RECHTS VOORBIJRIJDEN
OP EEN VERKEERSPLEIN
DE NATUUR
P, W. RUSSEL'S
KAPPIE en de SUPERSKOOP
Goede nachtrust
Over een eehte watermolenaar
Op 1 oktoberNog enkele rechten en plichten
FLITS p
GORDON
in het
1 heelal
Dan Barry
in en om uw huis
W. Lobman
1 ARSÊNE
LUPIN
JACQUES
BLONDEAU
I DE
I TINTELS
Jack
Dunkley
Kosten levensonderhoud
weer hoger
Bedelarij moet uit
zijn Veenhuizen
Woensdag 16 september 193>
ZEEUWSCH DAGBLAD
Pag. 2
van der Does
bleef gewoon zitten
HE ZON SCHEEN uitbundig, gisterochtend, over het Hoogheem-
raadschap Delfland. Rotterdam was niet meer dan op een
steenworp afstand. Dat diende men beslist te wéten, want de rust,
het ribbelende water in de vaart, de vier vissers en die ene eend
tussen het kroos - het had allemaal niets te maken met de tweede
haven van de wereld. Een omgeving, om op stevige leeftijd nog bij
zonder vitaal te zijn; een buurt om van het leven te genieten, in
volle en gezonde teugen. Dat heeft Willem van der Does dan ook
altijd gedaan. En dat doet hij nog.
Een zonnebril is niks voor Willem
van der Does. Zijn blauwe, 74-jarige
ogen, liggen iets terug in de kassen
en als het licht heel fel is, knijpt hij
de oogleden wat samen. Voor de rest:
niks. Gewoon kijken. Het is een kwes
tie van wennen.
De veiligheid
Kijk, van Willem van der Does kun
nen ze over een paar dagen zeggen:
door hem is er een einde gekomen
aan een familie-traditie. Want op 1
oktober houdt hij er mee op, met wa-
.termolenaar te zijn.
Hij is er eigenlijk voor geboren,
voor dit ambacht. Dat was dus
vier en zeventig jaar geleden, in
de molen aan de Delftweg, onder de
wieken die grootvader en vader een
belegde boterham bezorgden.
„In 1841 kwam grootvader op de
molen", herinnert Van der Does zich.
Dan hij schuift de pet even opzij
een blik naar buiten, over de vaart
en de polder. „Dat was dus nog de
echte molen, met scheprad. De vei
ligheid van de polders hangt er van
af. Bij regen de schuif dichtgooien,
bij droog weer open. Nu bijvoorbeeld,
staat de schuif al weken open. Maar
ik peil natuurlijk, elke dag".
Koeien eruit, wij erin
Ja, Willem van der Does peilt elke
dag: het water in de Schieveense
polder. Er staat geen molen meer
met wieken. Die hangt alleen nog
„op de foto in de voorkamer".
„Want op de fundamenten van de
oude molen hebben ze in 1915 dit huis
gezet en toen is de molen vervangen
door een elektrisch gemaal", zegt Van
der Does en wijst op de installatie.
Maar de schuif is er nog en het water
in de vaarten moet nog steeds ge
peild worden.
„Ja, ja, in het voorjaar van 1915
was het", piekert de watermolenaar.
IlilllllllllllHllllllillllllllllilIlIllllllllllllllllllllllllMllllllllllllllllllll
ff g
H -
H deelde Hammerskjoeld mee dat j§
5 de Verenigde Naties door een
bankroet worden bedreigd. De le-
den betalen hun contributies te l_
Üj laat terwijl aan de andere kant
S de verplichtingen van de wereld-
organisatie steeds groter worden.
Toen ik dit las wreef ik wel s
even de ogen uit. Het klinKt n.l.
g zo bekend. Waar hebben we zul-
g ke problemen toch meer gehoord'
Was dat niet in de kerk?
Ook de kerk heeft de laatste ja-
ren immers een ontzaggelijke
groei van haar verplichtingen
doorgemaakt, en het einde is nog
niet in zicht. Integendeel, soms
lijkt het er op of we nog maar
aan het begin staan. S
g= Om enkele dingen te noemen:
De Evangelisatie gaat een zeer
gecompliceerde kant uit.
