KUNST LIGT VOOR HET GRIJPEN
Amerika meldt
rode kernproef
Schilderijen en tekeningen
van Van Gogh op wereldreis
ONTSNAPTE BELDE OP:
IK KOM WAT LATER
DE NATUUR
ONZE MUSEA
ZIJN SLECHT
BEWAAKT
Kerk met twee
verdiepingen
Prinses Margaret
trekt veel bekijk
Rijke Chinezen
vluchten naar
Singapore
7
w
Woensdag 1 oktober 1958
ZEEUWSCH DAGBLAD
Pagina 2
Geen bewaking (1)
Geen bewaking (2)
Geen bewaking (3)
Geen bewaking (4)
ging over hen heen g.hajema
In Tilburg
STUDIETOELAGEN
Spanninggevers voor
schrikdraden onder
controle
LAATSTE NIEUWS
- op Expo --
LAS
POLITIEMACHT IN TOKIO GEMOBILISEERD
Een stem bracht
volle winst
Westen steunt voorstel
Oom Bazurka en Jampie en de alehemie
in en om uw huis
Door M. Reckman
AMSTERDAM. Wanneer de officieren van
justitie te Amsterdam en Haarlem, ons toestem
ming zouden hebben verleend, in verschillende
Musea, nu eens op diefstal uit te gaan, teneinde
daadwerkelijk aan te tonen, hoe slecht onze mu
sea worden bewaakt, dan zouden we na enkele
uren reeds, beladen met een prachtige collectie
kunstschatten, op hun parket zijn verschenen.
En dat op een tijdstip, waarop de diefstallen
waarschijnlijk nog niet eens zouden zijn ontdekt.
Ontstellend slecht zijn de beveiligingsmaatre
gelen die men in het algemeen in de musea heeft
genomen. Nu wij zelf „op diefstal" zijn uitge
gaan, hebben wij ervaren, hoe eenvoudig het
voor een dief moet zijn, de kostbaarste kunst
voorwerpen uit musea te stelen. Vitrines vol
mooie, kostbare voorwerpen, die slechts met een
plasticbandje zijn afgesloten, kostbaar Chinees
porcelein, dat voor het grijpen ligt, schilderijtjes
van oude meesters, waarvoor men alleen maar
een dun ijzerdraadje behoeft door te knippen
om ze te kunnen meenemen, vitrines en kasten
vol antiquiteiten die op een kiertje staan, het zijn
feiten die de mening van menige politieautoriteit
bevestigenDe musea in Nederland worden slecht
bewaakt.
Het fotograferen in het Rijks
museum is verboden, maar de
fotograaf die ons vergezelde op
onze „strooptocht" heeft tal
van foto's kunnen maken, zon
der dat ook maar één bewaker
het bemerkte. Niemand van het
bewakend personeel schonk
enige aandacht aan het toch vrij
grote fototoestel dat hij onder
zijn regenjas verborgen hield.
In een trappenhuis van het Rijks
museum, waar een glazen vitrine met
allerlei mooie Franse antiquiteiten
aan een wand hing, zouden we allerlei
kunstvoorwerpen ongestoord hebben
kunnen stelen. Want het glazen schuif
raam bleek slechts met een plastic
bandje te zijn afgesloten.
„Kijk", zei de fotograaf, ,,ik kan het
er met gemak afhalen en bij deze
woorden rukte hij even aan het plastic
dat onmiddellijk losliet. Er was daar
in het trappenhuis gedurende vele mi
nuten geen sterveling die onze „in
braakpoging" ontdekte.
„Laat het nu maar zitten", stelde ik
voor, „want het staat zo slordig wan
neer dat plasticbandje is vernield.
Iets lastiger scheen het me toe, de
prachtige minatuurtjes van Van' Os-
tade en van M. Ter Borch alsmede
enkele andere schilderijtjes uit een
donker hoekje van het museum te ste
len. Ze waren wel met wat lijm vast
geplakt op een fluwelen wand maar bij
een schuchtere poging om zo'n minia
tuurtje mee te nemen, bleek wel, hoe
gemakkelijk de verouderde lijm kon
loslaten.
