teuws ui
it be kerk
en
KRIS
Reacties op brief van Barth
aan Oostduitse predikant
Mei.... dan tintien de gedachten
Ontmoetingen
150 groepen „kerkgangers" buiten J ongensbuitendag
de kerk in Rotterdam
Ook in 1958 toenemende vraag
naar bijbels in hele wereld
door Zeeland
Te weinig jongeren worden lid
van geref. mannenvereniging
Limburgse dominee
over processie
Ds. j. Boonslra deed
intrede in Middelburg
NIEUWBOUW NED. HERV. KERK
TEN ACHTER BIJ ANDERE KERKEN
CJV in Domburg
Uit de kerken
Dr. C. J. Goslinga 70 jaar
Kruistocht
In vele talen
Oecumenische Raad van
Kerken bijeen
Jaarvergadering
Int. Geref. Verbond
Generale Synode
der N.H. kerk
Stadhuis in Sluis
verder afgebouwd
Alleen "-de jeugd hééf t—
interesse voor verkeer
Wat doet de arts
aan een sterfbed?
baandag 1 juni 1959
ZEEUWSCH DAGBLAD
Pag. 7
Wanneer ds. G. van Veldhuizen
goed is ingelicht, bestaan er alleen al
in Rotterdam meer dan honderdvijf
tig groepen van enige betekenis, die
's zondags één of meermalen samen
komen om door schriftlezing, vormen
van prediking en gebed gesterkt te
worden in het geloof. Sommige groe
pen zijn groot, andere klein, naar het
is waarschijnlijk, dat ze samen meer
dan drieduizend .kerkgangers" berei
ken.
Zouden deze mensen zich bij ons
melden, schrijft de predikant in ..De
Rotterdamse kerkbode", dan zou er
met één slag een einde zijn gekomen
aan alle klaagzangen over slecht
kerkbezoek en zogenaamde ontkerste
ning. Maar zij denken daar mogelijk
niet aan, ofschoon ik tot deze groe-,
pen beslist niet de zogenaamde sec
ten reken, die de Hervormde kerk
principieel en beslist afwijzen De
vraag is: waarom denken ze daar
•niet aan?
Het is niet gemakkelijk om op deze
vraag een antwoord te zoeken. De
groepen zijn al dadelijk onderling
uitermate verschillend. Er zijn er,
waar uitgesproken de nadruk wordt
gelegd op de Pinkstergaven al be
doel ik weer niet de groep der Pink-
stergemeenten, die een eigen plaats
innemen. Er zijn er ook, waar oude I
schrijvers gelezen worden, en. waar
dus een totaal ander geestelijk kli-
maat heerst. In weer andere geval
len zijn bejaarde mannen, of ook
vrouwen de geregelde voorgangers en
voorgangsters; mensen met een op
recht geloof en met een grote levens
wijsheid. Weer elders staat de gezond
making in het middelpunt van de
aandacht. De groepen tieren in bij
kans alle delen van de stad. en ver
zamelen maatschappelijk zeer uiteen
lopende lieden. Soms zijn ze zeer ge
zond en hecht, maar het kan ook voor
komen. dat er voortdurende splitsin
gen en scheuringen aan de orde van
de dag zijn; dat ruzie op ruzie volgt
op een helemaal niet geestelijke"
manier. Hoe kan men al dergelijke
verschijnselen onder één nummer bren
gen. en met één verklaring volstaan?
Moeten we het verschijnsel verkla
ren vanuit sociologische achtergron
den? Er bestaat aanleiding om daar
in elk geval rekening mee te houden. I
De moderne stadsmens zoekt zo nu
en dan maatschappelijk èn geestelijk I
gelijk-gestemden. Hij is het moe om
altijd tussen de massa te verkeren.
De hele week lang brengt zijn arbeid
hem in aanraking met anders-denken-1
den zo die althans nog denken!
alsook met lieden, die er andere ma- j
nieren, zeden en gewoonten op na
houden. Om dan nog eens 's zondags
in één massale kerkdienst samen tej
worden gebracht met opnieuw alle
maal onbekenden, die zich ook alweer
anders gedragen en dat dan mis
schien nog onder het gehoor van pre
dikanten, die zich ook weer door voor
hem afwijkende gedragspatronen ken
merken. Onze vriend moet daar ten
slotte niets meer van hebben. Hij
zoekt een groepje van mensen van
gelijke beweging en inzichten, die bo
vendien min of meer van zijn slag eni
sooei-. zijn. Ja. ongetwijfeld speelt dit
een rol. Maar het verklaart zeker
niet alles.
Ds. Van Veldhuizen acht het ook
mogelijk, dat iets geheel anders een
rol speelt: De Rotterdammers zijn
van oudsher ,,van gevoelige huize".
Dat gevoelige heeft nu eens een be
vindelijk accent; soms neigt het naar
het extatische; dan weer grenst het
aan een zekere sentimentaliteit. Al
deze stromingen hebben, ondanks gro
te verschillen, gemeen, dat ze een
grote maat van bewogenheid zoeken:
een mens moet ergens diep geraakt
worden.
