1
WIK II
2
0
1
1
1
46
Bruse Boys II
3
0
0
3
0
6—15
Sinoto II
3
0
0
3
0
5—19
Stond
3e klasse
d
Tern. Boys II
3 2 1
0
5
16— 9
Driewegen II
4 2 1
1
5.
19— 9
Zaamslag II
4 2 1
1
5
11—12
AZW III
1 0 1
0
1
4— 4
Spui II
3 0 1
2
1
2— 7
Hoek II
3 0 1
2
1
4—15
BAARLAND. Met een preek over
Pslalm 87 heeft ds. A Veldhuyzen zon
dagmiddag afscheid genomen van de
Geref. Kerk wegens vertrek naar Nu-
mansdorp.
Na de prediking werd de scheidende
predikant toegesproken door ouderling
A. W. Buteyn namens kerkeraad 3 en
gemeente. Op zijn verzoek werd ds.
Veldhuyzen gezang 29 toegezongen.
Namens de classis Goes sprak ds. Jan
sen. Vervolgens spraken nog burgemees
ter Van Liere en de heer G. de Jager
namens de Geref. Kerk te Driewegen.
UITSLAGEN
4e klasse zuid: AZWGood Luok 0—3;
DinteloordZwaluwse Boys 40; Nieuwdorp
Sprang 12; V'VNArnemuiden 23; The
GunnersRillandia 12; SSC '55Colijnspl.
Boys 41.
le klasse: Veere 1Mevo I 40; Hoek I
Wolfaartsdijk I 31; Spui IWemeldinge I
32; KrabbendijkeTern. Boys I 31; Se
rooskerke IKapelle I 12.
2e klasse a: Arnemuiden. IIMiddelburg V
21; Bevelanders IKloetinge I 41; Zee
land Sport VIMeeuwen I 43; Oostkapelle
I—Nieuwland I 1—4; RCS IV—VCK I 0—2.
2e klasse b: Zaamslag IKats 1 32; Ril
landia II—Kloetinge II 2—0; Beren I—AZW
II 2—2; 's H. H. Kinderen I—SVD I 2—4;
Driewegen IYerseke III 31.
2e klasse c: Mevo IIDuiveland I 25;
WIK I—Burgh III 12; Zeemeeuwen I—
Bruse Boys I 02.
3e klasse a: Bevelanders IIVeere II 02;
Wolfaartsdijk IISeroos II 01; Borssele II
Heinkenszand I 0—3; VCK IINieuwdorp
m 6—2; Zeeland Sport VU—VCK III 5—4.
3e klasse b: Colijnspl. Boys IIBeren n
02; Waarde IBorssele I 03; Kapelle II—
Rillandia HE 24; SVD II—Nieuwdorp II
05; Wemeldinge II—Wissenlkerke I 92
3e klasse c: Burgh IV—Bruse Boys n 6—0;
Sinoto IIDuiveland II 25; Brouwershaven
III— WIK II 5—3.
3e klasse d: Tern. Boys II—Hoek II 5—1;
Driewegen II—Zaamslag II 1—2.
KORTGENE. In de herv> kerk
heeft zondagavond ds. F. J. Willekes,
gekomen uit Beverwijk, intrede gedaan
als predikant der Herv. Gemeente met
een preek over Matth. 5 vers 15 tot 16.
Hij werd toegesproken door ouderling
M. van Halst namens de gemeente en
door ds. Morreau te Kats namens de
classis.
Om des tijds wille een aantal ge
meenteleden uit Beverwijk die de dienst
bijwoonden, moest de veerboot van zeven
uur halen moesten verdere toespra
ken achterwege blijven.
In de morgendienst was ds. Willekes
bevestigd door ds. J. de Vries uit Apel
doorn met een prediking n.a.v. 2 Cor. 4
vers 7.
Ds. Heerschap beroepen
BORSSELE. Ds. Heerschap, predi
kant bij de Geref. Gemeente, ontving een
beroep van de Geref .Gemeente te Slik
kerveer.
BIERVLIET Na tien jaar wijkver
pleegster van het Groene Kruis te Bier
vliet en Hoogdplaat te zijn geweest heeft
zr. E. Wijma afscheid genomen. Zij heeft
de functie van directrice van het rust
huis voor bejaarde verpleegsters te
Heemstede aanvaard.
