Middenstand moet bakens
op tijd verzetten
Ontwikkeling komt
Kort gene ten goede
OOK DE ZEIDVLIET
VREUGDE OVER
ISOLEMENT
OPHEFFING
„Kerk op Noord-Beveland
waeht een grote taak"
,/Vu zit je practisch opgesloten
ZEEUWéCIl DAGBLAD
Pag. 9
BI RGEMEESTER VAN HALST WAARSCHUWT:
M'
BURGEMEESTER SCHUIT
VERDWIJNT
Terrein voor
VADER
komen
omerwoningen
in Kamperland
Zaterdag 14 maart 1959
gevolgen de
wezenlyking
het z.g.n.
eilandenphn
V5 isaenkerke
hebben. Hit
begrijpelijke
niet een gemakkt*-
lijk te b'anlw oor
tien vraag. ij we
ten niet wat cr in
de toekomst gaal gebeuren. Alleen
dit staat vast, zo rustig als voorheen zal
bet niet meer worden. Wij kunnen dit be
treuren. Toch zie ik de rust van jaar tol
jaar minder worden. Het is jammer voor
al diegenen, die zo van rust en stilte
houden.
Ik wil bier direct aan toevoegen dat
het daarom niet onrustig behoeft te wor
den. Van verschillende kanten is me
al toegezegd dat men daaraan mee wil
werken, omdat ik en trouw ens bet ge
hele college \au burgemeester en wet
houders alles in bet werk zal stellen
om deze rust zoveel mogelyk te bevor-
deren. Degenen, die een rustig strand
zoeken, kunnen bij ons terecht.
Gezien de uitgestrektheid van ons re
creatiegebied kunnen in de toekomst
\ele honderden vacantiegangers ons zee
strand en duin bezoeken, zonder dat wij
Aan drukte zullen behoeven te spreken.
Ook zal er ruimschoots gelegenheid zijn
oor de liefhebbers van de watersport.
Wanneer we dus in de toekomst steeds
meer vaeantiegasten zullen gaan krygen,
zijn we dan ook in staat om deze le
ontvangen? Zorg daarom heren van de
Middenstand dat u de bakens op tijd
Aerzet. De kans bestaat anders, dat een
ander u voor i».
Er zou hierover nog wel bet een en
ander le zeggen zijn Ik wil dit slechts
even aanroeren. Ik hoop echter en ver
trouw ook, «lat ieder zijn taak in deze
hegrypen zal en alle mogelijkheden, die
hieruit voortvloeien zal benutten. Op
«leze manier zal ook onze gemeente Aan
«leze veranderde omstandigheden kun
nen profiteren
WISSENKERKE als dorp krijgt eigenlijk
het minst te maken met de nieuwe ont
wikkeling in het kader van het Drie-Ei
landenplan. De ..broedplaats" der plannen
is wel ten dele te vinden op het gemeen
tehuis. maar deze plannen hebben in
hoofdzaak betrekking op Kamperland. Het
is ons niet bekend, dat er voor het dorp
zelf plannen, die betrekking hebben op de
nieuwe toekomst, op stapel staan. Wissen-
kerke zal alleen de doortrek naar Kamper
land beleven. En dit verkeer wordt in de
toekomst ongetwijfeld intensiever. De mid
denstander kan daaruit voordeel trek
ken. Dat zal ook het enige wel zijn.
OOK KATS krijgt te maken met de uit-
voering van het Drie-Eilandenplan. Op
tweeërlei gebied zelfs. In de Zandkreek bij
Kats wordt met bekwame spoed gewerkt
aan de bouwput, die nodig is om straks
te kunnen beginnen aan de grote sluizen
in de dam naar Zuid-Beveland. In de om
geving van Kats zal tevens een veerha
ven aangelegd worden. De dam in de
Zandkreek brengt met zich mee. dat de
huidige veerhaven bij Katseveer onbruik
baar wordt. Met name de boeren bekeken
met zorg de plannen voor deze nieuwe
haven. Er is nl. een nieuwe weg nodig
door de polder Al-te-klein en dat zal ten
koste gaan van enkele hectaren kostbare
landbouwgrond. En daar hadden de betrok
ken boeren bezwaren tegen. Naar wij ver
nemen is er voor deze landbouwers een
schadevergoeding in de maak.
