Het ambtsgebed
Woningtekort in
zesde
circa een
1957 met
ingelopen
Vraag geen verf.vraag RIP O LIN
Ook dit jaar wordt hoog aantal
voltooide huizen verwacht
ALS DE KERKKLOK ROEPT
Loongrens werktijdenbesluiten
verhoogd tot j6900
Indonesische evacues passen
goed in het arbeidsproces
TWEE PERSONEN GEWOND BIJ
SCHIETPARTIJ IN ERMELO
Mosselexport
iets minder
Incident aan Indisch-
Pakistaanse grens
Schietschijf was te dun
Hasselman naar
Nederland
Goedkope appels en
peren in 't verschiet
in de Betuwe
Chr. Middenstandsbond
bestaat 40 jaar
Amerikaanse ballon op
18.000 meter
hoogte ontploft
Ziekte bij tuinbouw-
gewassen in
Noord-Oostpolder
Russisch schip
radio-actief besmet
Zaterdag 9 augustus 1958
ZEEUWSCH DAGBLAD
PAGINA 3
HET IS meer dan honderd jaar ge
leden, dat jhr. A. M. d. van Asch van
Wijck een byzonder boekje uitgaf
over de geschiedenis van het ambts
gebed in de Nederlanden van de tijd
der hervorming tot aan het jaar van
verschijning, 1852. Het is al meer dan
tien jaar geleden, dat wij dat boekje,
op een boekverkoping verworven, la
zen en dat we dachten: er moest er ook
één zijn, dat de historische lijn door
trekt tot op onze tijd.
Die wens is thans vervuld. Mr. K.
Groen, de oud-directeur van de Doc
tor Abraham Kuyperstichting, heeft
een boek samengesteld over „Ambts
gebeden in Nederlandse Openbare Col
leges", dat met medewerking van het
Prins Bernhard Fonds bij de Uitgeve
rij Van Keulen N.V., in Den Haag in
druk is verschenen, nadat in 1947 reeds
een aantal gestencilde gegevens waren
verspreid.
Het is uiteraard geen romanlitera
tuur, maar voor de belangstellenden
heeft de heer Groen hier zeer belang
rijk materiaal bijeengebracht, dat ons
nu in de gelegenheid stelt, om bre
der dan wij het indertijd deden naar
aanleiding van de raadsvoordracht van
's-Heer Arendskerke op dit onder
werp in te gaan.
HET BLIJKT uit dit boek bij ver
nieuwing, dat het ambtsgebed in ons
land in de na-reformatorische tijd vrij
algemeen in gebruik was.
De Franse tijd bracht, onder invloed
van de ongodisterij van de revolutie
op het voetspoor van Voltaire en Rous
seau, wijziging op dit punt. Terecht
heeft mr. Groen evenals indertijd Van
Asch van Wijck, hier als het ware een
streep gezet. Ook daar, waar sinds
mensenheugenis geen ambtsgebed ge
bruikt wordt, mag aangenomen wor
den, dat het vóór de Franse tijd wel
het geval was.
De vorige eeuw heeft op dit punt in
onderscheiden colleges strijd gebracht,
hetzij over de wederinvoering, hetzij
over wijziging, hetzij over afschaffing.
Én deze strijd duurt tot op heden
voort, al is het niet zo, dat die door
lopend aan de orde is, omdat dit nu
eenmaal een onderwerp is, waarover,
men spreken, doch waarover men ook
zwijgen moet, als het pas geeft. Het
onderwerp is veel te teer, om voor
werp te zijn van felle strijd het
leent zich alleen voor hoogstaande dis-
cussis
DE VERSCHIJNING van het boek
van Van Asch van Wijck was feitelijk
het gevolg van het feit, dat het onder
werp in die tijd in bespreking was.
Sinds 1826 werd in Amsterdam een
formuliergebed gebeden, waartegen de
Joodse raadslieden echter bezwaar
hadden, omdat het gebeden werd „in
de Naam van Jezus Christus, onze
Heer". Een nieuwe gemeenteraad, die
op 13 november 1851 zitting nam, stel
de in verband hiermee een nieuw
formulier vast. Acht raadsleden, alle
uit de Réveilkring, stemden tegen dit
voorstel. Hun was tegen gevoerd, dat
in het „Onze Vader" de naam van de
Heiland ook niet wordt genoemd, dat
het gebed niemand ergernis mocht ge
ven en dat een Christen toch wist, dat
hij de almachtige God niet kon aan
roepen zonder of buiten de Zoon Gods
en de Heilige Geest. „De Nederlander"
van Groen van Prinsterer, die als
Christelijk dagblad aan deze zaak veel
aandacht besteedde, merkte daartegen
op, dat hier geen sprake was van weg
laten, doch van uitsluiten, niet van
veronderstellen, doch van terzijde stel
len.
