Nieuws uit de kerken
Pleidooi voor rechtsgelijkheid
kerken in Ned. radiobestel
Hwtöwdté.
UvÜ6
H'
Bejaardenhulp in schoonmaaktijd
Pag. 4
D
D
M'
Nieuwe diakonale taak
Prof. dr. G. M. den Hartoghf J
YOUTH FOR CHRIST9 GAAT
VIA LUXEMBURG ZENDEN
Iedere zondag
„Jeugd in actie"
Christenen bedreigd
met „liquidatie"
Predikant en
politiek
Directeur voor Geref.
Maatschappelijk werk
Dankbaar maar
niet tevreden
fofclieJk
ZEEUWSCH DAGBLAD
EEN VAN DE VIER!
Donderdag wordt de staatsburger ter stembus geroepen. In verband hiermee
geven wij ten behoeve van onze lezers een korte verklaring en een uittreksel uit
het beginselprogramma van de vier prot. chr. partijen, ons verstrekt door de se
cretariaten van die partijen.
vorming en huisvesting, zodra |heid van ons volk niet wordt
dit in bepaalde gebieden weer bevorderd door de geestelijke
mogelijk is. achtergrond van vele vraag-
daarom wil dat program stukken terzijde te laten, dan
een sterk gezinsleven, een zelf- wel door die alleen als voor de
standige jeugdvorming en een enkeling in de binnenkamer
goede sportbeoefening b.evor- van belang te beschouwen,
derd zien. De Christelijk-Historische
daarom wordt de zorg Hnie, s\e'V, y001'9P> dat de
voor handhaving en uitbreiding Overheid Gods dienaresse is
van de werkgelegenheid en ePurüePt' Overheid en volk op
derhalve verdere indistrialisa- j ln,J?e' politieke leven naar
tie als eis gesteld. Gods Woord te richten.
For, ok-i-t-mi,. r Daarmede zijn niet de poli
tiek kan dat niét zijn tenziï tieke beslissingen ln de gege-
»lf ««lr^n .««/Pi. 1 ven Situaties zonder meer be-
f.nt -c 7" sociale poli- paaid js wy de richting
tiek is. Zij is met alleen ge- 6
richt op het vervullen van
wensen voor vandaag.
Het is tevens een beleid, dat
in zeer sterke mate rekening
houdt met de toekomst. Dit
het oog zullen worden gehou-1 verzet zich tegen staatsdwang I wet tot regeling van het voort
den. en staatsvoogdij met de daar- gezet onderwijs); tégen
Het jongste verleden
I als het overtuigend bewijs, dat
de Christelijk-Historische Unie
dit ook gaarne zal willen doen.
is er aan verbonden ambtenarij envoortzetting van de
een
huurbin-
bureaucratie, waarover terecht ding
herhaaldelijk geklaagd wordt,
omdat door de staatsbe
moeienissen (dirigisme) het
particulier initiatief om hals
wordt gebracht en de vrij
heid in het bedrijfsleven in
boeien wordt geklonken. De
r\E kern van de problemen van
het landsbestuur worden
naar de overtuiging van het
G.P.V. gevormd door de
hieronder volgende zaken. Za
ken waarvan wij menen, dat
aangewezen.
Verleden en heden leren, dat
wie niet aanstonds deze rich
ting kiest en daarin probeert
voort te gaan, spoedig af-
JOLITIEK is een belangrijke vast beleid
A.R.-program met zijn 22 ar
tikelen kort en bondig. Het wil
nl. voor duidelijk zijn. Het wil
program worden met betrek
king tot alle politieke vraag
stukken van importantie wen
sen naar voren gebracht. Te
veel om in het bestek van de
toegestane 625 woorden alle ge
noemd te worden. Zij zijn ge
formuleerd met inachtneming
van de voor A.R. onontkoom
bare eis, dat een duidelijke lijn
het practische streven met een
principieel uitgangspunt ver
bindt. Die verbindingslijn be
paalt het beleid, dat wij voor
staan. Elk beleid heeft een
dwaalt. Hij kan daarbij te-
reeas nu een recbt komen óf in de richting
van de staatsalmachl óf in de
DOCH ook het NU is belang- rich'inS van dt' ongebonden
rut- Hoi vrijheid van de mens
rijk. Het vraagt daden ten
gunste vooral van de minst
draagkrachtigen. Het is naar
ons inzicht zeer de vraag of
zij uitsluitend moeten worden
geholpen met uitkeringen en
toeslagen op die uitkeringen.
Zij zijn daar zeker niet mee
gediend als de eis „gezond
geld" onvoldoende recht we
dervaart.
Vanuit deze plicht der naas
tenliefde bepleiten wij het ver
lichten van de indirecte en de
directe belastingen. Deze laat-
sten vooral waar zij aldus
ons program economisch als
richting ten goede of ten indirecte belastingen werken,
kwade! Ons stembusprogram Denk bijvoorbeeld aan de ven-
stelt voorop dat het goede uit
gangspunt voor alle practische
politieke vraagstukken alleen
maar kan worden gevonden in
het Evangelie.
..Wanneer wij" aldus prof.
Zijlstra in één van z'n recente
redevoeringen „in ons per
soonlijk leven, in ons persoon
lijk gedrag, in ons gedrag in
het groepsleven waarvan wij
deel uitmaken, Gods geboden
niet zoeken en niet trachten te
volgen, dan moet men niet ver
wachten dat daarvan veel te
recht komt op het niveau van
de Overheid".