Een derde aanleiding tot deze
voortgaande vervreemding zit moge
lijk in de houding der kerk tegenover
kerkdiensten met een afwijkend pa
troon. Ik heb zelf nooit helemaal kun
nen doorgronden waarom bijvoorbeeld
sommigen uit de heel oude Vischnet-
garde zich zo gemakkelijk wat min
der waarderend kunnen uitlaten over
de kerk, waaruit dat Vischnet toch
voortgekomen is. Hebben zij het ge
voel gehad, dat die kerk deze bewe
ging, zoals ze in de jaren 1912 tot I
1922 ontstond, niet volledig als legi
tiem aanvaardde? Geestelijke winst:
heeft dat Vischnet zeker gebracht,
maar terwijl de een daardoor de weg
naar de kerk hervond, geraakte de
ander in een stroming, die van de
kerk afvoerde. En ik kan het ook
nooit duidelijk plaatsen, dat onze he
dendaagse kerkbode nog steeds wat
schichtig is uitgevallen wanneer het
In de wekelijkse rubriek Een Minuut
an Gemeentenieuws (Herv. gem. van
Maastricht! lazen we:
Zondagmorgen was de grote St. Ser-
vaasprocessie. Een kleurrijke optocht l
met interessante, met lieve, maar ook
minder lieve onderdelen. Ik weet het
dat velen dit alles uit het oogpunt van
folklore beschouwen, maar ze moesten,
bedenken, dat ze de R. katholieke kerk
hiermee onrecht aandoen. Een proces
sie betekent immers, volgens de r. ka
tholieke leer, dat Jezus Christus in
broodsgedaante uit de kerk op straat
wordt gebracht, dat de straat tot kerk
word en dat op een knielende houding
wordt gerekend. In de dorpen merkten
we dit laatste bijv. sterk. nl. dat men
onze aanwezigheid als oneerbiedig, ja
wat ongewenst beschouwt als we blij
ven staan.
Ik wil alleen een gedachte doorge
ven ter overweging. Deze geldt zowel
protestanten als rooms-katholieken. Ik
meen. dat de christenen, als ze ..op
straat" komen, wat minder demonstra
tief moeten doen en wat minder ge
wichtig. Zoals God onze Vader Zijn
Zoon in de wereld gezonden heeft, zo
wil Hij ook u en mij zenden. En voor
al ook in onze tijd moeten de kerken
niet denken, dal ze klaar zijn als ze
.,'t gelaat der kerk" verzorgen. Want
de make-up verbergt de rimpels en de
moeheid niet.
Op-straat-komen als christenen bete
kent: zo weinig mogelijk aandacht
trekken, maar dienen. Alle kerkelijke
bijeenkomsten moeten gericht zijn op
het dienen van de anderen. Ik geloof,
dat we ..Jezus Christus ronddragen
vergeeft u mij dit vreemde beeld
maar i.v.m. de processie-gedachte! als
we de mensen hoopvolle dingen zegg
als we hoopvolle daden verrichten en j
niet teveel aan kerk denken en aan
zieltjes. Jezus Christus is onder de,
mensen, als er iemand alle liefde, j
aandacht en tijd geeft (en geld mis
schien of gastvrijheid). Ik weet het,
dit stukje is te kort. Maar u begrijpt
me; zonder wierook, zonder kerkelijke
betweterigheid of plechtigheid. Bewaar
het knielen voor de binnenkamer, waar
de anderen u niet bekijken, of bewaar
het voor uw samen-zijn met mede-chris
tenen.
lerlei rand
gaat.
Ondertussen is
iets heel anders
r natuurlijk
het geding.
Van eeii onzer verslaggevers
MIDDELBURG. Ds. Jac. Boon
stra. tot voor kort gereformeerd predi-i
kant te Zwaagwesteinde, deed zondag-1
middag intrede als predikant te Middel-:
burg. In de morgendienst werd hij be-;
vestigd door zijn schoonvader, ds. N.
Willemse uit Arnhem.
Ds. Boonstra had als tekst Johannes J
15 25 en 26 gekozen, waar de Heiland
spreekt over het getuigen, ook al zal de
wereld u haten. Ds. Boonstra zette uit
een, hoe het getuigen van het woord
van God door de dood kan gaan. Maar.
i - zo ■zei de predikant. Christus heeft Zelf
noe n" C>KlbS' neZe ff w/orc?d(en gehouden inh t v00rbeeld gegeven. De kerk is met
nog Domburg. Deze dag begint met een groot pinksteren de hand van Christus ge-
h-an opdrachtenspel, verder staan er verschil-
MIDDELBURG. De ring van C.J.V.-
jongensleiders op Walcheren organiseert
om de officiële aankondiging van al- 0p zaterdag 11 juli een jongensbuitendag1
en buitengewone diensten voor de leden van alle bij haar aangeslo-
het zijn. dat deze groepen, waarover lende spelen op het programma. Tot slot
ik spreek, binnen de kerkmuren ac- zal er een verhaal worden verteld.
centen missen, welke wij ten onrech-
te verwaarlozen? Misschien zijn er
onder hen. die dit stukje lezen, men- De ring Walcheren van het C.J.V. zal
sen. die tot deze groepen behoien en op 3 juni een volksdansavond organise-
die daarop ronduit ..Ja. antwoorden. ren in het verenigingsgebouw te Seroos-
Het kan ook best wezen^ dat aanhan-j^gj.^g ^ej. D. Dekker uit Kloetinge, lid
gers van deze bewegingen geen enke-i
le lust meer gevoelen om ooit een
kerkbode in te kijken.
Maar als sij dit zouden lezen, zou
{van de prov. commissie, zal hierbij de
leiding hebben.
Voor f 428.90 brachten de dames van
het Nederlandsch Bijbelgenootschap, die
Ik hen toch één dine ter over- met een bijbelwagen in HoedekensUerke
weging geven. Dit:
het geheel der kerk
mogen we ooitj
loslaten om ons
waren aan bijbels en boeken aan de man.
Tot kerkelijk ontvanger van de Herv.
zelf veilig en genoeglijk in een krin-gemeente te St. Annaland ia benoemd de
getje op te bergen en het daar goed heer j Leune
te hebben? Is dat enerzijds geen te
ken van ondankbaarheid jegens die
kerk, die dan toch maar door de
eeuwen heen het getuigenis omtrent
de opgestane Heer heeft bewaard en
doorgegeven en zo de voedingsbodem
is geweest en gebleven óók van deze
groepen? En is het aan de andere
kant geen teken van gebrek aan ver
antwoordelijkheid om die kerk dan
maar verder aan haar lot over te la
ten?