Er zijn culturele commissies in
H het leven geroepen.
De kerk kreeg haar eigen in-
stituten op maatschappelijk en g
sociologisch terrein. De bouw van g
nieuwe kerken zal miljoenen gaan
g verslinden. De verplichtingen var. s
de kerk, die wellicht voortvloeien
uit wijdse perspectieven, vragen n
niettemin ongehoorde bedragen, g
terwijl een staf van specialisten
de „exploitatie-kosten" omhoog s
zal jagen. Hoe zal dit alles wor-
den opgebracht?
Nu zijn er mensen die met het g
woord subsidie voor in de mond
lopen, maar afgezien van de pro- g
blemen die daar aan verbonden
zijn, zal het toch duidelijk zijn g
dat de groei van de kerkelijke in- g
komsten navenant moet zijn aan
de stijging en de intensivering
van de kerkelijke arbeid. Hier
ligt voor ons een belangrijk punt
j§ van overweging.
Het zal van ons gevraagd wor-
den om zeer nauwgezet het peil 2
van onze kerkelijke bijdrage aan s
de gestegen eisen te toetsen. Ve-
len zullen dan tot de conclusie
moeten komen dat ze schromelijk
tekort schieten.
Hammerskjoeld heeft een nood-
=j kreet de wereld ingezonden: „De
Verenigde Naties staan voor een
1 bankroet".
Mutatis mutandis zou dit voor
H de kerk kunnen gelden.
Moge ons verantwoordelijk- g
2 heidsgevoel er borg voor staan
2 dat het nooit zo ver hoeft te ko-
men. 5
„Mijn vader was toen drie jaar eer
der gestorven en we hadden nog
koeien en varkens. Toen de koeien in
het voorjaar de wei ingingen, kropen
wij de schuur in. Ze braken de molen
af en bouwden dit huis. In oktober
was het klaar en toen de koeien de
schuur weer in moesten konden wij
het huis in".
En wie heeft u nu benoemd tot
watermolenaar, meneer Van der
Does? vraag ik.
„De Polder, hé. Je blijft eigenlijk
gewoon zitten. Dat vinden ze wel
goed. Het ging van vader op zoon".
Op papier: machinist
We staan buiten te kijken, naar de
steiger en naar de vaart. Er komt
een dikbuikig vliegtuig over. Er zit
ten paarden in, dat weet ik toevallig.
Paarden van de heer Schoonheim en
ze gaan naar de luchthaven Zestien
hoven. Om half twaalf zouden ze daar
aankomen, had ik vroeg in de och
tend gehoord. Ik kijk op het horloge:
twee minuten voor half. Zelfs paar-
den-door-de-lucht komen op de mi
nuut.
„Nou, en per 1 oktober heb ik pen
sioen aangevraagd", zegt Willem van
der Does. „Ik heb er nu zeven en
veertig jaar als watermolenaar op
zitten".
Op de papiertjes heet dat tegen
woordig „machinist", omdat alles
elektrisch gaat. „Mijn vader maalde
voor negentig gulden in de maand,
plus vrij wonen. Maar hij had er land
en koeien bij. Ik heb nu nog vier kip
pen, dat is alles. Mijn kameraad heeft
al pensioen. Hij woont verderop. Hon
derd en twintig gulden in de drie
maanden krijgt hij. Ik zal wel minder
krijgen, want hij verdiende ook meer.
Ik denk dat ik 100 gulden in de drie
maanden krijg".
Daarom
Wie nu de plaats van. Willem van
der Does gaat innemen? Hij weet het
nog niet en heeft er niets van ge
hoord. „Ik heb ook nog geen ander
huis", zegt hij. Maar zorgen daarover
maakt hij zich niet. Dat huis zal wel
komen en anders komt die vervanger
malen en blijft Willem er voorlopig
wonen, met zijn huishoudster. Zo gaat
het bij mijn kameraad ook".
