GOES, het centrum van handel en industrie NIEUWE gebouwen Een kern in de kern Goes Rijke variatie op geestelijk en cultureel gebied f Havenplan Beleid in drie punten Belangen van streek bepalen beleid van gemeentebestuur ZUID-BEVELAND, GELEGEN TUSSEN TWEE INDUSTRIEGEBIE DEN, DIE NA VERLOOP VAN EEN AANTAL JAREN EEN GROTE ROL ZULLEN SPELEN - HET KREEKRAK EN HET SLOE - STAAT VOOR EEN BELANGRIJKE ONTWIKKELING, DIE IN EEN STERKE MATE WORDT GEACCENTUEERD DOOR DE AANWIJZING VAN EEN IN DIT GEBIED LIGGENDE GEMEEN TE ALS ONTWIKKELINGSKERN, NAMELIJK: te Woensdag 6 mei 1959 ZEEUWSCH DAGBLAD Pag. 7 In de gemeente Goes zullen in de eerstvolgende jaren veel nieuwe ge bouwen, die van grote betekenis zijn voor de stad en de omgeving ver rijzen. Voor de volgende gebouwen liggen de plannen klaar: Protestants Christelijk streekzieken huis met 175 bedden, bejaardentehuis van de Geref. kerk voor ongeveer vijftig personen, bejaardentehuis van Geref. gemeenten op de Bevelanden, eveneens voor ongeveer vijftig per sonen, vergroting van het bejaarden tehuis van de Herv. gemeenten, ver pleegtehuis voor bejaarden, te stich ten door de gemeente Goes, consu lentenhuis, H.K.-lyceum, Rijks-H.B. S., Chr. Uloschool met negen loka len, Openbare kleuterschool, twee Christelijke kleuterscholen, B.L.O.- school met negen lokalen, Grossier- derij, vestigingen van drie autodea lers. Voorts zijn drie banken, die van betekenis zijn voor heel de om geving van plan nieuwe gebouwen te stichten, t.w. de Middenstands- bank, de Boerenleenbank en de Nutsspaarbank. Een verzekerings maatschappij is voornemens de kan toren belangrijk uit te breiden en het Gemeenschappelijk Administra tiekantoor heeft plannen voor het stichten van een nieuw gebouw. De werkplaats voor minder valide arbeidskrachten ^al worden uitge breid en plannen' zijn in voorberei ding voor het bouwen van een nieuwe drukkerij, een constructie werkplaats en een plaatwerkerij. Volgend jaar zal waarschijnlijk het plan tot stichting van een zwembad reeds voor een belangrijk gedeelte zijn gerealiseerd evenals het plan voor een nieuw veilingsgebouw, waarvan de kosten worden geraamd op 1.200.000,—. Momenteel is de bouw van een nieu we technische school in uitvoering. Dinsdag is de Markt te Goes geheel bezet met kramen. De markt van zaterdag is minder groot, waardoor één groot ge deelte van het terrein kan wor den benut als parkeerruimte voor de velen die per auto Goes bezoeken AA#V\A^VWVWWWWWWVW\AA^%^WV\ Dat Goes als vestigings plaats voor de industrieën in trek is, blijkt wel uit het feit, dat het gemeentebestuur, voor de aanwijzing van Goes als ontwikkelingscentrum, contact had met tien bedrij ven, die vestiging in deze stad serieus overwogen. De besprekingen met de leiders van deze bedrijven worden nog voortgezet. Wanneer de journalist in deze da gen aan de burgemeester van een tot ontwikkelingskern aan gewezen gemeente vraagt hem iets te vertellen over de beteke- Goede verbindingen voor het zijn zeer aantr steven DAT VALT ME TOCH mee, zei de adjunct-directeur van 'n ver maard Haags bouwbedrijf, het valt me honderd procent mee. Hij parkeerde zijn snelle en sierlijke auto op de markt in Goes, bleef enkele ogenblikken geïmponeerd staan kijken naar de klassieke schoon heid van het stadhuis en de ranke toren van de Magdalenakerk, peu terde het cellofaan van zijn sigaar en begaf zich naar een hotel, waar hij een zakelijke bespreking met een Zeeuwse relatie tot op heden nog slechts bekend uit in handelscorrespondentietaai gevoerde brief wisseling zou hebben. Dat valt mee, mompelde hij enkele ogenblikken later weer, toen in het hotel een ober zijn jas en hoed aannam en