Prinses Wilhelmina behield
grote plaats in ons volk
Engeland telt heel wat
ongewone kerken
<§H|
gero ■nssnssaj
PRINSES WILHELMINA 78 JAAR
LET OP!
ROMANCE
KOMT BIJ
U THUIS!
Bemoedigende woorden en.
een klaar getuigenis
Duitser vrijgesproken na
35 jaar tuchthuisstraf
,atecdag 30 augustus 1958
Pagina 9
Bij haar acht en zevenstigste verjaardag
ATLEET DOOR EEN
SPEER GEDOOD
Djakarta arresteert
Nation. Chinezen
Oude fout van
Jaarlijkse trekpaarden'
tentoonstelling op
9 en 10 september
Huidgenezing
PU ROL
Faratyphus ih
Dordrecht
rechter hersteld?
tSpiraaltoren, vuurtoren en kapel
midden op een hrug
ZEEUWSCH DAGBLAD
Zondag zal Prinses Wilhelmina haar acht en zeventigste verjaardag
vieren in de stille teruggetrokkenheid, waar in Zij na de abdicatie
leeft. Wat heeft deze vorstelijke Vrouw, die* zolang de eerste plaats in
ons volksbestel innam, zich ook in dit volkomen terugtrekken uit het
officiële leven, waarlijk groot getoond.
Daarom te meer was het nog slechts enkele weken geleden een ver
rassing, dat door de radio Haar stem weer eens in onze huiskamer
klonk, om in een kort, maar ontroerend hartelijk woord allen dank te
zeggen, die Haar Moeder hadden herdacht op de dag, honderd jaar na
de geboortedag van Koningin Emma. Met weemoed denk je dan, hoe-
vele, of hoe weinige malen zullen we dit voorrecht nog mogen hebben?
Voor ons, in ons gewone leven is het
wel heel moeilijk zich voor te stellen
hoe zwaar het is een koningskroon te
dragen en zo lange en zware tijd «lleen.
En Prinses Wilhelmina, die geboren
e,n opgevoed is in de vorige eeuw, toen
de verhouding en afstand tussen Vorst
en volk geheel anders waren, dan het nu
geworden is, al was dan in ons land
deze verhouding altijd dichter en hech
ter dan in overige monarchale landen,
heeft de gave gehad, Zich steeds meer
en dichter tot het volk te wenden, wat
de band verinnigde.
En juist als ons land, of een deel daar
van door rampspoed werd getroffen,
was het alsof Koningin Wilhelmina Zich
pas recht kon geven.
Jaren na de in het jaar 1916 plaats
gehad hebbende overstroming, sprak ik
verschillende mensen uit Bunschoten en
Spakenburg, en na al die tijd was er
bij het vertellen van herinneringen, bij
de mensen uit die streek slechts een
dankbaar gedenken, wat de Koningin
voor hen geweest was in woord en daad.
Bemoedigend woord
Later, toen heel ons volk in bittere
nood van oorlog was, wat heeft haar
bemoedigend woord door de radio ons
allen vaak de moed versterkt en de
hoop verlevendigd. De velen, die in
die bange jaren op mysterieuze wijze
naar Engeland overstaken en daar
door Koningin Wilhelmina werden
ontvangen om Haar van de toestand
in ons land te vertellen, kwamen alle
maal onder de indruk van een grote
en moederlijke zorg over ons allen,
die het hier moeilijk hadden. Het viel
niemand zwaar vrijuit tegen Haar te
spreken.
In ons bevrijdingsnummer van het
Zeenwsch Dagblad, dat in 1954 nog eens
in herinnering bracht de blijde en ook
Zware dagen, toen we in Zeeland pas
bevrijd waren, werd verteld hoe Konin
gin Wilhelmina weer voor het eerst voet
Óp vaderlandse bodem zette en van tal
loos velen hoorden we bijna letterlijk
dezelfde opmerking: „Het was net, of er
een moeder bij ons terug kwam". Dat
bleek eerst al uit het kunnen luisteren
naar wat verteld werd en uit het zor-
2end gebaar, waarmee zij zelve ten
nize van de notaris te Oostburg voor
een eenvondige lunch zorgde, omdat ze
wel begreep hoe moeilijk dat alles in
ons beroofde en berooide land nog was.