Nog één kant van dit verschijnsel
wil ik niet onvermeld laten: hoe zeer
me eensdeels deze stille en geruisloze
afscheiding, waarbij geen lidmaat
schappen worden opgezegd en waar
bij men slechts zwijgend héénging.
pijn doet. tegelijk verblijd ik me er-1
over, dat er zovelen het heil zoeken
en belijden De wijze, waarop zij.dit'
doen. vervult me wel met onrust: ik j
zie de vele gevaren, die juist deze
groepjes bedreigen; ik zie ook de on
zekerheid, die ze tweeg kunnen bren-l
gen. Maar het feit op zichzelf doet me
iets begrijpen van Gods troostwoord
tot een neerslachtig profeet over de
duizenden, die, hoe onbekend en hoe j
onvindbaar, tóch hun knieën niet voor,
Baal gebogen hebben.
worden, die een greep naar de wereld
doet.
Na de preek werd gezongen: ..Leer
mij o God van zaligheden, mijn leven
in Uw dienst besteden".
Ds. J. Ytsma sprak namens de col-,
lega's uit Middelburg. Hij noemde ds.
Boonstra o.m. ..een dominee voor het
televisietijdperk", doelende op de vele,
pakkende beelden, die ds. Boonstra in]
zijn preek verwerkte. Ds. J. Dondorp
van Domburg sprak namens de classis,
ds. K. van Houte namens de hervorm
de collega's en het convent van Mid
delburgse predikanten. De burgemees
ter. mr. Joh. de Widt, woonde de dienst
bij.
UTRECHT. De Ned. Herv. Kerk
zal in de komende tien jaar onge
veer 160 kerken moeten bouwen. Bij
het opstellen van liet bouwprogram
is rekening gehouden met de groei
van het westen, het Deltaplan, de
ontwikkelingskernen in noord- en
oost-Nederland, de verdere droogma
king van de Zuiderzee en de norma
le groei van de gemeenten.
Aldus een mededeling van prof. dr.
ir. H. G. van Beusekom, voorzitter
van de Vereniging van Kerkvoogdijen
in de Ned. Herv. Kerk, bij de ope
ning van de algemene vergadering
van de vereniging die zaterdag in
Utrecht is gehouden.
Prof. Van Beusekom vestigde de
aandacht op de kerkbouwactre 1959.
die van de gemeenteleden tenminste]
eenmaal een half procent van hun
jaarinkomen vraagt.
Hij verklaarde, dat er na de be-:
vrij ding al veel is gedaan aan de res-l
tauratie en de bouw van kerken. Op
enkele monumentale kerkgebouwen na,
is alle oorlogsschade, die honderden
kerkgebouwen omvatte, nu vrijwel ge
heel hersteld. Voorts zijn na de bevrij
ding 122 normale restauratiegevallen
voltooid, 52 door de oorlog totaal ver
woeste kerken herbouwd en 81 nieuwe
kerken neergezet.
Prof. Van Beusekom zei, dat de
Ned. Herv. Kerk voor wat de nieuw
bouw betreft achter is gebleven bij
de Gereformeerde en de Rooms-Katho-
lieke Kerk. Dit is, volgens hem, ech
ter een gevolg van het feit, dal de oor
logsschade bij de Ned. Herv. Kerk ve
le malen groter was,
teerd en geschoven wordt, zijn, naar
zijn mening, toevertrouwd aan de zor
gen van de Kerk.
De ontvolking van het platteland in
sommige gebieden vervult het bestuur
van de vereniging van kerkvoogden
met veel zorg.
Prof. Van Beusekom concludeerde,
dat de taak van de kerkvoogd moei
lijk en zwaar blijft, dat zij waakzaam
heid en paraat zijn eist, maar ook
voortdurende bezinning op de financië
le basis van de Ned. Herv. Kerk en
op de prioriteit van het werk.
8®*;.
GEREF. KERKEN
Beroepen te Ameide en Tienhoven:
J. den Besten te Dirksland. Bedankt
voor Gemeren (tbez.): G. M. van Die-i
ren te Ede.
Aangenomen naar De Lier; H., B.
Weijland te Nieuwer-Amstel-noord.
Kleine gemeenten
AMSTERDAM. De jaarvergade-
ring' van het Nederlands Bijbelgenoot
schap wordt woensdag 17 juni a.s.
gehouden in de kerk van de Doops
gezinde Gemeente te Amsterdam. De
heren ds. R. D. Zeeuw, mr. S. P.
van Eeghen en dr. A. A. Koolhaas
hebben zich niet herkiesbaar gesteld
als lid van het hoofdbestuur, zodat
op deze vergaderingen in die vaca- j
tures zal worden voorzien. Tijdens de
middagbijeenkomst n de Advent
kerk) zal de bijbelvoorziening in Bel
gië worden belicht.
Het 144e jaarverslag van het Bijbel
genootschap over 1958 maakt gewag
van een groeiend ledental (met ruim
1500 in de circa 800 plaatselijke afde
lingen) en van velerlei activiteiten op
Enkele maanden geleden schreef
een Oostduitse predikant een brief'
brief aan Karl Barth, waarin hij in
de vorm van acht vragen raad vroeg
inzake de manier waarop christenen
zich achter het IJzeren Gordijn moe
ten gedragen. De Amerikaanse pers
heeft enkele losse passages uit het
antwoord van Barth gepubliceerd, die
in de Verenigde Staten heftige kritiek
uitlokten.
