K
Gelderland Papier overschat
of Leeuwarder onderschat
Kopen K
HOLTEN
ERSTHOLT KoFFERS
in eigen land
enners
ZEEUWSCH
DAGBLAD
Vrijdag 8 mei 1959
ZEEUWSCH DAGBLAD
Pag. 6
LEMELERVELD
LUNTEREN
LUNTEREN
N00RDWIJK a/zee - f 38.- per week
Putten op de Veluwe
LUNTEREN Hotel-Pension „DE EEKHOORN"
MAASTRICHT
ACHTERHOEK Clfé-Pens. „Huize Boszicht" RILTHOVFN Naluurbad' Man^ Go1£- Tennis.
MONTFERLAND - VACANTIELAND
ARCEN AAN DE MAAS vacantie in een
VACANTIEPLAN - DOETINCHEM
APELDOORN (Ugchelen)
;;Rof.enTo,nk"' vooi'h°?yei!,attt»i. 2B?4 DE OVERIJSSELSE HEUVELRUG
M00K bij Nijmegen
NIEUWKOOP de Zeilschool „Nieuwkoop"
NOORDWIJK AAN ZEE HOTEL
NUNSPEET DE ARK
OISTERWIJK
OOSTERBEEK
00STKAPELLE
APELDOORN
ARNHEM C.J.M.V. - Jeugdcentr. „Jacobiberg"
EGMOND AAN ZEE HOTEL ZEEZICHT
ELSLOO (L.)
rnr naar de veluwse bossen.
BIJZONDERE VACANTIEWEKEN
LiLULhM HOTEL het huis aan de rots.
BATHMEN (0.)
BEEK-BERG EN DAL
HEELSUM bij Arnhem
BERG EN DAL familiehotel ERICA" hu,s T£R H0DE
BERG EN DAL
H.H. HOTELIERS en
PENSIONHOUDERS
De rubriek „Op reis in
eigen land" verschijnt
nog 16 maal, nl. iedere
zaterd. t.m. 29 augus
tus.
H0ENDERL00
BENNEKOM H0TEL .neder veluwe"
RUURLO H0TEL KLEIN HAAR
SCHOORL Vakantie-oord 't ZEEPAARD
SOESTDUINENEen Wui'MSHOT to
TËRHORNEÏFr.)
VALKENBURG (L.) HUIZE „ASTORIA"'
WAPENVELD f
ZEDDAM.MONTFERLAND
ZUID-LIMBURG
LEMELE (gem. Ommen)
WATERTRANSPORT ROTTERDAM
HEIDELBERG
NED. CHR.
REIS-VERENIGING
Zoeklicht op nieuwe papierwaarden
Leeuwarder Papier sterk expansief
■llllIHM.
MllllllllHiaM
REIS
Rustig en prima pension aangeb.
a f 7.- p.p.p.d. Middelpunt' mooi
Salland. 1 min. vanaf bushalte.
B. G. ZWAKENBERG, Stationsstraat 5.
OO^DRFrHT Verhuur van tenten en luchtmatrassen: C. J.
LUUOUftttn 1 Brinkhuis, Oud-Loosdr.dijk 100, tel. 02958-321
PENSION ,,'t HOGE HUIS". Rustig gel.
aan de rand van het dorp, Bos en hei.
Heerlijke tuin m. terrassen op het Zuiden.
Pensionprijs v.a. f 8.p.d.p.p. Tel. K 8388593.
Hotel/Pension ELZENHOEK. Uniek ge
legen aan de rand van het bos.
Telef. 08388—238. KI. C.
Met volledige voeding, verzorging en Holl. huiselijke sfeer
VAKANTIE-CHALET „DUIN EN DAL"
Sfnnudj'jg''00tste en gelegen aan zee. - Telef. 2712.
2UU bedden, 45 kamers, eet- en conversatiezalen.
4/7 tot 29/8 bezet.
inf. Bur V V.V Postbus 1 F Tel 03418—777.
NOORD WIJK/Zee Golfweg 15, telef.
2962. Vlak bij zee. f 35.p.w. volledig
pension. Pinksterweekend 00
f 22.—.
Telef. 514.
Stromend water, bad, douches. Prima keuken.
47.50 p.p.p.w. Kinderen beneden 10 jaar speciale prijzen.
