Naaister van Anne Marie houdt pottekijkers weg Ramp zonderprikkeldraad RENNIES Gevangenissen in Natal vol met negervrouwen Nimmer zulke aardschokken in de Verenigde Staten HET „LAGER" MOET VERDWIJNEN, ZEGT DUITSE REGERING Enorme belangstelling doorkruist al onze plannen", zegt Steven Donderdag 20 augustus 1959 ZEEUWSCH DAGBLAD Pag. S Komende huwelijk van miljonairszoon met Noors dienstmeisje bracht drukte in Kristiansand enontstemming in Soegne Om Engels te leren Bruiloftsgasten Nog steeds onlusten om de eigen stokerij Dam in stuwmeer houdt druk uit i Uiteengerukt Weduwe die inbreker bezwoer overleden Aan dat gemartel met brandend maagzuur moet u een einde maken. Rennies nemen! Drank Werk Nog kansen Vreemd gebied Goed salaris Alleen Mensen zonder J uitzicht Van ome correspondent KRISTIANSAND. Het nieuws in de Noorse kranten over de rondreis van koning Haakon door hel noorden van het land maakt hoe langer hoe meer plaats voor nieuws over het komende huwe lijk van Anne Marie Rasmussen en Steven Rockefeller, de zoon van de schatrijke gouverneur van de slaat New 1 ork. In het dorp Soegne, de woonplaats van de bi'uid, is men allerminst tevreden over de voorstelling van zaken, die in vele buitenlandse kranten van de komende echtverbintenis is gegeven. Het heeft er vooral ontstem ming gewekt dat het charmante bruidje in die kranten de rol van Asse poester is toebedeeld. De familie Rasmussen mag dan niet rijk zijn, aanzien genieten de Rasmussens zeker wel. De naam Rasmussen heeft in het zuiden van Noorwegen al eeuwen lang een zeer goede klank. ARM zijn de ouders van Anne Marie niet. Zij is dan ook beslist geen Assepoester. Zij aanvaardde destijds een betrekking bij de Rockefellers om goed Engels te leren spreken. Over de voorbereidingen van de bruiloft van 22 augustus is nog steeds weinig bekend. De naaister die bezig is aan het bruidstoiiet van Anne Marie houdt alle vreemde pottekijkers van haar deur weg. En pottekijkers zijn er genoeg: meer zelfs dan Steven en Anne Marie lief is. In Kristiansand, de dichtst bijzijnde stad, is geen hotelkamer meer vrij. Anders dan de naaister van de bruid heeft de kleermaker van Soegne er geen geheim van gemaakt dat hij Steven als klant heeft gekregen. Steven wilde eerst gewoon in een donkerblauw pak gaan trouwen maar de kleermaker heeft zolang aangedrongen tot hij hem een jacquet mocht laten aanme ten. ER komen vele gasten over voor de bruiloft. Gouverneur Rockefeller reist met vele andere Amerikaanse bruiloftsgasten deze week per vliegtuig uit New York naai- Amsterdam en gaat vandaar per speciaal gehuurd vliegtuig door naar Kristiansand. Zijn echtgenote is al in deze Noorse haven stad aangekomen om de bruiloft le helpen voorbereiden. Gisteren zijn vier van Stevens studie naar Noorwegen vertrokken. Het zijn Jerry Rigg, David Montgomery, Ha rold Talbot en Robert Weldom. Zij zijn uitgenodigd als bruidsjonkers. Een belangrijke Noorse bruilofts gast is Trygve Lie, de vroegere secretaris-generaal van de Verenig-, de Naties, die nu gouverneur van een Noorse provincie is. Lie kent- de familie Rockefeller heel goed uit zijn Newyorkse tijd. •zij. vrezend zich daaraan in hun witte, broodsweken niet te kunnen onttrek ken indien zij nu hun plannen bekend maken, alle voorlopige plannen maar overboord hebben gezet. ,.Ik had wel verwacht dat or.s hu welijk enigszins de aandacht zou trek ken", zo vertrouwde Steven Rocke feller een verslaggever van dat grote socialistisohe dagblad toe, ,,maar ik heb niet durven dromendat er zoveel ophef van zou worden gemaakt." „Wij hadden al afgesproken waar wij onze wittebroodsweken zouden gaan doorbrengen", zei Steven, „maar wij zien nu wel in dal er van dat plannetje niets kan komen. Al onze plannen