DIT MAAKT THOLEN OFFICEEL GEOPEND Supralux Nederlandse boer gematigd voorstander van coöperatie 1 Sun balm Johannes bouwde een kerkorgel op zolder Grote interesse voor dit initiatief uit eigen streek 99 Groede wil goed Koninginnefeest Met nieuw bestuur Boer mishandelde paard voor ploeg L.C.C. te Bergen op Zoom bijeen onder de loep DIT JAAR LAATSTE VERPLICHTE PROV. STIERENKEURINGEN In één nacht Uw handen gaaf en zacht Jeugd wordt ingewijd in muziek-horen Meer licht op ijsbaan van Brouwershaven Vogelvrienden houden weer show te Goes Gereformeerde Kerk tes-Gravenpolder zestig jaar Uit de kerken PLASTICLAK Lijdt niet langer E. Egter v. Wissekerke uit Goes ivon jeugd-pianoconcours Gewiekst Dan niet! Komt wel Fietsenmaker in Bru zette door Amsterdam-wereldcentrum voor de sociale historie Honderdjarige in Nijkerk Artemis Vrijdag 20 februari 1959 ZEEUWSCH DAGBLAD Pag. 3 11 „Er is hier een gelukkige samenwer- Van onze correspondent Politierechter Middelburg Van een onzer verslaggevers mUrvr -7 m Tholen de problemen aangepakt in een 1 rivJLrilN. Z,es jaar geleden stond 1 holen door de verschrikkelijke geest van samenwerking en collegialiteit, ramp in het middelpunt van de belanqstellinq. Thans, zes jaar later, in Dat de zeven gemeenteraden unaniem be dezelfde maand, is de schijnwerper opnieuw op Tholen gericht, maar nu sloteu een subsidie voor deze beschikbaar onder meer gelukkige omstandigheden. Onder het motto ..Dit maakt Tholen komt de industrie uit de eigen streek met een tentoonstelling, die gistermiddag officieel werd geopend door de directeur-generaal voor de middenstand en het toerisme, mr. M. H. S. van Oers. In zijn rede had hij zeer veel lof voor dit mooie initiatief. Dat deze expositie, een landelijk novum, in de belangstelling staat moge blijken uit het feit, dat tijdens de officiële opening vele autoriteiten van rijk, provincie, gemeente en middenstand aanwezig waren. De organisatie van deze tentoonstelling is in handen van de commissie werkge legenheid Tholen. Het is genoegzaam be kend dat de werkgelegenheid op liet ei land een nijpend probleem is. In allerlei toonaarden werd dit ook gisteren vast gesteld. Wil men industrie aantrekken. MIDDELBURG De landbouwer GROEDE - In Groede worden plan-1 uit Si^ king tot stand gekomen. "Deze aanpak dag van^oningin Julilna ttjdfg en'glfeV verdient grote waardering. De eigen in-1 te organiseren. Om zo goed hogelijk 'j,!? nroeftMvSftwee ta dustne moet tot expansie kunen komen, de publieke opinie omtrent de wijze I dat u;; OD t;en december van het vorig Een dergelijke mening, die u voor de van viering te kunnen peilen, heeft het eiiimïSi had mishandeld geest staat, is juist en kerngezond bestuur van het Oranjecomité gemeend Hy verklaarde ter zitting, dat de paar- Mr. van Oers was ten opzichte van de er goed aan te doen in zijn geheel <jen njet vlug genoeg wilde lopen. Op ontwikkeling van de eigen industrie wel I af te treden en plaats te maken voor j ecn gegeven moment bracht hij de Zt TESSSSS SttL overleg werd de heer G.welkomswoord behandelde hij,wijZe hoe deze samenwerking in zijn werk Boerdam herkozen en de heer A. Ver- ujt sloeg heijen gekozen, terwijl mevr. Ris- d. gaf het dier toen enige trappen te stellen voor deze tentoonstelling, het geen evepeens moedgevend is. „Dit kan niets anders dan een stimulans zijn om door te gaan. En in Den Haag wordt Tho len heus niet vergeten." Hij meende, dat de commissie er goed aan had gedaan deze expositie te organi seren en hoopte, dat dit initiatief veel na volging zal verdienen. Met deze rede was de tentoonstelling officieel geopend, maar toen trad burge meester van Doorn weer achter het spreekgestoelte om, tot zijn grote vol- C. F. van der Peijl en Th. J. Westerhout,doening, het eerste exemplaar van het t -i weru. eerste kamerlid ir. M. A. Geuze, mr. J. werkgelegenheidsrapport te overhandigen |-*/'\ I/~lpi'pAllO"t"T*it'll-* ^ring F. Hornstra, directeur van de stichting aan de heer van Poelje. v/AU.t/1 flllv Hij t Zeeland, drs. M. C. Verburg. directeur In zijn toespraak vertelde de heer Van van het E.T.I., de Thoolse burgemeesters Poelje, dat de werkloosheid op Tholen! en voorts vele