Tabaksinschrijvingen in
Bremen alle uitgesteld
Pakhuizen stapelen
rustig verder
LEXI VRAAGT EXCUUS
LEXINGTON
ETEN IS LUXE
BEZIGHEID
GEWORDEN
IKeTSSSI
Het water in Hollands
hart is dood
Deli
en Senembah vechten door
Ministers gaan zoeken
naar gezamenlijke basis
Voor eind 1965
tunnel onder
het Kanaal
RADARSCHERM KON NIET
ALLE SCHEPEN AAN
Hogen
Buit bij inbraak
tien mille
Zomeractie van
veilig verkeer
Zaterdag 30 mei 1959
ZEEUWSCH DAGBLAD
Pag. 10
Goede verdiensten
Hulp voor expeditie
Door de zeer grote vraag naar Lexington
kan het voorkomen, dat uw leverancier u niet
altijd volledig kan voorzien.
Wij bieden u hiervoor onze verontschuldigingen
aan en verzoeken u nog even geduld te willen oefenen
Binnen zeer korte tijd hopen wij door een 0
belangrijke verhoging van de aanvoer
weer ruimer te kunnen leveren.
FROM AMERICA'S
BEST TOBACCOS
Als een schok
Verplichtingen
Uitspatting
JA, HET WATER IS
DOOD. DE VISSERS
HEBBEN CISTEREN DE
PROEF GENOMEN EN
EEN TREURIG BEELD
GEKREGEN NA DE
GROTE VERGIFTIGING
BLEEF DE ZEGEN VRIJ
WEL LEEG, EEN PONDJE
HIER EN DAAR, WAAR
ANDERS DUIZEND
POND UITKWAM.
Treurig beeld na vergiftiging
Na conferentie op hoog niveau
Koning Hoessein geeft
maandsalaris weg
Pullen-rijm
fa&ï&S* I
Mee voor onderzoek
Water weer normaal
Minimale vangst
Geen wettelijk maar
eigen toezicht
Spaargeld
Nederland beperkt
invoer van vreemde
steenkool
Haagse plan Waldeck
Eigen nieuwsdienst
HAMBERG De Deutsch-Indonesische Tabakshandel GmbH, die haar tabaksinschrijvingen
heeft uitgesteld, zal j medio september de tabak, waarover de Verenigde Deli Maatschappij
en de Senembah Maatschappij een proces hebben lopen, trachten te verkopen. Tegen die tijd
kan de laatste gerechtelijke uitspraak worden verwacht. Het uitstel geldt niet alleen voor het Deli-
dekblad. maar ook voor alle Java-tabakken, die eigenlijk buiten het geding staan.
De P.P.N.-Baru, het orgaan dat de
overgenomen Nederlandse onderneming
beheert, schijnt tegen de wens van de
Bremense partners in, te hebben door.
gezet dat de hele verkoop is uitgesteld.
Zij vreest namelijk dat, wanneer het
Deli-dekblad ontbreekt, de belangstel
ling voor de Java-tabak onvoldoende
zal zijn. Liever is men bereid de niet te
onderschatten moeilijkheden, verbon
den aan het uitstel, te accepteren dan
het risico te lopen van een teleurstel
lende verkoop.
De Duitse pakhuisbedrijven doen in
tussen goede zaken. Om met de ruimte
te woekeren wordt de tabak vaak hoger
opgestapeld dan de Indonesische tabaks-
DEN HAAG. Twee technici van Aero
contractors zullen vanavond met het
poolvliegtuig van de K.L.M. naar Nieuw-
Guinea vertrekken om zich bij de ex
peditie naar het Sterrengebergte te voe
gen.
Drie helikoptervliegers en de mecano-
ehef van de expeditie zijn enige tijd ge
leden met geelzucht opgenomen in het
ziekenhuis te Hollandia.
commissie, die in Bremen toezicht moet
uitoefenen, wel wenst. Het is duidelijk
dat dit niet aan de kwaliteit ten goede
zal komen. Een andere moeilijkheid is
de financiering. Hiervoor heeft men
van Indonesische zijde enkele Duitse
banken in Bremen opnieuw moeten be
naderen.