Er was geen bewaker die ook deze
„poging tot diefstal" opmerkte. Op het
geklik van de camera kwam even later
een bewaker te voorschijn. Maar de
man geloofde natuurlijk niet, dat die
twee bezoekers, die plotseling met zulk
een intense belangstelling de oude
meesters bekeken, iets kwaads in hun
schild voerden.
Onbegrijpelijk is het voor ons, waar
om op verscheidene donkere plaatsen
kostbare kleine kunstvoorwerpen wor
den tentoongesteld. Er is vrijwel geen
belangstelling voor terwijl het voor de
misdadigers juist hier zo gemakkelijk
is hun slag te slaan.
Zeker een kwartier lang hebben we
de tijd gehad om voor een vitrine met
Duitse, Franse en Italiaanse kunstvoor
werpen, met kroontjes, hangertjes,
byouteriedoosjes, meestal bezet met
half edelstenen, onze keus te doen.
Met het eenvoudigste sleuteltje, bij
voorbeeld met dat van grootmoeders
naaidoos, zouden we de vitrine hebben
kunnen openen. Rustig zouden we een
paar kostbaarheden uit de collectie
hebben kunnen nemen, om de vitrine
vervolgens weer netjes te sluiten.
In het Tropenmuseum te Amsterdam
zijn de beveiligingsmaatregelen in de
schatkamer iets degelijker. Maar ook
Dagelijks vervolgverhaal Het front
„Wij moeten brood, boter, kaas hebben I Maier trok een bedenkelijk gezicht,
en haver voor de paarden", snauwde er „Das ist schwer" zei hij alleen. En het
hier is de bewaking meer dan onvol
doende. Zij is bepaald slecht.
Een vitrine vol gouden en zilveren
voorwerpen, met gouden ringen, han
gers, messen en krissen, bleek zo
slecht te zijn afgesloten, dat het een
kleinigheid zou zijn, hier een greep in
de kostbaarheden te doen. Een oude
kast vol antiek Chinees porcelein, vol
van de mooiste borden bleek al even
slecht te zijn afgegrendeld. De deur
ging met gemak open.
In het Frans Halsmuseum te Haar
lem bleek de bewaking vrijwel waar
deloos. Bij het binnenkomen passeert
men een portier, maar wie het huis
weer verlaat, kan dat doen zonder een
enkele controle. Kleine schilderijen
waaronder toch zeer kostbare exem
plaren hadden we ons met het grootste
gemak wederrechtelijk kunnen toe
eigenen. Met een eenvoudige schaar
het zou nog niet eens een ijzerschaar
behoeven te zijn zouden we verschei
dene van die kleine kunstwerken van
de muur hebben kunnen nemen, door
eenvoudig het draadje waarmede zij
waren opgehangen door te knippen.
Er is vrijwel geen bewaking in het
Frans Halsmuseum. Slechts enkele
suppoosten lopen rond. Men zou alle
tijd hebben om, na enig overleg, een
schilderijtje te verwisselen. Een kost
baar stuk voor een prul van ongeveer
gelijke compositie. Daarvoor krijgt
men, met het aan de praat houden
van zulk een suppoost zeker twintig
minuten de tijd.
Eigen nieuwsdienst
TILBURG. In Tilburg komt een
dubbele kerk. De parochiekerk van Het
Zand, het nieuwe gedeeltte van Tilburg,
zal in twee verdiepingen worden ge
bouwd.
In het bovengedeelte zullen de zon
dagse diensten worden gehouden, en de
trouw- en uitvaartdiensten. Zij kunnen
door duizend mensen worden bijge
woond.
Beneden komen een ruimte voor
tweehonderd mensen, die is bestem 1
voor de diensten door de week, en een
parochiehuis.
De kerk is zo gebouwd omdat zij
komt te staan tussen hoge flatgebou
wen. Een gewone lage kerk zou daar
misstaan.
IN het Veluws museum van oudheden
in Harderwijk is een speciale Belgi
sche afdeling geopend. Zij zal de her
innering levendig houden aan de Bel
gische vluchtelingen, die tijdens de
eerste wereldoorlog in Harderwijk
werden geïnterneerd. Na de officiële
opening bood de secretaris van het
Nationaal verbond van strijders 1914
1918 de burgemeester van Harderwijk
een ets aan van het herbouwde Yperen
met het verzoek deze ets aan Ko
ningin Juliana te willen toezenden.