De Christelijk-Historische
Unie is ook daarom ervan
overtuigd, dat slechts in de
richting, die in haar beginsel
program is aangegeven, de
ware vrijheid en de eenheid
van ons volk kunnen worden
gevonden.
Voortgaande in die richting
wenst de Christelijk-Histori
sche Unie onder meer:
a. een Regering, die haar
roeping verstaat en niet geleid
wordt door politieke groeperin
gen;
b. een Overheid, die luistert
naar het getuigenis van de
Christelijke Kerk;
c. een bestuur van ons land,
gericht op een rechtvaardige
verdeling van de nationale
welvaart, waarbij bijzondere
aandacht wordt geschonken
aan alle groepen van ons volk,
die het moeilijk hebben;
d. een politiek, welke ener
zijds rekent met de eigen ver
antwoordelijkheid en de roe
ping van de mens, maar an
derzijds aan het menselijk
eigenbelang, waar nodig, be
perkingen aanlegt;
e. uitbreiding van de zgn.
staatsvrije sfeer, dat is het
terrein, waarop de burger zich
kan bewegen zonder met de
overheid in aanraking te ko
men.
WOOR de naaste toekomst acht
de Christelijk-Historische
Unie een aantal punten van
groot belang, waarvan enige
hierna worden aangegeven.
Nodig is de uitvoering van
een woningbouwprogramma,
dat rekening houdt met de be
hoeften van het ogenblik en
dat voldoende mogelijkheden
biedt voor heel de bevolking,
voor elke beurs en voor gezin
nen van elke omvang.
De belastingdruk dient waar
mogelijk, te worden verlicht.
Het belastingtarief voor on-
gehuwden behoort zo spoedig
mogelijk te worden verlaagd.
In de komende periode zal
bijzondere aandacht moeten
worden besteed aan de ontwik
keling van de werkgelegenheid
mede door krachtige bevor-
OET dat nu zo, was de dering van de industrialisa-
vraag, gesteld door de heer "e sPec'aal 'n die gebie-
Tilanus op de beruchte de,n- waar structurele moei-
middag van de kabinetscrisis, "Jkheden Zicb voordoen,
toen partijen steeds scherper j Maatregelen ter versteviging
tegenover elkaar kwamen te Y3.1? de positie van de handel-
staan drijvende en industriële mid-
S.G.P. waardeert goede amb-;Zij in aard verschillen van die
tenaren ten zeerste en zij acht door de andere partijen ge-
1 ze onmisbaar, maar zij is an
derzijds van oordeel, dat de
noemd, daar zij de fundamen
ten van het staatsbestel raken I
omvang, welke de ambtenarij hetgeen bijv. niet kan wor-
en bureaucratie ten onzent den gezegd van sociale maat-
1 heeft aangenomen (alleen al regelen,
bij de landbouw treft men op
elke 8 landbouwers 1 ambte- Van alle gezag is God Drie-
naar aan!) ver de perken te e"'§ de bron, de oorsprong,
buiten gaat, zodat het drin- D(i overheid ontvangt het ge
gend nodig is voor heel de wel
vaart van ons volk, dat deze
omvang ingrijpend beperkt
wordt.
zag niet uit handen van het
souvereine volk. Daarom staan
de leden van het Gereform. J
Politiek Verb, eerbiedig ge
schaard om de troon van Ha-
E S.G.F. ,dU voorts "XSTSSfg?**
volk. De overheid zo zeg
gen wij nadrukkelijk be-
scherme de kerk van Jezus
Christus en onthoude zich van
alle gewetensdwang.
EZE partij is een volkspartij
in de ware zin des woords,
samengesteld als zij is uit
alle geledingen van ons volk.
Daarom wenst zij het welzijn
en de welvaart van alle klas
sen van ons volk bevorderd te
zien, ook dus die van de mid
denstand en de arbeiders, al
wordt dit menigmaal anders
om de staatsuitgaven, die
onder het brede-basis-bewind
zo formidabel hoog gestegen
zijn, dat er op de begroting
voor 1959 het ontstellende te
kort van 1,5 miljard gulden
was, ingrijpend te verlagen
om zo te kunnen komen tot
krachtige verlaging van de
hoge belastingen, welke met
de vele andere lasten op ons
volk, vooral ook op de onge-
huwden, zo zwaar drukken.
De S.G.P. staat vervolgens
voor een spoedige opheffing
van de woningnood, welke zo-
nootschapsbelasting, die „door
drukt" op de kosten van het
levensonderhoud. Verminde
ring van deze druk zou juist
de minst draagkrachtigen en
de middengroepen zeer ten
goede komen.
Wij konden uiteraa.d maar
een enkele greep uit het A.R.-
stembusprogram doen. Om de
ze inzichten te verwerkelijken
is „in de verwarring van deze
tijd, nationaal en internatio
naal de vastheid van een
waarlijk Christelijke politiek
meer dan ooit noodzakelijk".
Aldus dan ook de aanhef van
het A.R. Program van Actie
1959.
