a arte
Caballero
DE NATUUR
P. W. RUSSEL'S
KAPPIE en de SUPERSKOOP
Vrijdag 4 september 1959
ZEEUWSCH DAGBLAD
Pag. 2
Zoekt U iets beters?
Verdronken
Beperkingen voorvaart
op Waal en Rijn
Niemand meer na '49
„Wij gaan door"
Ook van nee-zeggers
Teugen'
i Jack
Dunkley
imiiifliiiiiiiiiiiiannfluiiif
in en om uw huis
Uit de kerken
Luchtverbinding Ambon-
Djakarta verbroken
dreigde dijk te brengen; zoals ze even
eens ..teugen" zeiden toen er gespro
ken werd over de aankoop van een
gemeentelijk kampeerterrein, dat er
nu is en hèt succes van Ouddorp
blijkt te zijn.
Vier tot vijfduizend mensen
meer dan het inwonertal van het
dorp weten nu al elk seizoen de
moed te vinden de voorwereldlijke
pontboot „Grevelingen" van de RTM
te bestijgen en naar Ouddorp te trek
ken. Naar het strand daar en de dui
nen. Waar ze kuilen graven en zwem
men. Op alle dagen van de week,
een ieders mening en overtuiging res
pecterende.
..Honderd en vijftig gulden". Dat
is de prijs die sommige raadsleden
in Ouddorp willen betalen voor het
redden van mensen. Voor de tijd van
twaalf maanden, wel te verstaan.
36
„De eerste en de vierde geven
de afwijkingen tijdens het laveren
aan, en stellen de navigator in
staat precies uit te rekenen welke
afstand er werd afgelegd, zelfs als
men tegen de wind in voer. Er
staan ook aanwijzingen in hoe men
de raxon de marteloio moet ge
bruiken."
Prins Henry en Mestre Jacomé
fluisterden een ogenblik samen.
Toen nam de oude man een onbe
schreven vel papier van de stapel
op de tafel, en een veren pen die
naast hem lag. „Kom naar de ta
fel en schrijf uw naam," beval hij.
„Dan zullen we die vergelijken met
de handtekening van Andrea Bian
co op een van dezé kaarten."
Met vaste en duidelijke hand zet
te Andrea zijn naam. Prins Henry
en Mestre Jacomé bekeken die
even en vergeleken haar met de
kaart. Na een poosje keek de
Prins op.
,,De handtekeningen lijken heel
veel op elkaar." zei hij „zelfs zo
veel dat men zou kunnen aanne
men dat ze door dezelfde man
zijn geschreven. Maar Mestre Ja
comé wijst mij erop dat iemand,
die zoveel omtrent de ware Andrea
Bianco weet als gij, ook zijn hand
schrift kan hebben bestudeerd. Uw
verhaal overtreft dat van de
sprookjesvertellers, Hakim, of wie
ge dan ook zijt. Ik voel neiging om
u te geloven, maar ik mag niet
vergeten dat men in Venetië de
doodstraf over u heeft uitgespro
ken." Hij zweeg en ging toen, ken
nelijk met enige aarzeling, verder:
„Daarom moet ik u om nog meer
bewijzen verzoeken."
„Die heb ik niet," zei Andrea,
„behalve mijn eed op de Heilige
Schrift en mijn hoop op redding."
De eed van een man, die wegens
moord was veroordeeld, was niet
voldoende, dat besefte Andrea. Hij
had gefaald toen hij bijna had ge
wonnen, teleurgesteld door dat éne
waarop hij al zijn hoop had geves
tigd: de rechtvaardigheid en eer
lijkheid van Prins Henry. Deze
zouden de Infante ervan terughou
den de laatste beslissing te nemen,
die hem de vrijheid zou hergeven,
op een bewijs dat niet geheel on
aanvechtbaar was.
„Uwe Hoogheid!" klonk opeens
een stem achter uit de zaal. An-
drea wendde zich om en zag een
rijzig man staan, wiens gezicht
hem enigszins bekend voorkwarp.
„Ge wenst, Senhor Cadamosto?"
vroeg' Prins Henry.
