Uit de provincie
Landarbeider verantwoordelijk
anonieme brief over atoombom
voor
Joego-SIavië zal nieuwe onder
handelingen over Russisch
krediet weigeren
Totalitaire staat en reformatorische kerk
Principiële fundering
Hij wilde de aandacht trekken
Gaf zich uit als Amerikaanse piloot
Pu:J
mee
Kamerleden betuigden instemming
met wijziging leerplicht wet
Fusie van vakbonden
in Amerika?
Stoffelijke overschotten
gevonden in Den Haag
Eerst naar
de kerkj dan sport
KISÉ'iiiSÊ
Ondanks alles
toch in het ambt
TEKORT AAN
PRIESTERS
Docenten
Baptistenseminarie
Theologische school
Vrij Evang. Gemeenten
Lutherfilm
trekt de wereld over
Maandag 7 juli 1958
ZEEUWSCH DAGBLAD
PAGINA 3
Ingezonden Meded. (adv.)
Het congres van het Internationaal
Christelijk Vakverbond dat vorige
week in Zwitserland werd gehouden,
is een demonstratie geworden van de
verheugende groei van dit enige chris
telijke wereld vakverbond. De secreta
ris-generaal, de heer A. Vanistendael,
sprak van de opmars der continenten.
En inderdaad was dit juist getypeerd,
wanneer men de verblijdende rappor
ten beluisterde van de vertegenwoor
digers van Latijns-Amerika, van Azië
en Afrika. Verblijdend, niet alleen om
dat de christelijke vakbeweging overal
ter wereld krachtig groeit, maar ook
omdat deze groei van de vrije christe
lijke vakbeweging juist tot stand komt
niettegenstaande de verdrukking en
vervolging in de nog dictatoriaal gere-
feerde landen buiten Europa. Het I. C-
dat als enig wereldvakverbond
principieel het materialisme afwijst
trekt duizenden arbeiders in Azië,
Afrka en Zuid-Amerika tot zich, een
sociale ontwikkeling, die vérstrekken
de gevolgen ken hebben.
De groei van het I C.V. is thans zo
ver voortgeschreden, dat geconstateerd
kan worden, dat het grootste aantal
aangesloten organisaties niet-Europees
is. De structuur van het verbond en
de samenstelling van het bestuur zul
len tengevolge hiervan ongetwijfeld
wijzigingen ondergaan. Op het jongste
congres werden reeds een Aziaat, een
Afrikaan en een Zuid-Amerikaan in 't
bestuur van het I.C.V. gekozen.
Van belang is het in dit \erband er
op te wijzen, dat het I.C.V. in doel
stelling niet geheel vergelijkbaar is
met een nationale christelijke vakcen
trale. Al zal de christelijke vakbewe
ging in Nederand bereid zijn een werk
nemer als lid te accepteren zonder hem
te testen op zijn kerkelijke opvattin
gen, het werk van het I.C.V. in de
wereld draagt een nog meer uitgespro
ken zendingskarakter. In Afrika en
Azië zijn er duizenden die zich bij het
I. C. V. hebben aangesloten, terwijl zij
nog maar nauwelijks of slechts ten
dele hun traditionele godsdienst de rug
hebben toegekeerd. Zij kozen echter
voor de christelijke maatschappelijke
opvattingen en tegen het materialisme.
Een dergelijke situatie zou op den
duur binnen het I. C. V. spanningen
kunnen oproepen, die de principieel
christelijke grondslag geweld aandoen.
Hiertegen dient zeer terecht gewaakt
te worden. Het was daarom meer dan
begrijpelijk, dat vorige week op het
I.C.V.-congres van Nederlandse zijde
grote vreugde werd uitgesproken over
de sterke groei van het I.C.V. en grote
bewondering voor de dappere strijd
van velen, maar tevens een waarschu
wing om vooral vast te houden aan
de christelijke beginselen. Men zal het
I.C.V.-beginsel niet mogen devalueren
tot een algemene geestelijke instelling,
die het materialisme afwijst. Ander
zijds zal men er voor moeten waken
door een te star standpunt de ontwa
kende christelijk sociale beweging in
de wereld grote schade toe te brengen
De heer Vanistendael drukte het zo
Uit: We moeten dynamisch genoeg zijn
om andere continenten en andere ge
loofsrichtingen te bezielen voor het
chr. sociale beginsel. We moeten uit
gaan en onderwijzen, de opdracht die
ook de discipelen kregen. Eerst hebben
deze zich opgesloten, maar na de uit
storting van de Heilige Geest zijn zij
uitgedreven en zij hebben zich nooit
meer in deze gesteldheid afgezonderd.
