Kremlins - vertraagde - vlootplan
ijkt drastisch gewijzigd jDR. ZllVAGO: boeiend
Citaten
DE ROMAN
VAN EEN
EENZAME
ONDERZEEBOTEN KUNNEN ONS BIJ
VERRASSING KNOCK-OUT SLAAN
ZEGT NAVO-EXPERT MACINTYRE
Kritiek en lof zonder omwegen
en aanzien des persoons
NELLY GAFFEL-BOERÉE
Armand@zat in zijn rikketik
Maandag 10 november 1958
ZEEUWSCH DAGBLAD
Pagina 4
Sinds Peter de Grote veel veranderd
FU
Melkkoe op zee
MEEST BESPROKEN BOEK
Aanvallend
Montgomery schreef z o memoires
trompet toevallig gevonden
Annet Homberg
Commando achtste leger
Controverse
Bedrijvigheid in
industrie nam toe
Landarbeider stak
huis in brand
Raad van Zoutelande sprak
geen afkeuring uit
Slachtoffer van
alcohol
njiiiitiiiiiiiiuiiiiiiiiiiiiitiiiiiiiiiiiii)iii(.i}iiiHiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii)iiiiiiiiiiiiiiiii(i)iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiHiNHiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiMii)iiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiHiMiiiiiiiiiiiii
'T'OEN de twintigjarige Avmand
Gutstein, een student uit Lon
den, onlangs van Calais naar South
end vloog, droeg hij een vest ter
waarde van ruim tachtigduizend
gulden.
Weliswaar was het vest van ge
woon zeildoek gemaakt en ruw af
gewerkt, maar het bevatte listig
verborgen in allerlei zakjes en ef
ficiënt opgenaaid 620 Zwitserse
horloges.
De Britse douaniers zijn echter
ook bij de tijd. Zij ontdekten spoe
dig, dat Armand flink in zijn rik
ketik zat. Dezer dagen is de stu
dent tot twaalf maanden gevange
nisstraf veroordeeld.
Ut ft 1 gewerkt, maar het bevatte listig! nisstraf veroordeeld.
Van onze correspondent
LONDEN Rusland heeft
zijn nog onder Stalin be
gonnen gigantische pro
gramma voor uitbreiding van
de vloot aanzienlijk vertraagd
en zelfs gedeeltelijk stopgezet,
met name in de elite-afdeling,
het onderzeebootwapen .dat
op het ogenblik ruim 500 sche
pen in actieve dienst heeft, al
dus zojuist uitgegeven rappor
ten van een groep Westerse of
ficieren.
Een van de grote slag
kruisers van de Russi
sche vloot, de Sverdlof,
werd evenals de meeste
andere Russische oor
logsschepen uitgerust
met de modernste wa
penen.
De Sverdlof, die
Deze vertraging is echter al
lerminst reden tot geruststel-1
ling, zo voegen de deskundigen
er aan toe in de rapporten dié 1956 een bezoek bracht
gebundeld zijn tot het eerste ge- aan Nederland zal spoe-
degen boekwerk over de geschie- echter alweer tot de
denis, het heden en de vermoe- ouderwetse schepen van
delijke toekomstige rol, die de
Russische vloot is toegedacht in i
de jongste plannen van het!
Kremlin.
IP
D ze
De plotselinge wijziging van het;
vlootprogramma is minder een1
kwestie van economisch beleid dan
een gevolg van de wens de nieuwe
schepen uit te rusten met vliegende
bommen en raketten. Het haast
maken met de nieuwe uitrusting
en de aandrijving door kernenergie
is vooral aangewakkerd door de
Amerikaanse successen daarmee.
deskundigen van de N.A.V.O. wij-i
zen er in hun boek ..The Soviet'
Navy" op, dat de Russen aanvankelijk
evenals de Amerikanen bij de ontwik
keling van raketten en onderzeeboten
veel hulp ondervonden van buitge
maakte Duitse prototypen, maar dat zij
daarna veel verder zijn gekomen dan
het Westen tot nu toe vermoedde.
Daarom dringen de Westerse militairen
aan op uitbreiding van het anti-onder
zeebootwapen der Navo-landen.