I>IT oordeel van de Antirevo-j
lutionaire lijstaanvoerder zal
velen toespreken. En wat meel
is het zal voor velen duide
lijk doen zijn waarom de A.R.
op hun verkiezingsaffiches heb
ben afgedrukt de woorden:
Christelijke Politiek.
|"\AARMEE is niet gezegd dat
A.R.-politici niet kunnen
falen. Juist omdat zij dit met.
alle andere mensen gemeen
hebben, voelen ze behoefte aan;
een vast punt buiten zichzelf:
van waaruit zij hetgeen voor de
Overheid en de burgers wen
selijk is, juist kunnen zien. Dat
vaste punt is het gedrag dat
God van de Overheid en van
ons en onze politieke partij
vraagt. Dit moest even voor
op gesteld worden om tc mo
tiveren waarom het A.R.-pro-
gram begint met de volgende
woorden:
..Als inzet van deze verkie
zingsstrijd ziet de Antirevolu
tionaire Partij de overtuiging,
dat het gebod Gods richtsnoer j
van beleid moet zijn; daardoor!
wordt het geestelijk en stoffe
lijk welzijn van het volk het Een vraag,
best gediend." land reeds tot een gevieugem horen te worden bevorderd.
Het program gaat er van uit woord is geworden. De mogelijkheid dient te
dat er in de komende periode Een tweede, met minder be- worden geboden in het bijzon
van 4 jaar belangrijke beslis-(langrijke vraag is: del. voor rnidden. en kieinbe-
smgen moeten worden geno- noe moet aat straks. drijf, het belastbaar inkomen
men. Daar zijn de Overheid H°e zal Nederland in de ko
en de burgers zeer nauw bij mende vier jaren worden gere-
betrokken. De mensen heb- ^eerd.
ben ruimte nodig om het ge-1 Het Nederlandse volk staat
bod Gods te volgen dat wordt y°°f. een yltersd belangrijke
samengevat in het liefdegebod beslissing. Jong en oud zullen
„Hebt God lief met geheel Uw' zich terdege hebben af te vra-
hart en Uw naaste als Uzelf".. Sen in welke richting bij het
bestuur van Nederland dient te
[ME noodzakelijke ruimte moet, w^n j^chiistelijk-Histori-j
onderdanen gegund en gege- heltonnen vTn^uw ^ordTek^ I 'om^ho^ meel zij zal kunnen
ven worden. I komt, hoe meer zij zal Kunnen
daarom pleit ons program 1 bevorderen, dat bij het toe
voor het herstel van de vrij- praktijk heeft ons ook nu'komstige beleid de belangen
heid inzake woningbouw, huur- weer geleerd, dat de een- van alle bevolkingsgroepen in
welke in ons
denstand, van het ambacht en
1 ij van de kleine zelfstandigen be-
gevleugeld ho,,pn ,p wnrdpn hevnrrterrf
te berekenen over meer dan
één jaar.
Door middel van een ver
antwoord subsidiebeleid dient
zoveel mogelijk steun te. wor
daarvan steeds blijk gegeven
onder meer ook toen hare Ka
merleden in de dertiger jaren,
de jaren van grote malaise,
bij de regering krachtig be
pleit hebben, dat de werkloze
arbeiders en hun gezinnen
mild en royaal van overheids
wege zouden gesteund wor
den.
Zij is ook een nationale par
tij, gelijk zij dit onder meer
getoond heeft door haar krach
tig verzet tegen de souvereini-
teitsoverdracht van Indië aan
Soekarno en de zijnen, welke
plaats vond op voorstel van
de rooms-rode regering met
steun van de Kamerleden der
K.V.P., de P.v.d.A., deV.V.D.
en vier Kamerleden der,
C.H.U., waardoor zeven acht-1
ste van ons Koninkrijk teloor
is gegaan met al de daarop
gevolgde ellende, zowel voor
de Nederlanders, niet het
minst voor hen, die in Indone
sië vertoefden als voor zovele
Indische volkeren, die ten
prooi vielen aan terreur, kor-
ruptie en beroving van het
zelfbeschikkingsrecht, waarbij
Ambon, dat Nederland eeuwen
getrouw was, met behulp van
Nederlandse schepen en wa
pens tenonder gebracht werd
en de Republiek der Zuid-Mo-
lukken nog steeds niet door de
Nederlandse regering erkend
is.
7IJ is voorts een interkerke-
lijke, protestantse partij,
welke steeds voor de belan
gen van het protestantisme is
opgekomen, gelijk onder meer
het geval was bij de benoe
ming van een rooms-katholiek
tot burgemeester van het over
wegend protestantse Den
Haag; bij benoemingen van
overheidspersoneel in rooms-
katholieke streken van ons
land, waarbij blijkens adver
tenties de protestanten bij
voorbaat van een benoeming
werden uitgesloten. Ook heb
ben hare Kamerleden herhaal
delijk getracht het gezantschap
bij de paus afgeschaft te krij
gen, doch zij kregen daarbij
geen steun zelfs-niet van de
C.H. Kamerleden, ofschoon
toch mr. de Savornin Loh-
man en mr. dr. Schokking des
tijds dit gezantschap zo sterk
bestreden en veroordeeld heb
ben. Voorts hebben de Kamer
den verleend'aan "de'jêugdbe- 'eden der S.G.P. meermalen
weging, de sport, de jeugd- bÜ de regering aangedrongen
zorg en het werk onder de °P het doen van stappen tegen
niet-georganiseerde jeugd. de gruwelijke vervolging der
1 protestanten in rooms-katho-
HOE beter de Christelijk-His- lieke landen zoals Spanje en
tnricrhp TTniA lilt Hp «fpmVmc: Columbia.
voorgesteld. De S.G.P. heeft veie jaren na de beëindiging
van de bezetting nog steeds
niet is opgeheven. Zij acht het
een ernstige fout in het rege
ringsbeleid, dat de particulie
re bouw zo zeer achtergesteld
werd bij de woningwetbouw,
mede waardoor het tot op he
den met de woningnood zo al
lerdroevigst gesteld is.
