Ramp met Fokkervliegtuig
waarschijnlijk ontraadseld
Veelzijdig man van
meeslepende kracht
GELD ONTVREEMD VAN
STERVENDE OOM
AMERIKA EN ENGELAND
ZOEKEN COMPROMIS
ACHT KARDINALEN VAN
CONCLAAF ZIEK
SCHIPPER DE JAGER: DE
MEDAILLES HEEFT MIJN
VERDIEND
MOEDER
Koeperman heeft nog
drie punten nodig
TROEPEN VAN VER. NATIES
BLIJVEN IN KOREA
Ds. J. Kamphuis
met emeritaat
Acht kardinalen van conclaaf ziek
Om de wereldtitel dammen
Wrakstukken gevonden in onherbergzaam gebied
Roemruchte serie
Oerwoud-stoel
Agent zwaar gewond 1
bij kettingbotsing
PROF. DR. GERRETSON OVERLEDEN
Perenexport
West-Duitsland
Haagse duinen vrijer
toegankelijk
Officier van justitie: aasgieren
Eis van rood-China afgewezen
Export kool België
„Kerk en Wereld"
over Osborn
riiTir iiiiüBfcj-
De Gaulle wil geraadpleegd worden
Britse oorlogsschepen
in aanvaring
Dinsdag 28 oktober 1958
ZEEUWSCH DAGBLAD
Pagina 5
Van onze Amsterdamse redactie
AMSTERDAM Er bestaat
een kans dat de vondst, die een
arbeider dezer dagen in een on
herbergzaam gedeelte van het
Cabramurra-gebergte in Austra
lië heeft gedaan, enige ophelde
ring zal brengen in het mysterie
rond het Fokkertoestel Southern
Cloud, dat op 21 maart 1931 met
voor een elektrische centrale in het! De Australian national atrlmes zijn al-
gebergte, ongeveer vijfhonderd kilo-i hjd nauw met Fokker verbonden ge-
meter ten zuidwesten van Sydney, «'eest. Nog onlangs bestelde deze maat-
wrakstukken gevonden. Alles wijst er- schappij, die inmiddels in andere han-
op dat de Southern Cloud inderdaad ls ovelsegaan, zes Fnendships.
in deze omgeving is neergestort.
Het vliegtuig behoorde tot de roem
ruchte serie Fokker F-VII, waarvan tal-
Loze exemplaren indertijd door lucht
naasaaiprs eri een homanninn vaartmaatschappijen over de gehele we-
zes passagiers en een Demanmng reld zijn gebruikt. De southern Cloud
van drie koppen aan boord spoor
loos verdween.
zijn gebruikt. De Southern Cloud
was, evenals de Southern Star, de Sou
thern Sun. de Southern Moon en de le-
gendarische Southern Cross in licentie
i door de AVRO-fabrieken in Engeland
Het vliegtuig, dat sinds 1929 toebe-| gebouwd. De Australische luchtvaart-
hoorde aan de Australian national i pionier Kingsford Smith, de oprichter
airlines <ANA) was op weg van Syd- van de Australian national airlines,
ney naar Melbourne en vervoerde maakte met de „Cross" zijn opzienba-
vermoedelijk een ladinp unurI T)p ar-: rende wereldreizen. Het toestel staat nu j ger in het oerwoud. Beroemd geworden
beider, die in verband met de moge- opgesteld op een permanente tentoon-j gezagvoerders als Siilevis Smit en Frijns
lijke aanwezigheid van deze goudla- stellinS m Brisbane,
ding buitengewoon zwijgzaam is,
heeft in de buurt van de bouwput
De KLM heeft indertijd ongeveer
twintig vliegtuigen van het type Fokker
F-VII in gebruik gehad. Eén van di,e
toestellen, de PH AED. werd in 1939
aan een Venezolaanse luchtvaartmaat
schappij verkocht. Kort na de over
dracht moest het toestel een noodlan
ding maken in een oerwoud tussen de
Amazone en de rivier de Orinoco. In
1949 ontdekte een Amerikaanse expedi
tie in de grashut van het opperhoofd
van een Indianenstam in de binnenlan
den de vliegerstoel uit het Fokkervlieg
tuig. De stoel, waarvan het metaal goed
was onderhouden, diende sinds jaar en
dag als troon voor de hoge gezagsdra-
ROTTERDAM. De Rotterdamse
hoofdagent van politie J. G. Th. van
Vondel is gistermorgen zwaar gewond
toen hij de schade stond op te nemen
na een botsing tussen een autobus en
een trekker met oplegger op de rijks
weg naar Dordrecht. Hij stond op een
parkeerstrook, toen een Belgische per
sonenauto naderde, die krachtig moest i
remmen, toen een voor hem rijdende
personenauto plotseling stopte. De Bel
gische personenauto raakte de politie
agent en een scooter, die er vlak bij
stond. De heer Van Vondel raakte be
kneld tussen de vrachtwagen en de per
sonenauto en werd zwaar gewond naar
het ziekenhuis gebracht. Twee mensen,
die bij de stilstaande scooter stonden
te praten werden eveneens gewond.
hadden er nog op gezeten.
GOES. De gunstiger stemming op
a'e perenmarkt heeft het mogelijk ge
maakt, enkele veranderingen aan te
brengen in de lijst van pererassen, wel
ke naar West-Duitsland geëxporteerd
mogen worden. Het Produktschap voor
Groenten en Fruit heeft namelijk be
sloten, dat met directe ingang de rassen
Emile d'Heyst en Presda'ent Loutreuil
toegevoegd zullen worden aan de lijst
van te exporteren rassen, terwijl van
de rassen Beurre Clairgeau, Conference
en Pitmaston de minimummaal met 5
mm wordt verlaagd.
Eigen nieuwsdienst
MAASTRICHT. ,,Een zaak met
een bijna monsterachtige toedracht.
