Adresboek van katholiek
Nederland
V
rraa
g geen verf.... vraag
RIPOLIN
Tweehonderd nieuwe parochies
binnen tien jaar
VINGERHOEDSKRUID
Landbouwspeurwerk wordt
besproken in 9s-Gravenhage
NEDERLANDSE INDUSTRIE
MOET MEER PRODUCEREN
Britse ouders over
televisie
Textielwinkels
in Nederland
SEPTEMBERMAAND
VRIENDSCHAPSMAAND
PIUS ALMANAK
Militairen pleegden
23 inbraken
Brits-Amerikaanse
samenwerking
Ned, Verbond van werkgevers bijeen
Belastingdruk verhindert investering
Democratisch
Troonrede
Nederlandse voorzitter
Hervormde synode
over kernwapens
S
5
I
5
5
5
5
5
i'
5
S
5
Vrijdag 26 september 19S8
ZEEUWSCH DAGBLAD
PAGINA 4
(Van onze kerknieuws-redactie)
Dezer dagen verscheen de Pius Almanak, het „adresboek van katho
liek Nederland", zoals de ondertitel aangeeft. Daarmee is niet teveel
gezegd, want dit boek verstrekt een onnoemelijke hoeveelheid adre-
sen. Er werd in r.k. kringen vroeger wel eens met enige glorie gespro
ken over „het rijke roomse leven'' (het woord rooms is meer en meer
vervangen door „katholiek"), maar van dit rijke leven geeft de Pius
Almanak een voortreffelijk beeld.
Wie hier een paar uur in bladert,
komt onder de indruk van de prach
tige organisatie, die de rooms-katho-
lieke kerk toch feitelijk is. Maar ook
wat een eenheid zij organisatorisch
vormt en waardoor zij een geweldige
kracht kan ontwikkelen.
Er valt geen enkel terrein te noe
men, waarop de r.k. kerk niet als
kerk aanwezig is, tenminste op die
terreinen, welke binnen de kerkelijke
sector vallen. Bij de protestantse ker
ken kan men dat beslist niet zeggen,
want daar wordt op sommige gebie
den allerlei werk door organisaties
verricht, die niet van de kerk uitgaan
en die ook geen rechtstreekse band
aan de kerk hebben.
Het is bepaald niet waar, dat per
fecte orde een perfect geloofsleven
garandeert. Daarom vallen wij ook
niet ondersteboven van de organisato
rische kracht der r.k. kerk.
Maar het is bepaald wèl waar, dat
voor het goed functioneren der kerk
als predikster van het evangelie en
als uitdeelster van de genademidde
len, een goede organisatie van onnoe
melijke waarde is. Met een „moderne
kerkelijke bedrijfsvoering" zal men
altijd verder komen dan met een or
ganisatie, die hoe goed bedoeld
misschien op zijn janboerenfluitjes
werkt, hetgeen jammer genoeg in
- verschillende protestantse kerken het
geval is.
Een klein voorbeeld is de Pius Al
manak zelf. Wat zou het een gemak
zijn als de hervormde kerk over een
zelfde uitgave beschikte! Wel bevat
Van Alphens Nieuw Kerkelijk Hand
boek de namen en adressen van pre
dikanten, classicale besturen e.d.,maar
gegevens betreffende de gemeenten
(b.v. de adressen van kerkelijke bu
reaux, diaconieën, opgaven van jeugd
werk, onderwijs, verenigingen, biblio
theken, sociaal werk) zijn of niet
voorhanden, öf verspreid over allerlei
adresboekjes.
Wel heeft men na de oorlog een
poging gewaagd om een Hervormd
Vademecum uit te geven, maar dit
boekje, dat aan alle kantenrammel
de van onvolledigheid en onjuiste op
gaven, heeft het slechts enkele jaren
uitgehouden. De Pius Almanak komt
thans voor de 84ste maal uit en er
wordt voortdurend aan gewerkt om
het adres boek nog completer en over
zichtelijker te maken. Het telt nu
1012 bladzijden.
Belangrijk is allereerst de afdeling,
die de plaatselijke parochies opnoemt.
Wij hebben eens nagegaan hoeveel
parochies er zijn. Daarbij is allereerst
gerekend met de gewone parochie
kerken, aan het hoofd waarvan een
pastoor staat. Verder zijn meegeteld
de kerken met een rector (in dat ge
val is er nog geen officiële parochie
gesticht), en voorts de bijkerken, die
vanuit andere parochies bediend wor
den (te Veere is b.v. een kerkje, waar
geregeld de mis gelezen wordt door
een kapelaan uit Middelburg, tot wel
ke parochie Veere behoort).