Namens de kruisvereniging sprak de
heer M. Maas de wijkverpleegster toe
en bood haar enkele geschenken aan, t.w.
een schilderij wan de schorren aan de
Paulinahaven, een tinnen theeservies en
een enveloppe met inhoud. Voor deze ge
schenken bracht de bevolking door mid
del van een inzameling het geld bijeen.
Voorts werd zr, Wijma nog toegespro
ken door burgemeester A. P. Kostense
van Biervliet, die een fotoalbum van
W.Z.-Vlaanderen offreerde en door dok
ter C. Kalkman.
Een spelmoment uit de wedstrijd
NieuwdorpSprang. Nieuwdorp in
de aanval.
RAAD VAN OOSTBURG
OOSTBURG. Na enkele maanden
komt de raad woensdagavond weer bijeen
om een omvangrijke agenda af te wer
ken. Bij de ingekomen stukken zijn o.a.
verzoeken van de heer J. van Staveren
om ontslag als bedrijfsleider van de be
schuttende werkplaats voor minder vali
den, van de voetbalvereniging „Oostburg"
om uitbreiding van het gemeentelijk
sportterrein en van de vereniging Ceres
om medewerking voor de bouw van een
bejaardentehuis.
De agenda vermeldt verder een aantal
subsidieverzoeken.
B. en W. doen de raad een aantal voor
stellen, waarvan de belangrijkste zijn een
wijziging van het uitbreidingsplan, de be
noeming van Drs. H. P. Waalwijk tot
rector van de gymnasiale afdeling van
het Koningin Wilhelmina Lyceum, het be
noemen van leerkrachten aan de openba
re Ulo en het benoemen van de heer H.
v. d. Velden als hoofd van de openbare
B.L.O.-school.
Advertentie
ZIERIKZEE. De gemeenteraad van
Zierikzee komt dinsdag 29 september bij
een. Tijdens deze vergadering zal de ge
meentebegroting worden aangeboden. B.
en W. stellen voor de heer M. C. Knuist
ontslag te verlenen als onderwijzer aan
de o.l. school en te benoemen tot onder
wijzer aan de openbare ulo-school de
heer P. J. ten Haaf.
GRIJPSKERKE. In een tot de laat
ste plaats bezet kerkgebouw heeft ds. X.
J. Wisse gisteren afscheid genomen van
de Hervormde Gemeente. Hij had als
tekst voor zijn prediking gekozen 1 Sa
muel 3 vers 3 en 4.
Na de preek werd de scheidende pre
dikant toegesproken door burgemeester
H U Bouwman, de geref. predikant,
drs. Vlaardingerbroek, ds. Theunissen te
Aagtekerke namens classis en, ring en
door de heer A. Boogaard namens ker
keraad, kerkvoogdij en gemeente. Op
zijn verzoek zong do gemeente de schei
dende predikant Gezang 263 toe.
Naar verluidt zal Chroetsjev na zijn bezoek aan Amerika in ons Kabinet een galt-rol komen
vervullen ter bestudering van onze bouwnijverheid. Dit in verband met zijn plannen om
de arbeiderswoningen in Rusland van daktuinen en nooduitgangen te voorzien.
Volgens de Pravda vindt hij onze Minister-President lang de Quayste njaf, maar het liefst
heelt hij toch Lexington from America's Best Tobaccos.
„Nocturne" is de bij velen te Am
sterdam bekend geworden benaming
voor een wekelijkse dagsluiting op
dinsdagavond in de Maranathakerk.
Opgezet als „liturgisch centrum" voor
de Prof. dr. G. van der Leeuw-stich
ting (ontmoetingscentrum van kerk en
kunst, van evangelie en kunstenaar),
werd deze dienst georganiseerd door
de hervormde commissie Groot-Zuid',
in overleg met de Maranatihakerkge-
meenten. Hartelijk welkom is ieder die Omzetting
stilte zoekt, het evangelie wil beluis
teren, de vernieuwing van de kerkzang
toejuicht en het experiment liefheeft,
aldus de organisatoren.
