„WESTEN MAG GARNIZOENEN
WEL HANDHAVEN"
Kroesjtsjef brengt nieuw element in kwestie Berlijn Met step
NIEUWE MOGELIJKHEDEN
VOOR BESPREKINGEN
Kwestie-Berlijn regelen
in onderling overleg"
op stap
Belangengemeenschap
voor t. v. - reclame
„Laat Burgess
blijven waar
hi] is
De Bilt: Zonnig
ZEEUWSCH DAGBLAD
O
VERWARDE BERICHTEN
OVER VERWARRING
Grijp deze kans
NU tot 1 april voor
nt
PROTESTANTS-CHRISTELIJK DAGBLAD VOOR ZEELAND
WERK HERVAT BIJ
FORD DAGENHAM
MACMILLAN IN PARIJS
Critiek
Ook hier niet tegen te houden 9
In Irak nog steeds onrust
LAATSTE NIEUWS
Bekeuringen op
straat betalen
Koningin kreeg eerste
kievitsei nog niet
PRINSES LIET HAAN KONING KRAAIEN
Eis: acht maanden
Vonnis: twee jaar
De directeur-generaal
werkt thuis
Minder landingen
van KLM in Irak
Dö
Hoofdkantoor: Goes, L. Vorststraat 90, telefoon 01100-2438;
bfj .geen gehoor: Hoofdredacteur 01100-2503; Chefred.
01100-3991; Postbus 4, giro 116666.
Bijkantoren: Middelburg, Korte Delft 50, tel.* 01180-2009;
VUssingen, Rembrandtlaan 24, tel. 01184-3224; Terneuzen,
Nieuwstraat 38, tel. 01150-3189, Zierikzee, Havenpark 24,
tel. 01110-2991.
Directeur: JACQ DE SMIT Hoofdredacteur: R. HAGOORT
Zeeuwsch Dagblad
Abonnementsprijs 0,56 per week, f 7,— per kwartaal
Losse nummers 13 cent.
Advertentietarieven op aanvrage. - Rubriek Kabouters
7 cent per woord met een minimum van 1,
14e Jaaig. No. 1549
Dinsdag 10 maart 1959
Eigen nieuwsdienst
BERLIJN Premier Kroesjtsjef heeft gisteravond, sprekende voor een gehoor
van communistische Oostberlijners, een nieuw element gebracht in de Berlijnse
crisis door te zeggen dat hij er geen bezwaar tegen heeft wanneer er na het einde
van de bezetting van Berlijn (volgens de Russische plannen op 27 mei) een garni
zoen van neutrale troepen in West-Berlijn wordt gelegerd. Ook zou de Sowjetunie
er geen bezwaar tegen hebben, kleine garnizoenen van Britse, Amerikaanse, Franse
en Russische troepen in Berlijn te handhaven als garantie voor de werkelijke vrijheid
van de „vrije stad" West-Berlijn. f
Ook heeft de Sowjetunie, volgens Kroesjtsjef, geen bezwaar tegen een toezicht
door de Verenigde Naties op de status van West-Berlijn.
Hoewel deze verklaring op het eerste gezicht concessie inhoudt
aan het standpunt van de Westelijken en op zijn minst nieuwe
mogelijkheden schept voor besprekingen die tot een oplossing zouden
kunnen leiden, getuigen de reacties in het Westen van de wens
om voorlopig af te wachten. Men wees er bijv. op, dat het weer
geen officiële mededelingen zijn, maar slechts delen van een rede,
uitgesproken voor een publiek van communisten.
Willi Brandt, de burgemeester
van West-Berlijn, zei: „Prachtig.
Wij schijnen iets dichter bij elkaar
te komen." En in Bonn was de
eerste reactie: „Als Kroesjtsjef
werkelijk meent wat hij zegt, zou
dat een concessie van belang zijn".
