Zeeuwse Babbelaars Opstand onderdrukt, maar Djakarta nog niet voldaan, aldus Djoeanda Russen en Amerikanen gaan verschrikkelijke sneeuwman" op zoek naar DREISCHOR - indianendorp vol verrassingen Een kleine rechtzetting NAAR ON WAPENING? Deens VN-functionaris door Hammarskgoeld ontslagen ECONOMISCHE SITUATIE VAN REPUBLIEK ZEER SOMBER Nederland in verklaring niet genoemd GOES Weigerde verstrekking bez warende papieren SOWJET-PROFFESSOR: „ONTBREKENDE SCHAKEL TUSSEN MENS EN AAP" Vakantiehuis staat open „Kermis" Mannequin Stakkerd Artemis %aterdag 5 juli 1958 ZEEUWSCH DAGBLAD PAGINA 4 NOG ALTIJD gaan de nota's heen en weer tussen de leiders der grote volken, of het mogelijk zal zijn, door onderlinge overeenstemming te ko men tot beperking der bewapening, althans de meest-vernietigende wa pens en of onderlinge controle daar bij toegelaten zal worden. Men is in feite al dankbaar, dat door deze notawisseling de ergste, de haast ondraaglijks spanningen een weinig verminderen. Zolang men spreekt en zolang men correspondeert, Is er althans geen direct oorlogs gevaar. Maar het oorlogsgevaar blijft als ©en donkere wolk boven de wereld hangen. Er zijn er, die een oplossing weten. Zü zijn de mening toegedaan, dat, als één partij in de in twee grote partijen verdeelde wereld maar be gint te ontwapenen, de andere wel ral volgen en dat dan de wereldvrede eindelijk zal aanbreken. WIJ WILDEN, dat we dit ook kon den zeggen. Er zijn Christenen onder hen, die dit verkondigen. En zij hebben ge lijk, als zij poneren, dat, als er één groep is, die tegen oorlog moet zijn, dat zij dienen te zijn, die de Heiland der wereld, de Vredevorst begeren te dienen. Zij hebben gelijk, als zij stellen, dat oorlog één der ergste uitingen der zonde is en dat de satan de vader is ook van dit grote kwaad. Toch kunnen wij hen niet volgen in hun conclusie: laten wij dus be ginnen met ontwapening, laten wij ons in een staat van weerloosheid be geven. Een dergelijke conclusie is alleen mogelijk als men de geboden, die voor het persoonlijk leven, voor de mens als individu gegeven zijn, over brengt op de staat en op de overheid. NU GELDT REEDS in het persoon lijk leven, dat de mens bepaalde maatregelen moet nemen, om de zon de te beteugelen door de mogelijk heid daartoe zoveel als in het uiter lijk leven mogelijk is, weg te nemen. Als wij 's avonds onze deur slui ten, is dat feitelijk een bewijs van wantrouwen in onze medemensen. Omdat wij het mogelijk achten en de ervaring heeft ons in de loop der tijden geleerd, dat dit mogelijk is dat men ons het ons toevertrouwde bezit ontsteelt (en nu nemen wij nog maar het lichtste van wat er in de donkere nacht geschieden kan) wa penen wij ons tegen diefstal. De niet- gesloten deur moge een bewijs van Vertrouwen in onze medemensen ge noemd worden, zij is in werkelijkheid een uitlokking tot diefstal. Als dan bovendien ook in de avond en de nacht de politie op straat is, dan is daarmee een algemener bevei- iiging bedoeld, want die politie poogt op verdachte individuen te letten en zo te voorkomen, dat er, ondanks de gesloten deuren toch diefstal door ihbraak geschiedt. HIERMEE ZIJN WE al op dat an dere terrein aangekomen, dat terrein van de taak der overheid, waarvan de Bijbei duidelijk spreekt. Terecht is dat door de Nederlandse geloofs belijdenis samengevat in die bekende woorden: wij geloven, dat onze goede God, uit oorzaak der verdorvenheid des menselijken geslachts, koningen, prinsen en overheden verordend heeft, willende, dat de wereld geregeerd worde door wetten en politiën, opdat de ongebondenheid der mensen be dwongen worde en het alles met goe de ordinantie onder de mensen toega. Die bescherming van het leven der onderdanen is een