De geregelde viering van het Heilig
Avondmaal met een ieder die (naar
daarvoor geldende regels) in eigen
kerkverband als lid van Christus' ge
meente bekend is, heeft aan deze bij
eenkomsten een oecumenisiA) karakter
gegeven. Om 21 uur neemt de eigen
lijke dienst een aanvang, waarin ds.
W. Barnard en ds. W. G. Overbosch
voorgaan; telkens van 20.30 af vindt
ter voorbereiding daarop een zangoefe
ning plaats onder leiding van de can
tor-organist Frits Mehrtens. In januari
werd een liedboek gepubliceerd en de
voor de vaste delen der liturgie ge
bruikelijke muziek is ter plaatse ver
krijgbaar.
In een geregeld verschijnende brief
aan de vrienden van de Nocturnen
doet ds. Barnard een opmerkelijke
suggestie ten aanzien van de inrich
ting van de kerkdienst. Hij schrijft
daar: Een probleem waarvoor ik ver
volgens uw aandacht vraag is dat van
de lofzang op de zondagmorgen. Een
dienst waarin niet de (te lange) preek
het leeuwendeel opeist bestaat eigen
lijk nergens in onze omgeving. Meest
al worden de zang, de voorlezing en
het gebed daardoor op zijn minst min
der zelfstandig, op zijn ergst welhaast
bijkomstig. Wat mijzelf betreft; ik zou
wel eens naar de kerk willen gaan, ge
woon („gewoon"!) oir de psalmen te
zingen, de gebeden te bidden en Gods
lof hoog te houden, vooral ook: ik
zou mijn kinderen daaraan willen wen
nen!
Daarom heb ik gedacht aan een
dienst waarin de preek achteraan
wordt gezet, na een korte onderbre
king, ongeveer als de pauze tassen de
twee delen van de hoofddienst, waar
aan de nocturne-kerkgangers gewend
zijn. In het eerste gedeelte van die
dienst zou dan die trits: gezangen-ge-
beden-schriftvoorlezing een afgerond
geheel kunnen vormen. De kinderen
(en anderen), die aan de preek nog
niet toe zijn, zouden dan weg kunnen
gaan, de anderen blijven. Voordelen:
grotere vrijheid van spreken in die
preek, grotere vrijheid van handelen
bij de kerkgangers.
Het is mogelijk dat vélen weggaan;
een aansporing voor de predikant om
zijn homiletiek te herzien. Het is ook
denkbaar dat sommigen (fervente an-
ti-liturgisten) pas na de onderbreking
zouden komen! Ook dat zou mogelijk
moeten zijn. Persoonlijk voel ik er
voor, deze mogelijkheid te bespreken;
niet als regel voor een bepaalde dienst
of een bepaalde kerk, maar voor zon
dagmorgendiensten waar ik zelf zou
voorgaan. Het zou naar de gewoonte
in de N.H. kerk praktisch alleen be
tekenen een omzetting van de gebe
den en de preek, veelal was men
vroeger gewend aan het zg. „lange
voorgebed", waarin de voorbeden wa
ren opgenomen. Het psychologische
punt is natuurlijk het facultatief-stel-
len van de preek. Het betekent geen
achteruit zetten daarvan als wij de
achteropstelling bepleiten.
Alvorens op deze dingen verder in
te gaan zou ik graag enige weerklank
hebben, zo besluit ds. Barnard zijn
brief.
Het volgende bericht is te
vinden in de Autokampioen van
12 september. „Een anglicaan
se predikant heeft in Engeland,
waar het afgelopen jaar meer
dan zesduizend personen bij
verkeersongelukken om het le
ven kwamen en driehonderd
duizend mensen gewond wer
den, de automobilisten voorge
steld in hun wagen de tekst
van een tien-secondengebed op
te hangen en dat gebed bij de
aanvang van iedere rit uit te
spreken. Het gebed luidt:
Help mij, o God, als ik rijd,
dat ik mijn naaste liefheb als
mijzelf, dat ik niets doen zal
wat een van Uw kinderen in
gevaar kan brengen of kan ver
wonden. Bevrijd mij van de
geest der rivaliteit en van alle
ergernis over eens andermans
daden en breng mij veilig naar
mijn doei".
