Bij verdwijnen oester- en mosselcultuur
schade betrokkenen 150 miljoen gulden
Têrhorstv
wapen feiten
Aanwijzing kerngemeenten
heeft weinig te betekenen
Oestercultuur in het Veerse Gat kan
van blijvende aard zijn
RAPPORT HACCOU ONTHULT:
Teelt voor Yerseke en Bruinisse
van overheersende betekenis
Kosten recreatie-objecten
Veerse Meer bijna vijf
miljoen gulden
BAA7ENS
„SNEL-STROOIER"
„ZWEECERS PRODUCT"!
Zaterdag 13 juni 1959
ZEEUWSCH DAGBLAD
Pag. 3
Zeeuwsch Dagblad
Nationalisme
St. Laurens kreeg
nieuwe motor
brandspuit
Concert Jeanne
de Messieux
De speciaalzaak voor uw Bril
Aankoop gebouwen
complex aan de
Hellebardierstraat
Roeivereniging
op Walcheren
JUBILEUMPRIJZEN
EN.... 6% JUBILEUMRENTE
50 J JAAR BETERE KLEDING
A. Waasdorp weg bij
Jacob Catsschool
Ontslag onderwijzeres
Jan Ligthartschool
Akte handwerken
KAMERLID H. M. FRANSSEN TE GOES
Premie imponeert directeuren
van grote bedrijven niet
INFRASTRUCTUUR
PROEFNEMINGEN KOSTEN 10 MILJOEN GULDEN
Maar slechts tiende deel van de
produktie kan worden bereikt
Geslaagd
Haven Yerseke*
Meliskerke krijgt een
zuiveringsinstallatie
Ambtswoning voor
de burgemeester
Verkeersexamen Souburg
GESLAAGDEN CHR.
LYCEUM GOES
Protestants-Christelijk
jVA EEN GOLF van internationalis
me en aandrang tot integratie, die
in de jaren na de oorlog over de
landen van West-Europa trok, zien
we in de laatste maanden, dat het
nationalisme meer en meer op de
voorgrond komt.
Niet, dat het integratiestreven ge
heel is verdwenen. Nog in de afgelo
pen week kwamen in Londen 650
parlementariërs uit de landen van de
NAVO bijeen, om uit te spreken, dat
„de tijd rijp is" voor het bouwen van
een niet alleen Europese, doch zelfs
Atlantische gemeenschap, die zich zou
hebben uit te strekken zowel op mi
litair als op politiek-eeonomisch, so
ciaal en wetenschappelijk terrein.
Maar dit gesprek krijgt een ietwat
onwezenlijk karakter, als men in de-
zelfde tijd moet beleven, dat een land,
dat een belangrijke hoeksteen van een
Europese en dus ook van een Atlan-
Van een onzer verslaggevers
SINT LAURENS. Gistermiddag
werd de nieuwe auto-motorbrandspuit
officieel door de burgemeester aan de
brandweer overgedragen. „Wij zijn blij
dat wij thans deze nieuwe aanwinst
voor de gemeente St. Laurens in ge
bruik kunnen nemen. Reeds een jaar
voor de laatste brand in St. Laurens had
de raad een besluit genomen om een
nieuwe spuit aan te schaffen," aldus de
burgemeester. Na de overdracht werd op
een terrein aan de Schotelweg
tische gemeenschap behoorde te zijn, Temen""!* gegev" £Td2?auto"
frankrijk, blijk geeft, zich meer en spuit. De commandant van de brand-
meer te willen terugtrekken van de
afspraken, die in het verleden nog wel
op initiatief van de Franse staatsman
Robert iSchuman, werden gemaakt.
Zoals de grote Churchill indertijd de
weg wees naar de Europese integra
tie. maar later werd verloochend door
zijn eigen volk en regering, zo gaat
Frankrijk de weg op van een sterk,
een overdreven nationalisme. Een
nationalisme, dat welhaast chauvinisme
genoemd mag worden, een kwaal, die
zijn naamgever en prototype vond in
Nicolaas Chauvin, de negentiende-
eeuwse schepping van de schrijver
Cogniard in zijn „Cocarde Tricolore"
(de kokarde van de driekleur).
pRANKRIJK IS op het ogenblik het
zwarte schaap in de internationale
samenwerking. En het geeft er ook
alle aanleiding toe in zijn streven, om
ondanks zijn innerlijke en uitwendige
zwakte zijn grandeur, zijn grootheid
te beleven en de grote mijnheer te
spelen, waaraan de andere, kleinere
zowel als grotere volken slechts
dienstbaar behoren te zijn.
