NEDERLANDSE SPORT FEDERATIE
MET LOTSY ALS VOORZITTER
1912
1959
Eerste wens: een groot sportcentrum
„Geen oud gebouw met
een nieuw vernisje
Deputatenvergadering
A.R.-partij stelde
kandidatenlijst vast
Alarm
Prot .-christelijke politieke invloed
moet versterkt worden
A.R.-partij zal streven
naar christelijk kabinet
Stem van Prins Bemhard iverd
gehoord en verstaan!
Verleden en heden
Program van actie aanvaard
Rode ministers
zijn zetbazen
Bioscoop stort in
Paus Johannes XXIÏÏ
^oept concilie bijeen
A.R.-boodschap in verkiezingstijd
Samenwerking op brede basis
werkt principieel vervagend
Program van A.R.-actie
Waarlijk christelijke
politiek meer dan
ooit noodzakelijk
Verklaring van minister Zijlstra
Caniegie-horloge voor
twaalfjarige
Maandag 26 januari 1959
ZEEUWSCH DAGBLAD
Pag. 5
FAN de zeer vele journalistendie
zaterdag de historische ogenblikken
van de oprichting van de Neder
landse Sportfederatie bijwoonden
was er slechts ééndie eveneens getuige
was geweest van de geboorte van de
moeder van de N'SF"het Nederlands
Olympisch Comité. Het nas onze mede
werker H. A. Meerum Terwogttuien wij
gevraagd hebben een vergelijking te willen
maken tussen deze twee historische ge
beurtenissen die overigens vrijwel in
hetzelfde vlak liggen, ff ij laten hem hier
aan het woord:
Punten van overeenkomst zijn er stel
lig. Beide feiten hebben plaats gehad in
de hoofdstadin hetzelfde vertrouwde
etablissement aan de befaamde Warmoes-
straal. Maar toen, in 1912, in een klein
en bescheiden zaaltje en zaterdag in de
grote, nieuwe congreszaal met een impo
nerend podium voor de nog imponeren-
der grote mannen, achter wier ruggen de
Olympische vlag met het embleem boven
de aandachtige puimen goed uitkwam.
En de ruime zaal was gevuld met de
kopstukken van de Nederlandse sport
wereld, vertegenwoordigers ook van tak
ken van sport en lichamelijke opvoeding,
die men in 1912 hier te lande nog niet
kende. Want in 1912 waren slechts ver
tegenwoordigd: het Nederlands Gymnas
tiek Verbond. de Nederlandse V oetbal-
bond, de Nederlandse Zwcmbond, de
Nederlandse Hockey- en Bandybond, de
Nederlandse Athletiek Unie, de Neder
landse Krachtsportbond, de Nederlandse
Korfbalbond, de Nederlandse Amateur
Schermbond, en t oorts de Koninklijke
Militaire Sportvereniging en de Konink
lijke Nederlandse Jachtvereniging „Nim
rod".
Zaterdag zalen aan vier lange groen
beklede tafels, midden in de gtote zaal
zeker wel zeventig journalisten, radio- en
televisie-reporters en op die woensdag-
midda? in 12 waren er welgeteld vier
dagbladschrijvers, die acte de presence
Mien,
Een sterk punt van overeenkomst was
de goede en zorgvuldige voorbereiding
van beide bijeenkomsten. In 1912 kort
nu de Olympische Spelen te Stockholm
waren drang en i erlangen naar een
Oly mpisch Comité even sterk als nu de
begeerte naar een Nederlandse Sport
Federatie: toen was de vergadering even
tactisch en deskundig voorbereid, zowel
in de met-officiële voor besprekingen, als
in dat kleine deel van de pers, dat als
bevriend mei de Olympische leiders en
vertrouwd met de Olympische gedachte,
te boek stond.
Do leiding van F. ff'. C. H. baron van
Tuyll van Serooskerken in 1912 was even
superieur als die van dr. J. Linthorst
Homan zaterdagmiddag en de vergadering
van toen was even soepel en meegaand
als het illustere gezelschap, dal 24
januari '59 tot een historische dag in de
sportwereld heeft gemaakt.
Wij hebben bij de oprichting van het
NOC de belangstelling van hogerhand
gemist. Hogerhandnam toen nog weinig
notitie van die sport", wat in die tijd
zo denigrerend mogelijk werd uitge
sproken. Dat stond toen goed, dat was
bon toni
Zaterdag kregen wij de prachtige en
kernachtige redevoering tan prins Bern-
hard te beluisteren, helaas, wegens ziekte
van de Prins, via de gevoelige band.
