er komt
een Heven
Naderend water
vreet aan de
boerderij
MAAK DIT ZELF IN POINT DE PARIS
van
«ssjrwi vs
ROBOT MET
MANIEREN
Hoog gedrocht
Vrouwen en
Europoort
Zingen in de regen is misschien ivat
te veel van het goede, maar somber
Wetsontwerp voortgezet
onderwijs op komst
Zaterdag 18 oktober 1958
ZEEUWSCH DAGBLAD
Pagina 7
VAN ROZENBURG NAAR NIEUWE TOEKOMST
door Rita Beukman
T) OZENBURG. Hier komt een haven, u zit er nu
J\ eigenlijk midden in, zei de vrouw van landbouwer De
Bruyne, een weids gebaar makend door haar kamer.
Op dat moment zagen wij beiden reeds het water stromen
waar nu haar meubelen stonden, de planten, de bloemen
en alles waarmede deze Rozenbvrgse huisvrouw haar
woning gezellig heeft gemaakt.
Scheurpolder Hoeve'1870, staat voor op de witte gevel te
lezen van de oudste boerderij in de kop van Rozenburg
tussen Nieuwe Waterweg en Brielse Maas, ivaar wij tegen
over de gastvrije boerin aan tafel zaten.
Op die plaats, een vruchtbare streek waar verder ook een
aantal nieuwe boerderijen staan, komt Europoort.
Dit aangeslibde land dat uit water voortkwam, zal daar
voor ten dele weer in water veranderd worden.
Poetsen en boenen doen de huisvrouwen of er nog niets uun de hand is in de
streek van Rozenburg Huur Europoort komt, al wordt hun huis ufgebroken. Drie
kwartier ver gaal deze J unity van 't Hof elke dag op haar fiets naar school.
Stapels kaarten en brieven
kwamen er weer binnen deze
week, naar aanleiding van onze
nieuwtjes.
Wij zijn altijd nieuwsgierig,
welke ontdekkingen het best bij
u in de smaak vallen!
Uit Zweden*worden veel huishoude-
hoeft ook maar één overhemd te was
sen, tegen anders twee.
Het probleem van de sluiting is bij
dit reversible overhemd opgelost,
door de knopen op een bandje te
zetten.
Hoepelhoela heet de sport, waarbij
een grote hoepel van plastic te pas komt
en die in Amerika en Engeland' druk
wordt beoefend. Hoela-hoepelende Ne
derlanders bent u in onze krant reeds
lijke nieuwtjes in plastic geïmpor- tegengekomen.
teerd. Heel handig om voor de bui- Die hoepel dient met het lichaam
tendeur of in de badkamer te leggen, draaiende te worden gehouden, go.ed
maar ook voor in de auto of bij het voor de lenigheid en goed voor de lijn.
kamperen, zijn bijvoorbeeld de Zweed- Mocht u ook iets -voelen voor die
se plastic schakelmatten. sport, de eerste hoela-hoepels zijn nu
wvUwM«S"SK JbSfi
De matten zijn daardoor heel soe- c]eze eerste Nederlandse hoela-hoepels
pel. Zij kunnen als een klein pakie vervaardigd,
worden opgevouwen. In de maten 30
x 50 en 40 x 60 cm worden deze
matten geïmporteerd.
Weinig kostbaar maar heel handig
zijn de plastic flesafsluiters, die de
kroonkurken kunnen vervangen. Niet
alleen bier, cola en allerlei vruch
tendrankjes kunnen met die kurken,
in de fles weer tijdelijk van de bui
tenlucht worden afgesloten.
Ook voor flesjes baby-voeding en
koffiemelk is die plastic afsluiting
doelmatig. Voor de melkfles met wij
de hals, die meestal open blijft staan
na eerste gebruik, is eveneens zo'n
plastic afsluitdop in de juiste maat
in de handel.
Bijvoorbeeld voor de zakenman die
zich voor een belangrijke bespreking
niet meer kan verkleden, is het witte
overhemd dat aan twee kanten ge
dragen kan worden, heel praktisch.
Wanneer dat hemd aan de ene zij
de al wat smoezelig is, draait men
de binnenkant even naar buiten er
gens in afzondering. De boord en de
manchetten kunnen daarbij dan een
voudig omgevouwen worden. Men
heeft dan weer een op het oog volko
men schoon overhemd aan.
Boord en manchetten, die altijd
het eerst slijten bij een overhemd,
blijven door dat dragen aan twee
kanten langer heel. De huisvrouw
Wij gingen naar dat deel van Ro
zenburg om er eens met de vrouwen
te praten. Nu hun echtgenoten de hoe
ven die men voor Europoort af moet
breken, dienen te verlaten, staan zij
immers ook voor een moeilijke stap.
