GELUKKIGE HERINNERING
LANGE STAART FUNEST
VOOR THEEKOPJES
Dienstplicht in Engeland
verdwijnt
Kroonprins
Boudewijn
logeerde in
Noordwijk
PLASTI
COLOR
Zeer slimme
Morianen
Volgende week begint een bezoek van vier dagen van koning Boudewijn van België aan Nederland. Het
zal een officieel bezoek zijn. Bijna 25 jaar geleden kwam kroonprins Boudewijn naar ons land. Naar Noord-
wijk, om tijdens een ongedwongen vakantie Nederlands te leren bij de familie Van de Mortel. Uit het fa
milie-album van de gastheer tonen wij u de foto's van deze vakantie.
Twee maanden
Zo gewoon
Honden couperen - niet altijd fraaie zaak
Onaanvaardbaar
SCHADEPOST
Licht in Biesbosch
EIS ONTSLAGENEN
AFGEWEZEN
Schipper van sleepboot
verdronken op de Lek
Stelen hij begrafenis
Terug naar situatie van voor de oorlog
Onvergetelijk
Voor het eerst
Kind uit taxi gevallen
Najaarsbeurs alleen
op het Vredenburg
Door generaal mr. H. J. Kruis
Nog een havenplan
in Suriname
Zaterdag 4 juli 1959
ZEEUWSCH DAGBLAD
Pag. 1
door Th. van Bergen
Zo begon in 1935 de vakantie van een paar koningskinderen in het gezin van een Nederlandse burgemeester.
Hier het begin van de gebeurtenis waarover in heel de wereld gesproken zou worden. Kroonprins Boude
wijn bij de aankomst in Nederland met zijn zusje, prinses Josephine Charlotte. Zij werden o.a. begroet door hun
tijdelijke „pleegvader" dr. J. B. V. M. J. van de Mortel, (geheel reehts), in die jaren burgemeester van
Noordwijk.
PRECIES op het moment dat ik
de werkkamer van dr. J. B.
V. M J. van de Mortel, de
Nederlandse consul-generaal
te Antwerpen, binnenstap,
zegt hij ,.Tot woensdag" tegen zijn
dochter Sabine aan de andere kant
van de telefoonlijn in het Nederlandse
Overveen. Direct erna gaat hij als het
ware verder tegen mij: „Het zal een
blij weerzien worden, woensdag in
het paleis te Amsterdam, maar zij zul
len elkaar wel niet meer kennen. Het
is ook al weer zo lang geleden, dat
zij met elkaar in Noordwijk speel
den
„Zij", dat zijn dan koning Boudewijn
van België en de twee kinderen van
dr. Van de Mortel, mevrouw Sabine
Brant-Van de Mortel en Jan Hein van
de Mortel. Ook de consul-generaal zelf
zal mét de echtgenoten van zijn kin
deren aanzitten aan het diner dat konin
gin Juliana en prins Bernhard hun ho
ge gast zullen aanbieden.
De voertaal bij het staatsiebezoek
zal stellig Nederlands zijn, zegt dr.
Van de Mortel, want koning Boudewijn
spreekt onze taal voortreffelijk. De
grondslag daarvoor heeft hij bij mij
thuis gelegd. Dat was in Noordwijk, in
1935
TUSSEN ons in ligt het familie-album,
dat hij me later bij het afscheid zal
meegeven. Het zit vol aardige foto's
die de herinnering vasthouden aan de
vakantie van twee koningskinderen,
waarover eens heel de wereld sprak.
Het prinsje Boudewijn en het prinses
je Josephine Charlotte werden twee
maanden lang opgenomen in een Ne
derlands gezin in Noordwijk aan zee.
De vader van dat gezin, in die jaren
burgemeester Van de Mortel, werd
tijdelijk „pleegvader" van de jongen en
het meisje, die toen vijf en acht jaar
oud waren. Zijn kinderen, Jan Hein van
negen en Sabine van elf, werden hun
speelmakkertjes en dikke vrienden.
Jan Hein is inmiddels attaché in Dja
karta geweest, heeft een paar jaren in
Parijs bij de Navo gewerkt en is sinds
februari secretaris van de Nederlandse
ambassade in Bonn. Het meisje Sabine
is de echtgenote van bankier Vincent
Brant geworden.