hem voorging naar een rustig hoekje, waar de bespreking zou plaats vinden. Ruim twee uur geleden zat hij nog een brief te dicteren aan zijn secretaresse, die hem een tikkeltje meewarig had aangekeken, omdat ze wist, dat ,,de baas" vandaag naar Goes in Zeeland moest. Pas maar óp, dat U niet zeeziek wordt, had het meisje gezegd, want U zult wel moeten varen. Zeeland, zei ze. daar is de wereld dichtgeplakt met krantenpapier, daar lopen de mensen op klompen en eten ze niets dan tarwebrood. Dat valt me toch mee.. EEN KERNPLAATS VOOR INDUSTRIALISATIE moet meer hebben dan grond om fabrieken op te bouwen, dan havens en spoorlijn, land- en waterwegen, dan mensen, die bereid en in staat zijn, om te werken. Ze moet ook, wil ze uitgroeien, hebben een sfeer, die vestiging aantrekkelijk maakt. Ze moet hebben, wat men tegenwoordig met een lelijk en zelfs foutief geconstrueerd woord noemt: een leefbaar kli maat, dat wil zeggen: ze moet alles bieden, waardoor het aangenaam leven is in die plaats en waardoor ze met recht kan zijn: centrumplaats voor een wijze omgeving. Wij stellen dit voorop, om daarna te vragen: kan Goes zo industriekern zijn? Biedt het geestelijk, sociaal en cultu reel die mogelijkheden? Wij beantwoorden die vraag volop be vestigend. Maar voor we dat gaan bewijzen, zet ten we eerst iets voorop. Want wat Goes, als industriekern, nodig heeft, is allerereerst de simpele woongelegen heid, het huis, waarin mensen van bui ten zich kunnen vestigen. Helaas heeft Goes dat niet zelf in.handen. Nodig zal zijn, dat Goes een ruimer woningtoewij zing krijgt. Dat het als het die heeft, goed kan bouwen, bewijzen de mooie woonblokken, die met name in de latere jaren verrezen zijn en die een comfort bieden, wat de moderne mens vraagt. Voor de mensen, die dan komen, heeft Goes de goede sfeer. Geestelijk allereerst. We zetten dat bewust voorop, omdat we dat het be langrijkste vinden en omdat het feitelijk de grondslag is van al het andere. Wel nu, als we de kerken zien als centrum van het geestelijk leven, dan kunnen we zeggen, dat Goes een gezond kerke lijk leven heeft, goede kerkgebouwen niet alleen, maar predikanten, die hun roeping verstaan en het Evangelie bren gen, waar onderling een goed contact is, terwijl de jeugdbeweging in al haar vertakkingen aan de jeugd op dit punt biedt, wat zij behoeft. En cultureel? Beginnen we bij de jeugd. In Goes zijn onderwijsinrichtingen van allerlei variatie. Mooie, moderne scholen voor de kleuters zowel als de middelbare scholieren, voor het vak zowel als het landbouwonderwijs, scholen, waar van de resultaten frappant gunstig zijn Goes is geen „uitgaansstad" met een „vermaakcentrum". Maar het heeft zijn prima restaurants, zijn goed zalen waarvan er enkele stellig binnen niet al te lange tijd gemoderniseerd zullen worden en andere al op dit peil staan waar het culturele leven zich in al lerlei manifestaties kan ontplooien. „Waar mensen zön, daar is nering", zegt het spreekwoord. Wie daaraan in dit verband denkt, beseft, dat, als de industrie zich zal ontwikkelen, al deze dingen, die we voor Goes noemden, nog zullen worden uitgebreid. Dan zullen er ongetwijfeld ook mogelijkheden komen, die er thans (naar veler oordeel: ge lukkig) niet zijn. De adjunct-directeur herhaalde het nog een keer of wat, liet zich toen ach terover zakken in de diepe hotelfau teuil en wachtte. Hy was namelyk veel te vroeg van huis gegaan, omdat hy in de mening verkeerde, dat de rit van Den Haag naar Goes vry lang zou du ren. Dat voor een reis van het centrum van de Randstad Holland naar het cen trum van de Bevelanden geen tocht met een veerboot moest worden gemaakt, dat wist hij