Lijnbaan 59
Nieuwe Binnenweg
243
Noordmolenstraat 7
Beijerlandselaan 190
Nieuwe Binnenweg 349
Hoogstraat 80, Schiedam
Heeft u nog geen plaats om uw vak.
door te brengen? Er is altijd nog
plaats bij Pens. Theunissen, Meers-
senerweg 25, Limmel. Tel. 044009596. Pens. f 7.- p.d.p.p. Annex
Jeugdafd. van zaterdag tot zaterdag f 35.— (alles inbegrepen)
MFPHFï FN 7 Pens» ».In de Hamer", tevens landhuis.
mc.l,ïl£.Lj£.Ll ti.-L». pn-s 7__ p p p d A Frijns. tel. 0.4455-391
MONTFERLAND Pension Th. Derksen, Kellenstr. 22, 's-Heren-
berg. Prima pens., frisse slp.k. m. str. w. 7.— p.d. Tel. 233.
Prima winkelstand.
HOTEL HEIDEPARK, Tel. 2477
HOTEL BILTHOVEN, Tel. 2356
REST. NATUURBAD. Tel. 30o8
- Gratis geïllustreerde prospectus. V.V.V., Tel. 2721.
Afwisselend, landeliike omgeving.
Prima keuken. Gezellige zitjes. Grote tuin. 8 km van Duitse
grens. Bespreek tijdig. W A. van Rooij, Kapelweg 28, Sin-
deren (gem. Wisch) Gld. Telefoon K 8354—263.
Vraagt gratis geïllustreerde folder met hotel- en pensionlijst.
Volledige uit- en thuis service! V.V.V, Zeddam-Montferland,
Zeddam (08345—275).
s ongerapt gebied
geert een verblijf in Arcen, met bos en hei, beekjes en vennen,
maar zonder drukke rijksweg! Een mooie gids krijgt U op
aanvraag van VW-Arcen onder verwijzing naar deze adv.
AMSTERDAM ,en*dh- »D® Regulier", 2.50 p. n. Heren-
nnniiigni/ftm gracht studentenrest.
APELDOORN Pens. „Zonneweelde". Pr. gelegenh. bij bosbad 1
en centrum, tel. 7001 (K 6760). Nog plaats voor 4 personen van I
18 juli en na 9 aug. A. J. Oldekamp, Soerenseweg 40. I
Centrum van natuurschoon en folklore. Doe mee aan ons
vacantieplan: Wij halen U af en brengen U thuis vanaf A'dam,
R'dam. Den Haag en Utrecht. Tevens verzorging van een tocht
naar Duitsland.
Inlichtingen en prospecti V.V.V. DOETINCHEM.
HF ^TFFH Huize De Haan- K 8302—3649 Volledig pension
LEiVi v a f 7 5q qt ijseiterras. Zwem- en hengelsport.
nr QTWr Chr- Vac.centrum „Rhederoord", tel. K 8302
UEs O 1 Lull 2833. Schitt. gel. te midden der bossen, aan
de boorden van de IJssel. 9000 h.a. bos en
heide staan voor u open! Alleen inger. v. ontv. van jongelui.
Prijs v.a. f 33- p.w. Uitsluitend juli nog vrij, andere maanden
geheel volgeboekt. Vraagt spoedig prospectus.
5760). Kamers m. str. w. Televisie en radio. Eetzaal, Conver- 1
saTiezaal, speelterrein. Bergplaats v. motoren en riiw. Pension
7. p.p.p.d. 10/a bed. Kind. Aa pr. ben. 10 jaar. Van juni af.
BADHOTEL DE PLASMOLEN
Kamer met volledig pension van f 17.50 tot f 21.00 p.p.p.d.
Telefoon 08806444445. Rijkstelefoon op alle kamers.
Het Hotel en Restaurant ziin het gehele laar geopend
GARAGE TENNIS ZWEMBAD
biedt U een heerlijke vacantie op het
water voor f 100.per week (volledig pension inbegrepen).
Tevens toercursussen met kajuitjacht.
Gratis geïllustreerde prospectus. Dorpsstr. 116. Tel. 01725459.
AJ/nl/"lDDf7|7|£' Z.L. - Bezoekt dit idyllisch vacantie-
nV/UlVDLIjl\ oord. Inlichtingen V.V V.. 04457—293
NftHRRFFIf 7 Pension-Boerderij II. Gubbels, Bovenstr. 75.
lllslsftDftEift L.Li. jsjog vry vóór 18/7 en na 15/8. f 6.50 p.d.
Telefoon K 1719—3441. HOLLANDER
Geniet van de rust in het voorseizoen. Volledig pension met
verwarmde kamer aan zee vanaf f 15.— p.p.p.d.
BELVEDÈRELAAN 14
Telefoon 03412—2404.
Vol), pension f 42.— p.w. Kinderen 6 t/m
10 j. f 32.Kinderen 0 t/m 5 j. f 26.Voor- en naseizoen red.