De brief in zijn geheel admet ech-j
ter een andere geest dan deze op eenj
sensationele wijze uit het verband ge-
rukte fragmenten doen vrmoëden. I
Barths uitvallen tegen het Westen j
moet men dan ook in het verband
van de gehele brief zien, die uit vier)
delen bestaat. Barth begint met dej
Oostduitse dominee te groeten en een?
korte uitleg te geven waarom hij over;
de communistische situatie in Europa;
heeft gezwegen. In de tweede plaats
volgt dan het hoofdgedeelte van de]
brief, bestaande uit aansporing, raadj
en bemoediging aan een medechristen'
in een moeilijke situatie. Ten derde
beantwoordt Barth in het kort de acht
vragen (het gedeelte, dat het meest
door de Amerikaanse pers werd aan
gehaald). En ten slotte de slotbegroe-
ting met de dringende raad aan de
Oostduitse predikanten eraan te de
ken. dat hun collega's in West-Duits-
land ook met moeilijke problemen
hebben te kampen, verbonden aan de
verkondiging van het evangelie in hunj
situatie.
Het Amerikaanse blad Christianity
and Crisis", een christelijk opinie-blad
acht het niet verstandig om alleen
negatief te reageren op de voor
eloof, wetende, dat aan uw broeder
schap in de wereld hetzelfde lijden
wordt toegemeten."
Terecht wil Barth aantonen, dat de
„brullende leeuw" niet eenvoudigweg
met het communisme over één kam
kan worden geschoren en ,eder-
staan" niet eenvoudigweg anticom
munistisch zijn is. Want de ware
„brullende leeuw", de werkelijke dui
vel, de werkelijke anti-Christ is wel
licht veel moeilijker te onderscheiden,
en deze tegenpartij zou in het Wes
ten wel eens in een betere vermom
ming verhuld kunnen zijn dan het
communisme. De „brullende leeuw",
moeten we evenzeer aan onze-^ijde;
van het IJzeren Gordijn weerstaan'.
Aldus een gedeelte uit het commen
taar van Christianity and Crisis op de
bekende brief van Barth aan een pre
dikant in Oost-Duitsland.
Dr„ C. J. Goslinga te Vreeland, eme
ritus predikant van de gereformeerde
kerken, hoopt zondag 31 dezer zeven
tig jaar te worden. Hij werd uit een
predikantsgezin te Bolsward geboren,
studeerde aan de Vrije Universiteit te
Amsterdam, waar hij op 25 mei 1923 op
een proefschrift getiteld: Nahums Gods.
spraak tegen Ninivé, promoveerde tot
doctor in de theologie. Hij werd op 16
augustus 1914 door zijn vader beves
tigd als predikant van de gereformeer
de kerk te Molenaarsgraaf en Brand
wijk. Op 12 oktober 1919 verwisselde de
jubilaris deze gemeente met die van
het Oosthem (cl. Sneek) en ten slotte dien-
Westen weinig vleiende brief van
Barth. Het schrijft na enige kritiek
te hebben geoefend, dat het centrale
edeelte van de brief in het bijzon
der een boodschap bevat zowel voor
het Westen als voor het Oosten, een
boodschap, waarvoor we dankbaar
moeten zijn.
..Omdat Barth werkelijk een aantal
onvriendelijke dingen zegt over het
Westen en omdat hij werkelijk Ameri
ka met ,,de vleespotten van Egypte'
vergelijkt, moeten we ons realiseren,
dat dit inderdaad de wijze is, waarop
vele Europeanen ons bezien. Het kan
voor ons moeilijk te begrijpen zijn
waarom anderen het moeilijk vinden
te keizen tussen Oost en West, maar
het klaarblijkelijk moeilijke en de fout
ligt althans ten dele bij onszelf.
de hij bijna negenentwintig jaar de
gereformeerde kerk te Buitenpost, waar
hem met ingang van 1 september 1954
emeritaat werd verleend. Na zijn eme
ritaat vestigde dr. Goslinga zich te Vree
land, waar hij thans nog hulpdiensten j
verricht.
Tijdens zijn langdurige ambtsbedie-j
ning te Buitenpost heeft dr. Goslinga
meer dan vijfentwintig jaar Hebreeuws
gedoceerd aan het Gereformeerd gym
nasium te Huizum (Leeuwarden). Ver-j
der was hij vele jaren voor de generalei
synode scriba van de deputaten voor
de zending; voorzitter van de Vereni
ging voor christelijk Hollands onderwijs
op het Friese zendingsterrein en voor-I
zitter van het district Buitenpost van1
Gereformeerd schoolverband.'
Behalve zijn dissertatie verschenen
Wat hij (Barth) ziet, moet de reali-| verder van zijn hand verscheidene bij
teit dichter benaderen dan wij graag belsludies en -verklaringen. Dr. Goslin-
w ill en toegeven.
De brief kan ons beter leren be-
rijpen waarom Barth en anderen er
stichtelijk voor bedanken in een ab
solute keus van West tegenover Oost
te worden neergetrokken. Barth maakt
in zijn brief duidelijk, dat hij de tak-
tiek van de communistische staat even
zeer betreurt als wij en dat hij niet
blind is voor de euvelen die deze staat;
vertegenwoordigt. Maar hij wiel niet'
dat dergelijke gevoelens door de voor-j
vechters van wat hijn oemt een pri
mitief anti-communisme dusdanig wor
den gebruikt, dat de zaak van het Wes
ten getooid wordt met het aureool van
een heilige kruistocht telen het vol
strekte kwaad. Barth waarschuwt ons
terecht voor onze neiging om onze!
zaak steeds meer te vereenzelvigen
met ..het goede". Hij moge minder
duidelijk dan wij zouden wensen in
zien, dat wij erkennen, dat onze poli
tieke beslissingen in nevelen gehuld
zijn. maar hij ziet met grote helder
heid. dat geen enkele politieke keuze
veel eigengerechtigheid wettigt.