„Ik heb de ware Andrea Bianco
oppervlakkig gekend in Venetië,"
zei de man die als Cadamosto was
aangesproken. „Indien ik El Ha-
kim wat nauwkeuriger zou kunnen
opnemen, zou ik deze moeilijkheid
misschien kunnen opheffen."
„Ik verzoek u nader te treden", j
zei Prins Henry en wendde zich
tot de toehoorders. „Deze heer is
Senhor Alvise de Cadamosto, kapi-
tein van de Venetiaanse galei
waarmee ik van Lissabon ben ge
komen."
Cadamosto kwam naar het plat
form en sloeg Andrea Bianco wel
een minuut lang nauwkeurig gade.
Eindelijk klaarde zijn gezicht op.
„Die baard deed me even twijfe
len," verklaarde hij, „maar nu ben
ik er zeker van dat deze heer in
derdaad zoals hij beweert Andrea
Bianco is!"
Deze dramatische wending ver- j
wekte wat opschudding in de zaal.
Andrea greep de hand van zijn
redder. „Ik kan u dit nu niet ver
gelden, Signor Cadamosto," zei hij
vurig, „maar eens zal ik u zeker
naar verdienste weten te belonen!"
Prins Henry glimlachte ook.
„Het verheugt mij zulk een emi
nent reiziger en kaartenmaker als
Andrea in Sagres welkom te kun-
nen heten," zei hij terwijl hij An- i
drea de hand reikte.
„Dus ben ik nu geen slaaf
meer?"
„Als Senhor di Perestrello zijn
toestemming geeft."
Dom Bartholomeu glimlachte, j.
„Ge zijt vrij, Senhor Bianco, vrij
om te doen wat ge wilt. Vergun
mij de tweede te zijn die u ge
luk wenst!"
„Een woord van waarschuwing,
Senhor," zei de Prins. „Dom Bar-
tolomeu en Fra Mauro hebben mij
verteld onder welke omstandighe
den ge in Venetië werd veroor
deeld tot eeuwige slavernij.
Wordt vervolgd
Advertentie
Rook dan morgen een*
(CONSTANTE KWALITEIT)
OUDDORP.
De nieuwe tegels
van een of andere
kunststof op de
vloer van het Oud-
dorpse raadhuis
doen bijna schok
kend modern aan,
in de sfeer van dit
ruim vierduizend
mensen tellende
dorp op Goeree.
De secretaris
van de Vereniging
Voor Vreemdelin
genverkeer staat
een pijpje te ro
ken in zijn textiel-
en manufacturen
winkel en wacht
rustig af of de
klant de knoopjes
vindt, die bij het
jurkje van haar
dochtertje passen.
Eigenlijk passen er een heleboel
knoopjes bij, maar de mevrouw kan
niet slagen en gaat weer de straat
op. Diezelfde straat, waar een oude
boer met een zijden petje op door
heen wandelt, waar vrouwen hun in
kopen doen en kinderen wat ver
veeld in de tijd na school op een
stoepje hangen. Bijna niemand in
die straat durft je antwoord te ge
ven, wanneer je vraagt of men op
zondag iemand moet laten verdrin
ken. Sommigen zeggen, dat je op
een zondag niet moet gaan zwem
men, maar dat is de zaak omzeilen.
Slechts een enkeling zegt het rond
uit: „Natuurlijk niet, een mens in
nood moet je helpen, zondag of don
derdag". En ónder in het raadhuis,
in de schaduw van een paar bomen,
zet de concierge zijn kopje koffie en
loopt op zijn zwarte schoenen met
zachte zolen de trap op naar de bur-
êemeesterskamer of de Technische
ienst. Vele malen per dag. Steeds
in hetzelfde tempo.
De geschiedenis is nu precies tien
jaar oud. Die twintigste juli van 1949
was iedereen stil in Ouddorp. Van
voordeur tot voordeur ging het ver
haal die dag: „Dominee De Vos en
zijn vrouw zijn verdronken; Teunis
heeft hun Ujken op het strand gezien."
Geslagen, kapot was men die dag. De
dominee verdronken. En zijn vrouw
ook. De zee had hun lichamen niet
behouden, maar teruggegeven, als wil
de ze het overtuigende bewijs leveren.