vertegenwoordigers van j het college van Ged. Staten en ook de middenstands- en ook landbouworgani- j Prov. Staten met grote zorg vervult. j ,Iiedere bijdrage tot een oplossin; BERGEN OP ZOOM. In de hal van i lijk aan, dat er een steeds groeiende sa- het instituut voor rationele suikerpro-1 menwerking is. duktie aan de Wittoucksingel te Bergen j Hij belichtte waarom dit nagestreefd op Zoom werd de ledenvergadering ge-j dient te worden en hij staafde dit met houden van het Landbouw Coöperatieuitspraken van vooraanstaande figuren uit Centrum voor Zuid Westelijk Nederland, de landbouw en veeteelt. - - -= j die onder leiding stond van vice-voor-, Hij vergeleek sommige pogingen van sa- ,!?2n?f!ïLiLzitter heer p- J- Bom uit Colijnsplaat. menwerking. Hij zette daarbij uiteen de Na zijn welkomswoord behandelde hij I wijze hoe deze samenwerking in zijn werk als onderwerp het kort geleden uitgege-i gaat en gaf dit aan met enkele voorbeel- seeuw-Van Cruijningen, mevr. M. Ris- seèuw-Jansen, mevr. J. A. v. Kranen- burg-Rüger en de heren J. Schippers jr. en V. v. d. Hemel aangezocht zul len worden om in het nieuwe bestuur zitting te nemen. Tevoren reeds was het Oranjecomi té de mening toegedaan, dat de viering gezocht moet worden in de amateur- vorm. Dus geen cabaretopvoering of een filmvoorstelling, maar meer een programma met eigen krachten. Bijeenkomst in Breda tegen de onderbuik, ook trok hij ruw aan de leidsels. De officier van justitie, mr. H. B. J. van der Dussen vond het schandelijk om op dergelijke wijze tegen een weerloos dier op te treden. Hij stipte aan, dat streng op de daden van D. gelet zal worden. Op de laatste oudejaarsavond wilde de loswerkman J. Z. uit Vlissingen kenne lijk de bloemetjes buiten zetten. Nadat hij reeds een hoeveelheid geest rijk vocht had gebruikt stevende hij op^ een lunchroom in de Walstraat, waar een feestje van familie en kennissen gevierd werd. Van H. behoorde echter tot deze ven werk van E. Abma „Boer en Coöpe ratie in Nederland' Uit dit werk kan geconcludeerd wor den dat gemiddeld genomen de Neder landse boer een gematigd voorstander is van coöperatie. Er zijn echter uiteenlopende opvat tingen. Terwijl 55 procent zich voor stander verklaarde, noemde 11 procent zich tegenstander, p de vraag of men liever het coöperatieve dan wel het particuliere bedrijf als de sterkste zag koos 41 procent het coöperatie bedrijf en 17 procent het particuliere. Een grote groep van boeren neemt dus een min of meer neutrale positie in. - Onder de boeren met een groot bedrijf .f.1!. i treffen we meer coöperatief gezinde boe ren aan dan onder de boeren met een Hij timmerde verwoed op de ramen. Ijlings werd de politie gewaarschuwd. Do o rtoiifmi tmnhttni-i Eom ir> aon ülltn r. wordt met vreugde begroet". Ook hij was van oordeel, dat samenwerking noodza kelijk is, evenals de uitbreiding van de eigen industrie. De heer Van Poelje stond niet huiverig tegenover het aantrekken van nieuwe industrieën, maar dan zullen toch de nodige faciliteiten verleend moe ten worden. Nadat hij de lof had gezon- ren zegde hij, namens de provincie alle gen op de activiteiten van de Tholena- zo werd geredeneerd, dan moest eerst de saties. eigen industrie maar eens voor het voet- De problemen van de werkgelegenheid licht gebracht worden om de kansen uit i memorerend, zeide burgemeester Van te buiten. i Doorn, dat Tholen zelf de moeilijkheden Niet minder dan dertig firmas tonen het hoofd moet bieden. Daarom zijn ini- hun produkten op deze expositie. Van- j tiatieven op gemeenschappelijke basis zo daag ontvangen de standhouders hun re- J belangrijk, waarbij ook de agrarische sec- 1 a ties. Bovendien zuilen deskundige voor- tor betrokken moet worden, lichters aanwezig zijn om over krediet- Tholen leeft gelukkig nog, dat blpkt wel verleningen, exportmogelijkheden enz. te uit deze tentoonstelling. „Wy moeten Ia- praten. De bedoeling uiteraard van een ten zien, wat Tholen heeft. Laat ons dan dergelijke tentoonstelling is om tot re- ook wat doen". steun toe sultaten te komen. Mr. van Oers vertelde in zijn rede, dat j Hiermee was het officiële gedeelte ten bij de ontwikkeling op Tholen altijd met-j einde en maakte