IN GELDERLAND zal binnenkort een
molenstichting worden opgericht, zo
als die ook al in andere provincies
bestaat. De taak van de stichting zal
zijn om de ongeveer 175 molens, die
nog in Gelderland staan, te behouden
en te restaureren. De werkcommissie,
die wordt belast met het voorbereiden
van de oprichting van de stichting is
gistermiddag door de commissaris van
de Koningin in Gelderland, mr. H. W.
Bioemers, benoemd.
Van onze Haagse redactie
DEN HAAG. Dit jaar zijn 28.000
verzoeken om studietoelagen bij het mi
nisterie van onderwijs binnen gekomen,
zowel voor het volgen van hoger als
van ander onderwijs. Dank zij een bij
zondere inspanning van de betrokken
ambtenaren en een maximaal aantal
overwerkuren konden de aanvragen tij
dig worden afgehandeld, zo antwoordt
minister Cals op vragen van het Twee
de-Kamerlid de heer Gortzak (comm.).
Op driehonderd aanvragen is nog geen
beslissing genomen, omdat de belang
hebbenden ondanks herhaalde aanma
ningen, de gevraagde gegevens niet heb
ben overlegd. Op achthonderd andere
verzoeken moet, alvorens wordt beslist,
het advies van de universiteit of ho
geschool binnenkomen, hetgeen afhangt
van de uitslag van in september ge
daan examen of tentamen.
De minister heeft niet gemerkt, dat
studenten in moeilijkheden zijn geko
men door het uitblijven van een be
slissing.
Eigen nieuwsdienst
DEN HAAG. Sinds gisteren staan
behalve de schrikdraden, zoals al ja
ren het geval is ook de spanningge
vers voor schrikdraden onder controle.
Gisteren is namelijk het besluit span
ninggevers van kracht geworden.
De spanninggevers zijn toestellen, die
veelal aan vocht, weersinvloeden of ru
we behandeling zijn blootgesteld en dan,
wanneer de constructie ondeugdelijk is,
gevaar voor mens en dier kunnen op
leveren. De KEMA in Arnhem zal de
spanninggevers keuren.
De „dief" staat hier op het punt zich te vergrijpen aan een kostbaar boekwerk.
WASHINGTON, (Reuter). De rege
ring: van de Verenigde Staten heeft be
kend gemaakt dat er op Sowjetrussisch
gebied opnieuw een proef is genomen
met kernwapens. Op 31 maart heeft Mos
kou bekend gemaakt dat het vrijwillig
een einde maakte aan de proeven met
kernwapens. Op 22 augustus maakten de
Verenigde Staten en Groot-Britannië be
kend, dat zfj hun proeven voor een jaar
zouden opschorten, te beginnen op het
ogenblik, waarop et een ihtèrnatiohalé
conferentie zou worden gehouden over
internationaal toezicht ën op voorwaarde
dat de Ruisen in die tussentijd geen
nieuwe proéven zouden houden. De Rus
sische proeven zjjn nu hervat.
BRUSSEL (Reuter, AP) Verschei
dene honderden bezoekers trotseerden
gisteren op de Expo de stromende re
gen om prinses Margaret van Engeland
te zien die een bezoek bracht aan het
paviljoen van haar land.
De belangstellenden waren in hoofd
zaak vrouwen. Onder een fleurig scherm
van damesparaplu's klonk steeds v/eer
de kreet „Vive la princesse, vive Mar
garet" toen de prinses haar rondgang
maakte over de tentoonstellingsterrei
nen.
De avond daarvoor was de belangstel
ling van het publiek voor de prinses zo
groot dat het haar onmogelijk was zich
ongehinderd te bewegen. Zij ontvlucht
te het publiek dan ook en zocht haar
toevlucht in de Casanovaclub in he:
amusementspark.
TOKIO (A.N.P./A.P.) Na een totale
vliegtijd van dertig uur van Amsterdam
naar Tokio via de Noordpool is de eerste
zending van 17 schilderijen en 70 teke
ningen van Vincent van Gogh met een
vliegtuig van de S.A.S. in de Japanse
hoofdstad aangekomen. Prof. dr. A. M.