OISTERWIJK Hote|-PMS ..DE BLAUWE KEI", temidden der
hossen. Pens.pr. f 7.50 p.d. Tel. K 4242—2314
Hotel-Café-Rest „CHALÊT DU BOIS"
Een gerenommeerd hotel in een pr.
omgev. te midden van bos en vennen.
Pensionprijs 10.— p. d. Tel. 0.4242—2052. Eig. F W HEINER
Pens. „Parkzicht". Mooie, rust. omg.
Gel. t.o. Park Bato'swijk. V.a. f 7.-
p.p.p.d. Fangmanw. 1, tel. 8307-2973
nn^TFRRFFK Pension aangeboden in bosrijke omg. 6.50
\jyjü l i-ii\D£.Df\ p p p d j Grakist, Schoolstr. 3, Oosterbeek.
(bij DOMBURG)
Rustige badplaats. Vrij baden,
mooie bossen, duinen en strand. Pensions en gem. woningen.
Inl.: Secretariaat V.V.V. „Mooi Oostkapelle", Dorpsstraat 52.
Tel. K 1188—425, b.g.g. Dorpsstraat 43. Tel. K 1188—429.
OIinFWATFR Hotel-Café-Rest. Rijkelijkhuizen (H. G. Seelt)
uui/LHAibA Logies en ontbijt 5.50. Tel. 03486—453.
4- n (i.nm Liinoalnw-ï (steen), str. w.. elektr. licht. gas.
<i- en O-pers. DUngaiOWS Watercloset. Vraagt prospectus
Chr. Kiesling, Delft, Koningin
Emmalaan 64. tel. 24169—01730
Putten, A2a, telef. 673—03413.
IDEAAL VACANTIE VERBLUF - PUTTEN OP D6 VELUWE
175.000 h.a. recreatiegebied met zeldzame panorama's, ongerepte
bossen en heidevelden, openluchtbaden en -theaters, biedt U
prima hotels, pensions, gemeubileerde kamers, kampeerboer-
WIESEL. HOTEL SPRENGENHORST.
Tel. 06762325. Bosrijke omgeving,
zwembad, televisie, pony rijden.
Volledig pension f 7.508.50 p.p.p.d. Stromend water.
jderijen en -terreinen en zomerhuisjes (reeds bezet van 18/7
H5/8). Vraagt prachtige kleurenfolder, enz. bij één der V.V.V.'s
Hellendoorn, tel. 317; Holten 533; Nijverdal 646; Ommen 638
of Rijssen 2303.
nBIFBFBrFN Een prettige vacantie? PENSION VAN VUGT.
UIUE.DE.ftUr.ll 6.— p.d.p.p. Traaii 132.
'APFT nOORN Pens. „Gelria". Kam. m. keuken 2.25 p.d.p.p.
rvi LLUUUNU Pens. 6.50 p.d.p.p. v. d. Heijdenlaan 30. T. 14562.
'APFÏ nnnPN Pension „Boszicht", Polhoutweg 43, 5 min. v.a.
WdWUIU1 Berg en Bos en Bosbad. f 9.50 p.p.p.d. Tel. 6652.
Th. k Kempislaan 15 Tel. 25799.
Prachtig gelegen centrum voor trekkers, scholen, enz.
Zeer mooi gelegen aan zee.
Groot terras met schitterend uitzicht. Tel. 0 2206446.
HOTEL-RESTAURANT SCHEEPERS.
Kamers met str. water, badk., prima
keuken. Vr. prosp. Tel. K 4402466.
Stationsstr. 28. Juli en aug. f 8 p.p.p.d. Voor- en naseiz. f 7.50.
EPE (Veluwe)
V.V.V. „EPE'S BLOEI" verstrekt U alle
gewenste inlichtingen. Telef. 696 (K. 6780).
JCii E, 4-6 pers. zomerhuisjes vrij tot 4/7; 8-9 pers. vrij tot
18 7 en 8/15 8 of na 22/8. Vacantie-Centrum De
Eucalyptus, Molenweg 50. Telefoon 06780171.
'ABNHFM Logies met ontbijt f 4.50. Kamers,m. str. water.
AlYlnluiU b. Veenhuis, Driekoningenstraat 22, Telef. 26415.
beleeft U naar keuze in:
„DRAKENBURGH" - Baarn „ONS ERF" - Berg en Dal
„GEERLINGSHOF" - Valkenb. (L.) „HET WITTE HUIS" -
„VINEA DOMINI" - Witmarsum Borne (O.)