Wij telden toen 1691 parochies, die
onderling zeer uiteenlopen in groot
te, maar waarvoor gemiddeld geldt,
dat er op elke twaalfhonderd paro
chianen één priester wordt gevonden.
In de grote steden komt men daar
helaas niet aantoe, zoals te Eindhoven,
waar de meeste geestelijken de zorg
van tweeduizend zielen hebben. In
de dorpen is daarentegen het getal
parochianen doorgaans lager dan
twaalfhonderd.
Tien jaar geleden hebben wij ook
eens in de Pius Almanak zitten tel
len. Er waren toen 1500 parochies.
Hieruit blijkt dat de groei van de
rooms-katholieke kerk in Nederland
gestadig aanhoudt. Tweehonderd nieu
we parochies binnen tien jaar is on
getwijfeld een prestatie van belang.
Want het betekent in feite, dat er
tevens tweehonderd nieuwe kerken
gebouwd of hulpkerken ingericht zijn.
HEILIGENLIJST
Aangezien bij elke parochie ook de
naam van het kerkgebouw wordt ge
noemd, kan men duidelijk aflezen
welke heiligen in Nederland bijzon
dere verering genieten.
De gemeentepolitie te Enschede heeft
twee militairen gearresteerd, die juist
een inbraak hadden gepleegd in een
der woningen van het Walhofspark te
Enschede. De jongelui vluchtten, toen
zij een agent zagen en verborgen zich
in de tuin van een der woningen. Na
dat er assistentie was ingeroepen,
slaagde men er in de twee jongelui te
arresteren. Het waren de 22-jarige L.
M. D., dienstplichtig militair van de
vliegbasis Twenthe, uit Arnhem af
komstig en de 19-jarige W. M. B.,
dienstplichtig militair van dezelfde ba
sis, afkomstig uit Den Haag. Bij het
verhoor is komen vast te staan, dat
deze jongelui in totaal 23 inbraken
hebben gepleegd, voornamelijk in het
Walhofspark en de omgeving. Zij had
den het in hoofdzaak op geld voorzien.
De buit bedroeg bij al deze inbraken
in totaal slechts f750,—. De militairen
zijn overgeleverd aan de Koninklijke
Marechaussee.
Ongeveer honderd kerken hebben
Jozef tot patroon, soms „St. Joseph
de werkman" genoemd. Daarop volgen
Martinus (82), Willibrordus (73), An-
thonius van Padua (59) en Lamber-
t/us (51). Er is dus een duidelijke
voorkeur voor Nederlandse heiligen,
waartoe immers Martinus, Willibrord
en Lambertus behoren, terwijl Antho-
nius van Padua vanouds een populaire
volksheilige is.
Van de apostelen staat Petrus uiter
aard aan het hoofd, meestal samen
met Paulus. Maar zij moeten samen
toch onderdoen voor Johannes de Do
per. Na Petrus en Paulus volgt Jaco
bus. De evangelist Johannes komt
maar tien keer voor; St. Nicolaas
daarentegen „haalt" 31 kerken.
Verhoudingsgewijs zijn er weinig
kerken aan Christus zelf gewijd.
Rechtstreeks wordt zijn naam nergens
genoemd. Wel wordt Hij meermalen
als „Christus Koning" of als „De
Goede Herder" aangeduid, terwijl heel
vaak kerken gewijd zijn aan het
„Heilig Hart van Jesus".
MARIA-KERKEN
Verreweg de voorkeur geniet even
wel Maria. Wij telden 290 kerken, die
haar naam droegen. Daarvan zijn er
zeventig gewijd aan de hemelvaart
van Maria, veertig aan haar „onbe
vlekte ontvangenis", dertig aan haar
„■altijddurende bijstand", drieëntwin
tig aan haar geboorte.
Onder zevenendertig verschillende
betitelingen komt Maria voor. Zoals
Onze Lieve Vrouw van Lourdes, van
Fatima, van Banneux (en zelfs van
Binderen). Verder wordt zij genoemd
Sterre der Zee, Hulp der Christenen,
Maagd der armen, Moeder der hoop,
Koningin des hemels, Middelares al
ler genaden, Troosteres der bedruk
ten, Moeder van God. Koningin des
vredes. Ook zijn er kerken gewijd aan
Onze Lieve Vrouw ter nood, ter
sneeuw, ter zee, in 'tzand en van de
berg Carmel. Er bestaan kerken van
Maria zuivering, voor Maria eerher
stel, voor Maria maagd en koningin
enz.