Behalve verlossing uit ons isolement
zie ik geen of zeer weinig veranderingen
a oor onze inwoners ten gevolge van het
Drie-eilandenplan. Ik verwacht ook geen
overstelpende drukte van toeristen, maar
wel een steeds groter wordend aantal
gasten, die onze stranden zullen bezoe
ken. Wy zullen trachten, dezè bezoekers
een rustig gebied aan te bieden
J. Aan Halst.'
NOORD-BEA ELAND WACHT EEN NIEUWE TOEKOMST.
HOE WORDT DE ONTWIKKELING? NIEMAND KAN OF
NU lie werken voor ile afsluiting van
tie Zandkreek regelmatig voort
gang hebben, staat bet nel vast, dal
ill 1960 Zuid- en Noord-Beverland en in
l%] Walcheren en Noord-Beverland met
elkander zullen zijn verbonden.
Uil zal voor ons eiland grote verande
ringen medebrengen, veranderingen, die
niemand op bet ogenblik nog kan over-
zien.
Immers, door «le al-
sluiting zal het gebied
Veeregat-Zandkreek
een binnenmeer wor
den, «lat zijn gelijke in 1
West-Europa niet heeft
en dat in grootte gelijk
zal zijn aan de geza
menlijke oppervlakte
Aan alle Zuidhollandse
plassen.
Dit meer zal een
prachtig watersport-
DEZE VRAAG ANTWOORD
GEVEN. DE VISIE IN 'T
ALGEMEEN IS EVENWEL:
HET staat onomstotelijk vast, dat het eiland Noord-Beve
land een geheel nieuwe toekomst tegemoet gaat. Een ont
wikkeling. die niet tegen te houden is. De Noord-Beve
landers beseffen dit ook terdege. Zij sluiten daar heus de ogen
niet voor. De eiland-bewoners zien wel degelijk, dat de ontslui
ting van Noord-Beveland voordelen biedt, ook al verbloemen zij
de mogelijke nadelen niet.
LAAT ZE EEHIIST KOMEH,
DIE HOLLANDERS....
gebied Avordcn. Het toerisme, zowel te
water als te land, zal in «le komende
jaren een aanzienlijke verandering ir«
de samenleving Aan ons eiland teweeg
brengen. Jachthavens zullen worden aan
gelegd en werven voor reparatie en bouw
van jachten zullen kunnen worden ge-
sticht. De wegen zullen aan «le verander
de omstandigheden worden aangepast en
nieuwe verbindingen met de overige de
len van onze pvovineie zullen over land
tot stand komen.
De veerhaAen a oor de verbinding naar
Seljfcouwen-Duiveland zal op ons eiland
worden aangelegd en de vissers van Ar-
ncmuiden en Veere, wier schepen uit de
haven Aan Veere moeten verdwijnen,
zullen indien aan hun verlangen wordt
voldaan vermoed'élyk hun thuishaven
in Colijnsplaat krijgen.
Moelu de vestiging van kleine indus
trieën hierdoor mogelijk wortlen, dan
zou dit a oor mijn gemeente de moge
lijkheid bieden, de jongens, na liet be
zoeken Aan de technische of andere
scholen, werk te geven op liet eiland en
de ouders, die in de landbouw geen
plaats kunnen vinden, ook in deze be-
dryven op te nemen.
Al deze veranderingen tekenen zich
nog slechts af, maar geconcludeerd mag
worden, dat het veranderingen zyn, die
de samenleving Aan mijn gemeente
een gemeente, die een terugloop van de
bevolking kent vermoedelijk ten goede
kunnen kouien. Wy hopen, dat dit zo
zal mogen zyn.
