Nederlandse nota gezonden aan Indonesische regering ëKSELTjS VELPON^- DEKSELTJE PROEFVLUCHT VAN K.L.M. OVER DE NOORDPOOL GROOT-SOM ALIA Twee dominees onder de gouden koe Sowjet-Unie stuurt aan op hereniging Duitsland Indonesië weerlegdeNedep landse beschuldigingen Eenvoudige mooie japon m m m „Pionierskoers" voor aanval op Nieuw-Guinea Vroegere Italiaanse kolonie in I960 onafhankelijk Hl Hl E E Hl Over inhoud geen inlichtingen Zullen Brits en Frans Somalieland zich bij nieuwe staat aansluiten PuzJ mee 50 jaar „Sonnevanck" Incident in Hongaars gezantschap te Parijs Commissie uit vier mogendheden Zaterdag 20 september 1958 ZEBUWSCH DAGBLAD PAGINA 4 De woordvoerder van het Indonesische ministerie van buitenlandse zaken heeft vrijdag medegedeeld, dat het hoofd van de Nederlandse diplomatieke vertegenwoordiging in Djakarta, de heer A. H. Hassel- man, kortgeleden een nota aan de Indonesische regering heeft over handigd. De heer Hasselman, die een drietal weken dienstbetrekkingen in Den Haag heeft gevoerd, was de vorige week in Djakarta terugge keerd. De woordvoerder was niet bereid op de inhoud van de nota in te gaan, terwijl ook de Nederlandse diplomatieke vertegenwoordiging daarover geen inlichtingen wenste te verstrekken. Het nationalistisch dagblad „Suluh Indonesia" meldde echter, dat het hier een „protestnota" betreft, die kan worden beschouwd als een vervolg op eerdere Nederlandse protesten tegen de Indonesische cam pagne voor de bevrijding van westelijk Nieuw-Guinea en de behande ling van de Nederlandse bedrijven in Indonesië. Het blad had van diplomatieke krin gen vernomen, dat de nieuwe nota Beschermende voorzieningen radio-actieve besmetting Als het onderwerp op het gebied van de volksgezondheid dat meeste belang stelling vraagt, ziet de minister van sociale zaken en volksgezondheid dat van de ioniserende stralen en wel ln het bijzonder de radio-activiteit in ver band met de toenemende ontwikkeling van het vreedzame gebruik van de atoom-energie. Het ligt ln de bedoeling ln een toe komstige atoomwetgeving nog verder gaande beschermende voorzieningen tot stand te brengen, waardoor het moge- ljjk zal zijn om ook ln gevallen van radio-actieve besmetting, zoals zich ln januari j.l. te Putten heeft voorge daan, maatregelen te treffen waardoor de gevaren beperkt kunnen blijven. Voorts deelt de minister mede, dat een modernisering Van de wettelijke re geling, voor de basis-opleiding voor ziekenverpleging wordt voorbereid. Verschillende onderwerpen vragen de aandacht, waaronder het opvoeren van de oorlogs-capaclteit der ziekenhuizen voor het verplegen en behandelen van gewonden een zeer belangrijke plaats inneemt. VANDAAG een eenvoudig, zeer mooi japonnetje, dat door zijn coupe bepaald apart is. De hals sluit zonder kreeg en de japon heeft een doorlo pende overslag, die in een diepe, hal ve plooi eindigt. De mouwen zijn „drie kwart" en hebben evenals de japon zelf, knopen als garnering. Benodigde stof: ca. 2,75 a 1,30 m breed. U kunt patronen bestellen in de ma ten 44, 46, 48 en desgewenst, ook in maat 42. ZO BESTELT U PATRONEN Plank aan de adreszijde van een briefkaart, naast en buiten de fran keerzegel, het verschuldigde bedrag (f 1.05) aan geldige postzegels en adresseer deze aan de redactie van 't „Zeeuwsch Dagblad", Lange Vorststr. 