De Rooms-katholieke kerk te Lon
den heeft vier priesters aangesteld
voor de geestelijke verzorging van
barmixers, danseresjes, nachtportiers,
kelners, liftjongens enz. Hun arbeids
terrein omvat 25 restaurants en ho
tels, bijna vijftig nachtclubs en meer
dan duizend eafé's.
De vrijetijdsbesteding, haar voor
waarden en gevolgen, zijn het onder
werp van de brief, welke paus Jo
hannes XXIII gezonden heeft aan de
Sociale Week van Padna. Deze Socia
le Week van Italië houdt zich met het
probleem bezig en heeft via een door
de kardinaal-staatssecretaris Tardlnl
geredigeerd schrijven, pauselijke richt
lijnen ontvangen.
Op de laatst gehouden vergadering
van Youth For Christ in Alphen is be
sloten in het a.s. winterseizoen tot
grotere activiteit te komen.
In de maand oktober zullen op de
zaterdagavonden kleine Jeugdrally's
worden gehouden. Daarvoor zal men
De paus wijst erop, dat de wonder
volle veroveringen op het gebied van
de wetenschap en van de techniek in
het oog van de kerk uitsluitend de ver
wezenlijking van Gods plannen is.
MeJ nadruk verzekert de paus dat
vrije tijd, dus de tijd waarin de mens
zonder verplichtingen zijn bezigheden
kan kiezen, geenszins gelijk staat met
afwezigheid van verantwoordelijkheid.
In de christelijke opvatting is alle tijd.
zowel die van de arbeid, als van de
vrije tijd,-iets, dat God aan-de vrij
de voormalige Joodse synagoge (Van heid van 4? ™®hsen toevertrouwd heeft.
Manderslootstraafl ffehmiken 1 1 De
Manderslootstraat) gebruiken.
Het programma zal bestaan uit mu
ziek, declamatie, film, kleurendia's
enz. Midden november hoopt men een
grote jeugdrally te houden, waar
voor de bekende zangleider en zanger
Johany Buurman met aan het Thomas
orgel Philip de Koning zijn uitgeno- F i „sneeten
digd. Ook het Cross Kwartet, dat Enige asPecten
tijd. móët dóór de mensen ter ere
van God en ter vervolmaking van de
eigen persoon worden gebruikt. Alleen
op die manier zal de beschikbare tijd
voor de arbeider vruchtbaar zijn; in
alle andere gevallen moet men van
verloren tijd spreken.
zich vooral deze zomer verdienstelijk
liet horen op de podiumcaravan van
Youth For Christ, hoopt zijn medewer
king te verlenen.
De heer Pasman, directeur van
Youth for Christ, is benoemd tot le
raar aan de Bijbelschool te Wydenest
in Duitsland. Van deze Bijbelschool
uit zijn tientallen jonge mensen voor
de zending uitgezonden naar o.a. Ja
pan, Indië, Laos, Nepal, Afrika en
Belgisch Kongo.
uit Zeeland
zijn zondag
hebben
af"l
m
daarna
ZUTPHEN. Twee
komstige predikanten
Zutphen bevestigd en
hun intrede gedaan.
Ds. I. P. C. van 't Hoff, die zondag
20 september afscheid nam van de
Hervormde Gemeente te Ritthem, deed
gisteren intrede bij de Hervormde Ge
meente te Zutphen met een preek over
Psalm 84 vers 12, na bevestigd te zijn
door ds. F. J. Fokkema uit Doetinchem.
Toespraken werden overeenkomstig het
gebruik bij de Hervormde Gemeente te
Zutphen, niet gehouden.
In de Geref. Kerk werd zondagmor-
ds. A. J. Dondorp, gekomen uit
gen
vader,
HOOFDPLAAT. De gemeenteraad
van Hoofdplaat trok f2500 per jaar uit
voor een tijd van dertig jaar, als bijdra
ge in het 100 procentplan voor de water
leiding. AUe buiten de kom liggende hui
zen en bedrijven zullen worden aangeslo
ten. De heer P. Dekker (prot. chr.) vond
het bedrag hoog en informeerde naar de
rijksbijdrage. De zaak zal opnieuw wor
den bekeken als de rijksbijdrage bekend
wordt, zei de burgemeester. De financie
ring zal uit de gewone dienst geschieden.