De belangrijkste bijdrage van Barth
is eenwei de grootse wijze, waarop
hij een bijbelse basis legt voor het le-i
ven in een tijd van beroering. Dit deel
van het document zal waar blijven en
relevant tot lang nadat de specifieke:
problemen, die de aanleiding waren,
voorbij zijn en vervangen door ande
re specifieke vraagstukken. Hier zien
we hoe bijbels geloof op een praktisch
helpende wijze in verband gebracht
kan worden met de zich voordoende
situatie van het ogenblik. Het evan-
elie blijft waar, ten spijt van uiterlij
ke omstandigheden, die haar waar
heid loochenen. Dit is nog altijd Gods
wereld, alle tekenen van het tegen
deel ten spijt. Het geloof kan vandaag
mensen in wanhopigmakende omstan
digheden aanspreken op precies de-
zelde wijze als vroeger. Barth hecht
grote betekenis aan 1 Petrus 5:8-9:
..Wordt nuchter en waakzaam. Uw te
genpartij, de duivel, gaat rond als een
brullende leeuw, zoekende wien hij zal
verslinden. Wederstaat hem, vast in het
ga was ook medewerker aan de bijl
Kok N.V. te Kampen verschijnende uit
gave van de Nieuwe Bijbelvertaling met
kanttekeningen.
het gebied van bijbeluitgaven en ver
talingen. De al'in 1957 geconstateer
de verhoogde vraag in de wereld
naar bijbels (een gevolg van het af
nemen analfabetisme, de grotere
politieke zelfstandigheid in vele lan
den en de voortschrijdende techniek)
zette zich in 1958 voort.
De koopkracht steeg in '1958 nau
welijks, zodat de inspanning, die ver
eist is om aan de gestegen vraag te
gen vaak te lage prijzen te voldoen,
toenam.
In Indonesië blijkt voor alle daar
gangbare bijbeluitgaven een dermate
grote belangstelling te bestaan, dat
het bijna ondoenlijk s enige voor
raad te vormen. Een tweede druk
van de in 1957 verschenen Indonesi
sche bijbel (z.g. Klïnkert-Bode) bleek
noodzakelijk.
Gelet op de bescheiden koopkracht
in Azië en op de dalende koopkracht
van de munteenheid vergt het opvan-
gen van de toenemende verschillen tus
sen produktiekosten en opbrengsten
van giften of verkoop een steeds in
tensiever beroep op meelevenden el
ders. met name in Europa en Noord-
amerika.
Op Nieuw-Guinea zal het bijbelge
nootschap binnenkort een eigen bijbel
depot kunnen openen. De bijbelver
spreiding aldaar beweegt zich in een
stijgende lijn. In Suriname is een tij
delijke bijbelkiosk gevestigd in een
pand midden in Paramaribo.
Zowel aan de zorg voor de Neder
landse tekst van de bijbel als aan ver
talingen van dit „Boek der Boeken"
wordt nog steeds met voortvarend
heid gewerkt. In 1958 voltooide de
NBG-taalafgevaardigde in Suriname,
dr. J. Voorhoeve, de concept-verta
ling van het bijbelboek „Handelingen"
in het Sranan (neger-Engels) en
maakte hij een begin met de verta
ling van ditzelfde boek in het Sara-
maccaans, de taal van de bosnegers.
Voorts verschenen vertalingen van
bijbels of bijbelgedeelten in het Sun-
daas, Timorees, in Kapauka (Wissel
meren, Nieuw-Guinea) en in Bamileke
(Frans-Kameroen)
In 1958 heeft het bijbelgenootschap
25.450 minder bijbels en bijbelgedeel
ten verkocht dan in 1957, doch de
waarde van deze totale verkoop in
1958 (ruim 880.000) was bijna
44.000 hoger dan in het voorgaande
jaar. In 1958 zijn n.l. over het alge
meen duurdere uitgaven verkocht dan
in 1957. De omzet van de beide col-
portageauto's bedroeg in 1958 bijna
110.000, dat is ruim 17.000 meer
dan in het jaar daarvoor.
Uit een onderzoek naar het bijbel
gebruik in een twaalftal Nederland
se gemeenten is de noodzaak geble-1
ken van meer hulpmiddelen bij het
bijbellezen.
Het jaarverslag vermeldt
voorts, dat bijna 300.000 bijbels,
Nieuwe Testamenten of andere
bijbelgedeelten in de Neder
landse taal van de persen kwa
men in 1958. In het Fries ver
scheen het Evangelie van Mar
cus in tijdschriftvorm onder de
titel „In nij bigjin" (oplage
14.850). Voorts kwamen gereed
30.000 Indonesische bijbels,
79.000 Indonesische Nieuwe Tes
tamenten in verschillende for
maten, 15.000 schriftgedeelten
in het Bugisch, eenzelfde aan
tal in het Makassaars en 7500:
Evangeliën naar Johannes in:
Papiamento.
Zware taak
De sociale en economische spannin
gen en veranderingen van onze tijd
stellen de Kerk voor een zware taak,
aldus prof. Van Beusekom. De ge
daante van ons land verandert in kor
te tijd ingrijpend, het levensmilieu
en de levensomstandigheden van gro
te groepen van ons volk worden ra
dicaal gewijzigd.
Hij zei, dat mensen losgerukt wor
den uit hun vertrouwde dorpsmilieu,
onbarmhartig worden overgeplaatst
naar flatwoningen in grote steden,
waar niemand hen kent. Hij voegde
hieraan toe, dat er van oost naar west
en van noord naar zuid wordt gescho
ven, alsof het niet om. mensen ging
maar om auto's op een parkeerterrein.
Alle mensen waarmee geëxperimen-
UTRECHT. In de maande
lijkse vergadering van de Oecu.
menische Raad van Kerken,
die in Utrecht werd gehouden,
heeft drs. H. M. de Lange, se-
cretaris van de commissie voor
sociale zaken van de Oecume'
nische Raad meegedeeld dat
over enkele weken een rapport
over welvaart en welvaarts-
denken" van deze commissie
zal verschijnen.
Drs. De Lange heeft de Oecumeni
sche Raad voorts op de hoogte ge
steld van de stand van de studie over
snelle sociale veranderingen die door
de Wereldraad van kerken wordt on
dernomen. Opvallend bij deze studie
is dat Nederlanders in dit verband
weinig bijdragen leveren, zeide hij.