Burgemeester Schuit
Er is een, weliswaar kleine,
categorie, die liever de eigen
gezapige samenleving wil hand
haven. Nu is het ook weer niet
zo, dat deze groep zich met
hand en tand verzet tegen de
ontwikkeling.
Het gros van de Noord-
Bevelanders zegt onomwonden:
Laat ze maar komen, die toeristen
uit Holland. Er komt leven in de
brouwerij. Met nanie de jeugd is
nog al geporteerd voor deze toeris-
tenstroom.
Het is verheugend, dat men deze
ontwikkeling niet zo maar over zich
heen laat gaan. Nee, men is er in
tensief mee bezig. In verenigings
verband, op kerkelijk terrein en na
tuurlijk ook op gemeentelijk niveau.
Het werk aan de dammen in de
Zandkreek en het Veersegat gaat
intussen onverdroten voort. Volgens
De veerboot „Zuidvliet", die
de dienst onderhoudt tussc"
Veere en Kamperland, heeft de
meeste vaarten wel gemaakt
De dam tussen Vrouwenpolder
en Kamperland dringt steeds
verder het Veersegat in. In
1961 zal de ongetwijfeld gigan
tische strijd geleverd moeten
worden o-m de dijk te dichten
En dan is het Veersegat van de
zee afgesloten. Dat betekent te
vens. dat men met een auto
rechtstreeks van Kamperlanc
en de andere dorpen op het
eiland naar Middelburg kan.
Nu moet de omweg via hei
veer van KortgeneWolfaarts-
dijk gemaakt worden. Met de
„Zuidvliet" kunnen nl. geen
auto's vervoerd worden. Ook
de steigers zijn daarvoor niet
ingericht, zoals op deze foto
blijkt. Dit veer is alleen ge
schikt voor voetgangers en
fietsers. Over enkele jaren zal
ook dit veer verlaten zijn.
Al
de berekeningen gaat de Zandkreek
volgend jaar dicht en het Veerse
gat zal in 1961 worden afgesloten.
UITERAARD zijn er nog
allerlei vragen, die nog op
een antwoord wachten:
wordt Noord-Beveland een
modern vermaakcentrum of
een rustig vakantie-oord? De
Noord-Bevelanders kunnen op deze
vraag ook zelf geen antwoord ge
ven.
Wordt in de toekomst Noord-Be
veland overspoeld door vakantie
gangers, die de zondagsrust versto
ren? Over het algemeen is men
daar toch een beetje huiverig voor.
De ontsluiting van Noord-Beve
land brengt met zich mee, dat een
uitgestrekt terrein beschikbaar
komt, uitstekend geschikt voor re
creatie. In Kortgene komt een
jachthaven van internationale allu
re en in de omgeving van Kamper
land, in de buurt van de duintjes,
is de eerste spade in de grond ge
zet voor een zomerwoningenterrein.
Wij hebben enkele dagen op het
eiland rondgezworven en zo hier en
daar ons oor eens te luisteren ge
legd. De algemene indruk daarbij
is toch wel, dat de Noord-Bevelan
ders met vertrouwen de toekomst
tegemoet gaan. Men cijfert de ge
varen niet weg, maar toch leggen
de voordelen bij de ontsluiting het
grootste gewicht in de schaal bij
de ontsluiting.
Van deze meningen, bevattende
een visie op de toekomst van Noord-
Beveland. hebben wij er enkele op
schrift gesteld en deze vindt u thans
op deze pagina
„Liever
zelf
standig
blijven"
Twee predikanten spreken als hun mening uit:
'Jfc' t P
KAMPERLAND krijgt een
zomerwoningenterrein. De eer
ste werkzaamheden voor dit
terrein zijn reeds volop aan de
gang. De riolering en de water
leiding zijn reeds aangebracht
en thans wordt druk gewerkt
aan de wegenaanleg. Op dit
terrein is plaats voor ongeveer
twintig zomerwoningen. Reeds
zeven daarvan zijn verkocht en
ongetwijfeld zullen meer gega
digden volgen. Ook aan deze
kant van Noord-Beveland. een
gebied dat in de toekomst zal
uitgroeien tot een rustig recre
atie-oord, wordt dus hard ge
werkt. En het gemeentebestuur
van Wissenkerke heeft nog
meer plannen in portefeuille!