De heer Vanistendael gaf de Neder
landers de verzekering, dat het I.C.V
zijn oorsprong niet in de steek zal la
ten en een fundamenteel christelijke
beweging is. Hij verklaarde dat men
gerust kan zijn over de toekomstige
doctrinaire instelling van het I.C.V.
Het vakverbond staat behalve met r.k
kerkelijke instanties ook in verbinding
met de Wereldraad van Kerken en met
de Prot. Chr. Arbeidersinternationale.
Zo mogelijk en indien gewenst zullen
de contacten nog worden uitgebreid.
Deze positieve uitspraak is verblij
dend. Wanneer de Nederlandse uitla
tingen er op deze wijze toe meege
werkt hebben de aandacht van het 1
C. V. nog duidelijker te bepalen bij de
betekenis van de principiële funde
ring, dan hebben zij haar doel bereikt.
H. P. E.
Maarschalk Tito heeft vrijdag
ochtend een parade afgenomen van
de circa 8000 nog in leven zijnde
partisanen, die vijftien jaar geleden
op deze plaats hebben deelgenomen
aan een grote slag tegen de Duitsers.
De plechtigheid werd o.a. bijge
woond door president Nasser \an
Egypte.
anonieme brief hebben behandeld, als
of het een sensatie gold, hoewel het
duidelijk een communistische verval
sing was. „Zolang sommige westelijken
onnozel genoeg zijn om dergelijke mys
tificaties serieus te nemen, zullen de
Russen ongetwijfeld dergelijke geval
len in eindeloze variaties blijven pro
duceren", aldus de „New York Herald
Tribune".
Een landarbeider te Ipswich heeft verklaard verantwoordelijk te zijn
voor de brief aan de Sowjetambassade te Londen, waarin een in Enge
land gelegerde Amerikaanse piloot dreigde boven de Noordzee een
atoombom af te werpen.
De landarbeider, de 34-jarige William Stanley Whales, zegt in een
schriftelijke verklaring voor de pers de brief te hebben geschreven om
aandacht te trekken voor zijn klachten over een diensttijd van vijftien
jaar bij de britse luchtmacht. Op 21 augustus van het vorige jaar was
hij uit de dienst ontslagen wegens „geestelijke onevenwichtigheid"
Whales erkent dat hij zich heeft i den dat zij „als snaterende ganzen" de
voorgedaan als een Amerikaanse pi-
loot, omdat dit hem de beste manier
leek om de pers voor zijn geval te in
teresseren. Hij voegt hier echter aan
toe, dat grote delen van zijn schrijven,
waaronder passages waarin hij spreekt
over de klachten over zijn diensttijd,
niet in de pers zijn gepubliceerd.
Zoals bekend werd de bewuste brief
inderdaad te Ipswich gepost. De in
houd ervan werd op gezag van de
Sowjet-ambassade te honden door het
Russische persbureau Tass bekendge
maakt. Tevoren had de ambassade het
britse ministerie van buitenlandse za
ken een foto-kopie van het schrijven
doen toekomen.
De britse politie stelt een uitvoerig
onderzoek in. Whales is niet aangehou
den.
Radio-Moskou zag blijkens een
uitzending naar de V.S., in de brief
nog een uiting van „mannen die door
de voortdurende dreiging van een
oorlog met kernwapens wanhopig
zijn geworden en tot de slotsom zijn
gekomen, dat er een of andere vre
selijke demonstratie nodig is om de
mensen te doen realiseren dat zij op
een vat buskruit leven".
Het Russische station zei in dit ver
band, dat in mei Frank Berry, een
Amerikaanse onderminister van defen
sie, had verklaard, dat 67 procent van
het Amerikaanse luchtmachtpersoneel
dat overzee dient, zich in een „psycho
neurotische toestand" bevindt.