In Evanston, tijdens de tweede as
semblee van de Wereldraad van Ker
ken is het vraagstuk over de gebieden
in snelle sociale veranderingen voor
het eerst geformuleerd. Het proces
dat zich in Europa gedurende enige
eeuwen afspeelt vindt veel sneller
voortgang in delen van Azië, Afrika
en Zuid-Amerika. In 1955 besloot men
alle studie van de sociale afdeling van
de Wereldraad aan de problemen van
dit vraagstuk te wijden. De bedoeling
was om een gemeenschappelijke oecu
menische overtuiging' te wekken, zo
wel in het westen als in de gebieden
die dit in het bijzonder betreft. Een
groot aantal conferenties werden ter
plaatse belegd en daaruit kwam in
1956 een studie naar voren. Men ves
tigde daarin de aandacht op het na
tionalisme in deze landen en men stel
de de noodzaak van studie over de be
volkingsgroei en de geboortebeheer-
sing op de voorgrond. Verder wees
men op de noodzaak van prijsstabili-
satie. In deze gebieden is de kerk
steeds in een minderheid, soms met
sympathie aanvaard, soms geduld,
soms afgewezen. Indrukwekkend is in
deze studie, met welk een hartstocht
men probeert de werkelijkheid te
kennen. Het team, waaraan vooral
prof. dr. E. de Vries en dr. Paul
Abrecht deelnemen, hoopt in 1960 met
een rapport te komen, waarin de
vraag beantwoord wordt, hoe de ker
ken helpen kunnen,aldus drs. De Lan
ge in zijn toelichting.
De Oecumenische Raad besprak
ten slotte op zijn vergadering de con
cept-brief aan de kerkeraden en
kerkbesturen van de bij de Raad
aangesloten kerken. In deze brief
worden deze lichamen opgewekt tot
het zoeken van contacten met plaat
selijke kerken van andere denomina
ties. Verscheidene mogelijkheden voor
dergelijke contacten worden er in
aangewezen.
1VTU IK DIT schrijf is het een prachtige morgen in mei.
■t Het licht tintelt van jeugd. Blinkend van licht zijn
de witte vleugels van de duiven die stoeiend overvliegen.
En ook het meisje dat ginds juist voorbijloopt, wordt door
dit licht aangeraakt, zodat haar rosblonde haar een kroon
van goud wordt. En terwijl ik mijn raam hoog opschuif,
zie ik de eerste vlinders reeds spelen bij de vergeet-mij-
nieten. Verborgen in een oude vlierstruik, opzij van mijn
huis, zit merel te fluiten. Als ik goed oplet zie ik het
goudgeel van zijn snavel en het diep-zwart van zijn veren
schemeren tussen het groen. Even later hupt hij met
verende sprongen de tuin in, speurend naar voedsel. Hij
blijft staan bij de fiere lupinen, die met fel-gele kaarsen
staan te branden in het licht van mei. Zoeven heb ik het
onovertroffen versfragment van Gorter uit zijn bekende
Meigedicht zitten lezen: Licht en muziek in woorden ge
kristalliseerd.
Ken nieuwe lente een nieuw geluid:
Ili wil dat dit lied klinkt als hel gefluit,
dal ik vaak hoorde voor een zomernacht
in een oud stadjelangs de watergracht
In huis was 'l donker, maar de stille straal
vergaarde schemeraan de lucht, blonk laat
nog licht en viel een gouden blanke schijn
over de gevels in mijn raamkozijn.
Dan blies een jongen als een orgelpijp,
de klanken schudden in de lucht zo rijp
als jonge kersenen een lentewind
in 'l bosje opgaat en zijn reis begint.
Hij dwauld' over de bruggen, op de wal
van *t waterIdngzaam gaande, overal
als een jonge vogel fluitendonbewust
van eigen blijheid om de avondrust.
En menig moe man, die zijn avondmaal
namluisterde, fis naar een oud verhaal,
glimlachend, en een hand die 't venster sloot,
talmde een poze wijl de jongen floot.
LTET IS NU geen avond, het is morgen, maar die lijsttr
1 van zoëven deed mij aan de fluitende jongen uit
Gorters vers denken en ik heb geluisterd en mijn glimlach
vertrouw ik hier aan dit papier toe.
Nu even niet gedacht aan de grote droogte en de schrale
wind en niet aan de oude mensen die met gemelijke
blikken aan de overkant van de straat lopen en aan de
grote wegen met het achter elkaar aansnorrende verkeer
en aan de stank van stof en benzine.
Straks trek ik de polder in en zoek het wijde water op.
Ik zal luisteren naar de leeuweriken en de grutto's en
speuren in het kristal-heldere water van de wetering
waar de snelle vissen met elkaar hun liefdesspel spelen.
Want:
vreugd is het in de grote wei te staan
water en bloei en lucht zo ver men ziel
het oog speurt hoe de vogels overgaan
en wet zijn scherpte aan een vrij gebied.
IlilllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllillllllllltlllllllllllllllllinillllllllllllllllllllllilllillHI
lllllllllllllllllllllllllllllilllllllllllllllllfllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllilllllllllllllllllllllllllllll
Vreugd is hetom waar levend water vliet
le zwemmenwijd de armen uit te slaan:
dan tintien de gedachten men geniet-
hun sterke stroom zo vrij te voelen gaan.
Ja. de dichteres van dit vers, Ida Gerhardt, wist het
wel en met haar gelukkig ook nog vele andere mensen
Want zeker zal men hier verstaan
geknield tussen wal groeit en leeft
hoe God het schoonste zingen geeft
bij water, bloeiend kruid en riet
om niet.
X
Ds. F. Hoekstra hield in de mid
dagbijeenkomst een referaat over de
reorganisatie van de pastorale verzor
ging van de kleine gemeenten. Hij
ging hierfeij nader in op een rapport
van een commissie van de Generale
Synode van de Ned. Herv. Kerk over
dit onderwerp.