„Dat malen overdag is niet erg",
zegt Van der Does. „Maar er zit
soms veel vuil in de vaarten en dat
moet je er dan van de steiger af uit
vissen. Ook 's nachts. En voor de
nacht vertrouw ik mezelf niet meer,
op die steiger. Je moet er maar af
vallen. Daarom heb ik pensioen aan
gevraagd".
BUITEN stond de schuif nog steeds
open. „Als het regent gooi ik hem
dicht", aldus Van der Does. Maar
het regende niet.
Advertentie
door Zenuwrust
Mijnhardt's Zenuwtabletten
46
„Wat een buit zou dat zijn ge
weest! Zei hij niet waar die mij
nen lagen?"
Fra Mauro schudde het hoofd.
„Volgens Adahu ruilt men het
goud tegen zout met de zwarten
van Guinea aan de rand van de
grote woestijn. De ruilende partij
en zien elkaar's geziohten nimmer.
Ze brengen het zout naar een vas
te plaats tot er genoeg is. Op een
goede dag is het verdwenen en
ligt er een hoopje goud voor in de
plaats. Op die manier wordt de
handel gedreven en nooit wordt er
iemand te kort gedaan."
„En wat gebeurt er met dat
goud?"
„Dat wordt met karavanen naar
de stad Timboektoe gebracht en
verder naar Tunis en Tripoli. Ik
geloof dat er ook wel een gedeelte
naar Alexandrië gaat."
„Zei hij niet waar de woestijn
eindigt?"
„Volgens Adahu strekt zij zich
uit tot Guinea, waar de zwarten
leven in een land, zo vruchtbaar
en groen dat men er zich nauwe
lijks een weg kan banen. Ze ge
bruiken de rivieren als wegen en
reizen in lange, slanke boten, die
ze uitgehold hebben uit boomstam
men. Verder leven er in die ri
vieren grote slangen met een huid
als een kuras, en enorme kaken
die gemakkelijk het been van een
man in tweeën kunnen breken."
Andrea glimlachte. „Die heb ik
in de Nijl gezien; de Ègyptenaren
noemen ze krokodillen."
„Prins Henry zou graag die ri
vier ontdekken waaraan de stad
Timboektoe ligt," vervolgde Fra
Mauro. „Hij meent dat het de wes
telijke vertakking van de Nijl kan
zijn, die naar het koninkrijk van
Priester John voert."
„Waarom stuurt hij er geen ex
peditie heen? Dat zou winst kun
nen opleveren."
„Indien het alleen om winst ging
zou hij dat zeker doen. Per slot
van rekening krijgt Prins Henry
een vijfde van alle winst die zulk
een tocht oplevert."
„Maar waarom aarzelt Senhor
Lancarote dan terwijl hij vier
vijfde krijgt?"
„De zeelieden zijn bang om zo
ver de kust langs te gaan."
„Waarom?" Na de afstanden die
Andrea over zee had afgelegd langs
de kusten van China en Indië en
over de wijde oostelijke oceaan
naar de Rode Zee vond hij de af
standen waarom het hier ging
maar onbeduidend."
„Op zijn laatste reis is Antao
Gonsalves helemaal naar het voor
gebergte, Kaap Blanco gevaren,"
zei Fra Mauro. „Daar vond hij de
verbleekte beenderen van vele die
ren en ook van mensen, en men
zegt dat daar in de buurt geen
zoet water te vinden is. De zee
lieden vrezen dat een schip, dat
zo ver naar het zuiden vaart, niet
meer kan terugkomen."
„Zouden ze wel met hem mee
gaan als ze zeker wisten dat ze
konden terugkomen?"
„Dom Alfonso neemt dat aan,
want hij vroeg naar dat plan van
u."
„Aha!" riep Andrea uit. „Daar
zal hij een hoge prijs voor moe
ten betalen!"
„Zijt ge van plan het hem aan
te bieden?"
Andrea grinnikte. „Van de Ara
bieren heb ik handelen' geleerd,
broedertje. Senhor Lancarote moet
maar naar mij toe komen."