Het schijnen kleine voorvallen, maar ze
spreken van een groot en warm hart.
Klaar getuigenis
Nu zijn dit allemaal gebeurtenissen,
die door velen werden meegemaakt,
maar wat beseffen we van alle studies
en besprekingen op het terrein van de
Staatkunde? Doch bovenal is ons Chris
tenvolk vaak verblijd door een klaar
getuigenis omtrent Haar geloof. Vaak
worden de woorden eens gesproken:
„Christ avant tout", in herinnering ge
bracht. Het is bij Haar echter geen goed
koop woord geweest, maar geheel haar
levenswandel en regeringsbeleid hebben
van de kracht des geloofs, die in dit
woord openbaar werd, getuigenis afge
legd.
komt het, dat na tien jaren van
teruggetrokken leven, Zij nog
steeds die plaats heeft behouden.
Daarom vieren we zondag Haar
verjaardag met haar mee. Natuur
lijk niet in luidruchtig feestbetoon.
Eerst al niet omdat het zondag Is
en ook omdat de Vorstelijke jarige
dit zelve niet zou wensen, maar we
zullen haar leven en daden geden
ken en bovenal Haar gedenken in
ons gebed, als wij van Hem, die de
Koning der Koningen is, zullen
vragen, of Hij in de levensavond
van onze Prinses Wilhelmina Zijn
Licht in rijke mate wil doen schij
nen. Dat is het beste wat een
dankbaar volk kan voor de Vrouw,
die eens onze Vorstin was, en over
ons regeerde, met wijsheid en met
een moederlijk hart.
Ingezonden mededeling (Adv.)
en juist daar in dat grote Parijs, waarin
naar verhouding, slechts een schamel
beetje mensen om Christus denkt en
Hem dient. Ook in volle vredestijd kan
het doen van een daad en het zeggen
van een woord moed vereisen.
Grote plaats
Koningin Wilhelmina heeft in
de tijd van haar regering een
steeds grotere plaats in het hart
van ons volk ingenomen en zo
?o Larsson, een Zweedse estafette-
loper, is donderdagavond in het Jo-
hanneshovs stadion te Stockholm door
een speer gedood. De speer trof de on
gelukkige atleet in de borst, doch bij
het hart en raakte een slagader, Lars
son werd onmiddelrjk naar het zieken
huis vervoerd, doch onderweg naar het
hospitaal is hij ten gevolge van bloed
verlies reeds overleden.
Larsson bevond zich, toen het onge
luk. gebeurde op het middenterrein en
maakte zich gereed voor de halve fi
nales van het estafette-nummer. Hij'
heeft dé. waarschuwing van de officials,
dat het speerwerpen zou beginnen, niet
gehoord.
Een woordvoerder der Indonesische
militaire autoriteiten heeft, blijkens een
bericht van het Indonesische persbureau
Antara, donderdag te Djakarta medege
deeld dat de Indonesische politie, bij
kortgeleden uitgevoerde aanvallen, aan
hangers van de Chinese nationalistische
partij der Kwo Min Tang heeft gearres
teerd.
De woordvoerder voegde hieraan toe
dat de Indonesische autoriteiten de Kwo
Min Tang haden verboden, omdat zij
over het onwederlegbare bewijs beschik
ken, dat haar optreden de veiligheid van
de Indonesische staat in gevaar kan
brengen.
Ing...on„en m dt'ng (Adv.)