LONDEN (Reuter). Na een sta
king die twaalf dagen heeft j geduurd
is de produktie van auto's in de En
gelse Fordfabrieken te Dagenham gis
teren hervat. De stakers hebben het
niet gewonnen. Zij eisten dat een niet-
georganiseerde employé zou worden ont
slagen. Deze man blijft echter in dienst
zo heeft de directie beslist.
Nu de 253 stakers, de kleine minder
heid die de staking uitlokte, de neder
laag hebben geleden kunnen de fabrie
ken weer gaan draaien. Voor ruim
10.000 van de 27.000 employé's van de
fabriek was er gedurende de staking
geen werk.
Wat betreft het legeren van een strijd
macht van neutrale landen of van de
Verenigde Naties in West-Berlijn, kan
worden opgemerkt, dat Hammarskjoeld,
de secretaris-generaal van de volkeren
organisatie, binnenkort een bezoek aan
Moskou zal brengen. Hij heeft enkele
weken geleden doen weten dat hij altijd
bereid zal worden gevonden, zijn bemid
deling te verlenen. In het Westen gaan
ook steeds meer stemmen op om de
kwestie-Berlijn nu reeds aan de Verenig
de Naties voor te leggen en niet te wach
ten tot er een zeer ernstige crisis ont
staat.
Het onderhoud dat de Westduitse
socialist en leider van de oppositie,
Ollenhauer, met Kroesjtsjef heeft ge
had, is bevredigend verlopen; het was
een openhartig gesprek, zei Ollenhauer,
waarbij men het natuurlijk niet eens
werd. maar dat wel de indruk opleverde,
dat ook de Russen streven naar een op
lossing zonder gebruik te maken van ge
weld.
Nauwelijks was Ollenhauer op West
duits gebied teruggekeerd, of het bericht
kwam dat Kroesjtsjef nu een gesprek
met de Westberlijnse burgemeester
Brandt wenste. Na langdurgie vergade
ringen van het gemeentebestuur en
de geallieerde commandanten besloot
Brandt, naar he theet tegen zijn zin, om
maar niet te gaan. Vooral de Westduitse
regering zou zich tegen dit gesprek heb
ben verzet.
Van onze correspondent
PARIJS Macmillari is, vergezeld
van zijn minister van buitenlandse
zaken, voor twee dagen naar Parijs
gekomen. Gisteren heeft hij gecon
fereerd met de Franse premier en
met minister Couve de Murville.
Vandaag zal hij een onderhoud met
president de Gaulle hebben. Reeds
direct bij aankomst op het vliegveld
Le Bourget heeft de Engelse premier
een korte verklaring afgelegd: „De
Russen accepteren de gedachte dat
de directe vraagstukken met be
trekking tot Berlijn en Duitsland
in gemeenschappelijk overleg wor
den geregeld."
Hoewel men het uiteraard ook over
andere problemen zal hebben, zal toch
de Berlijnse kwestie het middelpunt
uitmaken van de Parijse besprekin
gen. In zekere zin is het karakter
van het bezoek van de Engelse staats
lieden waarschijnlijk de laatste dagen
ietwat veranderd. Eerst zouden zij zijn
gekomen om verslag van hun bezoek
aan Moskou uit te brengen, en om
met de Franse regering van gedach
ten te wisselen over de te volgen
tactiek; wellicht ook zouden zij hun
plannen voor ..disengagement" nader
hebben willen toelichten.
MISVERSTANDEN OPRUIMEN
Men heeft echter de indruk, dat na het
onderhoud de Gaulle—Adenauer van
vorige week Macmillan en Selwyn
Lloyd thans eerder zullen beginnen
met een aantal misverstanden uit de
weg te ruimen en opheldering te
geven. Macmillan is de laatste weken
in eigen partij als vredesapostel voor
gesteld en hij zal zowel te Parijs als
te Bonn, Washington en Ottawa duide
lijk moeten laten blijken, dat hij in
eerste instantie instemt met een
kloeke vastberadenheid van het
Westen.