Ds. Hoekstra stelde, dat sanering
van de pastorale verzorging van de
kleine gemeenten alleen dan doeltref
fend en voor langere duur kan geschie
den, wanneer binnen de grenzen van
een kerkprovincie niet alleen in de
naaste omgeving van de bedreigde ge
meenten naar een oplossing wordt ge
zocht, maar ook bredere verbanden in
overweging worden genomen.
te
AMSTERDAM. Tijdens een
Arasterdam gehouden vergadering van
de afdeling Nederland van het Inter
nationaal Gereformeerd Verbond heeft
de algemeen secretaris dezer organi
satie, dr. J. D. Dengerink, in een uit
eenzetting over hel toekomstperspec
tief opgemerkt, dat er reeds geduren
de een lange periode een herlevende
belangstelling voor het gereformeerd
protestantisme, voor het bijbels-refor
matorisch christendom in de wereld is
te constateren.
Het werk van de thans zes jaa*
functionerende I.A.R.F.A., de Interna
tional Association for Reformed Faith
and Action", heeft in ruime verschei
denheid van landen weerklank gevon
den. Het doel van deze wereldorgani
satie is om met verschillende midde
len en langs allerlei wegen het gees
telijk leven in bijbels-reformatori
sche geest te stimuleren en te ben
vloeden. De I.A.R.F.A. wil zijn een
door een gemeenschappelijke geloofs
overtuiging gedragen werkverband.
Het volgende internationale congres
zal in augustus 1961 in Engeland wor
den gehouden met als thema „De
autoriteit van de bijbel voor deze
tijd".
Nederland heeft in de voorbereiding
van de verdere ontwikkeling van het
werk van dit internationaal verbond
een zeer belangrijk aandeel gehad. De
zelfstandige Nederlandse afdeling van
de I.A.R.F.A. kwam in 1956 tot stand.
Volgens dr. Dengerink rijst de
vraag tot versterking van de banden
tussen de christenen van bijbels-refor
matorisch signatuur in ons land. In de
nog actieve christelijke kring is er
het gevaar dat secondaire zaken wor
den tot primaire en omgekeerd. Spre
ker wees er op, dat er een duidelijke
afbrokkeling plaats vindt naar zgn.
neutraal terrein en dat ook de chris
telijke organisaties zelf worden be
dreigd door het verlies van haar or
ganisch karakter.
Daartegenover constateerde de se
cretaris als lichtpunj. Jiet groeiend ge-,
voel van onbehagen'en de toenemen
de verontrusting over de geestelijke
ontwikkeling van het christelijk leven
van velen. Er is volgens spreker een
groeiend verlangen naar een diep
gaand bijbels-reformatorisch reveil,
geldt voor alle kerken der reformatie
in ons land.
Spreker achtte het niet uitgesloten
dat. bij een zich doorzettend reveil
heel wat traditionele scheidslijnen,
ook tussen de kerken zullen komen te
vervallen en daarvoor nieuwe in de
plaats zullen komen,
Ir. R. Plomp uit Zeist sprak tijdens
de middagvergadering over: Onze in
ternationale ontmoetingen: een refor
matorisch appel.
De internationale congressen, zoals
het Internationaal Gereformeerd Ver
bond deze regelmatig organiseert, blij
ken, volgens de heer Plomp, in de
praktijk steeds van grote betekenis te
zijn. Deze ontmoetingen van reforma
torische christenen uit vele landen zijn
vcor een ieder een appel om zich in
denken en handelen steeds weer te
oriënteren op het woord van God,
daarbij dankbaar gebruik makend van
het vele. dat ons in de reformatie van
de 16e eeuw geschonken is.
"s-GRAVENHAGE. De Generale
Synode der Ned. Hervormde Kerk zal
van 22—27 juni 1959 op Woudschoten
te Zeist vergaderen.
De agenda vermeldt een aantal aan
vullingen en wijzigingen van de kerk
orde, waarbij o.a. voorstellen van de
commissie voor de reorganisatie van
de pastorale verzorging van kleine ge
meenten.
De Synode zal zich verder bezighou
den met de toekomstige herziening
van het Psalm -en Gezangboek. Voorts
zullen verslagen van een aantal or
ganen van bijstand behandeld worden.
0 De afdeling AAGTEKERKE van de.
N.C.V.B. vergaderde onder leiding vant
mevrouw Vos-Schout. Ds. Dondorp uit#'
Domburg sprak over „Het leven van Cal-,
vijn". S
0 De leden van de N.C.V.B. te Arne-<
muiden vergaderden onder leiding van
de presidente, mej. M. van Donk. Ds.v
J. T. Doornenbal gaf een uiteenzetting
van het kerkelijk leven in Amerika.
0 De afdeling Stavenisse van de
N.C.V.B. hield haar maandelijkse verga
dering. De spreekster was mevr. Jonger:
jan-De Groot, die een lezing hield over
haar eigen werk.
0 Tot kerkelijk ontvanger, tevens ad
ministrateur der Ned. Herv. kerk te St.-
Annaland is benoemd de heer J. Leune
dldcicir,
De stand van de vrijwillige bijdra
gen in het te St.-Annaland in het Jeven.
geroepen bouwfonds ter financiering van
de uitbreiding der Ned. Herv. kerk is
momenteel f59.389,16.
SLUIS. In de gisteravond gehou
den raadsvergadering ging de raad
akkoord met het voorstel van B. en
W. om de verdere afbouw van het
stadhuis onderhands te gunnen aan
de firma D. Huurman te Delft voor
de som van 235.400. Dat bedrag ligt
ruim 5000 lager dan begroot was.
Burgemeester P. F. van Hootegem
deelde mede, dat n.a.v. het adres van
de bewoners van St. Anna ter Muiden
met betrekking tot hef stilstaan van
het uurwerk op de toren van de Ned.