De koninklijke vereniging ,,Het Ne
derlandse Trekpaard" zal op 9 en 10
september haar jaarlijkse trekpaarden-
tentoonstelling te 's-H<ytogenbösch
houden, waaraan ook de nationale
kampioenschappen in keuringen zul
zijn verbonden.
Er wordt een inzending van ca. 450
paarden verwacht.
Op de eerste dag zullen de rubrie
ken hengsten en merries worden ge
keurd. In de middag volgen de keurin
gen van „fokgroepen" en de „merries
öiet afstammelingen". Op de tweede
dag treden ook de hengsten met af
stammeling en de vierspannen in de
ring. Op deze dag is ook de eindstrijd
om de nationale kampioenschappen.
De middagdemonstratie wordt ge
vormd door de nationale trekpaarden-
Show, waaronder ook een défilé van
de kampioenen en oud-kampioenen.
Hiernaast zullen enkele plaatselijke af
delingen afzonderlijke demonstraties
houden. Het programma zal worden
opgeluisterd door demonstraties van
jonge boerinnen en boeren. De konink
lijke harmonie ,,'s-Hertogenbosch" zal
medewerking verlenen.
Een Spaanse automobilist is een arm
afgerukt toen. een vrachtauto hem te
dicht passeerde, maar hij bemerkte dat
pas toen hij uitstapte om de schade aan
de wagen op te nemen. Het vermiste
lichaamsdeel zag h(j nergens meer. Een
politieman kwam er later mee aandra
gen.
Huidzuiverheid Huid gezondheid
Puistjes verdrogen door Purol-poedei
In Dordrecht zijn enkele tientallen
gevallen van paratyphus geconstateerd.
Een aantal patientSn is in het ziekenhuis
opgenomen.
De directeur van de G.G. en G.D. heeft
in verband hiermee de burgerij aange
raden de uiterste hygiëne te betrachten.
Een bus met 58 inzitenden is in
Noord-Oost-Colombla in een 309 meter
diep ravijn gestort, waardoor 31 mlensen
om kwamen en meer dan 20 gewond
werden aldns donderdag te Bogota ont
vangen berichten.
De 56-jarige Johannes Rossmann uit
Gadernheim is woensdag, 35 jaar na zijn
veroordeling tot vijftien jaar tuchthuis
straf wegens medeplichtigheid aan
moord, gerehabiliteerd. Een rechtbank
te Darmstadt kwam tot de conclusie, dat
medeplichtigheid aan het misdrijf thans
niet met zekerheid kon worden vastge
steld en sprak Rossmann vrij.
De moord was in 1922 door Johannes?
broer Jakob gepleegd, die bekende en
Johannes de aanstichter en medeplich
tige noemde. Jakob die tot 15 jaar ge
vangenisstraf was veroordeeld, werd in
ENGELAND IS BEROEMD om zijn middeleeuwse kathedralen, ab
dijen en oude dorpskerkjes. Je kunt er inderdaad niet erg ver reizen
zonder dat je een torenspits ziet opduiken tussen een groepje bomen
op een heuvel of tussen, een verzameling schilderachtige huisjes die als
om bescherming vragend tegen elkaar aangedrongen om de toren
staan. De belangstelling van de nieuwsgierige reizigers wordt ook ge
wekt door een groot aantal kerken die niet alleen opvallen door hun
buitengewone ligging, maar die, in vele gevallen ook om andere rede
nen erg „ongewoon" zijn.
EEN MOOI VOORBEELD hiervan is leen maar een voetpad naar toe, dat
de middeeleeuwse kapel op St. Mi
chael's Mount, een klein bergeiland bij
de zuidkust van Cornwall in de buurt
van Penzance. Als het eb is is de
Mount bereikbaar via een stenen pier
en bij vloed kun je er met een boot
komen. De geschiedenis van de Mount
gaat terug naar de vijfde eeuw, toen
een groep vissers een visioen zag van
de heilige Michael op de top van de
berg. Later, in de elfde eeuw, bouwde
Eduard de Belijder een kapel op deze
top. De huidige kapel dateert echter
uit de veertiende eeuw.
