Wie het niet weet...
Enorme stalen schuif houdt waterwolf tegen
TERUG UIT MOSKOU
Door Ouderkerk
ging liet gerucht:
WEEK VOOR HET PAARD
maar twee oude
schuiten redden de
Krimpenerwaard
Koerdensjeik Moellah M. Barzani
Maandag 20 oktober 1958
ZEEUWSCH DAGBLAD
Pagina 7
Ze willen cle kerk opblazen
om het gat dicht te gooien
Aartsrebel Generaal majoor Rode Leger Hand
langer van Nasser Hoofd van ontvlambare Koerden
Geweldenaar
STOKEN
VUUR SMEULT
HARD AANGEPAKT
ONDER RODE DEKKING
Sportconferentie
A R. partij
D« tachtig m«t«r brede schuif zoals hij donderdag tijdens liet hoge water werd neergelaten.
Doorgaans rustig stroomt de Hol
landse IJssel langs Ouderkerk, maar
op die 31ste januari kwam zij hoog
en breed aan op de kleine dorps
kern, ging zij in een wijde boog ver
der naar het punt, waar in de ok
sel van een scherpe dijksbocht de
kleine gereformeerde kerk ligt. Daar
stroomde het stomme water op den
duur over de kruin, zoals het op
zovele plaatsen uitweek boven de te
lage. te zwakke oevers. En achter
die kleibastions vrat het water zich
zat aan zijn prooi.
Dat deed het ook in het dorp,
naast de voordeur van kapper Joh.
van Gemeren, die mij wijst, dat het
gevaar loerde waar nu tien meter
dijk met vuurrode stenen bestraat
zijn. Zij steken als een monument
scherp af tegen het grijsblauw van
de oude stenen en de kapper beseft
nu nog de angst, die hem toen be
kroop.
Caféhouder G. Noordergraaf be
zemde het door kieren binnensiepe-
lende water weg totdat hij de deur
opende en ondervond, dat het wa
ter driekwart meter hoog tegen de
deur stond. Het stroomde over de
vloer van de Harmonie naar de ach
terdeur en zo de polder in.
Het overslaande water maakte in
1916 ook een gat in de dijk bij Van
Gèmeren, zegt gemeenle»ontvanger
J. Taal. Het was daar echter nu
niet zo benauwd als pal naast de
gereformeerde kerk. Met zijn dorps
genoten stond hij daar in de bittere
kou 's nachts om drie uur, mach
teloos.
De dijk was al bijna niet meer
begaanbaar. De binnenkant kalfde
steeds verder af en hij was over
langs gescheurd. Het leek of hij
wankelde.
Zo verslechterde de toestand van
minuut tot minuut.
De familie Bos. die vlak achter
de bedreigde plaats woonde in een
houten huis, zocht s ochtends om
half vier een veiliger verblijf.
Direkt ernaast woonde op een
boerderij de familie Slappendel. Zij
werd om half vijf geklopt door een
arbeider, dat de dijk op breken
stond.
Geen uur later had het water zich
over een breedte van veertig meter
van de rivier afgetakt naar de Krim-
penerwaard.
Toen het licht werd. zagen wij een
dak liggen. We dachten: van een
kippenhok.
Maar het was het overblijfsel van
het alleenstaande huisje van broei
en zuster Rijkaart: 75 en 63 jaar.
Om vier uur had boerenarbeider P.
Hak hen nog gewaarschuwd. Geertje
vond men de volgende dag in de
boomgaard, een paar honderd me
ter verder. Cornelis Pieter werd
een week later geborgen bij de
Tiendweg. waar zijn zoon woonde,
van het huisje waren alleen kleine
brokken over.
Die zondag was iedereen in de
weer. Het gat bij kaoper Van Geme
ren werd gedicht met pakken stro en
zakken zand. maar de Niagara naast
de kerk lachte daar om. Dorpsgeno
ten. vrijwilligers uit wijde omtrek en
soldaten uit Schoonhoven zwoegden
tevergeefs.
De burgemeester zei tegen café
houder Noordergraaf: Ga jij maar
naar huis om koffie te zetten en
brood te snijden voor de mensen.