het gezelschap een wan- Tevens is deze commissie gisteren en al wat er aan vastzit, zoals de pendel, deling langs de fraaie stands, met een rapport over de problemen van de werkgelegenheid (zie elders op deze pagina) voor de dag gekomen. Het eerste exemplaar van dit rapport werd officieel overhandigd aan de wnd. Commissaris der Koningin, de heer M. J. van Poelje, die tevens vice-voorzit- ter van de commissie werkgelegenheid is. De voorzitter van de Thoolse com missie, burgemeester W. J. van Doorn van Poortvliet deed dit met veel ple zier. Het uitgebreid gezelschap werd in de morgen ontvangen op Jiet stadhuis van Tholen door het gemeentebestuur. Bur gemeester mr. A. J. van der Hoeven was heel blij, dat deze tentoonstelling wordt gehouden en dat het eiland nu eens in de interessesfeer komt. „Vroeger werd Tholen eigenlijk een beschouwing gelaten. beetje buiten Zelfs bij de secondaire werken in het kader van het Deltaplan werkt Tholen keurd worden links liggen" Hij bepleitte met klem merking komen voor opname in een vaste verbinding van Gorishoek met Yerseke. Niettemin was de burge meester erg dankbaar, dat de streek Van een onzer verslaggevers MIDDELBURG. - Als het ge wijzigd stierenreglement voor Zee land door de Provinciale Staten zal worden aanvaard, zullen in 1959 de laatste verplichte provinciale keurin gen van dekstieren geschieden. In 1960 zal voor fokstieren door het Nederlands Rundvee-stamboek ge- welke stieren in aan- het stamboek. hiermee te vervallen. Speciaal de spo renelementen, zoals koper en mangaan, komen in te geringe mate voor in wat de Zeeuwse grond levert. Dit heeft tot gevolg dat de planten deze elementen te weinig bevatten, waardoor de dieren op bepaalde punten tekortkomingen krijgen. Het onderzoek in deze richting is nu vastgelegd in een twee-jarenplan, waar van men de resultaten in het najaar van 1960 in handen hoopt te hebben. Vooruit lopende op de eindconclusies, heeft men aan enige bedreven in Tholen, waar de dieren zo ernstig onder die tekorten le den. dat dit bij enkele exemplaren de dood tot gevolg had, een voorlopig advies BREiDA. Mr. E. Bogaerts, hoofd van de afdeling Waterstaat van de provin ciale griffie van Noord-Beveland heeft tijdens een bijeenkomst te Breda van de afdeling zuid van de Studiekring voor waterstaatsrecht en waterschapsbeheer van het instituut voor bestuursweten schappen gesproken over de concentra tie van de polders en de waterschappen. Voor de Zeeuwse en Brabantse leden een actuele zaak, omdat in beide pro vincies cfe concentraties in het middel punt van de belangstelling staan. Mr. Bogaerts toonde zich, geen onver deeld voorstander van concentratie. Grondige overweging is noodzakelijk en doel en taak van de samen te voegen polders dienen voorop te blijven staan. Spreker zag vier argumenten voor en vier tegen. Voor concentratie pleit het gemeenschappelijke waterstaatkundige belang, de betere outillage, een krach tiger bestuur en de verbreding van het financiële draagvlak. Argumenten tegen concentratie zijn: de grotere afstand tussen bestuur en be stuurden, gevaar voor technocratie, het verlies aan bestuurservaring en een on- o verzichtelij we administratie. Voor de toekomst zag hij voor de wa tervoorziening voorkeur voor kleine wa terschappen. Bij voorbaat is het zeker geen uitgemaakte zaak, dat samenvoe ging altijd beter is. De agenten trachtten hem in een auto te krijgen, maar de man verzette zi.ch Opmerkelijk was wel dat bijv. bij een onderzoek aan het licht kwam dat waar met hand en tand en vernielde daarbij, coöperatief gezind was de zo- dfer De agent %erkwht eennflinke klap"nen dit v00r 64 procel» °ok waren' waardoor Van H builen tawustrijn j °°k het aantal coöperatieve lidmaat- raakte en moest daarna twee weken in 5 ?p5e"'f per er naemt toe naarmate het ziekenhuis vertoeven.... De officierdfLbedrijfsvoering moderner wordt. eiste drie weken onvoorwaardelijk; de politierechter maakte er twee weken van. Een Ambonese vrouw nam van een kraampje op de markt te Middelburg een trui mee, welke zij heimelijk onder haar kleren verstopte. Bij thuiskomst kreeg zij echter van haar man flink van katoen. Het bleek, dat zij nog meer