En Bram Hoek, Ouddorper in hart en
nieren, zat die avond met zijn brede
kop in de handen aan tafel en dacht.
Hij had het dode lichaam van de do
mineesvrouw op het warme zand zien
liggen en in zijn stoere kantonniers-
lijf borrelde iets. Iets dat om actie
riep, om „doen", om verzet tegen dit
verdrinken in de verraderlijke zee.
Bram Hoek is een verwoed zwem
mer. Al in augustus 1947 wist hij zijn
eerste redding waar te maken. Dat
was toen gelukt, maar nu de dominee
en zijn vrouw....
Er gebeurde iets, want wanneer
Bram Hoek en wachtmeester Van Os
iets in het hoofd hadden, dan bleef
het daar zitten. Een contactavond
kwam er, met mensen „die het wis
ten", van het Roode Kruis en de Ko-
ÜIÜHF - - ëli' J
Die twee motorvletten op het strand van Ouddorp
spelen een heel belangrijke rol. Moeten zij op zon
dag ook uitvaren of niet? Dat is de vraag in het
Goereese dorp, die daar druk besproken wordt. -
Natuurlijk varen
Eigen nieuwsdienst
NIJMEGEN. De lage waterstanden
op Waal en Rijn hebben het nodig ge- i
maakt beperkingen voor de diepgang
van de schepen af te kondigen. Twee
duizendtonners mogen niet meer dieper
steken dan 2.30 meter. Normaal bela-
den hebben zij een diepgang van onge
veer 2.80 m. De diepgang voor schepen
kleiner dan tweeduizend ton heeft Rijks
waterstaat beperkt tot 2.40 m.
De lage waterstand heeft ook geleid
tot een versmalling van de vaargeul.
In de Waal voor Nijmegen is als ge
volg hiervan een oploopverbod ingesteld.
Aangezien de val nog steeds voort
gaat, zal er binnen enkele dagen ook
wel een nachtvaartverbod worden afge
kondigd.
zegt dhr. Bram
Hoek, voorzitter
van de Red
dingbrigade.
„Wanneer een
mens in nood
verkeert kun je
hem toch niet
in de steek la
ten omdat het
zondag is."
0 Bvrgvmeaster J. Kleijnenberg van
Ouddorp is de man, van wie velen een
uitspraak verwachten. „Ik ben dankbaar
dat deze redders hun mooie werk
verrichten", zegt hij.
ninklijke Nederlandse Bond tot het
Redden van Drenkelingen. En er ge
beurde meer. want Ouddorp kreeg zijn
reddingbrigade en Bram Hoek. de
kantonnier, werd de commandant.
„De zee is een gezellig ding, maar
wil je haar leren kennen dan duurt
dat jaren en als je haar kent is zij
soms een barbaar", zegt Hoek.
Een reddinglijn kwam er en in
Ouddorp kan men u vertellen, dat
het burgemeester J. A. Kleijnenberg
zelf was, die de vijf en twintig gul
den voor die lijn uit eigen zak be
taalde. „Want in de raad kreeg hij er
geen cent voor los", zeggen ze u er
dan bij.
Geen mens zou wellicht iets van die
Ouddorpse reddingbrigade hebben ge
hoord, wanneer niet andermaal de
guldens de oorzaak waren. Want Hoek
en de zijnen spreken niet veel. Die
vertellen niet van de uitbreiding, van
de zeven en veertig leden die de bri
gade nil telt en de zeven vrouwen die
tot die leden behoren. Of van de
twee en twintig reddingen op dat
strand van Ouddorp, sinds die dood
van ds. De Vos. Of van het feit, dat
er sinds de oprichting van die redding-
brigade niemand meer verdronken is
op het Ouddorpse strand.