Zaterdag waren er bij de eregasteneen
staatssecretaris en een wethouder en nog
andere autoriteiten. Zulke blijken van
medeleven zouden in 1912 ondenkbaar
geweest zijn.
Laten we voorlopig blij en tevreden
zijn met de platonische genegenheid, die
mogelijk nog tot liefde zal groeien, van
de. overheid voor de sport. Wellicht dat
de tot stand gekomen Nederlandse Sport
federatie in de komende jaren ten
departenwnte meer zal kunnen bereiken
ten bate van de Nederlandse jeugd.
Meneer Lotsv, neenKarei, maak er
mét het keurlw/ts medestrijders, gesteund-
door dr. Van Zijll en zijn staf, het beste
van
Van onze sportredacteur Eu de Grood
AMSTERDAM Sober, maar waardig, en vooral gespeend
van alle sensatie, maar door het enthousiasme van de scheidende
voorzitter van het NOC en vooral van liaar nieuwe voorzitter,
Karei Lotsy, is de Nederlandse Sport Federatie zaterdagmiddag
24 januari 3959 om 15 uur 28 minuten een feit geworden. De Ne-,
derlandse Sport Federatie, het overkoepelende lichaam van alle
sportbonden en.van alle lichamen, die werkzaam zijn op het ge
bied van de lichamelijke opvoeding en jeugdzorg, misschien
beter gezegd, waarin al deze lichamen samenwerken om tot een
beter begrip van de overheid voor en verheffing van de sport en
lichamelijke opvoeding te komen, is een feit: een historisch ogen
blik in de Nederlandse sportgeschiedenis.
Een ogenblik, dat nog grotere waarde kreeg door de mondelinge
aanwezigheid van prins Bernhard, die als gevolg van een griep
aanval zijn belofte de vergadering bij te wonen niet kon nakomen,
maar via een bandopname-apparaat de bijeenkomst toch liet weten,
wat hij in dit verband meende te moeten zeggen; „Ik zie de oprich
ting van de NSF als een mijlpaal in de ontwikkeling van de Neder
landse sport". Hij voegde er aan toe, dat hij begreep, dat in ons
tamelijk individualistisch georiënteerd land de oprichting een moei
lijke aangelegenheid was geweest en hij spoorde aan tot een innige
samenwerking om van het geheel een sterke organisatie te maken.
Tot heil van de sport, tot heil van Nederland. Een bijzonder kern
achtig, krachtig gesproken woord, dat de vergadering staande
aanhoorde en waarvoor zij een bijzonder hartelijk applaus over had.
Van een onzer verslaggevers
UTRECHT. De Deputatenvergadering van de Anti-Revolutio
naire Partij hééft zaterdag in „Tivoli" te Utrecht met algemene stem
men het program van actie voor de aanstaande verkiezingen goed
gekeurd en met grote meerderheid van stemmen de kandidatenlijst
voor de verkiezing van leden der Tweede Kamer bekrachtigd. Het
scheen aanvankelijk, dat tegen de ingediende kandidatenlijst vrij
grote bezwaren bestonden bij een belangrijk deel der deputaten, dat
ds. J. Fokkema uit Ede op een kansbiedende plaats wilde zien gesteld.
Het Centraal Comité had dit niet gedaan en uit de stemming op de
kiesverenigingen, bleek, dat de Edese predikant niet aan de kop van
de lijst zou komen. Diverse sprekers uitten ernstige kritiek op het
Centraal Comité, dat werd verweten niet voldoende rekening te hebben
gehouden bij de samenstelling van het advies met hervormd-gerefor-
meerde kiezers in de partij. Weliswaar was mr. W. Aantjes ook
behorend tot de gereformeerde gezindte in de Ned. Herv. kerk op
een kansbiedende plaats gesteld, doch men meende, dat ds. Fokkema
om diverse redenen de voorkeur verdiende.
De partijvoorzitter, dr. W. P. Berghuis, merkte op, dat het Centraal
Comité heeft gemeend personen, die de 65-jarige leeftijd hebben
bereikt, in het algemeen niet meer kandidaat te moeten stellen. Ds. C.
van der Zaal en ds. J. Fokkema zijn van dit gevoelen in kennis gesteld
en hebben zich hiermede kunnen verenigen. Het verwijt, dat het
Centraal Comité de kiesverenigingen hieromtrent niet duidelijk had
ingelicht, wees dr. Berghuis van de hand.
Het grote ogenblik uit de oprichtingsvergadering van de Nederlandse
Sport Federatie: dr. J. Linthorst Homan (links) wenst met een warme hand
druk K. Lotsy, de eerste voorzitter van de NSF, geluk. Op de voorgrond ir. A.