DIT PUNT heeft in andere gemeen
ten eveneens de bespreking beheerst.
In de Gelderse gemeente Wageningen
bijv. werden in 1851 de woorden „van
Uw lieve Zoon Jezus Christus" weg
gelaten, omdat er juist een joodse
secretaris was benoemd. Na diens
overlijden werd het gebed maar geheel
afgeschaft. In 1948 werd besloten, na
de opening der vergadering een ogen
blik stilte te houden voor hen, die bid
den wilden.
Dat „ogenblik stilte" is meer naar
voren gebracht. Doch dit is iets anders
dan het ambtsgebed, omdat dit laatste
bedoelt het uitspreken door de hoge
vergadering van haar afhankelijkheid
van Hem. Die haar haar gezag gaf en
het vragen om Zijn bijstand bij het be
langrijke werk, dat zij te doen heeft.
DE MANNEN VAN HET REVEIL
hadden grote belangstelling voor dit
onderwerp. En na hen vele andere
Christenmannen, die in politieke col
leges zitting namen.
Toch was er altijd aarzeling, om het
ter sprake te brengen, vanwege het
subtiel karakter ervan.
Want meermalen zijn er in zulk een
discussie dingen gezegd, die het Chris
tenhart diep moesten wonden.
Het ergste maakten het de commu
nisten en revolutionair-socialisten, die
in 1919 in Amsterdam voorstelden, het
raadsgebed af te schaffen. Het voor
stel werd aangenomen met 21 tegen 15
stemmen. De tien socialisten stemden
met de communisten en revolutionair
socialisten mee en ook vijf liberalen
van verschillende schakering, terwijl
drie der laatstgenoemden met de ver
tegenwoordigers der Christelijke par
tijen de handhaving voorstonden.
IN DEZE DISCUSSIE legde de heer
Wijnkoop als grondslag voor de af
schaffing van het jaadsgebed de ont
kenning van God als „hogere macht".
Als hogere macht dan de individuele
mens erkende hij en het is nog al
tijd hetzelfde communistische geluid,
dat vandaag klinkt „de enig schep
pende kracht van de arbeid, gerepre
senteerd door de arbeiders gezamen
lijk". „Die andere hogere macht, die
men belieft te geven de naam van
God" aldus deze communist, „is
een macht, die niet is ontleend aan de
arbeid, maar gebruikt wordt tegen de
arbeiders, een macht, die de arbeiders
niet kunnen controleren, een gezag,
dat door de mensen bedacht is, maar
dat niet is ontleend aan de scheppende
kracht van de arbeid".
In de gemeenteraad van Uithuizer-
meeden (Gr.) zei'in 1920 een raadslid
dat „indien de raadsvergadering om 4
uur begint, de heren voorstanders van
het raadsgebed om 3 uur wel kunnen
beginnen te bidden, dan zullen de te
genstanders om 4 uur kunnen komen,
als het gebed afgelopen is".
Om een laatste voorbeeld te citeren:
eind 1923 stelde een vrijzinnig lid van
de raad van het Zuid-Hollandse Mon
ster voor, na het openingsgebed te
zingen psalm 81 12 en voor de dank
zegging gezang 78 4. Hij bedoelde dit
waarschijnlijk spottenderwijs, gezien
de toevoeging door een socialistisch lid
Blijkens het thans verschenen jaarverslag 1957 van de centrale di
rectie van de volkshuisvesting en de bouwnijverheid over 1957 werd
het woningtekort in 1957 met ongeveer V» ingelopen. Door het gereed
komen van 88.397 woningen werd in dat jaar een substantiële bijdrage
geleverd tot het overwinnen van de woningnood. Ons land behoort tot
de vier of vijf Europese landen die de hoogste woningproduktie be
reiken.
Volgens het verslag wordt het jaar
1957 gekenmerkt door het feit, dat de
resultaten van het in 1956 ingevoerde
goedkeurings- en subsidiebeleid ten
volle werden binnengehaald. Ook in
1958 mag een hoog aantal voltooide
woningen worden verwacht, een aan
tal van 80.000 behoort zeker tot de
mogelijkheden.
KAPITAALMOEILIJKHEDEN
De kapitaalmoeilijkheden hebben
deze ontwikkeling echter omgebo
gen. De bouw voor particulieren on
dervond deze moeilijkheden direct
in die zin, dat het hoge rentepercen
tage, dat een gevolg was van de ka-
pitaalschaarste, de exploitatie voor
velen onmogelijk maakte en hen
daardoor van de bouw deed afzien.