Maar dat wil niet zeggen, dat de
andere volken ook niet min of meer
schuldig staan aan dit kwaad. Enge
land noemden we al. We zouden de
Skandinavische volken daarnaast kun
nen stellen. En verder doet bijv. de
strijd, die om de vestiging van de
zetels van de diverse samenwerkings
organen wordt gevoerd toch ook zien,
dat het euvel vrijwel algemeen is.
In onze eigen provincie ervaren we,
dat men zelfs op Beneluxniveau er
steeds op uit is, elkaar de vlieten af
te vangen en dat niet altijd op een
elegante manier.
De vraag moet daarom in dit ver
band rijzen, of Nederland, dat wel het
meest enthousiaste land is voor de in
tegratie, voor de internationale ais wel
de supra-nationale samenwerking,
niet goed doet, enige terughouding te
gaan betrachten, wil het op de duur
niet het kind van de rekening worden.
yflJN WIJ DAN TOCH voorstanders
van nationalisme?
Inderdaad. Maar van een zuiver
nationalisme, dat ook oog kan hebben,
of juist oog heeft voor het grotere
geheel.
Nationalisme in de juiste zin van
het woord heeft liefde tot het eigene,
dat elk volk en dus ook het volk,
waartoe men behoort, kenmerkt. Het
wil dat eigene, zoals het zich laat
kennen in de schatten van geestelijk
en cultureel werk, hooghouden. Het
wil deze kostbaarheden bewaren. Maar
het weet ook, dat deze tot grotere
waarde kunnen komen, als ze worden
gebracht in een groter geheel.
Daaraan zijn ook gevaren verbon
den. Ongetwijfeld. Als men ze daarin
laat ondergaan. Maar daarom te meer
heeft een zuiver nationalisme bete
kenis, als het ernaar streeft, de na
tionale verworvenheden te handhaven
in het groter geheel.
Nederland heeft dit nationalisme al
tijd gekend. „De liefde tot zijn land
>s ieder aangeboren", zegt een bekend
Nederlands woord. En ondanks het
feit, dat er in ons volk altijd mensen
geweest zijn, die geheel verinternatio
naliseerden, heeft dat woord in ons
volk nog alle betekenis. Ook in deze
tijd moet dat gehandhaafd worden.
Juist daarom kan terughouding nodig
zijn, om de schijn te vermijden, dat
Nederland bereid is, afstand te doen
van zijn eigen persoonlijkheid en de
nationale waarden te offeren op het
altaar van anderer nationale aspiraties.
Dit is zeker geboden in een tijdperk
var, herlevend nationalisme, ais we
nu beleven.
weer de heer C. van Slooten sprak zijn
dank uit aan het gemeentebestuur.
Dit is een feestdag voor de brandweer,
deze autospuit overtreft al onze ver
wachtingen aldus de heer Van Slooten,
het is te hopen dat deze wagen nog lang
ten dienste van een zelfstandige ge
meente St. Laurens mag staan.
De autospuit heeft een capaciteit van
1500 liter per minuut, en er kan met
6 stralen gespoten worden. De oude
motorspuit had slechts een capaciteit van
1000 liter en 3 stralen. Dit is de eerste
brandweerwagen in Zeeland die is ge
bouwd op een Opel chassis. Des avonds
werd er door de brandweer een feest
avond georganiseerd in het verenigings
gebouw.
MIDDELBURG Het extra orgelcon
cert dat de Franse organiste Jeanne de
Messieux in de Nieuwe kerk te Middel
burg gaf, trok niet veel belangstelling.
Maar voor degenen die er waren werd het
een manifestatie van de schoonste orgel
kunst, die zij zich konden denken. De uit
voering van dit programma van klassieke
meesters als Henri Purcell, Bach en Mo
zart zowel als moderneren als Caesar
Franck en Olivier Messiaan, heeft hen
ongetwijfeld in verrukking gebracht.
De Franse organiste beschikte over een
groot technisch vermogen, waarmee zij
haar muzikale intenties volledig kan
weergeven.
Het programma opende met de impo
sante trumpet tune van Purcell, gevolgd
door een beheerste weergave van het con
cert in g klein van Handel. Twee koralen
van Bach vormden de briljante overgang
naar Mozarts adagio en monumentale fuga
in g klein. Het romantische cantabile van
Caesar Franck was de verstilde inleiding
tot Messiaans meesterwerk „Dieu parmi
nous", een van de meest geliefde compo
sities, door Jeanne de Messieux gespeeld.
Een klankvol en interessante improvisa
tie op een thema van Jan Rijn besloot het
concert.
"Donderdag 2 juli zal de Groningse orga
nist Wim van Beek in de Nieuwe kerk
een concert geven.