Een der rapporteurs, captain Mac
Intyre van de Royal Navy, die het met
zijn collega's eens is dat een eventuele
Russische aanval zich zal concentreren
op de Atlantische verbindingslijnen
tussen Amerika en de Europese Navo-
landen, meent dat de Russen in een
volgende oorlog met een nieuw soort
Pearl Harbour zullen beginnen.
Hij ziet daarbij drie fasen:
Dagen en weken voor het uur van
de aanval zullen de Russische lange
afstandsonderzeeërs ongezien de hun
toegewezen bases in de buurt van de
Westerse kusten innemen teneinde op
het ..uur U" met hun bommen en raket
ten havens, strategisch belangrijke ste
den en sleutelindustrieën aan te vallen.
Als zij dat zouden willen, aldus Mac|
Intyre, zouden zij ons in de eerste,
dagen knockout kunnen slaan.
o Een tweede groep onderzeeërs zal
tegelijkertijd voor de haveningangen
diverse soorten mijnen leggen, die door
'hun verscheidenheid moeilijk of niet'
te vegen zijn.
De derde groep zal met torpedo's j
gereed liggen langs de grote scheep-1
vaartroutes om zich een rijke buit tej
verschaffen voordat tot konvooivorming
kan worden overgegaan.
Door een vergelijking blijkt duidelijk,
dat Rusland ondanks vertraging van
de Russische vloot be
horen, want in Rusland
wordt hard gewerkt aan
het plan de oorlogssche
pen van aandrijving
door kernenergie te
voorzien.
het bouwprogramma,
met zijn ruim 500 oor
logsschepen in een
komende oorlog heel
gevaarlijk kan zijn.
Duitsland beschikte im
mers aan het begin van
de Tweede Wereldoor
log over slechts 27
oceaanschepen en over 220 schepen op
het hoogtepunt.
USLAND had er in 1939 reeds 239,
waarvan 76 in het Verre oosten.
Bovendien is in tegenstelling tot bij
de Amerikaanse en Britse marine ver
reweg het grootste deel in actieve
dienst.
Ook hebben de Russen hun nieuwe
afstandsboten grotere reikwijdte ge
geven door de bouw van toevoer-onder
zeeërs naar voorbeeld van de Duitse
„Milchkühe". Aan een van de grootste
Russische schepen, die van de 2500
ton metende Z-klasse is die rol o.a.
toegewezen.
Een aantal andere van de onlangs
gebouwde schepen wordt ingericht als
electrische krachtcentrale en toevoer-
scnepen van de operationele vloot.
Daarmee valt te verklaren, waarom
slechts in de voornaamste Russische
vlootbases uitgebreide haveninstallatie
'voor onderzeeërs zijn.
Met de achterstand op het Westen
zowel wat de uitrusting als de oefe
ning der manschappen betreft, die
Westerse officieren tijdens de tweede
wereldoorlog hebben waargenomen
mag op het ogenblik geen rekening
meer worden gehouden. De Russen
doen al het mogelijke om die achter
stand in te halen.
USSISCHE onderzeeërs „schadu
wen" geregeld de oorlogsschepen
van de geallieerden tijdens vlootoefe-
ningen. De Amerikaanse Zesde vloot
heeft hen al herhaaldelijk op radar
waargenomen. En hoe vaak zijn zij in
de buurt, zonder dat zij. worden op
gemerkt?
„Deze Russische bedreiging kan
niet worden onderschat", zei opperbe
velhebber Charles Brown. „Ik zou dol
graag evenals tijdens de oorlog
t^E ROMAN Dr. Zjivago van de Russische schrijver Baris Pasternak is
wel het meest besproken boek van deze tijd. Het meest besproken ja,
maar ook het meest gelezen? Men kan als vaststaand aannemen dat er,
vooral in Rusland, heel wat mensen zijn, die er wel de mond over vol
hebben, maar er no* geen letter van hebben gelezen. Het is in het Russisch
niet verschenen en de Italiaanse, Franse, Zweedse en Engelse vertalingen
zijn voorlopig nog maar in beperkte oplagen uitgegeven. Onze correspon
dent in Parijs, André Glavimans, geeft in nevenstaand artikel, behalve
een beoordeling, een korte samenvatting van de roman en enige citaten.
generaal geworden Paflof, ook al weer
verdacht is geworden.