De woningwetbouw dreigde in
moeilijkheden te komen, doordat de
gemeenten niet lager konden lenen
binnen de door de regering voorge
schreven voorwaarden, terwijl ook aan
de ongelimiteerde opvoering van de
kasgeldleningen door de regering paal
en perk moest worden gesteld.
WONINGTEKORT INGELOPEN
Volgens de resultaten van de wo
ning- en gezinstelling blijkt het wo
ningtekort op een groot deel van het
Agrarische platteland belangrijk inge
lopen te zijn. Niet alleen de randpro-
vincies vertonen deze figuur, maar ook
in het westen des lands, met zijn nog
immer voortdurende noodsituatie, doen
zich vrij uitgebreide enclaves voor,
waar van woningtekort nauwelijks of
geen sprake meer is.
Naast deze verschillen in de breedte
beginnen zich thans ook verschillen in
de diepte af te tekenen. Zelfs in ge
meenten met een nog voortdurend
groot woningtekort doet zich in toene
mende mate het verschijnsel voor van
onderbezette woningen.
Bij de woningwetbouw heeft zich
een begin van daling der aanbeste-
dingsprijzen voorgedaan. Het is van
groot belang, dat deze ontwikkeling
zich voortzet, pas dan zal ook een
volgende huurronde het volle effect
hebben en de zware subsidiering
kunnen worden beperkt.
De vraag dringt zich op of moet
worden voortgegaan met uniforme
procentuele huurverhogingen bij de
wet. De differentiatie in de feitelijke
verhoudingen maakt een differentiatie
in maatregelen het overwegen waard.
De activiteit op het gebied van de
systeembouw vertoonde, vergeleken
met de voorafgaande jaren, een aan
zienlijke groei, welke vooral een ge
volg was van de bouw op basis van de
zogenaamde continucontracten. Vooral
de toepassing van droogstapelelemen-
ten in de woningbouw neemt nog
steeds toe.
WONINGTOESTAND
Sinds de voorlaatste woningtelling
in 1947 bleef het gemiddelde aantal
van vijf kamers per woning vrijwel
constant. Het percentage woningen
met meer dan zes kamers en met
minder dan drie kamers liep echter
terug. Het percentage een- en twee
kamerwoningen beliep voor de be
woonde woningen zonder bedrijf in
1947 10,4 van het totale aantal wo
ningen tegen 5,6 in 1956, het aantal
van 1947 tot 1956 met rond 47.000
terug.
De algemene woningtelling 1956
heeft aangetoond, dat medio 1956 de
woningvoorraad van Nederland voor
bijna een derde deel bestond uit wo
ningen van meer dan 50 jaar oud. De
woningen die na de oorlog tot stand
kwamen maakten ongeveer 20 procent
van de woningvoorraad uit.
Het aantal woningen dat in 1957 on
bewoonbaar werd verklaard, liep te
rug (2.729 tegen 3.779 in 1956).
HUISVESTING VAN
BEJAARDEN
Steeds duidelijker tekent zich de be
hoefte af aan huisvestingscapaciteit
voor bejaarden. De nog steeds beperk
te mogelijkheden om daaraan in een
bevredigend tempo tegemoet te komen
mag echter geen aanleiding geven tot
optimisme. De resultaten van onder
zoekingen, die landelijk-, provinciaal
of plaatselijk werden gehouden, stellen
duidelijk in het licht welk een omvang
het huisvestingsprobleem voor deze
categorie woningbehoevenden in de
naaste toekomst zal gaan aannemen.
Zij illustreren de noodzaak om tot een
brede systematische aanpak van het
probleem te komen. In 1957 kwamen
44 tehuizen voor bejaarden gereed met
een gezamenlijke capaciteit van ruim
3.300 personen.
Prijs voor.dode
vliegen verhoogd
De regering van Nepal heeft donder
dag de prijs voor een pond dode vliegen
verdubbeld en wel van 36 tot 72 cent
om de cholera-epidemie in het dal van
Katmandoe een halt toe te roepen. Er
zijn tot nu toe circa 300 mensen aan deze
ziekte bezweken.
Leiders van Algerijnse
bevrijdingsfront gearresteerd
De Franse politie heeft donderdag
avond bekendgemaakt dat er in Parijs,
de Franse Alpen en in Marseille en om
geving 31 leiders van het Algerijnse be
vrijdingsfront gearresteerd zijn. Er zijn
een aantal documenten in beslag geno
men.
De leiders worden beschuldigd van
daden, gericht tegen de veiligheid van
de staat.