Dacht men in Bremen door het uitstel
van de inschrijving het initiatief tegen
de Nederlanders te hebben herkregen,
thans toont men zich wel degelijk ver
rast door de jongste zet op het schaak
bord van deze tabaksstrijd.
Niet alleen gaan de Verenigde Deli en
de Senembah de strijd voortzetten door
middel van het zg. Hauptverfahren, een
gevecht van langdurige aard, maar de
meer dan 3600 balen Deli-dekblad, die
kortelings zijn aangevoerd, zullen nu
ook het object worden van een kort
geding.
DELFT. Bij de n.v. pletterij vh.
Lienthoven en cie. in Delft constateerde
men gistermorgen, dat er was ingebro
ken. Uit de geforceerde brandkast was
ongeveer tienduizend gulden verdwenen.
Eén ding is in ieder geval wel duide
lijk: de Deli en de Senembah zullen
geen maatregel onbeproefd laten de
tabak in handen te krijgen. Ook het
nieuwe proces zal voor Bremen kost
bare tijd vergen. Het is de vraag of
tegenover de buitenwacht en de poten
tiële klanten een herhaald uitstel van
de verkoop nog mogelijk zal blijken.
Ook de Bremer „outsiders" distan
tiëren zich steeds meer van het avon
tuur, dat de vier makelaars met hun
nieuwe Indonesische relaties zijn be
gonnen en dat heeft geleid tot de op
richting van de Deutsch-Indonesische
Tabakshandel G.m.b.H.
Advertentie
DJAKARTA Hoeveel doet deze wagen nu op het ogen
blik, vroeg ik de Indonesische regeringsfunctionaris,
die mij een lift gaf in zijn wel ruime, maar geenzins
nieuwe Amerikaanse auto. Een half jaar geleden 300.000 roe-
pia nu zeven ton, was het verrassende antwoord.
In Medan vertelde mij iemand
dat hij in 1948 een nieuwe Chevro
let had gekocht voor achtduizend
roepiah. Tien jaar later, in 1958,
had hij die wagen verkocht voor
120.000 roepiah. Sindsdien zijn de
prijzen voor auto's krachtig blij
ven oplopen, omdat er op het ogen
blik officieel praktisch geen nieu
we auto's meer worden ingevoerd.
Voor de enkele nieuwe wagens, die
nog wel het land binnenkomen,
worden derhalve astronomische
bedragen gevraagd. Zo hoorde ik
van een bedrag van twee miljoen
roepiah voor een nieuwe Chrysler.
F)E autoprijzen zijn een ex-
treem voorbeeld van de
welhaast niet te stuiten inflatie in
dit land. Als men vier jaar uit het
land weg is geweest ervaart men
de prijsstijgingen als een schok.
Ik bezocht enkele malen het res
taurantje waar ik in 1955 dikwijls
tegen een uur of elf de ochtend-
honger stilde (wij begonnen met
ons werk al om half zeven in de
ochtend) met een portie malse
loempia's. Drie en een halve roe
piah kostte me dat toen. De portie
van nu beslaat minder dan de
helft van de oppervlakte, die de
loempia's uit mijn herinnering in
namen. De prijs is thans veertien
roepiah: een prijsstijging van min
stens achthonderd procent in vier
jaar tijds dus.
Ter illustratie van de krasse
prijsstijgingen geef ik het volgende
lijstje van gemiddelde prijzen op
de vrije markt in Djkarta:
dec. '55 dec. '56 sept. '57 sept. '58 april '59
half brood
1 liter rijst
1 kg aardappelen
1 kg rundvlees
2 kgbiik margarine
1 kg suiker
1 bl melk (import)
1 pot jam
1 pk sigaretten (Es
overhemd
geklede japon
1 st. toiletzeep
1 tube tandpasta
Men zal opmerken dat wanneer
men de prijzen van april omrekent
in Nederlandse courant volgens de
zwarte koers van circa één op 25,
die in april in Djakarta voor de
Nederlandse gulden gold, de prij
zen niet eens zo bijzonder hoog
zijn. Een half broodje komt dan op
circa 24 cent, een kilo aardappelen
op 33 cent, een kilo rundvlees op
ruim 1.90, een pakje margarine op
ongeveer 26 cent, een pakje siga
retten op 27 cent, een overhemd
op 22.75, een stuk (uitstekende)
toiletzeep op bijna vijftien cent en
rekent u verder maar uit.