taak van de over heid. En die bescherming geldt niet glleen het persoonlijk leven, maar het leven van een geheel volk. Want ook hier is de geschiedenis de leermeesteres. Sinds de zonde in de wereld kwam en sinds uit naijver de ene broeder de andere doodsloeg, heeft men moeten zien, dat bij. het ontstaan der volken en staten de ene staat tegen de andere optrok, om het bezit zowel van het volksgeheel als van de onderdanen aan zich te trek ken. Het ene volk bracht zo het an dere tot slavernij. En als er heersers waren in een staat, die daar de macht absoluut in handen hadden, wilden zijn gehele volken in hun macht bren gen en deze niet alleen voor het stof felijke maar ook voor hat geestelijke naar hun inzicht richten. VOORAL in de latere tijden, in de tijd, die wij beleven, is het naast de stoffelijke ook een geestelijke over heersing, die de volkeren bedrijft. De overheid mag dat maar niet zo laten geworden. Zij mag niet door het onbewaakt laten van de grenzen als het ware de uitnodiging doen: kom en overheers mijn volk. Zij heeft tot taak voor een verdediging te zorgen, de belastingen zo op te leggen, dat zij zich van de wapenen kan voorzien en ook de burgers op te roepen, om die wapenen voor haar te hanteren. NU WETEN WIJ, dat deze redene ring veel gemakkelijker te vatten was in de tijd, dat het ging om een ver dediging met het gewone handgeweer. Toen was het zichtbaar, wat men deed. Toen waren de gevolgen van de oorlog ook min of meer overzichtelijk en bleven in beperkte vorm. Het is nu zo geheel anders. Zij, die de oorlog 1914—1918 beleefd hebben en die kunnen vergelijken met de oorlog 19401945, weten, hoe veel meer totalitair de oorlog in die bijna dertig jaar geworden is. De algemene vernietiging van steden en dorpen, het slachtofferen van duizenden bur gers was in die eerste wereldoorlog nog niet mogelijk. En zjj kunnen zich dus te beter voorstellen, vooral als zij denken aan wat het Japanse Hiroshi ma overkwam (toen de atoombom nog maar in zijn beginstadium was), hoe onwezenlijk een volgende oorlog zou zijn. Die zou, althans in eerste aan leg, welhaast een drukknop-oorlog genoemd kunnen worden, omdat één druk op een knop de raketten door de lucht zou doen suizen naar een stad, duizenden kilometers ver weg, De Indonesische regering ■heeft vrijdag medegedeeld te werken aan het herstel van de politieke en economische orde in de buitengewesten, welke door de opstand van dit jaar was verstoord. Dit geschiedde bij monde van premier Djoeanda die voor het Indonesische parlement een uitvoerige verklaring aflegde over de vier maanden geduurd hebbende opstand van de „revolutionaire regering van Indonesië", welke na de val van Menado op 26 juni ineenstortte. Communistisch China en de herstel betalingen van Japan. De regering, die door de illegale ruilhandel van de buitengewesten een verlies van naar schatting "vijf miljard ruphiahs heeft geleden, zal haar best doen de regionale handelsactiviteit weer op te voeren." Nederland werd in de verklaring van premier Djoeanda in het geheel niet genoemd. Politieke kringen had den gezegd te verwachten, dat hij de bekendmaking van Den Haag over het zenden van troepen naar Neder lands Nieuw-Guinea in zijn verkla ring voor het parlement zou be handelen. Met betrekking tot de buitenlandse inmenging in de opstand, herinnerde de premier aan zijn vroegere verkla ring, dat Amerikaanse en Formosaan-' se avonturiers in de opstand waren betrokken. De premier zette uiteen, dat de regering genoodzaakt was de opstand met geweld te onderdrukken. Op een bepaald ogenblik werd het nationale bestaan van Indonesië door de drei ging van buitenlandse interventie in gevaar gebracht. De economische situatie van de re publiek, in