Onderonsje van jarigen
ONTROERDE DANK
VAN DE VORSTIN
Kustvaarder met man
en muis
vergaan
EEN MILJOEN OM
WEG TE GEVEN
Aanval op Unilever
Italië weinig
uitnodigend
Rusland - niet Israël -
spint zijde bij conflict
tussen Egypte en Irak
Westen beziet
Midden Oosten
nu met begrip
- TOT OVER VIJFENTWINTIG JAAR -
De BiltOveral
opklaringen
Amerikaanse
trotseerde
politie
Heel Nederland
leefde mee via
tv-schermen
PROTESTANTS-CHRISTELIJK DAGBLAD VOOR ZEELAND
ONGEDWONGEN GESPREK WERD VERRASSING
VOOR 50-JARIGE DAMES OP SOESTDIJK
Op een meter
Nog een wens
Bromfietser bij Kapelle
gedood'
Herdenking op Franse
begraafplaats
Bijna zelf
Zie verder pagina 3
Haat
Vreedzaam naast elkaar
DE DRAMATISCHE ONTKNOPING VAN
EEN BENAUWEND ZEEMYSTERIE:
Vier doden
Boel
O
Hoofdkantoor: Goes, L. Vorststraat 90, telefoon 01100-2438;
bij geen gehoor: Hoofdredacteur 01100-2503; Chefred.
01100-3991; Postbus 4, giro 116666.
Bijkantoren: Middelburg, Korte Delft 50, tel. 01180-2009;
Vlissingen, Rembrandtlaan 24, tel. 01184-3224; Terneuzen,
Nieuwstraat 38, tel. 01150-3189, Zierikzee, Havenpark 24,
tel. 01110-2991
Directeur: JACQ DE SMIT - Hoofdredacteur: R. HAGOORT
eeuwsch Dagblad
Abonnementsprijs f 0,56 per week, f 7,per kwartaal
Losse nummers 13 cent.
Advertentietarieven op aanvrage. - Rubriek Kabouters
7 cent per woord met een minimum van f 1,
14e Jaarg. No. 1589
Vrijdag 1 Mei 1959
PHILADELPHIA (U.P.I.) Een
70-jarige Amerikaanse vrouw, Ca
therine Ranonis, heeft gisteren in
de derde verdieping van haar wo
ning vier uur lang een beleg door
de politie weten te doorstaan; hoe
wel zij zich later vrijwillig over
gaf, werd zij door het publiek toe
gejuicht als de morele overwin
naar in de strijd.
Drie kwartier lang bekogelde de
politie haar met traangasbommen,
maar telkens weer deed zij een
gebrul van vreugde opgaan uit de
kelen van de duizenden toeschou
wers als zij de bommen opraapte
en uit het raam terugwierp naar
de politie, die zich huilend en
proestend terug moest trekken.
De strijd was begonnen toen me
vrouw Ranonis uit haar raam wa
ter uitgoot over het personeel van
een begrafenisonderneming: zij had
er bezwaar tegen dat de lijkauto's
altijd voor haar deur geparkeerd
werden. Toen de politie arriveer
de. barricadeerde zij zich, gewa
pend met een geweer, op de derde
verdieping. Vanuit het raam lach
te zij de politie uit: „Kom me
maar halen!"
Zij weigerde met een geestelijke
te onderhandelen: de godsdienst
had hier niets mee te maken, vond
zij. Toen men haar zoon naar bo
ven stuurde om met haar te pra
ten, riep zij: „Jóhn, ga weg, ge
hoorzaam je moeder!" En om te
laten zien dat het haar ernst was,
zond zij hem een waarschuwings
schot na.
Te langen leste gaf zij zich over,
omdat zij zich begon te vervelen:
de politie deed niets meer. en dus
was het niet leuk meer.
Namens de bevolking van het Ko
ninkrijk der Nederlanden biedt een
nationaal comité, welks leden vrijwel
alle levensbeschouwelijke, maatschap
pelijke en politieke groeperingen der
bevolking vertegenwoordigen, koningin
Juliana ter gelegenheid van haar vijf
tigste verjaardag, één miljoen pulden
aan.
Dit bedrag, dat door de gehele be
volking, zowel hoofdelijk als in groeps
verband is bijeengebracht, gelieve Hare
Majesteit naar eigen inzicht te bestem
men voor algemene doeleinden.