Er is evenwel één ding: de sala
rissen van de in Indonesië werken
de Nederlanders verhouden zich
tot die van hun landgenoten in het
moederland beslist niét als 25 1.
De Nederlander, die in Indonesië
tienduizend roepiah in de maand
verdient, valt al ruim in de klas
se van de top-salarissen en be
kleedt een positie, die hem vele so
ciale verplichtingen oplegt. De
koers van 1 op 25 aanhoudend zou
sen dergelijk (top-)salaris dus neer
komen op vierhonderd gulden in
de maand.
Het zal u duidelijk zijn dat zelfs
de „uitgezonden krachten", dat
zijn de mensen onder de Neder
landse gemeenschap die er mate
2.—
2—
2.45
4.70
5.95
3.90
3.70
5.—
9.60
7.20
3.90
2.87
3.67
6.—
8.30
19.63
19.17
20.26
37.10
48.20
21.50
21.50
24.50
48.—
52.35
3.30
3.41
4.50
5.20
5.60
7.79
6.09
9.75
18.—
44.80
23.60
21.55
30.90
44.50
59.50
2.88
3.03
3.95
4.80
6.70
130.—
135.
135.
414.—
568.64
700-
700.
750.
683.
1080.—
1.30
1.30
1.50
3.
3.68
11.—
8.74
11.—
34.70
47.96
rieel nog het beste bij zitten, grote
zuinigheid moeten betrachten. Zij
maken zoveel mogelijk gebruik
van het zg. Indonesische voedsel
pakket. Import, ook produkten als
jam, kaas e.d., is luxe. Zonneklaar
blijkt dat uit het indexcijfer voor
de prijzen van geïmporteerde con
sumptiegoederen dat in april op
1422.6 stond (januari 1950=100).
Voor produkten, die uit Indonesië
zelf voortkomen, was dat cijfer
„slechts" 614.2; u kunt in het lijst
je hierboven zien dat de lokaal ge
produceerde margarine, suiker,
sigaretten, zeep (relatief) goed
koop zijn.
Het splitje (whisky-soda)
hét drankje voor een koele
avond op het platje na een afmat
tende dag is er, althans voor de
gewone employé, beslist niet bij.
Een fles whisky kost in de winkel
een roepiah of 550. Zelfs het schen
ken van jenever (225 roepiah per
fles) is al bijna een uitspatting.
Bier dus, dat in Indonesië zelf
wordt gemaakt en dat uiterst
drinkbaar is: elf roepiah in de win
kel per fles van 0.7 liter. Bier; u,
die zonen, broers, neven of ooms
in Indonesië hebt, zult nog wel de
juistheid van deze stelling merken
zult het merken aan de omvang
van de broekbanden van uw ge
lieven.
Een magere vangst, nog geen pond vis, waar er vroeger duizend
werden opgehaald.
Eigen nieuwsdienst
GENÈVE Onmiddellijk na
hun gezamenlijke terugreis uit
Washington zijn de vier ministers
van buitenlandse zaken naar de
villa van de Engelse minister Sel-
wyn Lloyd getogen voor hun eer
ste officiële vergadering achter ge
sloten deuren.
Zij waren toen zij uit het vliegtuig
stapten een en al vriendelijkheid. On
derweg hadden zij een paar uur ge
confereerd (naar verluidt zonder tot
bepaalde resultaten te komen) en de
stemming scheen uitmuntend te zijn.
Er zal over de gang van zaken in
de komende dagen weinig bekend wor
den, nu er vooral besloten vergade
ringen zullen worden gehouden. Waar
schijnlijk zullen de ministers eerst hun
krachten beproeven op een voorlopige
oplossing voor de Berlijnse kwestie,
het aan een eventuele topconferentie
overlatend een definitieve regeling te
zoeken.