Dat is hem trouwens gisteren door de
Franse staatslieden al duidelijk ge
maakt en de Gaulle zal het heel van
daag ongetwijfeld ook vertellen. Er is
bovendien de laatste dagen in Duits
land zelf weer veel gebeurd (Kroesj-
tsjefs redevoeringen, het bezoek van
Ollenhauer enz.), dat de situatie van
dag tot dag doet veranderen en dus
ook de te volgen tactiek. Ook het ant
woord op de Russische nota van
2 maart van de Westelijke landen zal
daardoor ongetwijfeld worden be
ïnvloed.
Ollenhauers bezoek aan de Russische
premier, op Oostduits grondgebied nog
wel, is het onderwerp van veel critiek
in de Westduitse pers, ook al weet men,
dat Ollenhauer niets heeft gedaan buiten
de regering van de Bondsrepubliek om.
Verder nieuws over de Berlijnse crisis
en het Duitse vraagstuk was gisteravond:
1 De Canadese minister van buiten
landse zaken heeft laten weten dat
de landen van de Navo een plan be-!
studeren voor een bescheiden „neu
trale" zone in Midden-Europa; dat Ca-;
nada zich zal verzetten tegen het ge
bruiken van geweld naaf aanleidmg
van de kwestie wie de stempels zal
moeten zetten op papieren die toegang
geven tot West-Berlijn de Russen
of de Oostduitsers; en tenslotte dat
Canada van mening is dat het Westen
niet altijd met nee moet antwoorden
op alles wat de Russen voorstellen.
O Eerst nu is bekend geworden dat
tijdens het bezoek van Macmillan
aan de Sowjetunie ook al is gesproken
over het legeren van bepaalde garni
zoenen in Berlijn teneinde de „vrij
heid" van West-Berlijn te garanderen.
D De voorzitter van de afdeling Ber-
lijn van het Westduitse vakverbond
heeft Kroesjtsjef uitgedaagd een be
zoek aan West-Berlijn te komen bren
gen om met eigen ogen te zien dat er
geen sprake van is dat West-Borlijn de
vrede in gevaar brengt. Bovendien zou
hij dan kunnen constateren, dat de ar
beiders er beter leven dan hun broe
ders aan de andere kant van het ijze- j
ren gordijn.
Eigen nieuwdienst
Met een joviaal gebaar ontving
premier Kroesjtsjef maandag de lei
der van de Westduitse socialisten
Ollenhauer, die hem op de Russische
ambassade in Oost-Berlijn een be
zoek kwam brengen. De fotografen
kregen volop gelegenheid de uitge
breide handdruk die tussen beide
mannen werd gewisseld vast te leg
gen.
VERENIGDE NATIES (Reuter)
Volgens de Iraakse gedelegeerde bij de
Verenigde Naties heeft de regering te
Bagdad de opstand in het noorden van
Bagdad geheel bedwongen.
Van onze correspondent
LONDEN Kolonel Abdoel "Wahab
Sjawwaf is gevangen genomen, ver
klaarde Radio Bagdad gisteravond.
Enige uren tevoren had hetzelfde ra
diostation meegedeeld dat de leider
van de militaire opstand in het noor
den van Irak was gedood. Door zijn
eigen mannen.
Later op de avond wist Bagdad te
melden dat de kolonel door een me
nigte in Mosoel in stukken was ge
scheurd.
Radio Mosoel. zender van de rebel
len, sprak beide berichten maandag j
herhalde malen tegen. Sjawwaf is niet
dood, hij is ook niet gevangen geno
men, hier hoort u zijn stem. Ik leef nog,
zei er toen iemand.
Deskundigen van de Israëlische radio
betwijfelen of er wel een radiozender
in Mosoel aan het werk is. Veel eerder
geloven zij dat vanuit Syrië uitzendin
gen verzorgd worden die zogenaamd uit
Mosoel afkomstig zijn.