goederen had bestolen. De eis van de officier luidd f 30 subs, zes dagen, twee weken orwaardelijk met een proeftijd van twee jaar. De politierechter veroordeelde conform. Pruttelende peertjes oorzaak van brand MIDDELBURG-. In het schuurtje van de heer M. J. J. van B. aan de poelendaele- weg stond in het schuurtje een pannetje met peertjes heerlijk op een petroleumstel te pruttelen. Daar het katoentje van het stel wat hoog was gedraaid, raakte de boel in brand. De in allerijl gewaarschuwde brandweer behoefde echter niet meer in te grijpen, daar enkele huisgenoten zelf de brand hadden geblust. Of de peertjes nog geconsumeerd zijn vermeldt de historie niet. nu zelf initiatief toont en de hand aan k ]ijk jn de staj]en 2UHen qeschie de ploeg slaat. In de veilinghallen aan de Grindweg, den. zullen in het openbaar toch nog waar de tentoonstelling was ingericht en wel stieren op de markten en plei- Hia hol hoIriilrAr» 7PPP yplfPi' waard wa« die het bekijken zeer zeker waard was. heette burgemeester Van Doorn o.m. wel- kom mr. M. H. J. van Oers, de heer M. blijven verschijnen: het ligt in de be- Hoewel deze keuringen hoofdza- K Bij de bestuursverkiezing werd de heer C. Verkraeije te Aardenburg herkozen. De heer Verkraeije deelde mede, niet lan ger als keurmeester te willen fungeren. In zijn plaats werd de heer Verhage be noemd. nen van de diverse Zeeuwse centra Advertentie J. van Poelje, mr. J_M. Pilaar, griffier doelino, dat op geregelde tijden pre- van de provincie, de Tweede kamerleden 9 r y v j r grote interesse had gevolgd. Ook hij be- miekeuringen worden gehouden, sprak in het kort de Thoolse problematiek Djf. dee[de if w L Harmsen mede op -^de algemene vergadering van (Je, vereni ging tot verbetering van het rundvee in - Zeeland, die donderdag werd gehouden in het „Nederlandse Koffiehuis" te Mid delburg. De algemene tendens van de nieuwe regeling is, dat voor de slachtvee fokkers de voorschriften soepeler worden, doch dat de kwaliteit van het fokvee meer zal worden beschermd. Zo zal het voor houders van slachtstieren mogelijk zijn hun dieren, die de leeftijd van acht maan- jden hebben bereikt, onbeperkt aan te houden. De keuring door het stamboek zal meer eisen stellen dan bij de thans geldende [keuringen wordt gedaan. Ir. Harmsen sprak op deze vergadering •voorts over het „Bodem-plant-dier"-on- derzoek, waarin nauwletend wordt toege- izien op de minerale huishouding van onze provincie. De werkgroep „Bodem-plant dier", die een onderdeel is van de stich ting Provinciaal onderzoekcentrum voor de landbouw, heeft geconstateerd, dat er aan de samenstelling van het veevoeder heel wat ontbreekt. De opvatting dat de Zeeuwse bodem bizonder rijk is, kwam ROWNTKE Mv AMMESDAM j Kansiciim* Van een onzer verslaggevers GOES. Haakon Stotijn (hobo), Ge rard Blerk (piano) gaven onder auspi ciën van de ZVU voor de leerlingen van de vakschool voor meisjes en daar na voor die van de jongens een instruc-1 tief schoolconcert in de Prins van Oran je. Men zou dit instructieve in drie op-1 zichten kunnen zien. Allereerst gaf Sto- j tijn een uiteenzetting over zijn instru ment. de hobo. afkomstig van de oude: herdersschalmei Een toelichting, die hij nog illustreerde met de demonstra tie op een oude Arabische hobo. In de tweede plaats gaven de beide musici ieder op zijn beurt een schets van de pastorale muziekstukken, die zij daarna uitvoerden. En in de derde plaats gaven zij ook pedagogische wen ken voor concertbezoek. Blijkens de aandacht, die ze hadden en het succes, ook met de pedagogische lessen, zodat een fout, waarbij eenmaal de vinger was gelegd, daarna door het jeugdig pu bliek niet meer werd gemaakt, hadden de lessen een bereid oor gevonden. Het programma, dat zij uitvoerden bestond uit de Suite Bucolique van Hu- go Godron. een Berceuse en Polo van Manuel de Falla, een boeket Nederland se volksliederen van Wolfgang Wijde- veld. het Allegro Barbaro van Bartok en twee Schotse taferelen van Benjamin Godard. Tussen beide concerten in hadden we een gesprek met beide musici over hun ervaring met de schoolconcerten en met name ook deze in Zeeland. Zij spraken er met veel enthousiasme over. Het is mooi. maar