uws
uit h berk
Wie verre reizen doet,
kan vele dingen koken
Gemiste kans voor de Kerk
1
„En Bar-abbas was een moordenaar
Ontmoetingen
Proporties uit het oog verloren
in ver-politiekte kerk
WIE HOUDT DE BEURS, ALS
GILLIS EENS TROUWT....?
Koopt
KlumpersKleding
Pag. 4
Henriëtte Holthausen op cle televisie
Nieuwe richtlijnen in
K V P rf strijd tegen godsdienst
Parlementair debat buiten de kerk om
Korte berichten
PASEN 1959
voor VADER en ZOON bij
Synode moet verhuur
zitplaatsen verbieden
Ds. Okke Jager meent
Tendens tol versobering
bij rA. kerkbouw
V oorlichtingsdag
Theol. Hogeschool
Svnode Geref.
Gemeenten
Maandag 16 maart 1959
ZEEUWSCH DAGBLAD
WrIST U, dat onze mayonnaise een
maal „Mahonaise" heeft geheten,
en nooit zou zijn uitgevonden, als ge
neraal Mac Mahon in zijn legerkamp
niet eens om een slasaus verlegen had
gezeten?
Wist u, dat onze vaderlandse zuur
kool is geboren in Duitsland, getogen
in Frankrijk en vervolmaakt in Elzas?
Wist u, dat de heerlijkste grillades ter
wereld worden bereid door de arme
nomaden van de Sahara, zo maar op 'n
houtskoolvuurtje midden in de woes
tijn?
Van dat alles, en nog veel meer, dat
te maken heeft met de welverzorgde
keuken, vertelt mevrouw Henriette j
Holthausen vanavond in de tv-rubriek
Meridiaan.
„Goed koken," zei mevrouw Holthau
sen ons, „is geen kwestie van veel tijd
en geld. Je moet de spullen in huis
hebben, en bereiden en serveren met
liefde en fantasie. Wedden, dat ik nu,
binnen 't kwartier, een heerlijke maal
tijd op tafel kan zetten?"
Zwerven in keukens
Henriette Holthausen (de lezers van
onze krant kennen haar als Micky
Woodhouse) weet wat ze zegt. Zij
zwierf door Amerika, Canada, Afrika,
heel Europa, en vergaarde overal het
beste van de nationale keukens. Ze
schreef er artikelen over en boeken,
houdt lezingen, en raakt er nauwelijks
over uitgepraat.
Amerika? Daar komt té veel kant en
klaar uit de drugstore. Engeland? De
groenten zijn vreselijk, maar de vlees
gerechten subliem. De Spanjaarden zijn
meesters in het toebereiden van vissen,
Gladiolenteelt
OOSTERLAND Onder leiding van
de heer A. Steenpoorte Mzn. hield de
tuinbouwvereniging „Oosterland en om
streken" een zeer goed bezochte ver
gadering, waarin de heer Spruijt, assis
tent bij de tuinbouwvoorlichtingsdienst
een lezing hield over de gladiolenteelt.
die naar hij uiteenzette momenteel zeer
in de belangstelling staat, omdat er zeer
gunstige resultaten mee bereikt worden.
Hij gaf allerlei aanwijzingen ten aanzien
van het plantmateriaal.
Horstele
Stierenkeuring
de Turken kunstenaars met hun chish- houden^UCTm^u^w'H«e(Vk ge"
kebab - lamsvlees aan het spit. J?m van PnefveecV wTeld®n de
Italië, zegt ze. „heeft de gave van en Bentho (ei» wed fZIV
de geur. Ik ken er een boerenvrouw- gekeurd Dekker) goed-
tje, doodarm, maar met een krui.-
denbak waar ik m'n tong bij voel! En j
in de steegjes van Napels kun je etens-1
geuren snuiven die je het gevoel geven: I
mocht ik hier maar mee eten!
De Hollandse keuken, vindt
riette Holthausen, is héérlijk maar! trehniidpn fiimnmnrt
te zwaar. Maar iedereen reist tegen- pelle-Biezelmge en SchSre van het^N^d."
IIn Tsjevhoslowakij
R orll/, i.tn o n a rvi o Ir4 YV^ pl.ri.Dlff \t<!
Rode Kruis
KAPELLE. Rode Kruis. Er was een
keuken vindt Hen =oed5 belanSstelling voor de zaterdag-
5?"}:!av°hfl in hotel ,.De Zwaan" te Kapelle
woordig. En daardoor is in ons land R0(je Kru
de belangstelling voor exotische ge
rechten enorm! Fondu, ravioli, bouilla- c. Tr
Na het openingswoord van voorzitter
baisse, chianti, jambalaya-kip met pa
prika, en wat al niet meer. Nederland
heeft een springlevende culinaire cul
tuur!
aas werd vertoond de film ..Volle
programma's
ln tiet kort
kracht vooruit", over de boottochten
voor chronische invaliden en zieken. De
hoofdfilm had als titel ..Paula". De Ro
de kruis kringsecretaris, de heer A. D.
Constandse, uit Middelburg, sprak een
opwekkend woord over de rode-kruisge-
dachte.
DINSDAG 17 MAART
RADIO
HILVERSUM I 402 m.
ochtend
Poortvliet
Nieuwe onderwijzeres
POORTVLIET Mej. Tr. Knuist, on
derwijzeres aan de Christelijke School te
Veenendaal en voorheen als zodanig aan i
AVRO: 7.00 Nws; 7.10 Gym; 7.20 Gramde School met den Bijbel werkzaam, is
VPRO: 7.50 Dagopening. AVRO: 8.00 Nws; thans benoemd tot onderwijzeres aan de
8.15 Gram: 9.00 Gym 9.10 V d vrouw; 1 School met den Bijbel te Poortvliet
9.15 Gram; 9.35 Waterst; 9.40 Morgen- vue1,
wijding; 10.00 Gram; 10.50 V d kleuters;
11.00 Pianospel; 11.15 V d zieken.
Heinkenszand
middag
televisie
vandaag j
1
maandag
Mary Kwant en
Fernand Aubry
onthullen voor
de dames de
(soms verbor
gen) schoonheid
van het haar.