Paulen, de grote stuwende kracht van de werkcommissie en haar enthousiaste
rapporteur. Ondanks zijn voetbalknietje
Het beleid van bet Centraal Comité,
wat betreft de vaststelling «van de ad-
vieslijst, werd in vrij felle bewoordin
gen aangevallen, doch na de pauze bleek
dat de wil om eensgezind de verkie
zingsstrijd in te gaan het toch had ge
wonnen van de scherpe kritiek en gaf
zelfs een der sprekers, die 's morgens
het Centraal Comité scherp had aange
vallen toe, verkeerd te zijn ingelicht en
meegevoerd te zijn op de golven der
emotie.
Toen daarna bij zitten en opstaan
werd gestemd over de lijst, bleek een
ISTANBOEL (Reuter) In een
oorstad van Istanboel is zaterdag een
uosccnpzaal ingestort, waarin zich
mgeveer 300 mensen bevonden. Drië-
•n-dertig van hen. zijn dood onder
1pt puin te voorschijn gehaald. Er
"aren 26 zwaar, en 48 licht gewonden
De zaal stortte in onder het gewicht
an een extra verdieping die de eige-|
3aar erop had gebouwd zonder ver-
Tunning te hebben gevraagd. De
Mgenaar is direct na de ramp gevlucht.
bisteren was hij nog niet terugge
keerd.
ROME (Reuterl Paus Johannes
XIII heeft bekend gemaakt dat hij de
neer dan 3400 leiders van de rooms- -
katholieke kerk bijeen zal roepen vooij
■en concilie ter bespreking van midde
len tot hereniging van de Russische, de
Grieks-orthodoxe en de andere Oosterse
kerken met de kerk van Rome.
Het eerste concilie werd gehouden in
het jaar 320 te Nicaea: sidsdien zijn er
Aechts twintig van dergelijke bijeenkom
sten gehouden De laatste had plaats in
1870 en werd onderbroken toen Italiaan
se troepen Rome innamen om er de j
hoofdstad van Italië van te maken.
Alle prelaten, bisschoppen en andere
merkelijke hoogwaardigheidsbekleders
'Uilen het concilie, waarvoor nog geen
datum is vastgesteld, bijwonen.
De driejarige Siepk» Bakker uit Vlaai-
iingen is vrijdagmiddag van een vracht-
vagen, waar hij achter was gaan han-
gen, op het wegdek gevallen en ter j
paatse overleden.
De perfecte voorbereiding van deze
bijeenkomst, het vele moeilijke werk,
dat er aan vooraf was gegaan bij
zonder goed gebracht door ir. A. Pau
len, als rapporteur van de werkgroep,
die hiermee was belast was de
reden, dat de oprichting zelf en het
kiezen van de voorzitter en het be
stuur van de Nederlandse Sport Fede
ratie simpele hamerpunten waren, wel
de dr. J. Linthorst Homan spelender
wijze door ae vergadering liet tuime
len. Zo werd deze oprichtingsvergade
ring feitelijk een symbolisch gebeuren,
ware niét.. '.Ti
De nieuwe voorzitter, Karei Lotsy,
riep in een van zijn beroemde speeches
de vergadering tot de werkelijkheid
terug in zijn maidenspeech: „Is er iets
van de Nederlandse Sport Federatie te
maken? Of wordt het een oud gebouw-
met een nieuw vernisje?"
Het waren klare, duidelijke, maar
eveneens alarmerende .woorden. „Ik
heb het voorzitterschap na heel, heel
lang aarzelen aanvaard, maar pas toen
bleek, dat men er niet in geslaagd was
een jongere kracht te vinden.
Waarom ik het ten slotte gedaan
heb, ondanks het feit, dat ik reeds
jaren lang geleden voor de KNVB en
voor het NOC bedankt heb en nadat ik
eveneens ae FIFA heb laten weten,
dat ik na de Olympische Spelen zal
aftreden? Omdat de achterstand op het
gebied van de sport en de lichamelijke
opvoeding m Nederland schrikbarend
groot is, omdat Nederland op dit ge
bied de vergelijking met ianden als
Denemarken, Zwitserland, Zweden,
Noorwegen, Finland en zeifs met Lu
xemburg om van de grotere maar
niet eens te spreken niet eens meer
kan doorstaan.
Een groot reveil
Maar van de andere kant, omdat ik
er van overtuigd ben. dat wat in andere
landen mogelijk is ook in Nederland
mogelijk moet zijn. Wat ik wil bereiken
is een groot reveil in Nederland. Niet
ter wille van de sport als zodanig,
maar omdat de sport een groot geluk
is voor de mensen, omdat de sport de
arbeidsvreugde brengt, omdat de sport
zo'n buitengewoon grote sociale taak
heeft.