Een andere kerk in het westen van
Engeland die op een onverwachte
plaats staat is de eenzame kapel van
St. Michael de Rupe, op de top van
Brent Tor in Devonshire, een heuvel
van vulcanische oorsprong die 340 me
ter hoog is. Om deze geïsoleerde kerk
zijn verschillende tradities geweven,
Sommigen zeggen dat de kapel ge
bouwd werd door de monniken uit de
naburige Tavistock Abdij, terwijl tal
rijke inwoners beweren dat een zee
kapitein wiens schip gevaar liep op de
rotsen te pletter te lopen, zijn boot kon
redden toen hij Brent Tor zag en 'daar
na dankbaar besloot er een kerk op te
bouwen.
Aan de noordkust van Devonshire
in de badplaats Iljracombe, staat een
andere ongewone kerk, die tevens
dienst doet als vuurtoren. Het is de
oude kapel van Sint Nicolaas, die ge
bouwd is op een heuvel bij de haven.
De kerk wordt tegenwoordig niet meer
voor godsdienstoefeningen gebruikt,
maar het licht van haar toren wijst de
schepen op zee nog steeds de weg.
Het westen van Engeland kan bogen
op een groot aantal buitengewone ker
ken, want in Somerset bij Porlock
staat oog nog de Culbone Church, die
waarschijnlijk de kleinste complete En
gelse kerk is waarin nog regelmatig
kerkdiensten worden gehouden. De
1940 in een psychiatrische inrichting on
dergebracht.
Johannes begon al tijdens zijn straf
tijd aan zijn eerherstel te werken. Reeds
voor 1940 voerde hij aan, dat zijn broer i kerk ligt diep in het bos en kan alleen
sedert 1922 ontoerekeningsvatbaar was maar bereikt worden over een smal
en dat zijn verklaringen daarom geen
rechtsgeldigheid hadden.
De rechtbank te Darmstadt had niet
tot taak vast te stellen of de gerechte
lijke instantie, die Rossmann indertijd
veroordeelde een fout had gemaakt, maar
moest wel nagaan, of Rossmann thans
nog medeplichtigheid kon worden toe
geschreven.
Het Vormingscentnim „Hedenesse" te
Cadzand zal zondag a.s. haar tienjarig
bestaan vieren, 'g Middag* om drie uur
is er een jeugddienst, 'i avonds een
lekespel.
Ingez. mededeling (adv.)
-
de cassette gratis bij aankoop complete inhoud!
steil weggetje, dat vanuit Porlock de
heuvels opklimt tot ver boven de zee
spiegel. Het kleine verborgen kerkje
heeft maar een oppervlakte van tien
bij vier meter. Men neemt aan dat een
van de ramen nog stamt uit de Sak
sische tijd.
Boot in portaal
IN MANORDEIFI in Pembrokeshire
heeft de parochiekerk ook iets eigen
aardigs. In het voorportaal staat name
lijk een eoracle (een vissersboot uit
Wales, gemaakt van met huiden be
spannen riet). Iedere keer wanneer de
Teiftrivier vroeger buiten zijn oevers
trad en de kerk onder water zette, ped
delde een van de dorpsbewoners, de
coracle-man, met de boot .de kerk in
om de Bijbels en psalmboeken in vei
ligheid te brengen. JSe laatste jaren
heeft het water geen aanvallen op de
kerk meer ondernomen.
In Penbroke staat ook een kerkje
dat, zowel om zijn ligging als om zijn
geringe afmetingen, grote belangstel
ling wekt. Het is de St. Gawain's Ka
pel, die tussen de hoog oprijzende rot
sen van Manorbier staat. Er loopt al-
„Christus voor Alles"
DIT BEKENDE DEVIES WORDT
toegeschreven aan H, K. Prinses Wil
helmina, wier verjaardag wij morgen,
31 augustus zullen vieren.