0 Het Amerikaanse congres heeft goed
gekeurd, dat er in het belastingjaar dat
op 30 juni 1959 eindigt, 39.500.000.000
dollar wordt besteed aan defensie. Dit
is meer dan in vredestijd ooit In de
Verenigde Staten voor de verdediging is
uitgegeven.
AAGTEKERKE: II: 10 en 2.30 ds.
Theunissen. A. J. POLDER: G: 10 en
2.30 ds. Brederveld. ARNEMUIDEN:
H: 10 en 2.30 ds. Verwelj. G.: 10 en
2.30 ds. Dercksen te Barneveld.
BAARLAND: G: 9.30 en 2.30 ds. van
Til. BERGEN OP ZOOM: H: 10 ds.
Elseman, 7 ds. Knottnerus; G: 10 en
5.30 ds. Streefkerk te Oldebroek; GV:
9.30 en 5 ds. Moggré. BIEZELINGE:
H: 10 en 2.30 ds. Schneider; C: 10 en
2.30 ds. Toorman te Den Haag; GG:
9.30, 2 en 6 leesdienst. BIGGEKERKE:
H: 9.30 ds. Abbing, 7.30 jeugddienst.
BORSSELE: H: 9.30 en 2 ds. Vrij-
landt; G: 10 en 2.30 ds. v. Veen; GG:
9.30, 2 en 6 leesd. BRUINISSE: H: JO
ds. van Roon te Ermelo, 5 ds. Boer;
G: 10 en 5 ds Wielemaker. GG: 10 en
5 ds. Mallan; OG: 10 en 5 leesdienst.
COLIJNSPLAAT: H: 2.30 en 6.30 ds.
Veldman; G: 10 en 6 ds. Schippers;
GG: 3 x leesdienst. DOMBURG: II: 9
Duitse dienst; 10 ds. v. Vliet; 7 ds.
Bergkotte te Oosterbeek; G: 10 en 2.30
ds. Dondorp te Hattem. DRIEWEGEN:
G: 9.30 en 2 ds. v. Haeringen te Veen-
huizen ELLEWOUTSDIJK: H: 9.30 ds.
Blok. GAPINGE: H: 2 ds. Groeneboer;
G: 9.30 en 2.30 ds. Boot. GEERSDIJK:
H: 10 de heer Kraak, 2.30 ds. Mor-
reau; G; 10 en 2.30 ds. v. Aller. GOES:
H; Grote Kerk: 10 vic. Geense te Lei
den; 5 ds. Coenraad; Aula: 10 vic. Du-
vekot te Den Haag; jeugdkapel en
-kerk: (P.v.O.): 10 de heer Cornet; G:
Westerkerk: 10 dr. Stam; 5 ds. Tis-
sink te Giessen-Rijswijk; Oosterkerk:
10 ds. Tissink; 5 ds. v. d. Leek; GG:
9.30, 2 en 6 leesdienst; C: 10 leesd,
5.30 ds. Toorman; GV; 2.30 en 6.30 ds.
Keijzer; VEG: 10 en 5 kand. Troost; D
G: 10.30 ds. Nolthenius. 's-GRAVEN-
POLDER: H; 9.30 en 2 ds. Louwerse te
De werktijdenbesluiten voor kanto
ren, koffiehuizen en hotels, badhuizen,
bioscopen en bad- en zweminrichtin
gen, zo deelt men ons van de zijde
van het ministerie van sociale zaken
en volksgezondheid mede, zyn niet
van toepassing op werknemers, wier
jaarlijks in geld vastgesteld loon in
de onderneming, waarin zy werkzaam
zijn, een bepaald bedrag te boven
gaat. Dit bedrag is bij K.B. met in
gang van 1 september verhoogd van
f 6.000,— tot f 6.900,—.
Ingezonden mededeling (Adv.)
De minister van binnenlandse zaken
heeft de medewerking ingeroepen van
de gemeentebesturen om de Nederlan
ders uit Indonesië, die gedwongen wer
den naar ons land te evacueren, in te
passen in het Nederlandse arbeidspro
ces.
Terzake wordt uiteraard bij voortdu
ring een beroep gedaan op het Neder
landse bedrijfsleven; de daar tot dusver
bereikte resultaten kunnen bemoedigend
worden genoemd. Waar is gebleken, dat
Uit India en Pakistan komen persbe
richten over grensincidenten in de om
streden sector bij de rivier de Soerma.
In mei van dit jaar sloten de beide re
geringen een bestand voor deze streek,
nadat er zich verscheidene weken lang
incidenten hadden voorgedaan.
Uit Pakistan wordt bericht, dat Indi
sche troepen op Pakistaans gebied heb
ben geschoten. Uit India daarentegen
meldt men, dat Pakistaanse troepen
twee Indische dorpen hebben bezet en
Indische grensposten hebben beschoten.