Jan Hein van de Mortel, Josephine Charlotte en prins Boudewijn wijden zich gezamenlijk en met voile
overgave aan het bouwen van zandkastelen.
IS HET COUPEREN van oren
en staart bij onze honden aan
vaardbaar? Dit is een pro
bleem waarmede vele mensen
zich tegenwoordig bezighouden.
De laatste decennia is de mens
voor de dierenwereld meer be
grip gaan tonen en ook ten aan
zien van het onderwerp van
vandaag speelt de ethiek een
belangrijke rol.
Bij de bespreking van de
vraagstelling in de aanhef zou
ik allereerst een onderscheid wil
len maken tussen het couperen
van de oren en het couperen van
een staart.
AANVAARDBAAR
ij-ET couperen van oren is mijns
inziens onaanvaardbaar gezien het
feit dat dit louter een mode-operatie
is, die, pas in de volwassenheid uitge
voerd, zeker als een pijnlijke ingreep
moet worden beschouwd. Het gaat niet
aan om een dier aan een dergelijke
operatie bloot te stellen waar het doel
van elke redelijkheid ontbloot is. Voor
standers van'het couperen zeggen dat
een hond met gecoupeerde oren mooi
er is en dat bovendien en gave hond
overkoopbaar zou zijn. Dit laatste is
niet waar en wat het eerste betreft,
dat is een kwestie van wennen. Ove
rigens, waarom trachten de fokkers
niet in rassen, waarvan de oren nor
maliter gecoupeerd worden een staan
de oor te fokken door kruising met
andere rassen die van nature een
staande oor hebben? Staande oren zijn
namelijk dominant ten opzichte van
hangende oren, dat wil zeggen wan
neer een dier factoren bezit voor
staande en hangende oren dan over
heerst het staande. Het is bepaald
geen makkelijk werk, maar een mooi
oor is toch wel waf moeite waard
IS dus naar mijn mening het couperen
van oren af te keuren, enigszins
anders ligt de zaak toch wel ten aan
zien van het couperen van staarten.
Reeds de eerste dagen na de geboorte
van de pups worden, indien gewenst,
de staartjes gecoupeerd. Dit blijkt een
ingreep te zijn waarvan de diertjes,
waarbij misschien ook de pijnzin nog
niet zo ontwikkeld is, weinig hinder
hebben. Daarnaast zijn er ook wel en
kele redenen aan te voeren om een
dergelijke ingreep te verantwoorden.
Vele gezinnen beschikken tegenwoor
dig slechts over een beperkte woon
ruimte. waar een hond met een lange
staart vaak eei wanhoop betekent.
WAANNEER zo'n mond het voor ge-
woonte houdt met één slag alle
theekopjes var. een tafei te vegen
geeft dit op den duur een niet onbe
langrijke schadepost, hetgeen de eige
naar cr toe kan brengen alsnog de
staart te laten couperen Aan de ande
re kant kunnen honden ook gemakke
lijk hun staart stiik slaan tegen een
deur of een tafel, waardoor wonden
ontstaan die doorgaans zeer moeilijk
te genezen zijn. Ook dan gaat de die
renarts soms over tot het couperen
van de staart. Dit zijn allemaal din
gen die te voorkomen zijn door de
jonge pups van het grootste deel van
de staart te ontdoen. Een argument te
gen het couperen van staarten dat
vaak geponeerd wordt is dat de hond
bij het lopen en wenden een gave
staart nndig heeft die hem behulpzaam
is bij het handhaven van zijn even
wicht. Dit lijkt mij overigens geen on
overkomelijk bezwaar. Ik heb dikwijls
jachthonden met gecoupeerde staart zo
prachtig zien rennen en keren zonder
ook maar een moment het evenwicht
te verliezen dat het geen ogenblik bij
mij op kwam, dat ze hun staart mis
sen.
|"|IKWIJLS hoort men zeggen dat gave
honden op tentoonstellingen altijd
de vlag moeten strijken voor gecou
peerde dieren. Wanneer men er ech
ter de reglementen van de Raad van
Beheer op naslaat blijkt dit niet juist
te zijn. Daar staat namelijk o.a. in
dat „honden behorende tot de rassen,
waarbij het gebruik bestaat oren,
staart of oren èn staart te couperen,
niet achteruitgesteld mogen worden
omdat ze de aangegeven bewerking
met hebben ondergaan".