zwaar werk. zeiden ze Een basisconcert als dit is feitelijk geen goede maatstaf. Want hier waren leerlingen, voor wie dit nieuw was en bij een aantal waarvan een eerste grondslag voor muziekbeluisteren ge legd moest worden. Als zij concerteren voor scholen, die reeds meer van deze concerten bijwoon den of waar muziek tot de leervakken behoort, maakt dat al groot verschil. Als wij uit pedagogische opmerkingen hadden afgeleid, dat ze niet tevreden waren over hun publiek, was dat on juist. Het komt bijna altijd voor dat er opmerkingen moeten worden gemaakt bij zo'n eerste ontmoeting. Maar van het podium af konden zij zien hoe de meesten met grote aandacht en sterk meeleven de muziek in zich opnamen. We waren uiteraard dankbaar voor de ze mededelingen, die wij dan ook graag doorgeven als een aansporing om voort te gaan. Van onze correspondent. BROUWERSHAVEN. De plaatselij ke ijsvereniging ,,'t Weeltje" te Brou wershaven heeft het besluit genomen om j de verlichting van de ijsbaan deugdelijk en zeer doelmatig uit te breiden. Daar-1 toe is driehonderd meter prikkeldraad aangekocht, zodat men nu beschikt over in totaal 400 meter. De lichtmasten zijn nu bevestigd op G.M.C.-banden. waar-I door het mogelijk is deze verlichting] voor b.v. feestverlichting op andere ter-1 reinan dan de ijsbaan eveneens te ge-j bruiken. GOES. „De Vogelvrienden" de afdeling Goes va de Nederlandse bond van Vogel liefhebbers heeft in „De Opril" gehouden jaarvergadering besloten in de maand sep tember van dit jaar weer een vogelshow te organiseren. De show zal worde# gehou den in zaal Krijger. Volgende week donderdag, zo werd mee gedeeld is er een tafelkeuring van vogels. Keurmeester is de heer De Groot uit Ber gen op Zoom. Wegens vertrek van de heer C. M. Hame link werd tot voorzitter gekozen de heer H. J. van de Broek. Het bestuur werd ver der aangevuld met de heer G. Brouwer. Van onze correspondent TERNEUZEN. Het maandag tijdens de mist omhoog gevaren motorspits „Energie" is met opkomend water op eigen kracht vlot gekomen en naar de haven terug gevaren. De „Energie", die geladen was met erts en op weg was van Gent naar Dortmund had net de haven van Terneuzen verlaten toen het op de strekdam liep. 1 s-GRAVE'NPOLDER. Zeer onlangs bestond de Gereformeerde Kerk van 's-Gravenpolder 60 jaar. Ze werd geïn stitueerd in november 1898. Het kleine begin van toen (misschien een 15-tal gezinnen) is uitgegroeid tot een gemeente van 148 leden; vooral in 1958 was er een grote toename in leden tal Gil. 19). De gemeente is eigenlijk een dochter kerk van Goes: vóór 1898 kerkten de gereformeerden in Goes. In later tijd heeft men ook enige tijd hulppredikers gehad samen met Goes. Eerst kand. De Boer in de dertiger jaren en daarna in de oorlogsjaren kand. Van der agt. Overigens is deze gemeen te vacant geweest en nog steeds vacant. Het eerste gebouw, waarin werd Ver gaderd was een oude school, die, eerst nog als pakhuis was gebruikt. Nadat deze bijna 40 jaar was gebruikt, kwam de noodzaak van een nieuw- bedehuis sterk naai' voren. Besloten werd een nieuw kerkgebouw te zetten op de plaats van het oude. Tijdens de bouw kwam de gemeente in een oud koetshuis bijeen. Vorig jaar november nog kwam er een verfraaiing van het gebouw tot stand; er werd toen nl. een nieuw orgel ge plaatst. Binnenkort zal het jubileum op een speciale gemeente-avond worden ge vierd. Andes-expeditiein Goes Van een onzer verslaggevers GOES. Dr. T. de Booy heeft, on- der auspiciën van de Vereniging voor Wetenschappelijke Belangen in Goes in ,,De Prins van Oranje" verteld over [de tweede Andes-expeditie, in 1956, 'waaraan hij deelnam. Hij vertoonde daarbij een kleurenfilm die hijzelf voor een gedeelte had opgenomen. Hoewel dr. De Booy geoloog is, had hij in Peru toch een open oog voor de sociale t oestanden en de folkloristi sche elementen. De film getuigt hier van. De camera legde feest en werk, vreugde en droefheid van de Inca's en de machtige schoonheid) van de natuur van hun land vast. Dr. De Booy bleek, speciaal in de tekst die hij bij de film sprak, een vlot en humoristisch verteller. De heer J. J. Tevel te Souburg slaag de voor het praktijkdiploma