De Indiërs hadden uit zelfverdediging
een- en tweekamerwoningen liep tenslotte het vuur beantwoordt.
Tijdens een standwerkersparade die
gisteravond op een feestterrein te Er
melo is gehouden, zijn de Amsterdam
se journalist Bussink en de 14-jarige
H. Rutgers uit Apeldoorn gewond ge
raakt toen plotseling kogels over het
terrein floten. De jongen kon na be
handeling in het ziekenhuis Salem
naar huis gaan, doch de Amsterdam
mer moest er langer blijven, aange
zien hij een kogel in het been heeft
gekregen die operatief moet worden
verwijderd.
De kogels bleken afkomstige te zijn
uit het gebouw van de schietvereni
ging „Piet Cronjé, dichtbij het feest
terrein, waar geoefend werd. De ko
gels moesten worden opgevangen door
een ijzeren plaat van anderhalve cm
dikte. Deze bescherming, die al se
dert 1923 in gebruik is, bleek op een
bepaalde plek zo dun te zijn geworden,
dat de projektielen er doorheen gin
gen.
om deze zang dan, ter verhoging van
de wijding, met muziek te begeleiden.
HET IS BEGRIJPELIJK, dat velen
de sfeer van een dergelijke discussie
niet wensten en wensen op te roepen
en dat daarom gewacht wordt, als het
ambtsgebed eenmaal is afgeschaft, op
een geschikt moment, om een voorstel
aan de orde te stellen.
Dat overigens publieke discussie aan
de doorvoering ervan kan meewerken,
blijkt hieruit, dat, als reactie op het
debat in Amsterdam in 1919, direct
daarna in een aantal andere gemeen
ten, onder welke uit Zeeland de stad
Goes, besloten werd, het raadsgebed in
ere te herstellen.
Vader vond zijn
verdronken zoon
Nabij de groenteveiling te Noord
Scharwoude is donderdagmiddag de 13-j.
André Winder zonder dat iemand het
bemerkte te water geraakt en verdron
ken. Toen de ouders later op de dag
ongerust werden over zijn wegblijven,
ging de vader met anderen op zoek. Het
was de vader, die het stoffelijk over
schot van zijn zoon vond.
De Indonesische minister van buiten
landse zaken, Subrandio, heeft een on
derhoud gehad met de Nederlandse di
plomatieke vertegenwoordiger in Dja
karta, de heer Hasselman, die voor over
leg met zijn regering naar Nederland
zal vertrekken voor het voeren van
dienstbetrekkingen.
Naar verluidt zou minister Subrandio
de heer Hasselman op de hoogte hebben
gesteld van zijn inzichten over de be
trekkingen tussen Indonesië en Neder
land, in het bijzonder wat westelijk Nw.
Guinea betreft.
O Een leraar van een technische be-
drijfsschool in Dessau (oost-Duitsland)
is tot een half jaar gevangenisstraf ver
oordeeld omdat hij in de klas de op
merking „ik ben niet alwetend zoals
Walter Ulbricht" gemaakt had. Dit meldt
de organisatie van vrije juristen in west-
Berlijn.
onder de gerepatrieerden zich vele land
genoten bevinden, waarvan verwacht
mag worden, dat zij met succes een
functie in de overheidsdienst kunnen
vervullen, moge ik, aldus schrijft de
minister gezien de belangrijkheid en
de urgentie van het onderwerpelijke
lopen jaren bij plaatsing van gerepatri
eerden de volle medewerking van de ge-
gewestelijke arbeidsbureaus in de afge-
vraagstuk en de omstandigheid, dat de
meentebesturen mochten hebben, ook
thans de colleges van b. en w. uitnodi
gen terzake hun medewerking te ver
lenen.
De minister zal het op pry's stellen,
indien in voorkomende gevallen van va
catures bij de diensten en instellingen
in de gemeenten met de mogelijkheid
tot plaatsing van bedoelde gerepatrieer
den rekening wordt gehouden.
Bij de meeste in de Betuwe ge
houden verkopingen van laat fruit
aan de boom was de publieke be
langstelling aanmerkelijk groter dan
de animo van de handel om zich
van een of meer boomgaardgewas
sen meester te maken. De handel is
terughoudend voor appels en peren,
hoewel kersen over 't algemeen goe
de resultaten hebben opgeleverd.
De Betuwe boomgaarden zitten goed
geladen, maar de kwaliteit wordt niet
zo geroemd. De meeste soorten appels
hebben veel van schurftaantasting te
lijden gehad als gevolg van het sterk
afwisselende en doorgaans vochtige
weer.