90, Goes. Aan de andere zijde vermeldt u uw naam, adres, maat en nummer no. 276 van het gewenste model. Plak nooit meer dan f 1.05 aan postzegels extra op een briefkaart, want wat meer ge plakt wordt is waardeloos. Bestellingen onder rembours worden niet aangenomen en de patronen wor den niet geruild. De redactie heeft geen patronen in voorraad, het per soonlijk komen afhalen aan ons kan toor heeft dus geen zin. niet zo scherp was gesteld als de vorige nota's en dat Nederland mogelijk toe nadering verlangt. Aan de andere kant echter heeft de Indonesische regering in een radio- uitzending van het ministerie van voorlichting Nederland beschuldigd van aantasting van Indonesië's goede naam. In een commentaar op een ver klaring van de Nederlandse minister van buitenlandse zaken, Luns, dat er geen vooruitzicht bestaat op verbete ring der betrekkingen tusen de beide landen zolang Indonesië zijn interna tionale overeenkomst met Nederland blijft schenden en niets doet om tot enigerlei regeling met betrekking tot de aan de Nederlanders ontstolen eigendommen te komen, werd in de uitzending gezegd: „Verbetering in de betrekkingen tussen Nederland en In donesië zal in grote mate afhangen van de houding van Nederland inzake westelijk Nieuw-Guinea". Intussen Heeft de minister voor bur gerlijk-militaire samenwerking Wahib het Nederlandse standpunt inzake wes telijk Nieuw-Guinea, zoals in de troonrede uiteengezet, een „uitdaging van de Indonesische regering en be volking" genoemd. Als Indonesië nog krachtiger maatregelen in de strijd om westelijk Nieuw-Guinea mocht gaan nemen, zou dat niets anders dan de consequentie zijn van Nederlands eigen houding, zo zeide de minister. Ingezonden mededeling (Adv.) Noorwegen zal nog 25 officieren zenden voor de waarnemersploeg van de Verenigde Naties in Libanon, aldus if officieel meegedeeld, er zijn thans reeds 17 Noorse officieren aan de groep verbonden. De secretaris-generaal van het nationale front voor de bevrijding van westelijk Nieuw-Guinea, brigade-generaal Mustopo, heeft volgens een bericht van het persbureau Antara vrijdag de leden van een „pio nierskorps'' geïnstalleerd en hun gezegd bereid te zijn „West-Irian aan te vallen met hulp van de strijdkrachten'. Volgens Antara zou de generaal hebben gezegd, dat het korps zo nodig zou kunnen dienen als een soort „men selijke bom" daar zijn leden bereid zijn zichzelf op te offeren en de dood onder ogen te zien. De geïnstalleerde leden van het De president van de Dominicaanse Republiek, Rafaël Trujillo, heeft in 'n schrijven aan Paus Pius de twaalfde voorgesteld hoogwaardigheidsbekle ders een rondreis te laten maken langs de hoofdsteden van de landen van de nieuwe wereld om steun te geven aan de strijd tegen het communisme, aldus is door de ambassade te Londen mege- deeld. De reis zou kunnen beginnen in de Dominicaanse Republiek, „waar de rooms-katholieke kerk ook haar eerste intrede in de nieuwe wereld maakte" De regering van de republiek zou alle kosten willen dragen. ZAL DE ACTIE voor 'n Groot Somalia als resultaat hebben, dat alle So- malis in één onafhankelijke staat wor den verenigd? De vroegere Italiaanse kolonie, thans voogdijgebied van de Verenigde Naties en bestuurd door Ita lië, zal onherroepelijk onafhankelijk worden in 1960. Voor wat de Italianen betreft reeds eerder, mant het voog dijschap kost hun veel geld. En zal Brits Somaliland zich bij die onafhan kelijke Somalistaat aansluiten? Het is wel waarschijnlijk. Dit protectoraat kost aan de Engelsen jaarlijks bijna 3 miljoen dollar. En zal dat grote Soma lia eveneens de Franse Somalikust om vatten? Vele Franzen vrezen het, want het verlies van de Franse Somalikust zou tevens betekenen het verlies van Djiboeti, na Dakar de belangrijkste aanleghaven van de Franse Unie. De kleine natie der Somalis van 2 d 3 miljoen mensen is verdeeld over vijf verschillende regeringen (die van Ke nya en Brits Somaliland, Ethiopië, Frans Somaliland en van het voogdij- gebied, dat vroeger Italiaans Somali land was). VAN