Hammacher, -de directeur van het Kröller
Müller museum is meegereisd. Gister
middag omstreejcs zes, ...uur is de tweede
zending 'Van Goghs naar Tokio vertrok
ken en dezer dagen zullen er nog tw.ee
volgen.
BEWAKING
De politie van Tokio had geen halve
maatregelen getroffen om de kunst
werken te beschermen. Liefst 150 politie
mannen waren gerecruteerd om het
transport naar het Nationale museum te
begeleiden. En langs de route stonden
ook nog eens tientallen agenten. Een
woordvoerder van de politie vertelde dat
nog nooit te vóren zulk een groot politie
macht op de been was gebracht om kunst
werken te beveiligen. De zending Van
Goghs is voor 15 miljoen gulden ver
zekerd. Het is de grootste collectie Van
Goghs die ooit buiten Nederlaand is ge
weest, zei prof. Hammacher.
AMERIKA
Dit record is overigens snel gebroken,
want gisteravond vertrokken drie K.L.M.-
vliegtuigen van Schiphol om 84 schilde
rijen en 71 tekeningen van Van Gogh
naar Amerika te brengen, waar ze in
musea te Los Angeles. San Francisco,
Portland en Seattle worden geëxposeerd.
Zij zijn afkomstig uit het Stedelijk Mu
seum te Amsterdam en het Kröller Mül
ler museum.
Bij deze collectie zijn beroemde werken
als de Aardappeleters, Het gele huis, de
Eigen nieuwsdienst
ARNHEM. Een gisternacht uit
de psychiatrische inrichting Groot
Batelaar te Lunteren weggelopen
verpleegde, die gisteren voor de
Arnhemse rechtbank terecht moest
staan, belde 's ochtends in alle vroeg
te van ergens in Nederland de so
ciale ambtenaar van Groot Batelaar
op. „Ik zie geen kans om op tijd te
komen. Belt u de rechtbank even op
dat ik wat later kom", zo luidde
zijn verzoek, waaraan prompt werd
voldaan.
Op de rechtbank werd alles in ge
reedheid gebracht voor de komst
van de verdachte, de 29-jarige J. P.,
die voor de rechter moest verschij
nen omdat hij in tien dagen tijds
een stuk of zes verliefde vrouwen
geld had ontfutseld. De rechters zet
ten zich in postuur, de raadsman
stond met een dik dossier klaar, de
tijd verstreek, maar P. kwam niet
opdagen, zodat men ten slotte de
zaak zonder hem moest afhandelen.
Verliefde vrouwen
Hij had volgens de tenlastelegging
in Ede, Utrecht, Wageningen en an
dere plaatsen van het land kennis
gemaakt met enkele meisjes en jon
ge vrouwen, die onmiddellijk weg
van hem waren en hem min of meer
grote geldsbedragen leenden. Daar
had P, echter niet voldoende aan,
want hij had (volgens de dagvaar
ding) uit de handtasjes van de
vrouwen ook geld gestolen. Voorts
had hij in een paar hotels gelogeerd,
waar hij zonder betaling was ver
dwenen.
De officier van justitie eiste tien
maanden gevangenisstraf, waarvan
vier maanden voorwaardelijk. De
raadsman vond het bewijs nog lang
niet geleverd. De vrouwen gaven
hem graag het geld waar hij om
vroeg. Waarom zou hij dan nog ste
len?, zo vroeg hij.
Opsporing
In Groot Batelaar wist men niet
beter of P. was op de rechtszitting
verschenen. Toen men hoorde dat
zulks niet het geval was, luidde de
droge commentaar: Dan zullen we
hem moeten opsporen.
Verrijzenis van Lazarus, het Kasteel te
Auvers, de Piëta, enige zelfportretten en
de Berceuse. Met dit transport reist
ir. V. W. van Gogh mee.
GÖTEBORG CONSERVATIEF
Yan onze correspondent
STOCKHOLM In de op een na
grootste stad van Zweden, Göteborg,
hebben de op 21 september gehouden
Zweedse verkiezingen voor de gemeente
raden een merkwaardig resultaat gehad,
dat men in Zweden als de „verkiezings
sensatie van deze eeuw" betitelt.
Tot dusver hadden de sociaal-democra
ten en communisten in Göteborg de
meerderheid in het stadsbestuur en daar
mee ook de burgemeesterfunctie. De
meerderheid was echter maar klein:
31 sociaal-democraten en communisten
tegen 29 liberalen en conservatieven.