Ze willen de kerk opblazen om
HET hartstochtelijke enthousiasme waarmee de 60-jarige
sjeik Moellah Moestafa Barzani bij zijn terugkeer in Irak
is ontvangen moet het Westen als een onheilspellende
waarschuwing in de oren geklonken hebben. Deze aarts-
rebel, leider van de licht ontvlambare Koerden, werd in zijn va
derland weer toegeiaten na een ballingschap van twaalf jaren in
de Sovjetunie. Daar heeft hij de rang bekleed van generaalmajoor
van het Rode Leger. Kroesjtsjef had hèm uitverkoren als opper
bevelhebber te fungeren van de Arabische vrijwilligers waar Nas
ser en de Russische premier tijdens de crisis in de Libanon en
Irak mee gedreigd hebben.
het gat dicht te gooien ging 's mid
dags als gerucht door het dorp.
Laten we het proberen met een
paar schepen, zo luidde de beslis
sing, toen provinciale waterstaat en
polderbestuur overlegd hadden.
Werfbaas Kees Heuvelman van de
scheepssloperij te Krimpen aan den
IJssel heeft toen geholpen bij het
klaar maken van twee sloopscheep-
jes: een vrachtstomertje van 100 ton
en 25 meter lang en het klipper -
sleepschip Sjaan: 250 ton en 35 me
ter lang.
Twee grote sleepboten van Piet
Smit brachten ze in de storm over
het woelige water naar het gat. Zo
hoog mogelijk werden ?.e op de afge
brokkelde dijk gezet. De brandweer
pompte de schuiten vol en toen het
water bij eb zakte, zaten ze klem.
Toen werden ze opgevuld met
grint.
Dat bleek de remedie.
Honderden handen grepen zakken
zand en 's avonds was het gat dicht.
Nog niet afdoende, maar het was
niet nodig om ook het vijftig tons
beurtscheepje Eben Haëzer van G.
Vuijk te laten zinken. Wel werd het
iets verder tegen de dijk gezet om
dicht bij de hand te hebben.
In de nacht van zondag op maan
dag werd zorgvuldig wacht gelopen
en werden opnieuw zakken zand aan
gedragen. Pas woensdagmiddag ver
trokken de soldaten.
Twee schuitjes hebben de Krimpe-
nerwaard gered. Een enorme stalen
schuif zal voortaan het land tegen
de waterwolf beschermen.
Dat zullen we afwachten, zegt
oud-koster P. Mourik. Wat gaat de
Lekdijk doen als het water de IJssel
niet in kan? We zitten tussen twee
rivieren!
Na zo'n zondag word je voorzichtig.
DE crisis in het Midden-Oos
ten moge zijn geluwd. Het
gevaar is echter allerminst ge
weken. Nog altijd wordt er ge
stookt. Nog steeds worden on
tevreden gevoelens aangewak
kerd. Er zijn tekenen te over
dat Moskou en Kairo het volk
der Koerden hebben gekozen als
middel tot nog diepere penetra
tie in het al zo woelige gebied.
Koerden, Koerdistan Deze be
grippen roepen herinneringen op
aan woeste avonturen van Kara
ben Nemsi, de held van Karl
May. Avonturen die zich afspeel
den in dé ruige bergen van Irak,
van Perzië en van Turkije. Voor
ons geestesoog zien we de onstui
mige vechtersbazen die zich van
oudsher weinig hebben aangetrok
ken van gevestigd gezag en vreem
de overheersers. Die maar al te
dikwijls graag bereid waren voor
hun zaak in opstand te komen. Ge
neraties lang is dat al het geval
en steeds weer is hun verlangen
hetzelfde: de droom van een onaf
hankelijk Koerdistan!
VOOR de Russen heeft het smeulen
de vuur van het Koerdische natio
nalisme zeer aantrekkelijke kanten.
Het woongebied van het merendeel
der Koerden bevindt zich namelijk in
het oosten van Turkije, het noorden
van Irak en het westen van Perzië.
Het is lang niet denkbeeldig dat de
Russen straks, wanneer de storm in
het Verre Oosten weer zal zijn ge
luwd, het separatisme van de Koerden
fel zal aanwakkeren. Daarmee kan het
een wig drijven tussen de pro-Wes
terse bondgenoten Turkije en Perzië
en komt het hart van het Midden Oos
ten open te liggen voor verdere in
filtratie vanuit de Sovjetunie.