zijn in de w-ar gestuurd. Ik weet echt niet waar wij heen zullen gaan." Mevrouw Rockefeller had groot plezier over een berichtje uit New York dat illustreert hoe groot ook daar de belangstelling voor het huwelijk is. De Republikeinse sena tor Kenneth Keating, die een feli citatietelegram naar het bruidspaar wil sturen, vroeg vader Rockefeller het adres uan de bruid. Het droge antwoord dat hij kreeg was: Och, zet er maar ..Sieve, Norway" op, dan komt het tuel terecht. CASABLANCA (AFP) Het Neder landse particuliere jacht La Galena uit VOLGENS Arbeiderbladet zijn Ste-AmSterJdamm8fnda* b« ^sablan- V ven en Anne Marie zo verbluft:ca de mlst °P de rotsen S«loPen en over de overstelpend grote openbare z° zwaar beschadigd, dat het aan de belangstelling voor hun huwelijk dat'sloper ten offer zal vallen. Eigen nieuwsdienst KAAPSTAD De gevangenissen in de Zuidafrikaanse provincie Na- tal zijn overvol. Ze moeten onderdak bieden aan de vele honderden neger- genoten per. vliegtuig uit New York'vrouwen die de afgelopen dagen zijn Eigen nieuwsdienst NEW YORK De aardschokken die dinsdag de Amerikaanse staat Montana teisterden, waren van min stens gelijke kracht als de ergste die j de Verenigde Staten ooit hebben ge troffen. Nog altijd weet men niet' precies hoeveel mensen er zijn om gekomen. Tot nu toe is de dood van acht mensen vastgesteld, maar nog een aantal wordt vermist. Gevreesd wordt voor het leven van negentien mensen en misschien zijn het er nog wel veel meer, zei men woens dag in het gebied van de nationale parken in Montana, het centrum van de aardbevingen. De burgemeester van het plaatsje Ennis sprak van 50 tot 75 slachtoffers. In het beroemde Yellowstor: Natio nal Park lijkt het wel alsof enorme voorwereldlijke monsters de grond heb ber omgewoeld. Reddingsploegen onder vinden de grootste moeilijkheden bij het zoeken naar slachtoffers temidden van de enorme chaos. deHMa™StsfreoomafnwaLtset Te een herhaling, van de aardschokken reusachtige Hebgendam die grote scheuren heeft gekregen door het ge beld van de in beweging gekomen aar de en de bergwanden die met grote kracht neerstortten. De dam houdt de 400 miljoen ton water van het stuw meer erachter echter nog altijd. In november 1958 proclameerde de Algemene vergadering der Verenigde Naties een wereld-vluchtelingenjaar, te be ginnen op 1 juli 1959. In dat jaar, waarvan nu reeds enige weken verstreken zijn, moeten de middelen worden gevonden om het immense vluchtelingenprobleem met één machtige actie op te lossen. Op het ogenblik zwerven meer dan twee miljoen van huis en haard vervreemden over de aardbodem. Zij hokken in kampen bijeen of hebben ergens in uithoeken van de maatschappij een schuilplaats gevonden. Eén miljoen vluchtelingen in Hongkong, 130.000 in Europa (32.000 in Oostenrijkse, Duitse, Griekse en Italiaanse kampen, 100.000 elders, één miljoen ontheemden in het Midden-Oosten (247.000 in de Gaza-strip, 529.000 in Jordanië, 130.000 in Libanon, 110.000 in Syrië) en 180.000 in Tunesië en Marokko. Om ook maar enigermate aan de noden van deze slachtoffers van lang besliste of nog steeds sluimerende krijg tegemoet te komen heeft de hoge commissaris voor de vluchtelingen minimaal 60 miljoen dollar nodig. Nederland moet daarin 3 miljoen gulden bijdragen. Dat geld zal hoofdzakelijk worden gebruikt voor de z.g. „clearing" van vluchtelingenkampen in Duitsland en Oostenrijk, zodat de bewoners ervan een plaats in de geordende maatschappij kan worden geboden. Een onzer verslaggevers bezocht twee van deze kampen in het voormalige aartshertogdom Oldenburg in Duitsland Friedrichsfeld en Ohmstede. Zijn ervaringen heeft hij in drie artikelen vervat. ü- v-•* gearresteerd tijdens de golf van on rust die Natal thans