In tien jaar zijn er heel wat Maria-
kerken bijgekomen. De „oude" heili
gen raken hier en daar wat achterop,
„nieuwe" heiligen worden niet zo
spoedig als patroon verkozen, maar
Maria zoveel vaker. Dit wijst er op,
dat de Mariaverering sterk is toe
genomen sedert de aanvaarding van
het dogma harer hemelvaart.
Dat Maria een steeds centraler
plaats krijgt in de theologie en de
volksvereniging, is bekend. Dat dit
ook blijkt uit de ogenschijnlijk zo
dorre opsommingen van de Pius Al
manak, zegt genoeg over de waarde
van dit boek als informatiebron be
treffende de rooms-katholieke kerk.
Ingezonden mededeling (Adv.)
De Amerikaanse en Britse defensie
leiders hebben in Washington drie da
gen gesproken over maatregelen om
te komen tot een doeltreffende sa
menwerking op het gebied van kern
wapens. Dit wordt in een gezamen
lijk communique meegedeeld.
Men heeft van gedachten gewisseld
over de voorgestelde staking van de
kernproeven en over een doeltreffend
internationaal controlestelsel ter voor
koming van onverhoeds aanvallen.
De beide ministers van defensie,
Duncan Sandys van Engeland en Neil
Mcelroy van Amerika, waren het er
over eens, dat het militaire apparaat
in hoge staat van paraatheid moet blij
ven.
9 De paus heeft mgr. Albert Gregory
Meyer, de huidige aartsbisschop van
Milwaukee, benoemd tot aartsbisschop
van Chicago, als opvolger van kardinaal
Stritch die in het voorjaar te Rome over
leed nadat hij kort tevoren de functie
van pro-prefect van de congregatie voor
de verbreiding des geloofs' op zich had
genomen.
Op de straatweg van Oldenzaal naar
Denekamp is de 68-jarige wielrijder J.
Slot uit Oldenzaal aangereden door een
hem achterop komende auto. In het zie
kenhuis te Oldenzaal, waarheen hij was
overgebracht, is hij overleden.
Het Nederlands verbond van Werkgevers heeft gisteren in Zaandam
zijn algemene vergadering gehouden. Tijdens deze vergadering sprak
de voorzitter van het verbond, de heer T. J. Twijnstra, een rede uit
waarin hij sprak over prijsstabilisatie, industrialisatie en belasting-
politiek.
De heer Twijnstra noemde het jaar
dat voorbij is, een periode van kente
ring en onzekerheid. Het gevoel van
onzekerheid is ook voor het komende
jaar nog niet geheel geweken, maar
toch zijn er tekenen die er op wijzen
dat men op een conjuncturele verbete
ring mag hopen.
De centrale overheid heeft, aldus
de heer Twijnstra, niet het voorbeeld
gegevens dat van haar verwacht mocht
worden. De verklaring in de miljoe
nennota, dat een ernstige bezuiniging
op de rijksuitgaven dringend noodza
kelijk blijft, kan, volgens de heer
Twijnstra, nauwelijks meer hoopvol
stemmen, gezien de ervaringen van 't
verleden.
Aangaande de werkloosheid zeide
de heer Twijnstra, dat die in het wes
ten van het land niet hoger is dan
normaal, maar dat het noorden des
lands slechts gered kan worden door
de vestiging van nieuwe industrieën.
Het is aan geen twijfel onderhevig,
dat de mededeling van de Amerikaan
se bedrijven binnen de eigen econo
mische grenzen, ook de Nederlandse
industrie zal noodzaken grote aandacht
te besteden aan verdere mechanisering
zodat een steeds groter deel der inves
teringen de arbeidsproduktiviteit zal
opvoeren.
Overgaande op de belastingpolitiek
zei de heer Twijnstra verheugd te zijn
dat ons land binnen afzienbare tijd
weer zal beschikken over een demo
cratische belastigwetgeving. Het is
evenwel de bedoeling van de minister
van financiën, de tijdelijke belasting
voor enkele sectoren te handhaven.
Wat de vennootschapsbelasting aan
gaat, betekent dit dat 47 procent van
de winst zal worden geheven. De heer
Twijnstra vreesde dat dit een zeer on
gunstige invloed op de investeringen
zal hebben. Ook de handhaving van
de tijdelijke omzetbelasting kon de
heer Twijnstra weinig waarderen. Hij
was van oordeel, dat deze last zeer
onrechtvaardig op een deel van het
bedrijfsleven drukt.
Aan het slot van zijn rede besprak
de heer Twijnstra enige passages uit
de troonrede. De regering heeft met
voldoening geconstateerd, dat de kos
ten van het levensonderhoud in het af
gelopen jaar niet zijn gestegen.