wel. Ik zal myn secretares se een nieuwe atlas cadeau doen, be sloot hy im een grootmoedige bui. Het carillon van de Magdalenatoren strooide een leutig liedje tussen het stadsgewoel, toen de Zeeuwse zaken relatie binnenkwam, zonder klompen, zonder pet, maar met de allure van iemand, die gewoon js op charmante en vriendschappelijke wijze zaken te doen. Aan het slot van het gesprek, dat tot belangrijke afspraken leidde, vertelde de Zeeuwse zakenman aan zijn Haagse collega, die zich zeer geïnteresseerd toonde, hoe Goes en omgeving zich in het verleden heeft ontwikkeld en welke plannen er in dit deel van Zeeland voor de toekomst bestaan. Goes heeft een bijzondere functie te midden van de Zeeuwse gemeenten, omdat zij een centrumgemeente is, het middelpunt van Züid-Beveland. Rond Goes liggen tal van dorpen met een be volking, die in de agrarische sector werkzaam is, althans voor het over grote deel. In deze dorpen worden wel iswaar de voorzieningen voor het maat- schappelijke leven in summiere vorm en wat betreft het meest noodzakelijke aangetroffen, doch in belangrijke mate is men toch op „de stad" aangewezen. Er zijn zelfs dorpen, waar men geen kapper vindt. Is dat erg? Het ligt er maar aan, hoe men het bekijkt. Er zijn namelijk op de Bevelandse dorpen tal van mensen, die het prettig vinden, dat zij voor het verhogen van de manne lijke schoonheid en de vrouwelijke charme een bezoek aan Goes moeten brengen. De afstand is immers, vooral in deze tijd, geen bezwaar meer. Wat is zes a zeven kilometer in een auto, op een brommer of bij zonnig weer op een fiets? Afgezien van de noodzaak van de dorpsbevolking om van tijd tot tijd een bezoek aan Goes te brengen, is er toch ook vooral een traditionele drang om naar het centrum van het voormalige eiland te komen, vooral op dinsdag, de marktdag. Op die dag worden in Goes belang rijke bedragen omgezet. De handel viert dan op en rond de markt hoogtij en de meeste middenstanders in Goes weten dinsdagsavonds al of zij een igoede week zullen hebben. Goes profiteert van de gunstige lig ging: centrum van de Bevelanden met busdiensten naar alle plaatsen in de om geving en met een voortreffelijke trein verbinding, zowel met Middelburg en Vlissingen als met het westen van het land. Anderhalf uur nadat men op het perron in Goes in de elektrische snel trein is gestapt, is men gearriveerd in de drukke handelscentra van Rotter dam. Waarom het zakenleven in Goes zo goed floreert en steeds meer bedryven besluiten zich in deze gemeente te ves tigen? Het komt mede, omdat deze Zuidbevelahdse stad een verkeerscen- trum is. Belangrijk voor het vervoer in Zee land zijn de bodediensten. In de loop der jaren is een organisatie opgebouwd, die voortreffelijk werkt. Op Zuid-Beve land zijn 31 bodediensten, die Goes als middelpunt hebben. Ook de zeven Noordbevelandse bodelijnen vinden in Goes hun belangrijkste centrum. Uit Walcheren zijn er vijf bodediensten op Goes en verder zijn er dagelijks vaste autodiensten tussen deze plaats en Tho- len, Sint Philipsland, Schouwen en Duiveland, Zeeuwsch-Vlaanderen en westelijk Noord-Brabant. Bootdiensten zijn er met Schouwen en Duiveland, Dordrecht, Rotterdam, Utrecht, Amsterdam en de Zaanstreek, terwijl er dan voorts nog de zgn. lange lijndiensten zijn met een grote frequen tie, o.a. op Dordrecht, Rotterdam, Den Haag, Utrecht en Amsterdam. Behalve deze particuliere vervoersbe drijven is er dan nog de mogelijkheid om per spoor goederen te verzenden, een verzending, die evenals het reizi- gersvervoer, zeer vlot verloopt. Wat de toekomstige ontwikkeling van Goes betreft, heeft men grote verwach tingen. De minister van Economische Zaken