De ministers zullen beginnen met
na te gaan over welke dingen zij het
'niet oneens zijn; op welke gebieden
verschil van mening bestaat is nu vol
doende gebleken. Op die manier komen
zij tegemoet aan de eis van Eisenhow
er dat er op deze Geneefse confe
rentie een basis moet worden gevon
den voor een topconferentie. Worden
de ministers het niet eens, dan zal de
Amerikaanse president weigeren aan
een topconferentie deel te nemen.
De stemming in Genève was ta
melijk optimistisch; vele diplomaten
Van onze correspondent
LONDEN Voor het einde van 1965
zal er zeker een tunnel tussen Engeland
en Frankrijk onder het Kanaal in ge
bruik zijn. Deze optimistische mening
van William Teeling een lid van de
Britse parlementaire commissie voor
tunnelaangelegenheden, werd vrijdag
bekend gemaakt in een Londens dag
blad.
Het onderzoek naar de mogelijkheden
om een tunnel ter lengte van 35 kilome
ter van Folkestone naar Cap Gris Nez
aan te leggen, vindt gestadig voortgang,
aldus deze mededelingen. Het project
zal ongeveer 280 miljoen dollar kosten
Voorlopig zal er alleen een spoorweg
door de tunnel komen. Om meteen een
autoweg aan te leggen zou in eerste
aanleg te veel kosten. Mocht de toene
ming van het verkeer het rechtvaardi
gen dan zal zeker een autosnelweg wor
den aangelegd. Het proefonderzoek van
de bodem van het Kanaal dat 700.000
dollar kost is al weken lang aan de
gang, schrijft het Britse parlementslid,
geloven dat het weinig tijd zal vergen
om een tijdelijke regeling te ontwer
pen voor de status van Berlijn. Dit
houdt natuurlijk de erkenning in, dat
het Westelijke plan, dat de kwesties
van Berlijn, de hereniging van Duits
land en van de veiligheid in Europa
bundelde, althans voorlopig van de
baan is en dat alleen de moeilijkhe
den in Berlijn voorlopig tot een oplos
sing kunnen worden gebracht.
Andere onderwerpen waarover de
vier ministers het wellicht in zeer al
gemene termen eens kunnen worden
tijdens hun geheime vergaderingen
zijn het overleg inzake de ontwape
ning en een verklaring van het Wes
telijk en het Oostelijk blok dat zij el
kaar niet zullen aanvallen.
Eigen nieuwsdienst
UTRECHT. De actie, die het Ver
bond voor veilig verkeer deze zomer zal
voeren ter verhoging van de verkeers
veiligheid komt in het teken te staan
van het altijd en overal toepassen van
„De gulden regels" van het verkeer.
Zij is gesplitst in een week voor de
voetgangers (15 juni tot en met 20 juni),
een week voor de wielrijders en brom
fietsers (22 juni tot en met 27 juni) en
een week voor het gemotoriseerde ver
keer (29 juni tot en met 4 juli).
Ook zal een radioprogramma op don
derdagavond, dat de titel krijgt Gelijk
oversteken, in het teken van de actie
staan.
AMMAN i Reuter) Koning Hoessein
van Jordanië heeft een maand salaris,
ongeveer 40.000 gulden, geschonken aan
de Algerijnse nationalisten als bijdrage
in de strijd van het Algerijnse volk
voor vrijheid en onafhankelijkheid.
Advertentie
Vader mag
op Vaderdag
zeker wel
'ri Pullen-stel
dus mevrouw
bestel 't gauw
't wandbord doet
't zeker goed
Pa's plezier:
Amstel Bier
vdeureTrf°iaer
Van een bijzondere verslaggever
KOUDEKERK De pr.oef-
visserij met de zegen iri de
Hollandse IJssel, de Gouwe en
de Oude Rijn heeft een treurig
beeld opgeleverd: de vis in
deze wateren is na de grote
vergiftiging van drie weken
geleden vrijwel verdwenen.
Door beroepvissers is gisteren on
der toezicht van het Centraal hen-
gelaarsverbond en de visserij-inspec
tie zes maal de zegen uitgegooid voor
een proeftrek. Terneergeslagen
stonden de voorzitter van het ver
bond, de heer J. N. de Wit en de
hoofdinspecteur van de visserij-
inspectie, de heer Van Drimmelen,
de resultaten te bekijken. Met de
eerste trek in de Oude Rijn te
Zwammerdam bracht de zegen nog
geen tien pond voorn aan de kant.