De verjaarsgeschenken zijn een
uiting van de warme genegenheid en
oprechte eerbied welke de bevolking
van het Koninkrijk de jarige Konin
gin toedraagt".
Aldus de tekst van de oorkonde die
koningin Juliana gistermiddag werd
overhandigd. Zij was op kalfsvel aan
gebracht door de calligraaf G. Haal-
boom uit Utrecht.
Na de senator Trobucchi heeft nu ook
de Italiaanse minister van financiën een
scherpe aanval gelanceerd tegen Van
den Bergh, de dochtermaatschappij van
Unilever.
Deze aanvallen staan wel in scherp
nodigingen van de Italiaanse regering
contrast tot de herhaaldelijk gedane uit-
tot buitenlandse investeringen.
Van onze speciale verslaggever
PALEIS SOESTDIJK Zon
der een woord te kunnen uitbren
gen en zichtbaar ontroerd keek
koningin Juliana gistermiddag in
de Stuczaal van het paleis naar
een van de cadeaus die liaar net
namens de bevolking waren aan
geboden.
Prins Bernhard had haar geholpen
met het open maken van het kleine
witte pakje, haar kinderen verdrongen
zich om de moeder die kennelijk zo
blij was verrast met het horloge dat
de Prins haar om de pols deed. Oh,
wat prachtig, vond prinses Beatrix en
zij sloeg van verbazing de hand voor
de mond. Het was, in deze kleine kring
van genodigden, een tafereeltje zoals
het zich in elk gezin tijdens de ver
jaardag van de moeder zou kunnen
afspelen, zó intiem, zó echt.
De Koningin vond de microfoon die
haar op datzelfde moment met het
hele land verbond, en de televisieca
mera's vonden haar, tot op een me
ter afstand. Zij was als het ware in
de huiskamers, toen zij sprak: Wat zal
ik zeggen tegenover zoveel hartelijk
heid. Ik ben er diep door ontroerd en
er door overweldigd en met een na
drukkelijke buiging van het hoofd ik
dank er u allen van harte voor.
In het licht van de schijnwerpers
fonkelden de 275 briljanten gezet op
platina. Het horloge is Zwitsers fabri
kaat. aan de armband is in Nederland
345 uren gewerkt. Jhr. mr. C. J. A. de
Ranitz zei als voorzitter van het na
tionale comité: Moge dit horloge me-:
nig gelukkig uur voor u aanwijzen.
Eerder had hij zonder enig by-
zantisme van hart tot hart" gespro-
Van onze correspondent
KAPELLE. Op de rijksweg nabij
het buurtschap Dijkwel is gisteren de
bromfietser M. Boonman uit Kwaden-
damme door een auto gegrepen en ge
dood. De heer Boonman stak de rijks
weg over, naar de richting 's-Graven-
polder. Een Amerikaanse personenauto
greep de bromfietser.
Van onze correspondent
KAPELLE. Op de Franse militaire
begraafplaats hebben vertegenwoordi
gers van het Franse vlootdetachement,
dat momenteel in Rotterdam is, een
krans op de graven gelegd.
Van de marinebasis Vlissingen waren
eveneens vertegenwoordigers.
ken tot zijn koningin en haar al meer
fraaie cadeaus aangeboden. Eerst een
bedrag van precies één miljoen gul
den, dat zij naar eigen inzicht kan aan
wenden voor goede doeleinden. Hon
derdduizenden mensen hebben er aar,
bijgedragen, velen door briefkaarten
vergezeld met treffende opdrachten.
Ook hiervan werden er een aantal aan
geboden.
Dan was er deze dag nog een
tweede persoonlijke wens die in ver
vulling ging: de modernisering van de
werkkamer van de Koningin. Als sym
bool werd haar een staal van het licht
grijze tapijt aangeboden, dat, als deel
van het geschenk, zal worden ge
knoopt.
Ik moet u bekennen, zei de Koningin
dat de ijver waarmee uw comité en
zijn medewerkers bezig zijn geweest,
zo groot was dat die mij van tevoren
niet geheel heeft kunnen ontgaan.
Bijna had ik in een verstrooid moment
zelf een bijdrage in één van de bus
sen gestopt, zó schenen die te pleiten
voor een of ander nobel doel.