Nadat reeds was vastgesteld, dat de
sociaal-democraten bij de verkiezingen
een zetel aan de conservatieven hadden
verloren, bestond er grote onzekerheid
ten aanzien van een verdere sociaal
democratische zetel.
Na twee dagen haarfijn tellen werd
vastgesteld, dat één enkele stem in deze
stad met meer dan 350.000 inwoners, had
beslist dat de conservatieven nóg een
zetel op de sociaal-democraten veroverd
hadden, en dat daarmee het sociaal
democratische stadsbestuur ten val was
gekomen. De liberalen en conservatieven
hebben nu met 31 stemmen de meerder
heid.
een.
En een ander: „Wat zijn dit allemaal
voor mensen" en zijn machinepistool ging
langs de kringlijn.
Rustig antwoordde één der Tilburgers:
„Die Leute hier haben 16 Kinder".
Het bleek voldoende. En het enige wat
hun nog interesseerde was een inspectie
tocht door de boerderij om uit te vinden,
of er werkelijk niets te vinden was.
Het schamele beetje, dat ze vonden,
was te weinig, om aan dit grote gezin te
ontnemen. En met wat „Hafer für die
Pferde" trokken zij af, de boer nog be
velend, die eigen avond zijn paard bij
hen te brengen.
Zijn enige zorg .was dus daarna, hoe hij
daaraan kon ontkomen.
En zijn enige vreugde, dat zij de le-
vensmiddelenvoorraad niet gevonden
hadden.
De Tilburgers konden, met een paar
hazen, wel wat van die voorraad mee
nemen. Want lang zou het toch niet meer
duren hier.
De vrouw zette een grote ketel met
pap op het vrolijk snorrende fornuis. En
in dat rustige moment kon Hajema de
boer en zijn twee zoons de andere kin
deren waren naar bed gestuurd het
verzoek doen, of ze hem en zijn vrienden
een pad over de Beerze konden wijzen.
Dat zou de volgende dag bekeken
worden.
Slapen blijven konden ze in het stro.
En ze kregen er nog gezelschap. Twee
Duitsers, met wat strepenop de mouw,
die vriendelijk kwa^°n vragen of ze er
konden slapen.
Die avond nog ontstond er een ge
sprek. De ene Duitser was zwijgzaam.
Maar de andere, kennelijk de hoogste in
rang, Gefreitar of zo iets, een Rudolf
Maier, schilder uit Oberhausen, zette zelf
het gesprek in. De oorlog was het eerste
thema. En daarna het nationaal-socialis-
me.
Maier zei, dat hij daar niets mee op
id. Hij was een „Evangelisch" man.
Maar hij was soldaat en had zijn
„Pflicht" te doen.
Zo diep ging de discussie, dat Hajema
op een ogenblik uit zijn bagage zijn zak
bijbeltje haalde en dat er bij opsloeg.
Wat, toen de Duitsers het eerst in het
stro kropen, de boerin de verwonderde
opmerking ontlokte: „Ik wist niet, dat
Protestanten ook een kerkboek hadden".
Het stro was koud, maar ze begroeven
zich, alle kleren aan, maar zo diep mo
gelijk eronder. En de vermoeidheid was
groot, zodat de slaap toch kwam.
Maar Hajema had eerst veel te over
denken. Hij dacht dan en bad voor zijn
vrouw en kinderen, voor land en volk.
Ook de bekommernis van de boer en de
boerin, die hem hadden toevertrouwd,
dat die avond een Duits officier met hun
17-jarige dochter het land in had willen
gaan. Toen zij tegenstribbelde, had hij
gezegd: „Morgenavond acht uur kom ik
terug. En als ik je dan niet krijg, schiet
ik je vader en moeder dood en steek de
boerderij in brand
De zondag brak aan.
Een wonderlijke zondag.
Van kerkgaan kon geen sprake zijn,
ook niet voor het R.K. gezin, want de
weg naar Middelbeers was afgesloten.
Hajema en zijn vrienden bleven maar
binnenshuis. Zij hielpen met aardappel
schillen en met koken en kortten de tijd
met gesprekken. De boer en zijn zoons
waren ergens in de boerderij of op het
land.