Water, water, in de verte is het
rammelen van de baggermolens en het
ritme van de draglines reeds te ho
ren op Scheurpolder Hoeve, af en
toe overstemd door explosies bij de
bunkers, die men aan het opruimen
is.
Vreemde geluiden in deze stille,
oude boerderij, met overal rondom een
onvoorstelbaar weids uitzicht over ak
kers en weiden. Voor onze gastvrouw
die weet dat zij hier niet lang meer
zal wonen, moeten die geluiden wel de
klank van naderend water hebben.
Het water van een nieuwe haven,
waarvoor zij met haar gezin die
kamer, haar hoeve, de schuren en hét
Uand om haar heen. verlaten moet.
Wij willen echt niet klagen zegt
boerin De Bruyne. die toeii wij tegen
drie uur onverwachts bij haar aanklop
ten, open deed in een smaakvol zwart
middagjurkje.
De boerinnen in deze streek zijn
moderne vrouwen, die zich goed weten
te kleden. In dat opzicht zou menig
mevrouwtje in de stad nog best iets
van hen kunnen leren.
Zij hebben hun huizen gezellig in
gericht, koelkast en electrisch fornuis
ontbreken niet in hun keukens en zij
rijden in hun Opeis en Renaults vaar
dig over de dijk, naar het dorp Ro
zenburg, naar Rotterdam en verder.
Ik heb al meer dan twintig jaar
mijn rijbewijs, dus je woont hier heel
rustig maar niet van alles afgesloten,
zegt boerin De Bruyne.
Al 23 jaar
Leeg is deze nieuwe hoeve al, die ook gaat verdwijnen. Van het erf heeft de
activiteit rond Europoortmet tractorsdraglines en vrachtwagenszolang bezit
genomen.
Hier is het eerste voorbeeld van
een handwerkje, door mevrouw A.
Koese-Tammeling uit Enschede, die
wij de vorige week aan u voorstel
den, voor onze lezeressen ontworpen.
Een aardige set, bestaande uit een
theemuts en een kleedje, uit gebro
ken wit linnen vervaardigd en ver
sierd met geappliceerde klimopblaad
jes.
Voor die applicatie werd fijne, groe
ne popeline gekozen. Er zijn verschil
lende dianieren om te appliceren.
Hier is de sierlijke, vrij eenvoudige
Point de Paris toegepast.
U treft hierbij een tekening van een
kiimopblaadje op ware grootte aan.
Schakel die blaadjes aaneen op een
vel tekenpapier, tot een rank. zoals
op de foto bij theemuts en kleedje
duidelijk te zien is.
Optekenen - uitknippen
Allemaal in dezelfde grootte, zoals
op de theemuts, of in aflopende af
metingen, zoals op het kleedje.
Daarna gaat u die tekening op het
linnen overbrengen, bij voorkeur met
rood carbon. Nu worden de te appli
ceren blaadjes, naar dezelfde teke
ning. uit de groene popeline geknipt.
Maak daarvoor,
wanneer u blaad
jes van dezelfde
grootte neemt, zo
als hier op de thee
muts, een ..mal",
een patroontje uit
ivoorkarton. Dat
legt u op de pope
line en tekent er
met een zacht pot
lood omheen.
Knip de blaadjes
uit de popeline met
een klein, puntig,
heel scherp schaar-
sÉkM tje. Blijf daarbij
ongeveer 3 mm
buiten de potlood
lijn. Rijg daarna
één van die groene
blaadjes op de
juiste plaats op
iiiWiïiiïMirii het linnen.
Het ajourrandje
Nu komt de Point de Paris aan de
beurt. Daarvoor gebruikt u een ge
wone naainaald en sterk, dun garen
in de kleur van het te appliceren
patroon.
De techniek wordt bij de werkteke
ningen nader uiteengezet. Al werkend
slaat men bij het blaadje steeds een
inslagje in, met de naald en de lin
ker duim. Dat is heel belangrijk om
de applique mooi glad te houden.
Bij een puntig motief, zoals dit
klimopblaadje, moet er altijd een
steekje boven de top van dat blaadje
en in de hoek komen. In de hoeken
moet de popeline van het blad even
ingefe.nipt worden, tot aan de pot
loodlijn.
In die hoeken dient ter versteviging,
een diepere Point de Paris toegepast
te worden.
Steel en nopjes
Als alle blaadjes op deze manier
geappIiceeTd zijn, worden de stelen
en nopjes er bij geborduurd, zoals de
foto aangeeft.
