VOLWASSEN TELEVISIE Knuppelzender wordt GESTROOMLIJND OPMARS DER j KLEINTJES Stereo zette door Dappere vrouw staat aüeen midden in die „mallemolen** Zebra zonder sirepen Weinig sttracties ondanks aanwezigheid van omroep Nuttige dwergen T.V. WERFT 51 augustus 1959 ZEEUWSCH DAGBLAD Pag. 5 Nerveus Blij met werk Gevecht Middelpunt Raket O' Keuze genoeg Zakformaat Bandrecorders Dit tekent de vrouw die niet alleen zijn vrouw was, maar jarenlang samen met hem de radiotentoonstelling heeft opge bouwd en groot gemaakt. Van de eerste dag af heeft zij zijn taak overgenomen, niet als secretaresse dus, maar als secre taris. Vollediger in zijn voetsporen treden dan zij nu heeft gedaan kon moeilijk. Het klinkt wat vreemd, zegt ze tegen me, maar het kan niet anders. Secretaresse is een heel andere functie die wij als stich ting niet kennen. Nieuw is het niet voor me, dit werk. In 1955 heb ik het ook al een keer gedaan, toen mijn man ziek was. Toen kon ik, als het moest, altijd nog op hem terugvallen. Nu niet meer We zitten wat na te praten over de jaarlijkse persconferentie die net achter de rug is, voor het eerst zonder hem. Ik heb er tegenop gezien, bekent zij eerlijk. Ik mis één be langrijke eigenschap die hij wél had, ik kan niet in het openbaar sprekenIk kan wel met men sen praten, maar niet tegen zoveel gezichten tègelijk. Het is net alsof zij allemaal op je af komen. Ze is nog zichtbaar nerveus, ontdaan eigenlijk, en steekt de ene sigaret na de andere aan. „Je moet het toch ergens op afrea geren waarin hij iedereen meesleepte. Zijn vrouw zal zijn werk voort zetten, zei de spreker. En zij zelf: Ik ben blij dat ik nu al dit werk heb. Alle voorbespre kingen waren wel achter de rug, maar de afwerking en het oplos sen van moeilijkheden brengen heel wat drukte mee. Ik blijf het doen omdat ik het erg graag doe. We zijn er mee begonnen als een soort hobby, maar nu ben je er een heel jaar door mee bezig. Het is als een kind dat je ziet op groeien. Wat wij eerst met ons vieren deden, gaan we nu met z'n drieën doen. Nee, we nemen er geen ander bij. Dit werk moet snel gaan en dat lukt niet met veel mensen. Mevrouw Kazemier-lVeger H. J. Kazemier is gestorven midden in de voorbereiding van nu al weer de tiende Firato. Tij dens de persconferentie is ons, alsof wij het niet altijd hadden geweten, gezegd dat hij „het cen trale middelpunt" was, de man die bijzonder veel waardering heeft geoogst voor de manier waarop hij bijvoorbeeld een hech te band met de deelnemers aan de tentoonstelling had gelegd, voor de eigen Firato-sfeer die hij wist te scheppen, voor zijn orga nisatievermogen en enthousiasme, Het is anders precies een mallemolen waarin je ronddraait. Soms ben je volkomen leeg in je hoofd, als je 's nachts lang door werkt, alsof je niets meer weet Als deze Firato voorbij is, ga ik een paar weken weg, anders houd ik het niet vol, hoe sterk ik ook ben. Dat deden we vroeger ook altijd, samen. Dan zegt ze nog: Jammer,' dat hij niet meer mee heeft kunnen maken, dat de Nederlandse Radio Unie en de Televisie Stichting nu ook op de Firato komen. Hij heeft er altijd voor gevochten. We had den in onze vakantie net bericht ontvangen, dat het door zou gaan. En mag ik nu weer naar m'n be stuur? GEMAK, perfectie, vlotte vorm: dat zijn de wachtwoorden voor de gestroomlijnde televisie-mode in het nieuwe seizoen. Geen sensationele nieuwigheden: het tele visietoestel is de kleuterjaren voor bij. Nu gaat het om vervolmaking, en betere aanpassing aan onze wo ningen en ons leven. Het gemak (eventueel o'e gemak zucht) van Zijne Majesteit De Kijker wordt gediend door een steeds verder gaande automatisering van de toestel bediening. Stabilisatie van beeldbreedte en -hoogte, fijnafstemming, aanpassing van het beelö'contrast bij