DEZE SOMALIS woont meer dan de helf in Somalia, (het vroegere Italiaanse Somaliland), ongeveer 600.000 in de Franse Somalikust. De Somalis van Kenya worden geschat op een 30.000 en de overigen wonen in Ethiopië. Ook Ethiopië niet op haar gemak. Ethiopië is weinig geestdriftig over de onafhankelijkheid welke aan de So malis is beloofd en zou liever enige „koloniale" mogendheden tot buren houden. Daar komt nog bij, dat Oga- den, het door Somalis bewoonde ge deelte van Ethiopië grote mogelijkhe den schijnt te bieden voor de petrole- umwinning. Vooral het grensgebied schijnt veel petroleum te bevatten. Aan Overdracht bevoegdheden loonvorming Interdepartementaal overleg heeft plaats inzake het op het departement van soeiale zaken en volksgezondheid voorbereide wetsontwerp tot overdracht van wettelijke bevoegdheden op het ge bied van de loonvorming aan organen van het bedrijfsleven. Hierna zal het wetsontwerp aan de S.F.U. om advies worden aangeboden. Ten aanzien van de wettelijke vakan tiebepaling merkt minister Suurhoff op, dat het betreffende wetsontwerp aan de hand van het advies van de S. E.R. ln overleg met het departement van justitie is uitgewerkt. De minister vertrouwt dat het ontwerp, nadat het door de S.E.R. gewenste overleg met zeevaart- en zeevisserijorganisaties Is volvoerd, zijn verdere weg spoedig zal kunnen vervolgen. Hoewel de wettelijke verplichting om ondernemingsraden ln te stellen voor de daarbij betrokken ondernemingen nu reeds enige jaren algemeen geldt, kan nog steeds niet van een bevredi gende toepassing van de wet op de on dernemingsraden gesproken worden. Ethiopische zijde is de petroleumboring in handen van een Amerikaanse maat schappij, de Sinclair Company, die een concessie heeft gekregen voor de tyd van vijftig jaar. In het voormalige Ita liaanse Somaliland heeft een Italiaanse maatschappij de zaak in handen. DE SOMALIS ZIJN Mohammeda nen. Het is onnodig te vermelden, dat de strijd voor Groot-Somalia wordt ge steund door de andere mohammedaan se landen en in het bijzonder door Egypte. Onderschrift bij de kaart: De Soma lis wonen niet alleen in Frans Somali land, Brits Somaliland en het vroegere Italiaanse Somaliland, maar tevens in Ethiopië, terwijl ook Kenya een 30.000Somalis telt. De grijze lijn op onze kaart geeft de taalgrens aan. De gebieden ten oosten van deze lijn wor den bewoond door een bevolking die de Somalitaal spreekt. Door viermaal één letter te vervangen door een andere zodat steeds goede Ne derlandse woorden ontstaan, verkrijgen wij bovenstaande woordverandering. OPLOSSING VORIGE PUZZLE Horizontal: 1 Jong, 4 mode, 8 opa, 9 kabel, 10 na, 12 la, 13 kaliber, 16 kolonel, 18 ik, 20 si, 21 tiras, 23 Ate, 24 span, 25 bier. Verticaal: 1 Jonk, 2 opaal, 3 na, 4 matelot, 5 Ob, 6 del, 7 élan, 11 pikolan, 14 geste, 15 bits, 17 lier, 19 kip, 22 ra, 23 ai. nieuwe korps lazen een verklaring voor, waarin zij uitdrukking gaven aan htm vastberadenheid om te vechten voor het terugkrijgen van Westirian, aldus voegde het persbureau hier nog aan toe. Het pionierskorps staat onder een presidium, een uitvoerende raad en een plenaire raad. (Van een speciale ANP-verslaggever) DE WET SCHRIJFT VOOR, dat de KLM, alvorens een geregelde dienst op een bepaalde route te openen, eerst een of twee proefvluch ten dient te maken, waarbij kan worden nagegaan of alle voorberei dende maatregelen op technisch en organisatorisch gebied doeltreffend zijn geweest. Tevens kunnen de bemanningen van de vliegtuigen, die op de proefvluchten meegaan, zich vertrouwd maken met de nieuwe route. Nu wilde het geval, dat de PH-DSM „Koraalzee", nummer 11 in de serie van 12 DC7cs, die de KLM heeft