Stereofonische weergave
van geluid zet stempel op
DE „FIRATO"
Radio en Televisie
Gramofoonsbandrecorders en
radio's: „geluid met diepte"
.Bij TV eenvoudiger kasten
en automatische afstemming
KABOUTERS
buizen
van leeuwei
buizen:
zwijndrecht
|sh
elli
p
k|
k
assistente voor het koken
SHELL
PRIMA VERKOOPSTER?
is niet te
versmaden
Deze advertentie
is gedrukt
in een drukkerij
DE
N.V. NEDERLANDSCHE
SPOORWEGEN
Stationsambtenaren
de ACTIE VOOR SPAREN DOOR SCHOOLKINDEREN
K S P O
STSCAARBAHK ldim3
V E Z E N O
stichting voor
Zeeuwsch Dagblad
JANSE VAN NOORDWIJK
ZEEUWSCH DAGBLAD
PAGINA 8
(Van een onzer redacteuren).
DE NEGENDE INTERNATIONALE Firato, die van 22 tot en met
29 september in het R.A.I.-gebouw te Amsterdam wordt gehouden,
brengt weer talloze nieuwigheden op het gebied van radio- en tele
visietoestellen, gramofoons en bandrecorders. Ditmaal is er echter één
duidelijke lijn in de nieuwe ontwikkeling te bespeuren: deze expositie
staat in het teken van de stereofonische geluidsweergave. Alle grote
fabrieken in binnen- en buitenland hebben aangehaakt bij de komst,
van de stereofonische gramofoonplaat. Zij komen met pick-ups die
voor het draaien van deze platen geschikt zijn en met radio-toestellen
voor stereofonische weergave. Deze laatste zorgden er weer voor, dat
er enkele stereo-bandrecorders aan de markt komen.
De nieuwe systemen van filmprojectie
trachten het bewegende beeld de diepte
terug te geven, die wij dank zij het ge
bruik van twee ogen in de werkelijkheid
om ons heen zien. Door het gebruik van
twee camera's voor de opname en van
twee projectoren voor de weergave weet
men die derde dimensie weer aan het
eertijds vlakke beeld op het doek toe te
voegen.
De stereofonische geluidsweergave is
er op uit, om bij de weergave van mu
ziek die diepte, die derde dimensie van
het geluid, te behouden die we dank zij
het gebruik van twee oren in de werke
lijkheid horen. Tot dusver werkte men
hiertoe met meerdere luidsprekers in be
paalde opstellingen. Dat was echter maar
surrogaat, omdat de huidige gramofoon
plaat nu eenmaal maar één geluidsproef
had. Men kon bij het beluisteren van een
orkestplaat wel het geluidsvolume van
bepaalde instrumentengroepen verster
ken of verzwakken. Men kon het geluid
van die instrumenten echter nooit van
hun juiste plaats in het orkest horen
komen.
Stereofonische opnamen worden ge
maakt door twee microfoons te gebrui
ken, waarvan één het geluid opvangt dat
normaal door ons linkeroor zou worden
waargenomen en de andere het geluid,
dat ons rechteroor tegelijkertijd zou
waarnemen. Deze twee signalen worden
afzonderlijk opgenomen b.v. op twee
aparte sporen van een magnetische band
of op een speciale gramofoonplaat. In dit
laatste geval wordt het ene signaal in de
linkerwand van de groef en het andere
in de rechterwand gegraveerd.
Deze opnamen op band of plaat moeten
dan ook weer afzonderlijk worden weer
gegeven, elk door een eigen versterker
en luidspreker. Worden deze beide luid
sprekers nu op de juiste wijze opgesteld,
dan is eindelijk een echte stereofonische
geluidsweergave bereikt
Wat de weergave-apparatuur betreft
hondt dit nieuwe systeem verschillende
consequenties in zoals men op de Firato
kan zien. Voor de weergave van een ste
reofonische gramofoonplaat moet de
pick-up voorzien zijn van een opname
element met twee kristallen (maar de
eme saffier blijft) elk met een afzonder
lijke uitgang. De radiotoestellen, die voor
de weergave worden gebruikt, moeten
vanzelfsprekend beschikken over twee
geheel gescheiden versterker-luidspreker
ketens.
Alle grote fabrieken hebben er naar
gestreefd om de beeldkwaliteit en met
name de stabiliteit bij hun televisie toe
stellen op te voeren. De afstemming
brengt tal van gebruikers nog moeilijk
heden. Vandaar dat velen aan hun se
ries duurdere uitvoeringen hebben toe
gevoegd, die öf een geheel automatische
afstemming èf minstens visuele controle
op de afstemming via een „kattenoog"
of anderszins hebben. Het aantal typen
in de diverse series is hierdoor gestegen.