Daarom heb ik voorzitter willen wor
den van een organisatie, die door en
thousiasme, door hard werken en een
grote eensgezindheid dit alles kan be
reiken. Wint al hebben we een grote
achterstand, toch hebben we een gezond
volk, waarin ik een groot geloof heb
en dat, indien het zich veel opofferin
gen tvil getroosten, indien het harder
wil worden, de achterstand kan in
halen. En laten we daarbij toch voor
al zorgen, dat we niet trachten dingen,
die bepaald verkeerd zijn. goed te
praten, geen excuses te zoeken voor
welverdiende nederlagen. Laten wij
ook in de sport trachten waarheids-
lievend te zijn.
Steun nodig
In die richting moeten we het zoe
ken en daarvoor moeten wij allen sa
menwerken. Want zou het blijken, dat
de NSF toch slechts het oude NOC zou
zijn met een nieuw vernisje, dan kun
nen wij naar beter opheffen. Maar ook
zijn hiervoor fondsen nodig, grote
fondsen. En hiervoor hebben we de
steun nodig van de regering, van de
lagere overheidsorganen en van de
industrie.
En als ik hier een eerste wens zou
mogen doen, dan is het deze: een groot,
modern sportcentrum in het centrum
van het land, door alle sportbonden
gezamenlijk tot stand gebracht, waar
in zij allen kunnen werken tot op
heffing van hun tak van sport.
Hierbij komt onmiddellijk de vraag
naar voren; moeten we de top zoeken
of de sport in de breedte. Laat ik u met
nadruk dit zeggen: de een kan niet
zonder de andere bestaan. De top in
een bepaalde lak van sport is de beste
..public relation" voor die tak. En een
sport zonder top, zal zich nooit kun
nen, verheugen in de populariteit van
het volk en zal moeite hebben zich als
zodanig te handhaven."
Eendracht maakt macht
En na een dramatische herinnering
aan all° grote sportfiguren, die we
in het verleden hpb'-vn gekend en onze
beroemde teams, die de schrik waren
van de buitenlandse tegenstanders,
deed hij een hartstochtelijk beroep op
de bonden om mee te helpen bouwen
AMSTERDAM Het voorlopige
bestuur van de Nederlandse Sport
Federatie is als volgt samenge
steld: K. J. J. Lotsy, voorzitter:
drs. S. Bakkenist, penningmees
ter; als leden: Th. Aalbers, P. C.
van Houten, ir. A. Paulen, drs. C.
van der Ploeg, mr. C. Vliegenthart,
J. de Vries, S. de Wit, P. v. d.
Heüde, H. Stapel, A. Schroder,
Thien, J. M. Korpershoek, N.
Vlot en een nader door het NOC
aan te wijzen vice-voorzitter.
Secretaris is dr. W. van Zijl.
De Nederlandse Sport Federatie
is gevestigd in de Surinaniestraat
31 in Den Haag.
en niet in een onderlinge onenigheid
af te breken, wat tot stand is gebracht.
„Ik zou zo graag, dat u allen mijn
devies overnam: Eendracht maakt
macht".
Een indrukwekkende speech, die
hartelijk onthaald werd.
Afscheid
Evenals het afscheidswoord van een
van de grootste voorZüters, die het
NOC ooit heeft gekeild: dr. J. Lint
horst Homan. Na dank gebracht te
hebben aan allen, die er toe hadden
bijgedragen om tot de verwezenlijking
te komen van de nieuwe organisatie,
ging hij iets verder in op de betekenis
daarvan.
Zijn enige verdrietige opmer
king in deze was, dat de orga
nisaties van Protestant Christelijke
huize niet mede aanwezig waren als
mede-oprichters. Zij meenden, dat
door de aanvaarding van de 100.000,
die de KNVB als eerste werk-kapitaal
ter beschikking van de NSF had ge
steld geld, dat uit de voetbalpool
was geput een van hun principes
was aangetast, weshalve zij meenden
afzijdig te moeten gaan staan. Maar
van alle zijden ontvingen zij de^ ver
zekering, dat zij, indien door de nieuwe
loterijwet deze zaak eenmaal geregeld
zou zijn, welkom zijn in de nieuwe
organisatie en dat een kwaliteitszetel
voor hen ter beschikking gehouden zou
worden.