Eigen nieuwsdienst
DEN HAAG. Het door de Haagse
duinwaterleiding beheerde duingebied
onder Wassenaar Meyendel en om
geving wordt zoveel mogelijk voor waarbij de familieleden" als waakza-
het publiek opengesteld. De duinwa- me aasgieren om een stervende ston-
terleiding streeft er naar, meer recre- den en slechts met één gedachte ver-
atie zoekenden in het terrein toe te Ia- vuld, hel geld", zo ongeveer sprak
ten, zonder dat de beplanting daaron-; mr. j. Corstens, officier van justitie
der lijdt. bij de Maastrichtse rechtbank in zijn
Een adviescommissie van het Instituut requisite?! tegen de 38-jarige vrouw
voor toegepast biologisch onderzoek in
de natuur heeft, op verzoek van de di
recteur van de duinwaterleiding ir. A.
J. Gurck, een rapport uitgebracht over
de beplanting van de duinen. Daarbij
ging men er van uit. dat het aantal re
creatie zoekenden groot en het terrein
klein is. Bovendien moet de beplanting
een vrije recreatie mogelijk maken; het
mag dus niet „parkachtig" zijn.
H. S. uit Nuth. Zij moest terecht
staan onder verdenking dat zij 2551
uit de portefeuille van een ster
vende oom had genomen.
Een domme primitieve vrouw noem
de haar de verdediger, moeder van vijf
kinderen. Zij had een huis laten bou
wen en hierop dienden nog vierduizend
gulden te worden betaald. Dit waren
hun grote zorgen.
De commissie raadt aan de beplanting „Nichtje", had de oom gezegd, die
open te houden. Het karakter van een jonggezel was en er nogal goed bij
produktiebos moet worden voorkomen, i moest zitten „dat bedrag krijg jij van
Vooral de toppen van de duinen moeten 1 mij als ik dood ben". In de week van
worden beplant. Daardoor wordt de re-122 februari werd zij gewaarschuwd, dat
creatie in de dalen geconcentreerd en j oom Gerard, die door de zusters in
egalisatie van het duin voorkomen. I Klimmen verpleegd werd het niet zo
best maakte en er zelfs gevaar bestond,
dat hij zou sterven. Samen met haar
man was zij er heengegaan. Dat was
op 22 februari. Op 23 februari overleed
de oom.
Volgens de zuster, die te waken had
bij de stervende verkeerde deze voort
durend buiten bewustzijn en reageerde
niet meer op dingen van buitenaf. Vol
gens de verdachte vrouw had oom twee
maal „ja" geknikt toen zij gevraagd
had of zij nu het geld mocht heb
ben. De pleegzuster zou toen hebben ge
zegd, dat het nu toch goed was en had
de portefeuille uit het nachtkastje ge
haald en het geld op bed gelegd. Toen
had de vrouw de 2551 samengevouwen
en weggestopt.
Het was nog even tegengevallen, want
GOES. Met directe ingang is de in
voer van Nederlandse bloemkool in
België weer toegestaan. Enige tijd ge
leden werd deze uitvoer verboden. Tege
lijk is echter bekend gemaakt, dat de
Belgische autoriteiten de invoer van
witte kool uit Nederland met ingang
van 29 oktober a.s. zuilen stopzetten.
De laatste dag van inklaring is 28 ok
tober.
Dr. H. Blanken overleden
ZEIST. Te Zeist is in de ouder
dom van 91 jaar overleden dr. H. Blan
ken. oud-geneesheer-directeur van het
sanatorium Sonnevanck te Harderwijk,
een der pioniers op het gebied van de
bestrijding van de t.b.c. in ons land.
DEN HAAG. Op zaterdag 1 en zon
dag 2 november houdt de stichting
„Kerk en Wereld" van de Ned. Herv.
oom Gerard had van vierduizend gul- kerk een weekeind-conferentie op „De
den gesproken. De pleegzuster ontkendeHorst" m-ioKArefen mpt a.l* nrwfor.
PANMOENDZJOM (Reuter)
Het opperbevel van de strijd
krachten van de Verenigde Na
ties in Korea heeft de eis van
de Chinese Volksrepubliek, dat
die troepen Korea zullen ver
laten, afgewezen.
De leider van de delegatie van de
Chinese Volksrepubliek bij de militaire
bestandscommissie voor Korea, gene-i
raai Kang San^-ho, deelde gisteren
mede dat de dag tevoren de terug
trekking van alle troepen van zijn land
uit Korea was voltooid. Hij sprak de
wens uit dat de strijdkrachten van de
Verenigde Naties dat voorbeeld zouden
volgen.
Voor de hand
De Amerikaanse generaal-majoor A.
T. Wilson antwoordde dat het voor de
hand lag dat de Chinese troepen Korea
hadden verlaten. Hij bracht in herin-i
nering dat zij in de Verenigde Naties
al op 1 februari 1951 waren gekenmerkt
als agressoren.
Wilson wees er ook op dat de troe-
pen van de Verenigde Naties om een j
echter ter terechtzitting, dat de sterven
de enig teken van bewustzijn gegeven
had. Ook had de zuster niet de porte
feuille uit het nachtkastje genomen
maar de vrouw.
Een neef van oom Gerard, politie
man in Hoensbroek, had proces-verbaal
opgemaakt wegens diefstal. Ook aan
hem had oom Gerard geld beloofd.
2500 moest voor de begrafenis worden
uitgetrokken, had oom Gerard tegen
hem gezegd en de rest mocht neef Piet
dan houden voor de moeite; dat zou
dan ongeveer tweeduizend gulden moe
ten zijn.
De pleegzuster verklaarde nog dat
zij geslapen had en juist wakker werd
op het moment, dat de vrouw het geld
uit de portefeuille haalde.
De officier van justitie noemde het,
ehecl andeie reden hadden deelge- j heje geval bijna monsterachtig. Slechts
nomen aan de oorlog in Korea dan de
Chinese
Toch dichtbij
Later deelde hij in een persconfe
rentie mede dat feitelijk gesproken de
Chinese troepen nu aan de overkant
van de grensrivier, de Jaloe. stonden,
maar dat zulks niet wegnam dat zij
maai enkele uren van de grens van
Zuid-Korea verwijderd waren.
Voor de troepen van de Verenigde
Naties zou de afstand, indien zij ver
trokken, veel groter zijn.
Het Amerikaanse ministerie van
buitenlandse zaken deelde naar aan
leiding hiervan mede dat de landen
die troepen hebben afgestaan voor de
strijdkrachten van de Verenigde Naties
in Korea bereid zijn die troepen geheel
terug te trekken uit Korea zodra de
voorwaarden zijn geschapen voor een
permanente oplossing van het Koreaan
se vraagstuk.