Dat was alleen mogelijk, doordat
enkele prijsverhogende factoren door
de daling van de industrieprijzen
werden gecompenseerd. Spreker zei,
gen van de prijzen, dezelfde zal moe
gen van de prijzen, dezelfde zal moe
ten blijven. Prijsstijging zal slechts
dan geoorloofd zijn, wanneer de kos
ten van de grondstoffen dit met zich
mede brengen.
Ten aanzien van de subsidie-politiek
meende de heer Twijnstra dat het te
rugkeren tot de kostprijzen van een
aantal produkten een gezonde invloed
op onze economie zal hebben, mits
men er voor waakt, dat de concurren
tiemogelijkheden met het buitenland
niet al te zeer afnemen.
President Worosjilof van de Sowjet-
Unie wordt op 1 oktober te Kaboel ver
wacht voor een bezoek van vijf dagen
aan Afghanistan. Vorig jaar had koning
Zahid hem voor dit bezoek uitgenodigd.
Heinz Renner, voormalig leider van
de Westduitse communistische partij, is
dinsdagavond op het Berlijnse vliegveld
Tempelhof gearresteerd toen hij zich per
vliegtuig naar West-Duitsland wilde be
geven. De arrestatie geschiedde op grond
van het verbod van de communistische
partij in West-Duitsland.
v iug'er„oeusjri'uiu
In het schaduwtuintje zit men wel eens
met de moeilijkheid welke planten ge
kozen moeten worden. Digitalis of vin
gerhoedskruid is een plant die wel lichte
schaduw kan hebben. De één meter lan
ge bloesemstengels zitten vol prachtige
bloemen; er zijn verschillende kleuren.
Ze kunnen in eigen tuin gezaaid worden,
doch daar is het nu een beetje te laat
voor. De bloemist zal echter wel wat
jonge planten in voorraad hebben en bij
hem kunt u dus wel bestellen en volgen
de maand kunnen ze dan gepoot worden.
Naast digitalis kan men ook varens In
verschillende soorten aanplanten; er zijn
soorten die voor de bekende kas- of ka
mervaren beslist niet onder doen. Die
verlangen echter wel een speciale grond
soort en het is goed wat turfmolm en
bosgrond en oude koemest door schrale
zandgrond heen te werken. Kleigronden
zijn ook minder geschikt voor varens en
die moet men dus ook mengen met het
genoemde mengsel.
Pachysandra terminalis is een heester
achtig gewasje dat meer aan een vaste of
overblijvende plant doet denken, doch
het kan diepe schaduw verdragen en kan
volgende maand ook gepoot worden.
9 Frankrijk zal naar verwacht wordt
in 1961 zijn eerste met kernenergie
voortbewogen tankschip te water la
ten aldus Franse koopvaardijkringen
te Parijs.
9 De Japanse kustvaarder „Tsoekoemi
Maroe" is dinsdag bij het eiland Kioe-
sjoe tijdens een proefvaart gekapseisd
en gezonken. Van de 37 opvarenden
konden er 25 worden gered. De overige
twaalf zijn, naar men aanneemt, om het
leven gekomen.
Het merendeel van de Britse ouders
acht televisie goed voor hun kinderen.
De verhouding tussen degenen die van
oordeel zijn dat t.v. het gezinsleven
gelukkiger en interessanter maakt en
hen die menen dat het gezinsleven be
ter zou zijn zonder t.v., is acht op één
blijkens een onderzoek dat de Britse
commerciële televisiemaatschappij on
der 1200 gezinnen heeft ingesteld.
De ouders, die t.v. slecht voor hun
kinderen vinden, maken zich meer
zorgen om de huns inziens ongunstige
invloed op de gezondheid van de kin
deren dan om de morele gevolgen van
uitzendingen, waarin 'gewelddaden
voorkomen.
Het merendeel van de ondervraag
den acht het kijken naar televisie op
voedend. Het verruimt de geest van de
kinderen en het bevordert hun school
prestaties, terwijl het ook hun ge
meenschapszin zou ontwikkelen.
Van 23 tot en met 27 september wordt
in Kopenhagen onder voorzitterschap
van onze directeur-generaal van de
landbouw, ir. A. W. van de Plassche, een
bijeenkomst gehouden van de commissie
voor het landbouwkundig onderzoek van
de F.A.O., de voedsel en landbouworga
nisatie van de Verenigde Naties.