Ook alle goede wensen, thans hier
vertolkt en door vele gevers mij ge
zonden, zullen mij met nieuwe moed
bij het begin van mijn tweede eeuw
helft vervullen ook al hoop ik niet
het einde daarvan nog te beleven.
Ik ben gelukkig, terug èn vooruit
te mogen zien, samen met hen die mij
lief zijn, intens dankbaar ook mijn
moeder nog in mijn nabijheid te mo
gen hebben. En tevens gelukkig, om
ringd te zijn door zoveel echte warme
hartelijkheid en sympathie.
TEL AVIV Hoezeer men
op het eerste gezicht ook zou
kunnen denken dat Israël de
interne strubbelingen in de
Arabische wereld met welge
vallen gadeslaat, het moet ieder
weldenkend mens duidelijk zijn
dat het tegendeel waar is. Is
raël is dan ook allesbehalve
de lachende derde bij het con
flict tussen Egypte en Irak.
Steeds weer betoogt men hier dat
de Israëlische buitenlandse politiek
gericht is op een vreedzame ontwik
keling in het Midden Oosten. Haar
den van onrust, centra van span
ning in de omringende Arabische
landen zijn bepaald niet in het be
lang van de staat Israël. Uit prac-
tische overwegingen.
Uit ervaring weet men dat interne
strijd van de Arabische landen de ge
meenschappelijke haat van deze lan
den jegens de Joodse staat niet af
zwakt, integendeel. Deze landen pro
beren elkaar wat vijandelijke gevoe
lens ten opzichte van Israël betreft te
overtroeven. Daarbij komt dat ruzies
tussen de Arabische landen vaak heel
snel worden bijgelegd.
In Israël heeft men altijd het stand
punt gehuldigd dat een oprecht streven
naar eenheid in de Arabische wereld,
vrij van agressieve gevoelens tegen dit
land dus niet uit zucht naar ex
pansie, onder leiding van de een ol
andere dictator moet worden toe
gejuicht. Dat zou namelijk wel eens
kunnen leiden tot het zoeken naar een
vreedzaam naast elkaar bestaan met
het Joodse land.
De werkelijkheid van vandaag is ge
heel anders. De Arabische landen zijn
verder van elkaar verwijderd dan
ooit. Wat men hier als het belangrijk
ste gevolg beschouwt van de breuk
tussen Kairo en Bagdad is de daling
van Nassers prestige in de ogen van
de Arabische openbare mening. Een
jaar geleden was het ondenkbaar dat
Arabische volksmassa's Nassers por
tret in het openbaar vertrapten en be
spuwden; dat vier Arabische landen
de Arabische Liga zo goed als boycot
ten als gevolg van hun slechte verhou
ding met Nasser!
Dit alles betekent geenszins dat Is
raels positie in politiek en in militair
opzicht verbeterd is. Nasser zorgt er
voor dat de vrachtvaart van en naar
Israël door het Suezkanaal onmogelijk
blijft, Kassem roept onder luid gejuich
van zijn aanhang om een „tweede
ronde" tegen de Joodse staat. Dezelf
de Nasser en Kassem, die zowel van
de Sowjetunie als van Amerika en En-1
geland moderne wapens krijgen, ter
wijl Washington als voorheen wapen
verkoop aan Israël weigert.
Als lichtpunt staat hier tegenover
dat de jongste ontwikkeling in het
Arabische blok de in het Westen wijd
verbreide mening heeft opgeruimd als
zou Israël de enige rustverstoorder in
het Midden Oosten zijn. Als zou het
bestaan van de Joodse staat een har
monische ontwikkeling van dat blok in
pro-westelijke zin verhinderen. Opeens
is bewezen dat Israël helemaal niet
het centrale probleem van het Midden
Oosten is en dat het bij de Arabische
broederstrijd in werkelijkheid om ge
heel andere dingen gaat.
De voorstelling dat de eenheidsbe
weging in de Arabische wereld een on
stuitbaar proces is in de zin van
Eén volk, één staat, één leider
heeft een zware deuk gekregen. Steeds
meer helt men over naar de Israëli
sche opvatting.