Het voormalig transformatirhuisje van de
PZEM zal worden aangekocht voor f 100.
Het zal worden bestemd tot bewaarplaats
van de brandweerslangen.
Na een zeer uitvoerig debat werd be
sloten in het uitbreidingsplan een straat
met riolering aan te leggen. Het bleek,
dat er voldoende bouwlustigen zijn.
Een rapport wees uit, dat van de 663
deelnemers aan bet bevolkingsonderzoek
op Lb.c., zes mensen voor nader onder
zoek moesten worden opgenomen. Twee
bleken long-t.b.c. te hebben.
Domburg bevestigd door zijn
dr A. Dondorp te Heemstede.
in de avonddienst verbond ds Dondorp
zich aan zijn nieuwe gemeente met een
preek over 2 cor. 5 vers 20 en 21. Hij
werd toegesproken door zijn Zutphense
collega, ds B. Scholten namens kerke
raad en gemeente, door ds. F. Roosjen
namens de Hervormde Gemeente en het
Zutphens evangelisatiecomite, ds. D.
van der Meulen te Lelde vroeger te
Aardenburg namens de classis en
door wethouder H. A. Post namens het
gemeentebestuur.
Van een medewerker
ROTTERDAM. Dit weekeinde is de
hervormde kerkeraad van Zuidzande op
bezoek geweest bij de kerkeraad van
de Leedeparochie te Rotterdam-Vree
wijk. In de voorzomer is deze Rotter
damse wijkraad in Zuidzande geweest
en zaterdag kwamen de Zeeuws-Vlamin
gen voor een tegenbezoek in het idylli
sche tuindorp Vreewijk.
Na een gemeenschappelijke koffie
maaltijd werd de kerkeraad van Zuid
zande zaterdag een rondrit door Rotter
dam aangeboden, 's Avonds was er een
gezellig samenzijn in het wijkgebouw.
waarna het dertigtal Zeeuwen door hun
gastheren mee naar huis werd genomen.
Gistermorgen gingen in de Vredes-
kerk voor de pastor loei ds. Joh. Gerrit
sen jr. en de consulent van Zuidzande
ds. L. S. Blom van Aardenburg. Het
Vreewijks kerkkoor werkte mee.
ALS IK mijn gesprekje deze keer „De vrolijke we-
tenschap" doop (de titel van een boek met dezelf
de strekking als dit stukje) dan is dat de tegen
spraak van een vers dat ik onlangs onder ogen
kreeg. Namelijk een vers van de bekende dichter
Bertus Aafjes. In de op zijn Egyptische reis ge-
inspireerde bundel „Het Koningsgraf" staat een
vers waarin hij de Oosterse weelde van een park
in Lentetooi beschrijft. Hij is verrukt over de uit
bundige bloemenweelde en de sierlijke, koperbruine
vrouwen, gehuld in kleurige doeken en verder de
warme blauwe hemel boven zich. Dan roept hij in
eens uit „en er is geen zonde en geen schuld".
Verder in de twee terzetten van het sonnet schrijft
hij:
Waarom, Jezus, hebt Gij ons geleerd
dat wij boete moeten doen en lijden
waarom staat Gij aan het eind der tijden
met Uw oordeel dat de mens onteert
tvaarom maakt gij alles oud en grijs,
zelfs dit park, dit aardse paradijs?
Toen ik dit las, heb ik mij echter verbaasd af
gevraagd waarom valt deze dichter nu ineens
zo wrevelig uit tegen Jezus juist uitgerekend te
gen Jezus?.
Als ik het evangelie van Jezus lees, dan bemerk
ik niets van een wereld die oud en grijs is. In
tegendeel. Jezus spreekt bijv. in Zijn gelijkenissen
meer van bruiloften dan van begrafenissen. Inder
daad ontmoet Hij in Zijn leven veel zonde en schuld
maar Zijn gehele leven is één groot bewijs van be
vrijding en verlossing. Als er van oud en grijs, om
niet van zwart te spreken, gerept moet worden,
geldt dat heel veel Christenen, niet de Christus zelf.
Helaas zijn er maar al te veel Christenen, die ook
al zouden ze graag op willen stijgen naar de he
mel der Christelijke vreugde, weer aan hun benen
naar omlaag worden getrokken door de loodzware
last van hun alleen zaligmakend geloof in zonde en
schuld.