het bijzonder na de op stand, noemde de minister-president somber. Djoeanda deelde het parlement mede, dat de bewering der rebellen, als zouden zij vechten voor een anti-communistische zaak, buiten landse elementen in hoge mate had aangetrokken. „Deze buitenlandse elementen werden te meer aange trokken, toen de opstandelingen zich bereid verklaarden zich aan te sluiten bij militaire verdragen als tegenprestatie voor buitenlandse in terventie". Voorts zeide de premier, dat de op standelingen „wanorde" hadden ge schapen in de onder hun controle staande gebieden en door propagan- de de opinie der bevolking in ver keerde banen hadden geleid. „Hoewel nog niet ten volle voldaan" aldus de Indonesische premier, „kan re regering met opluchting verkla ren, dat de maatregelen tot normali satie van de toestanden tot dusver gunstig zijn verlopen". De premier voegde nog aan zijn verklaring toe, dat Indonesië de laat ste zes jaren financiële tekorten heeft gehad en dat de militaire actie nood zakelijk tot reusachtige uitgaven moest leiden. „Lichtpunten" in de algemene eco nomische en financiële duisternis zijn de leningen van Rusland, Amerika en waar dan toch in een punt des tijds alle leven zou uitgeroeid worden. Hoe onwezenlijk dit lijke, het ge vaar dreigt. DE VRAAG, waarom het in deze tijd gaat, is: moeten wij ons in de zelfde mate bewapenen, dezelfde be dreiging hanteren, om daardoor dit gevaar af te weren? Of moeten de volken en staten zeggen: dit is ons te erg, wij laten onszelf dan maar liever onverdedigd. Als zij dat zouden doen, zouden zij feitelijk zeggen: kom maar met uw heerschappij en geestelijke dictatuur. Naar ons inzicht zouden de overhe den in hun taak tekort schieten, als zij dat deden. En naar ons oordeel zouden de vol keren tegen hun overheden zondigen, als zij zich niet, op hun bevel, voor zagen van de bewapening, die in deze tijd nodig is. Hengelconcours Donderdagavond hield de Eerste Goese Hengel-sport vereniging voor haar leden in de Haven van Goes ,en Hengel-concours, waaraan door 84 le den werd deelgenomen. Niettegenstaande voordien een buitje vis niet bijten, zodat er heel weinig regen het viswater ververste, wilde de werd gevangen. De eerste prijs werd toegekend aan de heer J. van Gorp te Goes voor twee gevangen palingen met een gewicht van samen 310 gram. De tweede prijs werd toegekend aan de heer Van Wijk voor een gevangen paling met een ge wicht van 201 gram. De derde prijs werd toegekend aan de heer F. J. van Hese voor een gevangen paling van 88 gram. Aan alle leden die een visje wis ten te verschalken werd een prijs uit gereikt. Het volgend concours zal plaats vin den op donderdag 10 juli a.s. in de Oosterschelde tussen Kattendijke en Wemeldinge en wel 's avonds tussen 7 en 9 uur. Hopelijk zal de vis dan beter bijten. Niettegenstaande de geringe vangst, was het een zeer geanimeerd concours. VROUWENPOLDER Uitstapje. De kinderen van de Zon dagschool en van het Kinderkoor hebben hun jaarlijks uitstapje gemaakt. Dit keer ging het naar de Wouwsche Plantage in Breda. Voldaan keerden leiders en kin deren weer huiswaarts: Bang-Jensen, een Deense functionaris van het secretariaat van de V.N., die zoals bekend geschorst is omdat hij geweigerd heeft bepaalde documenten aan secretaris-generaal Dag Hammarskjoeld te geven, heeft donderdag meegedeeld, dat hij een ontslagbrief van Hammar skjoeld heeft ontvangen. Zijn ontslag ging donderdag in. Bang-Jensen zei tegen een verslaggever van Reuter dat hij zijn po gingen voort zal zetten om afschriften te krijgen van verklaringen, die getuigen over zijn handelwijze voor een commissie hebben afgelegd. zoeken. De commissie deed toen de aanbeveling de lijst met namen in een gezegelde