„Ge durft veel op u te ne
men
„Maar kijk eens wat 'dat me
reeds heeft opgeleverd: eerst mijn
vrijheid en nu een kans om rijk
te worden! Ik begin te denken dat
er geen gelukkiger sterveling be
staat dan Andrea Bianco!"
De volgende morgen verscheen
er een boodschapper die Andrea
verzocht naar het huis van Dom
Alfonso Lancarote in Lagos te ko
men. Het huis van de reder bleek
een van de weelderigste van heel
Lagos te zijn, Andrea werd binnen
gelaten in ee,n betimmerde zitka
mer, waarvan de inrichting zowel
van rijkdom als van goede smaak
getuigde. Hij behoefde niet lang te
wachten vóórdat er een man t*r©t
een neus als van een havik, git
zwart haar, doordringende ogen en
een geelachtige huid binnenkwam.
„Senhor Bianco!" zei Lancarote
minzaam. „Wat vriendelijk van U
om hierheen te komen!"
„Um prazer, senhor," zei Andrea
niet minder hoffelijk.
„Een glas wijn? Die komt van
het eiland Porto Santo en smaakt
voortreffelijk."
Andrea nam de beker aan en
dronk. „Excellente!" zei hij goed
keurend. „Zulk een wijn zou zelfs
de kosten van de ontdekking waard
zijn!"
Lancarote wierp hem een scher
pe blik toe. „Het spijt me dat ik
gisteren niet heb kunnen luisteren
naar Uw reisverhalen, senhor," zei
hij. „Men heeft me gezegd dat die
zeer belangwekkend waren!"
„Maar ik zou toch niemand aan
raden die reizen onder dezelfde
omstandigheden als de mijne te
maken." zei Andrea. „Doch ik heb
de gelegenheid gekregen een deel
van de wereld te zien, waar de
Turken geen Europeanen meer toe
laten."
„Des te meer reden om snel een
zeeroute naar Indië te zoeken."
„En om de kust van Afrika te
onderzoeken," zei Andrea als ter
loops.
„De rijkdommen van dat land
zijn nauwelijks ontgonnen," stemde
Dom Alfonso toe. „Ge hebt mis
schien vernomen dat ik van plan
ben een ontdekkingsreis langs de
Afrikaanse kust, voorbij Kaap
Blanco, te ondernemen."
Wordt vervolgd
door J. F. BASTEN
inspecteur van politie te Zwolle
De datum is 1 oktober aanstaande. Dan worden er enige bepalingen
en wijzigingen van kracht, waar u als weggebruiker mee te maken
hebt. Het is in het belang van uzelf en van anderen, dat u daar
ernstig rekening mee houdt.
-M. De wetgever is met een gezonde
aan de praktijk aangèpaste oplossing
uit de bus gekomen wat het rijden, op
verkeerspleinen betreft. De puzzels
over het al dan niet uiterst rechts rijden
behoren tot het verleden nu bepaald is,
dat de verplichtingen om zoveel moge
lijk rechts te houden en om links in te
halen op verkeerspleinen niet langer
van kracht zijn.
U mag zich dus tijdens het rond
reden zowel op de linker- als rechter-
weghelft begeven en bij het verlaten
van het plein een ander voertuig rechts
voorbij rijden. Het verkeer op het plein
heeft geen faciliteiten verkregen zoals
in Duitsland, waar aan dit verkeer voor
rang moet worden verleend.
Ik geloof, dat een dergelijke regeling
zowel voor- als nadelen heeft. Is het
verkeer ter plaatse niet druk dan kan
het verkeer, dat het plein nadert zon
der enig bezwaar voorrang geven aan
de op het plein rijdende voertuigen. Is
het verkeer echter zeer intensief, zoals
op zonnige zon- en feestdagen nogal
eens voorkomt, dan vrees ik, dat zich
op een of meer zijwegen enorme files
zullen vormen, omdat dit verkeer een
voudig de kans niet krijgt zich in het
verkeer op het plein te voegen. Op
grond van deze motieven zal de wet
gever vermoedelijk eerst de kat uit de
boom willen kijken en m.i. niet ten on
rechte.