ZWOLLE. Een trotse Asse Nijland
(32), kapper in Lutten aan de Dedems-
vaart, stepte gistermiddag om half
vier op een kinderautoped door het
centrum van Zwolle. Voor een café
stapte hij van de step en bestelde on
bewogen een glas bier. Veertig kilome
ter had de kapper gestept. Om kwart
over tien was hij in Lutten onder
luid gejuich gestart: om half vier
was hij in Zwolle aangekomen.
„Een gemiddelde van acht kilometer
per uur," zei kapper Nijland verge
noegd. Zijn prestatie op de autoped
was het gevolg van een weddenschap.
Na afloop van de jaarvergadering
van de middenstandsvereniging Lut
ten had rijwielhandelaar J. Jaspers
langs zijn neus weg gezegd: „Je kunt
een autoped verdienen als je er op
naar Zwolle rijdt."
„Top," zei Nijland toen.
Negen middenstanders volgden gisteren
de steppende kapper in een auto. On
derweg werd de kapper in alle dorpen
door schoolkinderen en volwassenen
aangemoedigd. Bij de gemeentegrens
van Zwolle kwam er een lauwerkrans
uit de volgauto, 's Avonds huldigden
de 'Luttense middenstanders hem nog
eens rnnetjes over.
„Het was de moeite waard," zei de kap
per toen, terwijl hij de stramme rug
strekte. „Aan premies heb ik onderweg
zestig gulden verdiend. De autoped
kost dertig gulden. Daar wil ik mijn
zaak nóg wel eens een dagje voor
sluiten."
DEN HAAG. De minister van jus
titie heeft de eenheidstarieven vastge
steld voor de boeten, die men na 1 mei
voorlopig nog maar in enkele delen
van ons land voor lichte verkeersover
tredingen direct aan de bekeurende agent
kan betalen. Het tarief is per overtre
ding:
voor voetgangers en fietsers 2,50 gul
den;
voor bromfietsers, scooter- en motor
rijders 5 gulden en
voor automobilisten 7,50 gulden.
De regeling begint 1 mei bij wijze van
proef in de arrondissementen Breda, Rot
terdam, Zwolle en Leeuwarden. De boe
ten mogen daar worden geïncasseerd
door de gemeentepolitie, de rijkspolitie
en de verkeersgroepen van de rijkspo
litie.
De algemene maatregel van bestuur,
die de nieuwe manier van betalen mo
gelijk maakt, zal binnenkort van kracht
worden. Daarin zullen ook de overtredin
gen worden omschreven, waarvoor het
nieuwe systeem zal gelden.
Of behalve de betaling van de schik
king a contant ook nog de mogelijkheid
van betaling per giro blijft bestaan moet
worden afgewacht. De beoordeling daar
van is aan de betrokken officier van
justitie.
EDE. Koningin Juliana was gis
termorgen niet in de gelegenheid om het
kievitsei in ontvangst te nemen, dat de
twaalfjarige Wim Wagenveld uit Lun-
teren zondag heeft gevonden. Wanneer
Wim het (vroege) eerste kievitsei nu op
Soestdijk mag brengen, is nog niet mee
gedeeld.
Dronken achter stuur
ASSEN (ANP) De rechtbank te
Assen heeft gisteren de stukadoor G. de
L uit Emmen tot twee jaar gevangenis
straf veroordeeld. Tegen hem was acht
maanden geëist.
In december heeft de man dronken
met zijn vrachtwagen in Emmercompas-
cuum een motor aangereden. Het echt
paar Dokter, dat daarop zat, Is door de
aanrijding overleden.
UTRECHT In de Irenehal, het middelpunt van
de textieljaarbeurs 1959, prijkte gisterochtend een
ongeveer twee meter hoge haan, fel gekleurd en met
een keurig koord-met-kwast aan zyn snavel. De rond
honderd deelnemers aan deze beurs, zo vertelde
directeur A. G. Biemond jr. aan prinses Irene, hebben
hem gezamenlijk tot stand gebracht, omdat hy door
zijn kleuren iets van de verscheidenheid van hun
produkten poogt weer te geven.