De meeste T.V.-toestellen hebben nu
een omklapbaar of draaibaar acbterchas-
sis waarop alle vitale onderdelen met
uitzondering van de beeldbuis gemon
teerd zijn. Reparatie en buizenvervan
ging worden hierdoor aanzienlijk een
voudiger.
Zowel in de radio- als in de televisie-
sector is een tendenz naar dalende prij-
zenn te bespeuren.
Vooral bij de draagbare radio's een de
autoradio's zetten de transistors en an
dere halfgeleiders hun opmars voort ten
koste van de buizen. Een veel geringer
stroomverbruik, kleinere omvang en
minder kans op beschadiging door buis
breuk zijn de grote voordelen.
Een uit Japan geïmporteerd zakradl-
ootje met een redelijke geluidsweergave,
dat niet groter is dan een pakje king
size-sigaretten laat zien wat op dit ge
bied bereikt kan worden.
Een ander ding, dat sterk veld wint, is
het „printed circuit" oftewel de gedruk
te bedrading die veel hand- en soldeer
werk overbodig maakt. Van alle Tele-
funken-apparaten is b.v. al 84 van ge
drukte bedrading voorzien.
Emigrantendienst
Aan de Firato is weer een Emigranten-
dienst verbonden. Iedere bezoeker kan
hier op een bandje van drie minuten een
groet naar vrienden of verwanten over
zee laten opnemen. Het bandje wordt
dan direct door de Firato verzonden.
Alles wordt tegen kostprijs verzorgd en
men betaalt hiervoor maar f 1,75.
De Verenigde Staten wijden een stand
aan de geschiedenis en de samenstelling
van de Explorer-raket. De Russen wei
gerden beleefd om een overeenkomstige
ZONDAG 14 SEPTEMBER 1958
HILVERSUM I (402 m.). VARA: 8.00
Nws. en postduivenber. 8.18 Weer of geen
weer. 9.45 Geestelijk leven, caus. VPRO:
10.00 V. d. jeugd. KOK: 10.30 Doopsge
zinde kerkdienst. 11.30 Vragenbeantw.
AVRO: 12.00 Gram. 12.30 Sportspiegel.
12.35 Orgelspel. 13.00 Nws. en SOS-ber.
13.07 Meded. of gram. 13.20 Even bij
draaien. 14.00 Boekbespr. 14.20 Omr.ork.
en sol. 16.00 Voordr. 16.15 Lichte muz.
16.30 Sportrevue. VPRO: 17.00 Een Syno
dale vergissing?, gesprek. 17.20 Intern,
congres v. Godsdienst-historici in Japan,
caus. VARA: 17.30 V. d. jeugd. 17.30 Nws.,
sportuitsl. en sportjourn. 18.30 Cabaret.
19.00 Diskussie. 19.30 Zigeunerorkest.
AVRO: 20.00 Nws. 20.05 Amus.muz. 20.40
De jacht op de dader, hoorsp. 21.20 Gram.
Gram. 21.45 Act. 22.00 Lichte muz. 22.30
Gram! 23.00 Nws. 23.15—24.00 Met de
Franse slag.
HILVERSUM H (298 m.l. NCRV: 8.00
Nws. en weeroverz. 8.15 Gram. 8.30 Mor
genwijding. 9.45 Orgelconcert. KRO; 9.30
Nws. 9.45 Gram. 9.55 Hoogmis. 11.30
Gram. 12.20 Apologie. 12.40 Lichte muz.
12.55 Zonnewijzer. 13.00 Nws. en kath.
nws. 13.10 Gram. 13.30 Lichte muz. 13.45
Boekbespr. 14.00 Gram. 14.45 De Vlie
gende Hollander, caus. 14.55 Pianorecital.
15.20 Klein koor. 15.35 Metropole ork. en
soliste. 16.10 Sport. 16.30 Vespers. IKOR:
17.00 Herv. kerkdienst. 18.00 Het gamma
van de Delta, klankb. 18.15 De kerk aan
het werk, conferentie. 18.45 Pastorale ru
briek. NCRV: 19.00 Kerkelijk nws. 19.05
Jeugdkoor en orgel. 19.30 De mens en
ik. Romy Schneider, caus. KRO: 19.45
Nws. 20.00 Gram. 20.30 Act. 20.45 De ge
wone man. 20.50 Promenade ork. en ,so-
l.ste. 21.30 Waardepapieren, hoorsp. 22.25
Gram. 22.35 Uit het Boek der Boeken.