Zjivago wil echter achterblijven, om
eindelijk gevolg te kunnen geven aan
een in de loop der jaren steeds gegroeid
verlangen: gedichten schrijven en een
groot werk. waarin al zijn gedachten en
E roman Dr. Zjivago is de
levensgeschiedenis van
Ioeri Alexandrowitch Zji
vago, de zoon van een zeer
gefortuneerde fabrikant uit Sibe
rië. Hij werd geboren rondom het
jaar 1890 en hij stierf tegen 1925.
Zjivago verliest op jeugdige leef
tijd zijn ouders, zijn moeder heeft
hij nauwelijks gekend, zijn vader Mislukt
vraag gesteld of men Dr. Zjivago en
Pasternak zou kunnen vereenzelvigen.
Enerzijds vermoedelijk wel. and'erzijds
blijft toch eigenlijk Pasternak steeds de
vertellende op de achtergrond, die slechts
af en toe even mei een kritiek en met
een constatering naar voren treedt. Het
doorlopend een onderzeeboot-jacht-
groep bij mij hebben."
Ook de Amerikaanse Zevende
Vloot op de Stille Oceaan wordt vrij
wel voortdurend door de Russische on
derzeeërs geschaduwd. Er zijn op dit
ogenblik in dit gebied 120 Russische
schepen aanwezig, gedeeltelijk geba
seerd op de 90 meter onder water lig
gende, atoomvrije onderzeebootbases
van Port Arthur.
Uit de huidige samenstelling zowel
als uit de opstelling van de Russische
vloot trekken de deskundigen, onder
leiding van commander Sanders, wiens
vader een halve eeuw geleden als dag
bladcorrespondent van Berlijn uit
reeds waarschuwde tegen d'e groeiende
vlootambities van de Duitse Keizer, tal
van belangwekkende conclusies.
Zij wijzen er vooral op dat de bo
venwaterschepen, inbegrepen de veel
geadverteerde Sverdlofsiagkruiser,
voornamelijk voor eigen verdediging
en dekking van oefengebiedoperaties
zijn bestemd al zullen zij ook als rai
ders gebruikt kunnen worden.
MAAR de Russische vloot is aller
minst evenwichtig meer volgens
conventionele opvattingen en voor het
eerst aanvallend. De lange afstand-on
derzeeërs vormen de voornaamste, zo
niet de enige aanvalsmaeht.
De Westerse mogendheden zijn er
volgens vele van deze deskundigen, bij
hun tegenwoordige plannenmaken niet
voldoende van doordrongen hoever de
Russen, geholpen door de modernste
technische en tactische ontwikkelingen
zijn gevorderd en van gedachten ver
anderd over de mogelijkheden en het
doel van een vloot sedert Peter de
Grote zijn leertijd doorbracht op de
scheepswerven van Zaandam.
was een van de figuren uit de le
gende van de „Gay Nineties", zijn
tijd zoekbrengend in de Europese
hoofdsteden met maitresses en aan
de speeltafel.
Als jonge wees komt Ioeri bij zijn
oom, professor in de agronomic aan de
universiteit van Moskou, in huis. Hij
studeert medicijnen, trouwt met zijn
nicht en wordt korte tijd daarna ge
mobiliseerd. In februari 1917 bij het uit
breken van de revolutie, is hij aan het
front. In een van de garnizoensplaatsen
heeft hij een verhouding met Larissa,
de vrouw van de leraar Antipof, die indingrijk
zich als vrijwilliger in het leger heeft
gemeld. In oktober 1917 weet hij terug
te keren naar Moskou, waar hij zijn
vrouw en zijn zoontje vindt.
beschouwingen zuilen zijn samengevat. zijn die opmerkingen, welke hem blijk-
Hij laat daarom Larissa en hun beiderbaar het minst door ci'e Russische schrij-
doühtertje weggaan en blijft. versorganisatie worden kwalijk genomen
Het is echter slechts voor korte tijd,terwijl zij de slapheid, het karakter van
want Paflof komt hem opzoeken en Zjivago, zijn volkomen negatief onder-
pleegt, zelfmoord. Men is ook Zjivago gaan van de gebeurtenissen, wel hebben
op het spoor en om niet te worden op-gelaakt,
gepakt, besluit deze dan naar Moskou1
leven
Men moet dit boek uiteraard niet na»r
onze maatstaven waarderen, maar het
zien tegen een achtergrond van. Russi
sche moraal.
j Zjivago is in dit verband een volkomen
eenzame man, die zijn leven ziet mis-
1 lukken, omdat hij niet me
onderhoud met het schrijven van brochu-
res over allerlei onderwerpen. Hij heeft
er een relatie met Marina, de dochter j
van zijn vroegere concierge Tschapof. i
Twee dochters krijgen zij: Kapa en
Klava.