beleeft. De mees te gevangenissen zijn veel te klein voor een zo grote toevloed van arres tanten. In Umzinto. herbergt de gevangenis op het ogenblik ruim 480 vrouwen, meer dan de gehele blanke bevolking van de ze plaats. Het gebouw is berekend op een 115-tal gevangenen. Honderddertien negerinnen hoorden zich gisteren in Umzinto veroordelen tot een boete van 25 pond ieder, we gens het berokkenen van schade aan an dermans eigendom. Ze werden niet schuldig bevonden aan het vernielen van een drinkbak voor het vee, noch aan geweldpleging in het openbaar. In de loop van woensdagnacht werden de branden geblust, die inheemsen had den gesticht in de velden rond Umzinto. Voor het eerst waren er woensdag ook moeilijkheden in Estcourt. Enige tien- j tallen negervrouwen bekogelden een ei genaar van een café met stenen. De man snelde weg in zijn auto om hulp te halen bij de politie. De vrouwen wil den voorkomen dat hun mannen het ca fé binnen gingen. Hiermee gaven ze ui ting aan hun wrok wegens het verbod om thuis sterke drank te stoken. Nadat 40 vrouwen waren gearresteerd koelden de overigen hun woede op een 'autobus. Stenen vlogen door de ruiten van de wagen en met knuppels beuk ten de woedende vrouwen op de spat 'borden. Tenslotte verzamelden de nege rinnen zich voor het hoofdbureau van politie. Vier maanden gevangenisstraf kregen 61 vrouwen gisteren in Ixopo, omdat zij een autobus hadden tegengehouden. Daarmee hadden ze naar Durban wil len rijden om gevangenen te helpen be vrijden. Van onze speciale verslaggever LDENBURG (Duits- M land) Het oude fl m luchtmachtkamp „Friedrichsfeld", W dat nu al veertien S jaar dienst doet als onderkomen voor honderden vluchtelingen, doet, een halve kilometer van de weg gelegen, op het eerste gezicht denken aan een van de vele concentratiekampen die Duitsland in de oorlog telde. De daken steken nauwelijks uit bóven het lage omringen de geboomte: een enkele schoorsteen steekt sinister af tegen de horizon van het zachtglooiende land. In deze onvriendelijke om geving huizen tweehonderd en twaalf volwassenen en hon- derd-acht-en-veertig kinderen, ver van hun Poolse vader land. De ouderen werden in 1940, 1941 en 1943 door de na zi's gedeporteerd om hun bij drage te leveren aan het thuisfront van het Derde Rijk. De mannen werden in fabrieken te werk gesteld, de meeste vrouwen namen de plaatsen in van Duitse boer ren die overal in Europa in Hitier legers dienst deden. hetzelfde gebied over ongeveer twee weken. Ook in 1935 is de streek va het Yellowstone National Park twee keer kort achtereen door aardbevingen geteisterd. MADRID (Reuter) Een Brits vlieg tuig, eigendom van Transair, is op veer tig kilometer van Barcelona neerge stort. Alle inzittenden, 29 passagiers en drie of vier bemanningsleden, zijn om het leven gekomen. 'Het toestel, een DC-3, bracht Engel sen en ook enige Spanjaarden van Ma drid naar Londen. De passagiers waren allen studenten die het vliegtuig van Transair hadden gehuurd. Op een hoog te van 700 meter vloog het tóéstel tegen een bergwand-op, kort na een tussen landing te Barcelona. Advertentie Gewonden uit rampgebied Helikopters van de Amerikaanse j I luchtmacht brachten gisteren met de regelmaat van de klok gewonden uit j het rampgebied naar veiliger oorden. Mariniers en personeel van het staats-'' bosbeheer zijn in groten getale begon-1 nen met het opruimingswerk. Tweehonderd mensen die in een diep - uitgesleten rivierdal van de buitenwe reld waren afgesneden als gevolg van de aardbevingen zijn gered. Ook vrijwel alle automobilisten die vast waren komen te zitten zijn in vei ligheid gebracht. De meeste doden zijn gevallen op de kampeerterreinen langs de Madison. Velen werden in hun slaap verrast. Tientallen mensen werden door stro men modder meegesleurd uit hun ten ten. Herhaling verwacht Op een heuvel in het Yellowstone Na tional Park is een voorlopig kamp in gericht door de kampeerders die in het getroffen gebied op vakantie waren. Helikopters voorzagen deze mensen gis teren van dekens, water en voedsel. Meteorologen .