De commissie, samengesteld uit verte
genwoordigers van 22 Europese landen,
heeft met betrekking tot het landbouw
kundig speurwerk in Europa zaken aan
de orde gesteld als het gebruik van ra
dioactive „tracers" en van andere stra
lingsobjecten, bevordering van interna
tionale uitwisselingsmogelijkheden voor
(jonge) onderzoekers en het gezamenlijk
Op 1 januari 1958 waren er in Ne
derland 22.782 textiel-verkoopplaatsen,
waaronder begrepen winkelzaken en
markt- en straathandel. Van de 17.913
textieldetailzaken zijn er slechts 2822
aangesloten bij de textielinkoopcombi-
naties, dus 16 procent van het totaal.
Er zouden nog ongeveer 3500 zelfstan
dige detailhandelaren voor deelneming
in aanmerking komen.
Dit deelde de heer H. G. v. Hoef
sloot mede op het gisteren te Amster
dam gehouden vierde congres van de
internationale vereniging van textiel-
inkoopcombinaties. Hij zei voorts dat
er in Nederland 56 textielinkoopcom-
binatles zijn.
Europees gebruik van een in Engeland
gestationeerd elektronisch rekenappa-
raat voor de bewerking van uitkomsten
van onderzoek. De commissie zal voorts
onder meer een programma van onder
zoekingen van korte duur en op lange
termijn opstellen voor het zo goed mo
gelijk Internationaal gebruik van het
nationaal beschikbare onderzoekpoten
tieel.
Ir. A. W. van de Plassche is vergezeld
van zijn coördinator voor ons tuinbouw
kundig onderzoek, dr. ir. G. de Bakker
en door de secretaris van de nationale
raad voor het landbouwkundig onder
zoek T.N.O., ir. G. Wansink.
De Generale Synode der Ned. Herv.
kerk zal op 10 en 11 oktober op de
Ernst Sillemhoeve te Lage Vuurse bij
eenkomen ter bespreking van het rap
port over het vraagstuk der kernwa
penen, dat door een speciaal daarvoor
benoemde commissie is samengesteld.
Deze commissie bestaat uit de volgen
de leden, prof. dr. G. C. van Niftrik,
voorzitter, ds. N. O. Steenbeëk, secre
taris, dr. Th. C. Frederikse, mr. dr. W.
Verkade, mejuffrouw M. C. Barbas,
luit.-generaal M. R. H. Calmeijer, dr.
J. C. de Vos, dr. H. J. Vink, prof. dr.
J. de Graaf en prof. dr. A. L. Smelik.
Als adviseur is aan de commissie toe
gevoegd jonkvrouwe di\ E. de Marees
van Swinderen.
c*Q*> ro&o rvjo
t
4
4
4
4
4
4
4
4
t
4
4
4
Ja, dat is echt waar, wat hierboven staat met vette
letters.
Immers reeds sinds jaren is de septembermaand de
vriendschapsmaand voor het „Zeeuwsch Dagblad".
In die maand gaan onze abonné's er weer voor zorgen,
dat het schouderklopje wordt gegeven aan alle werkers
en werksters bij het „Zeeuwsch Dagblad" in de vorm
van een nieuwe abonné.
Evenals andere jaren gaan wij het onze abonné's weer
erg makkelijk maken. Hieronder treft U de bekende
„vriendschapsbon" aan. Die behoeft U alleen maar in te
vullen (graag duidelijk met blokletters) en in te zenden
aan ons kantoor te Goes, Middelburg of Vlissingen. Dat
is wel erg eenvoudig, vindt U niet? Nog eenvoudiger is
het om die nieuwe abonné te vinden. In de meeste ge
vallen zal dat wel Uw naaste buurman, Uw naaste
kennis, Uw naaste mede-arbeider zijn. Geef hen eens een
paar dagen het Zeeuwsch Dagblad ter inzage en U zult
zien, dat die nieuwe abonné gemakkelijk is te vinden.
Drie dingen kunt U doen:
4
t
f
f
S
a.
b.
1
f
ttfrs OJO
zo spoedig mogelijk Uw nieuwe abonné opgeven;
(zie onderstaande „vriendschapsbon");
het goede woord spreken voor ons aller „Zeeuwsch
Dagblad";
een lijstje met namen en adressen zenden van hen, die
U meent voor een abonnement in aanmerking te
komen.
Reeds vooruit voor al Uw medewerking héél hartelijk
dank.
Hieronder geef ik U een nieuwe abonné op voor het
„Zeeuwsch Dagblad", uit pure vriendschap.
Naam
Adres
Woonplaats
week
Deze nieuwe abonné wil betalen per m»nd
kwartaal
Opgegeven door Uw abonné
te
Doorhalen wat niet gewenst wordt.
Deze bon zo vlug mogelijk zenden aan het kantoor van
„Zeeuwsch-Dagblad" te Goes, Middelburg of Vlissingen