besteld bij de Douglasfabrie- ken te Santa Monica (Calif.), juist voor de aflevering gereed stond. Gewoonlijk loopt de route van een afleveringsvlucht van Callfornië naar New York (Idlewlld) en van Idlewild over de oceaan rechtstreeks naar Schiphol, waar ln de hangars van de KLM de laatste hand wordt gelegd aan het intérieur van een nieuw toe stel, voordat het wordt Ingezet op de geregelde dienst. De afleveringsvlucht van de „Koraal-zee" werd echter ge combineerd met een oefenvlucht over de gebieden van de Noordpool. Dat was de reden, waarom een „ver sterkte" bemanning van vier gezag voerders, A. K. Bosman, A. D. Snits laar, G. I. de Haas en G. Th. Bruens, ieder met een aantal vlieguren van meer dan 10.000, ingedeeld op de Noord-Atlantische routes van de maat schappij, naar Santa Monica was ge gaan om daar de Koraal-zee" van de (Van een onzer verslaggeefsters) ONGEVEER 2300 correspondenten, ex-patiënten, familieleden en patiënten van het Sanatorium „Sonnevanck" in Harderwijk hebben gisteren in een enorme tent, die speciaal voor de gelegenheid was op geslagen, het vijftigjarig jubileum van „Sonnevanck" gevierd. Bloe men versierden de hekken en de gazons, de revers en japonkraagjes, de tentingang en het podium op deze feestelijke dag. De feestvierders waren met 23 speciale bussen, met treinen en met auto's van heinde en verre aangevoerd. In een kort openingswoord vertelde de voorzitter, ds. C. J. Sikkel uit Am sterdam, lets van de historie van het sanatorium, dat op 6 oktober 1908 ge opend werd. De oprichters begonnen met vijfhonderd gulden. Zij gingen een lening aan van 500.000 gulden, terwijl zij niets maar dan ook niets bezaten: geen bed, geen huls, geen dokter, geen medicijnen en geen keuken. Maar één ding bezaten zij wel: een vast vertrou wen ln God, die hen riep tot het werk der Christelijke barmhartigheid, een vertrouwen dat niet beschaamd is ge worden. Vijftig jaar lang heeft „Sonnevanck" met ere zijn plaats Ingenomen ln de strijd tegen de tuberculose. Ds. Sikkel waarschuwde voor een te groot opti misme bij degenen die menen, dat de t.b.c. nu langzamerhand wel zo goed als helemaal verslagen ls. Het aantal patiënten, dat de laatste jaren een da lende tendenz heeft vertoond, neemt weer toe; ln het sanatorium worden op het ogenblik meer patiënten verpleegd dan ooit voor de oorlog en het jeugd- paviljoen ls op dit moment weer over- vol. Dr. D. Bergsma, die nu al 24 jaar als geneesheer-directeur zijn beste krachten aan het sanatorium heeft ge geven, verklaarde ln aansluiting op de woorden van ds. Sikkel, dat de corres pondenten het tegenwoordig extra moeilijk hebben wanneer zij geld bij een willen brengen voor de t.b.c.-be- strijing. De mening, dat de tuberculose eeu al bijna overwonnen ziekte is, is n.l. wijd en zijd verspreid, zelfs bjj de offi ciële Instanties, die met het oog hierop vaak weigeren hun toestemming te ge ven voor een collecte. Meer dan 4500 mannen, 4000 vrou wen en 1000 kinderen zijn in de loop der jaren in „Sonnevanck" verpleegd. Dr. Bergema besloot met de woorden: „Correspondenten, büjf doorgaan met Uw werk, opdat het Christelijke volk, dat onze hulp zoekt, daarvan ook in de toekomst verzekerd kan zijn". GOUDEN REGEN Ds. C. van der Zaal te Herllngen was net op tijd teruggekomen uit Canada om nog eens het pleit te voeren voor „zijn" suppletiefonds. Oorspronkelijk diende dit fonds voornamelijk om hulp te kunnen verschaffen aan de patiën ten. Er werden dure geneesmiddelen uit betaald vaak zonder dat de be treffende patiënt dit zelf wist en daar waar dat nodig was werd finan ciële steun verleend. Later groeide het suppletiefonds enorm snel, het heeft in de loop der