22.45 Avondgebed en liturg, kal. 23.00
Nws. 23.1524.00 Bariton en piano.
BRUSSEL (324 m.): 12.00 Amus.ork.
12.30 Weerber. 12.34 Amus.ork. 13.00 Nws.
13.15 V. d. sold. 14.00 Opera- en Belcan-
toconc. 15.45 Gram. 16.00 Voetbalrep.
16.45 Lichte muz. 17.00 Sportuitsl. 17.15
Gram. 17.45 Sportuitsl. 17.52 Gram. 18.30
Godsd. halfuur. 19.00 Nws. 19.30 Wereld
tentoonstelling. 20.00 Gevar. progr. 22.00
Nws. 22.15 Gram. 22.50 Idem. 23.00 Nws,
23.0524.00 Gram.
MAANDAG 15 SEPTEMBER 1958
HILVERSUM I (402 m.). AVRO: 7.00
Nws. 7.10 Gym. 7.20 Gram. 8.00 Nws. 8.15
Gram. 9.10 V. d. vrouw. 9.15 Gram. 9.35
Spoetnikstand in te richten. Verder heeft
de tentoonstelling een speciale afdeling,
waar zelf-bouwers van radio of t.v.-toe-
stellen en van besturende apparatuur
voor vliegtuigen en bootjes hulp en raad
kunnen krijgen.
De „gouden tqd" is voorbij wat het uiterlijk van de radio-toestellen betreft. Er
komen dit jaar veel meer moderne kasten in strakke lijnen en lichte tinten. Ook de
„klassieke" uitvoeringen zijn vaak minder weelderig en minder van goud voorzien.
De vormgeving van de goedkope persstofkasten is aanzienlijk verbeterd. Ook bij de
televisietoestellen wordt naar groter eenvoud gestreefd, zodat deze apparaten niet
meer als „welstandsbunkers" de kamer domineren.
Waterst. 9.40 Morgenwijding. 10.00 Gram.
11.00 Idem. 11.45 Voordr. 12.00 Promena
de ork. 12.30 Land- en tuinb.meded. 12.33
V. h. platteland. 12.43 Hammondorgelspel.
13.00 Nws. 13.15 Meded. of gram. 13.20
Theaterork. 13.55 Beursber. 14.00 Gram.
14.30 Moderne levensproblemen, caus.
14.45 Viool en piano. 15.15 Voordr. 15.30
Gram. 17.00 Idem. 17.50 Mil. comm. 18.00
Nws. 18.15 Regeringsuitz.: Hare Excel
lentie dr. M. A. M. Klompé, spreekt over
de repatriëring uit Indonesië. 18.25 Ama-
teurssprogr. 19.00 Kinderkoren. 19.45
Gram. 20.00 Nws. 20.05 Gevar.progr. 21.15
Act. 21.30 Strijktrio. 22.10 Logboek Mün-
chen 1938. 22.30 Accord.muz. 23.00 Nws.
23.15 Koersen v. N. York. 23.1624.00
Gram.
HILVERSUM H (298 m.) NCRV: 7.00
Nws. 7.10 Gewijde muz. 7.50 Een woord
voor de dag. 8.00 Nws. 8.15 -Gram. 9.00
V. d. zieken. 9.30 V. d. vrouw. 9.35 Gram.
9.40 Voordr. 10.00 Gram. 10.15 Theolo
gische etherleergang. 11.00 Gram. 11.35
Musettemuz. 11.55 Lichte muz, 12.25 Voor
boer en tuinder. 12.30 Land- en tuinb.
meded. 12.33 Meisjeskoor. 12.53 Gram. en
act. 13.00 Nws. 13.15 Lichte muz. 13.40
La Bruja, opera (verkort, gr.). 14.05
Schoolradio. 14.35 Gram. 14.45 V. d.
vrouw. 15.15 Metropole ork, 15.45 Gram.
16.00 Bijbellezing. 16.30 Viool en piano.
17.00 V. d. kleuters. 17.15 Lichte muz.
17.40 Beursber. 17.45 Regeringsuitz.: De
B.B. van binnen en van buiten. Mr. L.