De „New York Herald Tribune" ver
wijt in een hoofdartikel de Britse bla-
PUZZEL No. 414.
WOORDRAADSTL
HORIZONTAAL: 1. stop van een
ties; 4. maanstand; 6. schadgeijk Insect;
7. kweekbed; 10. maat; 11. zangstem;
12. pers. voornaamwoord; 14. tuimeling;
15. opzettelijk grievend; 16. greente;
18. deel van de Bijbel; 10. kern; 20.
zangnoot; 21. familie; 23. afstandsmaat;
24. Fr. lidwoord; 25. drinkgerei.
VERTIKAAL: 1. heks; 2. grondtoon;
3. koekje; 4. getijde; 5, uitheems vaar
tuig; 6. onbep. voornaamwoord; 8. spli;
9. aanzien; 13. afval; 14. gereedschap;
15. verblijf; 16. zwaar; 17. koud; 10.
onmeetbaar getal; 20. gevogelte; 22.
pers. voornaamwoord; 23. gezinslid.
OPLOSSING PUZZEL No. 413
32 -f 54 86
19 54
73
13 -j- 0
13
Rentenorm kasgeldleningen
De ministers van binnenlandse zaken
en financiën hebben besloten de maxi
mum toelaatbare rente voor kasgeldle
ningen nader vast te stellen op 4
per jaar, overeenkomende met het on
langs verlaagde promesse-disconto van
de Nederlandse Bank.
Dit geldt voor alle kasgeldleningen,
welke op of na 4 juli 1958 worden ge
sloten, met dien verstande, dat voor 11
juli 1958 vervallende kasgeldleningen
nog eenmaal kunnen worden verlengd
tegen een rente van 4 dan wel,
indien deze rente lager was, tegen deze
lagere rente, en voor dezelfde termijn
als waarvoor zij aanvankelijk waren
aangegaan.
Volgens een artikel in het Joegosla-:
vische blad „Ekonomska Politika" zal
Joego-SIavië een negatief antwoord ge
ven op de Rnssische nota van 28 juni
j.L, waarin onderhandelingen worden
voorgesteld tot herziening van de tus
sen "beide landen gesloten economische
overeenkomsten.
Ieder uitstel in de uitvoering van de
economische akkoorden tussen de Sow-
jet-Unie en Joego-SIavië, waarbij aan
laatstgenoemd land kredieten worden
verstrekt tot een bedrag van 285 mil
joen dollar, zal onaanvaardbaar zfln
voor de Joegoslavische economie, zo
schrijft het blad. Het voegt hieraan toe,
dat Rusland reeds bij twee gelegenhe
den toegezegde kredieten eenzijdig heeft
Ingehouden, nl. bij de bouw van een
alumlnlumbedrijf en bij de aanleg van
andere industriële Installaties.
Volgens het blad wordt de Russische
beslissing om de kredieten aan Joego
slavië in te houden, door geen enkele
economische reden gemotiveerd.
„De door de Sowjet-Unle, de Chinese
volksrepubliek en andere volksdeinokra-
tiën ingezette campagne tegen Joego
slavië, toont duideljjk aan, dat het hier
slechts gaat om het uitoefenen van po.
Utieke druk", besluit het blad.
Bij de bespreking van het wetsont
werp tot wijziging van de leerplicht
wet in de vaste commissie voor onder
wijs, kunsten en wetenschappen uit de
Tweede Kamer betuigden verschillen
de leden hun instemming met de wijzi
ging. Inderdaad kan, aldus deze leden,
juist voor de kinderen, die bij het be
reiken van de veertienjarige leeftijd de
zesde klas van de lagere school nog
niet hebben bereikt, een verdere vor
ming van groot belang worden geacht.
Thans gaan zij wei bijzonder slecht
toegerust het arbeidsleven in.
Deze leden vroegen zich echter af,
langs welke wegen de minister deze
vorming zou willen verwezenlijken.
Van een grotere aandacht voor deze in
het klasseverband veelal moeilijke ele
menten zal bij het lager onderwijs in
zijn huidige constellatie al heel weinig
terechtkomen. Het is bovendien zeer
dubieus, of in dat kader nu juist voor
deze kinderen, merendeels ,sehoolmoe'
zelfs ook maar enige mogelijkheden
worden geboden.