Plotseling trekt hij zich dan weer er
gens op een huurkamer terug, gesteund luKken. omdat hij niet mee wil intrigeren
door zijn halfbroer Grania, om zijn „gro-1 in de strijd om de macht, maar o'ie het
te werk" te voltooien. Na enige tijd wilt daarom waarschijnlijk langer volhoudt
hij todh in een ziekenhuis gaan werken, dan de velen, die hun overtuiging met
De dag, dat hij in een telkens opnieuw een gewelddadige a'ood moeten bekopen,
een mankement hebbende elektrische Is hij filosoof op zijn manier, hij ^oekt
tram door Moskou rijdt, om voor het niet het kwade in de mens en laat dik-
eerst naar zijn nieuwe functie te gaan. wijls. bijna blijmoedig, hoi. noodlot over
sterft hij aan een beroerte. zich komen.
ujjpj 's hoofdpersoon bijfiguur toge-
beeft de grote gave getoond,
Het leven in Moskou wordt echter on
dragelijk en het echtpaar besluit tijdelijk
een onderdak in de Oeral te zoeken bij
verre familie. Zjivago wordt echter dooi
de partisanen, die tegen de achterhoeden
van het Witrussische leger vechten, ge-
Dat is zeer in het kort de feitelijke
inhoud van Pasternaks roman. Hij is
echter veel meer geworden dan alleen
een beschrijving van het leven van een
dokter uit een aristocratisch milieu te
gen de achtergrond van het Rusland' van
het allereerste begin van de revolutie
in 1905 tot en met de beste jaren van
het Sowjetbewind. Pasternak heeft een
i i,pn mep te i grote groep van mensen uit allerlei ma af
takken" en verbandplaatsen te organi-schappelijke klasten en standen met Dr.
seren Hij deserteert en keert terug naar Zjivago laten voorbijtrekken,
Sa met wie hii enige tijd in het Uiterst vindingrijk heeft hij (men kan
garnizoensplaatsje Lont Ook daar j denken aan voorbeelden als Balzac en
wordt hij echter „verdacht" en weer Dickenshun levens met elkaar ver
zoekt hij een schuilplaats in de Oeral, j
Hij heeft inmiddels met vijf maanden
vertraging een brief van zijn vrouw
gekregen. Zij is met haar zoontje en
haar familie in ballingschap naar Parijs
getrokken. Larissa en hij krijgen ge
legenheid naar Oost-Rusland bij de
Chinese grens te vluchten. Larissa wordt
gezocht, omdat haar man, de inmiddels
Rl
Nauwelijks een maand nadat hij
de dienst had verlaten heeft burg
graaf Montgomery van Alamein,
veldmaarschalk van het Britse le-
AJevrouw Nelly GaffelBoerées,
is behalve de vrolijke blonde
moeder van drie stevige knapen
en de echtgenote van een lid van
het orkest van de Nederlandse
Opera, ook nog eerste trompettis-
te van het Noordhollands Filhar
monisch Orkest is.
Haar dagen zijn zo bezet, dat ze
het kostbare koffieuurtje op een
zondagochtend moet opofferen om
even tijd voor ons te hebben. Dan is
ze ook helemaal tot onze beschik
king. voor zover ten minste de jong
ste zoon. vanuit zijn box. haar met
rust laat.
Zij is maar helemaal per toeval
bij de trompet terechtgekomen,
maar dat het iets bijzonders is. voelt
ze eigenlijk niet meer.
Het kwam eigenlijk zo, verteil zij.
Mijn vader, we woonden in Haar
lem, was bestuurslid van een speel
tuinvereniging. waar ze een kinder
orkest oprichtten. Natuurlijk moest
zijn dochter ook iets doen. maar toen
ik eens kwam kijken, was de trom
pet het enige instrument dat nog in
de kast iag. Nou. toen ben ik op die
trompet gaan blazen, en dat ging zo
goed. dat ik een jaar later bij een
uitvoering in de schouwburg al solo
stond te blazen Toen was ik acht!