Daarom gaf het Amerikaanse minis
terie van buitenlandse zaken de Chi
nese Volksrepubliek de raad akkoord
te gaan met het houden van vrije ver
kiezingen in geheel Korea onder toe
zicht van de Verenigde Naties. Derge
lijke verkiezingen zouden kunnen bij
dragen tot een permanente oplossing.
In Het kort
WOENSDAG 39 OKTOBER
RADIO
één gedachte had de familie beheerst
toen oom Gerard stierf, namelijk geld.
De officier geloofde, dat de stervende
niet meer tot een handeling in staat
was geweest. Hij had dus ook niet ja
kunnen knikken. Dit werd overigens
bevestigd door de dokter. Het geld was
weggenomen zonder toestemming. Wel
wilde de officier als verzachtende om
standigheid doen gelden, dat oom Ge
rard geld beloofd had zoals hij trou
wens aan bijna elk familielid had ge
daan, zoals later is gebleken. Hij eiste
150 gulden boete plus een gevangenis
straf van twee jaar met de bijzondere
voorwaarde, dat de vrouw haar geld
nog bij de onverdeelde boedel moest
leggen binnen een maand nadat het
vonnis van kracht zou worden.
De rechtbank doet 10 november uit
spraak.
te Driebergen met als onder
werp „Osborn, redding of gevaar?"
Men wil op deze conferentie trachten
tot klaarheid te komen omtrent de
evangelist Osborn en zijn optreden als
gebedsgenezer door een gesprek in gro
te openheid, door medisch-theologische
bezinning en bijbelstudie.
Omdat, zo wordt in een toelichting
medegedeeld, men op een conferentie
als deze behoedzaam met elkaar dient
om te gaan, worden geen namen ge
noemd van de medewerkers, opdat de
gewenste openheid niet bij voorbaat ge
schaad wordt.
Uitkomsten oogstraming
DEN HAAG. Blijkens de door het
Centraal Bureau voor de Statistiek ge
publiceerde uitkomsten van de voorlo
pige oogstraming, walke op 10 oktober
jl. is gehouden, bedraagt de totale pro-
duktie van veidbonen dit jaar 2.520 ton,
hetgeen 9 procent minder is dan in
1957.
De opbrengst per ha. van de bruine
en witte bonen ligt nog 23 procent bo
ven het toch al hoge cijfer van 1957.
Volgens de thans beschikbare gege
vens kan een totale nettoproduktie van
klei-aardappelen worden verwacht van
1.343.300 ton, d.i. 50 pet. meer dan in
1957.
DEN HAAG. De luchtpostsluitingen
voor opvarenden van Hr. Ms. Snellius
zijn vastgesteld op 5 november (8.00
uur), 19 november (8.00 uur), 26 novem
ber (8 00 uur) en 2 december (13.00 uur)
De brieven dienen geadresseerd te
zijn: p/a Amsterdam C.S.-marine.
DEN HAAG. De classis Rotterdam
HILVERSUM f 402 m. der gereformeerde kerken (vrijgemaakt)
ochtend heeft aan ds. J. Kamphuis te Delfshaven
NCRV: ï.oo Nws en S.OS.-ber: 7.10 eervol emeritaat verleend, wegens zijn
Gram; 7.40 Idem; 50 Een woord voor1 benoeming tot opvolger van wijlen prof.
de dag: 8.00 Nws: 8.15 Gewijde muz; P. Deddens tot hoogleraar in de kerk-
Yr d,zieken: 9',n°t5ïr^rT1; 9-33 Waterst: geschiedenis en kerkrecht aan de theo-
9.40 V d vrouw; 10.1a Gram; 10.50 Mor- logische hogeschool te Kamnen Tn ar,,-,
gendienst: 11.00 Gram; 11.10 Ik ben het j JSfJ!clu-
hoofd van het gezin hoorsp. dienst, die zondagavond m de Hervorm-
mirldnn c,e kerk ln de Allard Piersonsstraat te
Rotterdam werd gehouden, heeft ds.
meded: ^iM^Kamerürk.0 kon"0"™" soltet: afscheid genomen'van zijn ge-|De Gaulle wil dat een soort permanent
Van onze correspondent
PARIJS. Generaal de Gaulle
heeft maandag in zijn ambtswoning
een lunch aangeboden aan generaal
Norstad, de Amerikaanse opperbe
velhebber van de Navo-strijdkrach-
ten in Europa. Daarbij waren de
hoogste militaire leiders van Frank
rijk aanwezig.
Het voornaamste thema van het ge
sprek aan tafel is zonder twijfel ge
weest: het plan van de Franse premier
voor een grondige reorganisatie van de
I Noordatlantische Verdrag'sorganisatie.
meen te.
12.37 Ned Herv kerkd: 13 00 Nws 13.15
Met Pit op pad; 13.20 Lichte muz 13.50
Semele. opera Me en 2e acte): 15-25 In
diase muz: 16.00 V d jeugd: 17.20 Gram;
17.40 Beursber: 17.45 Spectrum van het
Christelijk organisatie- en verenigingsleven
avond
18.00 Gram; 18.15 Boekbespr: 18.30 R.-
V.U De toekomst van Europa, door dr
A. L. Constandse. Derde lezing: 19.00 Nws
en weerber: 19.10 Kerkkoot19.30 Radio-
krant*. 19.55 Op de man af. caus 20.00
Pianorecital; 20.25 RadiophGharm ork en
soliste; 21.10 10 Jaar Gereformeerd Jeugd
werk. caus; 21.30 Muzikale caus: 22.00
Algerije. Frankrijks zorgenkind rep* 22.15
Lichte muz: 22.45 Avondoverd; 23.00 Nws
23.15 ZaaLsportuitslagen; 23.20—24.00 Pia-
tennieuws.