Waren deze leden wel ingelicht, dan
zou het hier gaan om een groep van
ongeveer een kleine 10.000 kinderen,
uiteraard met een grote spreiding over
het gehele land, die dus zouden kun
nen worden opgevangen in onderwijs
instellingen, waarvoor het beëindigen
van het zesde leerjaar van de lagere
school niet wordt vereist.
Leiders van Amerikaanse vakbonden
in de vervoerssector hebben het plan
de leden van hun bonden te bundelen
in één grote organisatie, die dan de ge
hele vervoersindustrïe van de V.S. zou
beheersen.
De geestelijke vader van het plan is
Tames Hoffa, de leider van de mach
tige „Teamsters", die zoals bekend
door een congrescommissie is onder
vraagd, omdat hij verdacht werd van
oneerlijke praktijken.
Hoffa deelde mee, dat de „Longsho-
remens Union" en de bond van zeelie
den al akkoord zijn gegaan met de fu
sie en dat de leider van een derde vak
bond op vervoersgebied hier zeer guns
tig tegenover staat. Deskundigen op
vakbondsgebied voorspelden dat een
eventuele fusie zoals door Hoffa wordt
beoogd, een splijting in de Amerikaan
se vakbeweging tengevolge kan heb
ben.
Bij graafwerkzaamheden voor het leg
gen van riolering in het Bezuidenhout
te 's-Gravenhage zijn in de Adelheid-
straat, 25 meter vanaf het Julana van
Stolbergplein, de stoffelijke resten ge-
twee personen.
Men vermoedt, dat de beenderresten
en kleding afkomstig zijn van twee per
sonen, die na het bombardement in het
Bezuidenhout in 1945 vermist werden.
Ter plaatse is een pension geweest, waar
in elf mensen woonden. De stoffelijke
overschotten van negen van hen zijn in
dertijd gevonden.
Het gerechtelijk laboratorium van het
ministerie v.-n justitie stelt een onder
zoek in.
Te Buenos Aires zijn ziekenhuisart
sen in staking gegaan uit protest tegen
hetontslag van een aantal ziekenfonds
artsen, die na de val van Peron waren
benoemd. De stakers zeggen, dat de
nieuwe leiders van de ziekenfondsorga-
nisaties Peronistisch "ezind zijn.
BIGGEKERKE
Reis. De Ouden vm Dagen maakten
hun tiende jaarlijkse reis. Ditmaal ging
de tocht naar Noord-Brabant; in Ouden
bosch werd de Basiliek van H.H. Agatha
en Barbara bezichtigd, afloop van dit
bezoek werd de tocht voortgezet via
Zevenbergen over de Moerdijkbrug, het
geen voor velen van de oudjes een sen
satie was, daar velen van hen de brug
nog nooit gezien hadden. In Breda werd
een rondrit door de buitenwijken van
de stad gemaakt. Daarna v.'erd de terug
reis naar Biggekerke aanvaard, waar de
bejaarden onder grote belangstelling met
de muziek voorop om ruim negen uur
werden ingehaald.
"BEWEGEN
Geboren: Annemarie N. M., d.v. D.
I,odder en M. Smallegange.
Ondtrtrouwd: B. van de Ketterij, 30
j., weduwn. en P. S. M. Otte, 28 j.
NJSSE
Concert. Deze week gaf het mu
ziekgezelschap „Ons Genoegen" te
Nisse zijn eerste concert in de mu
ziektent van het dorp, onder leiding
van de heer M. Steketee uit Kloe-
tinge.
Collecte. De opbrengst der Rode-
Kruiscollecte bedroeg f 71,95.
OVEZANDE
Collecte. De collecte voor de reis voor
beiaarden heeft opgebracht f 227.85.
Geslaagd. Mej. L. Lodiers slaagde
voor het diploma 3-jarige vooropleiding
voor lerares bij het Nijverh. onderw.
aan de Vakschool voor meisjes te Goes.