envelop te verbranden in 't bijzijn van Bang-Jensen, Dit is toen gebeurd. „Ik zal vragen om een openbaar ver hoor voor een tribunaal en als dan de feiten bekend zullen worden, ben ik er zeker van dat ik gerehabiliteerd en weer in dienst genomen zal worden' aldus Bang-Jensen. Hij verklaarde verrast te zijn door het besluit van Dag Hammarskjoeld, omdat hij niet de gelegenheid heeft gehad zich te verdedigen tegen de te gen hem ingebrachte beschuldigingen. Bang-Jensen is in december ge schorst nadat hij geweigerd had Ham marskjoeld bepaalde documenten te verstrekken, waaronder een lijst met namen van getuigen, die voor de V.N.- commissie voor Hongarije verklarin gen hadden afgelegd. Bank-Jensen stelde, dat het over handigen van de lijst een schending van het hem geschonken vertrouwen zou betekenen, daar de getuigen hem hun namen hadden genoemd op voor waarde dat hij deze namen geheim zou houden. Hammarskjoeld stelde toen een com missie in, die het geval moest onder- De strijd om de macht en het aanzien in de wereld tussen de Ameri kanen en Rusland beperkt zich niet tot het lanceren van kunstmatige aardsatellieten. Ook in het oplossen van het mysterie van de „ver schrikkelijke sneeuwman" tracht men elkaar de loef af te steken. Een Amerikaanse expeditie, die afgelopen maanden in het oosten van Ne pal naar de sneeuwman heeft gezocht, vond de bewijzen van zijn be staan. De Russen, die een expeditie naar het Pamirgebergte zullen zen den, zijn vastbesloten nog deze zomer een yeti levend te vangen. De russische expeditie zal o.m. bestaan uit hooglëraren van de universiteit van Leningrad en de leiding berust bij professor Aleksander Pronin, die in augustus van het vorig jaar in het Pamir-gebergte twee maai een naakte, harige yeti zou hebben gezien. Pronin is van oordeel, dat de sneeuwman een ontbrekende schakel is tussen mens en aap. Blijkens een arti kel in de Komsomolskaya Prawda de yeti zachtjes geroepen. Het wezen keek op, bewoog de kop en verdween, heeft Pronin bij zijn ontmoeting met De geleerde gelooft, dat een roeiboot, die verdween en vier weken later weer opdook, waarschijnlijk door de sneeuwman is meegenomen, aldus de Bussumse Courant. Een hoogleraar van de universiteit van Californië heeft meegedeeld, dat hij een grotwoning van de yeti had ontdekt. In dit „huis" werden haren en voetafdrukken gevonden. Een sjerpa heeft de verschrikkelijke sneeuwman in levende lijve gezien. Het dier zat kikkers te eten en sprong dreigend overeind toen er een lantaarn op hem gericht werd. De Sjerpa kon zich ter nauwernood in veiligheid brengen. Is men het er dus algemeen over eens, dat de yeti bestaat, omtrent zijn „status" zijn de meningen verdeeld. Pronin gelooft, dat het een onbekend mensensoort is, doch de amerikanen houden het op een dier. Al in 1925 zag een Italiaan, met name Tombazi, in het noorden van Sikkim een rechtopgaande, naakte mensachtige gedaante, die rododen dronstruiken at. Hij onderzocht de voetafdrukken, die zeer veel op die van een mens geleken, doch een grote voet zool had. Iemand, die onvoorwaardelijk in de yeti gelooft, is de sjerpa .Tenzing Nor gay, die samen met sir Edmond Hillary de Mount Everest bedwong. Tenzing maakte deel uit van een Amerikaanse expeditie, die dit jaar speurtochten in de Himalaya ondernam. Hij vertelde, dat hij eens op een afstand van 24 me ter het wezen had gezien. Het liep rechtop, had een roodbruine vacht en een donker gelaat. In 1951 had hij reeds voetsporen van de verschrikke lijke sneeuwman ontdekt. Het Engelse blad „Daily Mail" zond in 1954 een expeditie naar de Hima laya om het mysterie definitief op te lossen. Veel resultaat had men niet. Wel werd in een tempel een scalp ont dekt met rossig zwart