Kantonnier Hoek, die intussen voor
zitter van de brigade is geworden,
doet niet uit de doeken hoe men daar
nu komt aan twee motorvletten en één
roeivlet met volledige uitrusting, aan
lijnen en 25 zwemvesten. Hij vertelt
wel over de 200 gulden, die nodig zijn
om benzine te kopen, zodat de motor
vletten kunnen „patrouilleren", wan
neer de dertien kilometer strand van
Ouddorp in de zomermaanden vol zit
ten met tussen de vier- en vijfduizend
vakantiegangers. Hij vertelt wel, dat
alleen al de verzekering van de (vrij
willige) strandwacht 140 gulden per
seizoen kost, dat tien weken een wacht
plus sociale lasten 850 gulden betekent,
dat er 50 gulden moet zijn voor ver
voerkosten van de boten naar en van
het strand en dat dan onderhoud van
het materiaal nog niet berekend is.
En dfe hele reddingbrigade van Oud
dorp krijgt uit de gemeentekas 150
gulden per jaar. Omdat zojuist een
voorstel tot verhoging van subsidie is
afgewezen met zes tegen vijf stem
men.
„Zonder die Bond tot het redden
van Drenkelingen in Haarlem was
nier nooil een brigade geweest".!
zegt kantonnier Hoek. „Men kent
daar onze omstandigheden: al negen j
jaar verzetten de leden van onze
brigade hun vakanties, zodat er al
tijd wacht is. We zitten met één
verkieedhokje voor de mannelijke ei
vrouwelijke leden, maar een tweede
kan er niet af. We willen graag een
zuurstofkoffer hebben op het strand,
maar kunnen die niet betalen. Als
iet soms koud is wordt er toch
vacht gelopen, omdat er altijd wel
^en paar zwemmers zijn, maar zelfs
en kop koffie voor de wachtlopers
kunnen we niet betalen. Lid zijn van
mze reddingbrigade kost onze leden
niet alleen een enorme hoop vrije tijd,
maar zelfs hun eigen geld. Maar
w succes en onze dank krijgen
we, wanneer we bijvoorbeeld een
kind redden en aan de ouders kun
nen teruggeven of voor een kind de
vader of moeder kunnen behouden.
En al gaat de hele gemeenteraad
op zijn kop staan, wij gaan door".
De Ouddorpse raad op zijn kop
staan? Jawel. Want B. en W. had
den voorgesteld om die reddingbri
gade niet 150 gulden waartoe de
gemeente verplicht.is maar drier
honderd gulden te geven. Neen, zei
den toen zes raadsleden, want die
brigade werkt ook op zondag en
laat de borden met aanwijzingen
voor de baders op zondag ook op
het strand staan.
„Maar de verkeersborden, die haalt
men op zondag toch ook niet van
de wegen", vond burgemeester Kleij
nenberg en „Mogen wij neen zeggen
als iemand in nood verkeert?".
„Waarom zwemt men dan op zon
dag?", antwoordden die zes raads
leden. En zo bleef het bij de ver
plichte 150 gulden per jaar. want
zes stemmen is meer dan vijf.
..Zwemmen is uit den boze". Er
zijn ouders in Ouddorp die het zo
hun kinderen leren. Nu, vandaag.
En toen op 6 juni 1957 een Oud
dorps jongetje in zee dreigde te
verdrinken omdat hij niet zwemmen
kon en er door twee wei-zwemmen
de vriendjes werd uitgehaald, toen
zei de vader van dat bijna verdron
ken knaapje 's avonds tot zijn zoon:
„Wat heb ik je gezegd? Zie je nu
wat er van komt?".
Maar in de andere hoek van die ka
mer, achter de kleine raampjes en
in het schemerdonker van de vallen
de avond, zuchtte een vrouw. De angst
en het geluk stonden haar nog op het
gezicht te lezen en ze zei: „Maar va
der, wanneer de ouders van zijn twee
vriendjes er net zo over dachten, dan
hadden wij nu ons kind niet meer".
„Honderd en vijftig gulden per
jaar", oordelen die zes gemeente
raadsleden en het voors el werd af
geketst. Maar kantonnier Hoek oefent
nu ook een jeugdbriga le i h de be
langstelling is enorm. „De jeugd hun
kert er naar. naar zwemmen en naar
het strand. En onder het mom van
de jeugdbrigade hebben „e nu een
middel gevonden om toch in zee te
komen", zegt men.
Bij tientallen luisteren ze naar de
instructies van de voorzitter van de
reddingbrigade. Ook kinderen van
raadsleden, die de verhoogde subsi
die de prullemand instemden'. In
zwembroek en badpak!