Het aantal Koerden is moeilijk te
schatten. Meestal hoort men: er
tussen drie en vijf miljoen. Ook
acht*-of-zelfs nog
er meer dan een
deel derbevolking
in Rusland'zelf
stammen.
Reeds in de Oudheid is er sprake
geweest van een machtig volk dei-
Koerden. Tweeduizend jaar voor Chris
tus kwamen ze al voor. Ze hebben
in later eeuwen vanuit het Oosten naar
het Westen weten door te dringen
tot ze in de Middeleeuwen onder
Arabische heerschappij kwamen. Koer
den zijn wèl Mohammedanen, echter
allerminst Arabieren. Ze hebben een
eigen cultuur, een eigen taal, een
eigen vlag.
Volledig onderwerpen konden de
Arabieren de trotse Koerden echter
niet. In hun ontoegankelijke sterkten
in de bergen tussen Armenië en de
Eufraat handhaafden ze hun onafhan
kelijkheid. Er werd natuurlijk niet
doorlopend gevochten door de Koer
den. In de vruchtbare dalen tussen
de bergen leerden zij het veehouders-
bedrijf! Anderen beoefenden de land
bouw en zo is het ook heden ten da
ge nog. al zijn in het noordelijk deel
van Irak, rond Mosoel en Kirkoek ve
len bij de oliewinning gaan werken.
VTA de eerste wereldoorlog, toen de
i overwinnende mogendheden de
wereldkaart drastisch hèrindeelden,
werd er gespeeld met de gedachte
aan een onafhankelijk Koerdistan.
Stamhoofden kwamen er voor naar
Versailles, maar erg veel gehoor heb-
P. Mourik was koster van de
gereformeerde kerk, toen het
lJsselwater als een lawine omlaag
stortte tegen zijn huis in het
achterstuk van het kerkgebouw.
De zijmuur werd vrijwel geheel
weggeslagen en de achterkant
gedeeltelijk. Met vrouw en twee
dochters had hij dat niet afge
wacht. Met veertig anderen za
ten zij in de kerk oude en jonge
mensen, en een baby.
Wij dachten er hoog en
droog te zitten, maar toen er
een halve maan uit de dijk ge
spoeld was, zei ik: We moeten
hier vandaan. Dat was 's nachts
om twee uur.
Naar het dorp konden we
al niet meer. Tot onze knieën
door het water liepen we met
z'n allen de andere kant op,
naar liet huis van scheepsbou
wer Duyvendijk.
Ineens dacht ik eraan, dat
ik in de kerk een petroleum
lamp had laten branden. Ik ging
terug om die uit te blazen. An
neke, mijn oudste dochter, zei
Ik blijf bij u.
Wij moesten samen vechten
om de deur open te krijgen. Toen
we weer weg wilden gaan, werd
mijn dochter ineens door het
water weggespoeld. Ik kon haar
net grijpen, want het water
kwam toen al tot ons middel.
Zo kwamen we bij Duyven
dijk. Daar stonden de mensen
schouder aan schouder in huis,
koud en doornat.
Toen het dag werd, ging
koster Mourik naar kerk en huis
kijken. De kerk was een bouw
val geworden zestien hei
palen waren afgebroken. Zijn
woning een ravage.
En nu
Wie het niet weet, ziet er
niets vreemds aan
RUSLAND
PERZIE
SA06BISCM-
ARABIÊ
ben ze niet gehad. De politici beslis
ten anders.
Bij de nadere regelingen van de
vredesverdragen bleek dat Koerdis
tan voorlopig een droom zou blijven,
zeer tot ongenoegen van de Koerden
zelf, die intussen door hun sjeiks
tot vurige nationalisten waren opge
zweept. Een reeks bloedige opstanden
in Turkije, Perzië en Syrië was het
directe gevolg. L
Van alle landen waar Koerden voor
komen zijn ze in Turkije het hardst
aangepakt. De jonge staat van Ke-
mal Atatürk gedoogde geen nationa
le minderheidsgroep. Er werd een ge
dwongen assimilatie toegepast van de
Bergturken, zoals de Koerden in Tur
kije worden genoemd.
In Irak was van assimilatie geen
sprake. Daar zorgden de Koerden
wel voor. In 1931 kwamen ze onder
Moellah Moestafa Barzani fel in op
stand tegen de Iraakse regering die
niets moest hebben van hun autono-
De postsluitingen voor opvarenden van
Hr. Ms. De Zeven Provinciën. Hr. Ms.