haar, die als re- liquie werd bewaard. De Nepalezen zeiden, dat hij tenminste driehonderd jaar oud was. De doorsnee was acht centimeter en de omtrek een tiende meter meer dan die van een gemiddeld menselijke schedel. In de laatste jaren zijn telkens weer expedities uitgezonden en georganiseerd om een oplossing te brengen in deze duistere zaak. Misschien zit er nu een oplossing in de lucht? Het is in ieder geval niet onmogelijk, dat de Russen of Amerikanen er in slagen dit jaar een yeti dood of levend in handen te krijgen. De legende van de ver schrikkelijke sneeuwman wordt thans door Oost en West onder zocht op zijn betrouwbaarheid. En wij wachten maar af ALS IK u vertel, dat ik naar DREISCHOR ben ge- weest, dan denkt u natuurlijk direct aan ons aller OPA if KIP, een eeuw-en-zes-jaar oud en „still going strong". Toch hebt u het dan mis. Want er is meer te vinden in af dat pietepeuterige Schouwse dorpje, dat ik tot „india- nendorp" heb gedoopt, vanwege het bijzonder grote af aantal „roodhuiden" (socialisten), onder aanvoering 1 van het Rode Opperhoofd, burgemeester en Statenlid A. H. VERMEULEN. Die middag zag en hoorde ik van i een nieuw vakantie- en kampeerhuis, een onvervalste 1 kermis en schrikt u niet een échte mannequin. T En dat allemaal op één doordeweekse middag in dit afgelegen wigwamdorp van nog geen duizend zielen. „Neen „O, meest losse trekkers dus....?" „Ook niet „U wilt dus beweren, dat u in die zeven weken nie mand „Precies, u bent de eerste gast!". w ENKELE WEKEN geleden ^is dat vakantie- en kampeer- huis in alle stilte geopend. jzHet was allang open, maar T dan als dorpshuis. Op initia- i tief van het gemeentebestuur Jfen in overleg met de Prov. Zeeuwse V.V.V. is het nu voor de zomermaanden speciaal in- gericht" voor overnachtingen, maaltijden en andere ver strekkingen ten behoeve van schoolreizen, fabrieksvakan- ties en andere groepen en aftrekkers op het mooie eiland i Schouwen-Duiveland", zo 'staat het letterlijk geschreven in de folders. „En meneer Van der Linde" Jf echode mijn stem door de lege eetzaal van het vakantiehuis toen ik de concierge, vader, zetbaas, of hoe noem je zo ie- mand, aansprak, „hebt u veel yL gasten vandaag?" Stilte. „Is 't vandaag nogal rus- Jf steeds korter te houden en zo tig? „Ja, erg rustig." „Hoa lang is dit vakan- V tiehuis nu al open?" yL. „Vanaf 19 mei." „Al veel grote groepen gehad?" TWEE-EN-VEERTIG bed den staan er nu al zeven we ken onbeslapen. In de west hoek van Schouwen verdringt men elkaar om een logeer- plekje te vinden en in Drei- schor staan 42 bedden leeg, waar men voor fl,25 per nacht kan slapen op heerlijke kapokmatrassen en in frisse kamers met vaste wastafel. Er is een zaal voor 30 personen, en voorts zijn er drie kamers yoor resp. twee, zes en vier personen. Desgewenst kan men er een gehele dag blijven (pingpong- tafels, biljart, sjoelbakken, e.a. spelen zijn er voldoende) en dat kost u logies en maal tijden inbegrepen vijf gul den. Een losse broodmaaltijd met thee (of een lunchpak ket) kost een gulden en voor het dubbele krijgt ge een uit stekende warme maaltijd (met vlees) voorgeschoteld. Niet duur en toch als je 't niet weet, ga je er niet naartoe. Maar knoop het in uw oor, want het is een uit stekende gelegenheid. Goede accomodatie, keurig en proper en een smakelijke pot. U be hoeft nergens lid van te wor den, maar^als ge met een gro te groep wilt logeren of eten, geef dan even tevoren een seintje aan 01112200 (tele foon). Er wordt op gerekend, dat ge een slaapzak of i.d. meeneemt, maar desgewenst kunnen ook dekens en lakens worden gehuurd. „'t IS VANDAAG kermis," vertelden de Dreischorelingen mij, „vier dagen". Maar ik zag niets van dat schoons. Alleen uit een