HILVERSUM II 298 m.
ochtend
VARA: 7.00 Nws; 7.10 Gym; 7.23 Gram*
R.00 Nws: 8.18 De Ontbijtelub. 9.00 Gym*
v. d. vrouw: 9.10 Gram VPRO 10.00
Schoolradio: VARA; 10.20 V d vrouw-
11.00 Gevar progr
middag
12.00 Orgel en zang; 12.30 Land- en
tuinb meded; 12.33 v h platteland 12.38 vijfde, zesde, zevende en achtste stem
ram. 13.00 Nws en tentoonstellingsagen- minp in rle SivtiihsP kanel niet over
da: 13.20 Dansmuz: 13.50 Medische kron* J £rTT
i4.oo Gram; t5.oo v d jeugd; 17.00 De een opvolger van Pius All eens ge-
Kat van de stoel; 17.50 Regeringsuitz; worden.
Rijksdelen Overzee.' De werkende vrouw
in Curagao door mevr. L. Steenhof-Vonk Gisteren was er geen sprake van mis-
avond verstand. De rook uit de vermaarde
18.00 Nws en comm: 18.20 Act. 18.30 i sehoor^eon was beide keren om
Amus muz: 19.00 V d jeugd; l9.io Op- "alf elf en om half zes Plkzvvait. De
ruiming, toespraak: 19.25 VARA-VARIA maarschalk van het conclaaf, prins Chi-
VPRO: 19.30 v d jeugd. VARA 20.üó gi. had geen enkel risico meer willen ne-
Nws; £0.05 Tussen de regels door caus. men. Hij heeft maandag in alle vroegte
0.55 Mijn1 jn allerijl nieuwe chemische middelen
i directorium van drie landen Ameri-
ROME (Reuter, U.P.I.) Tot te- maandagmorgen dringend om de medi-
leurstelling van de grote aantallen j sche rapporten betreffende de kardina-
Italianen en buitenlandse toeristen Ien Canaii en Van Roey. Zij schijnen
die maandag de gehele dag op het e,'nsll£ ziek te zijn geworden.
Sint Pietersplein in Rome hebben De 84-jarige kardinaal Canali is de
staan wachten, kondigden tot twee- oudste kardinaal-bisschop. Het is zijn
maal toe zwarte rookwolkjes aan dat taak ;n het openbaar de aankondiging te
er nog geen Paus gekozen was. De 51 doen wanneer
kardinalen waren het ook tijdens de
n Adfi nnlrzi.A t*. e,, i I 1r, a li r, w t .T 1
halen.
20.15 Theaterork en sol
naam is hond: 21.15 Désiré Bisquet maakt i.^„
gen bootreis hoorsp; 22.35 Gram; 22.45 ccn vuurwerkfabriek laten
Tussen mens en nevelvlek, caus. 23.00 Via de draaitrommels in cfó muren van
Nws: 23.15 Gram; 23.30 Hammonci-orgei- de Sixtijnse kapel waren die binnen de
spel: 23.50 24.00 Socialistisch comm in conclaafruimte gebracht.
Esperanto^
TELEVISIE
Zieken
middag Overigens was dat niet het enige wat
AVRO 17.00 v d kind maandag het conclaaf werd binnenge-
„von(J draaid. De d'okter van de kardinalen
NTS >0.00 Journ en ueeroverz. NCRV: i ?ie conclaafruimte verblijf houdt
20.30 jonkvrouwe de la Seiglièrt. blijspel;ter behandeling van de zieken onder het
21.50 Dagsluiting. hoogste kerkelyke kiescollege, vroeg
heeft enkele hartaanvallen gehad. Mocht
zijn toestand te ernstig worden dan zal
hij buiten de afgesloten ruimte van het
conclaaf worden gebracht. Een brancard
wordt in gereedheid gehouden.
Kou
ln totaal acht kardinalen zijn thans
ziek. In verband daarmee eu ook met
het oog op de hoge leeftijd van velen is
de verwarming gisteren in het Vaticaan
opgestookt. De kard'inalen hebben ge
klaagd over de kou in de cellen waat' zij
overnachten.
Een soldaat van de Zwitserse garde
die erover waakt dat de beslotenheid
van hel conclaaf wora't gehandhaafd, is
maandag gearresteerd wegens laksheid
bij de vervulling van zijn plicht. Hij is
reeds uit de dienst van het Vaticaan
ontslagen.
ka, Engeland en Frankrijk voortaan
de politiek van de Navo zal uitstippe
len. De voornaamste bedoeling van de
Gaulle is Frankrijk weer volledig zijn
rol te hergeven van leidende grote mo
gendheid, die in nauw overleg met de
Verenigde Staten en Engeland mede
die beslissingen zal nemen waar het in
de wereldpolitiek op aan komt.
De Gaulle's denkbeelden hebben in de
Navo-landen nog al opzien gebaard.
West-Duitsland. Italië en Noorwegen
hebben al te kennen gegeven er beslist
niet van gediend te zijn. Ook de Ne
derlandse regering schijnt er niets voor
te voelen, naar wij menen te weten.
Het blijkt dat toen Macmillan en
daarna Foster Dulles in juni in Parijs
geweest zijn de Gaulle hun heeft uiteen
gezet. dat hij de structuur van de Navo
veranderd zou willen zien, in het bijzon
der haar geografische competentie en
de functie van de onderdelen. Hij wilde
daarbij vooral, dat tussen de drie gro
te mogendheden (Frankrijk, Engeland
en de Verenigde Staten! geregeld over
leg zou komen.
De Britse premier heeft geen positief
antwoord willen geven, maar Foster
Dulles zou hebben gezegd, dat een nieu
we juridische constructie vooral voor
Amerika een bijzonder groot aantal
moeilijkheden met zich zou brengen,
omdat de Navo slechts één van de ve
le verdragen is waarmee de Verenigde
Staten zich met andere landen hebben
verbonden.
Dulles zou De Gaulle hebben beloofd,
dat Amerika in de toekomst geen be
langrijke stappen op internationaal po
litiek gebied zou doen zonder eerst zijn
bondgenoten daarvan op de hoogte te
brengen. Het heeft dit echter niet ge
daan noch tijdens de jongste crisis in
het Nabije Oosten noch in verband met
Quemoy.