Sommige eigenaars maakten in pu
blieke verkoop voor nog te plukken
boomgaard gewas mooie schommelin
gen. Baron van Boetzelaar van Oos
terhout verpachtte een boomgaard
voor ruim f 12.000,Andere goed
geladen boomgaarden besomden f8600
en f7900. De schatting komt per kist
van 20 kg inhoud op het hout onge
veer neer op f 2,50 tot f 4,50.
Daaruit zou afgeleid kunnen worden
dat de prijs van appels en peren in de
huishoudkwaliteit voar de consument
dit najaar zelfs beduidend lager zal
komen te liggen dan vorig jaar.
De Chr. Middenstandsbond zal op
17 september a.s. te Hilversum zijn 40-
jarig bestaan vieren in de grote
Schouwburgzaal van Gooiland.
Om half elf 's morgens zal de bonds
voorzitter, de heer H. de Mooij van
Rijnsburg, de openingsrede houden ge
titeld: „In Godes vrees te leven". De
burgemeester van Hilversum, de heer
J. J. G. Boot, zal het congres toe
spreken en daarna zal de minister van
economische zaken, prof. dr. J. Zijl
stra, spreken over: „Christelijke mid-
denstandspolitiek". Prof. mr. I. A.
Diepenhorst van Zeist, lid der Eerste
Kamer, zal de feestrede houden.
Een ballon van de Amerikaanse lucht
macht met een aap, kikkers, goudvissen
en vliegen in de gondel is gisteren op
een hoogte van 18.000 meter uit elkaar
gesprongen. Geleerden hoopten, dat de
ballon tot 40.000 meter zou stijgen en
dat zij bij terugkeer van de gondel op
aarde de gevolgen van kosmische stra
ling op de dieren zouden kunnen vast
stellen.
De ballon was opgelaten nabij Crosby
in Minnesota.
De aap is later gezond en wel terug
gevonden op een drassig stuk grond.
De Amerikaanse luchtmacht is van
plan volgende week een man met een
ballon naar grote hoogte te laten stijgen
om gegevens te verzamelen voor een
bemande kunstmaan
Drie zeer uiteenlopende tuinbouwpro-
dukten bij Ens in de Noordoostpolder
zijn aangetast door een ziekte, die naar
men vreest wordt veroorzaakt door een
aaltje, dat tot nu toe alleen nog in Ame
rika werd aangetroffen. De ziekte treedt
plaatselijk op en beperkt zich hoofdza
kelijk tot de gewassen iris, peen en sla.
Op sommige bedrijven heeft de kwaal
in de irissen een dusdanige omvang ge
kregen dat ten opzichte van dit gewas
van een misoogst mag worden gespro
ken. De plantenziektenkundige dienst is
met het onderzoek bezig. De dienst zal
voor het onderzoek, dat nog slechts in
een beginstadium verkeert, waarschijn
lijk een proeftuin aanleggen bij Ens.
Machinerieën op het dek van het Rus
sische schip „Witjaz" zijn in mei van
dit jaar met radio-activiteit besmet, toen
het vaartuig in de Stille Oceaan in re
gen voer, die radio-actief was tengevolge
van Amerikaanse kernproeven, aldus
heeft de Russische geleerde Gabrilof ge
schreven in het gisteren verschenen
nummer van het blad van de Sowjet-
vloot.
De bemanning mocht alleen om zeer
dringende redenen aan dek verschijnen
en droeg beschermende kleding.
Na elke regenbui werd het dek schoon
gespoten.
0 De sjah van Perzië zal van vijf tot
zeven mei een officieel bezoek aan En
geland brengen.
John Angelo Lamarca, die wegens
ontvoering van het kind Weinberger
ter dood was veroordeeld, is donder
dagavond in de Sing-Sing-gevangenis
op de elektrische stoel terechtgesteld.
O De Westduitse marine zal haar
jaarlijkse zomeroefeningen elf dezer in
Oost- en Noordzee aanvangen. De
manoeuvres, die onder leiding staan
van admiraal Rolf Johannesson,
len twintig dagen duren.
Dalfsen. G: 10 en 2.30 ds. Pontier; GG:
9.30, 2 en 6 leesdienst. GRIJPSKEË-
KE: H: 10 en 2.30 ds. Wisse; G: 10 en
2.30 ds. van Heesen. HAAMSTEDE:
G: 9, 10.30 en 5 dr. Arntzen te 's-Gra-
vendeel; C: 10 en 3 ds. v. d. Klis.
's-HEER ABTSKERKE: H; 9 en 2 ds.
Warffemius. 's-HEER ARENDSKER
KE: H: 10 ds. Coenraad (H.A 2.30
ds. Scholten; 10 jeugddienst in ver.
geb. 's-HEER HENDRÏKSKINDEREN:
H: 10 en 7 dr. Zandee te Utrecht.