„Vorig jaar vingen we hier in een
trek zo'n duizend pond," zeiden de ge
broeders Amsterdam, beroepsvissers
uit Hazerswoude, nu een handjevol
voorntjes. Deze plek is bovendien niet
eens zo erg besmet geweest.
Uit de vangsten verzamelen de ex
perts van de visserij-inspectie een aan
tal voorns, bleien, zeelten en brasems
voor een nader onderzoek in het labo
ratorium der inspectie te Utrecht. Ver
scheidene voorns bleken blind te zijn.
Hun helder oranje oog met zwarte pu
pil was geheel dof geworden.
„Voor de vis zelf is die niet zo'n han
dicap, want een vis doe weinig met
zijn ogén, zo zeide de heer Van Drim
melen. We willen échter wel weten
waardoor die blinclhefd komt. De con
clusie dat dit door het vergif is ver
oorzaakt, lijkt mij voorbarig want dan
zou alle vis blind moeten zijn en boven
dien vangen we ook vis die aan één
oog blind is. Ik denk dat we mét de
werking van een bepaalde parasiet op
de vis te doen hebben.
Wat afzijdig van de bedrijvigheid
rond het zegenvissen zaten twee man
van de visserij-inspectie watermonsters
te onderzoeken. Met kleine flesjes
chemicaliën gewapend konden zij tot
de conclusie komen dat het zuurstof
gehalte in de Oude Rijn weer normaal
is evenals de vervuiling. Juist op dat
ogenblik haalde een der beroepsvissers
een enorme oude autoband uit de ze
gen, die mee was opgevist.
In elk geval: de vervuiling was niet
abnormaal, zo zeiden de twee water
onderzoekers.
Drie trekken met de zegen in de
oude Rijn op plekken waarvan men
weet dat er altijd veel vis zit en
een minimale vangst.
Een trek in de Gouwe en een trek
in de Hollandse IJssel: resultaten die
de liefhebber van hengelsporttranen
in de ogen kunnen bezorgen. Een paar
voorntjes, brasempjes en wat blei, je
kunt het gewoon verwaarlozen in ver
gelijking met wat we hier anders vin
gen, zeiden de beroepsvissers. Het is
niets, niets. Het water is dood.
Het is erger dan we hebben gedacht,
aldus de bestuursleden der hengelaars
bonden. Niet alleen de oppervlaktevis,
maar ook de grondvis is getroffen.
De beroepsvissers knikten: we van
gen helemaal geen paling meer in onze
fuiken.
Volgende week vrijdag worden de
proeven herhaald, op precies dezelfde
plekken zal de zegen er weer door
gaan, met het doel te zién of de vis
stand zich herstelt. Voor de hengelaar
die vandaag zijn tuig uit wil gooien,
geldt dit advies: Probeer het niet in
de,-Hollandse IJssel, de Gouwe of de'
Oude Rijn, want daar is het water
dood.
Schadeverzekeraars menen t
Eigen nieuwsdienst
DEN HAAG. Een dadelijke in
voering van een Nederlands wette
lijk toezicht op het schadeverzeke
ringsbedrijf wordt door mr. H. van
Manen, de voorzitter van de Neder
landse unie van schadeverzekeraars,
niet aanbevelenswaardig geacht.
In zijn jaarrede, die hij gisteren In
het Kurhaus hield, zei mr. Van Manen
dat dit standpunt een eigen controle
niet ongewenst maakt, want deze zou
op basis van vrijwilligheid geschieden
en door .e partners in de Euromarkt
niet als een officiële belemmering wor
den gezien.
Waarom, zo vroeg de voorzitter zich
af, zou de koopman-verzekeraar wel
en zouden andere kooplieden en indus
triëlen niet onder wettelijk toezicht moe
ten staan. Hij wees er in dit verband
op dat weliswaar grote financiële belan
gen bij schade-verzekeraars worden ge
dekt, maar dat bij een overigens uiterst
zeldzaam voorkomend faillissement
slechts zij ernstig gedupeerd worden,
die schade hebben geleden tn daar
geen vergoeding voor kregen.