Het is echter met dit devies als met
meer levensspreuken en gezegden, die
toegeschreven worden aan historische
figuren en op historische plaatsen zou
den zijn uitgesproken. Zo schijnt het
volgens historici onwaar te zijn dat
Luther ooit op de Rijksdag te Worms
de bekende woorden sprak: „Hier sta
ik, ik kan niet anders", en zo schijnt
Koning Philips II nooit de klassiek ge
worden woorden tot Willem van Oranje
gericht te hebben: „Niet de Staten,
maar gij, gij!" bij zijn vertrek uit de
Nederlanden. Willem is niet bij het
vertrek van Philips II uit deze landen
aanwezig geweest!
ZO IS HET OOK ONJUIST DAT
PRINSES WILHELMINA, eens bij het
standbeeld van De Coligny in haar toe
spraak de klassiek geworden woorden
heeft gesproken: „Christ avant tout",
Christus vóór alles! Toch zijn deze
woorden wel van Haar en dat is
tenslotte de hoofdzaak Zij schreef
deze woorden eens onder een foto van
Haar beeltenis, geschonken aan Mevr.
Angela de Oliveira da Costa, een dame
uit Zuid-Amerika .In 1939 kwam H. M.
in een radio-rede op deze woorden te
rug en sprak toen het gedenkwaardige
woord: „Omdat velen mij gevraagd
hebben naar mijn persoonlijk geloof en
persoonlijke ervaring en mij herinnerd
werd aan de woorden: „Christ avant
tout", die ik eens neerschreef, voeg ik
ten besluite het navolgende nog hier
aan toe: De ervaring, die aan die
woorden ten grondslag ligt, is mijn
leidster geweest om tot bovenstaand
inzicht te komen. Ik hoop aan die
woorden: „Christus voor alles" tot aan
mijn laatsten ademtocht trouw te blij
HET IS GOED DAT WIJ BIJ HAAR
78STE VERJAARDAG hier eens bij
stil staan. Want het is toch wel een
merkwaardig ding, die geschiedenis van
ons Vorstenhuis in het algemeen en
die van Prinses Wilhelmina in het bi
zonder.
Is het op zichzelf eigenlijk al niet
een wonder dat dit Vorstenhuis staat
tot op deze dag?
Hoevele tronen zijn er weggevaagd
tijdens het leven van Prinses Wilhel
mina? We denken aan de gevolgen van
de oorlog 19141918: Al de Duitse
Vorstenhuizen, het Oostenrijkse en
Hongaarse, het Russische, het Itali
aanse, in de Spaanse burgeroorlog het
Spaanse. Kronen en tronen vallen tot
op vandaag toe, we denken aan de
koningsmoord in Irak, nog van recen
te datum. Inderdaad de Vorstenhuizen
worden schaars. Maar de band tussen
Nederland en Oranje bleef onverbro-
ken.
IS HET GEEN WONDER?
En toch niet, dat er op ons Vorsten
huis geen aanslagen gepleegd zijn. We
denken aan de revolutie-stormen in
1903 en 1918, in welk laatste jaar de
burgemeester van Rotterdam zelfs
Troelstra al meende te moeten sme-
kene bij zijn overwinning de levens van
de Oranjes te sparen. Welk een ver
gissing èn bij Zimmermann èn bij de
leider van de S.D.A.P.!
WE DENKEN AAN DE DONKERE
DAGEN, die aanbraken na 10 mei 1940.
Ook toen was er het sinister pogen een
definitieve scheiding te brengen tus
sen Oranje en Nederland. God heeft
de band bestendigd.
Maar laat ons dit niet als iets ge
woons gaan zien. Voor enkele weken
wezen we op het gevaar van de gewen
ning. Dat gevaar ligt ook hier voor de
deur. Het lijkt zo gewoon, zo vanzelf
sprekend. Maar dat is het niet. Het is
ven. Daartoe geve Hij mij de kracht." een genade gave van God. En we leg
gen alle nadruk op dit: genade-gave.