Herv. kerk een gesprek heeft plaats
gehad met de kerkeraad der Ned.
Herv. Gemeente. Uit dit gesprek is-
een voorstel gegroeid, dat gedaan -is^
aan de kerkvoogdij. De burgemeester
zal in de volgende vergadering meer
concreet op deze materie ingaan. "De?'
raad had geen bezwaar tegen de ver
hoging van de wethouderssalarissen. I
Een verzoek van de gebr. Van de Poel
uit Terneuzen om optie op een aantal i
percelen grond voor de bouw van j
tien woningen langs de nieuw aan te
leggen weg, die de verbinding moet J
vormen van de RidderstraatNieuw- i
straat werd aangehouden, omdat de j
juiste grondprijs nog niet is bepaald.
De verbinding KruisdijkHeille is j
dringend aan verbetering toe. Deze
weg is echter eigendom van Het Vrije j
van Sluis. De raad ging akkoord met!
het voorstel van B. en W. om in be-
ginsel te besluiten tot overname van
deze weg. Het waterschap vraagt een i
afkoopsom van 43.000. De herstel-
kosten van deze weg worden gëfaamd
op 250.000 tot '3Ö0.OOÖ.
'W* V j
i J ■.wiv.ti - -
.V
Van onze correspondent
TERNEUZEN De plaatselijke afde
ling van Veilig Verkeer hield een leden
vergadering onder leiding van de voor
zitter, ir. F. J. de Nie.
Mededeling werd gedaan o.m van een
verplichte verkeerscursus voor het onder
wijzend personeel. Uit het financieel jaar
verslag bleek dat een bedrag in kas is
van f 596,42. De gehouden tentoonstelling
bleek geen succes. De secretaris vertel-
de in zijn jaarverslag, dat de schooljeugd
veel interesse toont voor de verkeerscur
sus. De ouden hebben helemaal geen be
langstelling. Een verkeerscursus voor hen
kon door geringe deelname van hen niet
doorgaan. Het ledental was iets terug
gelopen tot 623.
Hulde werd gebracht aan de korpschef
van de gemeentepolitie en zijn manschap
pen, alsmede aan het gemeentebestuur
voor de ondervonden medewerking. De
aftredende bestuursleden K. Reynders, C.
J. Udo en A. F. H. Spijker werden her
kozen.
Een gezellige verkeersquiz werd ge
houden onder leiding van brigadier J. de
Smit. In de rondvraag werden nog tal van
verkeerskwesties besproken.
GOES. In een zaterdagmiddag ge
houden bespreking, waaraan werd deel
genomen door vertegenwoordigers van
prot. chr. bejaardentehuizen in Zeeland
is de mogelijkheid onder ogen gezien
van het organiseren van cursussen voor
het personeel van de bejaardentehuizen.
Men denkt zowel aan cursussen voor de
helpsters als voor het kader. De heer A.
Frank, secretaris van de Stichting pro
testantse opleiding bejaardenzorg, dien
de van voorlichting, waarna werd be
sloten aan een commissie op te dragen
de plannen nader uit te werken. Een
cursus voor helpsters zal misschien in-
september 1960 kunnen starten, voor het
kader waarschijnlijk eerder.
GOES. In Zeeland zijn 776 mannen lid van een Gereformeerde
Mannenvereniging. Over het algemeen kan met dankbaarheid
gesroken worden van de goede sfeer op de vergaderingen en van
het peil, waarop Bijbelinleidingen en besprekingen staan. Het moet
echter worden betreurd, dat het merendeel van de leden uit oude
ren bestaat en dat slechts weinig jongeren zich in de afgelopen
jaren hebben aangemeld als lid, hoewel in diverse plaatsen wel
sterk is geijverd voor de werving van jonge leden.
Deze opmerkingen maakte de heer A.
Zeevaart uit Krabbendijke, secretaris
van de afdeling Zeeland van de Bond
van Gereformeerde Mannenverenigingen
tijdens de zaterdagmiddag in de Wes-
terkerk te Goes gehouden jaarvergade
ring, die onder leiding stond van de
heer A. de Klerk uit Vlissingen.
In deze vergadering refereerde ds.
H. K. Poelman A.zn, uit Arnemuiden
over: „De dokter aan het ziekbed, dat
sterfbed wordt." Wat is, vroeg ds.
Poelman, de taak van een dokter bij
mensen, die ongeneeslijk ziek zijn?
Moet de arts alleen het lichaam hel
pen of moet hij ook zijn aandacht wij
den aan de ziel?
De dokter mag het erven niet
slechts zien als een medisch-biologisch
verschijnsel, maar ook als een religieus
gebeuren: de ontmoeting met God. Ds.
Poelman merkte op dat een arts voor
zijn patiënt de errrst van de ziekte''
niet mag verzwijgen. Hij heeft het na
derend einde bekend te maken. Het
schijnt barmhartig om niet te spreken
over de dood, maar het is in wezen on
barmhartig. De arts mag ook geen
middelen gebruiken om iemand onbe
wust te laten sterven. Ieder mens heeft
het recht om te sterven. Niet in alle
gevallen hoeft de arts de patiënt per
soonlijk mede te delen, dat hij zich
moet voorbereiden op het naderend ein
de. Hij kan ook een familielid, een
vriend of een predikant waarschuwen.
Ds. Poelman achtte het logisch, dat de
artsen in het algemeen bevorderen dat-
de predikanten de zieken bezoeken.
Staat echter een patiënt vijandig
tegenover Christus, dan heeft de arts,
zie de zieke bezoekt, in de eerste plaats
een taak. Een christen-arts mag een-
buitenkerkelijke niet zonder waarschu
wing de eeuwigheid in laten gaan.
Op dit referaat volgde een geanimeer
de gedachtenwisseling.
De heer A. de Klerk werd herkozë:
als lid van het hoofdbestuur.