ïouden rekening met Van onze Haagse redactie DEN HAAG De Voorburgse wedu we mevrouw N. (79) die vorige week in haar woning werd overvallen is over leden, vermoedelijk tengevolge van de j geestelijke spanning die het gevolg was van deze overval. De overval werd gepleegd door de 26-jarige Haagse bankwerker, B. C. H., de echtgenoot van de werkster. De we duwe had de man op het misdadige van zijn onderneming gewezen en gepro beerd hem er van af te houden En er vandaag mee be ginnen. Dan nooit meer zorg en pijnen door overtollig maagzuur. U blust die brand prompt met één of twee Rennies. Makkelijk in te nemen en nog smakelijk ook. Apothekers en drogisten verkopen Rennies. En véél. Toen in 1945 de oorlog uit was werden ze met miljoenen lotgenoten door de geallieer den bijeengebracht in de le gerkampen en in de concen tratieholen waar eens de nazi- beulen hun lugubere werk deden. Verscheidene landen zonden commissies om uit hun midden geschikte werkkrach ten uit te kiezen. De oorlog had vele plaatsen in eigen industrie open gelaten en de vraag naar nieuwe landslie den was groot. De commissies gingen ech ter reigonreus, soms hardvoch tig. te werk. Zieken en voor altijd verzwakten werden niet geaccepteerd, evenmin ouden van dagen. Families werden zodoende uiteen ge rukt en wat achterbleef kon nauwelijks de kracht opbren gen om de strijd ,voór een menswaardig bestaan in het nieuwe opgedrongen vader land aan te binden. Zij die uit de landen achter het IJzeren gordijn afkomstig waren wilden niet naar huis terug. Velen hadden aan het eind van de jaren dertig ken nis gemaakt met het commu nistische bewind en kwamen tot de conclusie dat zij onder het na-oorlogse Duitse bestel beter konden gedijen dan thuis. aardappelen kunnen worden verbouwd. Schenkingen maak ten het mogelijk dat een kleu terschool werd ingericht, er werd een r.k. kapel ingewijd en langzaam maar zeker kreeg het kampleven, dat in de eerste jaren na de oorlog vrijwel gelijk stond met een trage hellevaart, vier ge zinnen in één kamer een menselijker karakter. Nu doet zich echter de merkwaardige situatie voor dat de Polen, die als arbei ders goed verdienen er maar weinig voor voelen om naar de bewoonde wereld te ver huizen. De Westduitse rege ring bouwt nl. woningen voor hen. De huren daarvan lig gen echter veel hoger dan in het kamp variërend van 58 tot 71 D M per maand en in vele gevallen ontbre ken de faciliteiten voor het inrichten van een eigen vefe- hof. De Duitse regering heeft wel begrip voor deze bezwa ren maar laat zich toch niet afbrengen van het plan om alle kampen op te ruimen. Zo zullen in de loop van 1960 alle inwoners van „lager Frie drichsfeld" in de landelijke omstreken van Oldenburg een eigen, gloednieuw huis krij gen. Vooral voor de kinderen, die practisch alle in kampe menten werden geboren, zal dan een ongekende tijd aan breken, want hoezeer men ook heeft getracht hun tegen woordige omgeving te sane ren, toch doen zich in het kampleven invloeden gelden dié desastreus zijn. Daar is het voortdurende openlijke gekibbel, van de volwassenen over alle moge lijke kleine zaken, die in de benarde atmosfeer van een vrijwel geïsoleerde omgeving de vormen van reusachtige problemen hebben aangeno men. Vooral de regelmatig verschijnende vrachtauto's met ingezamelde kleren doen de twist hier en daar hoog oplaaien. De een beschuldigt de ander van diefstal, de an der wrijft de een weer