Iemand, met wie ik het overigens helemaal niet
eens ben, schreef eens: „De humor van de Christe
nen is nooit zonder voorbehoud. Het is altijd lachen
met een mismaakte mond". Er zit iets waars in.
Alleen spreekt uit de woorden „van de Christen" de
Farezeïstische hoogmoed van de „niet-Christen"
,,o Heer, ik dank U dat ik niet ben als „de" Chris
ten" benepen, zuur, huisbakken, achterbaks.
Generaliseren is een doodzonde, zegt men wel
eens. Goddank zijn er nog genoeg waarachtige Chris
tenen die van hun leven een feest weten te maken.
Die weliswaar de zonde en de schuld niet wegcijfe
ren, maar daarachter levensgroot Jezus Christus
zien staan, die machtiger is dan zonde en schuld en
alle narigheid in de wereld samen. Dat moet het
geloof van de Christenen zijn en dat is ook het ge
loof van Goddank, nog duizenden Christenen.
FtE APOSTEL Paulus, op wie eveneens duizenden
Christenen zich beroepen, schreef eens aan zijn
gemeenteleden: „De God der hope vervulle U met
louter vreugde en vrede in Uw geloof om overvloe
dig te zijn in de hoop door de kracht van de Hei-
schrijft hij„De
en BLIJDSCHAP".
lige Geest". En ergens anders
vrucht van de Geest is Liefde
Neen, in het Koninkrijk van God is geen plaats
voor kniesoren. Wel voor realisten. Wel voor men
sen die van zonde en schuld afweten, maar die ook
weten dat Christus deze voor hen heeft overwonnen.
Dan behoeft niet meer gelachen te worden met een
„mismaakte" mond maar voluit en hartelijk en on
bezorgd, zoals een kind spontaan en onbezorgd kan
lachen.
Eens temidden van een zwaar theologisch debat,
nam Jezus plotseling een kind, dat daar in de buurt
aan het spelen was, en zette dat voor de geleerde
neuzen van diverse geleerde heren neer, met het
commentaar: „Als gij niet wordt als dit kind kunt,
gij het Koninkrijk van God niet binnengaan". Als
een kind, dus zo los, zo goedlachs, zo spontaan, zo
vol vertrouwen.
KKE JAGER illustreerde dit in zijn boekje „De
humor van de Bijbel" eens heel goed met het
volgende: „In een Paasdienst van een Hervormde
Kerk te Utrecht heeft zich eens een merkwaardig
incident voorgedaan. Toen de dominee in zijn preek
de retorische vraag stelde: „Ik vraag u: bent u
iiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiniiniiiiiHiiiiiiiiiiiiiiiHHnniinnHfiiHiniiiimiiHHmwuiiiiHHiniiiiiiii
iiiiimmimiiniimiminiiiimiuitminiiimimimmimtniiiiimiimimmiiiiimiiimiimimi
werkelijk blij?" klonk plotseling achter in de kerk
een forse stem: „Ja zeker dominee, ik ben blij
vandaag!"
Dat impulsieve antwoord wekte natuurlijk enige
consternatie, want wij zijn impulsieve antwoorden
niet gewend. De dominee reageerde ad rem met
„Halleluja, broeder!" Maar wij kunnen een sterk
vermoeden hebben, dat die arme blijde broeder op
de achterste bank er zijn gehele leven op aangeke
ken zal worden".
Nu dat geloof ik ook. Wij zijn dergelijke spontani-
teiten in de kerk niet gewend. Wij kennen veelal
niet de spontane vreugde van een verlost mens.
maar zeggen dat de wereld oud en grijs en zondig
is. En wij denken dan daarbij ook nog dat dit God
welbehagelijk in de oren klinkt.
Aart van der Leeuw, een van de fijnste dichters
die ik ken, vroeg zich ook eens af of alleen in het
hete droge zand der eindeloze pijnen hier, Gods
spoor staat ingeplant en niet bij de spelende beken,
de bloeiende bloemen en de zalige zomerwind. Maar
hij eindigde zijn vers met de ontroerende belijdenis:
Toch troost mij het vrome vertrouwen
dat enkel uit de LACH
zich vol het geloof kan ontvouwen,
Heer, aan Uw nieuwe dag."