Vooraf geeft
mr. Hiltermann -■
zijn politiek com- 1 1
mentaar, en tot
slot is er weer een show van Perry j
..Mr. Nice Guy" Come.
Op de Vlaamse t.v.documentaire
over de invasie op D-Day (20.25),
een ballet (20.50), en een Hitchcock-
thriller (21.20).
België Frans relay eert weer Jean
Nohain's programma Numéro Spécial
<20.35).
Via Langenberg ziet u vanavond
een documentaire over India (20.25),
een t v-film met Charles Boy er (21.05),
en een reportage over de Westduitse
Wegenwacht (21.30).
12.00 Orgelspel; 12.20 Regeringsuitz:
landb rubr; De boer van Nooitgedachl;
12.30 Land- en tuinb meded; 12.33 Lichte
muz; 13.00 Nws; 13.15 Meded of gram;
13.20 Mil ork; 13.55 Beursber; 14.00 Viool
en piano; 14.40 Schoolradio; 15.00 V d
vrouw; 15.30 Sopr en piano; 16.00 Voordr;
16.15 Gram; 16.30 V d jeugd; 17.30 Jazz-
muz;
avond
18.00 Nws; 18.15 Pianospel; 18.30 Gram;
18.55 Paris vous parle: 19.00 V d kind;
19.05 Alles op één kaart; 20.00 Nws;
20.05 Meded; 20.10 Cabaret; 21.00 Gevar
progr; 21.45 Journ: 22.00 Toneelbeschou
wing; 22.15 Strijkkwartet: 23.00 Nws;
23.15 Koersen v New York; 23.16 New
York; 23.16 New York calling; 23.2124.00
Dansmuziek.
HILVERSUM II 298 m.
ochtend
KRO; 7.00 Nws; 7.15 Gram; 7.30 V d
jeugd; 7.40 Gram; 7.45 Morgengebed en
lit kal; 8.00 Nws; 8.15 Gram; 8.50 V d
huisvr: 9.25 Inleiding Bisschopswijding;
9.30 Plechtige Bisschopswijding.
middag
kritisch
bekeken
Dorus weer thuis
ÜORUS is zaterdagavond binnen de
muren van zijn oude vertrouwde
Saint Germain des Prés teruggekeerd
en daar heeft hij goed aan gedaan. Zijn
kolder, typisch afgestemd op een
intieme bohémien-sfeer, kwam weer ge
zellig ouderwets de huiskamer binnen
en beviel ons veel beter dan de wilde
avonturen, waarmee hij dit seizoen
opende. Alle medewerkenden droegen
met kennelijk plezier hun deel bij.
De quiz blijft zich op zijn uitstekend
niveau handhaven.
Ballet in de kerk
MEN kan van mening verschillen of
het juist is om ballet in de kerk
op te voeren. Een experiment is het
in ieder geval wel. Het IKOR durfde
het experiment aan en de televisie
kijkers hebben er gisteravond ge
tuige van kunnen zijn. De bekende
jeugdpredikant ds. M. L. W. Schoch j
was weer de stuwende initiatiefnemer, j
Zonder op de technische kwaliteiten i
van het kleine amateurensemble in te^
gaan, moet gezegd worden dat hun op-
voering als televisie-presentatie bijzon-,
der geslaagd was. Bovendien paste het;
ballet volkomen in de boeiende preexl
van ds. Schoch en daarom was het
experiment als zodanig geslaagd.
12.30 Land- en tuinb meded; 12.33 Instr
octet; 12.50 Act; 13.30 Nws; 13.15 Zonne
wijzer; 13.20 Platennieuws; 13.30 Lichte
muz; 14.00 Gram; 14.35 V d plattelands
vrouwen; 14.45 Alt en piano; 15.10 Gram;
15.35 Idem: 16.00 V d zieken; 16.30 Zie-
kenlof; 17.00 V d jeugd; 17.40 Beursber;
17.45 Regeringsuitz: Uitwisselingsprogr.
over Mexico.
avond
18.00 Lichte muz; 18.20 Gram; 18.30
V d jeugd; 18.45 Gram; 19.00 Nws; 19.10
Act; 19.25 Sportpraatje; 19.35 Limburgs
symf- ork en soliste; 20.00 lijdensmedi
tatie: 21.00 Concertgebouwork; 22.20 Aan
de poorten van een nieuwe tijd caus:
22.50 Gram; 23.00 Nws; 23.15 Gram; 23.25
24.00 Nouveauté's.
TELEVISIE
KRO: 9.15
ochtend
Plechtige Bisschopswijding.
avond
NTS: 20.00 Journ en weeroverz; 20.20
Int keuken; 20.30 Filmprogr; 21.00—22.30
Speelfilm.
Oranjevereniging
HEINKENSZAND De Oranjevereni
ging hield haar jaarvergadering onder
leiding van de wnd. voorzitter, de heer
J. Nieuwenhuijze.
Uit de verslagen bleek, dat 1958, wat
ledental betreft (ruim 300) de vereniging
tevreden kan zijn. De activiteiten waren:
met Koninginnedag tractatie schoolkin
deren en ruiterfeest.
Bij dè bestuursverkiezing werden de
heren P. Rijk en G. Geleedst herkozen;
in de vacature C. J. Franse werd gekozen
A. Pieters Cz.
In verband met de vijftigste verjaardag
van H.M. de Koningin zullen voor de
schoolkinderen 's morgens een paar
oranjefilms worden vertoond; 's middags
zijn er wedstrijden op het sportveld.
De muziekvereniging „Euterpe" zal ge
vraagd worden 's avonds een concert te
geven. Voor volwassenen zullen ditmaal
geen spelen worden georgainseerd.