JN deze pagina past naar onze
mening ook de visie van een
dominee. De kerk in het bijzon
der heeft met de problemen
rondom de recreatie e.d. te ma
ken. Hoe pakt de kerk deze ma
terie aan? Hef is verheugend, te
constateren, dat de predikanten
en de kerkeraden op het eiland
druk bezig zijn, zich te beraden
op de nieuwe ontwikkeling', die
Noord-Beveland te wachten
staat. Dat bleek ons duidelijk uit
de gesprekken met ds. G. van
Schuppen, Ned. hervormd predi
kant te Kortgene en ds. A. J.
Radder, gereformeerd predikant
te Kamperland. Beide predikan
ten hadden op vele punten een
gelijke mening. Ongetwijfeld
een verblijdend teken. Vergelijkt
u zelf maar.
DS. RADDER meent, dat over de
nieuwe ontwikkeling weinig te zeg
gen valt. Naar zijn oordeel zal het
kerkelijk leven als zodanig niet veel
veranderen.
De predikant noemde als voor
beeld Walcheren. ,,Is het seizoen
voorbij, dan draagt elk dorp weer
het eigen karakter."
Hij verwacht, dat het strandle
ven niet zoveel veranderingen zal
brengen. De mens zal zich er ech
ter wel meer op moeten instellen.
De kerk zal terzake diligent moe
ten zijn: ..Het kan nu eenmaal niet
zo blijven. Dat moeten wij aan
vaarden".
Ds. Radder gelooft niet veel van
industrievestiging. „En met de zon
dagsrust za' het heus nog we] los
lopen. De kerk zal deze materie
echter wel nauwlettend moeten vol
gen. Als de dam door de Ooster-
schelde er ligt en als dan de Hol
landse toeristen loskomen, zal er
wel meer veranderen." Maar hoe
zich dit zal ontwikkelen, kon ds.
Radder moeilijk zeggen.
Veel veranderd
Ook DS. VAN-SCHUPPEN meent,
dat er van industrie-vestiging wei
nig zal komen. „Men krijgt hier en
kele maanden een toeristenstroom.
Maar dan is het ook voorbij. En
ongetwijfeld zal dit van invloed zijn
op de zondagsrust. Op dat punt is
er op Noord-Beveland nu al veel
veranderd. De kerk moet deze zaak
echter met de grootste aandacht,
volgen. Kamperland krijgt de groot
ste,stroom te slikken."
Ds. Van Schuppen meende, dal
het een zaak van christelijke barm
hartigheid is om deze mensen ser
vice te verschaffen. Ook hier moet
de kerk diligent zijn.
,,De eiland-mentaliteit zit er hier
nog wel in. En dat zal wel wat
veranderen. Te dien opzichte zal
echter heel wat geduld betracht
moeten worden. De kerkelijke zorg
van deze tijd is om de mensen gees
telijk op eigen benen te laten staan.
Ds. Van Schuppen kwam ten
slotte tot de conclusie, dat meer
pro pleit voor de ontsluiting van
het eiland dan contra. En de kerk
heeft een grote taak op Noord-Beve
land".
Ds. A. J. RADDER
.niet veel
veranderingen.
Ds. G. VAN SCHUPPEN
.Kamperland krijgt
grootste stroom.