Tegen het couperen van oren acht
ik dus gegronde bezwaren aanwe
zig, en als de nieuwe dierenwet
wordt aangenomen zal dit ook wet
telijk verboden zijn. Daarentegen
meen ik dat het couperen van staar
ten gezien de praktische argumen
ten en het onschuldige karakter van
de verminking toch wel te recht
vaardigen is.
BREDA (ANP) Bijna honderd per
celen van a'e Brabantse Biesbosch zullen
wora'en aangesloten op elektriciteit. Dat
gaat 850.000 gulden kosten.
Er zijn ook plannen om leidingwater
aan te gaan voeren in de Biesbosch. De
bevolking is voorlopig echter al erg blij
met elektriciteit.
Centrale raad van beroep
UTRECHT (ANP) De Centrale raad
van beroep in Utrecht heeft gisteren uit
spraak gedaan in een kwestie, die het
bestuur van de Bedrijfsvereniging voor
de bouwnijverheid aanhangig had' ge
maakt tegen elf werknemers bij een
bouwbedrijf uit Amsterdam.
Die mannen werden in januari 1958
ontslagen toen de timmerlieden van een
onderaannemer bij bedoeld bedrijf in
staking gingen en het werk d'usdanig
stagneerde, dat de overige werknemers
werden uitgeschakeld.
De ontslagen werknemers meenden
aanspraak te kunnen maken op wacht
geld ingevolge de Werkloosheidswet,
maar zij ontvingen geen uitkering. Daar
tegen gingen zij in beroep bij de Raad
van beroep in Amsterdam, die hen in het
gelijk stelde.
De Bedrijfsvereniging voor de bouw
nijverheid tekende tegen die beslissing
beroep aan bij de Centrale raad in
Utrecht, die haar in het gelijk steld'e.
De eis van de ontslagen werknemers is
dus nu afgewezen.
CULEMBORG (ANP) Bij Culem-
borg op de Lek is gisteren de zestigjarige
schipper van een sleepboot, de heer A.
van Stein uit Culemborg, bij een aanva
ring overboord geslagen en verdronken.
Met eer. kleine bak achter zijn sleep
boot wilde hij voor een paar binnensche
pen langs varen. Toen hij merkte, dat
het niet meer ging, probeerde hij d'e
schepen te ontwijken, maar doordat die
op hun beurt probeerden om de sleep
boot heen te varen, kwam een van hun
er juist mee in botsing. Daarbij sloeg
schipper Van Stein overboord.
Hij zwom naar het andere binnenschip
toe, maar voor hij daar bij was, voer
zijn op drift geraakte sleepboot er tegen
aan. Tijdens d'ie botsing verdronk Van
Stein.
OUDENDIJK (A.N.P-) Een echt
paar uit Purmerend is in Oudendijk
gearresteerd omdat het "bij bezoeken
daar aan de stiefvader en moeder van
de vrouw regelmatig geld zou hebben
gestolen- De laatste maal zouden de
echtelieden bij de begrafenis van de
moeder een biljet van duizend gulden
hebben meegenomen.
Advertentie
IN het begin van het voorjaar
had Engeland ongeveer de helft
afgelegd van de weg, welke
zijn parate militaire sterkte van om
streeks 700.000 man in 1957 tot
400.000 man in 1962 zal moeten te
rugbrengen.
Het is deze in 1957 aanvaarde
vermindering van de mansterkte,
welke het tevens mogelijk maakt
de in het Verenigd Koninkrijk zo
bijzonder weinig populaire dienst
plicht in vredestijd af te schaffen.
Dienstplicht was in tegenstelling
tot de continentale landen nooit
een integrerend deel van het Brit
se krijgsmachtsysteem.
Tot 1939 deed men het zonder dienst
plichtigen. De parate sterkte van vloot,
leger en luchtmacht werd geheel ver
kregen met beroeDSpersoneei. Zij, die
hun contract hadden uitgediend, gin
gen nog voor enige tijd over naar de
reserve, in de vorm van b.v. de Ter
ritorial Army. Hun verplichting om ge
durende enkele jaren daartoe te blij
ven behoren, vloeide voort uit hun con
tract als beroepsmilitair aangegaan.