Tielenius Kruythoff vraagt de aandacht
van de Nederlandse noodwacht. 18.00 Or.
gelspel. 18.30 Sport. 18.40 Vocaal ens. 19.00
Nws. en weerber. 19.10 De repatriëren-
den uit Indonesië, caus. 19-20 Kamermuz.
19.40 Volk en Staat, caus. 19.55 Gram.
20.00 Radiokrant. 20.20 Jeugdork. 20.50
De gouden veerdienst, klankb. 21.40
Gram. 22.05 Boekbespr. 22.20 Mezzo-so
pr. en piano. 22.45 Avondoverdenking.
23.00 Nws. 23.1524.00 Gram.
BRUSSEL (324 m.): 12.00 Gram. 12.30
Weerber. 12.34 V. d. landb. 12.42 Gram.
13.00 Nws. 13.11 Gram. 14.00 Schoolradio.
15.45 Blaastrio. 16.00 Koersen. 16.02 V. d.
zieken. 17.00 Nws. 17.10 Gram. 17.30 Rit-
m.muziek. 18.00 Franse les. 18.15 Zang
en piano. 18.30 V. d. sold. 19.00 Nws. 19.30
Wereldtentoonstelling. 20.00 Kamerork.
21.30 Amus.muz. 22.00 Nws. 22.15 Gram.
22.55 Nws. 23.00 V. d. zeelieden.
Nieuwe apparaten
Alle grote fabrieken brengen nu op d»
Firato platenspelers, die voor stereofo
nische weergave geschikt zijn maar ook
voor normale weergave gebruikt kunnen
worden. Dat is een vrij eenvoudige zaak,
want het gaat hierbij om de toepassing
van het nieuwe opname-element met
twee kristallen en van een extra uitgang.
Bij normaal gebruik blijft die extra uit
gang onbenut.
Alleen de dure radio's zijn voor stereo
fonische weergave geschikt evenals een
aantal nieuwe en dure versterkers. Meer
dere firma's brengen echter een tweede
kanaalversterker met luidspreker in de
handel. Deze unit kan naast het bestaan
de radiotoestel worden geplaatst en dit
zo voor stereofonische weergave geschikt
maken. Er zijn ook enkele dure bandre
corders te vinden met een dubbele weer-
gave-kop die in combinatie met een
twee-kanalenversterker of een geschikt
radiotoestel stereo-geluidweergave leve
ren.
Het toppunt van geluidsluxe brengt
b.v. het nieuwe radiomeubel van Philips.
Dit bevat het allernieuwste ontvangtoe
stel met tweekanalenversterker en tvve»
afzonderlijke luidsprekercompartimen
ten, die elk een basspeaker en twee hoge
tonenspeakers bevatten. Verder bevindt
zich in dit meubel de nieuwste platen-
wisselaar met steriofonisch opname-ele
ment en ook nog de nieuwste bandrecor
der voor drie snelheden en met twee
toonkoppen voor steriofonie. Dit geheel
wordt met recht aangeduid als „de Buick
onder de radiocombinaties" maar uiter
aard weerspiegelt zich dit ook in de
prijs.
Steriofonische rado-uitzendingen zullen
met de nieuwe toestellen in de okmende
jaren nog niet te beluisteren zijn, want
daarbij moet men twee afzonderlijke
zenders voor één uitzending gebruiken.
Men wil pogen om tijdens de Fitato een
experimentele uitzending in dit kader tot
stand te brengen.
TELEyiSIEPROGRAMMA
NTS: 20.00 Journ. en weerber. NCRVt
20.20 Attentie. 21.00 De Betekenis, één
akter. 21.40 Waar hun hart naar hunkert,
rep. 22.00 Dagsluiting.
Eerst wordt de tekst (van de gehele
krant) gezet door een zetter,
daarna komt alles op een
grote drukpers, die bediend wordt door
een drukker. Zo gaat het met
alle soorten drukwerk,
en altijd is het vakmanschap
van de maker van groot belang.
Jongens
die de 7e klas l.o. (of 1 Jaar mulo of hbs)
met succes doorlopen hebben, en op
1 januari 1958 nog geen 16 jaar waren,
kunnen in een
drukkerij worden
opgeleid
met leercontract en schoolbezoek
Inlichtingen: Federatie der
werkgeversorganisatie!! in het
Boekdrukkersbedrijf,
v. Eeghenstraat 70, Amsterdam-Z.l
Telefoon 796551, toestel 26
IEL 0-1650-7541 (10 UJNEN) TELEX ROTTERDAM 22176
heeft thans in
verschillende delen van het land
plaatsingsmogelijkheid
voor
a Leerling-
Vereist: Mulo-diploma
b Leerling-Conducteurs
Vereist: volledig Lager Onderwijs
Leeftijd 20 tlm 30 jaar
Adres voor sollicitaties en inlichtingen: N.V. Nederlandsche Spoorwegen, Dienst van Personeel
zaken, 2e afdeling, Utrecht.