Aan het gemeentebestuur zal een sub
sidie worden gevraagd voor tractatie aan
de schoolkinderen.
Voorts werd besloten de a.s. nieuwe
burgemeester te vragen of hij traditiege
trouw voorzitter van de vereniging wil
worden.
AMSTERDAM. De 's-Gravenhaag-
sche Hypotheekbank behaalde in 1958
bevredigende resultaten. De totale in
komsten bedroegen 4,7 (v.j. 4.6) mil
joen. Na aftrek van rente, van o.a.
pandbrieven en schuldbekentenissen ad
3,4 miljoen (onv.) resteert een saldo
winst van 322.358 (v.j. 198.445).
Voorgesteld wordt een dividend van 8
(v.j. 5) procent.
Ultimo 1958 stond aan leningen uit
110,1 (v.j. 116.1) miljoen.
De rentemarge bedroeg aan het ein
de van het boekjaar 0.901 (v.j. 0J57)
procent.
€1 De heer G. J. Kruishoofd, toegevoegd
aan het hoofd van de inspectie van
's rijks belastingen te Utrecht, is be
noemd tot hoofd van de belastinginspec
tie te Terneuzen.
(Advertentie)
langevorststraat 14
goes telefoon 2741
UET
1 fit.
is altijd een geliefkoosd onderwerp van allerlei
kunstenaars geweest Bar-abbas tegenover Jezus
te stellen. De ruige, ftfrse moordenaar naast de ten
gere gedaante van Jezus Christus. En daar tegenover
een opgehitste volksmassa die de vrijheid van Bar-
abbas en het bloed van Jezus eiste. Het is verleide
lijk vooral het lijdensverhaal in felle contrasten te
schilderen. De duivel tegenover God. De moordenaar
tegen Hem die het werkelijke Leven heeft
geopenbaard. We worden dan allicht sentimenteel en
praten meewarig over de „Lieve Jezus" en met ont
zetting denken we aan de verschrikkelijke rover die
Bar-abbas heette. Daarna gaan we over tot de orde
van de dag. We spoelen onze meewarigheid weg met
ettelijke koppen koffie en we begraven ons eigen
schuldgevoel onder de gezellige roddelpraat over A
die ?o'n vrijbuiter is en over B, die het zo slecht
met zijn vrouw kan vinden.
Pr een toneelspel van Anthonie Donker: „Ik zoek
Christenen", vraagt iemand na de vrijspraak van
Bar-abbas in verbijstering: „Waarom in Godsnaam
Bar-abbas verkozen boven de Koning die ons zal
verlossen". Dan antwoordt iemand uit het volk: „Om
dat Bar-abbas een der onzen is. Wat hij ook verder
zijn mag een der onzen". Dat is wat anders dan
een zwart-wit verhouding een ruige duivel en een
blanke God. Bar-abbas een der onzen. Wij kiezen
dus voor hem en werpen Jezus uit. Dat is de realiteit
waarbij wij allen, Christenen en niet-Christenen, mee
te maken hebben. En daarmee hebben wij allen
Christus naar de kruisdood verwezen en ons zelf naai
de hel van de eenzaamheid verbannen. Wij proberen
nog wel op twee gedachten te hinken. Jezus wat en
wij wat. Wij willen Bar-abbas en Jezus beiden wel.
Maar dat gaat nu eenmaal niet. We moeten kie
zen. Heel veel mensen denken dan dat zij Jezus heb
ben gekozen, maar in wezen hebben zij Bar-abbas
veel liever. Ze hebben zichzelf gekozen.
..Wc moeten Christelijker worden of het Christen
zijn geheel opgeven", schreef Stanley Jones, de ra
dicale evangelist eens. Jones haatte niets meer dan
het halfslachtige van heel veel kerkmensen; God wat
en de mensen wat. Jones bedoelde hiermee: Chris
tus vraagt alles van ons. Kiezen wij Bar-abbas, dan
drijven we Jezus naar het kruis. Hier worstelde Pi-
latus, de Romeinse landvoogd reeds mee. Hij wil
de de kool en de geit sparen, maar hij verspeelde ze
beide. Het is niet anders ook in onze Christelijke
maatschappij loopt Bar-abbas nu eenmaal los en Je
zus gebonden voor het forum van de wereld.
Jezus sprak tegen Pilatus: ..Mijn Koninkrijk is
niet van deze wereld, anders zouden mijn dienaren
voor mij hebben gestreden". Maar niemand begreep
Hem. Pilatus niet en de Joden niet en Zijn vrien
den niet.
Misschien de angstige vrouw van Pilatus die haar
man waarschuwde zich niet te vergrijpen aan het
leven van die „rechtvaardige". Zij voelde het intuï
tief, zoals alleen een vrouw intuïtief kan voelen:
hier staat Iemand van een andere orde een God
delijke orde. Hier kunnen we niet mee handelen als
met de een of andere ordinaire boef. Voor het
rechthuis van Pilatus speelde zich het gehele we
relddrama af. De georganiseerde kerk, de georga
niseerde staat en de domme macht van de massa
staan hier eensgezind tegenpver de gebonden „zwak
heid" van God. Het rechtsgeding op Gabbattha heeft
een verschrikkelijk perspectief in de geschiedenis
van de gehele mensheid door alle eeuwen heen.
IN het in zijn eenvoud zo ontroerende boek „Bar-
abbas" van de Zweedse schrijver Par Lagerkvist
wordt Bar-abbas als een erbarmelijk eenzaam mens
beschreven. Een man die terzijde van het leven is
komen te staan. Hij probeert na zijn vrijlating weer
terug te keren in he't normale leven. Maar hij kan
niet meer los komen van de Man die voor hem de
llllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllillllllllllllllllllllllllllllllllMllllllillllllllllllllllllli
iimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiuiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiHiiiiiiiiiiiiuiifjmiii
dood inging. Hij haatte deze Man en toch volgde hij
Zijn spoor. Hij vloekte Hem en toch blies Hij de
laatste adem uit met de woorden: „In uw genade be
veel ik mijn geest." Ik zie in deze Bar-abbas het
beeld van de gehele mensheid. Erbarmelijk eenzaam.