Eigen nieuwsdienst
VERSERE. De Commissie tot behartiging van de belangen
der oester- en mosselcultuur en aanverwante bedrijven in
Zeeland, de zgn. Commissie van Dertien, heeft enige tijd geleden
de Stichting voor EEconomisch Onderzoek der Universiteit van
Amsterdam verzocht een studie te maken van de economische be
tekenis voor Nederland van de bedrijvigheid, verband houdende
met de oester- en mosselteelt. Twee Zeeuwse gemeenten nu
Yerseke en Bruinisse zijn onderwerp van studie geweest. Zoals
men weet is de welvaart in deze plaatsen sterk afhankelijk van de
baten uit de oester- en mosselteelt. Er dreigt nu een schaduw
over deze welvaart te komen door de beduchtheid voor de gevol
gen van de door het parlement aangenomen wet tot afsluiting der
zeegaten. Deze schaduw begint reeds verontrustende vormen aan
te nemen, omdat er althans op het ogenblik nog geen uitzicht
bestaat op een gelijkwaardig alternatief. Weliswaar ligt de ver
wezenlijking van de Deltawet voor de Oosterschelde nog in een
betrekkelijk ver verschiet en is zij in haar gevolgen voor velen dus
nog perspectivisch verkleind, toch maken de rechtstreeks bij de
hogergenoemde bronnen van welvaart betrokkenen zich ernstig
zorgen. In het rapport van de Amsterdamse hoogleraar Haccou
worden deze voor Yerseke en Bruinisse hoogstbelangrijke vraag
stukken nader uitgewerkt. Dat dit geen overbodig werk is, moge
blijken uit het feit, dat ergens in het rapport een bedrag aan
schade voor de vissers uit de beide Zeeuwse plaatsen wordt ge
noemd van 150.000.000, indien deze culturen zouden verdwijnen.
Het aantal beroepsbeoefenaren in de
visserij drukt voor Yerseke duidelijk het
stempel op het economische leven: ruim
32 pet. is in deze tak van bestaan werk
zaam tegen resp. 17 en 16 pet. in nijver
heid en landbouw. In Bruinisse is dit
beeld minder geprononceerd met 15 pet.
tegen resp. 19 en 28 pet. Toch zijn deze
gegevens op zichzelf onvoldoende om de
betekenis van de visserij in het juiste
licht te stellen. Duidelijker wordt het
beeld indien binnen de beroepsoefena
ren een scherpe scheiding wordt gemaakt.
Uit de volks- en beroepstelling blijkt
dan, dat in Yerseke bijna 45 pet. en in
Bruinisse bijna 33 pet. van de zelfstan
dige bedrijfshoofden hun bron van be
staan in de visserij vindt. Opvallend is,
dat het aantal als arbeider in de visserij
opgenomen beroepsbeoefenaren zowel te
Yerseke als vooral te Bruinisse gering is.
Deze bedrijvigheid wordt vooral in de
mossel-, maar ook, hoewel minder, in de
oestercultuur uitgeoefend tezamen met
kinderen en veelal in compagnonschap.
Men dient bij de beoordeling van dit
alles te bedenken, dat andere bedrijfstak
ken rechtstreeks afhankelijk zijn van deze
aktiviteit. zoals de detailhandel en am
bachten, die hun bedrijfsresultaten in
belangrijke mate indirekt van de uit
komsten der visserij afhankelijk weten.
Gebleken is nu, dat de inkomsten, die in
Yerseke en Bruinisse uit de visserij „bin
nenkomen" voorzover het de oester
en mosselteelt aangaat van een be
langrijke orde van grootte zijn. Voor de
gehele oester- en mosselcultuur in de
Zeeuwse stromen worden -zij over het
tijdvak van 1946 tot en met 1955 becij
ferd op gemiddeld per jaar in nominale
Van een onzer verslaggevers
VEERE. De mogelijkheden van de
recreatie in het Veerse-Gat Zandkreek-
gebied zijn groot en veelzijdig. Een ont
wikkeling van deze mogelijkheden be
hoeft, mits goed geleid, niet ten koste te
gaan van het specifieke karakter van
de bestaande nederzettingen. De moge
lijkheden van landwinst en wateront
sluiting kunnen leiden tot een zeer posi
tieve nieuwe ontwikkeling, welke ener-
Advertentie
^LAT NIET WIL ZEGGEN, dat wij
dit herlevend nationalisme toe
juichen. Het komt zelfs op een mo
ment, dat wel uiterst gevaarlijk is.