Uitvoerige folders gratis op aanvraag bij Federatie van V.H.S.-
en, Postbus 50, Valkenburg (L.) Tel. 04408—2152. Er is voor elk
wat wils, en daarbij..helemaal niet duur!
bij Holten Hotel het Klaverblad. VOOR DE SPORTIEVE JEUGD VAN 0-80 JAAR!
Tel. K 6704285. Pensionprijs f 9.-
p.p.p.d. Prima keuken.
Mooi terras. Prachtige omgeving. R. BAST.
FY^ 7 imk IDYLLISCH GELEGEN IN HEUVELLAND.
L.Limo. Inl.: V.V.V. EYS, Tel. 04451—213 (9—17 uur).
/^CfTf riff «no«f Houthem)
biedt U een verzorgde vacantie. Tel. K 44062632. - Vr. prosp.
HFM 14AM /O Hotel-Pens. v. Waveren, Brink 5, tel. 05495-
UüiM I1AJ1 \U.y 230. Bosr. omg., nabij Ommen, f 7.50 p.p.p.d.
Vakantie-oord „IJsselsteïn" te Hattem bij Zwolle; uitgangspunt
voor tochten over de Veluwe, de N.O. Polder en Giethoorn.
Eigen zwemplaats in de rivier. Zonnebad-terras. Kamers met
j str. w Pension f 33 p.p .p.w. Kinderen belangr. red. Vr. prosp.
RABNFVFin Te huur aangeb. 1 zit-, 2 slaapk. m. gebr. v.
DAIVULv EfLiU keuken. Juni f 40.juli en aug. f 50.p.w.
Bezet 18/7 t/m 15 8. Woudseweg 13.
Ï4IT VFP^TÏM PENSION SMIT, Calandstraat 14, Tel. 12302.
niL V L IVO U lil i5 mjn van Centrum en hei. f 6.50 p.d.p.p
Hotel-Rest. „RU STENBURGH"
Rijksstraatweg 193, Tel. K 8805-
33i. Alle comf Vr. prospectus.
Comfortabele 2-3 pers. kamers f 7.p.d. Geen kinderen.
„De Veldkamp", Door-
werthstr., vrij gel. bui
tenpension. Bos, zwemb.
Aan de rand van 't bos
Modern comfort.
K 8805 355—638
2 HA tuin. - Pension f 11.—.
Vraagt prospectus.
Geniet van Uw vacantie in een
heerlijke bosrijke omgeving met
natuurbad en zonneterras. Prach
tige wandeling. Prima keuken. Moderne kamers p.p.p.d. 12.
Vraagt inlichtingen bij HERBERG „DE DUIVELSBERG".
Berg en Dal. Tel. K 8805-439.
zomerpension
„oud-zandbergen",
AMERSFOORTSEWEG 18.
36 ha eigen bos. v.a. 21/6 31/8. Vraagt Prospectus.
Met pinksteren nr OASF"
in Kampeercentrum »ULd
De plaats voor tenten en caravans,
ook Bungalows te huur. Tel. 06768298.
Alle inlichtingen be
treffende adverteren in
deze rubriek worden U
gaarne verstrekt door
het
Vraagt folder
Temidden van de Onzalige Bossen
Gerenommeerde keuken. - Alle comfort.
Mooi terras. - Gehele jaar geopend.
Volledig pension af 11.p.p.p.d. - Tel. K 8379-2112.
BDTTMMFM PENSION ZOMERLUST Arnhemsestraat 17.
DftUmiTlLil Tel. 628—K 6756. Prijs 7.— p.d.p.p. Voll. pens.
PFNSWnïïnF Zomerhuisjes te huur, warm en koud str. w.
IVEiliO Tf \J\JaJiA G Lagerwey, Molenstraat 8. tel. K 8387—494.
DI4FNFN Hotel-Café-Rest. „Rustwat". Moderne, intiem®
ftlibllLli sfeer. Volledig pension f 8.- p.d. Tel. 03376—529
5 minuten van de bossen. Terras en tuin.
Ruime parkeergelegenheid. Tel. 06735312.
SCHOONOORD (Dr.) Hotel de Hoek, 1 6.50 p.p.p.d. Pracht
omg. Openluchtmuseum. Geschikt voor gezelschappen.
Geheel gemoderniseerd. Nu 24 kamers.
Volledig pension v.a f 38.50 Vraagt prospectus Tel K 2209—464.