Die stelen worden in steelsteek uit
gevoerd, Daar hebt u borduurkatoen
No. 16 en een maasnaald zonder punt
No. 22 voor nodig. Bij de nopjes is
de platsteek toegepast.
De nerven in de blaadjes worden
ook in steelsteek uitgevoerd, met iets
lichter groen borduurgaren dan de
popeline.
Op een motief van een kopje in
Wedgewood, is het dessin van deze
set geïnspireerd.
Bij menig ander servies, en dan bij
voorkeur effen, zal het echter even
eens een fraai effect maken.
Bewaar dit voorbeeld. De Point de
Paris komt later bij andere patronen
wel weer eens aan de orde.
December nadert! Dit eerste ont
werp voor onze krant van mevrouw
Koese, zal zeker ook als zelf ver
vaardigd geschenkje een succes zijn.
;v-
-
KHHHB
Het was eerst wel moeilijk aan het
idee te wennen, weg te moeten. Wij
wonen hier nu al 23 jaar.
Er komen eenden op ons af' als we
met haar het erf opwandelen. Daar
achter trippelt een grote kalkoen.
Zijn dagen zijn geteld tot Kerstmis
en veel langer zullen de meeste boe
ren en hun knechten in deze streek
ook niet meer wonen.
Van de dertien boerderijen in de
kop van Rozenburg, grote vry nieu
we bedrijven over het algemeen met
agrarische pioniers als bewoners,
staan er al zes leeg.
Daar wappert hier en daar een
vergeten gordijntje door een open
raam als enig teken van leven.
Zoiets vind je nergens
Vrouw De Bruyne kijkt over het
land rondom en zegt: Het is hier zo
mooi. Moe, wat is het hier toch
mooi, zegt mijn getrouwde dochter,
die in de stad woont, altijd. Als je
hier zo komt aanrijden over de dijk,
zoiets vind je nergens.
Mijn man is al zeventig, we gaan
maar niet opnieuw beginnen zoals de
meeste andere boeren hier.
Ergens rustig gaan wonen willen
we, maar geen huis in een straat,
daar kun je niet meer aan wennen.
Mijn oudste zoon heeft in de N.O. Pol
der een nieuwe boerderij. Voor mijn
tweede zoon is er gelukkig ook een
oplossing gevonden. Die krijgt in
Oudenhoorn een hoeve, de jongste kan
daar ook heen.
A HAND van deze werktekening,
kunt u zelf de Point de Paris leren.
j Men werkt van rechts naar links.
Bij I ziet u aangegeven, hoe u start
met deze techniek. Begin bij a, houdt
de duim op het te appliceren blaadje en
sla dat met de naald een klein eindje
in op de potloodlijn. Steek de naald
daarna bij b in, op kleine afstand van a
en weer terug naar a. Het begin is dus
een klein stiksteekje, dat stevig dient te
worden aangetrokken, juist naast de
bladrand.
2 Steek daarna weer bij b in en van
daaruit naar c, zoals op schets II is
aangegeven. Punt c bevindt zich in de
stof van het blad, recht onder a.
g Steek daarna weer bij a in en neem
opnieuw een klein stiksteekje op d"e
naald, daarbij bij d uitkomend, zoals op
schets III te zien is. Herhaal dit twee
maal, trek de steken goed aan en kom de
laatste keer weer onder d uit, in het blad.
Door het garen stevig aan te trekken,
ontstaat een ajour, precies langs de blad
rand. Dat is het typische effect van Point
de Paris
Het schetsje links geeft een sterk
vergroot beeld van deze techniek.
We klagen niet, zeggen de boerin
nen op Rozenburg, ons toch nog even
met trots liet erf tonend, de schuren
de boomgaard, de druivenkus en alles
wat voor het ivater van Europoort gaat
verdwijnen.
Van de oudste boerderij in deze
streek, zijn we naar een van de
nieuwste, die nog bewoond is, gere
den.
Naar boer Van Strien, die in een
soort moderne bungalow woont tussen
hoge schuren. In een aardig grijs pak
je deed de boerin daar open. Deze
boer en zijn gezin kwamen nog maar
twee jaar geleden uit het Botlekgebied
hierheen, daar verdreven door de
draglines. Die knagen hier nu weer
aan zijn akkers.
AI dertig jaar
Ook dit gezin is echter vol goede
moed, het pionieren zit de landbouwers
die zich hier vestigden in het bloed.
Men gaat nu in de Wieringermeer een
nieuw bedrijf beginnen.
De oudste dochter Geertruida stu
deert in Utrecht medicijnen, de
jongste was op het land aardappelen
aan het rooien.