Terwijl de democratische volken in
een felle spanning staan tegenover de
door het communisme beheerste lan
den, terwijl het diplomatiek overleg
de uiterste zorgvuldigheid vraagt,
werkt het herlevend nationalisme als
een breekijzer in de eenheid, die met
name West-Europa in deze tijd moest
vertonen. Het verzwakt de kracht en
geeft aan de tegenstander alle aan
leiding om zijn spel van afmattende
onderhandelingen vol te houden. Hij
heeft niet de minste neiging om toe
te geven, want alle verschijnselen
lijken erop te wijzen, dat het westelijk
front afbreekt en dat hij slechts de
tijd behoeft te laten werken, om de
wereldheerschappij als een rijpe vrucht
te kunnen opvangen
We moeten hopen en bidden, dat
we daarvoor bewaard blijven. Maar
mogelijk kan het feit, dat ook Neder
land zijn nationaal accent sterker
laat gelden, de ogen op het internatio
naal veld ervoor doen opengaan, dat
het chauvinistisch nationalisme, dat
het optreden van enkele der tot sa
menwerking verplichte volken ken
merkt, de grens van het geoorloofde
zoal niet overschreden dan toch be
denkelijk dicht benaderd heeft.
Advertentie
Bezoekt de Z.L.U.-tentoonstelling en ziet de nieuwe
met roterende trechter,
die alle kunstmeststoffen op de meest nauwkeurige wijze
breed over het land verdeelt.
INGENIEUZE EN ONVERWOESTBARE CONSTRUCTIE! EEN NIEUW
Stand:
TIMMERMAN EN VERBEEK N.V.
ZIERIKZEE LEWEDORP
KON. HANDELMIJ.
WED. J. C. MASSEE ZN. N.V.
GOES ZWOLLE
zijds aan regionale, nationale en inter
nationale recreatiebehoeften voldoet, an
derzijds de economische basis van dit
deel van Zeeland versterkt. Tot deze
conclusie kwam gisteren ir. M. de Vink,
directeur van de Provinciale Planologi
sche Dienst, in het gemeentehuis te Vee-
re tijdens het bezoek van een aantal
socialistische Kamerleden aan de Delta
werken.
Juist op het gebied' van de recreatie
zal sociaal en economisch het optimale
bereikt kunnen woi'den, indien in goede
samenwerking vooruitziende plannen
worden opgesteld. Moeilijk zal nog zijn
het uitvoeren van deze plannen. Met het
financieren zullen voor de overheid zeer
grote bedragen gemoeid zijn, die veelal
niet als direct aanwijsbare baten in
eigen kas zullen terugvloeien. Deze mid
delen zullen gevonden moeten worden,
omdat anders de realisatie van de re
creatieve ontwikkeling van bet gebied'
Veerse-Gat-Zandkreek onder de maat zal
blijven, en niet die vruchten zal afwer
pen, die men ervan verwacht.
De financiering van de recreatie
objecten in het Drie-eilandengebied zal,
naar door de P.D.D. is geraamd voor d'e
samenwerkende gemeenten neerkomen
op een bedrag van 1.930.000 gulden. Het
bedrag, dat verschillende instanties zul
len moeten bijdragen word't geschat op
2.942.000 gudden; de in de gemeenten te
investeren bedragen zijn: Vrouwenpol
der 565.000 gulden. Veere 550.000 gulden,
Arnemuiden 595.000 gudden, Wolfaarts-
dijfc 292.000 gudden. Kattendijke 125.000
gulden. Kortgene 675.000 gulden, Wisse-
kerk 1.985.000 gulden, algemeen 75.000
gulden, zodat met de gehele financiering
van de recreatie in dit gebied een be
drag van 4.872.000 gulden gemoeid zal
zijn.
VLISSINGEN Het college van B. en
W. stelt de gemeenteraad voor om het
gebouwencomplex aan de Hellebardier'
straat en het Bellamypark uitgezon
derd het internaat „De Ruyterschool"
aan te kopen. Het complex eigendom
van de liefdadige instelling ..Het Gast
huis" is bij de ingebruikname van het
nieuwe bejaardentehuis ontruimd. De
mogelijkheid wordt thans geschapen om
het internaat uit te breiden, terwijl het
complex ook bij de voorgenomen sane
ring althans gedeeltelijk zal verdwijnen.
De aankoopkosten bedragen 64.500. Het
geld kan men van het college van regen
ten en regentessen van „Het Gasthuis"
lenen. Het ligt in de bedoeling van dit
college om de renten, die vafi dit bedrag
vrijkomen, aan te wenden voor een bij
drage in de pensionprijzen van degenen,
die niet draagkrachtig genoeg zijn om
het volledige pensiongeld in liet be
jaardentehuis te betalen. B. en W. stellen
de raad voor de geldlening te aan
vaarden.
guldens: arbeidslonen incl. sociale las
ten: oesters 665.000, mosselen 217.000:
berekende vergoedingen voor de arbeid
der ondernemers: oesters 593.000, mos
selen 581.000; ondernemerspremie en
interest: oesters 1.133.000. mosselen
520.000; voor oesters dus totaal
2.391.000 en voor mosselen 1.318.000.