De mensheid haat Jezus, maar kan toch niet van
Hem loskomen. De mensheid gaat onder in de moord
op zich zelf omdat zij de ..Zwakheid" van God af
wijst. De genade van God is haar te laf. En zij
spreekt evenals een andere figuur uit het toneelspel
van Donker: „Ik zou eer als de moordenaar aan
Christus' linkerhand voor eigen rekening willen ster
ven dan als de andere nog in mijn laatste ogenblikken
een beroep op Zijn genade doen". Ik heb door het
schrijven van deze regels nooit zo de betekenis be
grepen van het woord dat de apostel Paulus eens
schreef als nu: ,,,want het dwaze van God is wij
zer dan de mensen en het zwakke van God is sterker
dan de mensen." Het is de sleutel die toegang geeft
tot het geheim van de genade van God. Maar zul
len deze dingen ooit geloof vinden op de aarde?
Een van de voorgestelde verande
ringen In het onderwijs in ons land
behelsde de mogelijkheid voor hou
ders van het gymnasium B-diploma
(minder uitgebreide geestesweten
schappelijke vorming en meer exacte
vakken) om theologie te gaan stude
ren. Hierover is in de Tweede Kamer
uitvoerig gesproken. Maar dit parle
mentaire debat is buiten de kerk om
gegaan. ,,De synode heeft geen gele
genheid ontvangen zich daarover uit te
spreken, de kerkelijke pers gaf geen
voorlichting, de classicale vergaderin
gen is niet naar haar mening ge
vraagd, ja, zelfs heeft men er niet
aan gedacht de predikanten op hun
ervaring te toetsen", aldus ds. M. A.
Krop in het Groninger Kerkblad.
,,Deze gang van zaken moet betreurd
worden. Het is niet eenvoudig een zo
grote kerk als de onze in haar geheel
ergens bij te betrekken. Dat vraagt
zorgvuldig overleg en nauwkeurige
voorbereiding. Hier was een directe
aanleiding geweest om aan de kerk,
in haar ambtelijke vergaderingen en
daarbuiten, duidelijk te maken welke
betekenis de theologische studie voor
de vorming van haar predikanten heeft
en welke voorbereiding hierop door de
middelbare school juist moet worden
geacht. Deze kans is gemist. Ter-
wille van zielszorg en levensleiding
hebben in de eerste plaats de ambts
dragers er recht op een juist inzicht te
ontvangen in de schoolsituatie en de
schoolmogelijkheden voor de kinderen
van ons volk. Bij de bezoeken, die ik
als studentenpredikant mocht brengen
aan de classicale vergaderingen van
Friesland, Groningen, Drente en Over
ijssel. is me gebleken, hoezeer de
ambtsdragers bij de schoolvragen ge
ïnteresseerd zijn. Het gaat erbij om de
samenwerking tussen kerkeraad en
schoolleiding, om de aansluiting van
het lager- op het middelbaar onder
wijs (welk schooltype moet worden
gekozen) en de mogelijke voortzetting
der studie na die tijd. Hierbij komen
alle vragen aan de orde, die ook de on
derwijsvernieuwing raken. Is ons on
derwijs te verstandelijk opgezet, zodat
wel het hoofd, maar niet het hart ge
raakt wordt? Geeft ons onderwijs de
juiste aansluiting op de maatschappij?
Hoe overwinnen we in de kerk (en
door middel van de kerk ook in ons
volk) een ongerechtvaardigd standsbe
wustzijn, dat ook in het schooltype nog
tot uitdrukking kan komen? Hoe voor
komen we ongegronde nivellering?
Over al deze zaken willen en moe
ten de classicale vergaderingen spre
ken. Misschien kan de Raad voor de
zaken van kerk en school hier een ar
beidsterrein zien
IAD CALS ONGELIJK?
Nu nog even terug naar de theolo
gische studie in verband met het wets
ontwerp Cals. De minister wilde o.m.
een verruiming van studiemogelijkhe
den voor houders van gymnasiumdiplo
ma's. Dit betekent, <fat houders van het
gymnasium A-diploma, met voldoende
kennis van natuur- en scheikunde,
thans ook medicijnen kunnen studeren.
Bij het gymnasium B was het voor
stel, dat met dit diploma ook talen
(met uitzondering der klassieke) en
theologie kon worden gestudeerd. Zijn
redenering hierbij was; het gaat bij
de theologische studie om twee grond
talen, nl. Grieks en Hebreeuws. De on
dergrond voor het Nieuw-testamentisch
Grieks wordt ook bij de gymnasium
B-opleiding voldoende gelegd. Het he
breeuws kan altijd op het gymnasium
facultatief worden gevolgd en wordt
pas o>p de universiteit goed geleerd. Het
argument, dat gymnasium A een veel
bredere klassieke vorming geeft, werd
door hem beantwoord met het tegen
argument, dat de theologische facultei
ten ook gebaat zouden kunnen zijn met
studenten, die opleiding en vorming
ontvingen in het moderne wetenschap
pelijk denken, zoals dit door de natuur
wetenschappen wordt bepaald.