Boekhouden van de Nederlandse Associalitie voor Praktijkexamens. Rekening en verantwoording over 1958 werd afgelegd. Periodiek waren aan de beurt van af treden de heren J. A. van Nieuwenhuijze te Nieuwerkerk; B. Koole te Souburg, J. F. Brooijmans te Oud-Vossemeer en P. S. M. Vogelaar te Dinteloord, die allen wer den herkozen. Enkele mededelingen werden gedaan, o.a. dat er drie verenigingen tot het L.C. C. waven toegetreden en dat men dit jaar zal overgaan tot het organiseren van een Boerenleenbankendag. De heer K. A. v, Langeraad besprak de toetreding van de Coöp. Diepvries ver enigingen tot het L.C.C., hetgeen werd aanbevolen en waarover intern nog zal worden gesproken. De heer B. v. d. Heide directeur van de coöperatieve melkcentrale uit Den Haag hield een lezing over het onder werp: „Groeiende samenwerking tussen particuliere en coöperatieve ondernemin gen." Spreker toonde in zijn causerie duide- den in den lande; o.m. de samenwerking tussen de coöp. melkveehouders en fa brieken: de levering van melk door het C.M.C. aan de fabrieken. Spreker belichtte ook de fiscale aspec ten en gaf een overzicht was de C.M.C. in de laatste tijd tot stand had gebracht ook op internationaal gebied. Schore Hervormde gesprekskring SCHORE. De gesprekskring van de Hervormde Gemeente van Schore en Vlakkee kwam weer bijeen onder leiding van ds. A. J. Mooy. Allerlei vragen werden behan deld. Na de pauze werd gesproken over het boek „Eenzaam, maar niet alleen" van Prin ses Wiilhelmina. Tot slot werd ingegaan op de kwestie van de invloed van anti-chris telijke lectuur op de geestelijke vorming van ons volk. NED. HERV. KERK Beroepen te Uitwijk D. H. Bosma, kand. te Nieuwkoop; te Kamperveen (toez.) A. Noordergraaf, kand. te Noor den. GEREF. KERKEN Beroepen te Garijp A. Ykema te Twee de Exloërmond; te Godlinze G. A. Wes- terveld, kand. te Slagharen. GEREF. KERKEN (ART. 31) Beroepen te Kemptonpark (Zuid-Afri- ka) H. van Tongeren te Leeuwarden. OUD GEREF. GEMEENTEN Beroepen te Kampen L. Gebraad te St. Philipsland. De aldeling der N.C.V.B. te Poortvliet hield een vergadering in het Gemeente huis. Na de huishoudelijke zaken was het Woord aan mevr. v. Noppen van Middel burg, die als onderwerp had „Bejaarden zorg". De volgende vergadering is be paald op 17 maart; spreekster mevr. v. Bennekom, onderwerp; „Communisme". Advertentie is beter kost mindert Advertentie door rheumatiek, spit, isschias, hoofd- en zenuwpijnen. Neemt Togal, dat verdrijft in al die gevallen snel en afdoende de pijnen. Togal kan baten waar andere mid delen falen. Zuivert de nieren, is onscha delijk voor hart en maag. Bij apotheek en drogist 0,95, 2,40 en 8,88. Van een onzer verslaggevers De tienjarige Elisabeth Egter v. Wis- sekerke uit Goes mag deelnemen aan het landelijk jeugd pianoconcours, dat in de Paasvakantie in Amsterdam zal worden gehouden. Zij was de beste pianiste van de 38 kinderen tussen zeven en vijftien jaar, die woensdag- en don derdagavond in de lunchroom Luteyn te Goes hebben gespeeld. Vijf kinderen kregen een prijsje: Linie van Langeiraad uit Kamperland, Ineke Leendertse uit Kortgene, Elly Rosarie, Tom Vossen en Henriëtte Mulder uit Goes. Alle kinderen kregen een afbeel ding van een componist. Het oordeel van de jury, die bestond uit de heren P. H. Broerse en A. Theunis, beiden uit Vlissingen, is dat er een zeer bevredigend peil is bereikt en dat er goed is gestudeerd. De concoursen, die overal in het land zijn en worden gehouden, zijn georgani seerd door de Bond van Nederlandse pianohandelaren. De organisatie van de wedstrijd in Goes berustte bij de firma Goldschmeding. blijven ze staan en zeggen: „Hoor, Jo hannes speelt weer op zolder!" Het is een vreemde historie. Hoe komt toch zo'n kerkorgel op die rom melzolder terecht? zult ge vragen. Laat ik u eerst even vertellen, wat die Johannes voor een man is. Johannes van den Bos (36) is een gewiekst zakenman. En een doorzet ter. Dat verraden zijn energieke kin en de vastbesloten trek om zijn mond. Een echte organist is hij nooit ge weest en ook nu kan hij nog geen drie gewone noten spelen. Als kleine jon gen hield hij al van muziek en van musiceren. Maar ja, hoe ging dat in