Over het jaar 1955 alleen waren deze
cijfers respectievelijk 700.000, 417.000,
539.000, 362.000. 1.276.000 en
1.046.000, totalen resp. 2.515.000 en
1.825.000.
Indien men dan voor ogen
houdt, dat in 1955 zo blijkt
uit het rapport-Haccou ruim
80 pet. van de oester en bijna
38 pet. van de gehele mossel-
teqlt inclusief die van de Wad
den (overeenkomende met
ruim 80 pet. van de capaciteit
der Zeeuwse stromen alleen) te
Yerseke was geconcentreerd
en dat daar bovendien een mos-
selhandel en een mosselconser-
venindustrie is gevestigd, dan
beseft men van welke over
heersende betekenis deze bron
van welvaart voor deze ge
meente moet zijn. Bruinisse is,
wat de visserij betreft, eenzij
diger georiënteerd: de mossel
teelt beheerst hier het beeld.
Hiervan neemt deze gemeente
echter ruim 30 pet. van de to
tale opbrengst inclusief de
Wadden (overeenkomende met
65 pet. van de produktie-capa-
citeit der Zeeuwse stromen al
leen) voor haar rekening en dit
vertegenwoordigt dan een orde
van grootte van inkomen van
ongeveer 1.200.000.
De oester- en mosselteelt hebben n»
1945 goede en minder goede jaren door
gemaakt, waaronder jaren met zeer
goede prijzen. De mosselteelt in
Zeeuwse stromen heeft, als gevolg van
een verstoring van het biologisch even
wicht, na 1950 voor een ernstige crisis
gestaan en de produktie van de Zeeuwse
stromen is tot kleinere verhoudingen
dan voorheen teruggebracht. Tal van
mosselkwekers uit dit gebied hebben
evenwel mosselpercelen op de Wadden
en moesten dus tot een gesplitste be
drijfsvoering komen. Enkelen hebben
Zeeland reeds metterwoon verlaten en
zijn naar de noordelijke provincies ver
huisd. De oestercultuur heeft thans
zo zegt het rapport-Haccou eveneens
de grens van haar produktiemogelijk-
heid weer nagenoeg bereikt. Na 1945
heeft zij haar moeilijkheden gekend, die
geleid hebben tot een struktuurwijzi-
ging in de afzet. Desondanks blijkt met
de jaren de afzet het groter geworden
aanbod moeilijker te kunnen volgen. De
vergroting van de produktie is dan ook
vrij snel opgetreden, nadat het aan
vankelijk lastig was geheel aan de
vraag te voldoen.
Hoezeer deze schatten der zee wel
vaart brengen in Yerseke en Bruinisse
wordt behalve door de inkomensgege-
cijfers: in de jaren 1956 tot en met
1955 steeg het totale kreditsaldo na
aftrek van de debetsaldi van inwoners
van Yerseke bij de banken inclusief
de boerenleenbank met uitzonde
ring van de Nederlandse Midden-
standsbank N.V., die geen medewer
king aan het onderzoek verleende
van globaal 1.530.000 tot globaal
3.660.000; de transakties in ef
fecten namen toe van bijna 645.000
over 1950 tot ƒ3.870.000 over 1955.
Over 1956 is voor bijna 2.400.000 aan
effekten door de banken omgezet, ter
wijl het vergelijkbare saldo der re
keningen van Yersekenaren per ul
timo 1956 iets meer bedroeg dan het
jaar tevoren, nl. ruim 3.800.000. Het
zijn evenwei niet alleen degenen, die
een gewone bankrekening houden,
die hun besparingen in geld zagen toe
nemen, ook de inleggingen op spaar
rekening bij de banken zijn belang
rijk gestegen.
Voor Bruinisse wordt niet over ver
gelijkbare gegevens beschikt. Besparin
gen blijken hier evenwel in veel ster
kere mate te worden belegd in de aan
koop van grond, terwijl bovendien de
vloot, evenals maar in mindere mate
in Yerseke, grote verbeteringen heeft
ondergaan. Daartoe dwong overigens
ook de visserij op de Wadden, waarvoor
sterkere motoren nodig zijn dan over
het algemeen in Zeeland worden ge
bruikt.
Wat het inkomensbeeld in de beide
plaatsen betreft, de verschuiving naar
hogere inkomensgroepen is onmisken
baar.
Eigen nieuwsdienst
VLISSINGEN. De plannen om
tot oprichting van een roeivereni
ging op Walcheren te komen heb
ben vaste vorm aangenomen. Rond
de honderd belangstellenden zullen
maandagavond 15 juni in het hoofdkan
toor van de PZEM te Middelburg deze
plannen uitvoerig voorgeschoteld krijgen.