SCHOOR I PENSION „TORENWEG"
t->„rUü hnc ovi Hinnon Mn
Rustig gelegen bil bos en dumen. Modem
ingericht. 8.50 p.p.p.d. Tel. 260.
n/mnT Vrij gem. te huur van 4 juli t.m. 18 juli,
StlhM bev. 2 kamers. 4 slaapkamers, w. en k. str.
water. In bosrijke omgeving en ged. te huur
1 grote kamer. 2 slaapkamers, gebruik van keuken van
mei t.m. sept. Adres: P v. Barneveld, Kerkpad 50 N.Z.
Soesterb.straat 148. Telefoon K 29552273.
Prosp. op aanvr. Zeilen
HOTEL ,,'t SCHIPPERSHUIS".
Tel. 4. Gel. a/h water en 5 min.
v/h - strand Sneekermeer.
zwemmen. A. de Vries.
\T K A CCUW „Vossenhoek" bij bos en strandbad. Zomerhuisjes
V AAutjUW pers. Vrij voor 13/7 en na 15/3. Tel. 06788-419.
VILT bij Valkenburg Pension J. Noben, Leystenstr. 18, pr. gel.
bii bos en heuvelachtige omg. p.p.p.d. 7.—, v. 1 juli 6—
Parkeerplaats voor auto's, fietsen en zit in tuin aanw. Str. w.
wr j 1 lilVoor een rustige vacantie. Uitst.
VOerenaaal-UDacnSDerg verb. GO min. van Valkenburg).
Romantische Panorama's, 5 kastelen, natuurbad, dagtrips nsar
3 landen. Vr. inl. en folder V.V.V., Heerlenerstr. 146. tel. 410
VALKENBURG (L.) Fam. pension W. v. Caldenborgh, Cremer-
straat 5. Tel. K 4406—2105. Prima keuken, str. water Volledig
pensino voor- en naseizoen 7.Hoofdseizoen 7.o0.
Geneindestraat 2, tel. 2125. Bezet: 13'6-27/6 en 18 7—29 '8.
Prima verzorging. Vraagt prospectus.
irilIfrUDITDr Pens. „Heuvelzicht". Nieuweweg 98. tel. 3036.
VALKtlNBUKlJ Pr omg, f 8 p.p.p.d. Mod, comf. Ruime kam.
VCCCPM Vac.-oord ..Zoniiehock". Bungalows 6 en 8 pers.
VtMtffl Bos en hei. Vrii vóór 15/7. na ^ug. Telef. 2,.
Pens. „Het Hoge Dak". Nwe Dir. 1?r k®u!«n.
min. v. h bosSpec, weekends Tel 5206-4.36.
wijlre Pension mooi gelegen in het Geuldal. J^UTeï'
Voorseizoen speciale prijzen ook voor Pinksterweekend. Tel.
4459—208. F. Meets. Valkenburgerweg 91. Willre.
iiniiTrnciiri \V „HOTEL CENTRAAL", 15 kamers, str. w.
WINTERSWIJft prijs f 8.50 p.p.p.d. Tel. K j4302„~9.
uriTTCmi (H I 7 degel, particuliere pens. 7,50; 4 P®"®-
WITTEM (Z.L.) m. gebr. van keuken 3,50. Jos. Enodbath,
Partij en weg 19
Partijen weg
Hotel Berg Boschzicht Zeddam-Montferland
Bondshotel A.N.W.B. - Telefoon 08345-226.
TERRA¥S a"e met Stl'°mend W 4»0™M2nTUIN:
Pensionprijs per dag f 11-50, vóór en naseizoen f 10.50.
Kinderen reductie. Logies-Ontbiit f 5.50 - Koffietafels -
Lunches - Diners. - Vraagt gratis toezending geill. prosp.
04443—213. Folder op aanvraag.
Modern bungalowpark en va
kantieverblijf „DE BOUSBERG
Parklaan 8, Schaesberg. telefoon
met de hölterberg
(overijsselse heuvelrug)
Trein- en busverbinding. Prima
hotels en pensions. Zomerhuisjes 4
(voor- en naseizoen)Kampeergelegenheid in bos en heide HAT J Q jp A C W N T 1 E
Vraat inlichtingen V.V.V. (tel. 0 5483533).
KLIMMEN (bij Valkenburg). Pens. Moonen-Straten, Rijksweg
A 114—115, tel. 4405—275. Voll. pens. 6.50 p.p.p.d., str. w.
Pension aangeboden
aan de voet van de
Lemelerberg, str. w.
v.a. f 7.— p.d.p.p. Bezet van 29/61 8. J. Dijk, Bergweg 656 A,
telefoon 06723252.
uf\ 1LO, tel. T1UOv Uil. (JCIlü. 1 u.