Examens. Voor het toelatingsexamen
klas I van het Chr. Lijceum te Goes
slaagden C. Robijn, J. Sommeijer en H.
v. d. Veen, allen leerlingen van de
School met de Bijbel te Ovezande.
KRU1NINGEN
Geslaagd. Te Middelburg slaagden
voor de akte kleuterleidster A, de dame»
Anneke Hamelink te Kruiningen en Gre-
tha Clarijs te Hansweert.
Het renaissancekasteel van Villemont,
bij Riom in midden-Frankrijk, is dooï
brand vrijwel geheel verwoest. Het waf
onlangs aangekocht door een Bei 'ische
industrieel, die er een vakantiekolonie
van wilde maken. De schade wordt ge
schat op 150 miljoen fran1-.
Een gewestelijk jeugdpredikant
in de evangelische kerk van Würt-
temberg heeft verklaard, dat ker
kelijke jeugdverenigingen niet mo
gen afwijken van het principe, dat
zij bij interlokale ontmoetingen
speciaal op sportgebiedvoor zo
ver deze op zondag plaats hebben,
éérst de kerkdienst behoren te be
zoeken, hetzij in hun woonplaats,
hetzij in de plaats waar de ontmoe-
-ing plaats vindt.
De jeugdpredikant gaf deze ver
klaring omdat nogal eens van deze
regel wordt afgeweken. Er zijn
christelijke jeugdorganisatiets, die
domweg sportmanifestaties organi
seren zonder rekening met de kerk
gang te houden, terwijl juist het
contact tussen de kerken en de
sportbonden ertoe geleid heeft, dat
de zondagmorgen voor de kerkga-.ig
gereserveerd blijft. Op zijn vroegst
beginnen de grote sportdagen om
elf uurer is dan altijd gelegen
heid geweest om naar de kerlt ie
gaan. Afzonderlijke godsdienstoefe
ningen op sportterreinen zullen
slechts l': hoge uitzondering moge
lijk zijn.
Op dit ogenblik doet de evangelische kerk in Duitsland in haar
zondagsgebed voorbede voor 24 predikanten in de Oostzöne van
Duitsland, die gevangen zitten.
Onlangs is ds. Brinksmeyer te Teuchern in Saksen-Anhalt opge
pakt. Reeds lang woedde er in de pers een campagne tegen hem.
Deze, uit Westfalen naar Oost-Duitsland gekomen predikant, was
zeer geliefd in zijn gemeente. Men nam hem in hechtenis omdat
hij verdacht wordt van „landverraad".
Al eerder is, naar thans bekend wordt, ds. Ide te Mühlberg a.d.
Elbe gearresteerd, evenals ds. Heyer te Carlow in Mecklenburg. De
laatste wordt ervan beschuldigd een poging te hebben gedaan om
te vluchten uit de Oostduitse republiek. Hij moet vier maanden
zitten, zijn vrouw drie maanden.
Wilhelm Halfmann, bisschop van èèn op 1636, In Noord- en Zuld-
Amerika één op 2063.
Nederland en Hongarije hebben
elk ruim vijfduizend priesters. Ter
wijl ons land drie miljoen katholie
ken telt, zijn er in Hongarije zes
miljoen. Maar in Engeland, dat on
geveer evenveel katholieken heeft
als Nederland, werken 6811 pries
ters.
Daar staat tegenover, dat in Ne
derland een r.-k. geestelijke zijn
pastoraat moet uitoefenen over een
gebied van gemiddeld 3.6 km2, ter
wijl een Engelse priester een paro
chie heeft van 12 km2.
Over heel de wereld gezien, Is er
voor elke 800 katholieken een pries
ter nodig. Het Europees gemiddelde
van 875 per priester zou de els vrij
goed benaderen, als de verspreiding
van de priesters niet zo ongelijk
was. In totaal zijn er op de wereld
381.215 priesters, waarvan er
120.431 tot de ordegeestelijken beno-
ren; een groot deel van deze laat-
sten arbeidt niet ln de zielszorg. Bij
de bepaling van het gemiddelde zijn
ze echter wel meegerekend.
Dr. W. F. Gollerman, secretaris
van de Ned, Oecumenische Raad,
bespreekt ln het weekblad ln de
Waagschaal de vraag, of de predi
kantsfunctie (niet zgn ambt) wijzi
gingen dient te ondergaan.