Bovenal staat de S.G.P.
voor, dat in het bestuur en de
wetgeving des lands Gods
Woord en Wet tot richtsnoer
zullen dienen.
De volksvertegenwoordiging
het is goed hiervan iets te
zeggen, nu het G.P.V. naar de
mening van de Nederlandse
pers niet komt met een kans
loze lijst, maar staat op de
drempel van de Tweede Ka
mer de volksvertegenwoor-
diging, de Staten-generaal is
geen regering. Zij eerbiedige
de grondwet: de Koning be
noemt en ontslaat ministers.
Wij achten het een gevaar, 1
dat in onze natie het gezag'
van de grondwet gaat vermin
deren. In feite ontstaat hier
door een staatsrechtelijk va
cuum.
I/RACHTENS hare beginselen
staat de S.G.P. de vrijheid
in het bedrijfsleven voor en
ET Gereformeerd Politiek
Verbond (G.P.V.) heeft als
grondslag voor zijn poli
tiek streven: Gods Woord, ons
gegeven in de Heilige Schrift
en aanvaardt hetgeen in de
Belijdenis der kerk wordt ge
zegd als samenvatting van de
leer der Heilige Schrift.
Voor de politieke vrragstuk-
ken van vandaag brengt het
G.P.V. naar voren, hetgeen in
zijn Verkiezingsprogram 1959
wordt gezegd.
Uiteraard acht het alles, wat
in dit program wordt gezegd
van belang, maar het G.P.V.
ziet een aantal zaken, die de
kern uitmaken van de proble
men van het landsbestuur van
vandaag.
Wij willen deze hier gaarne
noemen, maar vermelden
eerst, dat het G.P.V. wil strij
den vóór een sterke national!
strijdmacht; vóór de handha
ving van het-gezag in de rijks- strijd ingegaan voor het be-
r\E overheid zal de grenzen
van haar taak weer moeten
gaan zien. Het is onze plicht
te blijven getuigen tegen het
dirigistische streven, dat
meent, dat de overheid de
hoogste gezagsdraagster is ook
op het maatschappelijk terrein.
Aleen in Gods Woord wordt
ons met Goddelijk gezag
de hoge, maar beperkte taak
der overheid aangewezen.
Wij geloven, dat het Woord
Gods ook de enige, wezenlijke
tegenkracht is tegen oen op
dringend staatsabsolutisme.
Dit opdringend staalsabsolu-
tisme zien wij onder meer in
het systeem van de publiek
rechtelijke bedrijfsorganisatie.
Een niet-oppervlakkige, maar
grondige studie van de wet op
de P.B.O. leert, dat hier meer
in het geding is dan „een uit
schakelen van de concurren
tie", maar dat dit systeem in
tegraal doorgevoerd, zal leiden
tot een algehele staatsbevoog-
ding.
r\E hoogheid van het over-
lieidsambt houdt in, dat de
overheid moet waken voor het
behoud van onze nationale zelf
standigheid. Het G.P.V. is te
gen het overdragen van de Ne
derlandse zelfstandigheid
(eventueel bij stukjes en beet
jes) aan supra-nationale orga
nen.
Wij zien hierdoor het gevaar
ontstaan, dat ons landje zal
worden vermorzeld tussen de
grote mogendheden van Euro
pa; wij zien hier een gevaar
voor de invloed van het
Christelijk geloof in ons land
(vrijheid van onderwijs!); wij
zien het gevaar, dat de troon
van het Huis van Oranje hoe
langer hoe meer wordt onder
graven.
Het. Gereformeerd Politiek
Verbond is deze verkiezings-
delen overzee (dus tégen de
loslating van Nieuw-Guinea)
vóór rechtsherstel voor de Am
bonezen; tégen elk opdringen
van het communisme; vóór de
handhaving van de vrijheid en
rechtsgelijkheid van het Chris
telijk onderwijs (dus tegen een
projectsysteem voor subsidi
ering van nieuwe scholen ont
wikkeld in het Ontwerp van
houd van onze grootste natio
nale vrijheden: vrijheid voor
ons land temidden van de mo
gendheden van Europa, vrij
heid voor het ganse leven in
al zijn verbanden zonder de
dictatuur van de staat, vrij
heid voor de kerk van Jezus
Christus, vrijheid om Zijn
Woord uit te dragen in school,
staat en maatschappij.
geloof, dat
den doen.
we zo een nuttig werk zou-
Ds. C. A. van Harten ziet een nieuwe
diakonale taak in georganiseerde bijstand
aan bejaarden in de schoonmaaktijd. HoeNatuurlijk zullen sommige mensen
hij zich dat voorstelt, kan men lezen in |eeuwen en beren zien. Hoe moeten we
het jongste nummer van de Deutsche i n verf komeilf en aan behang, en aan
Herv. Kerkbode, waar lnj ui liet boord-scb0onmaakartikelen? En waar moeten
artikel onder meer schrijft „Onze bejaar- die oudies heen in de week. dat hun
den hebben over het algemeen maar een huisje een goede beurt krijgt? En zullen
klein pensioentje. Die kunnen de am- ZP dun keie bedoeninkje zo maar aan
bachtslui wel roepen, maar ze hebben ons toevertrouwen? Leeuwen en Deren
geen geld om ze te betalen. Zij hebben met te kort Ik zie Ze heus ook wel Maar
ook geen kracht meer, en de meeste ge lk ^en er zeker van: verreweg de meeste
vallen ook de handigheid niet, om al die beesten, die wij in ons kleingeloof voor
karweitjes zelf te doen. Myn gepensio- iePUWen en beren aanzien, zijn in werke-
Op 59-jarige leeftijd is zaterdagmorgen
plotseling te Kampen overleden prof. dr.