De Gaulle heeft op 14 september brie
ven geschreven aan Eisenhower en
Macmillan. waarin hij zijn oordeel
over de Navo uiteenzette. Hij betoogde,
dat de organisatie in het geheel niet
meer voldoet. Hij kritiseerde in zijn
brieven het feit, dat de Navo eigenlijk
geleid wordt door de Angelsaksische lan
den en hij kwam met zijn suggestie,
dat Engeland. Amerika en Frankrijk
binnen en buiten het kader van de
Navo nauwer zouden samenwerken.
In zijn antwoord trachtte Eisenhower
enerzijds de kool en de geit te sparen
door te zeggen dat het hem niet onnut
tig voorkwam, dat de discussie over een
reorganisatie van de Navo zou worden
voortgezel, maar aan de andere kant
bleek hij toch afwijzend te staan te
genover het „directorium".
Amerika en Engeland zoeken thans
naar een compromis.
Van onze kunstredactie
UTRECHT Na een ziekte
van enkele weken is in de nacht
van zondag o, maandag te
Utrecht overleden prof. dr. F.
C. Gerretson, oud-hoogleraar in
de koloniale en constitutionele
geschiedenis, oud-lid van de
Eerste Kamer voor de C.H.U. en
bekend dichter en essayist.
Frederik Carel Gerretson, die op
9 februari 1884 in het Rotterdamse
Kralingen werd geboren, kreeg aan
vankelijk een handelsopleiding, maar
reeds spoedig voelde hij zich aange
trokken tot het koloniale recht.
In 1920 vertrok hij als directie
secretaris van de Koninklijke Pe
troleum Mij naar Londen, maar
reeds in 1925 kwam hij naar Neder
land terug om er a.an de rijksuni
versiteit te Utrecht de geschiedenis
van Nederlandsch-Indië en verge
lijkende koloniale geschiedenis te
doceren. Van 1935 tot 1954 was hij
bovendien buitengewoon hoogleraar
in de constitutionele geschiedenis
van het Koninkrijk.
De historicus Gerretson bleek al spoe
dig niet alleen een groot theoreticus,
wiens boekeu over Nederlands Indië,
over de olie (De geschiedenis van de
Koninklijke) en over de geschiedenis
van Nederland (NederlandVlaande
renBelgië uit 1927 en Muiterij en
Scheuring uit 1936) de aandracht trok
ken en onderwerp van discussie wer
den, maar hij nam ook, zij het buiten
het parlement, actief deel aan de poli
tiek van de jaren twintig, in het bijzon
der de kwestie met België over de
waterwegen.
Man van uitersten
Als historicus voelde hij zich gebon
den aan oude Nederlandse tradities en
hij wierp zich op als verdediger van de
grondwettelijke vrijheden. Dat bracht
hem voor de tweede wereldoorlog
Gerretson was een man van uitersten
tot zijn Nationale Unie, die een sterk
gezag voorstond, en later tot de Alge
mene Nederlandse fascistenbond.
Na de tweede wereldoorlog bracht
zijn politieke instelling hem tot de
Christelijke Historische Unie, waarvoor
hij in 1951 zitting kreeg in de Eerste
Kamer. In die na-oorlogse jaren toonde
hij zich een fel tegenstander van de
nieuwe Nederlandse politiek jegens In
donesië.
Hij gaf onder de titel Indië onder
dictatuur een brochure uit, waarin hij
op de een van hem bekende wijze
uiterst scherp van leer trok tegen het
beleid met betrekking tot Indonesië, in
het bijzonder tegen de figuur van de
toemalige luitenant gouverneur-gene
raal Van Mook.
In dê Kamer kwam hij verscheidene
keren in conflict door zijn ingewikkelde
discussiemethoden, die voor hem ken
merkend waren.
Onder het pseudoniem Geerten Gos-
saert publiceerde prof. Gerretson in
1911 de bundel Experimenten, waarvan
de gedichten voor e endeel tijdens zijn
verblijf in Amerika zijn ontstaan.
Zijn poëtische werk, veelal gedragen
en plechtige verzen, past geheel in de
traditie van Verwey's tijdschrift Be
weging. Het is naar vorm en inhooud
contrasterend met de poëzie van de
Tachtigers en sluit aan bij de dicht
kunst van Bilderdijk.
Hoewel Gossaert slechts één bundel
gedichten uitgaf, die overigens talrijke
herdrukken beleefde, verwierf hij zich
als vernieuwer van de Protestants-
christelijke poëzie een belangrijke
PLYMOUTH (Reuter). Twee fre
gatten van cfe Britse marine, de Ulys
ses en de Undine, zijn maandagmorgen
vroeg ter hoogte van het Franse eiland
Ouessant met elkaar in aanvaring ge
komen.
De schepen, die op weg waren naar
de Middellandse zee. liepen schade op.
maar konden op eigen kracht naar de
Engelse haven Devonport terugkeren.
plaats in de Nederlandse letterkunde. 17"^ 1-10
als De stervende pelgrim. De IVOieil IlddX ÏNCW LdMlC
Gedichten als De stervende pelgrim. De
verloren zoon. de Bader en de Herders
kan men dan ook in vrijwel alle Neder
landse bloemlezingen vinden.
Ook als dichter toonde Gerretson zich
de man van de Nederlandse traditie.
Zowel de motieven als de vorm van zijn
verzen verraden zijn voorkeur voor het
zinvolle woord dat oud is als de Neder
landse taal zelf, maar dat hij nieuwe
inhoud wist te geven in bezielde poëzie
van gebeeldhouwde zinnen.
Prof. Gerretson wordt zondag in de
radio door dr P. H. Ritter jr. herdacht.
LONDEN (U.P.I.) Kolen naar New
Castle brengen was totnogtoe vrijwel
een zelfde onnodige bezigheid als uilen
naar Athene of water naar de zee dra
gen.
Toch zullen de Engelsen binnenkort ko
len naar New Castle moeten brengen,
want de grootste mijn van de stad, de
Montague mijn heeft bekend gemaakt,
dat zij thans vrijwel uitgeput is, na ruim
vier eeuwen te hebben gewerkt.
MIDD
Prof. dr. Gerretson
Eigen nieuwsdienst
flDDELHARNIS Toen schipper
Adrianus de Jager in 1911 op
zijn eigen vissersboot, een zeil
schip, in een vliegende storm
uitvoer om de bemanning te redden
van een schip, dat op de Oosterbank
bij Ouddorp was gestrand, was zijn be
manning groter dan hij had vermoed.