Nationaal vraagstuk
Op voortreffelijke wijze concreti
seerde hij de komende moeilijkheden,
de oplossing daarvan en het werk van
de NSF, toen hij zei: „In de NSF
kennen verschillende organisaties
elkaar nog maar weinig en in de brede
lagen harer aangeslotenen is de nu
gekozen samenwerking met de ande
ren iets nieuws. De ervaring leert, dat
dit alles beter gaat naarrpate de ge
meenschappelijke taken concreter zijn.
Aangezien er aan concrete problemen
in onze nationale sportwereld waarlijk
geen tekort bestaat, moogt gij optimis
tisch zijn. Ons land. onze bevolking,
zijn nu geconfronteerd met ons sport-
vraagstuk als nationaal vraagstuk eil
alles hangt er nu van af of de NSF
in staat zal zijn. die sterke gezonde
organisatie te worden waaraan ons
vaderland behoefte heeft.
Het werk in een federatief bestuur
is altijd interessant, maar bijna nooit
gemakkelijk. Immers het wezen van
een federatie is, dat men bepaalde
dingen gezamenlijk doet en in alle
andere dingen volledig vrij blijft. Dat
betekent, dat elk samenstellend deel
niet alleen zijn karakter behoudt en
dat der andere respecteert, maar
wordt verondersteld juist in de lijn
van zijn eigen karakter te werken
voor het gemeenschappelijk doel. Dit
geeft bewust of onbewust spanningen
want het werk ligt vaak op grensge
bieden. Wie het eigene tegenover het
gemeenschappelijke overtrekt, is even
zeer buiten dc spelregels, als wie het
tegenovergestelde doet."
Erc-lïtlmaatschap NOC
Na een persoonlijk woord van af
scheid aan al zijn medewerkers, na
een dankwoord aan de Prins voor zijn
inspirerend voorbeeld, ging de grote
sportpresident heen; de president van
het NOC, van het NOC-dubbeltje. van
de deelname van de Spelen in Hel
sinki en Cortina, van het dramatische
voorstel af te zien van de Spelen te
Melbourne en van de oprichting van
het Nederlandse Sport Federatie.
Ontroerd kende de vergadering hem
het ere-lidmaatsehap van het NOC toe.
wetende, dat als iemand dit verdiend
heeft. dr. J Linthorst Homan het wei
is geweest. Over zijn opvolging is nog
geen beslissing genomen.
overweldigende meerderheid achter de
lijst te staan.
toekomstmogelijkheden, wei als uitgangs
punt moeten worden genomen n.l. dat de
zgn. brede basis in de zin van de verstre
ken periode geen bevrediging meer kan
schenken.
Ook al hebben wij ons in de afge
lopen jaren niet onder alle omstandig
heden tegen deze basis verzet toch zijn
wij er van overtuigd, dat een brede ba
sis op de duur aan de duidelijkheid der
politieke verhoudingen en ook der we
zenlijke verhoudingen afbreuk doet en
Van een onzer verslaggevers
UTRECHT. „Onze taak als A.R.. partij is te appeleren op hen.
die in reformatorisch-christelijke zin zich hun politieke verantwoor- ui
delijkheid bewust zijn, om de georganiseerde protestantse-christelijke principieefVérvagend' wêrkt."straks zaï
politieke invloed in ons volksleven te versterken en daardoor ook in1 w
de internationale politiek tot grotere gelding te brengen. Mogen wij
deze politieke boodschap in deze verkiezingstijd allen aan het Neder
landse volk voorhouden." Deze woorden sprak dr. W. P. Berghuis,
voorzitter van de A.R. partij in de zaterdag in Utrecht gehouden
deputatenvergadering
Nadat dr. Berghuis in het begin van zijn
openingsrede de gebeurtenissen rond de
kabinetscrisis de revue had laten passe
ren meende hij, dat het goed en belang
rijk is om in weken van ernstige politieke
spanningen en in 't besef van onze christe-
lijk-politieke en nationale verantwoorde
lijkheid met het oog op de komende ver
kiezingen als zo breed mogelijke verte
genwoordiging van het A.R.-volksdeel bij
een te zijn. „Moge de gemeenschappelijke
band, die ons bindt en die ons wezen
lijk in het hart verenigt, duidelijk en sti
mulerend en verkwikkend naar binnen
en naar buiten tot uitdrukking komen. De
A.R.-partij is een warm-levende zaak,
welker levenskracht is uitgeheven boven
de menselijke zwakheden. Opdat wij ons
mogelijk de vrijheid wordt hersteld. öiuv()wuiti Ha<wk uc
,ontF^kelinS £an de kernenergie hêrstèl vM ooAprónkéïijke NedMland-
er ongetwijfeld in het scheppen van een
basis voor kabinetsformatie duidelijker
en zuiverder verhoudingen tot hun
recht moeten komen dan in de laatste
paar jaren aanwezig waren.