G. M. den Hartogh, hoogleraar aan de
Theologische hogeschool der Gerefor- j
meerde kerken (synodaal).
Prof. Den Hartogh werd op 19 april
1899 te Heerjansdam geboren. Na zijn
studietijd aan de V.U. was hij allereerst
predikant te Hazerswoude van 3 maart
1929 tot 1 oktober 1933. Op 17 januari
ü?^delcerkgeschi'e^ern™<patrlsttechgLafyn jeu9d^ran9el'sa"y-t)ew'égfing „Youth
en het kerkrecht aan de Theologische for Christ
hogeschool te Kampen. Van zijn hand
verschenen diverse boeken en vele tijd
schriftartikelen.
NAARDEN. De Nederlandse
De hoofdredacteur van Hervormd'
Nederland ds. F. H. Landsman doet
(weer) een appèl op de leden van
de wetgevende macht ervoor te wa
ken, dat de niet-rooms-katholieke ker
ken de na 1945 verworven vrijheid
haar stem in de aether te laten ho
ren. niet weer wordt ontnomen. Het
gewijzigde ontwerp-omroepwet, dat de
zer dagen met een memorie van toe
lichting bij de Tweede Kamer werd
ingediend, legt wel de Verkregen
rechten" van de omroepverenigingen
vast, maar niet die van de kerken, die
samenwerken in de Oecumenische
Raad! (IKOR).
Het wetsontwerp tast de structuur
van ons omroepbestel verder op geen
enkel punt aan. De omroepverenigin
gen hebben in elk opzicht hun zin ge
kregen. Het V.P.R.O.-plan maakt geen
enkele kans. De luistergelden vallen
voortaan geheel aan de binnenlandse
omroep toe. De Wereldomroep krijgt
een eigen begroting. Tot geen enkele
vorm van samenwerking op het terrein
van het programmabeleid worden de
verenigingen verplicht. Het „gezamen
lijke programma", restant van na-oor-
logse, veel verder strekkende idealen,
is van de baan.
Andere „levensbeschouwelijke" or
ganisaties. zoals het Humanistisch Ver-
bond, krijgen geen enkele kans. Al
leen als ze erin slagen 60.000 leden te
werven, die vier gulden per jaar be
talen, mogen ze op één uur per week
zendtijd aanspraak maken. Het zij zo.
Maar dan is het onbegrijpelijk, van
uit het oogpunt van rechtsgelijkheid,
dat de kerken zich zullen moeten be
perken tot het uitzenden van „kerk
diensten". Zeker: deze „kerkdiensten"
zullen mogen worden „omlijst" met
een programma-onderdeel van „niet-
kerkelijke strekking" en de kerken zul
len zelf mogen uitmaken wat al dan
niet „onder een kerkdienst kan wor
den verstaan". Maar wat onder deze
aanduiding wordt geboden, zal zich
door strekking en inhoud duidelijk
moeten onderscheiden van dat wat ge
boden wordt door de omroepverenigin
gen, politieke partijen enz.
Men zou zo zeggen: 'dat is een nogal
ruime bepaling! En de kerken willen
zich toch ook zelf in haar radio-ar
beid duidelijk beperken tot haar eigen
taak: prediking, catechese, pastoraat,
diaconaat en apostolaat?
Wij willen dat'niet ontkennen.
Toch hebben wij ernstige bezwaren
tegen de voorgestelde formulering en
zouden wij willen voorstellen deze door
een andere te vervangen, nl. deze:
aan de kerken wordt zendtijd gegeven
voor de verzorging van uitzendingen
van godsdienstige aard (of: van kerke
lijke aard).
Waarom? In de eerste plaats omdat
wij van oordeel zijn, dat het der kerk
Op Ceylon
onwaardig is te moeten proberen
hoever het begrip „kerkdienst" kan
worden uitgerekt om bijv. ook pasto
rale en catechetische uitzendingen
die toch zeker niet tot de taak van
de verenigingen kunnen worden gere
kend te verzorgen.
Dat doet denken aan de listigheden,
waarvan wij in de oorlogsjaren ge
bruik moesten maken om de kerkelij
ke en christelijke verenigingsarbeid te
laten doorgaan, ondanks de beperken
de bepalingen van de bezetter, door
alle activiteiten in het raam van kerk
diensten en catechisaties te vatten.
Waarop van de zijde van de bezetter
de tegenzet kwam in de beperkende
bepaling, dat alleen wat tussen „vo
tum" en „zegen" gebeurt „kerkdienst"
genoemd mag worden!
In de tweede plaats omdat als het
ontwerp-wet eenmaal wet is gewor
den, ten slotte de letter van de wet
beperkingen zal opleggen ook aan de
meest welwillende uitlegging en dat de
mogelijkheden, die de ontwerpers heb
ben willen openlaten, vermoedelijk bin
nen kortere of langere tijd tóch zul
len worden afgesneden.