verandering van de verlichting in de huiskamer, ja zelfs omschakeling van het Nederland se op het Belgische lijnensysteem, dat alles kan nu automatisch: een druk op een toets, en je hoeft verder niets meer te doen. OP AFSTAND Wie voor die druk op de toets liever niet opstaat uit zijn kijkstoel, kan zijn toestel bea'ienen met een afstandsbe dieningsapparaatje. zoals dit jaar wordt uitgebracht door ettelijke grote merken, w.o. Graetz, Grundig en Tele- fu-nken. Technische winstpunten zijn dit jaar voornamelijk: betere beeldkwaliteit en minder diepe toestelkasten. Vrij algemeen zijn de producenten overgegaan naar o'e beeldbuis met 110 graden afbuiging. Dat betekent méér helderheid, en een scherpere beeld definitie. Tevens konden de kasten weer iets platter worden: de 53-cm-appara- ten zijn ongeveer 11 centimeter slan ker gewortfen, vergeleken bij de bui kige monsters met 90 graden afbuiging van vorige jaren. Siemens heeft welbewust ook nog toestellen met 90-graden-buizen in zijn collectie gehandhaafd, omdat deze goedkoper komen en iets minder ver tekening, geven bij kijken van opzij. Ook hebben vele merken al rekening gehouden met het verschijnen van nieuwe tv-zend'ers in binnen- en bui tenland. door in hun toestellen mbouw- mogelijkheid te scheppen voor een extra afstem-deel voor golflengten in band IV. Met zo'n toestel is men dus al pa raat voor een eventueel tweede pro gramma in ons land. evenals voor het tweede (en wellicht derde) programma in Duitsland', die beide zouden worden uitgezonden in band IV. MODERNE STIJL De moderne stijl heeft weer veld ge wonnen bij de uiterlijke vormgeving der toestellen. Het zijn o.a. Grundig en Erres die apparaten brengen in gema tigd-moderne trant. Daarnaast komt Braun weer met zijn welbekende mo- cfern-sobere kasten, die door het Mu seum of Modern Arts in New York zijn bekroond. Philips is deels overgestapt naar een 9 Plattere beeldbuizen, beter aan kleine ruimte aangepaste toestellen asymmetrisch front. Sommige toestel len hebben nu de bedieningsknoppen op een paneel naast het scherm, waar door tevens ruimte ontstond voor een extra luidspreker aan de voorkant, waardoor de relatie tussen beeld' en geluid wordt versterkt. Een goede noviteit zijn ook de aan- schroefbare poten, die een aparte tele visie-tafel overbodig maken. Philips, Siemens, Graetz e.a. leveren ze pas klaar bij hun toestellen. GROOT BEELD In de schermbreedte neigt men weer tot het grotere beeld. De huisbioscoop- jes van 68 cm blijven uitzondering, maar de 53-er heeft weer terreinwinst geboekt op de tot dusver zo populaire 43-cm-buis. Kleinere tv-verrassingen2ijn de in troductie van Brandsteder toestellen, de terugkeer op de Nederlandse markt van Bell met een bijzond'er toestel van 110 graden; en een „volkstoestel" van Hongaarse makelij, dat met 43-cm- scherm en van alle gemakken voor zien, nog geen 600 gulden kost. Aspirant-kijkers, die niet zo dol zijn op modern gedoe, behoeven zich intus sen niet af te laten schrikken. Natuur lijk zijn er ook volop toestellen in de meer vertrouwde trant, met vergulde sierstrippen, blinkende biesjes en glan zend! politoer. En wie er een lieve duit aan wil spenderen, kan ook een keus doen uit velerlei geluidsbuffetten, waarin radio, grammofoon, en soms ook televisie en bandrecorder zijn tesaamgebracht ach ter een monumentale frontgevel. Kort om: de Firhto biedt elck wat kijcks! De kleine en de draagbare radio's zijn sterk in opmars IVFACHTWAKiBRS en anderen met een -I-beveiligende taak, kunnen binnen kort de electronische knuppel dragen, die door Alarma wordt geëxposeerd. Achtendertig centimeter lang is dit apparaatje, en de naam zegt al, dat er inéér mee kan worden uitgedeeld dan alleen een klap. In dit knuppeltje zit een zender, en de "bewaker die