Met de talenstudie heeft de minis-
tier rijn zin gekregen, maar met de
theologie niet. Waarom niet? Was men
bevreesd, dat aan de gymnasium B-
opleiding nog meer van de klassieke
Radio Vaficana maakt melding van
nieuwe richtlijnen, welke in Tsjechoslo-
wakije zijn afgekondigd teneinde de
I strijd tegen de godsdienst sterker te
ontwikkelen. De commentator beroept
zich op recente uitlatingen van Rudo
Het rooms-katholieke internationale ?ra'v0, het officiële dag'blad van de
persbureau K'IPA bericht, dat de In- 5v?mmunistische Partij in Tsjechoslowa-
diase regering een nieuwe verordening £l-'e' yaarin wordt o.m. gezegd, u
heeft uitgevaardigd, due buitenlandse ^theistme niet langs administratieve
missionarissen voortaan de toegang weg kan worden verlbreid. Het moet-ue
ontzegt tot de grensgebieden en tie- mens^n worden bijgebracht door lezm-
derzetitingen van de primitieve volks- lel?' «oor onderwijs en door voorlichting,
stammen. Het aantal van de reeds in m°et ^en zijn heil niet zoeken m
deze delen van het land arbeidende discrunmaüe van de gelovigen. Het biéid
missionarissen moet nog verminderd j ze£L dat er wel godsdienstvrijheid
worden. Overigens mag echter, zoals "eerst, maar dat de godsdienst niet in
de verordening varder zegt, de arbeid overeenstemming te brengen is me', de
van de al in het land vertoevende communistische leer en de partij. Boven
in is-s-i on a rissen slechts ,,op gronden (men noemt het blad de rooms-kathoLe-
van openbare veiligheid" worden be- ke godsdienst onder meer .,een verza-
perkt. Missionarissen kunnen na eenvooroordelen en het atheïsme
verlof in het buitenland het visum voor 1 "ee" wetenschappelijke zekerheid",
de terugreis verkrijgen wanneer voor i" moetfn toegeven, dat we op net
hun vertrek .geen ernstige bezwaren i v'an .a.'heistiscihe propaganda
tegen hun verblijf in India" hebben j ?10* heel weinig hebben bereikt." Dit
besitaan heefl een Jeugdleider in zijn verslag
voor het derde congres van de Tsjechi-
S?„5* „J2 VLUCHTELINGEHULP sohe Jeugdunie vastgesteld. Het verslag
De Zweedse gravin Lili Hamilton j werd dezer dagen gepubliceerd in het
heeft in Berlijn de opening verricht, van 1 Tsjechische jeugdtijdschrift Mlada Fron-
een nieuw ,,Zweden-huis", het eenen-1 ta-
twintigste van een reeks dergelijke in- Een *™ot gedeelte van de Tsjechi-
richtingen, die op initiatief van de gra- s e studenten houdt volgens het bericht
vin na de oorlog in Duitsland zijn op- no* s'-ee<L koppig aan hun godsdiensti-
gericht. Het is vooral ten bate van de ge overtuiging vast. zo stelt het verslag
vluchtelingen en hun kinderen dat de met vast', Een beklagenswaardig
„Zweden-huizen" zijn gebouwd verschijnsel onder de jonge mensen Is
j vooral het zich manifesteren van een
ZIGEUNERiJENDING „burgerlijke mentaliteit" en onverschii-
De 23 jaar geleden voor het eerst ^tfheid tegenover de politiek. Als een
door de Zweedse predikant Rigo La- kras voorbeeld van de bestaande dis-
jos ter hand genomen Europese zigeu- C1'^pan<ties in de wereldbeschouwing
nerzending omvat nu twaalf verschil- voerde de spreker het gedrag aan van
lende zendingsgenootschappen in veer- een studente, die bij de tentamens over
tien westelijke landen. Na de oorlog het onderwerp ..Marxisme en Gods
zijn de levensomstandigheden der zi- j
geuners aanzienlijk verbeterd, vooral
in Zweden. De zigeuners achter het ijze
ren gordijn kunnen niet door enige zen-
dingsarbeid bereikt worden. Volgens
betrouwbare inlichtingen leiden de zi
geuners in de Sovjet-Unie geen noma
denbestaan meer.
vorming ontnomen zou worden, of was
hel een eenzijdig vasthouden aan de
volle klassieke opleiding? Een juiste
informatie is hier zeer gewenst. Ik zal
de laatste zijn om de waarde der volle
klassieke opleiding voor a.s. theologen
te ontkennen, maar ik meen toch, dat
de kerk ook gediend zou zijn met stu
denten, die een meer moderne weten
schappelijke voorscholing ontvingen.
Het zou voor de kerk geen" kwaad
kunnen twee typen dienaren, wat be
treft hun vooropleiding, te hebben. De
aantrekkingskracht der theologische
studie zou er ongetwijfeld door toene
men. Is dit nu alleen nakaarten of
kan hier vóór de behandeling in de
Eerste Kamer nog Iets meer gezegd
en gedaan worden?
I)s. A. Faber:
In zijn wekelijkse „Pastorale schet
sen" trekt ds. A. Faber in Kerk en We
reld van leer tegen het nog steeds in
vele Nederlandse kerken bestaande ge
bruik van zitplaatsenverhuur. Bij erfe
nis en boedelscheiding komen ze weer
vrij en op een boereverkoopdag wor
den ze zelfs wel bij opbod door de af
slager verkocht. De arbeiders zeggen:
„Mij niet gezien, als de rijke lui voor
aan zitten op de dure zitplaatsen." Ds.
Faber zou graag zien, dat onze synode
de zitplaatsenverhuur zou verbieden.
Verder zegt hij nog: „Er is veel
geestelijk onheil en veel verwijde
ring van de kerk uit gegroeid. Laat
er toch van de kerk een hartelijk wel
kom uitgaan tot iedereen en laat
iedereen in de gelegenheid gesteld wor
den zijn kleine of grote gave af te
staan voor het schone doel.
Wat kunnen wij hierin nog een mas
sa leren van het jonge en frisse Ame
rikaanse volk! Daar heeft men de me
thode gevonden om de mensen voor te
lichten over wat nodig is; men stelt
hun de plannen en noden uitvoerig en
zakelijk voor ogen. Men vraagt een
vrijwillige bijdrage in verhouding tot JEUGDFESTIVAL
het inkomen en wat in de gemeente
moet worden aangepakt. Hel g-aat daar
dus radicaal democratisch toe; dat
lijkt mij christelijk gesproken de enige
methode. Dat is een moeilijker weg
ogenschijnlijk dan de patriarchale,
waarin de lasten zonder meer worden
opgelegd. Maar ze is zeker geestelij
ker en voornamer.