„Geheel anders dan vroeger ziet
men nu geen predikanten meer deel
nemen aan het directe partij-politieke
leven in de vertegenwoordigende li
chamen. Zelfs bij de Anti-Revolutionai
re Partij en de Christelijk-Historische
Unie staan geen predikanten meer op
verkiesbare plaatsen. Alleen bij klei
ne partijen als de SGP en de PSP
partijen met een protest-karakter
ziet men predikanten bovenaan op de
lijsten staan en als politieke voorlich
ters optreden."
Ds. Ruitenberg, de pers-predikant
van de Hervormde Kerk. die hier aan
het woord is in zijn kwaliteit van re
dacteur van Tijd en Taak, noemt en
kele oorzaken van dit verschijnsel, dat
de dominees politiek niet meer in de
pas lopen.
„Ten eerste: het functieverlies van
de predikant, die niet meer de alge
mene voorlichter, maar de typische
gemeentefiguur wordt. Men kan zeg
gen: dat is winst, want nu komt hij
aan zijn eigenlijke functie toe, maar
ik ben daar nog niet zo zeker van.
In de tweede plaats heeft de theo
loog het besef, dat het in de wereld
om andere problemen gaat dan die
waarmee de politici bezig zijn. Hij heeft
daar voor een deel gelijk aan, maar
hij krijgt, door zijn abstinentie, onge
lijk. Want als andere problemen dan
die waar de politici mee bezig zijn, be
langrijk, wezenlijk beslissend zijn, dan
zal hij dat de politici duidelijk moeten
maken. Maar dat doet hij niet. En
hier ligt het falen van al die predikan
ten, die ofschoon wel belangstellend
niet „aan politiek doen". Geen lid
van een partij zijn of, zo zij het zijn,
met deze partij niet werkelijk bezig
zijn. In plaats daarvan houden ze
wel „politieke prediking" over de Oost-
West-verhouding, over de atoombewa
pening. Maar hun woorden zijn zonder
gevaar voor de geruste burger, omdat
ze niet verweven met en gezeefd zijn
door een stukje politieke praktijk, die
hun leert wat politiek denken is in het
vlak van de gewone man. Hoezeer dit
frustrerend werkt, moge blijken uit
een hoopvol gestart blad als „In de
Waagschaal", dat thans nog geen
woord over de verkiezingen en hun
problemen gebracht heeft en geen
werkelijke leiding geeft bij het door
denken van de vragen die de politieke
praktijk stelt.
Ten derde: de dominee staat bijna
steeds in een politiek-gemengde ge
meente. Het vergt kennelijk voor de
meesten meer dan zij vermogen om
de eenheid te bewaren en toch, op
hoe 'n bescheiden wijze, partij-politiek
bezig te zijn. Dat de politieke par
tijen op die wijze hun eigen leven
gaan leiden, zonder geconfronteerd te
worden met een theologische aanpak,
is te betreuren en zal zich op den
duur wreken.
neerdc overbuurman doet alles zelf. En
zo goed, dat geen vakman het verbetert.
Maar dat kan iedereen niet. En over tien
iaar kan zelfs hg het misschien niet meer.
Hoe moet dat nu? Ik geloof, dat hier
een prachtige taak ligt voor onze diako-
nie. En wij moeten allemaal de diakenen
hij de uitvoering van deze taak behulp
zaam zijn.
Ik zou aan de diakenen willen voor
stellen een groep te vormen van enthou-
siaste mannen en vrouwen, die op deze °p^oe n
wijze door het stof willen gaan voor de
naaste. In die groep moeten vaklui zitten:
timmerlui. Loodgieters en elektriciens,
schilders en behangers, en noem maar op
lilkheid slechts hazen en muizen, die op j
de loop gaan. zodra je er aan komt. En
de enkele echte beer, die er dan nog over-1
blijft, ja, die zullen we moeten schieten.
heeft op haar laatste
landelijke bestuursvergadering in
februari, besloten om ook gebruik
te gaan maken van de radio om de
jeugd van Nederland met het evan
gelie te bereiken. De beweging
hoopt vanaf 3 mei a.s. iedere zon
jteur. Verder zullen sprekers die regel
matig in de rallies meewerken voor de
microfoon komen. Een gedeelte van de
uitzending zal gebruikt worden voor
evangelisatiemuziek. Op de plaat werken
mee in de eerste drie uitzendingen o.a.
„De Zingende Zusjes" (Marry en Thea
Verhey), Mevrouw Grims-Strootman,1
Kees Deenik en verder massakoren die
gezongen hebben in de afgelopen rallies.
Reeds nu doet de mogelijkheid zich
voor dat deze uitzending voor onze emi
granten te beluisteren zal zijn. Jongeren
die vroeger meegewerkt hebben in Ne
derland, maar die 1111 geëmigreerd zijn
naar Canada cn de V.S., hebben reeds
verzocht om de programma's te mogen
gebruiken in uitzendingen voor emigran
ten. Ook is er contact opgenomen met
In strooiblaadjes van de radikale boed
dhistische monniken op Ceylon worden
de christenen aldaar bedreigd met „li
quidatie". wanneer ze het eiland niet nog
dit jaar verlaten. De boeddhistische meer
derheid van de bevolking had verleden
jaar al een intensieve campagne tegen de
christenen gevoerd, maar ook de mo
hammedanen en hindoes aangevallen.