café klonk een woest gebrul, alsof een leeuwen temmer aan het repeteren was, begeleid door een schet terende muziek. De hele ker mis bleek te bestaan uit een touwtrekkraampje (dat bij gebrek aan belangstelling ge sloten was) en een frites- Leuk feest gehad bij jullie in Dreischor? mannequin in Dreischor, nota bene tentje, waarvan de baas mij zijn nood klaagde, dat er niks te verdienen viel. De kermis had zijn „be staansrecht" verloren. Verwa terd en verlopen. En als bur gemeester Vermeulen zijn raadsleden zover kan krijgen, dan zou het niet onverdienste lijk zijn, als dat hele gedoetje maar gauw werd afgeschaft. ,,'t Is alleen maar vier avon den en middagen drinken en dansen," vertelden mij enkele dorpelingen, die zich ook op andere wijzen bleken te kun nen vermaken," en het resul taat is nachtelijk geschreeuw van mannen met volle bier magen, lege beurzen en lege hoofden. En nog knokpartijen op de koop toe." De enigen, die profijt trek ken van dit kermisgedoe zijn de caféhouder en het kwartet muzikanten (van wie er een bij elke dans rondging om een dubbeltje te innen) die wel zo slim waren om de dansjes meer dubbeltjes te verdienen. Een dom „feest" dat ontaard is en dat daarom maar zo gauw mogelijk moet worden geschrapt en vergeten. IK BEN op zoek geweest naar een mannequin in Drei schor. Kun je lang zoeken, zegt u misschien. Inderdaad is toch heus een echte, gedi- Ik heb lang gezocht, maar er plomeerde mannequin in dit indianendorp. Ik had graag eens een praatje met haar ge- maakt, want dat is toch wel l iets bijzonders in dit periferi-Jf sche dorp van vlassers. Maar i mevrouw ja, ze is gc- trouwd was helaas nietj thuis. Vermoedelijk uit „sho- wen" in meer modieuze oor- 'en. )f Om u nu niet helemaal on- wetend hieromtrent te laten, af zij dan vermeld, dat het een zekere mevr. Visser betrof, die voorheen zich veel in de>f modewereld bewoog. Ze l trouwde echter met een^ Schouwenaar en liet zich*" „ontvoeren" naar Dreischor Desondanks bleef zij doorgaan'J" op het bepaald niet gemakke- lijke showloopsterspad en be-af haalde vorig jaar haar man- i nequinsdiploma. Als ik weer eens in Dreischor kom, hoop>f ik meer succes te hebben en 1 u wat naders van haar erva-J ringen te kunnen vertellen. NU HAD IK na dit ver-4- geefse bezoek wel weer eens l het platgetreden paadje van„ opa Jan Kip kunnen inslaan,*" maar ach.Die arme stak- kerd heeft wel een jaar nodig af om weer op adem te komen i van de jaarlijks terugkerende 1 emotie, die men hem steeds* weer op z'n verjaardag be- l zorgt. Nog een maand of wat j en dan wordt de 107-jarige "T" weer opgepoetst en opgedoft om parade te lopen, dan moet af de oudste mannelijke Neder- lander weer knikken, handjes geven, tien keer hetzelfde zeggen voor een goede radio- reportage, twintig keer wui- j ven en iets aanpakken om deT mensen van film en televisie 1 tevreden te stellen en weet ik af veel. Als u dat een keer of i wat meegemaakt had, ook achter de schermen, dan zou u net als ik gezegd heb- i ben: „Laat de oude baas nogj. maar wat van zijn rust genie- ten. Eén verjaardag per jaar is al erg genoeg." Misschien bent u het dit- maal wel een klein beetje st eens met HET IS TE BEGRIJPEN, dat allen, die betrokken zijn bij het Christelijk Lyceum voor Zeeland, grote belang stelling hebben voor de komende pro motie van de conrector, drs. M. W. Rombout. Vandaar, dat ook het artikel van dr. D. de Graaf over de disser tatie van drs. Rombout, de aandacht niet ontsnapte. Nu zal men mij ten goede houden, dat ik op deze bespreking even terug kom. Met verwondering en verbazing heb ik dit artikel gelezen en herlezen. Zelf in het bezit van genoemde disser tatie, vraag ik mij af, hoe dr. De Graaf gekomen is tot het trekken van be paalde konklusies, die toch in de dis sertatie niet te vinden zijn. Hij laat de heer Rombout zeggen, dat deze het be treurt, dat in de Bijbel nergens van een geluksstaat op aarde sprake is, waardoor de Christenheid zich slechts met de bouw van Utopia (Jeruzalem) heeft bezig gehouden en het sociale element in de realiteit werd veron achtzaamd. De schrijver verwijst niet naar be paalde bladzijden waar dergelijke uit spraken voorkomen. Men kan wel op bladz. 