laster aan. In het bijzonder de vrouwen nemen aan deze strijd, vaak omstuwd door hun kinderen, deel. V De Westduitse regering, die in 1950 de. verzorging voor de vluchtelingen in handen kreeg, pakte de zaken door tastend aan. De ontheemden kregen dezelfde rechten als de eigen burgers en weldrg strekten zich de (krappe) ze geningen van de sociale maat regelen ook uit tot de afge legen kampen der ballingen. In de loop van de jaren slaagden vele tot levenslang verblijf in Duitsland gedoem- den er in werk te vinden. Zij verdienen nu goed en hebben doordat talloze andere vluch telingen naar Amerika, Aus tralië en Canada konden emigreren voldoende woon ruimte in het kamp ter be schikking. In „Friedrichsfeld" zijn er families die in vier grote kamers zijn ondergebracht. De huur daarvoor bedraagt .slechts enkele marken per maand. Aan de rand van het kamp bouwden de Polen naar vaderlands model kot ten, waarin zij varkens en pluimvee onderbrachten. Zij kregen stukjes grond toege wezen, waarop groente en Verder bevindt zich in Friedrichsfeld een aantal Polen dat zich reeds jaren lang aan een onvoorstelbaar drankmisbruik heeft overge geven. Deze over het alge meen jeugdige mannen wer ken af en toe een week als los-arbeiders in een fabriek of bij een boer. Als zij genoeg geld hebben, verdiend om een voorraad drank aan te kun nen leggen laten zij het werk voor wat het is en zetten zij zich met hun vrienden aan de bittertafel. In het kamp kan men zich voor slechts één Mark en 25 Pfennig een fles z.g. Wermjtwein aan schaffen, een hopeloos sftierig bocht dat in Nederland on middellijk de betiteling „pot- loodslijpsel" zou verkrijgen. De drinkers slaan drie, vier flessen de man in een for midabel tempo naar binnen en begeven zich vervolgens in een diepe sluimer. Hebben zij hun roes uitgeslapen, dan begint het lugubere feest van voren af aan. Deze eenvoudig opgezette bacchanalen kun nen soms drie, vier weken achtereen voortgaan. Af en toe wankelt een van de ,,Saufkompanen" kriegelig mopperend naar het kleine kampwinkeltje om de wijn- voorraad aan te vullen. Soms kan het' in de kleine, door alcoholwalm van verre te signaleren kring tot heftige woordenwisselingen komen. Dan wordt op een gegeven ogenblik naar de messen ge grepen en vloeit er bloed. Öok gebeurt het dan dat een enkele drinker met een kwa de kop het kamp verlaat en iedereen die hij tegenkomt met het scherpe staal te lijf gaat. De politie treedt op, er worden soms gevangenisstraf fen uitgedeeld, maar enige werkelijke correctie wordt niet aangebracht. Men heeft van alles geprobeerd. Som mige Polen hebben reeds vijf anti-alcoholkuren achter de rug, maar zij zijn nog geen dag bij hun oude vrienden terug, of de Wermutwein klokt alweer in hun kelen. Het is voorgekomen dat een deelnemer aan een wijnorgie zich letterlijk dood dronk. Zijn vrienden merkten nau welijks wat er gebeurde: de overledene was reeds dagen begraven voordat zij tot re delijk bewustzijn kwamen. Voor deze ontwortelden en hun gezinnen bouwt de Duit se regering nu speciale wo ningen. Zij zijn verstoken van een aansluiting op de waterleiding en liggen ver verwijderd van enig commer cieel centi'um. Ook is de in deling primitiever dan die van andere nieuwbouw-pro- dukten. Men hoopt dat deze ongerieven zo zullen ingrij pen in het huiselijke leven dat het gezin zelf de correctie op de drinkende vader zal aanbrengen, want voor de gene die het alcoholisme af zweert staat de mogelijkheid open om een beter huis te krijgen. In sommige gevallen heeft men met dit systeem al gun stige resultaten geboekt. Voor een buitenstaander onbegrij pelijk is de reactie die men van de ..degelijke" kampbe woners op het euvel van de drankzucht verneemt: ,,de justitie treedt