Het viel Hajema op, dat de beide Duit
sers, die ook in het stro geslapen had
den, wel een paar keer weg gingen,
maar toch in de burrt bleven. En met
name Maier bleek bereid tot een praatje.
Op een ogenblik, dat Hajema met hem
alleen was, dacht hij: Ik moet eén schot
wagen.
„Feldwebel" hij noemde maar een
Duitse rang, die hij dacht, dat hoger was
dan de werkelijke „kunt u ons geen
raad geven?"
Kijk" en hij toonde zijn persoons
bewijs„ik ben beheerder van een le-
vensmiddelenbedrijf in Eindhoven. Mijn
vrienden zijn mijn assistenten. Ik was
juist bij mijn patroon in Bergen op
Zoom, toen die inval kwam. Nu hoorden
we, dat Eindhoven door de Duitsers ge
bombardeerd is en mijn patroon zei: je
moet er heen, misschien ligt de hele zaak
wel in puin. U begrijpt, dat moet ik wel
doen, anders kost het me m'n baantje.
Is er nergens mogelijkheid, om door het
front te komen?"
Van onze correspondent
SINGAPORE. Chinese miljonairs en
andere rijke Chinese handelslieden in
Indonesië beginnen in steeds grotere
aantallen, zoveel mogelijk hun geld
meenemend, naar Singapore te vluch
ten. Dit zijn de fortuinlijkste elemen
ten van de drie miljoen Chinezen in
Indonesië, die zich nu, evenals de
Nederlanders een jaar geleden, met
economische vernietiging zien be
dreigd.
Recente maatregelen hebben getoond dat
Soekarno en de zijnen nu het oog heb
ben laten vallen op de bezittingen van
rijke nationalistische Chinezen.
Een hoge ambtenaar van het Indonesi
sche consulaat in Singapore liet zich
tegenover ons ontvallen: „Waarom
niet? De Chinezen zijn onze werke
lijke vijanden, nog meer dan de Ne
derlanders of de Amerikanen." Hij
vond dat de Chinezen geen recht had
den op Indonesië als woonplaats, om
dat zij wapens hadden verstrekt aan
de rebellen op Sumatra. Volgens hem
gingen de harten der Chinezen in In
donesië alleen uit naar China of For
mosa.
LONDEN (Reuter) De Verenigde
Staten, Engeland en Frankrijk steunen
het Westduitse voorstel wat betreft be
sprekingen tussen de Grote Vier voor
het houden van vrije verkiezingen in
Oost- en West-Duitsland over de hereni
ging van beide landen.
In nota's die gisteren aan de Russische
regering zijn overhandigd wordt dat me
degedeeld en tegelijkertijd wordt daarin
het Oöstduitse voorstel verworpen, dat
een vredesverdrag wilde laten samenstel
len door vertegenwoordigers van Oost- en
West-Duitsland.
De westelijke mogendheden houden
vast aan het eenmaal ingenomen stand
punt, dat de Oöstduitse regering niet kan
deelnemen aan besprekingen omtrent de
toekomst van Duitsland, daar die rege
ring steunt op de macht van de Sowj et-
regering.
gesprek was afgelopen.
Maar een uurtje later kwam hij terug
en riep Hajema terzijde.
„Ik kan je iets zeggen. Wij zijn het
„Sprengkommando". Vanavond acht uur
laten we de bruggen in de lucht vliegen
en trekken we acht kilometer terug.
Morgen zijn de Engelsen hier. Maar het
zal je niet meevallen, want die zetten
je zo aan het front!"
„Dat moeten we maar riskeren ant
woordde Hajema. „Ik moet om de^ op
dracht van mijn patroon denken
Hij liet maar niet blijken, hoe blij hij
was met de mededeling en ging naar zyn
vrienden. Vertelde fluisterend het
nieuws. Toen even later de boer en zijn
vrouw binnen kwamen voor de thee,
maakte hij er ook hen deelgenoot van.
„Vanavond dus. Ik heb de indruk, dat
we die Maier kunnen vertrouwen. Acht
uur! Dat betekent dus ook, dat de offi
cier niet meer kan komen. U kunt due
rustig zijn".
De surrogaat-thee scheen die zondag
middag eens zo lekker.