jaren zelfs miljoenen opge bracht, dank zij het werk van 1000 correspondenten en de bedragen van 90.000 donateurs. Met „fondsgeld" 13 nu o.a. al een vleugel voor een röntgenge- bouw, de vernieuwing van verschillende paviljoens, de bouw van een kinderpa viljoen en van een kerkzaal gefinan cierd. Er staan talloze nieuwe plannen op stapel voor de uitbreiding van het fonds: collectes (voor zover daarvoor door de overheid nog toestemming ver. leend wordt), het werven van dona teurs, een telegramactie en een zegel actie. Het bestuur heeft bovendien een groot aantal busjes laten masen en het is de bedoeling, dat er binnenkort in ieder Christelijk hulsgezin eentje in de kast komt te staan. En dan niet op de rommelplank, maar op een zeer ln het oog lopende plaats. Met een vrolijk nummertje van het Trompetterkorps der Cavallerle, dat de hele dag c: uitstekende manier voor de vr< en ernstige noten zorgde, begon toen de aanbieding der jubileumgiften. Ds. Van der Zaal open de de rij van zestig „gevers" en stopte een bedrag van ruim vijfhonderd gul den ln de schatkist; een collectebus met de afmetingen van een regenton, die midden op het podium troonde. De vijf briefjes van honderd waren het resultaat van een collecte tijdens de kerkdienst op de „Maasdam", die ds. Van der Zaal weer ln Holland ge bracht heeft. Er leek geen einde te komen aan de gouden regen die toen in het snppletle- fonds stroomde. Correspondenten van kleine plaatsjes en grote steden, vaak gehuld in prachtige klederdrachten, bo den zingend, met een eigen gemaakt gedicht of met een paar verlegen woordjes grote en kleine bedragen aan. De patiënten, de „Sonnevanck-vetera- nen" en het personeel droegen ook hun steentjes bij en de schatkist werd hoe langer hoe voller. EEN MELKKOETJE De stoet werd gesloten door een enigszins wonderlijk gevormde koe, die moeizaam en klagelijk loeiend, het po dium opstrompelde. Ds. Sikkel en ds. Van der Zaal lieten zich achtereenvol gens voorzichtig op een vrij wankel krukje zakken om het koebeest te mel ken, tot grote hilariteit van alle aan wezigen. Het resultaat was een em mer vol rinkelende munten, waarop de gouden koe tenslotte ds. Van der zaal ln het oor loeide, hoeveel er die mor gen ln totaal aan jubileumgiften was binnengestroomd: f 115.452,50! Een be drag waar zelfs ds. Van der Zaal even stil van werdEn dan te bedenken, dat de jubileumactie nog niet eens is afgelopenEen collecte, die tussen de bedrijven nog even werd gehouden, 'everde een bedrag van f 1200 op. Nadat de feestvierders met smaak de negenduizend broodjes hadden veror berd, die het personeel van „Sonne vanck" de vorige avond samen met de leerlingen van de Harderwjjkse huis houdschool had klaargemaakt, werden de correspondenten rondgeleid door het sanatorium. De dag werd besloten met een afwisselend programma van volks spelen. Douglasfabrieken over te nemen en het nieuwe vliegtuig naar de thuisreis van Schiphol te brengen, met dien ver stande, dat dit zou gebeuren met een enorme omweg, van Los Angeles over Alaska naar Tokio en van de Japanse hoofdstad terug naar Anchorage en Fairbanks, eveneens op Alaska gelegen en vandaar naar Amsterdam, een af stand van totaal ongeveer 23.000 km. Met dit viertal vierbanders vormden de navigators, d.i. Bonne, chef naviga- tietraining en J. de Jager, navigatle- instructeur en de beide boordwerktuig kundigen A. Ton en N. J. A. de Boer (de beide BWK's zijn tezamen ook al meer dan 20.000 uren in de lucht ge weest) de bemanning van de „Koraal zee". Voorts maakte de heer J. Sut- torpj van de afdeling communicaties Noord-Atlantische routes, de vlucht, welke over een aantal dagen was uit gesmeerd, mede, alsmede