Het is bovendien een vogel, die door de eeuwen
heen door het geluid dat hjj voortbrengt - steeds
een begin heeft aangekondigd.
Zo ook deze haan, die prompt (maar wel wat
schuchter) begon te kraaien toen de prinses op ver
zoek aan het koord had getrokken. Daarmee was de
beurs geopend, maar de prinses begon haar rond
wandeling langs alles wat onze tweede tak van
nijverheid produceert pas nadat haar een geschenk
was aangeboden.
Het bestond uit twaalf lakens en honderd servetten
van damast tafellinnen en voorzien van het wapen
van de Utrechtse vrouwelijke-studentenvereniging
waarvan de prinses lid is. Op haar verzoek zal het
gehele pakket ter beschikking worden gesteld van de
U.S.S.V., die vandaag zestig jaar bestaat.
Al deze berichten geven een duidelijk
beeld van de verwarring die er op het
ogenblik in Irak moet heersen. Bagdad
poogt de indruk te wekken dat de op
stand in het noorden zo goed als onder
drukt is, de rebellen zelf via Radio
Mosoel verklaren dat daar geen
woord van waar is. De opstand duurt
voort, weldra beginnen wij de opmars
naar Bagdad, beweren zij.
Gisteravond laat was de algemene
indruk in de Iraakse hoofdstad dat het
met de rebellie vali de 45-jarige kolo
nel Sjawwaf wel los zou lopen Een
aanduiding daarvoor putte men uit het
bericht dat het treinverkeer met Mo
soel maandagavond normaal zou'Wor
den hervat.
Radio Kairo zei laat in de ave**' een
bericht uit Mosoel te hebben ontvangen,
dat een legercolonne die vanuit Bagdad
naar de rebellen was opgerukt, door
de troepen van Sjawwaf was verslagen.
Eerder op de dag zou Radio Mosoel
berichten hebben uitgezonden over een
bombardement op het rébelleneentrum.
Vooral met de berichten uit Kairo over
de opstand' is men uiterst voorzichtig,
aangezien er Egypte alles aan gelegen
is het nieuws over' de opstand, die
ten gunste van Nasser zou verlopen,
zoveel mogelijk op te blazen.
SCHELDEN
De ether was gisteren de gehele dag
vervuld van de scheldpartijen over en
weer tussen aanhangers van premier
Kassem en die van kolonel Sjawwaf.
Zij hebben een prijs van tienduizend
dinar op eikaars hoofd gezet, dood of
levend. Krankzinnige dictator, waan
zinnige verrader, deze woorden klon
ken onophoudelijk door de radio.
Intussen had premier Kassem, die
hoe langer hoe meer onder invloed
van de communisten komt te staan,
maandag een lang gesprek met de Rus
sische ambassadeur Zaitsef. De gehele
dag werd er in Bagdad druk door
militairen gepatrouilleerd. Ook gewa
pende leden van de zg. volksverzets
groepen verschenen op straat.
Eigen nieuwsdienst
ROTTERDAM Drie reclame
bureaus en twee filmproduktie-
maatschappijen hebben een be
langengemeenschap aangegaan
ten behoeve van reclame in de
televisie.
De deelnemers zijn: de reclamebu
reaus Van Maanen te Amsterdam,
Nijgh en Van Ditmar te Rotterdam en
H.V.R. in Den Haag, de filmmaat
schappijen Maarten Toonder te Am
sterdam en Multifilm te Hilversum.
Zij zijn de overeenkomst aangegaan
i
LONDEN (Reuter) De Britse re
gering weigert te antwoorden op het
wel zeer kinderlijk aandoende ver
zoek van Guy Burgess ,,of hij een
vrijgeleide kan krijgen om Engeland te
bezoeken".
In antwoord op vragen in het Lager
huis heeft de regering gisteren ver
klaard dat Burgess, de diplomaat die in
1951 naar Rusland deserteerde, inder
daad tijdens MacmUlans bezoek aan
Moskou een dergelijk verzoek aan zijn
vroegere collega's deed, doch dat hier
op niet geantwoord zal worden.