veel te zacht zinnig op. In de Hitlertijd werd met deze mensen ten minste korte metten ge maakt. Er is overigens geen sprake van dat de Polen zich met huid en haar in het Duitse volk willen laten opnemen. Geen hunner peinst over na turalisatie. Duitsland is en blijft ook al zijn de omstan- digheden waaronder men er thans leeft uitgesproken gunstig, vreemd gebied. „Als Polen eenmaal vrij is keren we terug", is een al gemeen gehoorde uitspraak. Het is daarom dan ook dat degenen die zich met de maat schappelijke aanpassing van de Polen moet bezighouden er naar streven om hen zo veel moeglijk hun taal en volkskarakter te laten behou den. Essentieel daarvoor zijn eigen Poolse cultuur- en jeugdcentra. De wetsbepalin gen op grond waarvan de hui zen voor de vluchtelingen worden gebouwd voorzien echter niet in de financiering van dergelijke „luxe-inrich tingen". Ook de Hoge com missaris van de V.N. heeft daar op het ogenblik geen geld voor beschikbaar. Men heeft nu zijn hoop gevestigd op de opbrengst van het in ternationale vluchtelingen- jaar. Met het huwelijksleven is het in het kamp Friedrichs feld, afgezien van de nor male gevallen, ingewikkeld gesteld. Er zijn illegale zg. „Onkel-Ehen" gesticht, d.w.z. gezinnen waarvan de kinde ren tegen de heer des huizes „oom" zeggen. De herkomst van het kroost is over het al gemeen vrij raadselachtig Officieel heeft iedere vrijge zel in het kamp een eigen woning. Jn de praktijk komt het er op neer dat vrijwel geen man alleen 'leeft. Bij de indeling van de nieuwe wo ningen zal deze situatie onge twijfeld nog heel wat pro blemen opleveren. Verscheidene gezinnen heb ben zich. ook al bestaat er tegenzin tegen de verhuizing, met bekwame spoed op de niéuwe toestand voorbereid. In vele kamers kan men hele voorraden splinternieu we meubeltjes vinden die angstvallig tegen de onver mijdelijke vervuiling in het kamp worden beschermd. Ook de garderobes worden stelselmatig aangepast aan de eisen, die het leven buiten het kamp straks zal stellen. De meesten hebben met deze voorbereidingen weinig moei te. Een arbeider kan als hij wil d.i. als hij zich de moeite van een werkweek van zeventig uur getroost een maandsalaris van een dikke zevenhonderd Mark verdienen. Daarvan gaat op het ogenblik een paar Mark af voor huur en licht. De eigen pluimveestapel en var kens zorgen voor eigen vlees- voorraad en het lapje grond levert de grondstoffen voor een eenvoudige, doch con structieve warme maaltijd. Er blijft op die manier voldoen de geld over om te sparen. Enkele Polen hebben zich een bromfiets aangeschaft; een zelfs is de gelukkige be zitter van een auto. De overschakeling vormt haast een onoverkomelijk S probleem voor degenen die 2 geheel ongeschikt zijn tot werken, of die nog niet oud genoeg zijn om in een van de riant ingerichte tehuizen voor ouden van dagen te worden opgenomen Zij zijn meestal moederziel alleen achterge- bleven. Hun familie is ge- emigreerd. Hun blijft niet veel anders over dan het gezel- schap van hun trieste lotge- noten te zoeken en hun bc- hoefte aan breder menselijk contact te bevredigen aan de 2 schaarse brieven met vreem- de postzegels, die de geluk- kiger ouders, broers of zus- ters zenden. Voor deze men- 5 sen kan niet genoeg worden gedaan. Maar ook al wordt 5 alles gedaan wat mogelijk is, zij zullen hun leven lang in 5 hun ontroostbare eenzaam- heid de merktekens blijven van de ramp" die een waan- zinnig geworden volk twintig jaar geleden ontketende: de tweede wereldoorlog. VOLGENDE KEER tegen brandend maagzuur ~illlllllll!lllll!llllllllllllllll!llllinHIIIIIIMIIIIIIIIHIIIIflllllllllllllltllllllllflllllllll!llllflllllll|]!|l!"t"l|<l It'll IIIÏÏi

Krantenbank Zeeland

Zeeuwsch Dagblad | 1959 | | pagina 5