Deze luidt: de economische, poli
tieke, culturele en zelfs godsdien
stige verschillen tussen de Arabische
volken zijn veel reëler, zij werken
veel meer scheidend dan die tussen
de Scandinavische en Zuidameri-
kaanse staten. Waarom kunnen de
verschillende Arabische volken niet
vreedzaam naast elkaar leven, zon
der te behoren tot een uniforme
eenheidsstaat?
Het Midden Oosten is een mo
zaïek van volken en stammen in
afkomst, geloof, taal en zeden,
economisch en wat beschaving betreft
totaal verschillend. Zeker de helft der
bevolking van het Midden Oosten be
hoort niet tot het volk der Arabieren.
Behalve Turken en Israëli's zijn er
de Koerden, Druzen, Maroniten, Kop
ten en vele anderen.
Na de Tweede Wereldoorlog zijn de
ze volkeren bij de nieuwe indeling door
de overwinnaars volkomen genegeerd.
Noodgedwongen en slechts voor het
oog zijn zij geassimileerd met de Ara
bische volken temidden waarvan zij le
ven behalve de Israëli's uiteraard.
Zij voeren echter een eigen leven als
volk en hebben het streven naar auto
nomie nimmer opgegeven,
ring voorgesteld deze niet Arabische
minderheden in de Arabische landen
als helse machine te gebruiken. Zij
heeft zich daar consequent van ge
distantieerd.
De Sowjetunie met haar veel minder
preutse politiek heeft er echter voor
gezorgd, dat dank zij haar bedreigin
gen het volk der Koerden, dat voor
het grootste deel in Irak woont, tot
een zeer bruikbare zweep is geworden.
Deze zweep kan gebruikt worden wan
neer het Moskou nuttig lijkt; vooral
om premier Kassem er van af te hou
den zich in westelijke richting te oriën
teren. De Koerden kunnen op deze
manier aan nationale autonomie gehol
pen worden of aan volkomen afschei
ding van Irak.
In Moskou weet men dat Kassem
zich verzet tegen een algehele op
slokking van zijn land door het
communisme Paradoxaal genoeg is
het juist de onophoudelijke propa
ganda van Nasser, over de zoge
naamde communistische gezindheid
van Kassem, die hem tegen wil en
dank steeds meer in de armen van
de Russen drijft.
Zij waren allemaal tegelijk jarig met koningin Juliana en zij werden ook allemaal vijftig jaar. Uit alle
provincies waren 55 dames naar Soestdijk gekomen om hun Koningin te feliciteren. De vorstin draaide prompt
de rollen om en ging ook hen feliciteren in een echt onder-ons-gesprek, waarover de vijftigjarigen nog heel
lang zullen napraten. Het was, buiten het programma om, weer een van die spontane opwellingen van de
vorstin, die haar feesten altijd een verrassend element geven.
INEENS was koningin Juliana van het bordes
af en stond zjj bij de 55 dames uit het hele
land die gisteren óók vijftig jaar waren ge
worden.
„Wel gefeliciteerd, dames", riep zij en even
later was er al een gesprek gaande, zo onge
dwongen als het zelden met een vorstin zal zijn
gevoerd. „Weet u nog, hoe laat u geboren bent?",
informeerde de Koninklijke jarige, „ik om twin
tig voor acht."
Een dame deelde trots en wel mee dat zij al
oma was, waarop een ander haar meende te
kunnen overtroeven met het bezit van twaalf
zonen.
Mevrouw Sukkel-Hardeman uit Rhenen deed
haar tasje open en gaf de Koningin eenzelfde fo
tootje als 49 jaar geleden naar het paleis was
gestuurd van de toen éénjarige Juliana Louise
Emma Marie Wilhelmina Hardeman. „Leuk",
vond de Koningin, „maar hebt u het spaarbank
boekje nog, dat mijn moeder u toen heeft ge
stuurd?"
Het gesprek flitste heen en weer als tussen
vrouwen die elkaar al lang goed kennen. De Ko
ningin wilde weten hoe het nu met de viering
van al die verjaardagen moest en hoe lang de
dames hadden gereisd om dit mee te maken.
Laten we een afspraak maken, stelde de Ko
ningin haar medejarigen tenslotte voor. Voor
als we 75 zijn geworden, dan doen we het nog
eens over. En met een „Tot over 25 jaar" nam
zij afscheid.