Voor een goed begrip moet ik u nog
vertellen, dat de nieuwe regels alleen
maar gelden voor verkeerspleinen, die
door een rond donkerblauw bord met
3 witte pjjlen zijn aangeduid.
Extra spiegel
-$■ Bestuurders van een gesloten vracht-
of bestelauto maar ook de berijder
van een landbouwtrekker met een
vracht hooi achter zich aan moeten een
tweede spiegel aan de rechterzijde van
hun motorrijtuig monteren, daar een
bestuurder in het vervolg van zijn zit
plaats het rechts van hem gelegen weg
gedeelte moet kunnen overzien. De
waarde van een goed achteruitzicht
wordt hiermede nog eens extra onder
streept.
Bij plaatselijke verordeningen kun
nen regels worden gesteld om parkeer-
excessen tegen te gaan, waarna kan
worden opgetreden tegen personen, die
de openbare weg benutten voor perma
nente stalling van tweedehands auto's
voor de handel, auto's geheel of ge
deeltelijk versierd met reclameop
schriften en oude brikjes, die op hun
laatste wielen staan. Deze vehikels
worden bij voorkeur ook nog bij een
ander voor de deur gezet, ontsieren het
stadsbeeld en maken het tekort aan
parkeerruimte alleen maar groter.
Tegen spatten en stenen
A. En ten slotte is daar nog een be
langrijke maatregel, die pas over ruim
drie maanden als verplicht te beschou
wen is. Want ingaande 1 januari 1960
moeten de achterwielen van verschil
lende typen auto's door spatlappen,
spatschermen of een deel van de car
rosserie worden afgeschermd, waar
door steentjes en modderspatten geen
kans meer krijgen autoruiten te ver
nielen of te bevuilen.
De meeste personenauto's vallen bui
ten deze bepaling en om het u duidelijk
te maken, geef ik dit schetsje:
!>lllllll!lll!llllllllll!llll!
door
32cm
ilKltlltlllllllllllillMillllllllllMMIIIllIIIIUIIIIIIIIMIIilllllillllltlllllllT-
De rozen en speciaal de klimrozen
zitten nu onder het wit; een nare meel-
dauwzwam die het leven van uw rozen
erg vervelend kan maken. Daar moet
u dus iets tegen doen. U kunt fijne
bloem van zwavel bij de drogist ha
len en die op een zonnige dag over
de struik heen stuiven; doe dat in de
volle zon, doch tegenwoordig zijn er ook
wel handiger middeltjes. Met een op
lossing van Poliflor zomer kan men ook
uitstekende resulaten bereiken. Maak
een oplossing van twee en een half pro
cent en besproei uw planten er mee en
doe dat tegen de avond op een droge
dag, dus niet in de volle zon.
U meet de afstand van de onderzijde
van de carrosserie of laadbak tot aan
het wegdek. In dit geval is deze 32 cm.
Daarna meet u langs het straatopper
vlak de afstand tussen de achteras en
het achtereind van de carrosserie, wel
ke in dit geval 95 cm bedraagt. Deze
laatste afstand moet minstens twee
ëneenhalf maal zo groot zijn als de
eerste en dan is aan de voorwaarden
voldaan. U kunt dus voor uzelf nagaan
of het nodig is, dat u de achterwielen
van uw auto door spatlappen moet la
ten afschermen. Deze verplichting geldt
niet t.a.v.
a. 2-wielige motorrijtuigen met of zon
der zijspan;
b. motorrijtuigen, die niet sneller mo
gen of kunnen rijden dan 20 km per
uur;
c. motorrijtuigen zonder volledig koets
werk.
Bedrijfsautohouders hebben dus nog
bijna 4 maanden speling om zo nodig
de zaak in orde te laten maken. Hope
lijk wachten zij niet tot het laatst, daar
de regentijd met rasse schreden nadert
en bemodderde ruiten van een automo-
milist een geïrriteerd en daardoor min
der bedachtzaam mens maken en
daar is de verkeersveiligheid echt niet
mee gebaat.