G.elderla.nd, Hr. Ms. Van Zijil en Hr.
Ms. Tijgerhaai zijn vastgesteld op 27
en 30 oktober te 13.00 uur. Voor opva
renden van Hr. Ms. Groningen op: 23
oktober fOB.OO uur),
Dit groepje Koerden in een dorpje bij Mosoel in het noorden van Irak
ziet er niet bepaald uit dat het in verzet zal komen tegen de regering.
Hoewel de vreemdeling argwanend wordt opgenomen, is hij bij de Koerden
altijd welkom.
Foto: Foto-archief Kon. lost. v/d Tropen. Opname drs. J. M. v. Lijf.
WASHINGTON JIA.P.). Na reed
allerlei „dagen" te hebben ingevoerd
is men in Amerika tlians op het idee
gekomen ook het paard een plaatsje
te geven in de reeks.
Onder de slagzin „Redt het paard"
wil men zelfs een gehele week wij
den aan het edele huisdier, dat lang
zamerhand geheel verdrongen is door
cle techniek.
Ongeveer veertig jaar geleden wa
ren er op Amerikaanse boerderijen
nog ruim 26 miljoen paarden en thans
zijn het er nauwelijks Z% miljoen.
Hoewel de paardenliefhebbers in de
Verenigde Staten heel goed beseffen,
dat het ros zijn plaats in het maat
schappelijk leven van vandaag niet
meer terugkrijgt willen zij toch van
hun dankbaarheid getuigen voor het
dier, dat eeuwenlang de meest trouwe
helper van de mens is geweest.
me streven. Op bloedige wijze werd
de rebellie onderdrukt. In 1943 pro
beerde Moellah Moestafa het nog
maals. Slechts door de vlucht naar
verwante stammen in Perzië kon hij
het vege lijf redden.
0,OK na afloop van de tweede wereld
oorlog hebben de Koerden bij dé
overwinnaars gepleit voor hun .natio
nale zaak. In San Francisco klop
ten zij evenals destijds in Versail
les echter vergeefs aan Toch is
de eeuwenlange droom van de zelf
bewuste vechtersbazen korte tijd ver
wezenlijkt. Gebruik makend van de
aanwezigheid van Russische troepen
in het noorden van Perzië na het ein
de van de tweede wereldoorlog werd
daar door Ghazi Mohammed, roet
hulp van Barzani een Koerdenrep.u-
bliek opgerifht.
Zo lang het Kode Leger in bet
land was ging alles goed, maar toen
dat Perzië ontruimde konden de
30.000 Koerdische soldaten het niet
lang bolwerken. Aan de republiek van
Ghazi kwam snel een einde. Tezelfder
tijd kwam Barzani weer eens tegen de
regering van Irak in opstand, opnieuw
vergeefs. Opnieuw moest hij vluchten,
ditmaal naar de Sovjetunie, Zijn aan
wezigheid daar hij verbleef meestal
in Armenië werd door Irak als
een voortdurende bedreiging gevoeld.
"TN zo kwam de omwenteling in
i-' Irak deze zomer, een omwente
ling die een schok te weeg bracht die
tot ver buiten de grenzen van het
land werd gevoeld. Aanvankelijk stel
den de Koerden zich vierkant achter:
het nieuwe regiem van generaal Ka's-.-
sem. Deze probeerde hun steun te be*"
houden door hun gevangen leiders vrij:
te laten, door Moellah Moestafa toe te
stajn uit ballingschap terug te keren.
Maar in de stroom traden versnel
lingen op. Niet alleen de Russen wak
kerden de nationale verlangens van de
Koerden hoe langer hoe meer aan,
ook het Propaganda-apparaat van pre
sident Nasser was zich intensief met
hen gaan bemoeien. En hoewèl de
Koerden allerminst gediend zijn van
Nassers eenheidsdroom vindt ziin ge
stook toch gretig gehoor
TAE eisen van de Koerden in Irak
u T01;den voortdurend krachtiger
en beslister. Communistische agenten
zorgen ervoor dat het vuur blijft bran
den Kroesjtsjef heeft Nasser verze-
Kerd: een autonoom Koerdistan gaat
'5®?" uw, Arabisch eenheids-
O jWOrit eï jU'St door ver"
wiSk i -• de aanbangers van het
slag door"'366" 6r opnieuw een zware
Zo staan de zaken op het ogenblik.