Vroeger tevreden
Engeland was in de periode tussen
de eerste en de tweede wereldoorlog
met dit stelsel geheel tevreden, zulks
Advertentie
Het Belgische kroonprinsje ver
maakte zich opperbest aan het zon
nige strand van Noordwijk; de boot
van de badmeester was vaak een
geliefkoosde speelplaats.
VRAAG KLEURADVIES EN FOLDER
BIJ PLASTIC0L0R NEDERLAND N.V.
Singel 514 - Amsterdam
PLASTIC0L0R: 'n kwaliteitsprodukt
van PIETER SCHOEN - ZAANDAM
TTET is hier aan de Van Meeterenkaai
te Antwerpen, alsof de consul-
feeneraal zichzelf de vraag stelt: Waar
om wordt er nu weer en nóg over die
vakantie gesproken? Als hij het ant
woord geeft, weerspiegelt zijn gezicht de
blije en leuke herinneringen aan die zo
merse weken van 1935: „Omdat het
zo eenvoudig, zo aardig en zo gewoon
is geweest.."
Er was geen sprake van protocol,
alleen maar van vier gewone, gezelli
ge kinderen, die deden wat ieder kind
in zijn vakantie doet; gymnastiek op
het grasveld bij ons huis, spelen op het
strand, picknicken, zwemmen. Zij trok
ken er op uit met de ponywagen of de
fietsen, gingen met de motorboot de Kaag
op, of verloren zich in allerlei spelletjes.
Weet u, 'ze waren dol op verkle
den, „prins en prinsesje" spelen, of
„Goudmuiltje" opvoeren. En verder na
tuurlijk een dag naar de Haagse die
rentuin, het circus in Scheveningen.
Als hij over het hoogtepunt van iede
re dag vertelt, valt er een bijna plech
tige stilte in zijn kamer, waarin het
opengeslagen album met de blij-lachen-
de kinderen haast detoneert. Er ging'
vrijwel geen dag voorbij, of in de lunch
tijd ratelde de telefoon. Dan belde ko
ningin Astrid haar kinderen, zoals elke
moeder zou doen, met allerlei vragen
die haar intense, mee-beleven duidelijk
maakten. Ik had nooit kunnen denken,
dat zij er tien dagen nadat ik de kin
deren naar Brussel terugbracht, al niet
meer z-ou zijn
^VTATUURLIJK praten wij ook over de
■L* vraag waarom deze twee konings
kinderen juist bij deze burgemeester
kwamen logeren. Wel, koning Leopolds
adviseur Herman Teirlinck had de Ko
ning aangeraden de kinderen in een
Nederlands gezin de spreektaal te la
ten leren. Zo werd er gezocht naar een
katholieke familie, met een jongen en
een meisje van ongeveer dezelfde leef
tijd. Het moest aan zee zijn en zij
moesten niet „in een stolpje" wonen
Laat ik het zo maar zeggen, ja, en
toen zijn wij uitgezocht.
Dat was ook de reden waarom ko
ning Leopold samen met koningin As
trid eind april van dat jaar van zater
dag tot dinsdag bij ons hebben gelo
geerd. Volkomen incognito uiteraard, zij
wilden alleen maar alles eens rustig be
kijken en bespreken.
In juni kwamen de Belgische kroon
prins en zijn zusje dan naar de bur
gemeesterswoning in Noordwijk. Het
werd een heerlijke en onvergetelijke tijd,
zegt de consul-generaal nu. De vriend
schap gedijde, de belangstelling van bui
ten ook. De kranten stonden er vol van
en de fotografen heb ik ten slotte maar
een hele dag de vrije hand gelaten.
Daarna hebben we van onbescheiden
heid maar weinig last gehad, telelen
zen waren er in die dagen gelukkig nog
niet.
Kroonprins Boudewijn had het zo
goed naar de zin gehad, dat hij het
volgende jaar nog eens een maand is
teruggekomen, al dan niet om perfect
Nederlands te leren spreken.
WIJ leven nu bijna een kwart eeuw
verder. Van de eens zo frappante
gelijkenis tussen het prinsje Boudewijn
en de iets oudere Jan Hein is niets
meer terug te vinden. Zelfs dezelfde
sprong in het haar is verdwenen.