de heren J. A. Bach, directeur vluchtproduktie en P. M. van Dam, hoofd dienst vliegtuigon- derhoud buitenstations. De bedoeling van het aanwijzen van deze „versterkte" bemanning was zon der meer duidelijk: na terugkeer blij ven er nog vijf weken over voordat een begin wordt gemaakt met het uit voeren van de geregelde dienst. In die periode zullen de bemanningsleden, ieder op eigen specialistisch gebied, hun ervaringen van de eerste proef vlucht vastleggen in rapporten en in structies verstrekken aan degenen, die evenals zij in aanmerking komen voor de route over de Pool naar Tokio. Het eerste gedeelte van deze proef vlucht is, naar gezagvoerder Bosman, die als leider van de gemanning fun geerde en die tevens chef-vlieger van de Noord-Atlantische routes Is, ons in Tokio vertelde, uitnemend geslaagd. Toen de nieuwe machine in Santa Mo nica van de fabriek werd overgeno men, was het toestel ongeveer tien uur ln de lucht geweest. Op de route van Los Angelos naar Tokio met een tus. senlandlng voor het aanvullen van de brandstofvoorraad In Cold Bay op Alaska, hebben de motoren 23 uur ge draaid. Alle Instrumenten ter controle van de motoren en van de besturing van het vliegtuig zelf, werden op belde etappes, die over een afstand van 9300 km liepen, voornamelijk over de oce aan, In orde bevonden. Het is een vlucht geweest zonder dat er iets opmerkelijks ls gebeurd, hetgeen uiteraard juist de opzet ls geweest. Op de eerste etappe werd aanvankelijk de luchtweg van SantaMonlca, waar de DC-7c met volle tanks gemakkelijk de lucht inging, ondanks het kleine vlieg veld van 1500 meter, naar San Fran cisco gevolgd en eerst bij Oakland werd van de kustlijn van Callfornië afgewe ken. Urenlang vloog men met gezagvoer der Snitslaar, die ook voor de openings- vlucht van 1 november ls aangewezen, op de linker- en captain De Haas op de rechterstoel, over de Pacific op een hoogte van 4200 meter en een kruis snelheid van 440 km. In de late mid daguren werd op de betonbaan van Cold Bay, dat op het uiterste puntje van een schiereiland van Alaska ligt, vlak bij de eilandengroep van de Aleoe- ten bij regenachtig weer uit een laag wolkendek geland. Cold Bay ligt vlak bij de Behringstraat, waar de warme lucht van de Pacific de koude pool- lucht ontmoet en de ene depressie op de andere volgt. Een 44-jarige Fransman, Perenyl, is donderdag bjj een poging het Hongaar se gezantschap te Parjjs binnen te drin gen, gewond geraakt, doordat een be waker in het gebouw drie schoten op hem loste. Perenyl ls naar een ziekenhuis over gebracht met twee schotwonden ln zijn rechterarm. Hij wilde de politie niet meedelen wat hij met zijn optreden be oogde. Hij had geen wapens bjj zich, maar wel een badrag van 2500 gulden in franken. De Sowjet-Unie stemt in met een Oostduits voorstel, dat de vier grote mogendheden een commissie vormen, welke een vredesverdrag met Duitsland moet voorbereiden. Dit standpunt is vervat in een nota die donderdag aan de Oostduitse ambassadeur te Moskou is overhan digd. Het Oostduitse persbureau A.D.N., dat dit meldt, verklaart voorts, dat no ta's van dezelfde inhoud zijn overhan digd aan de diplomatieke vertegen woordigers van Engeland, Frankrijk, de V.S. en West-Duitsland. De Sowjet-Unie stelt de onmiddel lijke vorming van bedoelde commissie voor. Het Oostduitse voorstel is op 5 sep tember gedaan en door het westen reeds verworpen. De Sowjet-Unie deelt voorts het Oostduitse standpunt, dat vertegen woordigers van Oost- en West-Duits land aan de vredesonderhandelingen moeten kunnen deelnemen, waardoor tevens de hereniging vergemakkelijkt zou worden.

Krantenbank Zeeland

Zeeuwsch Dagblad | 1958 | | pagina 4