En heel die middag waren ze in blijde
afwachting. Haast waren ze bevrijd!
In die blijde stemming werd ook het
avondeten gereed gemaakt. Toen Maier
en zijn metgezel vlak daarvoor vertrok
ken, was het een haast hartelijk afscheid.
Zonder vordering kregen zij nu een pakje
boter, fruit en ander lekkers mee. Ze
gingen tenslotte een taak vervullen,
waarbij ze allen belang hadden. En na
de bevrijding was de schaarste voor
bij
De klok draaide.
Zeven uur. Nog éénmaal rond en het
uur was er.
Ze liepen even naar buiten.
Alles was rustig in de prachtige avond.
Zelfs het granaatvuur zweeg. Het leek
een vredige zondagavond in ragfijne
herfststemming.
Maar de spanning heerste in hun har
ten.
In de grote keukenkamer groepten ze
bijeen. Ook grote meisjes en jongens van
de buren, die mee het geheim kenden.
„We moeten wat doen", was aller ge
dachte. Maar wat? „Zingen?" opperde er
één.
Dat was een goede gedachte.
Eén van de jongens haalde zijn mond
harmonica en zette een wijsje in.
Ze zongen. Schoolliedjes, nationale lie
deren.
De klok draaide naar acht. Zou het ge
beuren?
Hajema werd de spanning te groot. Hij
ging naar buiten.
Maar nauwelijks was hij de deur uit en
het erf opgelopen, of daar kwam en
hij herkende hem direct, al had hij hem
de vorige dag maar even gezien de
officier.
Dus toch? Zou Maier hem hebben
voorgelogen?
„Kalm blijven. Gewoon en vriendelijk
doen", hield hij zichzelf voor.
Hij groette. En hij noodde: „Kommen
Sie herein".
Hij liep voor, zei: „Zingen blijven" en
bood de officier een stoel in de kring.
Hij accepteerde ze, zat daar toen, on
gewoon, in vol oorlogsornaat, maar keu
rig gesoigneerd, ondanks de fronttoe
stand. De revolver niet in de holster,
maar open en los in de gordel..
Waren zijn gedachten bij de bedreiging
die hij de vorige avond had geuit en had
hij boze voornemens?
Maar de kring had hem opgenomen.
En hij was als ingekapseld. Ze zongen,
boden hem koffie. Vroegen: zingt u ook.
En hij was niet zo goed, of hij zong een
Duits vers. Op een ogenblik had hij zelfs
de mondharmonica in handen en speel
de.
Opeens hij wierp een blik op zijn
polshorloge kreeg hij haast.
„Ich musz gehen", zei hij.
„Das ist Schade" antwoordde Herman,
„Aber Dienst ist Dienst".
En de officier vertrok.
Toen klonk er iets door de keuken,
dat een overwinningslied had kunnen
zijn.
De stemming veerde op. Hoewel nie
mand iets had gehoord van een ontplof
fing, zodat ze moesten aannemen, dat
de bruggen nog niet in de lucht gegaan
waren, leek het vertrek van de officier
een goed teken. „Dienst ist Dienst", zei
den ze allen Herman na. Het zou toch
zeker gebeuren. Was alleen wat ver
traagd.
Ze wachten weer. Tien uur. Elf uur.
Nog niets. Zou het toch onjuist zijn?
Eindelijk, twaalf uur. Langer zouden
ze niet wachten
IneensBoem, boem, boem, drie
doffe dreunen, niet al te verweg. „Daar
gaan ze", riepen ze haast allen tegelijk
en keken elkaar met glinsterende ogen
aan." Nu zijn we vrij!" Eén zette met
dunne stem het Wilhelmus in. Ze zongen
het uit, hoewel ze van de tranen haast
niet konden. Ze begrepen allen: op dat
ogenblik trok het front over hen heen.
Er was niets meer te doen. Ieder ging
naar zijn nieuwe slaapplaats, om kracht
op te doen voor de volgende dag, de
eerste dag in vrijheid.
1 Toen Hajema zich nog wat dieper in
het stro probeerde te schuiven, voelde
hij ineens een fietsstuur. „Die hebben de
Duitsers nooit gevonden'", dacht hij even.
Maar spoedig zonk hij weg in een dro-
meloze slaap.