heeft Goes aangewezen als ont wikkelingscentrum, waardoor voor ves tiging van bedrijven belangrijke finan ciële faciliteiten worden verleend. Bo vendien ligt, gelet op het streven naar integratie, deze Zeeuwse stad zeer gun stig met betrekking tot België en Frank rijk. Het aantal industrieën is in de laatste tien jaren reeds belangrijk toe genomen en men verwacht, dat de aan trekkelijke voordelen, die vestiging in Goes biedt, in de toekomst animerend zullen werken. nis van deze aanwijzing en over de verwachtingen, welke hier door zijn opgeroepen, dan krijgt hij enerzijds deze functionaris gemakkelijk aan het praten; an derzijds moet hij veelal teleur gesteld worden, daar de infor maties nog niet volledig kun nen zijn. Zeker, de plannen bestaan. We weten wat wij willen. Maar wij weten nog niet precies op welke manier deze wil tot werkelijk heid zal worden. Hier mag ik dan meteen een zeer belangrijke wens uitspreken. Mogen allen, die met de verwe zenlijking van de nieuwe plan nen van de regering te maken krijgen, er van doordrongen zijn, dat snelheid en efficiency bepalend kunnen zijn voor het Drie punten beheersen in belangrijke mate het beleid van het gemeentebestuur van Goes met betrekking tot het scheppen van meer welvaart in deze gemeente en het benutten van de mogelijk heden, die gelegen zijn in de centrale ligging van deze stad. 1. Zorg voor goede verbindingen, (zowel wegen, als kanaal en haven), naar gunstig gelegen industrieterreinen (droog en nat). 2. Zorgen voor goede woongelegenheid, het scheppen van een prettige sfeer voor de bevolking en het verlenen van zo groot mogelijke service. (Woningbouw, bouw van winkels, kerken en scholen). 3. Zorgen voor een voortdurend afgestemd houden van de in directe ontwikkeling op de groei van het inwonertal en op de behoeften van de tijd, o.a. door bevordering van het onder wijs en het verruimen van de mogelijkheden voor ontspanning. (Het scheppen van recreatiemogelijkheden ziet het gemeente bestuur vooral als een noodzaak om mede te werken aan op voering van de arbeidsproduktiviteit van de bevolking). Op het industrieterrein te Goes heerst veel bedrijvigheid. De jachthaven te Goes mag zich in een groeiende foe» belangstelling verheugen Het haventerrein in Goes zal volgens de plannen ongeveer twintig ha groot worden. druk is het altijd gezellig Goes haven waar De intieme De gunstige ontwikkeling van Goes is vooral te danken aan de centrale ligging en aan de vele vervoersmogelijkheden, die in de ze plaats benut kunnen worden. Hierbij speelt uiteraard ook de haven een belangrijke rol. Het gemeentebestuur heeft in middels bericht ontvangen, dat geen budgettaire bezwaren bestaan tegen het plan tot uitdiepen van de haven, waardoor deze voor grotere kustvaarders geschikt wordt. Binnenkort wordt met de uitvoering van het werk begon nen. Dit is de eerste fase van het havenplan. Het ligt voorts in de bedoeling vier insteekhavens aan te leggen, waarvoor de plannen klaar liggen en de vaargeul van het kanaal te verbeteren en te ver diepen. Ook tot uitbreiding van de industrieterreinen zal worden overgegaan. Men hoopt op deze wijze rond de haven mogelijk heden te scheppen om handel en industrie op vlotte wijze van dienst te zijn, waarbij aan zware econo mische eisen kan worden vol daan. klimaat, dat wij allen zó guns- stig willen beïnvloeden, dat de ondernemer aan de lokroep ge hoor zal kunnen geven. Een zo snel mogelijk scheppen van een gunstige vestigings plaats voor het bedrijf is punt één. Met alle faciliteiten, welke daarbij behoren zoals water-,: spoor- en wegverbindingen; gas, water, elektriciteit, afvoermoge- lijkheden, etc. De