Ons volk heeft het zeker niet verdiend.
WANT NIET SLECHTS DAT WE
ONS VORSTENHUIS MOCHTEN be
houden tot op vandaag, het wonder
lijke ligt hierin, dat we dit Vorstenhuis
behielden. Dat we in Prinses Wilhel
mina een Vrouw mochten hebben, die
niet slechts in woorden, maar in ge
heel haar levensuiting het „Christus
vóór alles" beleed. Zij heeft deze le
vensstijl vertoont zowel in Haar privé-
leven als in Haar regeringsdaden. Zij
heeft zich dit geloof nimmer ge
schaamd.
IN DIT GELOOF HEEFT ZIJ GE
STAAN, ook in kritieke momenten
van Haar regering. Zij heeft er de
moed uit geput om in 1940 in balling
schap te gaan en vanuit de vreemde
de strijd te aanvaarden en voort te
zetten tot bevrijding van Haar volk. Zij
heeft er in 1948 de moed uit geput tij
dig de troon ter beschikking te stel
len van Haar Dochter, vóór dat de
zware verantwoordelijkheid van deze
moeilijke taak, voor Haar ouder wor
dende krachten te zwaar zou worden.
En Zij heeft er de moed uitgeput, na
dien in grote bescheidenheid terug te
treden en te midden van Haar volk te
leven als één hunner.
Wij willen dit alles gedenken op 31
augustus en daarbij de Heere loven
voor Zijn weldaden. Want dit alles is
niet gewoon, maar een wonder.
Een wonder dat slechts te begrijpen
is tegej) historische achtergronden.
Want heel ons volksbestaan is door de
eeuwen heen een wonder geweest.
We denken aan de woorden van een
uitnemend historicus, Huizinga, die in
zijn bestuderenswaard geschrift: „Ne
derlands geestesmerk", schreef:
Al deze voordeelen en qualiteiten
van Nederland waren noch in de
verdienste der individueen, noch in
de voortreffelijkheid van het staat
kundig stelsel en beleid, noch uit
sluitend in een samentreffen van
omstandigheden gegrond. Wie de
oorzaak in één term wilde begrijpen,
zou, ook al ware zijn maatstaf zuiver
rationeel, er geen beter woord voor
vinden dan dat van een goddelijken
zegen. De geschiedenis moge andere
volken soms trots en glorie op hun
herkomst leeren, voor ons leidt haar
les, als men haar goed verstaat, en
kel tot ootmoed."
HET GEHEIM VAN DE STERKE
BAND DIE GOD, NEDERLAND EN
ORANJE samensmeed, ligt in de oor
sprong van ons nationaal volksbestaan:
de gereformeerde religie. Toen deze
religie beleden werd, was ons volk
groot en invloedrijk naar buiten, toen
was de band met Ordnje ook hecht.
Toen dit geloof inzonk en verschrom
pelde, verslapte ook de band met
Oranje en werd zelfs tijdelijk losge-
rafeld, zodat een vluchtende Oranje, in
bange revolutiedagen aan het eind van
een verschrikkelijke eeuw van verval
en afval moest klagen: „God heeft een
twist met Nederland". De barfd is her
steld, er is weer een volk herrezen dat
ernst maakte met de hooggestemde
woorden uit ons volkslied:
In Godes vrees te leven
Heb ick altijt betracht
Maar leeft die zelfde ernst ook van
daag nog in brede lagen van ons volk?
We geloven het niet. Er is ook vandaag
weer verval en afval. Het „Christus
voor alles!" komt lang niet van ieders
lippen en leeft lang niet in ieders hart.
DAAROM IS ER VREES. Want wat
andere volkeren wedervoer, kan ook
ons gebeuren. Dit zijn dingen die we
op hoogtijden als 31 augustus ons weer
te beleven geeft, wel eens bedenken
mogen.