Terwijl ik op do HBS was, stu
deerde ik aan het Haarlems muziek
instituut, waar ik ook staatsexamen
deed. En toen ik zeventien was. blies
ik mee in het Haarlemse orkest.
Waar ik. afgezien van twee jaar bij
het Residentieorkest, nog steeds
ben.
TETS MEER bewust van het onge-
wone van het door haar gekozen
instrument is mevrouw Annet
Homberg, klarinettiste, en zoals
bleek, nog heel wat meer.
Nadat zij eindexamen viool had
gedaan, kwam zij terug bij haar di
recteur om te vertellen dat zij zo
graag een blaasinstrument wilde pro
beren. De enige ervaring die zij op
dat gebied had. was de signaalhoorn
die zij in haar padvinderstijd had
geblazen.
Probeer dan een trompet, zei de
conservatoriumdirecteur. Maar nee.
dat vond ze te gek. Fluit dan? Nee,
dat vond ze te gewoon. Klarinet?
Tja, dat lijkt me wel wat. En zo
koos ze dus bewust een niet al te
gewoon instrument. Maar om haar
studie te betalen (want al had zij
dan een beurs, dat was niet genoeg»
speelde zij „op bruiloften en partij
en"accordeon!
Als bijvak studeerde zij viool, en
om niet te gauw tevreden te zijn
deed zij het examen koordirigent en
behaalde zij het diploma dat haar het
recht geeft les te geven aan de volks-
muziekscholen. „Het is misschien
wel een beetje jammer dat ik me
zelf zo versnipperd heb", overweegt
d? ?u 44"iarige donker-ogige, met
glad naar achteren getrokken donke
re haren, wanneer zij ons ontvangt
in een zaal van een kamer, zoals
men die m de buurt „achter het
Concertgebouw" in Amsterdam
vindt, en waar de meeste ruimte in
beslag wordt genomen door planten,
vogeltjes een nerveus jong hondje,
en naderhand de dochter Annemarie
van elf jaar.
Nadat zij het laatst ongeveer tien
jaar m het orkest van de Neder
landse Opera heeft gespeeld is An
net Homberg er nu een beetje mee
opgehouden. Zij valt nog eens in.
maar het is geen dagwerk meer.
Over versnippering gesproken: na
dat zij eenmaal om de Opera uit de
nood te helpen had geprobeerd wat
zij op de celesta kon doen, heeft zij
de Opera én klarinet én celesta
gespeeld!
Behalve pianoles geeft zij op het
ogenblik ook nog blokfluitles, maar
haar eigen(wijze) dochtertje piano
les te geven, lukt haar niet!
O. ja. herinnert zij zich, dan heb
ik ook nog jarenlang met hel toneel
gezelschap 't Masker opgetreden, ik
zong dan liedjes tijdens en tussen
de scènes, en voordat ik aan de mu
ziek begon, vond mijn moeder dal ik
eerst een echt vak moest leren: toen
heb ik dus het diploma costuum-
naaien gehaald, waarvan ik eigen
lijk nog altijd plezier heb."
Annet Homberg is overigens een
uitzondering in dit gezelschap: zij is
met een niet-musicus getrouwd.
ger, de man die in de tweede oor
log een bekendheid heeft gekre
gen als vrijwel geen andere mili
taire leider, zijn memoires laten
verschijnen. In Nederland is de
uitgave verzorgd door H. J. W.
Becht's Uitgeversmaatschappij
N.V. in Amsterdam, in een zeer
behoorlijke vertaling.
De weken tussen zijn aftreden
als onderbevelhebber van de Navo-
strijdkrachten in Europa en het
verschijnen van het boek heeft Mont
gomery een reeks redevoeringen ge
houden waarin hij dingen heeft ge
zegd die een stroom van kritiek
vooral in Amerika hebben veroor
zaakt. Deze zelfde dingen komen vo'or
in zijn 555 pagina's tellende Memoi
res die de moeite van het lezen zeker
waard zijn.