COLLECTE
De Anglikaan.se gemeentel, in Chi
cago hebben de laatste 25 jaar dage
lijks een merkwaardige collecte gehou
den. Deze geldinzameling werd georga-1
niseerd door de thans overleden bis
schop G. C. Stewart, die 25 jaar gele
dienst" uitstekende cijfers had gehaald.
Na het examen vertelde ze evenwel
haar vrienden, dat zij van mening was
zo goed voor de dag te zijn gekomen,
omdat zij o,p de morgen van het ten
tamen te biecht was gegaan. „Wanneer
onze studenten hun angst voor een ten
tamen door verstrooiing en uitjes probe
ren te overwinnen, is daar niets tegen
in te brengen", aldus ihet verslag van
de jeugdleider. „Wanneer echter een
j marxistisch tentamen voorafgegaan
wordt door kenkbezoek en biecht, dat»
wijst dit op een moeilijk te verteren
discrepantie in het denken en doen van
svis- orize studenten, een feit, dat men in de
den aan aHelleden* 'van^rAnglikaan-communistische Jeugdunie niet mag ver
se gemeenten te Chicago voorstelde 1 waa zen' (EPS-Genève)
iedere dag vóór elke maaltijd in de j
gezinnen één penny terzijde te leggen.
De gezamenlijke protestantse jeugd
organisaties in Oostenrijk hebben hun
leden afgeraden deel te nemen 'aan het
Wereldjeugdfeest in Wenen, dat de
ze zomer door het wereldcommunisme
georganiseerd .wordt. Een dergelijke
afwijzende houding hebben ook de pro
testantse jeugdverenigingen in Duits
land ingenomen.
St. Philipsland
65 jaar getrouwd
SINT PHILIPSLAND Dinsdag a.s.
zullen de heer en mevrouw K. de Masier
en E. de MasierHooglander de dag her
denken, waarop zij 65 jaar geleden in het
huwelijk traden. De heer De Masier is
94 jaar oud en zijn echtgenote 89 ,jaar.
Beiden genieten nog een goede gezond
heid. Momenteel vertoefd het bejaarde
echtpaar bij een dochter in Brouwersha
ven.
De Kerk moet ons in de Woordbe
diening wèl bijbrengen, dat wij een po
litieke verantwoordelijkheid hebben.
Maar zij kan nooit zo vèr gaan als
de spreker, die de annexatie van
Oegstgeest door Leiden ,*4n-strijd met>
Gods Woord" heeft genoemd. Als de
Kerk niet concreet mag spreken over
politieke kwesties, blijft de gemeente
zitten met vele gewetensvragen. Ds.
Jager vindt het benauwend wanneer
een politieke uitspraak van de Kerk
plotseling veel meer gemoederen in
beweging brengt, dan alle andere uit
spraken bij elkaar, naar hij in „De
Strijdende Kerk" schrijft.
Een Hervormd predikant schreef,
ontsteld ovet de reactie van tiendui
zenden hervormden over de N.-Guinea-
uitspraak van de Hervormde Synode:
„Dat onze Kerk als Kerk tientallen ja
ren Jezus Christus niet beleden heeft,
dat in onze Kerk op tientallen preek
stoelen het Evangelie van Jezus Chris
tus niet gepredikt werd en nog steeds
niet gepredikt wordt, dat dit Evange
lie door vele predikers tot op de bot
ten to« werd en wordt uitgehold ©n
verschraald of omgezet in een bood
schap van religieuze moraal, is voor
die tienduizenden nooit aanleiding ge
weest, om de kranten te vullen met
ingezonden stukken, om comité' s tot
het vormen van landelijk protest op
te richten, om overal in den lande te
hoop te lopen, om zich af te vragen
of de tijd niet gekomen is om als lid
van de Hervormde Kerk te bedanken,
maar dat de Synode de vraag stelt,
of het wel goed is, dat wij in de
gangbare houding ten opzichte van N.-
Guinea volharden en daarom ons op
roept tot 'bezinning op onze verant
woordelijkheid, is blijkbaar voldoende
reden om dat alles wel te doen. Alle
proporties worden uit het oog verlo
ren. Als één gebeuren overtuigend be
wijst, dat onze Kerk nog altijd op de
meest noodlottige wijze ver-poditiekt is
en dat een actuele politieke kwestie de
Kerk méér interesseert dan de belijde
nis van Jezus Christus, dan deae reac
tie op de oproep van de Synode.
Zo kan het gaan: de meneen kun
nen jarenland alles slikken, maar zo
dra het over politiek gaat. gaan ze
vuur spuwen. Daar kan de Kerk niet
voor uit de weg gaan. Maar er móét
afstand blijven tussen Kerk en partij.
Ook zij, die dit het hardst roepen, val
len zelf telkens in „het euvel der ver
eenzelviging"er aijn doorbra a kbroe-
ders, die doen alsof christen-zijn iden
tiek zou moeten wezen met lid-zijn
van de P.v.d.A. Dan verwijt de pot
de ketel, dat hij zwart ziet. Ook wie
doodsbenauwd is voor de vereenzelvi
ging van Kerk en partij, moet begrip
hebben voor de waarschuwing tegen
dat andere gevaar: dat er een twee
spalt kan komen kissen onze geloofs
keus en ons positiekiezen in de con
crete vragen van de politiek, een twee
spalt tussen ons belijden in de gemeen
te en ons georganiseerd samenleven.
De pot mag de ketel wel verwijten,
dat hij zwart ziet. als de ketel het dan
ook maar aan de pot mag doen.