Het ambt van predikant Is inge
steld op het heel persoonlijke con
tact. Daarom zijn predikanten ook
heel gewone mensen, die er soms
de landskerk in Sleeswijk-Holstein,
heeft op de synode van deze kerli
de sitnatle van de evangelische
kerk in Oost-Duitsland belicht in
verband met het geheel der evange
lische kerk in Oost- en West-Duits-
land.
De druk op de kerk in de Oost
zone heeft volgens bisschop Half
mann een bijzondere kerkhistorische
betekenis. Voor het eerst stuit na
melijk een volkomen atheïstische
staat op een grote reformatorische
kerk. Kerk der reformatie te zijn,
betekent: kerk die slechts 't Woord
heeft te prediken; zij kan niets an
ders doen. Andere christelijke ker
ken kunnen zo nodig terugvallen
op haar cultus, mystiek, klooster
leven of catacombengemeenschap.
Dit ingekeerde bestaan Is evenwel
een onmogelijkheid voor de kerk der
reformatie. Zij moet blijven strijden
voor de ongehinderde prediking,
voor het beleven van haar belijdenis,
voor haar meespreken in de opvoe
ding der jeugd, in het culturele en
in het sociale leven. En omdat de
kerk zich aan deze, haar door God
verleende opdracht, niet onttrekt,
nemen druk en vervolging toe.
De Engelse r.k. geestelijke, J. P.
Forestall, heeft nagegaan of er wer
kelijk een tekort aan priesters ln de
Rooms-Katholleke Kerk bestaat, zo
als vaak wordt beweerd. Hij is tot
de eoncluise gekomen, dat het pro
bleem niet zozeer zit ln een tekort
aan geestelijken, als wel in de ver
deling van hen.
In Europa treft men gemiddeld
op elke 875 katholieken één priester
aan, ln Afirka één op 1500, ln Azië
behoefte aan hebben, dat hun werk
enige waardering ondervindt, meent
Dr. Golterman. Arbeid, die weinig
wordt gewaardeerd, moet wel ge
dragen zijn door een sterk besef tóch
te moeten worden verricht ln ge
hoorzaamheid en uit intense Inner
lijke aandrang.
„Paulus heeft gezegd: wee mij,
als ik het evangelie niet verkondig.
Toch werkte ook deze grootste hel
denapostel niet altijd succesrijk, ge
tuige het boek der Handelingen (bv.
17, slot). Ik acht het altijd eer ver.
wonderlijk, dat nog steeds duizenden
predikanten, ondanks alle moeilijk
heden, het ambt trouw blijven uit
oefenen, dan dat er enkele tientallen
'gedeserteerd' zijn", zegt dr. Golter
man. „Het blijkt, dat de Heer der
kerk voortgaat nog steeds vele man
nen en vrouwen krachtig in Zijn
greept te houden!"
Wanneer ln september het semi
narie voor opleiding van baptisten,
predikanten start, zullen naast rec
tor drs. J. Reiling en de conrector
dr. J. J. Kiwiet de predikanten J.
Louw (emer. te Groningen) en D,
Slort (Apeldoorn) in bepaalde vak
ken college geven. Er zijn op dit
moment reeds twee aanmelingen
voor de opleiding.
Aan de te Utrecht gevestigde
Theologische School der Vrije Evan
gelische Gemeenten studeerden vo
rig jaar maar twee aanstaande pre
dikanten. Er kwamen echter vijf
nieuwe Inschrijvingen, zodat men
met zeven studenten, verdeeld over
drie studiejaren, de nieuwe cursus
Inging, Van de gemeenteleden is ge
vraagd de Theologische School jaar
lijks met f 1.25 te willen steunen.
De Maarten Lutherfilm, jaren ge
leden al in Nederland vertoond, la
thans verschenen met een onder
schrift in de taal van Korea. De
Raad van Kerken in Korea zal de
film nu ln de gemeenten gaan draal
en. Ook ln Zuid-Amerika wordt da
Lutherfilm vertoond. Men verwacht,
dat de film daar in 1958 door een
half miljoen mensen gezien wordt.