H door
Iiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiitnnniiiiiinni
Iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiihiiiiiim
door
1 Vrij naar
jjf Maurice Leblanc
iiiiiiiniiiiiiimiiiniiiiiuiuHDiitti
pminiiininiifliHiiintinifflnB
door
paul,paul
WORD WAKKER!
je praat in je
slaap/
DEN HAAG. Het prijsindexcijfer
van het levensonderhoud is van medio
juli tot medio augustus met twee pun
ten gestegen.
Vooral de prijzen van groenten en in
mindere mate van aardappelen en voorts
van eieren zijn gestegen. Het fruit werd
daarentegen iets goedkoper.
De kleding werd weer duurder, waar
mee de prijsdaling die zich de maand
tevoren voordeed als gevolg van de
uitverkoop, weer teniet werd gedaan.
06l/ IK WAS ZO AKEUCr
AAN HET DROMEN. IK
werd achtsrvolc-id
door koppensnellers.'
PAT WEET IK-
,KtölTTeeREN.'
WAAROtvi
HSBJBMS
PAN NIET
EERDER WAK
KER GEMAAKT
Sr
miiiiiiiiiiiitmitiiiiiiiiiiifiiiiiiiHiiiiiiiiiiiiiiiHiiiHiiiiiiniiiniitiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiHiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiHiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiuiiiiiiiiiiiiiHiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiijn
50. De feeststemming in Hausboden
was aanzienlijk verhoogd, sinds Dikke
Mobie uit de lucht was komen vallen
om deel te nemen aan de optocht van
de versierde bootjes.
„Wonderbaar, heer Schaupel!" riep
de burgemeester op de eretribune te
gen de organisator van het feest. „Waar
hebt u die prachtvolle walvis vandaan-
georganiseerd?"
Heer Schaupel keek onthutst. „O
eh.... jaehuit de Zoölogische
Gaard van Batavirië."
„Ach zo!" zei de burgemeester ver
baasd. „Is het dan een echte?"
„Eh.. eh.." mompelde Heer Schau
pel, die niet wist wat te moeten ant
woorden, eh gedeeltelijk."
„Wiezo gedeeltelijkAch, die heer
Schaupel! Altijd weer grapjes! Hahaha!
Een smaakvol grapje ditmaal!" riep
de burgemeester en hij begon zo luid
ruchtig te lachen, dat zijn dikke buik
er van schudde. Wie helemaal niet lach
ten, en eerder met hun vuisten dan
met hun buik schudden, waren de vis
sers in de bootjes, die niet tevreden
waren over het gevaarte dat in hun
midden was komen duiken.
„Dit stond niet op het programma!"
schreeuwden ze woedend, „de organi
satie deugt weer eens niet!"
Maar hun geschreeuw werd over
stemd, door een veel luider gebrul van
motoren, dat plotseling boven hun
hoofden klonk....
SNEEK. Gehuld in een grote witte
jas heeft de commissaris van de Ko
ningin in Friesland, mr. H. P. Linthorst
Homan, met nijver doe-het-zelf-schilder-
werk in Sneek een nieuw gedeelte van
de verffabrieken van de N.V. Tjallema
geopend. De fabriek is sinds vijf jaar
aangesloten bij de Sikkens lakfabrieken.
Er werken nu honderd mensen.
ARNHEM. Aan de verkapte bede
larij op allerlei vrije autoparkeerplaat
sen moet nu maar eens een einde ko
men, zei de officier van justitie bii de
Arnhemse rechtbank dinsdag in ziin re-
quisitoor tegen de 54-jarige bewoner
van het Labre-huis te Nijmegen W S
tegen wie hij wegens bedelarij twaalf
dagen gevangenisstraf, anderhalf iaar
opzending naar Veenhuizen en onmid
dellijke gevangenneming eiste
Verdachte hield zich bij voorkeur op
bij geparkeerde auto's op de vrije nar-
keerplaatsen in Nijmegen. Tegenóver de
automobilisten deed hij dan alsof hij
wel op de wagen zou passen en wan
neer zij dan weer vertrokken vroeg hij
om een beloning. Het geld dat hi'
cafédnVerdWmtn ,in een nabijgelegen
rechtbank deed onmiddellijk
conform de'eis.veroordee1^ verdacht.