Mr. F. Ie Coultre, penningmeester van
de Kon. Ned. Roeibond. zal dan een
propagand'a-avond leiden.
Het werkcomité, dat inmiddels is op
gericht, is vol enthousiasme aan het
werk gegaan. Vele contacten werden ge
legd, waarbij vooral op het jeugdroeien
de nadruk is gelegd. Vele gunstige fa
cetten biedt ook de gereed'koming van
het Drie-eilandenplan, dat grote moge
lijkheden voor de recreatie biedt. Men
is van plan van de roeivereniging een
onderafdeling te maken van de vereni
ging voor watertoerisme „Scheld'e", die
dus bij haar 25-jarig jubileum een nieu
we afdeling krijgt.
Het werkcomité heeft goed vertrou
wen, dat reeds deze zomer met roeien
kan worden begonnen. Men kan zich na
melijk vrij gemakkelijk een botenbezit
verwerven door lening of overname. Bo
tenhuis en clublokaal' zullen onderdak
vinden op d'e plaats van de oude zwem
school te Middelburg. Inmiddels heeft
een groot Middelburgs bedrijf reeds een
gift van duizend gulden gestort; men
hoopt dat dit gebaar door anderen her
haald zal worden.
Advertentie
BERGEN OP ZOOM
door L. van Wallenburg
SINT ANNALAND
VIJFHONDERD jaar geleden lagen op de plaats,
waar nu Sint Annaland ligt, niets anders dan
schorren. De eigenaar was de bekende Bourgon
dische hertog Karei de Stoute, die tevens graaf
was van Holland en Zeeland. In een gulle bui
schonk hij de schorren aan zijn zuster Anna, die
ze liet indijken. Zo ontstond er vruchtbare land
bouwgrond. Er kwamen mensen wonen in dit An
na-land, er ontstond een dorpje en de vrome be
woners voegden naar de gewoonte van die dagen
het woordje „Sint" voor die naam van het dorp.
Het wapen laat ons Anna zien, maar een heel andere Anna, n.l. de
moeder van Maria. Als we goed kijken, zien we dat ze twee kinderen
draagt: haar dochter Maria en haar kleinzoon Jezus.
bm
VLISSINGEN. De heer A. Waas
dorp, onderwijzer aan de Jacob Cats
school verzoekt per 1 september van
deze functie te worden ontslagen. B. en
W. stellen voor, dit verzoek in te wil
ligen.
VLISSINGEN. Mej. M. Seybel, on
derwijzeres aan de Jan Ligthartschool
zal indien de raad daarmee akkoord
gaat met ingang van 1 september eer
vol ontslag worden verleend in verband
met haar benoeming tot onderwijzeres
aan de openbare lagere school 't Zand
te Middelburg.
MIDDELBURG. Aan de chr. kweek
school te Middelburg werd de akte-nut
tig handwerken behaald door de dames:
M. Bets, J. Jongstra, C. A. van Kamer
en A. J. Wattel te Middelburg, C. P.
Bliek, en M. E. Caljouw te Veere, N. van
Belzen en J. P. Geelhoed te Vlissingen,
C. P. van Kleunen en G. E. Spape te
Souburg. Drie kandidaten werden afge
wezen.
(Van een onzer verslaggevers)
GOES. Er zijn gemeentebesturen, die bijkans wonderen
verwachten van de aanwijzing der kerngemeente. Zij menen, dat
de deur naar grote welvaart door deze aanwijzing is open gegaan.
Ik deel dit enthousiasme niet en van sterke toeneming van indus
trialisatie als gevolg van de aanwijzing van een gemeente als kern
door de minister van Economische Zaken geloof ik voorlopig niets.
Men vindt misschien dat ik te pessimistisch ben. Laten we over
een jaar elkaar nog eens spreken.
De reisctub te 's-HEER ARENDSKER-
KE vergaderde dezer dagen onder voor
zitterschap van de heer J. Pik. Besloten
werd dit jaar een reis te maken naar
Bouillon met bezoek aan verschillende be-
vens ok nog geïllustreerd door andere zienswaardigheden in die omgeving.
Deze opmerking maakte de heer drs.
H. M. Franssen, lid van de Tweede Ka
mer der Staten-Generaal, oud-hoofdad
ministrateur ter provinciale griffie van
Drente en chef van het kabinet van de
Commissaris der Koningin in de provin
cie Drente in een causerie, die hij gis
teren hield voor de studiekring voor ge
meente-administratie en gemeente-finan-
ciën in de provincie Zeeland.