Het blijft halen en brengen met onze Gillis. Deze klacht geldt niet
zijn gezondheid, want die is puik. Dat is hem wel aan te zien. Als je
Gillis bekijkt, lijkt hij wel net zo lang als breed en zijn wangen hebben
zulk een mollige ronding, dat je denkt, daarbinnen wel een fikse
goudreinet te kunnen wegstoppen, zonder aan de buitenkant een
als ik.
Boven aan het blaadje, want ik heb
de eerste beurt van 'schrijven, pen ik
neer: 10 8 Ik d'oe dit met
reuzen cijfers. Als ik het hierbij zou
laten, had ik met evenveel kans op re
sultaat Egyptische hiëroglyfen kunnen
tekenen. Dit is alles te abstract voor
mijn student. Bij vorige ..privaat les
sen" in 'het speelkwartier hebben wij al
gewerkt met appels, peren, knikkers
centen die in contanten op tafel kwa
men blokjes, streepjes, enz. Al die
oude kost leverde pover succes op
Waardoor, weet ik niet. maar opeens
schieten mij aardappels te binnen. Niet
in mijn maag, maar in mijn bol Ik
zeg dus tegen Gillis. ..Kijk jo, daar
?!>aal o 0 ■'a' leest netjes
10 8 en daal' blijft het dan bij,
wat ik verwachtte. Goed, ik ga verder
..Zeg. kerel, kijk nog eens", en ik te:
ken met een enkel haal onder de 10
een figuurtje, die ik aanduid als de moe
der van Gillis. Hij gelooft dit op sla»
wat een verdienste van hem is, wani
de gelijkenis is niet frappant. We kun
nen, nadat hij dit gelooft, verder Bij
moeders voeten teken ik een reuzen
aanmerkelijke dikte te zullen zien. Dat halen en brengen ziet op ders kant tien. bochtige knolletjes "gu-
andere kwalen, in dit geval zijn volslagen gebrek aan inzicht, waar Iis, Zl®< ,daar zelf aardappels in. Ge
^?t.°r?.C7f?1r! g„!at?n al, W,at men met die voor hem zo raadselachtige niet rekenrijp. 'wij zijn^Ü^a'l hafst"^
figuurtjes pleegt uit te halen.
Het is al een poosje geleden, maar
toen schreef een heel wijze meneer, dat
kinderen eigenlijk in de tweede klas pas
rekenrijp worden. Dat is voor mij een
waarheid als een koe, hoewel er toch
altijd wel een grote middenmoot in je
klas is, die wel door de rekenboekjes
van het eerste jaar heen scharrelt. In
tussen zit je toch telkens weer met een
de helft van ons "vraa'gstükr" Ónder di
king ontleen ik. naar ik stellig meen p|en' moniBTerelt?eSenee»i«Va-S m'jn P/1
aan de schrijfsters Wolf en Deken), an- aft GUlis?n L™ -k zeg'
ders kan ze_ hem wel knollen voor ci-
JtG'lhs in eigen persoon is, gaan zijn1
dikke koonjes nog meer glanzen dan'
gewc onlijk, wat duidelijk bewijst, dat hij
het ook zo inziet. Bij Gillis' voeten ko
men acht patalten. Moeder tien. Gillis
acht. En nu maar tellen? O
mensen.
troenen verkopen en dat is niet leuk
voor een man. Stel nu echter dat een
aardige vrouw met zoveel goede kwali
teiten eenvoudig zou weigeren, om met
Gillis het befaamde huwelijksbootje in'aat ,,„„i v, r
te stappen, wat dan? Daarom doe ik1„L ,L!/ WT' Hebben we al
weer een poging, om toch weer enke-boekin Ik zll Hal" aCnlga WmSi te
1 boontjes in de week te leggen, ho- i Dels eShTiiJl rooedei de aardap-
pend, dat die te gelegener tijd in de één miSl!? 5® da"een voor
grond kunnen om vrucht te geven. 'lm. de pan &aat doen. Huup, een
s klas door een aardappel, die dan in de
Zo zitten we weer saampjes (het is
al vaak zo gebeurd) bij mijn tafeltje en
stelletje, dat totaal „onrijp" is en in de werken! Innerlijk voel ik me een beet-
eerste klas althans bjijft. Gillis is van I Je.. krtegel op die hierbovengenoemde
die „club" wel nummer één te noemen. wijze mijnheer. Waarom heeft die nu
Vandaag zal ik hem in het speelkwar- gezorgd, dat hij minister is gewor-
tier maar weer eens bij me houden,den om dan. me* een wetsontwerp te
om toch nog weer een poging in hetjkomel?' waarin wordt klaargemaakt.dat
werk te stellen, hem een heel klein sik-men k^as twéé aanvangt met reke-
kepitje van dat cijferen bij te brengen, ine"- dlt ter veraangenaming van het
Dat doe ik natuurlijk voor onze eigen i schooljufferleven en evenzeer van dat
Gillis in-de eerste plaats voor het hui-;van honderdtallen peuters, wier rekenor-
dige tijdstip, maar ook met het oog opga^n. ni€t, volgroeid.
zijn toekomst. Denk eens aan de jaren, Geloof me. ik heb op Gillis alle kunst
dat Gillis getrouwd is. Natuurlijk trouwtJesen, kunstgrepen al toegepast, die
Gillis, maar als hij ook dan nog lk+^"ude jaren heb geleerd of
niet rekenrijp is geworden, dan moet ~fi Éj 1
hij wel een vrouw trouwen, die een be
ter en helder begrip van rekenen heeft,
anders gaat het glad mis met de fi
nanciën. Maar dat is niet de enige eis.
die aan zijn 'vrouw te stellen valt, want
ze moet ook zeer beslist van edelaardi
ge inborst zijn (deze prachtige uitdruk-
pan heet te gaan, telkens weer huup en
moeders aardappels verdwijnen, ge-
schild en wel, in de pan. Hoeveel zijni
er al in de pan? 10" zegt Gillis trots.
En hij krijgt een pluim van formaat.