Zijn twaalfjarig zoontje Willem was,
tussen de matrozen in, stilletjes aan
boord gekomen. Het was de eerste van
vele reddingen, die Willem in 1928
werd hij zelf schipper op de fraaie,
sterke reddingboot Koningin Wilhel-
mina in Stellendam heeft verricht.
Vrijdag wordt afscheid van hem ge
nomen. Dat gebeurt in het verenigings
gebouw Het Haegse Huus, dat het door
de watersnood zwaar getroffen Stellen
dam van de gemeente Den Haag heeft
gekregen.
OORKONDEN VERGAAN
WILLEM DE JAGER herinnert zich
die eerste redding nog goed. Het
was de Wakerfield, een Engelse
Indiëvaarder, die op de Oosterbank is
vergaan.
Als men hem
echter naar de
andere reddingen
vraagt, moet hij
diep nadenken. Bij
de watersnood zijn
namelijk al zijn
oorkonden en jour
nalen verloren ge
gaan; feitenmate
riaal heeft hij niet.
Wèl heeft hij
zijn medailles, die
in lange ritsen zijn
borst sieren. Hij
woont bij zijn
dochter in en be
gerige kleinkin
derhandjes grijpen
naar de „rinkel-
dingetjes" als wij
hem naar zijn
avonturen vragen.
Het harde leven op zee en vooral de
dagenlange inspanning tijdens de ramp
dagen hebben hun uitwerking op schip
per Willem de Jager niet gemist. Deze
zomer moest hij naar het ziekenhuis.
Nu gaat hij dus met pensioen.
ROEMRUCHTE REDDING
DE eerste medaille kreeg De Jager
van koningin Wilhelmina voor een
redding in 1920. De Koningin
Wilhelmina bracht toen de bemanning
van een vergaan Spaans schip in
Stellendam aan wal. Hoeveel vissers
schepen en zeiljachten hij nadien heeft
geholpen en hoeveel mensenlevens hij
daarbij heeft gered? De schipper kan
dat zelfs bij benadering niet meer
zeggen.
In de eerste wereldoorlog voer hij
met zijn vader dwars door mijnen
velden en langs torpederende duik
boten, „want de ouwe heer ging er niet
op uit of het moest per se raak zijn".
De meest opzienbarende redding die
Willem de Jager en zijn mannen met
de Stellendamse reddingboot hebben
verricht is wel die op 18 januari 1952
geweest, toen de zeeslepers Ganges en
Witte Zee op de banken van de Maas
vlakte dreigden te vergaan. Wel dertig
keer is de Koningin Wilhelmina langs
de slepers gevaren.
Steeds weer konden één of meer
bemanningsleden overspringen. De red-
SCHIPPER
DE JAGER
ROTTERDAM. Het laatste kwart van
de match om het wereldkampioenschap
dammen tussen de titelhouder Deslauriers
(Canada) en de uitdager I. Koeperman
(Rusland) is gisterenavond begonnen met
de zestiende partij, die in remise eindigde.
Deslauriers staat voor de zware opgave
nog twee partijen te moeten winnen en
geen enkele partij te mogen verliezen.
In de veertiende en vijftiende partij
had de titelhouder getoond dat hij zijn
grote vorm van 1956 had hervonden, zodat
hij gisterenavond met een gewaarschuwde
Koeperman te doen kreeg, die uiterst
voorzichtig opereerde en alle verwikke
lingen angstvallig uit de weg bleef, ook
al zagen zij er nog zo aanlokkelijk uit.
Slechts voor een vervlakking en over
zichtelijkheid had de man uit Kief nog
belangstelling en neem het hem maar
eens kwalijk. Nog slechts drie punten
heeft hij nodig uit de resterende vier par
tijen, na vanavond de zestiende partij na
vier en een half uur spelen en 66 zetten
tot remise te hebben gebracht.
lCe PARTIJ: GÈSPEELD TE ROTTERDAM
Ir. I. Kupcrman (wit), M. Deslauriers (zwart)
1. 32—28, 17—21; 2. 37—32, 21—26; 3. 41—37,
15. 41—36, 10—15; 16. 40—34, 8—13; 17. 34—29,
23x34; 18. 39x30, 13—18; 19. 43—39, 18—23; 20.
33—28, 9—13;
Deslauriers heeft zich nog lang niet neer
gelegd bij een nederlaag, doch is zich wel
bewust van zijn zware laak en de noodzaak
om risico's te nemen, wil hij alsnog slagen.
21. 44—40, 4—9;
En niet 2112—18; wegens 22. 27—21,
16x27; 23. 32x12, 23x34; 24. 12x23, 19x28; 25.
30x10. 4—9, 26. 40x29, 15x4: 27. 25x14, 9x20;
28. 48—43, en het zwarte stuk op 28 staat ge-
exponeerd.
22. 49—43, 2—8;
Waarom nu niet 17—21; om op 37—31x31,
met 12—18; enz. voort te zetten? Het plan
van Deslauriers is niet duidelijk. De ver
eenvoudiging 17—22; enz. kan toch moeilijk
in zijn bedoeling liggen!
23. 39—34, 17—22;
Ik had nu graag 23. 13—18: gezien,
waarna 38—33 is belet en wit zich zal moeten
verklaren
24. 27x29. 24X22; 25. 34—29, 12—18; 26. 43—39,
7—12; 27. 30—24, 19x30; 28. 35x24, 1—7; 29.
29—23, 20x29; 30. 23x34, 18—23; 31. 32—27, 22x31;
32. 36X27, 13—19; 33. 38—33, 8—13;
Wit heeft zijn doel bereikt. De stellingen
zijn overzichtelijk geworden en het spel is in
zijn favoriete genre gekomen.
34. 42—38, 19—24.
Een ander denkbeeld was 7—11—17; om het
punt 27 onder vuur te gaan nemen.
35. 48-43, 24—30; 36. 40—35, 14-19; 37. 35x24,
18—224. 28x17, 11x22; 5. 31—27, 22x31; 6. 36x27, 19x30; 38. 25—20, 15x24; 39. 34x25.