Ook ging dr. Berghuis uitvoeriger in op
de na-oorlogse politieke verhoudingen
concludeerde, dat het gedeeltelijk door
werken van de gedachte van een nieuwe
politieke groepering en indeling, naast het
UTRECHT In het program van Ac
tie 1959 stelt de A.R.-partij, dat in de
verwarring van deze tijd, nationaal en in
ternationaal, de vastheid van een waar
lijk christelijke politiek meer dan ooit
noodzakelijk is.
Als inzet van deze verkiezingsstrijd ziet
de Anti-Revolutionaire partij
de overtuiging dat het gebod Gods
richtsnoer van beleid moet zijn; daar
door wordt het geestelijk en stoffelijk
welzijn van het volk het best gediend;
b. krachtige gezagshandhaving en het te
gengaan van elke gezagsondermijning;
de samenwerking van alle maatschap
pelijke groepen in een Christelijke po
litieke partij, die met alle kracht streeft
naar sociale gerechtigheid en de klas
senstrijd verwerpt;
d. de democratische samenwerking in een
Kabinet in plaats van de dictatuur van j
één partij;
het recht op en de plicht tot een doel- j
treffende en doelmatig beheerde defen-1
sie is bittere noodzaak om zo moge
lijk een oorlog te voor-komen en het
leven te beschermen;
f. Nederlands verantwoordelijkheid voor
Nieuw-Guinea;
g. een snelle oplossing van de woning
nood
jh. werkgelegenheid en industrialisatie;
i. gezond geld.
In het program van actie wordt op ver
schillende punten nader ingegaan. Zo
wordt gezegd, dat de overheid er voor
dient te zorgen, dat de zondagsrust niet
door een glijdende werkweek of door
ploegenarbeid in gevaar moet worden ge
bracht. Onder het hoofdstuk onderwijs
wordt opgemerkt, dat voorziening in het
tekort aan schoolruimte en aan onder
wijzers en leraren oen zaak van grote
urgentie is. Subsidiëring van particuliere
beroepskeuze-bureaus en van de christe-
Ike bibliotheken en leeszalen vindt de A.R.
een eis. De Cefa dient zo krachtig moge
lijk gesteund te worden.
Handhaving van een hoog peil van wo
ningbouw is primaire eis Daarnaast is j
thans essentieel, dat voor woningbouw,
huurvorming en huisvesting zo spoedig I
vindt de A.R. een zaak van vitaal belang,
aangorden tot de evangelische strijd".
De A.R.-voorzitter vond het opmerke
lijk, dat het nu uitgerekend de Partij van
de Arbeid is geweest die de kat de bel
heeft aangebonden bij de jongste politieke
gebeurtenissen. Verschillende oorzaken
noemde dr. Berghuis op, die tot de kabi
netscrisis hebben geleid. „Er zit meer ach
ter", zo liet hij er onmiddellijk op vol
gen. Reeds de verkiezingsstrijd van 1956,
de daarop gevolgde moeilijkheden bij de
kabinetsformatie, het ongezonde karakter
van de basis van het daarna tot stand ge- I
komen kabinet en de verkiezingsuitslagen i
in 1958 zijn symptomen geweest van wij
ziging in de na de oorlog gegroeide poli
tieke verhoudingen.
Dat nu vond dr. Berghuis het belang
rijkste punt.
„Het zou een miskenning van de ont
wikkeling en de verhouding der laatste
jaren betekenen, indien wij er op dit ogen
blik weer van zouden moeten uitgaan, dat
tenslotte na de a.s. verkiezingen de zaak
weer op de tevoren bestaande voet zou
moeten worden voortgézet.
Eén ding, zal los van speculatie over
se politieke partijen op principiële grond
slag in de na-oorlogse verhouding een tot
een tweeslachtige en onduidelijke situatie
heeft geleid. En het is deze tweeslachtig
heid geweest, die spanningen heeft ver
oorzaakt. Deze situatie moeten wij uit.
Op dit punt ligt de belangrijkste inzet
voor de komende verkiezingen. Er zijn
aanwijzingen, dat kansen op een kentering
aanwezig zijn.
Wij moeten verlost worden van de
verwarring stichtende tweeslachtigheid.
Het gaat erom, dat de" politieke onder
scheidingskenmerken duidelijk worden
aangegeven. Laten de kiezers van aller
lei schakering zich er trots voor hoe
den zich niet met socialistische termen
en leuzen in de luren te laten leggen.