GEEIISDIJK raakt zijn. weliswaar klei
ne, haven kwijt, indien de instanties de
plannen uitvoeren, zoals zij nu op tafel
liggen. Deze haven, die aan diep vaarwa
ter ligt. heeft zijn nut in de loop der ja
ren voldoende bewezen. Vooral in de bui
tentijd. Geen wonder, dat de landbouwers,
die rond deze haven hun akkers hebben en
daar hun produkten afleveren, niet zo te
spreken zijn over deze -beslissing. Straks
moeten zij met hun „waren" naar de
havens van Kamperland en Kortgene en
dat kost meer kilometers dan nu. En dal
brengt weer extra kosten met zich mee
De boeren praten dan ook ai over scha
devergoeding.
f \P weg naar hun werk troffen wij
vader en zoon Van de Kreeke,
die beiden hun dagelijks brood
verdienen op het land. Tekenend
voor de verhoudingen was ongetwij
feld het verschil van opvatting tus
sen oud en jong met betrekking tot
huil visie op de toekomst van
Noord-Beveland.
Vader Van de Kreeke was he
lemaal niet gebrand op de nieuwe
ontwikkeling.
„Wat krijgen wij binnen, als
straks de dammen er liggen? Dat
moeten wij rustig afwachten. Nee,
ik blijf liever maar een beetje zelf
standig. Laten wij hier ons eigen
leventje maar leiden."
Natuurlijk, de heer Van de Kree
ke was wel blij, dat Noord-Beve
land uit het isolement verlost wordt,
maar hij moet niets hebben van
de vele toeristen, die straks Noord-
Beveland, en dan met name de
Kamperlandse duinen, zullen bevol
ken.
„Ik geloof, dat dit de samenle
ving niet ten goede komt."
Zo, dat was de mening van pa.
En wat zegt zoon-lief er nu van.
„Laat ze maar komen, die Hol
landers. Het brengt leven in de
brouwerij. En als de dammen er
liggen dan kunnen wij heerlijk met
de brommer naar Goes of Middel
burg. Het is maar een snapje. Nu
zit je practisch opgesloten."
Zoon Van de Kreeke heeft er dan
ook niets op tegen, dat de toeristen
naar do duintjes van Kamperland
trekken.
(ween bezwaren
tNGEVEER in dezelfde geest denkt
mej. Van der Linde, onder
wijzeres aan de christelijke school
te Geersdijk er over. Zij moest
„onder het mes" toen zij met haar
leerlingen door het rustige dorp t-ei
w andelingetje maakte. „Ik heb geen
overwegende bezwaren tegen de
stroom toeristen, die over de dam
men Noord-Beveland binnenval
len", vertrouwde zij ons toe.
„Wij moeten echter oppassen om
Noord-Beveland niet al te mondain
■te maken. Nu is het ook weer niet
zo, dat de eilandbewoners zich zo
maar laten sleuren in het wereldse
vermaak. Ik verwacht echter, dat
in de eerste tijd de stroom niet zo
gi'oot zal zijn. Trouwens, de Noord-
Bevelanders weten heus wel. wat
zij willen. Ik merk dat bijna dage
lijks aan mijn leerlingen. De bevol
king is hier niet zo achter, als
men wel eens veronderstelt.
„Juffrouw" Van der Linde wilde
dit toeh wel even zeggen, maar dat
doet niets af van liet feit, dat zij
hoopvol is gestemd over de toe
komst van Noord-Beveland, al ver
bloemde zij ook niet de mogelijke
gevaren, die aan de komende re
creatie kunnen kleven.
VI a ff el ij kheilen
RACHTRIJDER P. Korteknie, uit
Kats, is maar wat blij als straks
de dammen klaar zijn. En dat is
gemakkelijk te begrijpen als je als
vrachtrijder soms uren bij de ve
ren moet wachten. „Allemaal verlo
ren uren".
Hij zag dan ook tal van moge
lijkheden voor de toekomst.
„Straks ben je in een tijd van
twintig minuten in Goes. Wal wil je
nog meer."
Wat het toerisme betreft gaat al
les naar Kamperland. Hij gelooft
niet. dat de mentaliteit van de be
volking veel zal veranderen. „Zeker
niet bij de jeugd; die trekt nu al in
drommen naar Goes en dat zal
straks nog wel meer worden.