Wat ons gegeven werd in de Persoon
van Prinses Wilhelmina is een gave
Gods. Maar iedere gave Gods is altijd
ook een opgave.
Laat ons dat niet vergeten.
v. S.
in de rotsen is uitgehouwen. Het pad is
steil, maar veel mensen wagen de klim
om de kapel met zijn opmerkelijke ste
nen klok te bekijken. De oorspronke
lijke klok van St. Gwain's werd gesto
len en hij werd vervangen door een
stenen exemplaar dat zó knap is ge
maakt, dat de klank ervan bijna niet
valt te onderscheiden van een nor
male metalen klok.
Een andere hooggelegen kerk is de
interessante parochiekerk van H. Ma
ria in Whitby, Yorkshire. Wanneer
men deze kerk binnen wil gaan moet
men eerst een schilderachtige stenen
trap met 199 treden beklimmen. De
klimmers worden beloond met een
prachtig uitzicht over de kust en het
land. Het interieur van de kerk is be
paald een curiositeit aangezien de
werklieden, die uit een zeevarend ge
slacht stamden, er het aanzien van een
tussendek van een oude houten boot
aan hebben gegeven. Opmerkelijk zijn
ook de van hekjes voorziene banken
met de opschriften: „bedienden", „be
zoekers" en „regelmatige kerkgan
gers".
Een van de meest verrassende kerk
jes van Groot-Brittannië ligt hoog bo
ven de diepe monding van de Eskri-
vier. Het heet Roslin Kapel. De schoon
heid van het houtsnijwerk (dat men
eerder in een grote kathedraal dan in
een klein dorpskerkje zou verwach
ten) is onovertroffen. De kapel staat
een paar kilometer ten zuiden van
Edinburgh.
Gedraaide toren
DE NIETS VERMOEDENDE reizi
gers die in Chesterfield, Derbyshire,
arriveren, worden altijd getroffen
door de alarmerende toestand waarin
de torenspits van de veertiende-eeuw-
se parochiekerk zich bevindt. Hij ia
bijna zeventig meter hoog en hij rijst
niet loodrecht de lucht in, maar ver
toont een afwijking van.twee en een
halve meter! De wonderlijke bocht die
de toren maakt wordt veroorzaakt door
het kromtrekken van de houten span
ten onder de loden bekleding. Zo op
het eerste gezicht heeft de toren wel
iets van een spiraal.
In de kathedralenstad Bristol staan
heel veel mooie kerken. De meest on
gewone is de vijftiende-eeuwse kerk
van St. Johannes de Doper, die op de
noordelijke stadspoort van Bristol ge
bouwd is.
In Bradford-on-Avon in Wiltshire is
een oude kapel te zien, die op een
brug met negen bogen staat. Deze ka
pel heeft een veelbewogen verleden.
Eens werden er missen in gelezen voor
reizigers, maar de kapel is ook ge
bruikt als tolhuis en gevangenis. An
dere „brugkapellen" staan in Derby,
Wakefield en Rotherham in Yorkshire
en in St. Ives in Huntingdonshire.
Tenslotte nog de oude „Chapel
of Ease" in Turnbridge Wells, die
tegenwoordig de kerk van Koning
Karei de Martelaar genoemd
wordt. Vroeger kon deze kapel er
op bogen in twee graafschappen en
drie parochies te staan. Tijdens de
godsdienstoefeningen overschreed
de priester in de loop van de dienst
verschillende grenzen. Als hij uit
de sacristie kwam verliet hij de
parochie Tonbridge in Kent en om
vanaf de preekstoel zijn sermoen
te kunnen houden was het nodig
dat hij de parochie Speldhurst in
Kent binnenstapte. De kerk staat
tegenwoordig helemaal in Kent en
nog maar in twee parochies, name
lijk Tonbridge en Speldhurst.
Ingez. mededeling (adv.)
R<