HEINKENSZAND: H: 10 en 2.30 ds.
Amesz; G: 10 en 2.30 ds. Heiner te Ter
Aar. HOEDEKENSKERKE: H: 9.30 en
2 ds. Hulsbergen; GG; 9.30, 2 en 6 lees
dienst. KAPELLE: H: 10 ds. Bergkotte;
2.30 ds. v. Leeuwen; G: 10 en 2.30 ds.
Kersten. KAMPERLAND: II: 9.30 ds.
Veldman, 2.30 ds. van Dam; G: 9.30 en
2.30 ds. Melse. KATTENDIJKE: H: 10
ds. Warffemius. KATS: H: 10 ds. Mor-
reau, 2 de heer Allewijn. KLEVERS-
KERKE: H: 10.30 ds. v. d. Linde.
KLOETINGE: H: 10 en 2.30 ds.
Blomaard te Boxtel. KORTGENE: H:
10 vic. Hengstmangers, 2.30 ds. Metse
laar. KOUDEKERKE: G: 9.30 en 2.30
dr. Dondorp te Heemstede. KRAB-
BENDIJKEH: 9.30 en 2.30 G; 9.30
en 2.30 ds. v. d. Klaauw (H.A.); GG:
9.30, 2 en 6 ds. Bel. KRUININGEN
H: 10 ds. v. Leeuwen; 2.30 ds. Coen
raad; G: 10 en 2.30 ds. Joosse te An-
del LEWEDORP: H: 10.45 ds. Dijck-
meester; G: 9.15 en 2.30 ds. Oegema.
MELISKERKEH: 2.30 ds. Abbing; G;
9.30 en 2.30 ds. Vlaardingerbroek.
MIDDELBURG: G: Hofpleinkerk9.30
ds. van Ginhoven te Westervoort; 2.30
en 5 ds.- Meijer te Beverwijk; Noórder-
kerk: 9.30 ds. Meijer, 5 ds. van Gin
hoven; GG: 9.30, 2 en 6.30 leesdienst;
C: 9.30 en 3 ds. v. d. Molen; GV: 8.30
en 4.30 ds. Rijneveld; WG: 10.30 ds.
Ie Cornu te Amsterdam; Leger des
Heils; 10 heiliging; 4 openlucht; 7.30
verlossing. NIEUW- EN ST. JOOS-
LAND: H: 10 ds. v. Haarlem, 2.30 ds.
Kalkman. NÏEUWDORP: G: 10 en 2.30
ds. v. d. Leek. NISSE: 9.20 ds. Don.
GG; 9.30, 2 en 5.30 leesdienst. OOST-
KAPELLE: H: 10 en 2.30 ds. v. d. Wiel
te Leiden; G: 10 en 2.30 ds. de Groot;
GG: 10 en 2.30 leesdienst. OUD-
VOSSEMEER: H: 10 en 6.30 de heer
Stolk te Nieuwerkerk aan de IJssel;
G: 10 en 6.30 ds. Koning; C: 10, 2.30
en 6.30 leesdienst; GGN: 10, 2.30 en
6.30 leesdienst. POORTVLIET: H: 10
ds. den Hoed, 6.30 ds. Lam; G 10 lees
dienst, 2.30 kand. v. d. Linde te Leeu
warden; GG: 3 x leesdienst. RILLAND
BATH: H: 10 en 2.30 ds. Jongbloed te
Woensdrecht; G: 10 en 2.30 ds. Stof
fels; GG: 9.30, 2 en 6 leesdienst; VEG:
10 en 2.30 ds. Nijkamp te Meppel. RIT-
THEM: H:: 10 ds. van 't Hof, 2.30 ds.
Kloosterman. SCHOONDIJKEG: 9.30
en 2.30 ds. van Bottenburg. SCHER-
PENISSE; II; 9.30 en 2.30 ds. Brons;
GG: 10, 2 en 6 leesdienst. SEROOS-
KERKE (W.): H: 10 en 2.30 ds. v. d.
Wind; G: 10 en 2.30 ds. van Wouwe.
SINT ANNALAND: H: 10 en 6 ds.
Westland; GG: 9.30 en 6 ds. Honkoop
(Yerseke), 2 leesd. VGG: 9.45, 2.15 en
6.15 leesdienst; donderdag: 7 ds. Mal
lan. SINT LAURENS: H: 10 ds. Kalk
man, 7 G: 11 ds. Boot, 7 dr. Don
dorp te Heemstede. SINT MAAR
TENSDIJK: H: 9.30 leesdienst, 2 ds. v.