Op de enveloppe in de linkerbovenhoek vermelden Nr
19
m
Het aankweken van spaarzin bij onze jeugd
is een opvoedkundig belang van de eerste orde
Dit belang wordt sterk bevorderd
door de scboolspaaracties
M'.'.Wé.V
van de Rijkspostspaarbank,
waaraan de laatste jaren ruim
20.000 onderwijzeressen en onderwijzers
vol toewijding meewerken.
De 10de spaaractie is zojuist begonnen!
AAT UW KINDEREN ER OOK AAN MEEDOEN.
Voor Zeeland:
Zeeuws Grafisch Bureau, Van Dusseldorpstraat 102
Goes, Tel. 3087
Het Diakonessenhuis „BRONOVO" te 'sTGraven-
hage vraagt voor de keuken een beschaafde
P.G., inwonend. Geboden wordt een prettige werk
kring in goed milieu; salaris naar genoten oplei
ding, ervaring en leeftijd.
Sollicitaties met volledige inlichtingen te zenden
aan de Directie, Bronovolaan 5 te 's-Gravenhage.
de beste i
brandstof voor
uw oliehaard
DRIETEX houdt Enka-
lon - Nylon - No-Iron wit
Aanbevolen door de A.K.
U.
Zoek belangrijke verza
meling of partij Postzegel»
Brieven Postbus 756 Am
sterdam
Uw adres voor een vlot
te levering van uw schooi
en studieboeken is Boek
handel Van Benthem
Tutting. Middelburg.
Stencilinrichting J. A.
Weststrate. Modern stencil,
werk Vlug vlot, voor
delig. Rouaanse kaai 21,
Middelburg
f
ZIEKENHUIS-, OPERATIE-, DOKTERS-
en APOTHEKERSKOSTENVERZEKERING
Westzijde 212 te Zaandam,
biedt u een polis met de navolgende voor
delen:
Géén wachttijd voor ziekenhuisverpleging
Géén wachttijd voor operatiekosten
Géén opzegging onzerzijds
Verzekering is mogelijk ongeacht leeftijd en/of
gezondheidstoestand
Vraagt vrijblijvend inlichtingen 'oij boven
staand adres of bij het bijkantoor voor Zeeland:
Assurantiekantoor KOMEJAN, Domburg,
Telefoon 112. Postbus 5.
de beste
brandstof voor
uw oliehaard I
voor al uw
familieberichten
Bent U een
Kom dan eens met ons praten
Dames- en Herenkleding
's-Heer Hendrikskinderenstraat 7 Goes
DIVERSEN
Bijverdienste! Gratis
inlichtingen Postbus 36,
Dordrecht
Antieke meubelen te
koop gevraagd, o.a. kabi
netten, gebogen bureaus,
kisten, tafels e.d. Kan ook
ingeruild worden voor
nieuwe meubelen. A. J.
v. d. Sanden. Wouwsestraat
12, Bergen op Zoom, Telef.
01640-4561.
„Wees uw eigen rijwiel
handelaar" en koop zelf uw
rijwiel direct van de fa
briek, daardoor 20 kor
ting! Thans ook wasma
chines, centrifuges, stof
zuigers en radio's met 20%
korting! Vraag gratis prijs
courant R aan: Haas R(j-
wielfabriek Dordrecht.
Ongelooflijk die Ahoy-
Polis Ziekenhuisverzeke
ring aangepast aan de
tijdsomstandigheden, voor
alle leeftijden ongeacht
gezondheidstoestand. Op
verzoek wordt u bezocht
zonder enige verplichting
Uwerzijds Sticht. A.Z.R.
Rotterdam Inspectie voor
Zeeland: G H Vijgeboom
Jr., Cadzand Tel 01179-
268.
Lange lederen jassen v.
f 167,50 voor f125—, echt
rossleder en 5 j. garantie.
ST. ANTOINE, Roosendaal
•m Algemeen Handelsbu
reau C. J. Huissoon, Ka-
pelle, van der Biltlaan 1,
tel. 294 (01102) Inrichting,
controle en bijhouden
boekhouding. Behandeling
belastingzaken. Incasso's
en informaties.