vroegere jaren. Als men niet al te ruim in de slappe was zat, kreeg je geen kans om muziekles te nemen. Dat zat Johannes dwars. En toen hij getrouwd was. haalde hij de schade in, dank zij de bekende klavarskribo- methode. „Die Johannes kan d'r wat van", luidde het alras en wat later vinden we de fietsenmaker 's zondags achter het harmonium van de Oud-Gerefor meerde kerk. Als organist. BRUINISSE. „Kom maar' mee", zei de fietsenmaker J. C. van den Bos, „maar denk om je hoofd." Een smalle, donkere trap met krakende treden bracht ons op de oude zolder. Een echte' rommelzolder met kisten en do zen, met voorraden uit de rijwiel-: zaak; banden, velgen en tubesj •olutie. En temidden van dat' Daar komt de maestroGeen applaus van een volle zaal; slechts zwijgende fietsbanden en telgen begroeten hem op de muziekzolder. (Foto Zeeuwsch Dagblad) alles een kerkorgel, in volle glorie. Ja, rijwielhandelaar Van den Bos te Bruinisse heeft een echt kerkorgel op zijn rommelzolder staan. Pas gekocht en zelf weer opgebouwd. Als hij *s avonds de werkplaats achter zich sluit, is het tijd voor zijn orgel. Dan beklimt hij zijn pierement" en jube len de ruim vierhonderd pijpen door de hanebalken. Het echoot over de daken en in de Kerkstraat van Bru Dat ging een tijdje goed, maar dat harmonium met z'n beperkte moge lijkheden begon de organist te verve len. Dat moet anders kunnen, dacht hij bij zichzelf en gaf z'n ogen goed de kost. Op die gemeenteavond kwam Van den Bos beslagen ten ijs: ,,Ik heb een echt kerkorgel op de kop ge tikt,"- sprak hij triomfantelijk, „en niet eens duur. Van de Gereformeer- de kerk in Kamperland. Die móesten 'em kwijt, omdat ze een nieuw kre gen Er werd gepraat en nog eens ge praat, er klonken bezwaren en voor stemmen, maar toen puntje bij paal tje kwam, besliste de meerderheid: Neen, we houden het bij ons harmo nium. Dan niet. was de repliek van de verongelijkte organist-fietsenmaker, dan zet ik 'em bij mij op zolder. Maar dat was gemakkelijker gezegd dan gedaan. Het afbreken in Kamper land ging nog wel. Twee dagen van de afgelopen zomer werkte hij eraan en toen lag het hele kerkorgel in, mootjes bij hem op de zolder. Vier-' honderd pijpen en pijpjes temidden van de fietsbanden en velgen en van! de schuine wand keek een reclame-; mannetje glimlachend op de muzika-j le chaos neer: „Vredestein betekent tevreden zijn.** Tevreden was Van deii Bos echter pas, toen zijn instrument weer hele maal in elkaar zat, dank zij de hulp van orgelbouwer Eversdijk uit Goes. Nou ja, de zolder bleek wel wat te klein, maar daarvoor werden voor zieningen getroffen. De blaasbalg ver huisde naar een andere hoek en de grootste pijpen kwamen onder het or gel te liggen, verbonden met een plastic slang. Er moest een kastje om de moor worden gebouwd, want anders verging je van het lawaai, maar toen was alles dan ook in kan nen en kruiken. Triomfantelijk zette Johannes zich in overall achter het klavier en het spel kon beginnen. t Is een tien sterns pneumatisch kerkorgel," expliceerde de eigenaar, als een ervaren gids, „noteert u even: bourdon 16, prestant 8, holpijp 8, viola da gamba 8. octaaf 4. roerfluit 4. vox celeste 8. octaaf 2, cornet 3 st. enj trompet 8 Ja, ook pedalen, maar daar kan ik nog niet mee overweg. Maar dat komt wel 't Was een traporgel in Kamper land, maar dat was de Bruse orga nist te lastig en dus kocht hij een windmachine. Het klavier is wat, vreemd, merkte ik op. „Ja dat is van een electronisch orgel. Ik was bezig met het bouwen van een hammond- orgel, maar toen kwam dit ertussen." En als de kerk in Bruinisse van hat Achterlangs, via een smal trapje be reikt de fietsenmaker zijn kerkorgeldat hij hier (zie pijlop de lage zolder heeft gebouwd. Daar kan men hem dagelijks achter het klavier vinden zie inzet). UTRECHT In een zeer geestig en instructief betoog heeft prof. dr. A. J. C. Rüter. directeur van het Internatio naal Instituut voor Sociale Historie te Amsterdam gisteren voor de leiders der Christelijke vakbeweging in een te Utrecht gehouden vergadering een uit eenzetting gegeven over het ontstaan van dit instituut dat bij de vakbewe gingsmensen niet voldoende bekend dan wel niet