Dieren; OGG: 9.S0, 2 en 6 leesdienst;
woensdag: 7 ds. Zwoferink; OGK: 9.30,
2 en 6 leesd. SINT PHILIPSLANDH:
9.30 en 2.30 ds. van Dieren. GG: 10,
2.30 en 6 ds. Honkoop van Goes; OGG:
9.30, 2 en 6 ds. Gebraad. SOUBURG:
H: 9.30 en 11 ds. Haitjema, 7 ds. Kloos
terman; 9.30 jeugdkerk in Concordia;
G: 9.30 en 2.30 GV: 9.45 ds. Dou-
ma. STAVENISSE: H: 10 en 6 ds. Bou-
ter; OGG: 9.30, 2 en 6 de heer Slager.
THOLEN: H: 10 ds. Lam, 3 ds. den
Hoed; G: 10 en 5 kand. v. d. Linde te
Leeuwarden; GG: 10, 2.30 en 6.30 lees
dienst; C: 10 en 6.30 ds. van Doorn.
VEERE: G: 10 en 2.30 ds. Oosterhof f
te Sliedrecht VLISSINGEN: H: St. Ja-
cobskerk: 10 ds. Scholten, 5 ds. van
't Hof; Johanneskerk: 9.30 en 7 ds. v.
d. Schoot; Havendorp: 10 ds. Klooster
man; WH (in kapel bej. tehuis): 10.30
ds. v. d. Wall; G: 9.30 en 5 ds. de Nood
te Papendrecht; C: 9.30 en 5 ds.
Drechsler; GV: 8 en 4.45 ds. Douma;
Ev. op GG: 10 en 5 ds. Middelkoop te
Schiedam; L. d. Heils: 10 heiliging;
18.45 openlucht; 19.30 verlossing.
VROUWENPOLDER: H: 10 ds. Groe
neboer; G: 10 en 2.30 ds. Rothuizen,
stud. pred. te Leiden. WAARDE: H:
9.30 en 2 ds. Huizing; GG: 9.30, 2 en
6 leesdienst. WEMELDINGE: H: 10 en
2.30 ds. Poelman te Kerkdriel; G: 10
en 2.30 ds. Steunenberg te Rotterdam.
GG: 10, 2 en 6 leesdienst; VEG; 10 en
2.30 ds. de Goede te O.- en W.-Bildt-
zijl. WESTKAPELLE: H: 9.30 en 2.30
ds. Oosthoek, 7 ds. Kalkman (jeugd
dienst; G: 9.30 en 2.30 ds. Popma te
Laren; GG: 3 x leesdienst. WILHEL-
MINADORP: H: 10 ds. Odé. WISSE-
KERKE: H: 10 ds. van Dam; 2.30 de
heer Kraak; G: 10 leesdienst; 5.30 ds.
Melse. WOLFAARTSDIJK: H: 10 en
2.30 ds. van Liere. G; 10 en 2.30 ds.
v. d. Linde te Rijnsburg; GG: 9.30, 2
en 6 leesdienst; GV: 10.30 en 4.30 ds.
Keijzer. YERSEKE: G: 9.30 en 2
GGN: dinsdag: 7.30 ds. Steenblok;
woensdag: 7.30 ds. Mallan. VEG: 10 en
2.30 ds. Huson te Musselkanaal. ZIE-
RIKZEE: G: 8.30 en 2.30 ds. Tiemers-
ma. C: 10.15 ds. Biesma te Utrecht;
6 ds. v. d. Klis. ZOUTELANDE: H: 9
ds. van Boven, 10.30 en 7 ds. v. d.
Plas te Utrecht; GG: 10, 2.30 en 7 lees
dienst; GV: 10.30 en 2.30 ds. Rijne
veld. ZONNEMAIREG: 10 en 2.30 ds.
Schuddebeurs.
Nagekomen
MIDDELBURG: H: Nieuwe kerk: 9
ds. v. d. Linde; 10.30 ds. Aalders; 7 ds.
Dijckmeester; Koorkerk; 10 ds. de
Jonge te Blija; Engelse kerk: 9 ds. v.
Grieken te Arnhem.
De mosselexport naar België en Nrd-
Frankrijk is iets minder dan vorig jaar.
De kenners van deze exportbanken wij
ten deze teruggang aan de minder gun
stige conjunctuur; de exporteurs menen
echter, dat de prijzen te hoog zijn. De
aangevoerde mosselen zijn over het al
gemeen van voortreffelijke kwaliteit. De
aanvoer is, mede dank zij het ongunstige
weer, heel goed. In de haven van Yer-
komen soms 25 a 30 schepen per
zul- seke
dag.