8 dagen per bus en boot langs Rijn en Moezel of langs Rijn,
Neckar en Heidelberg. 3 dagen per boot naar Zeeland met
Deltawerken. - Uitst. verzorging en prima Hollandse keuken.
Aanbevolen door de ANWB - Vraagt gratis prospectus no. 5.
EENDRACHTSWEG 54 TELEFOON 11.86.60 (3 1.)
9 dagen 115.— incl. reisbelasting, reis per comfortabele
touringcar, incl. 7 dagen voll. pens. in het schitterend Nec-
kardal. Vertrek zaterdagmiddag. Vraagt prospectus No. 1.
Reisbureau Hapose, West-Sidelinge 236, Rotterdam, Tel. 0180D
—86672. Aanbevolen door A.N.W.B.
Uw VAKANTIE
is goed BESTEED
wanneer u inschrijft op één van onze ruim 600
groepsreizen. Enige mogelijkheden:
108.—
116.—
f 112.—
173
f 177.—
180.—
150.—
149.
f 255.
290.—
Ahrweiler maandag's 8 d.
Zevengebergte maandag's 8 d.
(standplaats Ittenbach)
Heimbach maandag s 8 d.
ICirchdorf maandag's 10 d. v.a.
Schruns woensdag's 10 d. v.a.
Schwaz woensdag's 10 d. v.a.
Lugano-Bissone donderdag's 10 d.
Obermatt maandag's 10 d.
Maderno woensdag's 10 d.
Rimini 25/5; 15/6 10 d.
Ook uw privé-reis wordt door ons geheel ver
zorgd zowel per trein, boot als vliegtuig.
Boekingskantoor voor AIR TOUR HOLLAND
voor vliegreizen naar o.m. Spanje. Italië. Tanger.
Vraagt vrijblijvend inlichtingen.
Postbus 1035 (Weteringkade ZZ A)
's-Gravenhage Telefoon 859302
de laatste jaren van de Leeuwarder
I Papier met die van Gelderland ver
gelijkt krijgt men al een eender beeld.
Omzetten 1952 100
uitgedrukt in geld
Van onze beursredacteur
/"WERZIET men de verslagen die de
meeste ter beurze noterende pa
pierfabrieken over 1958 hebben uit
gegeven, dan mag over het algemeen
van bevredigende resultaten worden
gesproken. Ook ten aanzien van het
lopende jaar worden vrij optimistische
geluiden gehoord. De eerste twee maan
den brachten ook inderdaad een hogere
produktie voort, want de fabricage van
krantenpapier steeg volgens de gege
vens van het C.B.S. in januari tot 11.800
ton (v.j. 9.900 ton) en in februari tot
10.500 (v.j. 9.200) ton. De produktie
van druk- en schrijfpapier steeg in
januari tot 13.300 (v.j. 11.800) ton en
in februari tot 12.000 (v.j. 10.700) ton.
Volgens deze gegevens wat overi
gens voor de komende maanden nog
niet veel zegt ziet de ontwikkeling
er in de papiersector dus nog niet zo
somber uit.
Wij willen ditmaal echter geen over
zicht geven van de voornaamste op de
beurs vertegenwoordigde papierwaar
den, maar meer in het bijzonder het
licht laten vallen op enige speciale pa
pierfondsen, welke nog niet zo lang
geleden op het Damrak werden geïn
troduceerd en derhalve nog niet geheel
zijn geklasseerd. Het betreft hier twee
actieve bedrijven, t.w. de Papierfabriek
Gelderland en de Leeuwarder Papier
fabriek.
Introductie
De Papierfabriek Gelderland ver
scheen 1 december vorig jaar op de
officiële beurs. Het betrof hier een ge
wone introductie zonder meer waaraan
dus geen claimemissie vooraf ging. Wel
i heeft de Papierfabriek Gelderland op
andere wijze een ouverture gehouden,
waarvan de melodie niet overal werd
gewaardeerd. Als resultaat van deze
compositie kwamen niet roy eerbare
certificaten uit de bus, die, gezien de
koers van ca. 450 pet., ondanks scherpe
protesten van verschillende zijden op
de beurs toch hun plaats hebben kunnen
vinden.
Voor de Leeuwarder Papier werd de
introductie-ouverture in de vorm van
een claimemissie gespeeld, waardoor
het bedrijf tegelijkertijd geld in net
laatje kreeg terwijl de markt voor het
fonds werd verruimd. Toch heeft ook
dit aandeel zich tot op heden goed
kunnen handhaven, want de introductie
begon op ca. 165, terwijl het aandeel
thans voor ca. 200 pet. wordt verhan
deld.