Met zorg spuit boerin Va.n Strien
haar Christusdoorn af, die dan weer
een plaatsje krijgt bij de andere
fraaie planten voor het raam.
Tot het laatst toe doet de huis
vrouw hier of er niets aan de hand
is en houdt het huis gezellig en op or
de.
Maar het rammelen van de bag
germolens veroorzaakt dikwijls een
lange en peinzende blik over de uit
gestrekte akkers. Een blik ook in de
richting van de Nieuwe Waterweg,
waar men boven de dijk uit grote zee
schepen ziet voorbijglijden. Schepen op
weg naar de Noordzee vanuit Rotter
dam, dat hier haar Europoort krijgt.
ïn de schuur treffen we knecht
Van Seeters aan, bezig met een trac
tor. Het is goede grond hier zegt hij,
want dit is aangeslibd en daar in de
Wieringermeer drooggelegd. Hij pakt
kluiten klei van de tractorwielen en
houdt die ons voor in de open hand
als een kostbaarheid. ,,Op dit land
werk ik al dertig jaar."
De knechten
Als we bij het huis van Van See-
ters aankomen, een van de twee wo
ningen voor de knechten die hier bij
elke hoeve horen, komt zijn vrouw
ons al tegemoet, een luier als een
witte vlag uitgespreid in haar handen.
Dat ,,de krant" er is, begint al rond
te gaan over het eiland.
Bij haar worden we geconfronteerd
met de problemen,, die Europoort voor
de gezinnen van de landarbeiders hier
met zich meebrengt.
Maar enkele knechten kunnen mee
met de boer en die dat kunnen dur
ven het dikwijls niet goed aan.
We zijn er eens gaan kijken, maar
het is zo eenzaam, zo ver hier van
daan die Wieringermeer, zegt de
Vrouw van knecht Van Seeters. We
zijn hier geboren en getogen, al de
familie woont hier en daar met vier
kinderen eens naar toe reizen, zal
erg duur zijn. Die kinderen wil je
toch ook wat laten leren, daar moe
ten ze daar uren voor reizen later.
Veel duurder
Het leven zal voor ons hier wel veel
duurder wordeji, nu dit huis wordt afge
broken. In de nieuwbouw zijn de huren
veel hoger en we hebben hier ook een
grote tuin voor groenten en zo.
Mijn man kan naar de industrie over
stappen. maar hij blijft liever op het land.
We weten het allemaal nog niet, we
zullen wel afwachten.
Wij ook, zegt de vrouw van land-
bouwknecht Van 't Hof. in een van
de oudere huisjes aan de Scheurpol-
derweg. Zijn baas was boer Geluk,
die al naar de N. O. Polder is ver
trokken.
Achter het huis staat dochter Janny
haar nieuwe fiets te poetsen. Daar
gaat ze elke dag op naar de Vak
school voor Meisjes in Den Briel, dat
is drie kwartier ver.
Ze zullen een moeilijke overgangs
tijd krijgen die 26 gezinnen .van de
landbouwarbeiders, vertelde men ons
op de secretarie van het gemeente
huis. Geval voor geval wordt echter
bekeken in Rotterdam en er worden
voorzieningen getroffen.
Bij Meerdink, de herder van Rozen
burg. heeft men tweehonderd schaap
jes op het droge on men hoopt dat in
de toekomst te houden, al is water in
aantocht ook waar hun huis staat.
Kijk, dat zit zo, zegt zijn vrouw.
De dijken kunnen hier niet allemaal
weg, nou en dan blijven er schapen
nodig.
Die trappen met hun kleine hoeven
de, dijken vast. Wij zijn uit Zeeland
geevaeueerd na de ramp. Hier komt
de haven, legt ze uit over de onder-
deur. Je merkt aan haar blik. dateze
de met zorg aangelegde tuin achter
het huis al vol water ziet. Ze poetst
■iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiuiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiminiuminminimum
j behoeft u niet te zijn of te lijken
^OEWEL men er
vooral op zon
nige kleding is
afgestemd, gaat
Italië zich ook
sterk op het ont
werpen van mode
voor in de regen
toeleggen. Juist
door die zonnige
instelling heeft
men op dat gebied
prettige resultaten
weten te bereiken.
Kleuriger nog dan
de kleurigste mo
de voor in de zon,
is in dat land de
mode voor som
bere regendagen.
De Italianen haten
regen en ook de
mannen lopen er
bij het minste
spatje met veron
gelijkte gezichten
onder een grote
parapluie.
QM die mannen
dan op te vro
lijken, dragen de
Italiaanse vrouwen
bij zulk weer juist
heel kleurige en
charmante kleren.