on raad bespeurt, hoeft maar op een knop te drukken om een radio-noodsignaal uit te zenden. Dat wordt opgevangen door een spe ciale ontvanger, die automatisch alarm installaties en wat dies meer zij in werking stelt. Op de Firato staat ook een Zebra. Gelukkig, denkt ge wel licht, zo'n wel niet nieuw, maar toch trouwhartig dier misstaat niet tussen al die koel-technische noviteiten Helaas, deze Zebra is geen gestreepte viervoeter, maar een electronisch re kenwonder: een Zeer Eenvouö'ig Binair Reken-Apparaat. Die Eenvoud zit 'm daarin, dat de Zebra alleen maar kan optellen en af trekken Hij doet d'at echter vlug: 3000 getallen van 9 cijfers telt hij in 1 se conde bij elkaar op. Mits door een kun dig programmeur bediend', kan de Zebra o.a. vliegtuigconstructies bere kenen. loonadministratie voeren, 8000 woorden onthouden, en een liedje zin gen. Een ander electronisch dier is de Hawk, de Amerikaanse luchtdoelraket ö'ie ter beschikking van de Navo is gesteld. Dit wapen wordt van een grondbasis af gelanceerd, zoekt zelf zijn doel op, en stort zich als een echte havik op zijn prooi. Ook de bezitters van tape-recorders behoeven zich steeds minder in te spannen. Er bestaat nu een akoesti sche schakelaar, die de recorder auto matisch laat starten zodra het op te nemen geluid de microfoon bereikt. WIE een baan wil hebben bij de tele visie, kan op de Firato met de NTS komen praten. Onze t.v., die drin gend mensen nodig heeft, heeft daar een speciale stand voor ingericht. „Nee, we zoeken géén meisjes die televisie-omroepster willen worden!" zegt ons drs. J. M. Th. Loeffen, hoofd personeelsdienst en sociale zaken van de NTS. „Het gaat om technici. Came ramannen. Filmtechnici, die 'monteren en synchroniseren. Geluidstechnici, die in de regiekamer nauw samenwerken met de tv-regisseur. En verder vak mensen voor beeld controle, installatie en onderhoud." „Het moeten mannen zijn, in elk ge val met een technische opleiding va riërend van Radiotechnicus N.R.G. tot MTS-er. We hebben enkele tientallen vacatures. Het werk is inspannend, maar zeer afwisselend, want men trekt er regelmatig met de reportagedienst e.d. op uit, en maakt interessante ge beurtenissen van dichtbij me*e. Toe komstperspectieven? Die zijn heel goed, want de televisie zal zich zeker nog enorm uitbreiden." De Hawk \P deze tiende Firato is voor het eerst ook een stand ingericht door de Nederlandse Televisie Stich ting en de Nederlandse Radio Unie De NTS laat draagbare appara tuur van de t.v.-reportagedienst zien. Eén camera zal inderdaad in be drijf zÜn» en dc waargenomen beel den zal men op een aantal televisie schermen kunnen zien. Ook de NRU komt met technische snufjes, en heeft o.a. ee'n complete registratiekamer voor grammofoon platen en geluidsbanden ingericht, met een bijbehorende commentaar studio. Het is dus, vooral wat de t.v. be treft, een wel heel bescheiden inzen ding. Maar de regering houdt de televisie nu eenmaal op een finan cieel hongerrantsoen, en méér kon er bii de NTS eenvoudig niet af. Schril is daardoor wel de tegen stelling met buitenlandse radio- en t.v.-tentoonstellingen. In Frank furt, Zurich en Londen neemt de televisie deel aan de exposities met inzendingen die klinken als een klok. Zelfs op de zoveel kleinere T.V.- Salon. dit voorjaar In Antwerpen, was een complete televisie-studio, waar programma's werden geprodu ceerd en de bezoekers een kjjkje konden nemen in de t.v.-keuken. We raken hier trouwens aan een zwak punt van heel de Firato. Deze tentoonstelling is allereerst beurs voor de vakmensen, maar wil daar naast toch ook publiek trekken. Maar aan specifiek voor het publiek bestemde attracties wordt niet zo bar veel gedaan. En wie een beeld wil krijgen van de allernieuwste ontwikkelingen is op de Firato ook aan het verkeerde adres. Kleurentelevisie, kabeltelevisie- t.v.