De Canadees zoekt wel naar variatie in het
openingsrepertoire, maar Kuperman volhardt
in klassieke formaties. Begrijpelijk. Daarin
verkreeg hij de beste resultaten.
619—23; 7. 33—28, 6—11; 8. ^8x19, 14x23;
9. 39—33, 10—14; 10. 44—39, 5—10; 11. 46—41,
11—17; 12. 34—30, 13—19;
Dat is wel weer een Canadese zet, die niet
in het brein van een Nederlandse meester
zou zijn opgekomen. Allen zouden zeker de
voorkeur geven aan 20—25: of 1419: enz.
13. 30—25, 20—24; 14. 50—44, 15—20;
De consequentie van de 12e zet. Bovendien
dreigde wit: 15. 35—30, 24x35; 16. 33—29, 23x34;
17. 39x30, 35x24; 18. 25—20, 14x25; 19. 27—22.
17x23; 20. 32x5, met dam en winst.
Nu belet zwart op zijn beurt 15. 40—34,
wegens 1516—21; 16. 27x16. 26—31; 17.
37x26, 23—29; 18. 34x23, 19x46; met dam en
winst.
Kuperman heeft in de 14e en 15e partij
zijn lesje geleerd! Met de haven in zicht
weigert hij elke complicatie en zoekt alléén
nog zo solide mogelijk 21 punten te verza
melen. hetgeen zeker tactisch is gezien.
39. 9—14; 40. 37—32, 7—11; 41. 33—28,
14—19; 42. 47—42.
Het spel is weer klassiek geworden en
Kuperman heeft enig tempovoordeel. De re
sultaten daarvan zijn nog niet te voorzien.
4211—17; 43. 42—37, 3—9.
44. 45—40, 9—14; 45. 38—33. 17—21.
(nu was 45.... 1218 remise. Immers op
46. 43—38, 24—29; 47. 33x24, 19x30: 48. 28x10 Of
8. 1722; 49. 25x34, 22x35. en gemakkelijker
remise. Op 46. 40—34, 16—21! 47. 27x16, 18—22;
48. 16—11, 17x6; 49. 28x17, 26—31: 50. 37x26.
23—29: 51. 34x23, 19x37 en zwart heeft de beste
kansen).
46. 43—38, 13—18; 47. 40—35, 12—17; 48. M—
ding slaagde volkomen. Van de Ganges
werden achttien en van de Witte Zee
elf man gered. Schipper de Jager werd
daarvoor onderscheiden door de Ko
ninklijke Zuid-Hollandse maatschappij
tot redding van schipbreukelingen met
de gouden medaille van die maat
schappij.
„Ach, ik heb geluk gehad", zegt
schipper De Jager ten slotte als zijn
ogen over de rij medailles glijden.
„Weet je wie die medailles had moeten
hebben? Mijn moeder! Zij zat altijd in
doodsangst, eerst om haar man, toen
om haar kind."
SCHIPPER-aF
WILLEM DE JAGER is schipper af.
Als zijn stramme benen het ech
ter toelaten zal hij nog' wel eens
komen kijken hoe zijn opvolger, Teeuw
van Ours het er af brengt met de
Koningin Wilhelmina. Zijn hart is en
blijft bij het schip, „een prachtsehip,
al is 't dan 31 jaar oud".
MARK r(;i Uh H H.N
VEE
ROTTERDAM, 27 okt. Aangevoerd 1691
dieren, w.o. 1022 vette koeien en 669 var
kens, Per kg: vette koeien 2,95—3,25;
2,702,90; 2,30—2,60; varkens lev. gew. 1,9
1,941,90.
Aanvoer vette koeien even minder, han
del kalm prijzen ongewijzigd Prima ex.
boven notering. Aanvoer varkens iets meer.
handel rustig en prijzen lager, vooral bij
afloop.
BOND WESTLAND, 27 okt. Tomaten
A I 13.30—13.50; B I 10.40—10.60. Cl 13.40:
C II 12—12.10; B II 9.80; C II 12; A III
6.40; B II 6.30; C 3.60; CC 1.05; sla
A 6.50—9.50; B 3.40—5.50; C 3; alicaiite
1.051.40; witte alicante 1.201.25; maroc
1.05—1.15; muscaat 1.401.60; golden jcham-
pion 1.201.75; dubb. kasbonen 1.451.70;
snijbonen 1.451.70; prei 11—14; kroten 6;
postelein 34; rode kool 14; gele kool 7;
andijvie 912; groene kool 9—10; chin, kool
9; spruiten 28—46; spinazie 50; uien 7—8;
handappels 25—41; witlof 58—59; pepers 45—
1.25; pronkbonen 45; handperen 30; stoofpe
ren 7; komkommers 3250; bloemkool 15
27; bospeen 16: selderij 3.80: peterselie 3.30
—3.50.
GOES, 27 okt. 1958. Export- en Indu
strieveiling: Jonathan h 80-85 15, 75-80 16, 70
-75 17, 65-70 14, 60-65 8,50, II 3,50. Cox's Oran
ge Pippin h 75-80 45, 70-75 46, 65-70 42, 60-65
34—35, 55-60 18, II 7. Goudreinette h 85-95 21,
75-85 17,20—17,60, 65-75 11,20—11,40, II 6,50—7,
k. 10,45—12, fabr. 7. Glorie van —Holland h
75-85 17, 65-75 13, II 8,50, Sterappel h 65-75
31, 55-65 15, II 3, Br. Alex. Lucas h 75-85 37.
65-75 31, II 9,50, Comtesse de Paris h 65-75
17, 55-65 9,50, Zwijndr. Wijnpeer h 60-70 15,
55-60 12, 50-55 8. II 6. St. Remy h 75-85 10.
li, II 7, Div. appels kroet en val 3.
Gewone veiling: Laxton Superbe h 75-80
18, 70-75 18, 65-70 15, k. 10, Gieser Wildeman
h 60-70 25—27, 50-60 18—22, k. 19—20, COX's
Orange Pippin k. 23—26, fabr. 11—22, Glorie
van Holland k. 13, fabr. 7, Sterappel k. Il
ls, fabr. 3. Jonathan k. 7, fabr. 3, Br. Alex.
Lucas k. 12, fabr. 6—10, St. Remy k. 7—9,
fabr. 6—7, Zwijndr. Wijnpeer k. 10, fabr. 6.