We zijn er echter nog niet. Aan Gillis"
voeten liggen nog acht ongeschilde,
aerpels. Die moeten ook in de pan. Ik
zet Gillis dus aan het schillen. Dat wil
zeggen, ik wil hem er aan zetten. Be
moedigend zeg ik: „Kom Gillis, nou
pak jij ook een aardappel en ga die
schillen en dan gooien we die in de pan
Ik maak al een gebaar om de aard-!.
appel, die aan Gillis' voeten ligt met J dlKke garnaaltje tegenover mij, dat
een dikke haal van het toneel te doen i Gillis heeft, heeft een heel dik kopje,
verdwijnen, en die met een nieuw huup|Zo. verloopt met triest resultaat deze
in de pan te doen. Het lukt niet privaatles.
Uiterst verontwaardigd zegt Gillis: Misschien
i>* kid«* va« d« bouwprijzen is na
de oorlog vrijwel voortdurend geste
gen. In de-ze stijging is een verhoging
van lonen, een uitbreiding van sociale
xekerheden en een verbetering van
arbeidsvoorwaarden vervat, die al
ruim vijftig jaar tot het sociale pro
gramma van de r.k. kerk behoren;
een programma dat de werkgevers
terdege is voorgehouden; aldus De
Tijd R.K.)
Het past dan ook niet thans ach
<wee te roepen, nu de kerk bij het bou
wen van haar eultusruimten voor de
financiële consequenties van haar
eigen leer staat, zo lezen wij. In het
artikel wordt aangetoond, dat. om een
werkelijke prijsverlaging te bereiken,
al meer ks ondernomen en meer is
overdacht, dan de als middel-voor-al-
le-kwalen gepropageerde drastische
vermindering van het inhoudsvolume
der te bouwen kerken.
Het essentiële is.- dat een nieuw
kerktype tot stand |wam, hierypor al
aangeduid als de brede, korte en la
ge kerk. een eenvoudig zaaltype, met
muren van geringe hoogte en zodanig
geleed, dat bescheiden overspanningen
mogelijk worden. Vergeleken bij de
scheppingen van meesters tussen de
beide oorlogen, zijn het ongekend be
scheiden heiligdommen; echte kerken
-voor een intieme viering der Heilige
Geheimen.
Het iqjn inderdaad goedkope kerken
maar helaas treedt dit minder aan
het licht, omdat het type nog onvol
doende ingang heeft gevonden, omdat
de kostenverlagende betekenis ervan
door de tegenovergestelde tendens van
verhoging der bouwkosten goeddeels
werd achterhaald en vooral omdat dit
type nog niet in zijn laatste conse
quenties kon worden gerealiseerd door
het vasthouden aan een aantal litur
gische complicaties, die in de loop der
eeuwen zijn ingeslopen, in de tijd der
barok een hoogtepunt bereikten en nu
nog hun armetierig bestaan rekken.
Maar we slaan op de goede weg en
zullen hem vervolgen Nog ongecom
pliceerder kerkgebouwen zullen ont
staan, gelijk met de verdere zuivering
van de eredienst. Een voorname een
voud zullen ze afstralen, wanneer de
priesters ons de christelijke armoede
leren en voorleven. Nieuwe en ver
meerderde geldmiddelen zullen toe
vloeien. wanneer het inzicht in de ho
ge betekenis van het kerkgebouw be
ter onder de gelovigen zal worden ge
wekt. Op deze wijze zullen en kunnen
de te hoge bouwkosten en de te gerin
ge financiële mogelijkheden, waar wij
nu mee kampen, naar elkaar worden
toegebogen en zal een kerkgebouw
ontstaan, waarin clerus en volk een
teken van het Hemels Jeruzalem be
groeten. Een andere weg i« er niet!
De jaarlijkse voorlichtingsdag van
de Theologische Hogeschool der Gere
formeerde Kerken Oudestraat 6
Kampen, vindt plaats op donderdag 26
maart. Degenen die het voornemen
hebben het komende jaar theologie te
gaan studeren, worden tot het bezoe
ken van deze voorlichtingsdag uitgeno
digd.
Voor inlichtingen betreffende theolo
gische studie, kan men zich ook wen
den tot het Ab-aetiaat van het Corps
F.Q.I., Bregittenstraat 17, Kampen,
waarna een voorlichtingsboekje zal
worden toegezonden.
's-GRAVENHAGE. De Gerefor
meerde Gemeenten zullen dit jaar
weer in gewone driejaarlij'kse Gene
rale Synode bijeenkomen op een na
der te bepalen dag in juni a.s. te
Utrecht. Met betrekking hiertoe zullen
de particuliere Synoden, ter verkie
zing van afgevaardigden naar dc Ge
nerale Synode, binnenkort ook weer
vergaderen. De Particuliere Synode
van het zuiden zal op 8 april te Goes
bijeenkomen, de particuliere Synode
van het westen op 15 april te Rotter
dam en de particuliere Synode van
het oosten op 22 april te Barneveld.
De Gereformeerde Gemeenten kennen
slechts drie particuliere synoden. Elk
van de vergaderingen van de part.
Synode zal 's avonds tevoren worden
voorafgegaan door een bidstond.
ontdekt. Zonder een kriezeltje resultaat.
Laat ik ter bemoediging van me zelf
eerst vertellen, dat Gillis wel kan tel- uiterst verontwaardigd zegt Gillis: Misschien misschien morgen be-
„Ikke wil geen patatten schelle. Datter. Maar het zal me een slapeloze nacht
Enfin, dat hebber, wc dan toch. doet onze Lientje oaltied". en hij ver- kosten, om een vondst te doen, die
Tussen ons ligt een kladblaadje, waar-, tikt het. om verder te tellen. Gillis rekenrijk zal maken,
op we om de beurt wat mogen knoeien. In mijn geboorteplaats zeggen ze: Dat is het bestaan van een schooljuf-
Gillis heeft hiervoor net zoveel rechten „Een garnaal heeft ook een kop." enfer.