-bandopname, snoerloze afstand bediening, scatter transmission. wer kelijk nieuwe vormgeving en toe passing van televisie in het dagelijks leven dat zijn allemaal onderwer pen waarover heel wat interessants zou zijn te tonen. Maar op de Firato is daarvan niets te zien. Het is jam mer, dat men ook dit jaar deze kan sen voorbij heeft laten gaan. Van de Hawk zijn op de Firato elec tronische schakelingen en modelfoto's te zien, afkomstig van de Amerikaanse fabriek Raytheon. Deze onderneming toont ook materiaal betreffende a'e Ex plorer-kunstmanen. Stroombronnen van de toekomst zijn de zonne-elementen, waarvan op de Firato een demonstratie wordt gege ven. Het zijn batterijen van silicium- cellen, die zonlicht kunnen omzetten in electriciteit. Er zitten zulke batterijen in de laatste Amerikaanse kunstma nen, en er zijn ook al meer aardse toe passingen, zoals stroomvoorziening van verkeerslichten en vuurtorens op afge legen plaatsen, en zelfs een grammo foon die speelt op de zo<n! Voor technische fijnproevers, en voor wie zich alleen maar eens wil verbazen bied't de Firato ook verder het nodige. Daar is 'bijvoorbeeld de Delta-C-meter, een capacitieve ver plaatsingsmeter. Dit apparaat heeft een voor de leek onvoorstelbare gevoeligheid, die men o.a. zal demonstreren door de door.bui- ging te meten, die ontstaat in een zware ijzeren balk als ereen pakje sigaretten op wordt gelegd! In de welbekende Stille Zaal zijn ver der o.a. te zien een horizontaal echo lood, dat tot op 4 kilometer rond een schip naar obstakels onder de water spiegel tast; onderzeeversterkers voor transatlantische telefoonkabels; een draagbare televisie-straalzender; en bedrijfstelevisie-apparatuur, zoals bij zondere camera's die kunnen rondkij ken in nauwe buizen, of in ovens en ketels imet zeer hoge temperaturen. pRANSISTORS en andere electro nische slimmigheden gaan voort ons het leven op allerlei wijze aan genaam te maken. Zo is er voor managers-onderweg de Travelier uam Telefunken: een dicteerapparaat dat door accu's wordt gevoed. Het gedicteerde komt op een heel dun grammofoonplaatje te staan, dat in een speciaal envelop je per post kan worden verzonden. Telefunken toont ook een recor der-adaptor voor televisietoestellen. Het is een regelrechte aansluiting van bandrecorder op tv-toestel, zo dat het geluid van een televisie uitzending kan worden opgenomen zonder dat ook het gerammel met theekopjes en andere huiskamerge luiden op de band komen. Ettelijke merken exposeren dit jaar draadloze oproepsystemen: kleine zendertjes, waarmee door het bedrijf dwalende functionarissen e.d. individueel kunnen worden be reikt. Die functionarissen moeten dan een piepklein ontvangertje in de zak dragen, en als ze eenmaal zijn opgezoemd, is het ook nog mogelijk een gesproken boodschap over te brengen. WEET u nog, hoe in de dagen van de vorige Firato veel mensen leden aan een nieu we ziekte? Zij waren stereo- ziek, en hadden er grote bedragen voor over om er van te genezen, via de aankoop van een omvangrijke installatie. Misschien, zeggen de mensen van de Firato nu, is de stereo het vorige jaar wel wat te vroeg op de markt gebracht. De kinderziekten waren nog niet overwonnen, en economisch gezien is de verkoop niet groot ge weest. Slechts een betrekkelijk kleine groep Nederlanders heeft er op inge haakt, maar de meeste luisteraars hebben de kat eerst eens uit de boom willen kijken. Nu wordt het waarschijnlijk anders. De fabrikanten hebben nu wat aan te bieden, stereo is nu ook voor de ama teur te betalen. Hij kan te kust en te keur gaan aan apparatuur die voor stereofonische weergave is gebouwd. Ook de keuze in stereogrammofoon platen en stereobanden is nu veel gro ter dan