Omdat het effect
daarvan verdwe
nen zou zijn, als
zij er als een ver
regende poes in
gingen uitzien na een bui, zijn die
kleren van waterdichte en water
afstotende stoffen gemaakt.
QOED tegen de regen gewapend is
deze Milanese, die een ensemble
van zwart met witte waterafstotende
tweed draagt. Dat wordt gecomple
teerd door een dun oranje regen
jasje van zijde met katoen en een
hoedje van hetzelfde materiaal.
Daar ook het wollen ensemble tegen
regen kan, mag dat jasje best vlot
en sierlijk open blijven van voren.
Avolio, koning van de mode-
boutiques in Milaan, ontwierp deze
combinatie.
LONDEN (A.P.) De Engelse ge
leerden zijn druk bezig met de con
structie van een rooot, die zijn
wijsheid alleen maar kwijt wil aan
mensen die eerst netjes aan hem zijn
voorgesteld.
Men is er al in geslaagd de robot
eenvoudige vormen te laten herkennen,
maar men vertrouwt hiermee zover
te komen, dat hij de mensen waarmee
hij te maken krijgt kan onderscheiden.
ALS REKENWONDER overtreft de
nieuwe robot reeds al zijn voor
gangers, maar hij zal' ook in staat
moeten zijn geluidèn te reproduceren
en herkenbare spraakklanken voort te
brengen. Zelfs is men bezig de nieuwe
machine zelfstandig hefbomen te laten
bedienen, waardoor geschreven teksten
kunnen worden gereproduceerd.
De voornaamste onderdelen zullen
aan het einde van dit jaar gereed
moeten zijn en in 1960 hoopt men de
robot volledig in bedrijf te hebben.
en boent er echter niet minder om,
het is immers vrijdag!
Ruim drieduizend vijfhonderd inwo
ners heeft Roze.nburg nu. Rond en in
het dorp wordt druk gebouwd. Van een
agrarisch dorp gaan we een woonplaats
voor industrie-arbeiders worden, zegt
men op het gemeentehuis. Met veer
tien a vijftien duiz.end inwoners mis
schien, dat hangt af van de conjunc
tuur.
De onzen krijgen daar veel
aanloop, vertelt een boerin,
terwijl er een kaart van de
N.O. Polder op tafel komt.
Daarop is de nieuwe Rozen-
burgse nederzetting rood ge
maakt. Wij hadden hier heel
moderne op Amerikaanse ma
nier gemechaniseerde bedrij
ven. Daar komen ze in die
polder nu hij de onzen naar
kijken, naar al die machines
die wij hier al gebruikten en
die ze daar nog nooit hadden
gezien. Die er nog wonen op
Rozenburg, zijn daar trots op!
IN Parijs spreken de Fransen
plotseling al wekenlang over
hun Eiffeltoren, die er al tiental
len jaren staat zonder dat de Pa-
rijzenaars zich er om bekommerd
hebben.
Nu echter enkele weken geleden
door een mislukte bomaanslag het
wonderlijke bouwsel weer eens extra
onder de aandacht werd gebracht,
wordt dagelijks over de waarde van
de Eiffeltoren gediscussieerd. Voor- en
tegenstanders vliegen elkaar in de ha
ren.
Dezer dagen zei een Parijzenaar:
..Het verschrikkelijke van die mon
sterlijke toren is, dat je hem overal
in de stad moet zien, of je wilt of
niet.
Of je schilderijen van oude mees
ters loopt te bekijken in het Louvre
of de Impressionisten in de Salie de
Paume, één blik uit een venster en het
gedrocht van staal vertoont zich
weer".
Volgens diezelfde Parijzenaar is er
maar één plexje in heel Parijs, waar
je de Eiffeltoren beslist niet ziet, dat
is namelijk in het café aan de voet
van de toren.
Van onze Haagse redactie
DEN HAAG. Binnen veertien dagen
wordt bij de Tweede Kamer de indie
ning verwacht van het veelomvattende
wetsontwerp van minister Cals tot re
geling van het voortgezet onderwijs. In
zijn toelichting op de begroting deelde
de minister hierover vorige maand mee,
dat het ontwerp o.m. steunt op de denk
beelden die in de tweede onderwijsnota
van 1955 waren neergelegd.
De Kamer is tevens van de minister
wachtend een overzicht van het aantal
leerlingen, dat dit jaar tot de middelba
re scholen is toegelaten, plus het daar
bij ontstane lerarentekort. Het is waar
schijnlijk dat dit tekort in de komende
jaren aanzienlijk zal toenemen, zo heef*
minister Cals al laten weten.