DEN HAAG Morgen worden boven
België, Frankrijk, de Duitse bondsreDU-
bliek en Nederland luchtverdedigingsoe
feningen gehouden. Deze oefeningen wor
den voortaan elke maand herhaald Zij
bestaan uit een gedeelte dat bij dag
licht en een gedeelte dat 's nachts wordt
gevlogen.
No. 27.
Van dit kruiswoordraadsel geven wij
nu eens niet de omschrijving maar de op
lossing, echter zijn de letters van de sleu
telwoorden vervangen door andere letters,
zodat in feite de oplossing in geheim
schrift gegeven is. Gevraagd wordt met
behulp van het kruiswoordsdhema de oor
spronkelijke oplossing terug te vinden.
Horizontaal: 1. A.B.M; 4. G.B.N.E.F;
7. 0,P,0,C,M,; 8. B,L; 9. P.O.L; 10.
B,C,E,E,F; 12. C,J; 13. G,Q,C,M,E,F;
16. E.D; 17. C,E,K,K,E; 18. I.O,J,E; 20.
B,F; 21. B.D.E; 22. A,E,G; 24. R.B.E.-
C.G.E.C.
Verticaal: 1. AJ),P> t. B,P,O.L,Q; 3.
M.O,L; 4. G,
E,L,E; 11. F,
G.H.I.B.L; 14.
16. E.K.B; 19. OX>; 22. A,E; 23. G.G.
A.B.C.D.E.F G,H,1,E,F,J,E,C K.E.E.C
L,B,M,M,E,C,N,O.P.P,E,F,G vormen een
Egyptisch spreekwoord.
2/
1
'9
'U
27
1
15
23
20
OPLOSSING VORIGE PUZZEL
Horizontaal: i Viking, 4 ambt. 7 Aa,
8 roemer, 11 er, 12 nog, 13 bek, 14 A.M.,
15 domino, 16 Po, 17 MULO, 18 karkas.
Vertikaal: 1 Voornaam, 2 kroeg, 3
gaar, 5 ma, 6 turkoois, 9 oom, 10 ego,
11 een, 13 bivak, 15 dook, 10 pi.
IV. ONDER EIGEN NAAM
Hun aller slaap was vast, maar niet
lang.
Zes uur in de morgen reeds kropen
Hajema en zijn vrienden het stro uit.
Maar de zoons van de boer waren toch
vroeger geweest. Die waren al op ver
kenningstocht.
Daar kwamen ze al terug. Opgetogen:
„De bruggen liggen allemaal in de beek.
Alleen bij Baarschot hebben ze de brug
over de kleine beek niet kapot gekregen.
Een oud-geniesoldaat heeft de lading
weggehaald".
De weg naar Eindhoven lag dus open.
Acht kilometer terugtrekken van de
Duitsers betekende echter, dat de stuk
ken, die in de grond begraven waren,
ook in bevrijd gebied lagen. Dus werden
fietsen onder het stro uitgegraven en
Herman en Chiel gingen erop uit, om de
stukken te halen.
Een half uur later kwamen ze al te
rug, zegevierend zwaaiend met hun buit,
die in de droge zandgrond niets geleden
had.
„Nu op naar Eindhoven", was het pa
rool.
Wat kan men in weinige dagen, als
men gemeenschappelijke spanningen
doorleeft, dikke vrienden worden, ook
al weet men vagelijk, dat men elkaar
waarschijnlijk nooit meer zal terugzien.
Dat bleek wel bij het allerhartelijkst af
scheid.
Twee zoons brachten de trekkers op de
goede weg naar één der dichtstbijzijnde
bruggen, althans naar de plaats, waar die
vroeger geweest was.
Wordt vervolgd.
Hamamelis mollis pleegt men ook wel
de toverhazelaar te noemen; een zeer
vroegbloeiende heester waarvan men in
het hartje van de winter al bloemen
verwachten kan. Als men het weer
maar een beetje mee heeft kan hij eind
december al wel bloeien. Het lijkt wel
alsof de mooie geel-bruine bloemen te
gen de takken zitten aangekleefd. Ze ko
men het best tot hun recht indien ze te
gen een donker groene achtergrond ge
poot worden. Open bloemen bevriezen,
doch gesloten bloemknopjes hebben e#
geen last van.