Het leven ging door.. Er kwam een
wereldoorlog, het destijds geregelde con
tact ging verloren. Maar woensdag zul
len zij elkaar in het paleis op de Dam,
tussen geflonker van kaarslicht en uni
formen. terugzien. Voor het eerst sinds
vele jaren.
De kinderen van het Belgische koningspaar brachten hun vakantie door
op precies dezelfde manier als ieder ander kind zou doen. Dus was een
ritje per pony ook voor prins Boudewijn een attractie.
Het twaalfjarige meisje W. M. A. Nui-
kes uit Noordwijkerhout is gisteren
overleden aan de gevolgen van een aan
rijding. Zij raakte donderdagavond met
haar fiets onder een auto toen ze op
eens keerde. Ogenschijnlijk was ze
slechts onbeduidend gewond, maar gis
teren is ze aan een hersenbloeding
overleden.
Uit het Zijldiep te Nieuw-Scheemda
is gisteren het lijk opgehaald van de
57-jarige Antje Bos-Meijer uit Nieuw-
wolda. De vrouw is waarschijnlijk des
morgens met haar bromfiets van het
pad langs het water geraakt, toen zij
een steile verhoging- moest passeren.
LEEUWARDEN (ANP) Het vijfja
rige jongetje R. A. Boelens uit Nes is
donderdagmiddag in Leeuwarden uit een
taxi gevallen en overleden. Het kind
was op weg van het ziekenhuis, waar
het was geopereerd, naar huis. Het
moet zelf het portier van de auto heb
ben opengewurmd en kon zo uit de wa
gen vallen.
Eigen nieuwsdienst
UTRECHT. De komende najaars
beurs van Utrecht zal uitsluitend in de
gebouwen op het Vredenburg worden ge
houden. Het terrein aan de Croeselaan
wordt voortaan alleen voor de voorjaars-
beurs gebruikt.
De directie van de beurs heeft daar
toe besloten, omdat de belangstelling
zowel van de bezoeker als van de fir
mant zich steeds meer concentreer
de op de manifestatie in het voorjaar.
Verschillende vakbeurzen in de win
termaanden onder andere de meubel
beurs zullen echter nog aan de Croe
selaan worden ingericht.
ondanks de omstandigheid, dat in die
tijd althans de legers der andere sta
ten een oorlogssterkte hadden, die met
dit systeem nimmer verkregen zou
kunnen worden e<n ondanks het feit,
dat Engeland in de eerste wereldoor
log gedwongen was geweest van dienst
plicht gebruik te maken.
In 1939 werd de dienstplicht op
nieuw ingevoerd. De oorlog stond
voor de deur. Engeland besefte, dat
het veel soldaten, matrozen en lucht
machtmannen nodig zou hebben, meer
en ook regelmatiger dan uit een vrij-
willigerssysteem te verwachten kon
zijn. Dienstplichtigen kwamen bij de
marine, bij de luchtmacht en vooral
bij het leger, dat er zoveel kon ge
bruiken.
iiiHiiiimiimiiiiiiimiiiHiiimiiiiiHimii iiiiiiiiiiiiinitiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiitiiiitHiMiit
De vrouwelijke militairen, waaraan
eveneens een toenemende behoefte
was ontstaan, bleven voorlopig nog
als vrijwilligers komen, maar later
werd ook voor de vrouwen de dienst
plicht ingevoerd. Voor militaire, maar
dok voor burgerlijke diensten. Het
Britse volk aanvaardde dit alles zon
der enige tegenzin, het wist dat het
nodig was.
In 1945 al
Reeds onmiddellijk na het beëin
digen der vijandelijkheden ontstond
een sterke drang om de dienstplicht
weer af te schaffen. De na de capi
tulatie optredende Labour regering
kon dit programmapunt echter niet
doorvoeren. De sterkte der strijd
krachten werd 'wel aanzienlijk ver
minderd, maar de belangstelling voor
vrijwillige dienst was bijzonder ge
ring en zonder dienstplicht zou men
de meest noodzakelijke militaire ta
ken in bezette en eigen overzeese
gebieden niet kunnen vervullen. De
dienstplicht bleef, maar niet als sys
teem: wel als noodoplossing.