Van onze scheepvaartredacteur
ROTTERDAM Vier Duitse
zeelieden zijn woensdagavond, een
half uur voor middernacht, het
slachtoffer geivorden van een
triest avontuur, toen hun kleine
vrachtvaarder dicht bij de Neder
landse kust overvaren iverd door
de 5000 tonner Urundi, eveneens
een Duits schip. Bij deze scheeps
ramp is de Mariene uit Haren
aan de Eemsvermoedelijk di-
rekt gekanteld en onmiddellijk
gezonken.
De Urundi van de Deutsch-
Afrikanische Schiffahrtgesell-
schaft te Hamburg die naar Bre
men onderweg was na te Rotter
dam een deel van haar lading te
hebben gelost, seinde kort na het
ongeluk, dat zij een klein schip
„Kuemo" had overvaren. Aan
vankelijk nam men aan, dat dit
de naam van het scheepje was,
maar later begreep men, dat
daarmee het type schip werd be
doeld.
De juiste naam van dit kustvaartuig
is een half etmaal verborgen gebleven,
hoewel binnen enkele uren negen sche
pen en een vliegtuig naarstig zochten
naar drenkelingen en restanten van het
schip.
In de eerste plaats wijdde de Urundi
de grootste aandacht aan dit sombere
werk. In een radiotelefonisch gesprek
met haar kapitein Heinrich Mahlow, ver
telde deze ons gisteren in de loop van
de ochtend nog niets te hebben gevon
den.
Intussen kruisten nog acht schepen in
de buurt van de noodlottige plaats. Het
betonningvaartuig Delfshaven vond een
stuk luik en een kurkezak, de redding
boot Prins Hendrik viste een gebroken
luik en een wrijfhout op, het Duitse
schip Johannes Russ pikte een luik en
een plastic emmer op, de Aludra trof
twee luiken bij elkaar aan en de Abbe-
ke'rk haalde een loopplank op. De Ne
derlandse schepen Kreeft en Bram had
den nog niets van zich laten horen. Maar
alle i-nndefen tezamen gaven nop geen
enkel aanknopingspunt tot de oplossing
van dit benauwende zeemysterie
Tot omstreeks het middaguur het Duit-
Advertentie
se vrachtschip Thorwald twaalf mijl zui
delijk van het lichtschip Tessel een rood
wit geschilderde reddingboei zag drijven.
Daarop stonden de woorden: Marlene-
Haren.
Spoedig bleek, dat deze boei niet af
komstig kon zijn van een Nederlands
schip. In de Duitse plaats Haren aan de
Eems was echter wel een schip met die
naam geregistreerd. Het betrof de voor
malige Nederlandse kustvaarder Nan, die
vorig jaar door een Delfzijlse scheep
vaartmaatschappij verkocht was aan H.
Schulte te Haren. Deze zeeman en diens
schoonzoon, die als stuurman voer, met
twee scheepsjongens, zijn nu ten onder
gegaan op het 26 jaar oude schip met
een draagvermogen van slechts 250 ton,
dat gebouwd werd op een Groningse
werf.
De Mariene was van Duisburg via de
Rijn en het Amsterdam-Rijnkanaal ge
varen naar Amsterdam, waar het een
lading stukgoed met bestemming Aar-
hus in Denemarken had ingenomen.
Woensdagavond om zeven uur was zij de
sluizen van IJmuiden gepasseerd en had
zee gekozen, voor de laatste maal......
Hoewel alles erop wijst, dat het zo
moet worden aanvaard, gelooft de Ha-
rense bevrachter Schoening er nog niet
in. De boei kan verloren zijn, zegt hij.
En omdat de Mariene geen radio aan
boord heeft, kan zij zich niet melden.
Advertentie
zakdoeken
Om nooit te vergeten
fHet K.N.M.I. in
De Bilt berichtte
gisteravond om
33.15 uur:
Opklaringen en
op de meeste
plaatsen droog
weer. Overwe
gend matige wind
uit westelijke
richtingen. In het
westen iets min
der koud, maar
in het oosten iets
lagere temperaturen dan gisteren.
MIESJE: Het was een mooi
feest hè?
2 MEI: zon op 5.10. zon onder 20.04;
maan op 3.07. maan onder 14.35.