Onomwonden zegt Montgomery het ge
hele boek door waar het volgens hem
om gaat, zonder omwegen laat hij zijn
kritiek (en zijn lof: Churchill!) de vrije
loop, zonder aanzien des persoons: voor
het falen van anderen heeft hij slechts
hoon. Montgomery heeft dat in de loop
van zijn leven altijd gedaan, in al zijn
functies. Wanneer hij het met een plan
van superieuren niet eens was liet hij
dat de betrokkenen weten. Dan zette hij
zijn mening, zijn eigen plan tegenover
die van de ander. Meende hij dat zijn
eigen idee of methode de enig mogelij
ke was in de gegeven situatie dan aar
zelde hij nimmer zijn functie ter be
schikking te stellen. Montgomery heeft
echter altijd beslissingen loyaal uitge-
voerd wanneer hem dat werd bevolen.
..Monty" spaarde niemand zijn kri-
tiek. maar schuwde die op zichzelf ook
- nooit. Dat hij hierdoor bij velen, ook bij
S' tal van zijn collega's verre van populair
g was en is. daar heeft hij zich nooit iets
g van aangetrokken. Dat hij dit alles in
g zijn autobiografie onomwonden weer-
g j geeft mag men beschouwen als een der
i grootste verdiensten van het boek.
Na enkele inleidende hoofdstukken be
schrijft Montgomery uitvoerig hoe hij
in de herfst van 1942 het commando op
zich nam van het befaamde Britse Acht
ste -Leger, waarmee hij de al even be-
roemde slag tegen zijn grote Duitse op-
gponent Rommel bij El Alamein heeft
g gewonnen. Dank zij zijn leiderschap
g I dat zegt hij zonder omwegen. Met zijn
kritiek komt hij al spoedig op de prop
pen wanneer hij verslag doet van de
wijze waarop de landing op Sicilië is
voorbereid en uitgevoerd. De plannen
hiervoor waren slecht gecoördineerd
waardoor onnodig tijd en erger: men
senlevens verloren gingen.
Pas goed komt de maarschalk op
dreef bij zijn relaas over de invasie in
Normandië, de grootse militaire opera
tie die begon op 6 juni 1944, het begin
van de bevrijding van West-Europa.
Montgomery vertelt dan dat de slag in
Normandië hij was bevelhebber on
der de Amerikaan Eisenhower van alle
landstrijdkrachten, dus ook de Ameri
veel karakters ragfijn te kunnen teke
nen, hun handelen duidelijk en vooral
geloofwaardig te maken, ze te zet-ten
tegen het gobelin van tiet eeuwige Rus
land mei zijn strenge winters, ondoor
dringbare bossen, houten huizen, verval
len stadswoningen, samovars en de dag»-
lijkse strijd om warmte en voedsei
Ook het Rusland mei zijn sedert langen
dan een halve eeuw gistende strijd tus
sen arbeiders, boeren en soldalen, waar
van telkens weer het intellect de dupe
wordt. Ik geloof niet dat Pasternak een
grote literator is. zelfs wanneer men er
rekening mee houdt, dat men zijn boek
heeft gelezen in een op de Italiaanse
uitgave berustende Franse vertaling
Daarvoor weidt hij le vaak uil. daarvoor
ook zijn sommige karakters, die een be
langrijke plaats in de handelingen inne
men (Zjivago's broer bijv.) te schemer
achtig, te onvolkomen getekend. Daar
voor komt de moralist te dikwijls om de
hoek kijken.
Hij is echter een knap en boeiend ver
teller, een gevoelig mens en, wat al de
andere, plotselinge bijkomstigheden van
tweede orde doet worden, hij is een moe
dig, men kan gerust zeggen, een held
haftig kunstenaar.
Te midden van at het trieste kunstge-
doe, dat ons onder het mom van cultu
rele propaganda uit Rusland bereikt,
films, balletten, romans, verzen, enz., ver-
- tegenwoordigt zijn roman opeens het hu
manisme van de in vrijheid denkende
mens. Vandaar ook waarschijnlijk de
schrik van de heer Kroesjtsjow. dat Pas
ternak een nationale figuur zou kunnen
worden.
PASTERNAK
grote aantallen Duitse divisies m een
statische slag bij Caen vast, terwijl de
Amerikanen gelegenheid kregen op de weven. Op een van de ogenblikken
rechterflank door te breken.