De heer Franssen wees er op. dat in
de loop der jaren de taak van de over
heid belangrijk is toegenomen. De over
heid heeft meer te doen dan het vervul
len van een nachtwakerstaak. Zij moet
zorgen, dat iedere burger een redelijk
bestaan heeft. Spr. meende dat de over
heid vier taken heeft: 1. Bewaren van
de openbare orde en veiligheid, 2. Re
geling van bepaalde sectoren van de
produktie, 3. Herverdeling van het na
tionale inkomen en 4. Het voeren van
een conjunctuurpolitiek. Dat de overheid
thans een veel omvangrijker taak heeft
dan in het verleden, houdt verband met
de tijd, waarin wij leven en hangt ook
samen met de opvattingen, die men
t.a.v. de functie der overheid koestert.
Talma wilde bijv. op het gebied van
de sociale wetgeving verder gaan, dan
men in zijn tijd wenselijk achtte.
Sprekende ever de industriekernen zei
de heer Franssen van het premiestelsel
voor industrievestiging weinig te ver
wachten. De bedragen tikken voor gro
te ondernemers niet door, en beïnvloe
den niet of nauwelijks de keuze van
een vestigingsplaats. De heer Franssen
zei deze opmerking mede te maken
naar aanleiding van ervaringen, die hij
in Drente had opgedaan. Voor kleine
industriën en voor een bepaald soort
bedrijven kan de premse misschien wel
de doorslag geven, doch de heer
Franssen vreesde, dat dit soort bedrij
ven niet de meest wenselijke is voor
een gemeente. Het komt wel voor, dat
deze kleine bedrijven na verloop van
enkele jaren ineenstorten. De gemeen
te, die een of meer geldleningen heeft
gegarandeerd, zit dan met de stroppen.
Meer geloof zou ik in het effect van
aanwijzing van kerngemeenten hebben
aldus spr., als bijv. aan te vestigen
industrieën werd aangeboden dat gedu
rende een periode van twintig jaar geen
sociale lasten betaald hoefden te wor
den. De overheid zou deze bedragen di-
rekt na ontvangst weer moeten restitue
ren. Daar heeft de directie van een
bedrijf veel meer aan, want daardoor
worden de kosten van de produktie in
de aanloopperiode gunstig beïnvloed.
Over de verbetering van de infra
structuur, d.w.z. het woon- en industrie
klimaat, van een gemeente zei de heer
Franssen dat het bedrag, da-t de mi
nister van Economische zaken hiervoor
beschikbaar heeft gesteld ongeveer een
ton per kern bedraagt. Van veel bete
kenis is zo'n bedrag niet, men kan er
hoogstens een tweeklassige school voor
bouwen. De gemeentebesturen zullén dan
ook, willen zij de infrastructuur verbe
teren, voor een belangrijk deel uit eigen
middelen moeten financieren en bij de
rijksoverheid aan dringen op hogere uit
keringen.
De heer Franssen pleitte verder voor
het op bepaalde terreinen vergroten
van de gemeentelijke autonomie. Waar
om is het nodig, aldus spr., dat de
begroting van de gemeenten door Ge
deputeerde Staten worden goedgekeurd.
Spr. zag het nut daarvan niet in. Even
min is het nodig, aldus de heer
Franssen, dat andere organen dan de
gemeentebesturen de huren van wonin
gen vaststellen. Op de provinciale grif
fies wordt nu veel gehakt op de bestu
ren van kleine gemeenten. Ten slotte
merkte spreker op dat het overweging
verdient de opbrengsten van grondbelas
ting en personele belasting geheel aan
de gemeenten ten goede te doen komen.
Op deze causerie volgde nog een ge-
dachtenwisseling. De vergadering stond
onder leiding van de heer R. A. J. den
Boer, burgemeester van Sas van Gent.
De secretaris, de heer L. A. v. Splunder,
secretaris,van de gemeente Koudekerke,
merkte in zijn jaarverslag op dat een
afdeling Schouwen-Duiveland is opge
richt. D'e aftredende bestuursleden, de
heren L. van der Hiele en L. A. van
Splunder werden herkozen.
Van een onzer verslaggevers
VEERE/YERSEKE. De
oesterproefnemingen in het Veer
se Gat zullen een bedrag vergen
van tien miljoen gulden. Een be
drag, dat volledig verantwoord
wordt geacht, vooral omdat er
veel vertrouwen in de proefne
mingen bestaat. Mochten de ex
perimenten slagen dan zal daar
na worden bekeken of de oester
cultuur ook elders kan gedijen.
Intussen is de mogelijkheid ech
ter niet uitgesloten, dat het
kweken van oesters in het Veerse
Gat van blijvende aard zal zijn.