Ik zeg hier amen op. U ook?
Van dit beginsel uitgaand behandelt
het srtirijven van de paus enige as
pecten van het probleem der vrije
tijdsbesteding. Afgezien van de ont
spanning en rust in de vrije tijd die
onontbeerlijk is om nieuwe lichame
lijke kracht op te doen, zal de vrije
tijd de mens bijvoorbeeld dienen als
een gelegenheid om zijn cultureel peil
hoger te brengen. Bovendien moet men
zijn betekenis voor het gezinsleven
voor ogen houden opdat de man wat
meer thuis zal zijn. Dit geldt in hel
bijzonder voor de vrouw, die vaak, niet
alleen door de gepropageerde emanci
patie, maar vaak ook uit harde nood
zaak van huis is. Een langer thuis-zijn
In Frankrijk, het klassieke land van
de materialistisch-rationalistische
denkrichtingen, heeft op het ogenlblik
volgens rooms-katholieke schattingen
een derde deel van de bevolking alle
banden met de christelijke kerk ver
broken. En dan zijn nog niet gerekend
de velen die met de kerk nog slechts
louter door gewoonte en uiterlijke ze
den verbonden zijn. Het grote aandeel
van de arbeidersbevolking in deze van
de kerk losgeraakte volksdelen maakt
het verklaarbaar, dat juist in Frank
rijk jonge roomse priesters zelf ar
beiders werden en in deze levensvorm
nieuwe wegen voor de christelijke ver
kondiging bewandelden.
Aan het besluit van de Paus om dit
ondernemen van dé Franse priesters
nu definitief voor afgesloten te ver
klaren en nieuwe wegen voor de ver
breiding van het geloof onder de ar
beiders aan te bevelen, zijn langduri
ge en hevige discussies voorafgegaan.
Dat geschiedde vooral nadat enige van
de priester-arbeiders door opvattingen
die van de rooms-ka.tiolieke maat
schappijleer „naar links" afweken als
mede door hun deelname aan politieke
en van de vakbonden uitgaande acties
afkeuring en bezorgdheid onder de
roomskatholieke hogere hiërarchie
hadden gewekt.
Inmiddels is op 18 september in het
aartsbisschoppelijke paleis van Parijs
het overleg begonnen over de herker
stening van de arbeiderswereld vol
gens de laatste richtlijnen van het
H. Officie.
Dit overleg staat onder voorzitter
schap van kardinaal Feltin, aartsbis
schop van Parijs. Een groot aantal
bisschoppen neemt eraan deel. In veer
tien Franse bisdommen bestaat de
mission-ouvrière, waar parochie, pries
ter, religieus, leek en katholieke ac
tie samenwerken. Ongeveer zestig
priesters zijn er in bedrijven werk
zaam, meestal a'rie uur per dag. Aan
deze vorm dient thans volgens beslis
sing van tiet H. Officie een einde te
komen. Het overjeg te Parijs dient nu
om passende middelen te zoeken voor
de herkerstening van de wereld van
de arbeiders en van de techniek, waar
mee de H. Stoel zich kan verenigen.
0 De heer J. Goedegebuure uit Stave-
nisse, werkzaam op een herverkavelings
object onder de gemeente St. Annaland.
kwam bij het afstappen van een dragline
zodanig te vallen, dat hij zijn been brak.
Na een verblijf in de gemeente Stave-
nisse van ruim twaalf jaar is de wacht
meester der Rijkspolitie, de heer J. C.
Geuze, per 1 oktober overgeplaatst naar
Markelo (Overijssel).
kan ook leiden tot versterking van de
samenwerking tussen man en vrouw,
vooral bij de opvoeding van de kin
deren.
Tenslotte gaat het schrijven op het
sociale aspect in en stelt de eis, dat
de deelneming van de arbeiders in de
diverse organisaties niet tot een pas
sief aanwezig zijn beperkt mag worden
het medeleven moet echter leiden tot
een grondige kennis van de actuele
behoeften der maatschappij en haar
ontwikkeling.