voldoende bemind schijnt te zijn in 1935 uit het initiatief van prof. mr. dr. N. W. Posthumus. De eerste ac tiviteit was, de door het nazisme afge stoten verzamelingen uit Duitsland maar later ook die uit de satellietstaten daarvan en vervolgens uit Rusland en zijn satellieten, uit Frankrijk, uit Zuid- Amerika en van vele landen uit Azië bijeen te houden en te ordenen. Reeds voor de oorlog was het instituut na dat van Moskou het grootste op dit ge bied in de wereld. Een gedeelte van de verzamelingen waarbij o.m. ook het Marx-Engels archief kon in de oor log in Engeland worden veilig gesteld. De bibliotheek werd echter door de Duitsers in twee rijnaken naar hun land gebracht, waar ze slechts door toeval ge vonden werden. Andere delen waren in Polen terecht gekomen en op andere plaatsen in Duitsland, waar o.m. een Amerikaans generaal zo galant was, het Russische materiaal naar Rusland, het Franse naar Frankrijk enz. te laten ver zenden. Uit Rusland kwam het tot dus ver nog niet terug, uit het Polen van Gomulka echter wel. Het is nu interes sant, dat de beoefenaars van de sociale historie utt Polen en ook bijv. uit Zuid- Amerika naar Amsterdam moeten ko men, om daar de bronnen voor hun stu die te vinden. Het ideaal van prof. Rüter is, dat de vakbeweging haar materiaal op dit ge bied' aan het instituut in beheer geeft, opdat daardoor de studie van de histo rie ook van de verschillende richtingen, obj ectief-wetenschappelijk mogelijk wordt en er geen kostbaar materiaal meer verloren gaat. De behuizing en de financiën zijn wel een bezwaar het gereedmaken van de catalogus van het huidig bezit zou al leen aan arbeidsloon een bedrag van l1^ miljoen vragen maar prof Rüter scheen over het verkrijgen van het be nodigde geld hiervoor zich geen grote zorgen te maken. Het kwam ons voor, dat hij hiervoor hoopt op een schenking uit Amerika, waarheen men hem nog onlangs ontboden heeft, om hem over deze wetenschap en haar beoefening te raadplegen. NIJKERK. Op 26 februari a.s. hoopt de heer J. v. d. Waals te Nij kerk 100 jaar te worden. De heer v. d. Waals werd in 1859 in Leiden geboren. Zijn hele leven stond in dienst van het christelijk onderwijs. In 1883 werd hij hoofd van de chr. school in Zuid-Beij- .erland. Op 5 januari 1885 kwam hij maar Nijkerk, als hoofd van de chr. (Foto Zeeuwsch Dagblad) school, hoofd de heer Storm, die toen Nijkerk ging verlaten. Later, na do „nrio doleantie, werd hij hoofd van de school ^o£rSd°?»- HU hee" besliste antwoord „voor de prijs waar- Buiten Nijkerk heeft de heer v. d. voor ik het eerst heb aangeboden doe Waal-s bekendheid gekregen als secre- ik het niet liever zelf.' meer. Dan houd ik het i taris van Gereformeerd Schoolverband een landelijke bond van gereformeer de scholen. In 1924 bereikte de jubila- Het orgelbloed kruipt waar het niet iris de 65-jarige leeftijd en per i sep- gaan kan. Dagelijks oefent de rijwiel- tember verliet hij de school met pen- handelaar (annex brommers en mo-'sioen. Bij zijn afscheid werd hij door toren) op z'n zolder. In overall enjH.M. de Koningin benoemd tot ridder met ongewassen werkhanden. Maar!in de orde van Oranje Nassau. Na zijn hij beleeft er plezier van. Trouwens pensionering bleef hij grote activiteit de hele buurt. Want het volume van ontwikkelen, hij redigeerde 5 jaar lang het orgel vooral als Johannes v.d. een schoolweekblad en werd ouderling Bos alle registers opentrekt houd in de Gereformeerde kerk. j,L»niel ibi'lneS de dunne zolderwand. in oktober 1944 werd de heer Van der f3!?1 a°0r t dakpannen en Waals, met anderen, als gijzelaar in bliivpn Sm» ftSü tE mensen het. stadhuis gevangen gezet door de ataa"- ••Hooi, Johannes speelt Duitsers, hij was toen 35 jaar. Een Zonder pedalen, m overall en maand heeft deze gijzeling geduurd. 9 1* nil tfoniol De heer Van der Waals heeft 9 kin deren gehad, waarvan er nog 8 in le ven zijn. Zijn gezondheidstoestand is van dien aard dat hij geheel aan huis' is gebonden en deze honderdste verjaar- Idag zal dan ook in zeer intiem* krin| wo*eken gevierd. met zwarte handen. Maar hij geniet. En die weelde kan niemand hem af nemen. 4 1

Krantenbank Zeeland

Zeeuwsch Dagblad | 1959 | | pagina 3