Duidelijk is wel, dat niet de ge-
ROTTERDAM Geslaagd voor pro- J
paedeutisch examen in de economische hele bevolking van Yerseke die
wetenschappen N. van Antwerpen uit jn de oesterteelt werkzaam is dan
N1euwdorpenA.BruynzeeluitKruinin-jemplooi m1 kunnen ymden in
deze straks afgedamde zeearm,
maar naar wordt aangenomen
kan toch wel een jaarlijkse pro
duktie van drie miljoen oesters
worden bereikt. De huidige pro
duktie van oesters bedraagt 30
miljoen stuks per jaar. Deze me
dedeling deed de ir. J. G. Snip,
hoofdingenieur bij het bureau
van bijzondere werken bij de pro
vinciale Waterstaat, gisteren in
het gemeentehuis van Veere tij
dens het bezoek van een aantal
socialistische kamerleden aan de
Deltawerken.
In het gemeentehuis van Yerseke wer
den de leden der Staten-Generaal nog
dichter met hun neus op de oester- en
mosselproblemen gedrukt. In burgemees
ter A. C. Willemse ontmoetten zijn een
warm pleitbezorger voor de visserijbe-
langen in het raam van het gehele Delta
plan. De heer Willemse legde er nog eens
de nadruk op, dat de Yersekenaren nog
steeds een geperforeerde dam in de Oos
terschelde een denkbeeld van dr. P.
Korringa van het visserijlaboratorium in
IJmuiden voorstaan. Wanneer een der
gelijke dam er zou komen, zou de oester
cultuur behouden kunnen blijven. Hij
deed een beroep op de Kamerleden toch
vooral aan te dringen op volledige scha
devergoeding voor de betrokkenen. In dit
verband haalde hij een totaal bedrag van
150.000.000 aan, dat in het rapport-
Haccou wordt genoemd.
Men heeft in Zeeland plannen om tot
meer industrievestiging te komen. Welnu,
aldus de heer Willemse, Yerseke kan
daartoe een goede bijdrage leveren, mits
de aanleg van de nieuwe haven doorgaat.
Reeds sedert 1938 worden stappen onder
nomen om een nieuwe haven te verkrij
gen, maar tot nu toe is aan de plannen
geen uitvoering gegeven. De huidige ha
ven kan worden aangepast aan de indus
triële eisen, in plaats van een bergplaats
te worden voor de vissersvloot. Zouden
de schepen naar de Waddenzee verhuizen,
dan is er in elk geval een haven voor de
industrie. Er is een plan bij „Den Haag"
ingediend om de haven in D.A.C.W.-
verband te doen aanleggen, maar het
wachten is nog op de uitvoering.
MELISKERKE In de voltallige
raadsvergadering van Meliskerke. kwam
ter sprake de aan te voeren bezwaren
tegen de herindeling der gemeenten op
Walcheren in de Statenzaal op 15 juni
a.s. De burgemeester zal als gemachtigde
optreden.
Onverkort bleef men staan op het on
aanvaardbaar van het plan voor Melis
kerke. De bouwvordering werd gewijzigd
i.v.m. de elektrificatie in het herverka-
velingsgebied.
Voor het uitbreidingsplan werd een
perceeltje weiland aangekocht van de
heer A. Francke voor 3650 en groot
10 are. Een subsidie voor de aanleg van
de zuiveringsinstallatie groot. 80.000 gul
den is toegezegd, zodat nu spoedig grond
aankoop en aanbesteding zal plaats heb
ben. Bij de rondvraag vroeg de heer
Provoost een sirene voor brandmelding.
GOES. De burgemeester en wet
houder stellen de gemeenteraad voor te
besluiten tot het huren van de woning
J. A. v. d. Goeskade 73 en dit pand te
bestemmen als ambtswoning voor de
burgemeester, die thans tijdelijk aan
de Bergweg woont. De huur bedraagt
1041 gulden per jaar.
SOUBURG Aan 170 leerlingen van
lagere scholen is op het gemeentehuis
door waarnemend burgemeester A. H. S.
Stemerding het verkeersdiploma uitge
reikt, in tegenwoordigheid van afgevaar
digden van het Verbond voor Veilig
Verkeer en rijkspolitie. Aan 23 school-
lieren werd het dipoma met lof uit
gereikt.
GOES Aan het christelijk lyceum
voor Zeeland slaagden voor het eind
examen der afdeling gymnasium en ver
kregen het getuigschrift-beta: de heren
J. van Andel te Vlissingen en C. Hoo-
gendoorn en L. A. Verburg té Goes.
Burgemeester en wethouders van
WOLFAARTSDIJK hebben mej. E. van
Damme, typiste ter secretarie, met ingane
van 1 juli 1959 bevorderd tot Schrijver.