Enkele weken geleden heeft het Boed
dhistencongres de regering van het eiland
een ultimatum gesteld met de eis, dat
zij alle christelijke scholen van het land
zal overnemen; waneer dit niet zou ge
schieden, zou het Congres „op een pas
sende manier zelf handelend optreden".
Het ultimatum loopt in mei af.
Vóór de als fatale datum genoemde dag
van die maand (volle maan) moeten alle
door de staat gesubsidieerde scholen on- i
der controle van de regering gesteld zijn
hier zijn 690 rooms-katholieke scholen
en 1777 scholen van protestantse (of an
dere niet rooms-katholieke) confessies
mee bedoeld óf. zo heet het, de boed
dhisten zullen zélf „maatregelen" ne
men. Wat ze hier onder maatregelen
verstaan, heeft men bij de bloedige on
lusten van juni 1958 ervaren.
Thans dreigen vierhonderdduizend Cey- j
lonners, die momenteel op christelijke I
scholen worden opgeleid, te worden ge
troffen. Het christelijk onderwijs is een
geweldige taak, die zonder financiële i
hulp van de staat vrijwel niet is te vol-
brengen. Bemiddelingsvoorstellen van de
regering om alle niet-overheidsonderwijs-
instellingen „en bloc" te subsidiëren,
vinden bij de christenen weinig weer
klank. De boeddhisten gaat het echter
niet om een regeling van het schoolpro
bleem. maar uiteindelijk, zoals h* t. in
de genoemde pamfletten is geformuleerd,
om de „liquidatie" van de christenen,
wanneer ze het eiland niet dit jaar ver- B
laten.
De boeddhistische Singalezen bezitten
met hun bijna zes miljoen aanhangers
de absolute meerderheid op Ceylon, dat
zij als de bakermat van het orthodoxe
boeddhisme en als een missiecentrum
voor de gehele wereld beschouwen. De
boeddhistische beweging van de Singa
lezen is tengevolge van de klasseverschil-
len op Ceylon een vergaderbak geworden
voor alle sociaal ontevredenen. Zij wordt
geleid door een groep radikale monniken,
die van Boeddha's leer der geweldloos
heid afstand gedaan moeten hebben.
De situatie van de christenen wordt
vooral moeilijk omdat zij voor het groot
ste deel tot de Engels sprekende bour-'is wel dankbaar, maar echter niet tevre-
geoisie behoren, die tot dusver weinig! den. B. en w. wijzen er in liet vooront-
begrip heeft getoond voor de sociale werp op, dat de gemeente wel enig gebied
pioblemen van het land. (EPS Christ zou verliezen aan Arnemuiden, maar dat
und Welt) een agrarisch gebied, dat nu tot de ge-
meente Middelburg behoort, bij Nw.- en
1 Sf.-Joosland zou gaan behoren.
De Schiedamse commissie voor
interkerkelijk overleg in schoolzaken Reeds in 1949 stonden G.S. toevoeging
(Ikos), die de herv. gemeente, de van dit gedeelte voor. De grenswijziging
Eigen nieuwsdienst
NW.- EN ST.-JOOSLAND. -
en w. van de gemeente Nieuw
en St.-Joosland hebben een ont
werp opgesteld voor een schrijven
aan Gedeputeerde Staten, betref
fende de gemeentelijke herindeling
van het eiland Walcheren in het
algemeen en de grenswijziging van
Nieuw- en St.-Joosland in het bi
zonder.
In de brief aan G.S. wordt gesproken
van dankbaarheid, omdat de eerst voor
gestelde samenvoeging met Arnemuiden
van de baan is. Nieuw- cn St.-Joosland
lutherse kerk, de oud-katholieke kerk
en de Ned. protestantenbond vertegen
woordigt, heeft zich met. een verzoek
Ei moeten ook meisjes en vrouwen bij
zijn, die een stoffer cn een borstel kun
nen vasthouden. Onder de diakenen zijn
enkele zeer bekwame vaklui, die de lei
ding van het gehee] op zich zouden kun
nen nemen. Deze diakonale colonnes zou
den er één. of misschien eens eeti enkele
keer twee avonden in de week op uit
moeten trekken om bij dié ouden van
dagen, die dat zélf niet meer kunnen
doen en die deze hulp ook begeren, de
schoonmaak en al die daarbij komende
scboonmaakkarweitjes te verrichten. Ik
dag om 1.45 2 uur onder de naam jóngeren in Nicuw-Zeeland. Zuid-Afrika
's-GRAVENHAGE. De stichting Ge- t i A„f; ..„j- en met een nieuwe evangelisatieuitzender
Waar het op aankomt is cchtei- alleen reformeerd Maatschappelijk werk in de|"Jeu9CI In ^Actie een eigen radio- op Aruba,
maar de vraag: Willen we waarlijk God classis 's-Gravenhage der Gereformeer- uitzending te verzorgen over het Op de landelijke bestuursvergadering
dienen? Dan zal dat vanzelf uit komen de Kerken heeft benoemd tot directeur, romrn(>rrjö1f> cfafion r^iHir» T nvom werden enkele veranderingen in 't Stich-
in de dienst aan de naaste. Zuivere en zulks met ingang van 1 juli dr. W. M. u An IdUlu buxcm' i tingsbestuur gebracht. Er werd een nieu-
onbevlekte godsdienst is nog steeds: we- ottow te Ochten, thans werkzaam bij de burg in de 4^ meterband. we voorzitter gekozen, de heer A. Ra
zen en weduwen en ouden van dagen stichting Raad voor Gereformeerde so- Door een gift voor dit doel is de be-1 maker uit Rotterdam en de heer Leo
en helpen in hun moeilijk- ciale arbeid te Utrecht als gecommit- weging in staat gesteld om de eerste zes Pasman, oud-voorzitter, werd benoemd
teerde voor de ontwikkelingsgebieden, uitzendingen te verzorgen. Verder hopen tot directeur der Stichting.