Conservatieve zowel als socialistische
Kamerleden gaven de wens te kennen
„dat Burgess blijven zal waar hij is."
Van onze Haagse redactie
DEN HAAG. De directeur-generaal
voor de middenstand, dr. W. L, Groene-
veld Meijer, is sinds enige tijd ontheven
van de leiding van het directoraat op
het ministerie van economische zaken.
Hij is belast met werk van adviserende
aard op het stuk van internationale
middenstandszaken en doet zijn werk
thuis.
Dat vinden minister Zijlstra en staats
secretaris Veldkamp „zakelijk bezien
een normale situatie", zo antwoorden
zij op vragen van het Tweede-Kamer
lid de heer Peschar. De adviserende
taak van de directeur-generaal ont
trekt zich aan het verband van de
departementale arbeid.
De leiding van de directoraat-generaal
heeft nu de plaatsvervanger van dr.
Groeneveld Meijer gekregen, een
„situatie die voor onbepaalde tijd is
vastgesteld", menen de bewindslieden.
Er is een nieuwe, hoofdafdeling in
gevoerd, waaronder de middenstands
economie, de kredieten en het af-
bealingswezen vallen. Het onderdeel
toerisme, vroeger onder de leiding van
de directeur-generaal ressorterend, is
nu aan de hoofdafdeling middenstands-
politiek toegevoegd.
in verband met het feit dat de Duitse
televisie van 1 april af reclame gaat
brengen die ook in een groot gedeelte
van ons land te zien is en uit de over
weging dat het invoeren van reclame
televisie in Nederland niet meer valt
tegen te houden.
De belangengemeenschap tast de
zelfstandigheid van de vijf onderne
mingen niet aan. Men hoopt met deze
losse «samenwerking alle service te
verlenen die mogelijk is en tegen een
zo laag mogelijke prijs.
De beide filmondernemingen hebben
reeds enige jaren ervaring met films
voor de televisie. Maarten Toonder
maakt al jaren lang commerciële
filmpjes voor de Britse en Duitse
televisie en Multifilm voert al
sinds 1951 de technische verzorging
van het Nederlandse televisiejournaal
uit.
Maarten Toonder zal zich in eigen
bedrijf speciaal met de televisiepro-
duktie bezig houden, bij Multifilm zal
de behartiging van deze belangen in
handen liggen van de adjunct-direc
teur J. Dudok van Heel en van de
heren G. F. de Clerk en J. Velleman,
die vroeger in dienst van de Neder
landse Televisiestichting was.
Het K.N.M.I. in De Bilt berichtte
gisteravond om 23.15 uur:
Droog en over
wegend zonnig
weer met een
matige tot vrij
krachtige wind
tussen oost en
zuidoost. Onge
veer dezelfde mid-
dagtemperaturen.
MIESJE:
Dit de wind is
het lekker.
11 februari: zon op 7.06, zon onder
18.36; maan op 7.44, maan onder
21.03.
AMSTERDAM De K.L.M. heeft
haar dienstregeling voor de vluchten
naar en boven Irak iets moeten ver
anderen. Haar vliegtuigen mogen
in verband met de toestand in dat
land tussen drie uur 's middags en
twee uur 's nachts niet landen, op
stijgen of overvliegen. Overigens
heeft de maatschappij geen moeilijk
heden van de huidige situatie in
Irak ondervonden.
Als U het
nog niet elke ochtend 's morgens vroeg thuisbezorgd krijgt,
abonneert U dan ingaande
door middel van onderstaande Bon.
Aan de Adm. Zeeuwsch Dagblad
Postbus 4, Goes
ik ben nog geen abonnee en wens het Zeeuwsch
Dagblad
A tot 1 april te ontvangen voor 56 cent
en verder per week voor 56 ct. per maand
voor 2.43 of per kwartaal voor 7.—.
(Doorhalen wat niet verlangd wordt)."
Naam
Straat
Plaats