„Ik ben dankbaar dat deze men
sen zichzelf hebben ingezet dit mooie
werk te verrichten", zegt me burge
meester Kleijnenberg over de red
dingbrigade. „Hoeveel mensen wa
ren er vroeger niet tegen het regelma
tig wassen? Hoe sterk is het verzet
links en rechts niet geweest tegen de
aanleg van drinkwaterleiding? Dit is
de ontwikkeling van de tijd".
Maar het blijft 150 gulden per
jaar, omdat er mensen zijn die zeg
gen: „Teugen!" Zoals er ook „teugen"
gezegd werd toen er gesproken werd
over een nieuwe school, die er nu
voor meer dan de helft staat: zoals
ze „teugen" zeiden toen er een weg
naar het strand moest komen die de
„weg naar de hel" werd genoemd
en die in de ramptijd de enige mo
gelijkheid bleek om zand naar de be-
^Hi''H'|i'iiiiifHiiiiiiiiiiiiiiiiiiiHiiinniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii|iiii||l|l|||||||||||ni,H„U)llll||||,t,H,||||||||,|1|,|l„|||||||„|fl|,|||||l||l|,|||,|,||l|l||l|,l||I||||IJ||||||y,
Het is nu gedaan met de zomerfram-
bozen; overigens hebben de wespen er
flink mee geholpen; ik heb in jaren niet
zo veel wespen gezien. De oude afgedra
gen takken zal men nu echter moeten
verwijderen; de jonge scheuten komen
er voor in de plaats of staan er al lang
Die zijn nu wel zo ongeveer één meter
lang en daar mag men niets aan doen:
alleen de oude takken neemt men dus
weg; de takken die de vruchten hebben
gegeven.
40. Joe Diel had vanuit zijn helikop
ter een prachtig overzicht over het
spoorwegnet. Recht onder hem zwoeg
de het ouderwetse lokomotiefje met zijn
vreemde vracht tegen een helling op.
„Haha!" grinnikte Joe. „Ik heb niet
voor niets alle lokomotieven voor van
daag afgehuurd. Ik zal ze we! krijgen!"
Ondertussen scharrelde de meester
wat onwennig op de stookplaat. „Het
is een sinistere kolenvreter," bromde
hij. „De sleep is te zwaar. Als deze
helling nog lang duurt, loopt de boel
warm."
Maar gelukkig kwam de top spoedig
in zicht. Kappie leunde, met zijn kij
ker gewapend, uit het raampje en gaf
een ruk aan de stoomfluit.
„Die dekselse landgolven beiemn-.eren
je ja het zicht," riep hij. ..Dat land-
rotten-gczeil zonder kompas geeft een
bult zorgen!"
Het treintje was nu op het hoogste
punt van de helling gekomen en de
meester zette met een zucht van ver
lichting de stoomtoevoer op half.
Maar Kappie slaakte helemaal geen
zucht van verlichting, toen hij de rest
van de spoorbaan overzag.
„Alle kniezebieters!" riep hij ver
schrikt. „Daar is er een uit dé koers
geslagen! Machinekamer, volle kracht
achteruit! Daar komt een lokomotief
recht op ons af!"
Ned. Herv. Kerk. Beroepen te Bever
wijk (wijkgem) D. G. van Schuppen te
Kortgene; F.. C. Willekes te Beverwijk,
die beiden dit beroep aannamen.
Benoemd tot bijstand in het pastoraat
te Peperga-Blesdijke: dr. C. A. Schenk,
em. predikant te Nunspeet.
Geref. Kerken. Beroepen te Wollon-
gong, New South Wales, Kef. Church
of Australia: Jac. Jonker te Amster
dam-Zuid, te Kootwijkerbroek: B. Min-
tjes, kand. te Utrecht.
DJAKARTA (Reuter). De natio
nale Indonesische luchtvaartmaatschap
pij Garuda heeft plotseling alle vluch
ten op Ambon geannuleerd. De maat
schappij maakte bekend dat de lucht
verbinding met Ambon tijdelijk moest
worden verbroken, omdat er geea
brandstof meer voor de vliegtuigen