Het gaat 'om een vervulling van een
heilige roeping van Godswege in het aard
se politieke leven. Niet om ons koninkrijk,
maar om het Zijne. Alleen wanneer wjj
van dit alles doordrongen zijn, mogen wij
in de verkiezingsstrijd als christelijke po
litieke partij een beroep op de kiezers
doen," aldus besloot dr. Berghuis zijn
openingsrede op de deputatenvergadering.
Van een onzer verslaggevers
UTRECHT. Op 13 maart 1959
begint in Nederland op politiek
gebied een nieuwe toekomst. De
brede basis-coalitie, die lange tijd
heeft geduurd, stuit op bezwaren.
De contoeren vervagen en de men
sen begrijpen de politieke strijd
niet meer: eerst gaat men elkaar
bestrijden en daarna ontstaat sa
menwerking in een kabinet. Het
heeft er wel eens de schijn van
gehad, dat de brede basispolitiek
tot levenslang was veroordeeld. De
A.R.P. heeft in het verleden mede
gewerkt aan een kabinet op brede
basis, doch dat wil niet zeggen, dat
de A.R.P. deze basis als ideaal ziet.
Deze opmerkingen maakte de
lijstaanvoerder van de A.R. partij,
prof. dr. J. Zijlstra, zaterdagmid
dag in een toespraak, die hij hield
in de deputatenvergadering vanl
die partij te Utrecht.
De heer Zijlstra gaf scherpe kritiek op
het optreden van de V.V.D. Hij herin
nerde eraan, dat de voorzitter van dp
V.V.D.de heer Oud, een der oprichters!
is geweest van de Partij van de Arbeid i
Hij nam met socialisten zitting in één
partij. Men kan Zeggen, dat dit een ver
gissing van de heer Oud was. maar dan
had hem naderhand toch enige beschei
denheid gepast. Van 1948 tot 1952 nam
de V.V.D. (met minister Stikker) zitting'
in een brede-basiskabinet eh in 1956 had
de heer Oud geen principiële afkeer van
een kabinet op brede basis. Hij gaf toen
zelfs de voorkeur aan een kabinet met
socialisten, doch zonder K.V.P
Dc heer Oud heeft daarom, betoogde
prof. Zijlstra, eerst in de laatste plaats
het recht, zich als anti-socialist op de
borst te slaan. Wie op hem leunt, leunt
op een politieke rietstaf. De heer Oud
wil thans stemmen graaien en na de
verkiezingen wel eens verder zien. Voor
waarachtig liberalisme heb ik respect,
maar dit is principieel opportunisme.
De weg van de A.R.P. begint met de
vraag naar ons ideaal en ons beginsel.
Gods Woord is norm en richtsnoer. Vfij
■willen christelijk-nartionale en ehriste-
lijk-sociale politiek en de eerst aange
wezen partners voor de verwezenlijking
van onze idealen zijn de christelijke
partijen. Daarom streeft de A.R.-partij
naar een christelijk kabinet.
Men heeft gezegd, dat zonder socia
listen geen sociaal beleid is te voeren.
Welnu, dat zouden wij graag eens, aldus
de heer Zljlstra, niet alleen principieel,
maar ook praktisch willen logenstraffen.
Wij vrezen de oppositie niet, noch van
de V.V.D., noch van de P.v.d.A.. noch
van beide samen. Speculeren op kiezers
gunst is ons onwaardig. De wereld van
vandaag heeft vastheid van beginsel
nodig. Christelijke politiek begint bij de
Bijbel. In onze zelfstandigheid, in onze
beginselvastheid ligt onze kracht, besloot
prof. Zijlstra.
Yier toespraken
Dat dd A.R.-partij met groot elan de
verkiezingsstrijd zal gaan voeren bleek
duidelijk uit de sfeer tijdens deze de
putatenvergadering, vooral 's middags,
toen vier korte toespraken werden ge
houden, die meermalen werden onder
broken door spontaan applaus.
Prof. dr. J. Zijlstra, de lijstaanvoer
der ging in op enkele aspecten van de
praktische politiek en besprak het ge
voelen van de leiding der A.R.-partij
met betrekking tot de komende kabi
netsformatie (zie voor weergave van de
ze toespraak elders in dit blad).
De voorzitter van de A.R.-partij in de
Tweede Kamer. dr. J. A. H. J. S.
Bruins Slot zette uiteen, dat de A.R.
Christelijke politiek wil: Leven en wer
ken uit liefde tot God en Zijn gebod.
Hij merkte op, dat de liberalen veel
kritiek hebben op de gang van zaken,
vooral op economisch terrein, doch meer
malen is getracht te weten te komen,
hoe de liberale economische politiek dan
is. Op deze vraag komt echter nooit een
antwoord. In een rooms-rook kabinet
zou, meende spr., de V.V.D. slechts die
nen als gevelversiering. Men heeft geen
eigen economische politiek, alleen kri
tiek.