Wat het. te fabriceren produkt betreft
lopen beide bedrijven nogal uiteen. De
Leeuwarder Papier is sterk gespeciali
seerd op bepaalde verpakkingsmate
rialen, ook al luidt het oorspronkelijke
programma: de papierfabricage in de
ruimste zin van het woord. Het belahg-
rijkste produkt bestaat thans uit het zg.
,,keyes egg trays patent" eierver-
pakkingsmateriaal waarvoor een ge
heel nieuwe fabriek in Leeuwarden
werd gebouwd. Een naoorlogs gebouw
in Franeker verrees om de snel was
sende behoefte aan de egg trays te
kunnen opvangen. Dit verpakkings
materiaal wordt vooral voor de eier-
export naar Duitsland gebruikt.
Het produktieprogramma van de Pa
pierfabriek Gelderland is uiteraard
ruimer gespreid, hoewel ook deze on
derneming zich sterk heeft gespeciali
seerd. Het programma bevat de betere
houtvrije kwaliteiten schrijf- en druk
papier en papiersoorten van meer luxe
aard. Ook Gelderland heeft de snel was
sende behoefte door middel van een
krachtige expansie moeten opvangen.
De produktiecapaciteit werd sedert 1945
van 10.000 ton per jaar tot 18.000 ton
thans uitgebreid.
Omzetstijging
Zoals hot vaker met een gespeciali
seerd produkt geschiedt, dat in een ster
ke behoelte voorziet en over een snel
uitbreidende markt beschikt, ontwikkelt
de omzetstijging zich hiervan relatief
zeer snel. Sneller althans dan die van
een meer samengesteld produkttotaal.
Indien men de omzetontwikkeling in
Duidelijker dan cijfers kunnen spre
ken getuigt deze grafiek toch wel van i
de goede zaken, die men de laatste jaren
ir, Leeuwarden heeft afgesloten. De om-
zei van de gelijknamige papierfabriek
wist zich sedert 1952 meer dan te ver
dubbelen. hetgeen van de Gelderland
bepaald niet kan worden gezegd.
Winstvermogen
Ook de ontwikkeling van het winst
vermogen laat een merkwaardig uiteen-
lopend beeld zien. Daar beide bedrijven
er een geheel verschillend afschrijvings-
en reserveringssysteem op na houden
waarover in het vervolg van dit ar
tikel nog iets meer wordt gezegd
wordt hier de brutowinst na belastingen
maar voor afschrijvingen en reserve
ringen als uitgangspunt genomen en die
van 1953 op 100 gesteld. Daarbij zij nog
opgemerkt dat de brutowinst van Leeu
warder Papier na aftrek van de n o r-1
male afschrijvingen wordt opgegeven,
zodat in onderstaande vergelijking de
situatie voor de Leeuwarder Papier te
genover de Papierfabriek Gelderland
naar verhouding ongunstig wordt be
ïnvloed.
Brutowinst na belastingen
'54 '55 '56 '57 '58
Leeuwarder 400 300 300 400 600
Gelderland 110 120 130 100 91")
over negen maanden
Ondanks het feit dat in de brutowinst
(1953 100) van de Leeuvvarder Papier
reeds de normale afschrijvingen zijn af
getrokken. verloopt deze winst sedert
1953 aanmerkelijk gunstiger dan
die van de Papierfabriek Gelderland, die
grote moeite heeft het peil van 1953 te
handhaven, ook al werd 1957 door extra
aanloopkosten van nieuwe machines on
gunstig beïnvloed en bestrijkt het over
1958 opgegeven cijfer alleen de eerste
negen maanden.
Zowel uit het omzet- als het winstver
loop mag echter nu reeds de conclusie
worden getrokken, dat de Leeuwarder
Papier niet alleen expansiever is dan de
Gelderland, maar ook op zichzelf gezien
wel uitermate snel groeiende is te
noemen.
Financiering
De gevolgtrekking als zou Gelderland
daarom ook relatief minder aan de ex
pansie hebben besteed, is echter onjuist.
Eerder merkten wij op dat de capaciteit
sedert 1945 van 10.000 tot 18.000 ton per
jaar werd opgevoerd. De afgeleverde hoe
veelheid steeg sedert 1950 van 7,9 miljoen
kg tot 10,3 miljoen in 1957 terwijl over
de eerste negen maanden van 1958 8,8
miljoen kg werd afgezet.