Van twee kanten wordt het volk der
Koerden intensief bewerkt. Geheime
agenten doen hun sinister werk. Er
zijn aanwijzingen te over dat er iets
op komst is.
terugkeer van de leiders heeft
onder de Iraakse Koerden grote op
winding veroorzaakt. Hun wrok wor
telt diep. Barzani is weer bij hen
via Kaïro reisde hij naar Baedart
Moskou leidde hem op en zijn agen
ten wroeten voort. Zullen het Westen
en zijn bondgenoten in de Levant
weldra voor een nieuwe onaangenam
verrassing komen te staan
Midden Oosten? Het heeft
schijn van.
m
er
h>t
alle
De Anti-Revolutionaire Partij heeft in
de loop van 1956/1957 en 195Ó contact
conferenties belegd met personen uit di
verse maatschappelijke groeperingen.
Het doel van deze conferenties is con
tact en gezamenlijke bezinning omtrent
belangrijke hedendaagse vraagstukken
met vertegenwoordigers van verschillen
de levensgebieden, waar in Christelijk
georganiseerd verband, activiteiten wor
den ontplooid.
In het kader van deze conferenties
wordt op zaterdag B november a.s. een
bijeenkomst belegd, waartoe het Centraal
Comité van de Anti-Revolutionaire Par
tij vertegenwoordigers uit de Christelijke
sportwereld heeft uitgenodigd.
De heren M. W. Schakel, burgemees
ter te Noordeloos en C. van Oosterovh,
voorzitter van de Nederlandse Christe
lijke Sport Unie zullen het gesprek tor
conferentie inleiden door te spreken over
het onderwerp: „Sport en Overheid".
Een aantal leidinggevende figuren uit
de Christelijke sportwereld, de pérs, de
overheidssector en de onderwijskringen
zijn uitgenodigd, deze conferentie bij te
wonen.
MIDDELBURG. B. en W. stellen de
raad voor, het gebied, grenzende aan
het Park Toorenvliedt, te ontsluiten door
de aanleg van de Oosterschéldestraat. Dit
nieuwe bouwterrein zal zeer aantrekke
lijk zijn voor de bouw van particuliere
bewoningen. De kosten van het bouw
rijp maken van dit terrein worden ge
raamd op f269.500.
LAAIENDE ONTVANGST IN IRAK SCHOKT HET WESTEN
door Barend Maaskant
's Werelds grootste beweegbare waterkering wordt
op 22 oktober in de Hollandse IJssel op symbolische
wijze in werking gesteld. Dit feit zal onvergankelijk
bewaard blijven in de waterstaatkundige geschiede
nis van ons lage land, omdat ten koste van rond 40
miljoen een apparaat is gebouwd, waarmee in perio
den van gevaarlijk hoog water een beveiliging van
een groot deel van westelijk Nederland bereikt kan
worden.
Tussen januari 1954, toen in een uiterwaard bij
Capelle aan den IJssel het baggerwerk begon, en
nu, ligt een interessante periode van bouwen in een
rivier, terwijl de scheepvaart eigenlijk maar weinig
uerd gehinderd. In die ruim vier en een half jaar werd.een van Nederlands grootste schutsluizen (120x24 m)
voor de binnenvaart gebouwd, een royale oeververbinding naar de Krimpenerwaard geslagen en de torens ge
bouwd, waartussen nu de honderden tonnen wegende metalen schuif hangt. Een machtige wand van tachtig
meter breedte zal het opstuwende water beletten zijn verwoestend werk te doen.
In principe is deze afgrendeling ontworpen met twee op korte afstand achter elkaar gelegen schuiven. Het
tweede stel torens is ook nagenoeg klaar, maar de bestedingsbeperking werd er oorzaak van, dat de aanschaf
van nog zo'n schuif met kostbare apparatuur voorlopig uitgesteld is.
Als twee imposante stalen grendels nodig geacht worden tegen hoogrijzend water wat is er dan wel aan
de hand geweest op 1 februari 1953, waaruit deze maatregelen geboren werden?
Dat is het verhaal van de twee oude schuiten, die in het gat bjj Ouderkerk werden gestopt!