Vervolgens ging de heer Bruins Slot
in op het streven van de A.R. naar een
vrije samenleving, in tegenstelling tot
de socialisten, die gebondenheid willen.
De achtergrond van de kabinetscrisis
is, dat de socialisten geen vrije'samen
leving willen; daarom hebben zij een
breuk gemaakt. De noodsprong van de
socialisten, resulterend in de val van
het kabinet, was een poging tot terreur
oefening.
De heer Bruins Slot merkte op dat
de rode ministers onderworpen zijn aan
de wil van de partij. Zij zijn slechts
zetbazen van die partij. De A.R.P. is
echter van mening, dat haar ministers
dienaren der Kroon dienen te zijn. Er
dient een zelfstandige regering te zijn
naast een zelfstandige Staten-Gencraal.
De breuk met de socialisten is, meen
de spr.. het eind van een bepaalde po
litieke periode. Wij duchten echter de
oppositie van de socialisten niet. De ja
ren 1903 en 1918 hebben ons geleerd,
dat net Nederlandse volk geen dicta
tuur van één partij aanvaardt. Wij dur
ven de verkiezingsstrijd' aan. want de
A.R.-partij wil staan in dienst van de
Here Christus en politiek bedrijven in
de vreze des Heren.
Positief evangelisch
Ds. P. A. A. Klusener, Ned. herv.
predikant te Delft, wees erop, dat gods
dienst niet slechts een aangelegenheid
voor de binnenkamer is. Gods gebod
moet richtsnoer zijn voor heel het le
ven. Wij hebben de hoge roeping dra
gers van het licht uit de hemel te zijn.
Spr. waarschuwde tegen verbrokkeling
van het christenvolk in politiek opzicht.
Laten wij de eenheid zoeken. elkaar
vasthouden en ons volk oproepen tot ge
rechtigheid. De A.R.-partij is niet ne
gatief antithetisch, maar positief evan
gelisch.
De ere-voorzitter van het Centraal Co
mité, dr. J. Schouten, heeft aan het slot
van de deputatenvergadering de aanwe
zigen met grote klem opgeroepen tot
activiteit in de a.s. verkiezingsstrijd. De
heer Schouten bewees, ondanks het feit
dat hij zich wegen: gevorderde leeftijd
uit de actieve politiek heeft teruggetrok
ken, nog jeugdig elan te bezitten. Wij
streven, riep hij de vergadering toe,
niet naar een afgescheiden bestaan; wij
willen de Goddelijke boodschap bren
gen tot heel hét Nederlandse volk! Be
leg in alle plaatsen, tot in de kleinste
gehuchten, openbare vergaderingen en
doe huisbezoek. Begin daar vanavond
nog mee!
De kandidatenlijst
De eerste 24 namen van de zaterdag
definitief vastgestelde kandidatenlijst
luiden: 1. prof. dr. J. Zijlstra; 2. dr.
J. A. H. J. S. Bruins Slot; 3. mr. A.
B. Roosjen; 4. drs. C. P. Hazenbosch;
5. mr. J. van Aartsen; 6. A. W. Biewen-
ga Wzn.7. H. van Eijsden; 8. J. Smal-
lenbroek; 9. J. van Eibergen; 10. prof.
mr. Th. A, Versteeg; 11. mr. dr. E. P.
Verkerk; 12. mr. B. W. Biesheuvel; 13
mr. dr. J. Meulink; 14. G. A. Kieft; 15.
C. van Nierop; 16. mr. W. Aantjes; 17.
J. A. van Bennekom; 18. dr. A. Veer
man; 19. mr. C. Boertien; 20. mr. dr.
N. G. Geelkerken; 21. B. Roolvink; 22.
dr. J. van Baal; 23. maj. Walburg; 24.
P. Renkema.
Voor de kamerkieskring Middelburg
luiden de namen van de kandidaten
voor de nummers 25 tot en met 30; 25.
ir. J. H. Krietemeyer; 26. S. Baar; 27.
J. v. d. Bos; 28. A. A. van Eeten; 29.
L. A. van Splunder; 30. P. S. Dekker.
ROTTERDAM. De twaalfjarige
Hans de Jong uit Rotterdam heeft van
het Carnegie heldenfonds een polshorlo
ge met inscriptie gekregen.
Hans had vorig jaar, tijdens een lo
geerpartij in Zevenhuizen, daar een kleu
ter uit een diepe sloot gered