èen jaar geleden. De radio-industrieën brengen ver scheidene tafelmodellen op de markt die geschikt zijn voor stereofonische weergave, compleet dus met twee kanalen-versterker en extra luidspre ker. De combinatiemeubelen zijn bijna zonder uitzondering aldus uitgevoerd. Bij enkele plano-modellen bestaat de mogelijkheid tot aansluiting van klank zuilen, hifi-boxen en dergelijke. Om nog even bij de stereo te blijven: ook grammofoons voor deze nieuwe wijze van weergave zijn er in alle soorten en prijzen. Zij zijn niet veel duurder dan de klassieke éénkanalige combinaties van grammofoon met versterker. Iets nieuws op grammofoongebied is verder de ingebouwde pick-up-weeg- schaal. Zijn bezitter kan de naalddruk van zijn pick-up méten, en aan de hand daarvan regelen! Dit zijn er nog maar enkele, maar de meeste fabri kanten hebben wel de pick-up-arm zo danig gebouwd dat hij voor alle ele menten geschikt is. Een uitkomst dus voor hen die graag experimenteren, of net zo lang zoeken tot zij de best denkbare weergave hebben bereikt. De transistor zet inmiddels zijn op mars gestaag voort. Er komen dus ook steeds meer zogenaamde snoerloze toestellen op de markt, die op iedere willekeurige plaats binnen of buiten de woning kunnen worden gebruikt. De televisie spreekt hier echter ook wel een woordje mee. De kijker wil er een kleiner radiotoestel bij hebben, dat weinig ruimte inneemt en gemakkelijk is te verplaatsen. Welnu, ook die zijn er in grote varia tie, mét F.M., geschikt voor ontvangst op een auto-accu, maar evengoed voor aansluiting op het lichtnet. Drie mogelijkheden in één toestel dus! En dan de heel kleine, van zak formaat. Zij groeien tegen de verdruk king in. Er zijn er nu ai weer een paar, met een kamerluidspreker er bij. Zij worden daarin geschoven en vor men er dan één geheel mee, met een beter geluid en groter volume uiter aard. Tenslotte de vormgeving en kleuren, waaraan gelukkig steeds meer aan dacht wordt besteed. Vooral zullen op deze Firato belangstelling trekken de serie asymmetrische toestellen en ty pes, waarbij ö'e bedieningsknoppen in de kastrand zijn opgenomen en de in warme tinten gekleurde radio's. Ook voor de afstemschalen zijn hier en daar nieuwe vondsten toegepast. Met de uitbreiding van het F.M.-zendernet voor de deur is het zeker van groot belang, dat steeds meer kleinere toe stellen ook van een F.M.-band zijn voorzien. De transistor heeft zijn terrein van werkzaamheid uitgebreid en heeft zich nu ook gehuisvest in de bandrecorders, hetgeen zo veel wil zeggen als „Neem mij gerust mee naar buiten, ik heb geen stroom nodig"! De bandrecorder krijgt steeds meer mogelijkheden die als een magneet op de massa werken. Er zijn nu al typen met vier-sporensysteem; op één band vier sporen in etages boven elkaar. Extra lange speeltijd dus, maar bo vendien de mogelijkheid tot het af zonderlijk opnemen van spraak en muziek en. het later gezamenlijk weer geven. Er zijn spoelen van 15 cm in de handel met een totale opneemtijd van twaalf uur en veertig minuten! Met verscheidene bandrecorders kunnen nu in de handel zijnde stereo- banden worden weergegeven. Er zijn er zelfs al enkele, waarmee de ama teur zelf stereobanden kan opnemen. Zijn apparaat is daartoe uitgerust met tweekanalen-versterker, extra luid spreker en twee stereo-microfoons. Oproep-ontvangerlje door Ui. van Bergen AMSTERDAM Ik bewonder haar. Enkele maanden geleden stierf haar man, plotseling, tijdens hun laatste vakantie in Italië. Onder veel van zijn brieven stond H. J. Kazemier, secretaris Firato radiotentoonstelling. De brieven die de Firato sinds zijn overlijden verstuurt dragen de handtekening van J. Ka- zemier-Neger, eveneens met de toevoeging „secretaris.' i

Krantenbank Zeeland

Zeeuwsch Dagblad | 1959 | | pagina 5