Later kwam de Oost West span
ning en trad het Britse Rijk toe tot
de West Europese Unie en de NATO.
De daaruit volgende militaire taken
eisten handhaving van de dienstplicht,
wederom niet als opbouwsysteem,
maar om te voorzien in een behoef
te aan mankracht, welke niet op an
dere wijze gedekt kon worden.
Geleidelijk hebben zich echter in
de loop der jaren twee invloeden doen
gelden. De eerste is de toenemende
betekenis der strategische vergeldings
macht, gepaard aan een verminde
ring in de mansterkte der overige
strijdkrachten als gevolg van de ver
wachte invoering van tactische atoom
wapens met relatief grotere gevechts
kracht. De tweede is het systematisch
scheppen van betere levensvoorwaar
den voor de beroepsmilitair, waardoor
het inderdaad mogelijk werd voor de
geleidelijk afnemende behoefte aan
mansterkte een voldoende voorzie
ning met beroepsmilitairen te vinden.
In 1960 de laatsten
In 1957 kon worden besloten de
dienstplicht op te heffen. Tegen het
einde van 1962 zullen de laatste
dienstplichtigen worden opgeroepen.
Tegen het einde van 1962 zullen
bijzondere omstandigheden voorbehou
den de laatste dienstplichtigen uit
de sterkte der Britse strijdkrachten
verdwenen zijn. Marine en luchtmacht
zijn hierin voorgegaan, het leger
volgt.
Zo keert dan Groot Britannië weer
terug tot het oude systeem van para
te strijdkrachten, gevormd uit be-
roepspersoneel en reserves uit gewe
zen beroepsmilitairen.
Er is echter iets veranderd bij
vroeger. Noch in Engeland, noch in
de andere NATO landen wordt nu
nog gedacht aan massale oorlogsle-
gers, die uiteindelijk toch uit dienst
plicht moeten voortkomen. Het zwaar
tepunt ligt nu op een parate, geoefen
de sterkte; het technisch veel eisen
de materieel vraagt meer aandacht
dan ooit te voren.
Het Britse systeem vraagt daar
om nu meer aandacht dan vroeger;
het is niet langer het product van
een wat eigenzinnige aversie tegen de
conscriptie. Het wijst een richting
aan, ook voor de bondgenoten.
Eigen nieuwsdienst
EINDHOVEN Twee slimme Am
sterdamse schoorsteenvegers zijn te Ein-
hoven in enkele dagen tijds enige hon
derden guldens rijker geworden door
brutaal enkele winkels binnen te stappen,
de winkeljuffrouw te intimideren met de
opmerking, dat zij de schoorsteen kwa
men vegen en na de karwei de rekening
te presenteren, die dan door de caissière
werd uitbetaald.
Bij een van de grootste middenstands
zaken in de binnenstad incasseerden zij
85, nadat zij zichzelf het karwei had
den opgedragen. De volgende dag kwa
men zij terug met de mededeling, dat zij
ook nog even de verwarmingsketel kwa
men schoon maken. Zij berekenden 205
gulden, die prompt werden uitbetaald.
Bij de politie zijn al vier klachten bin
nengekomen over de praktijken van de
Amsterdammers, die na hun werk een
simpele rekening presenteren waarop
naast het minder simpele bedrag niets
anders staat vermeld dan de kwasi Ita
liaanse naam Ziezanie.
Eigen nieuwsdienst
NICKERIE. De regering van
Suriname bestudeert op het ogenblik
een plan om in het district Nickerie
een nieuwe haven aan te leggen aan
de rivier de Corantijn.
De nieuwe haven moet het in de
toekomst bij aanplant op grote schaal
van bacoven voor grote schepen ge
makkelijker maken te laden.
Advertentie
Directe
LUCHTVERBINDINGEN
met de gerieflijke Elizabethan en D.C. 3 van
LEEDS
ROTTERDAM ^NEWCASTLE
ZESTIENHOVEN EDINBURGH
BELFAST
'DUSSELDORF
Inlichtingen en boekingen bij Bllo P&lshuPCSUX
en b,j ROTTERDAM-AIR
Luchthaven Rotterdam Jelefoon K 1800-89510