Dat de Leeuwarder Papier aanzienlijke
sommen voor haar expansie heeft moeten
neertellen, behoeft na bovenstaande ana
lyse geen nader betoog meer. Toch loopt
de financiering "van deze expansie bij
beide bedrijven weer hemelsbreed uiteen.
Voor de beoordeling van de beurspositie
van beide aandelen vraagt dit dringend
om een nadere uiteenzetting.
Volgens de gegevens, in de emissie- en
introductieprospectussen verstrekt, na
men de sedert 1948 verrichte investerin
gen het volgende verloop aan;
Investeringen Afschrijvingen
Kapitalisatie
Leeuwarder Papier
Gelderland Papier
1948/'58 in van in van
(inmilj.gld) totaal invest, aand. kap. reserves aand.kap.
7,55 5,58 77% 2.— 1.— 50
14,56 3,31 22% 3.83 10.6 275
Vergeleken met het uitstaande aan
delenkapitaal zijn de financiële offers
voor de uitbreiding bij beide papierbe-
drijven voorwaar zeer aanzienlijk ge
weest. Wel valt het op dat Leeuwarder
Papier voor de financiering voorname
lijk zijn toevlucht heeft gezocht tot de
afschrijving, terwijl de Gelderland deze
in hoge mate via de reserves heeft laten
lopen. Zou Leeuwarder Papier dezelfde
politiek hebben gevolgd en voor de finan
ciering ook niet meer dan voor 22 pet.
van de benodigde middelen uit de af
schrijvingen hebben geput, dan zouden
de reserves thans niet 1 miljoen maar
5 miljoen hebben bedragen of 250 pet.
van het aandelenkapitaal. M.a.w. wat
Papierwarenfabriek Gelderland sedert
1948 aan de reserves heeft besteed, heeft
Leeuwarder Papier aan de afschrijvingen
overgedragen. Maar in wezen komt het
erop neer, dat de balansposities van beide
j ondernemingen elkaar niet zoveel meer
ontlopen.
Beurspositie
Dit laatste is voor het bepalen van de
beurspositie van het grootste gewicht.
Aandelen Papierfabriek Gelderland
staan thans ca. 450 pet. Deze hoge koers
komt niet alleen door het dividend van
20 pet. maar vooral ook door de grote
aandacht, die men allerwegen aan de
reservepositie (275 pet. van het kapitaal)
besteedt. Dit laatste vooral ook door de
jarenlange ruzie over de uitkeringswijze
van die reserves aan aandeelhouders
(vorig jaar werd 50 pet. bonusaandelen
uitbetaald) waardoor het begrip Gelder
land Papier bij het publiek synoniem is
i geworden aan een fonds met hoge in
trinsieke waarde.
i Onderstaand is aangegeven op welke
I wijze het dividend bij beide onderne
mingen is gedekt:
netto-
Balans- div. winst rende-
Aandeel waarde 1958 1958 koers ment
Leeuwarder 350 10 30 200 5
Gelderland 375 20 30 450 ca.4i/2%
geschat.
De nettowinst, dus uitkeringen plus
reserveringen, is uitgedrukt in percenten
van het aandelenkapitaal, zodat voor
beide ondernemingen de dividenduitke
ring behoorlijk is gedekt. Leeuwarder
Papier blijkt nog niet bijster scheutig
te zijn met haar dividendbetalingen. Wat
de financiële kracht betreft blijken beide
ondernemingen met betrekking tot de
verhoudingen activa versus kapitalisatie
elkaar naar wij reeds betoogden
ook niet veel meer te ontlopen.
Conclusie
Indien men de positie van Gelderland
Papier redelijk acht, lijkt die van Leeu
warder Papier schromelijk onderschat
of omgekeerd is die van eerstgenoemde
schromelijk overdreven. Hierbij zij ech
ter nog het volgende opgemerkt:
Papierfabriek Gelderland beschikt
thans over een ruime jas waarin het
bedrijf in de komende jaren zonder veel
kosten nog gemakkelijk kan groeien.
Leeuwarder Papier zal nog aanzien
lijke sommen voor uitbreidingen moe
ten neertellen hoewel het bedrijf het
lopende jaar met een bedrag van 1,3
miljoen aan liquide middelen (emissie
meegerekend) begon. Daarnaast is de
vennootschap wel wat eenzijdig op één
produkt ingesteld, waardoor de gevoe
ligheid voor onverwachte concurreren
de artikelen (plastic verpakkingsmate
riaal) sterk is toegenomen. De kwets
baarheid van de eierschaal in aanmer
king genomen lijkt ons hier echter
voor wat o'e egg trays betreft voor de
Leeuwarder Papier geen al te groot ge
vaar in te schuilen.