Dit ligt heel anders bij het wel on
der wettelijk toezicht staande levensver
zekeringsbedrijf, waar het vrijwel geheel
om reëel spaargeld van het publiek
gaat.
Bij het komend overleg in de Euro-
markt over beperkende bepalingen zal
opdringen aan ons van een te stringent
stelsel door proteclionistischer gezinde
landen met Frankrijk aan de leiding
voorkomen moeten worden, aldus mr.
Van Marien. Onze onderhandelingsposi
tie zou veel ongunstiger worden als wij
juist van tevoren de vrijheid bij ons
van schade-verzekeraars gingen beper
ken.
DEN HAAG. Evenals in andere
landen van de Europese gemeenschap
voor kolen en staal zal nu ook de in
voer in Nederland van steenkool uit het
vrije verkeer van de K.S.G., voorzover
deze steenkool niet in een van de lid
staten is gedolven, aan een zekere be
perking worden onderworpen. De Hoge
autoriteit heeft daartoe toestemming
verleend in verband met de huidige ko-
lensituatie.
Importeurs moeten derhalve rekenen
op de mogelijkheid dat vergunningen
voor de invoer van deze steenkool wor
den geweigerd.
De heer H. A. de Boer van de
visserij-inspectie nam watermon
sters en analyseerde ze ter plaatse.
BEEK. Een onderzoek naar het
vliegtuigongeluk bij Beek, waarbij eer
gisteren drie parachutisten werden ge
dood' en een zwaar gewond, heeft uit
gewezen dat de Piper Pacer niét te
zwaar was beladen. Waarschijnlijk is het
ongeluk aan een motorstoring te wijten.
Advertentie
AMSTERDAM (ANP) —„Wij heb
ben wel eens teveel schepen in dat
gedeelte van het vaarwater, dat
door onze radarpost wordt bestreken".
Dat zei de radarwaarnemer K. M.
uit Maassluis, gisteren, toen hij door
de Raad voor de scheepvaart werd
gehoord in verband met de aanva
ring van twee Amerikaanse schepen,
de American Angler en de Neva
West op 9 februari van dit jaar op
de Nieuwe Waterweg.
Een radardeskundige bevestigde dat.
Hij merkte op dat er nog geen regle
menten zijn in de Rotterdamse haven,
waardoor aankomst en vertrek van de
schepen worden geregeld, zoals dat in
het Suez-kanaal wel het geval is. Daar
door hebben de radarposten langs de
wal het wel eens zwaar te verduren.
Zo ook op het moment van de aanva
ring. Er bevonden zich toen zes sche
pen in het vak van waarnemer M.
De American Angler, die op weg was
naar de haven, kwam in aanvaring
met dé Neva West, die in de richting
van de Noordzee voer. Beide schepen
waren met de bakboordzijden langs el
kaar geschampt. De American Angler
had op het laatste moment tevergeefs
hard stuurboord roer gegeven om een
aanvaring te voorkomen.
De hoofdinspecteur voor de scheep
vaart, de heer J. Metz, vertelde dat hij
de hele aanvaring had gereconstrueerd.
Hij was daarbij tot de ontdekking ge
komen dat de aandacht van de radar
waarnemer even van de twee schepen
was afgeleid c'oor een ander schip dat
op zijn apparaat zichtbaar was. Hij had
wel de juiste aanwijzigingen gegeven,
maar de American Angler zou daarop
niet hebben gereageerd, zo zei de heer
Metz. De heer Metz was bovendien
van mening dat beide schepen bij be
trekkelijk slecht zicht te hard hadden
gevaren. Naar zijn berekening zouden
de schepen elkaar met een snelheid
van 24 tot dertig kilometer per uw
zijn genaderd.
DEN HAAG. De Kroon heeft de be.
roepen, die waren ingebracht tegen he)
Haagse uitbreidingsplan Waldeck, onge.
grond verklaard. Het plan kan nu worden
uitgevoerd.
Het betrokken gebied, gelegen tussen
de Thorbeckelaan en de Kijkduinse-
straat. zal maar gedeeltelijk worden be
bouwd. Het centrum blijft voor tuinbouw
bestemd.