Daarna is de grote controverse ont
staan tussen Montgomery en Eisenho
wer. Montgomery meende dat de gealli
eerden door middel van een op een vrij
klein gebied geconcentreerde krachtige
doorstoot de verwarring in de «ehaven- is m ue IUI|,aJ| lB1M1„ ell
de Duitse gelederen ten 3r[ kens weer, zonder dat ü'aarbij overigens
neer ten minste een half ö'ozijn van zijn
personages getuigen zijn van één ge
beurtenis. schrijft hij: Zij waren er al
len, zij aan zij, sommigen herkenden
elkaar niet, anderen hadden elkaar zelfs
nooit ontmoet. Het lot van enigen bleef
verder voorgoed verborgen, anderen zou- j
den een nieuwe ontmoeting moeten af-
wachten.
Zo is het in de roman telkens en tel-
De N.E.P. (nieuwe economische poli
tiek) was de meest dubbelzinnige en
de meest valse verwachtingen wekkende
periode van het Sowjetregiem.
o De overwinning (in de tweede we-
reldoorlog» had niet het licht en de
bevrijding gebracht, welke zij ervan
verwachtten. Toch hingen de voorteke
nen van de vrijheid sedert het eind van
de oorlog in de lucht en die jaren had
den geen andere historische inhoud.
VSX. OJ„ OT1_ lACiiS WCCi, iU'lUCl wet b uaai WJJ uvtiigctliJ
uitbuiten, terwijl Eis®n"°.ï[e£,®" ,Pnf":de waarschijnlijkheid geweld wordt aan- denk dat het collectivisme een fout
riiarp Amerikaanse bevelhebbeis (.uatj i <-* mid»irir:n* i**-.». 1
dere
ton!) meer voelden voor een
op een veel breder front. De oorlog had
volgens Montgomery met een doorstoot j
naar het Roergebied (via Arnhem! en
vandaar naar Berlijn, terwijl elders aan
het front terughouding werd betracht,
vóór de winter '44—'45 beëindigd kun-
nen zijn. Uitvoerig beschrijft hij de ru
zies en de onderlinge naijver tussen j
Britten en Amerikanen. Het Ardennen-]
offensief van de Duitsers was volgens
de schrijver een rechtstreeks gevolg van
het falen van de Geallieerde plannen- j
""overigens neemt hij in dit boek rid- DEN HAAG. - De stijging van de
rinrlïik een deel van de schuld op zich werkloosheid smds vorige maand met
dei (IJK een aeei van U k rulm vijfduizend man is voor een groot
van het mislukken van de strijd Dijschrjjven aa„ het seizoen
Arnhem in septemb 'doel- de °e bedrijvigheid in de industrie is weer
brug ove! de Rijn, -uitvoeren. De brug toegenomen en een analyse van de werk-1
offensief Sedaan,.
1 Veel commentatoren hebben zich de
Van onze Haagse redactie
)r_ loosheidscijfers laat zien. dat er een
had eeidei beieikt m wezenlijke verbetering m de situatie op
den voor een afdoende verdeaiging arbeidsmarkt is ingetreden
gen de Duitse tegenaanvallen. Montgo- ae aroeictsmarKi is ingeireaen.
mery wijt echter het falen bij Dit is de commentaar van het minis-
hem evenzeer aan onvoldoende^ bevooi - jerje van sociaie zaken op de stand der
werkloosheid op 1 november. In de;
metaalnijverheid, de textielindustrie en
de confectie-industrie daalde de werk-:
loosheid, in de bouwnijverheid bleef zij
gelijk of was iets hoger dan vorige
maand. Extra omvangrijke seizoenwer
ken, zoals de grote suikerbieten- en
fruitoogst, bleken van invloed op de
cijfers. In Noordbrabant bijvoorbeeld
daalde de werkloosheid met 381 man.
In de landbouw neemt het seizoenwerk
af, al gaat dit in minder snel tempo dan
andere jaren.
rading van zijn 21ste legergroep
Bijzonder uitvoerig is de schrijver ook
over de periode na de oorlog waarin hij
een leidende rol heeft gespeeld, o.a. als
chef van de Britse generale staf en als
plaatsvervanger van de opperbevelheb
ber van de Navo in Europa.
Wat de verhouding Oost-West betreft,
de landen van de Navo dienen aldus
Montgomery vooral beducht te zijn op
de economische agressie van de Sovjet
unie meer dan voor militaire aanvallen.
De verdedigingskracht van het Westen
met inbegrip van afschrikwekkende
kernwapens moet echter gehandhaafd
blijven.
Eigen nieuwsdienst
ASSEN. Na een ruzie met zijn
vrouw zou de 27-jarige, landarbeider J.