redelijkheid van de tarieven en de service van de openbare nutsbedrijven verlieze men daarbij niet uit het oog. Zeeland zou daarbij niet duurder zijn dan andere lands delen. De uitstekende spoorweg verbinding met de expresse- treinen, welke ons in een goed uur de randstad Holland doen bereiken geven een goed voor beeld. Het scheppen van een prettig woonklimaat is punt twee en niet minder belangrijk. Hu men welbewust gekozen heeft voor die plaatsen, waar al veel is, treuzele men niet met de „rest". Woningen voor alle categorieën zullen in behoorlijk tempo moe ten worden gezet. Het huidige tempo is niet onbevredigend; het zal ten minste gehandhaafd moe ten worden; op bijzondere pun ten verhoogd. Van scholen zijn wij rijker voorzien dan vrijwel iedereen verwacht. Er is plaats voor nog meer! Cultureel cen trum en zwembad zijn knelpun ten, waaruit wij ons zo snel mo gelijk moeten ontworstelen. Sportvelden, leeszaal, recreatie- bedrijven ik noem ze maar op in de volgorde, dat zij mij in vallen moeten blijvend gesti muleerd worden. Het moet ple zierig wonen zijn in Goes ook voor de vrouw van de man, die hier werk vindt en voor zijn kinderen. De aanwijzing betekent dat wij in de kern Goes een kern moeten maken. Een kern, waarop de in dustrieel en zijn medewerkers kunnen bouwen in alle betekei nissen van het woord, waarin hun gezinnen kunnen leven op een manier, welke hun niet doet verlangen naar de te volle rand stad. Hoe wij dat zullen doen weet ik in alle opzichten nog niet nauwkeurig, maar dat wij dat zullen doen is de vaste over tuiging van (H. K. MICHAËLIS), Het gemeentebestuur van Goes ver wacht, dat het aantal inwoners van de ze stad zich in de toekomst belangrijk zal uitbreiden. In het structuurplan wordt rekening gehouden met een in wonertal van 45.000, doch na de re cente aanwijzing van Goes als ontwik kelingskern, spreekt men reeds van een inwonertal van 60.000. De aanwijzing van Goes als ontwik kelingskern is voor heel het gebied rond deze stad van enorme betekenis. Het merendeel van de bevolking van Zuid- Beveland vond zijn bron van bestaan in de landbouw. Mechanisatie en ratio nalisatieherverkaveling wordt op ruime schaal toegepast hebben tot gevolg, dat veel minder arbeidskrachten nodig zijn dan vroeger. Zet dit proces zich voort en men mag aannemen dat dit het geval zal zijn dan kunnen de in Goes gevestigde en nog te vestigen in dustrieën voor een belangrijk deel het benodigde personeel uit de omgeving betrekken, waarna na verloop van ja ren deze werknemers naar de plaats, waar zij hun werk verrichten, kunnen verhuizen. Voor velen zal het echter aantrekkelijk blijven in Goes te werken en in een van de omliggende dorpen te wonen, omdat zij gehecht zijn aan de dorpsgemeenschap en aan hun tuintje achter het huis. De afstand van de dorpen naar de stad. variërend van vier tot tien kilometer, levert geen bezwaar meer op. Men mag dan ook verwachten, dat in de eerstvolgende decennia een belang rijk deel van de bevolking der dorpen op Zuid-Beveland sterke economische banden met Goes zal krijgen, sterker nog dan het nu in veel gevallen al heeft. Het gemeentebestuur van Goes is er zich van bewust, dat het een belangrijke functie heeft te vervullen als centrum gemeente. Vrijwel bij alle plannen, die het gemeentebestuur moet maken met betrekking tot bijv. het onderwijs, het culturele leven, de recreatie en het sti muleren van de middenstand, moet in zeer belangrijke mate rekening worden gehouden met de belangen der omlig gende gemeenten. En aan deze belangen, wordt dan ook in de Goese gemeente raad grote aandacht geschonken.

Krantenbank Zeeland

Zeeuwsch Dagblad | 1959 | | pagina 7