Met grote ernst wordt er in het
schrijven de nadruk op gelegd, dat de
vrije tijd in bijzondere mate betekenis
heeft voor het godsdienstige leven. Het
godsdienstige leven mag niet zomaar
een gewone factor zijn. maar moei de
grondslag vormen van een geordende
en volledige ontwikkeling van de men
selijke persoonlijkheid
Schijncultuur.
„Jammer genoeg spruiten juist uit
de verslapping van het góflsdiêns-
tige gevoel die geest van genotzucht
en dat in het oog springend contrast
tussen de technische vooruitgang en
de geestelijke armoede, welke de vrije
tijd in een groot moreel gevaar kun
nen veranderen".
Het pauselijk schrijven beveelt dan
ook aan de vrije tijd o.a. te benutten
voor het godsdienstig onderricht. Met
nadruk zegt het schrijven, dat de
juiste vrijetijdsbesteding ook aan de
feestdag zijn ware karakter terug
moet geven, zodat deze niet, zoals te
genwoordig maar al te vaak het geval
is, als een dag van verstrooiing wordt
gebruikt of slechts alleen maar als
dag van niets-doen. Hij moet werkelijk
als de dag van God opgevat en be
leefd worden.
Aan het eind van de brief zegt de
paus, dat onze tijd een morele en
godsdienstige dynamiek nodig; heeft,
opdat onze cultuur een christelijke
bezieling krijgt. Een gemeenschap die
alleen maar over aardse goederen be
zorgd is en de geestelijke goederen
veracht of deze aan het materiële on
dergeschikt maakt, kan slechts bij een
schijncultuur belanden en misschien
wel door het wapen van de vaak zo
geprezen technische vooruitgang tot
zelfmoord geraken. (KNP).
In Papendrecht:
Onlangs weigerde de kerkeraad der
Hervormde gemeente te Papendrecht
het hem van de zijde van B. en W
op initiatief van de P.v.d.A.) geda
ne verzoek om bijbelonderwijs te ge
ven op de drie openbare scholen in
deze gemeente, krachtens art 26 der
L.O.-wet '20. Hervormd Nederland
van 5 september bevatte een artikel
over deze zaak. waarvan de teneur is,
dat het blad deze weigering van de
hervormde kerkeraad betreurt.
Niet juist is in dat artikel de be
wering dat ouders van kinderen die
de openbare scholen ter plaatse be
zoeken. om dit bijbelonderwijs zouden
hebben gevraagd. Hel verzoek is uit
gegaan van het college van B. en W
op instigatie van een lid van de P.v.
d. A„ aldus de schrijver van een
hoofdartikel in Trouw. Met Hervormd
Nederland betreurt hij de weigering
van de kerkeraad der hervormde ge
meente van Papendrecht.
Indien de openbare school om dit
bijbelonderwijs vraagt, omdat het de
christelijke scholen ter plaatse wil
treffen, zo lezen we, dan is dat on
juist. Maar evenzeer is het mis, in
dien de christelijke scholen dit onder
wijs op de openbare school zouden wil
len tegenhouden omdat het hun mo
gelijk een enkele leerling zal kosten.
Men zal hiér moeten waken voor het
niet denkbeeldige gevaar, dat men
eigen zaak vereenzelvigt met die van
het Evangelie. Natuurlijk zijn wij er
in de huidige situatie diep van over
tuigd, dat God óns bindt aan de
christelijke school. We aarzelen zelfs
niet om vanuit het Evangelie daarheen
rechte lijnen te trekken. Maar even
zeer geloven we. dat God zélf niet aan
het instituut van de school met de bij
bel gebonden is. dat Zijn arm on
verkort is, dat Hij bij machte is ook
door het éne uur bijbelonderwijs op
de openbare school een weg open te
breken voor de voetstappen van onze
Heer. En als men ons dan tegen
werpt: ja maar in het volgende uur
kan worden afgebroken wat ge in het
vorige hebt opgebouwd, dan antwoor
den we: zouden we dat maar niet
aan de Here onze God overlaten, die
ons ih de bijbel leert, dat Zijn Woord
niet leeg weerkeert? Tegelijkertijd zal
men dan „eigen" mensen duidelijk
dienen te maken, dat, naar onze me
ning, een openbare school met één uur
bijbelonderwijs nog bepaald geen
christelijke school is.