Groenten: per stuk: Kropsla A II 8, B II
6. Bloemkool A II 30—38, B I 30, B II 20—
25, afw. 1026, Komkommers 8, Knolselderij
78; p erkg.: Groene sav. kool 4,5010, Rode
kool 8—10, Witte kool 10—12, Prei 10—12,
Pronksnijbonen 15—16, Andijvie 7—8, Witlof
A II 76—79, B II 60—65. Broekooi 7, Druiven
II 92—98.
BERGEN OP ZOOM, 27 okt. 1958. An
dijvie 7—10, Bloemkool 10—43, Rode kool 7
—15, Witte kool 411, Savoye kool 715,
Waspeen 10—25, Prei 10—15, Sla 3—6, Sprui
ten 22—106, Tomaten 20—85, Kroten 7—10,
Boerenkool 4—5, Jonathans 7—24, Cox Oran
ge Pippin 6—47, Glorie van Holland 7—19,
Sterappelen 13—19, Goudreinetten 7—24,
Golden Delicious 27, Brederode 7—15, Gieser
Wildeman 17, Druiven 114—118.
KAPELLE, 27 okt. 1958. Goudreinetten
h 85 21, 75-85 17,80—18, 65-75 10,90—11. II 6,5,
k. 10,60—10,95, f. 7, Geel: h 85 29, 75-85 26.
Glorie v. Holland h 75-85 16, 65-75 13—16, II
7,5, k. 10—11, f. 5,5, Sterappel h 65-75 30, 55-
65 16, II d., k. 14, Jonathan h 80 18, 75-80
19, 70-75 18, 65-70 16, 60-65 10, II 6, k. 8—9,5,
f. 3, minder gekleurd h 70-75 12, 65-70 11.
60-65 7,5, Laxton Superbe h 80-90 lë, 70-80
17, 60-70 11. k. 6,5, Br. Bellefleur h 65-75 10,
55-65 6,5, COX's Or. P. h 70-75 41, 65-70 39,
55-60 29, Franse Reinette k. 8.5, Zoete Erm-
gaard h 55-65 19—20. 65-75 27, Pomme d'Oran-
je I 24, I grof 32, Udoappel grof 8. Zw. Wijn
peer h 60 16, 55-60 13, 50-55 9, II en f. d.,
k 8. Comt. de Paris h 65-75 17, h 55-65 12,
II 7,5, k 19, f 6,5, Nouv. Poiteau h 65, 75 9,5,
55-65 8,5, II d., k 6,5, Conference h 65-75 30,
55-65 28—29, f 22, Doyenné du Com. h 75-80
68—73, 70-75 65, 65-70 59, k 52, f 41, Br. Clair
geau k 12, Kleipeer I 8,5, Kroet- en val-
appelen 3, Goudr. val 4.
Diversen: Bramen industrie afw. 97, BI.
Druiven I 114120, II 9597, Noten 1,90 per
100 stuks. Aardappelen II 8.
Groenten: Kropsla 3—4, Bloemkool 10—33,
Andijvie 10—11, Sav. kool 7—8,5, Rode kool
9,5. Kroten 11, Prei 15—19, Witte koal 6.
MIDDELBURG, 27 okt. 1958. Fruit: Gol
den Delicious H I 70 en op 25, 60-70 18, k.
12—14, Goudreinetten h I 85-95 26, 75-85 19—
21. 65-75 15—19, k. 14—16, Glorie van Hol
land H I 85-95 23, 75-85 18—21, 65-75 16—20,
60-65 18, k. 16—17. Cox Orange Pippin H I
65-75 41—42. 55-65 31. k. 17—31, Jonathan I-I I
65-75 20, 60-65 13, Zwijndr. Wijnpeer H I 55-
65 12—13, Gieser Wildeman H I 55-65 23, 50-
55 17, St. Remy II T 65-75 12—13, Tomaten A
41—64. B 20—39, C 20—34, Mispels 21—24, Drui
ven Black Alicante 96—1,32.
Groenten: Andijvie 7—14, Spruiten 15—46,
Witlof 45—66, Uien 8—11, Kassnijbonen 1,39
1,45 Stokprincessen 84, Dubbele Princes-
sen 64—1,06, Prei 10—14, Bospeen 17—28, Was
peen 10—14, Breekpeen 7—13, Boskroten 8—
9, Kroten kg. 6—10, Sla 15—16, Bloemkool 3
st. p. kist 30—38, 4 st. p. kist 14—34, 6 st. p.
kist 1028, 8 st. p. kist 1023, 10 st. p. kist
10—11. 12 st. p. kist 10, Komkommers A 15
—16, B 13—14, Veldsla 15—29, Spinazie 11—
53, Savoyekool 411, Rode kool 419, Witte
kool 37, Chinese kool 8—10.
TERNEUZEN, 27 okt. 1958. (Per 100 st.
in centen) Glassla B 1111.30, Natuursla A 2
5,40—10.50, Bloemkool A 2 23—50, B 2 16—22,
afw. 10—39. Knolselderij 2—12, (per 100 kg.
in centen) Bintjes I 11.40 (per kg.), Andijvie
9—12, Kroten 4—5, Rode kool 7—10, Savoye
kool 11—13, Witte kool 6—7, Prei 10—11, Spi
nazie 10—13, Spruiten B 2 44. Witlof I 70—
74, afw. 52. Waspeen 10,Breekpeen 49.
22, 17X28; 49. 33x13, 19x8: 50. 27—22, 8—13.
De tijdcontróle was door beiden op het
nippertje gehaald.
51. 38—33, 14—19; 52. 33—28, 23—29.
Vanaf hier is het allemaal gedwongen spel
voor beiden.
53. 39—34, 29x40: 54. 35x44, 13—18: 55. 22x13
19x8; 56. 28—22, 8—12; 57. 32—28, 12—17; Sg'
22x11, 16x7; 59. 28—22, 7—11; 60. 41—39, 24—29*
61. 25-20, 11—17; 62. 22x11, 21—27; 63. 20—ts!
27-31; 64. 37-32, 31-36; 65. 15—10, 29-33; 6fL
39x28, 26—31. Remise gegeven.