M. W. uit Emmer Compascuum eerst
wat biertjes hebben gedronken en toen
zijn huis in brand hebben gestoken. Voor
de rechtbank te Assen eiste de officier
van justitie gisteren tegen hem een ge
vangenisstraf van een jaar en zes maan
den.
De man zou, nadat hij in de bedstee
een hoeveelheid benzine had aangesto
ken, op zijn fiets zijn weggereden. Zijn
vrouw en kinderen waren uaar de bu-
Slechts teleurstelling
is geweest, een mislukking. Men kon
die niet toegeven. Teneinde de misluk
king te Verbergen, moest men alle inti
midatiemiddelen te hulp roepen om aan
de mensen de gewoonte tot oordelen en
tot denken te ontnemen, om hen te
dwingen in te zien wat niet bestond en
het tegendeel van hetgeen wel te zien
was te bewijzen. Vandaar de wreedheid
van de terreur van Iejof (volkscommis
saris van binnenlandse zaken, wiens
arrestatie in 1939 het eind van de grote
zuivering betekende), de afkondiging
vah een grondwet, die was voorbestemd
niet in werking te treden en het toezeg
gen van verkiezingen, die niet op het
juiste principe waren gebaseerd.
A Op een dag ging Larissa Fiodorowna
(het was in 1925) uit en zij kwam
niet meer terug. Zij werd ongetwijfeld
op straat gearresteerd. Zij moet men
weet niet waar gestorven zijn of ver
dwenen, vergeten onder het onbekende
nummer van een zoekgeraakte Ijjst in
een van de ontelbare concentratiekam
pen in het noorden.
r Zij dacht: het is toch jammer, dat er
geen kerkdienst wordt gehouden. De
riten voor een begrafenis zijn zo groot
en zo plechtig. De meeste doden zü«
zij eigenlijk onwaardig, terwijl mijn
Ioeri het zou verdienen.
Een geketend man heeft altijd de
neiging zijn slavernij te idealiseren.
Kastelein verantwoordelijk
ren gevlucht. Omdat het licht van de
fiets niet in orde was werd W door de|het afscheid'wis aan burgemeester en
politie aangehouden, aan wie hij spon- j wethouders van Zoutelande gericht.
i, - I }aa.n .de brandstichting bekende. Later Daar de burgemeester verhinderd was ucis, utj uvciucuuigen te suanen rue#
-nhfn' n* Wit?i r n1SH ïlPw*!tr^ J m e*J kwam hl3 heeft hij zijn wethouders gevraagd ham intrekking van hun vergunningen tot ve*.
plan. De Britten en Canadezen hielden met een „kacheltheorie op d« proppen, te vertegenwoordigen. I koop van sterke drank.
DEN HAAG (ANP). Zondagavond
(overleed in Eindhoven een negentienja
rige scholier door overmatig gebruik
van sterke drank. Hel christelijk-histo-
ZOUTELANDE. xvorgeleden is bè- nsche Tweede-Kamerlid F. H van de
richt, dat de gemeenteraad van Zou-1 Wetering vindt dat de eigenaren van de
telande er zijn afkeuring over had uil- j door de jongeman bezochte cafés en
gesproken, dat de. burgemeester niet bars onverantwoordelijk gehandeld heb-
aanwezig was geweest bij het afscheid ben met hem zoveel alcohol te schen-
van de Hervormde predikant van Zou-1 ken.
telande. Het Kamerlid heeft de ministers van
sociale zaken en volksgezondheid en van
De burgemeester, het Tweede-Kamer- justitie gevraagd, of zij niet van oor-
lid de heer D. Kodde, verzoekt ons (deel zijn dat de betrokken caféhouders
thans mee te delen, dat de raad zijn zich moeten verantwoorden. De heer
afwezigheid niet heeft afgekeurd, maar Van de Wetering is van mening dat de
er slechts zijn teleurstelling over heeft schuldvraag vastgesteld moet worden:
uitgesproken. [hij vraagt de ministers of zij bereid
t-, zijn hel toezicht op deze soort gelegen-
De uitnodiging tot het bijwonen van heden zo te verscherpen dat dergelijke
afkeurenswaardige praktijken niet meer
kunnen voorkomen en café- en barhou-
ders bij overtredingen te straffen met