Er is een bepaalde groep inwo
ners, die vele gevaren ziet. Deze
categorie kan zich moeilijk ver
plaatsen in de nieuwe situatie. Nu
zijn er nog meer mensen, die het
vreselijk vinden als er dames zijn,
die zich aan de zeedijk ontkleden
om te gaan zwemmen", aldus de
heer Korteknie, die zelf veel ver
wacht van de nieuwe toekomst
voor Noord-Beveland.
Graantje meepikken
jy/levr. A. Leenilertse-Meulenberg,
uit Wissenkerke, denkt er precies
zo over. Zij wond er geen doekjes
om, toen zij in haar zuivelwinkel
enkele klanten bediende.
„Laat ze maar komen, die toeris
ten. Bij de doortrek naar Kamper
land kunnen wij ongetwijfeld een
graantje meepikken. Ik verwacht in
de toekomst veel weekend-vakantie
gangers. Dat was vorig jaar ook al
zo. Velen doen Wissenkerke aan om
inkopen te doen. En daar kan ik
natuurlijk niets op tegen hebben
Hoe meer van deze mensen, hoe lie
ver. De middenstand zal er wei bij
varen."
Weinitf toeristen
DOER HAGE van hoeve „Zuicl-
vliet", te Colijnsplaat, was druk
op de akker bezig, toen wij hem
naar zijn mening vroegen. „Ik ver
wacht in het begin niet veel toeris
ten. Dat komt pas als de dam door
de Oosterschelde er ligt. En dat
duurt nog wel 25 jaar. Dan voorzie
ik wel een grote stroom vakantie
gangers uit de randstad-Holland."
Hij was van oordeel, dat de men
taliteit van de bevolking niet veel
zal veranderen. ,.U moet het eigen
lijk zo zien, dat de stroom toeris
ten langs de dorpskernen heengaat
(in de dórpen zelf is niets te vin
den). Kijk maar naar Kamper
land. het dorp ligt een flink eind
van de duinen en het zomerwonin-
genterrein."
Wel verwachtte de heer Hage, dat
nog meer jongeren zullen wegtrek
ken. Zo erg vindt hij dat ook weer
niet. omdat de landbouw steeds
meer gemechaniseerd wordt.
Stilte rertlwijjnt
IJIET DE KAM weet heel goed
wat dat betekent, recreatie. En
hij is er voor ook. Piet is zestien
jaar en -hij zit in de vierde klas van
de christelijke ulo in Wissenkerke.
Maar hij woont in Kamperland.
Hij denkt onmiddellijk aan de
Kamperlandse duinen, waar de toe
risten een mooi gebied vinden. Piet
trekt een ernstig gezicht, als hij
vaststelt: „Hel is nu zeer stil in
Kamperland." Piet gelooft dat dit
anders zal worden en dat vindl hij
mooi, al heeft hij ook wei door, dat
het leven van iedere dag er niet zo
bijster veel door zal veranderen.
„Het is voor de oude mensen wel
prettig", zegt hij, doelende op het
stille, kalme leven dat Kamperland
nu leidt. Maar ais hij denkt aan de
toekomst, dan hoeft hij niets te
zeggen. Dan gaan zijn mondhoeken
naar zijn oren: Piet de Kam lacht,
als hij aan recreatie denkt.
KORTGENE EN KAMPERLAND krij.
gen mei de uitvoering van het Drie-Eilan-
denplan de belangrijkste havens van Noord-
Beveland. althans voor de landbouw. Co
lijnsplaat beiooft een vissershaven te wor
den. De havens van beide eerstgenoemde
plaatsen dienen echter grondig ..gerestau
reerd" te worden om er goede landbouw,
havens van le maken. Nu ai worden in
de drukke bietenlijd lang wachttijden ge.
maakl. Aan laad- en losruimte is dus ivel
gebrek. Er zijn plannen it de -.-naak in
deze richting. Tot groot genoegen van de
landbouwende bevolking.