Dr. Ottow werd 29 juli 1921 te Wel- jonge mensen het jaarlijks budget van De uitgebreide correspondentie, welke
tevreden (Batavia) geboren en kwam circa 26.000 gulden bijeen te brengen.naar men verwacht uit de uitzendingen
in 1935 naar Nederland. Hij bezocht het Door deze nieuwe uitzending hoopt men zal voortvloeien, hoopt de Stichting op
In Duitsland Oost- en West- christelijk lyceum te Arnhem, studeer- een publiek te bereiken dat nooit in een te kunnen vangen in haar eigen centraal
Duitsland tezamen genomen is 60 de van 1940 tot 1942 Indisch recht aan kerk of samenkomst komt en ook niet kantoor te Amsterdam. Sarphatistraat 41,
pet. van de bevolking protestant, 35 de rijksuniversiteit te Utrecht en werd blijft staan bij een openluchtsamenkomst, dat sedert 1 februari 1959 aldaar is ge-
maar dat wel in eigen sfeer naar de vestigd.
radio wil luisteren. .Youth for Christ" is een beweging
Deze uitzending is geen kritiek op de die geleid wordt door jonge mensen
is van belang, omdat aan de Zaagmolen-
dijk en de Nieuwlandseweg een bebou
wing is, waarvan de inwoners geheel op
tot de gemeente gewend om subsidie te Nw.- en St.-Joosland zijn georiënteerd,
ontvangen in verband met het geven i Handhaving van de bestaande grens, die
van bijbelonderwijs op de openbaredwars door de Mortiere-polder loopt, zou
scholen. B. en W. stellen de gemeente- deze toestand ongewijzigd laten. Het;
raad van Schiedam voor een subsidie te komt b. en w. voor, dat de grenswijzi-
verlenen van 10,000, gerekend naar ging in dit gebied veel harder nodig is,
250,per lesuur, per jaar, dan lussen deze gemeente en Arne
muiden.
De gemeente Nieuw- en St-Joosland
Advertentie
pet. r. katholiek en 5 pet. behoort tot in 1942 candidaat. Van 1945 tot 1950 stu
geen van deze beide geloofsgemeen- deerde hij Indologie en in laatstge-
schappen. In de Bondsrepubliek is de noemd jaar werd hij werkzaam bij de
verhouding ook 51 pet., 45 pet. en 4 pet'.afwikkeling van herbouwmoeilijkheden
In de Sovjetzone was volgens de volks- met planologisch-stedebouwkundige as-
telling uit het jaar 1950 <.de resultaten pecten en provinciale wederopbouw te
van de volkstelling van 15 januari 1959 Arnhem. In 1954 promoveerde hij bij
zijn nog niet verschenen) 82 pet. pro- dr. C. Gerretsen aan de rijksuniversi-1
testant, 11 pet. r. katholiek, terwijl 7 teil te Utrecht tot doctor op een proef-1
pet tot geen van beide gemeenschappen schrift dat een biografie bevat van gou-
behoorde. verneur-generaal Van Goens.
godsdienstige uitzendingen van Hilver
sum, maar is een poging om naast dat
gene ook van deze commerciële moge
lijkheid gebruik te maken.
De eerste drie uitzendingen zullen ge
leid worden door Leo J. Pasman, die
enige jaren voorzitter van het werk is I
geweest en nu aangesteld is als direc-
uit vrijwel alle Nederlandse kerken. De
beweging verzorgt samenkomsten (ral
lies), campagnes, zomerkampen, open-
luchtsamenkomsten, weekendcongeren-
ties, bijbelstudieavondcn en geeft een
eigen blad uit „Jeugd in Actie". In de
afgelopen jaren werden velen met het
evangelie In aanraking gebracht.
mm
heeft nimmer bezwaar gemaakt tegen
de grenswijziging met Arnemuiden,
maar als deze wijziging wel doorgaat
en de veel dringender met Middelburg
niet, zal hij alsnog tegen de eerste wij
ziging protest aantekenen.
Middelburg heeft tegen de wijziging
ten gunste van Nieuw- en St.-Joosland
geen bezwaar gemaakt, omdat ruim
schoots vergoeding zou worden ontvan
gen in de vorm van een gedeelte van
St.-Laurens en een stuk van O - en W.-
Souburg. B. en w. /an Nw.- en St.-Joos
land verwachten, dat ook nu geen be
zwaren bij de Middelburgse raad zullen
bestaan.
De protesterende gemeente zal er
voorts bij G.S. de aandacht op vestigen,
dat Nw.- en St.-Joosland ook de hele
Quarlespolder aan 's-Heer Arendskerke
heeft moeten afstaan, waarvoor als ver
goeding gronden, die zouden vrijkomen
bij drooglegging van het Sloe beschik
baar zouden worden gesteld. Nu staat
echter reeds vast, dat hiervan niets zal
komen, omdat alles naar Vlisslngen gaat.