44 de uitspraak aantreffen, dat de auteur betreurt het manko in de Christelijke wereld met name in de middeleeuwen. Men had een nieuwe kuituur, een nieuwe maatschappij kun nen opbouwen, maar het is er niet van gekomen. Daarentegen wordt er op ge wezen, dat God de mens toestaat het zoeken van geluk en vreugde. HET BLIJKT DUS, dat de auteur van deze dissertatie in dit opzicht uit de Schrift andere dingen naar voren brengt. Trouwens, hoe kan het anders! Als het gaat over het sociale element, dan is het alléén een studie waard, om te doen zien, hoe al dadelijk het Oude Testament „vol" is van ordeningen Gods, die het sociale leven raken. De Bijbel is één fel protest tegen een ver houding van rijken en armen, zoals wij dat misvormd in het leven aantreffen. Hier had de auteur van de dissertatie ten opzichte van de Bijbel niets kun nen betreuren, maar hij doet dat ook niet! Het is met de realiteit in strijd, om het voor te stellen, als zou het in de Schrift gaan over Utopia, met ver waarlozing van dit leven. Veiliger kan men zeggen, wanneer de mensheid meer ernst had gemaakt van de ver kondiging van de Openbaring, dat de bouw van het leven een andere struk- tuur had ontvangen. Dan wordt de heer Rombout toege dacht: „hij ziet dus in de H.S. geen af gesloten boek, dat eens en voor altijd de mensheid in handen is gegeven, om het onveranderd te hanteren als een relikwie". Zo staat het letterlijk in de bespre king van de dissertatie. Het ontgaat mij ten enenmale, waar de geleerde schrijver dit uit distilleert. Ik zou hem wel willen vragen, in welke kringen de H.S. als een relikwie wordt gehanteerd. Persoonlijk zijn ze mij niet bekend. De H.S. bevat de openbaring Gods, Die juist voor elke eeuw weer nieuwe as- pekten opent. MEN VRAAGT ZICH hier af: het kan toch niet de bedoeling zijn van Dr. de Graaf, zijn gedachten te schuiven in de woorden van de heer Rombout? Van al dit bovenstaande is in de dis sertatie niets te vinden. Het is slechts zijdeling, dat in de dissertatie ter spra ke komt, dat het „aards geluk", als op zichzelf staand ideaal, in de Schrift, met name het N.T., niet zo is te vinden. In het verband van zijn dissertatie heeft de heer Rombout met deze con- statering volstaan. Het gaat daarbij met name om het gebruik van het woord. Daarmee is in het geheel niets gezegd over de Bijbel en het deelne men aan het leven op aarde. Ook dit is een onderwerp op zichzelf. Maar, wie dit onderwerp gaat behandelen, kan in de Bijbel terecht en hij behoeft niet aan de Bijbel verder te werken, zoals al weer vermeld staat. Men kan wel veel dynamische geladenheid bezitten, maar het is toch nodig, dat men scherp en objektief onderscheidt bij zulke ge zegden. De dissertatie stelt b.v. het boek Pre diker en de idee van Hontesquieu te genover elkaar en konstateert, dat de ze nogal van elkaar zijn verwijderd. Dit feit had dr. De Graaf er toe moe ten brengen, om zeer voorzichtig te zijn in zijn bespreking van het Bijbelse element. De schrijver van de dissertatie geeft in zijn studie geen bepaalde Schrift beschouwing. Dat hij er niettemin van uitgaat, is duidelijk. Maar, dat heeft met relikwie-beschouwing, en met de eis, verder te werken, niets te maken. Zeker moeten wij verder werken. Dan zal juist in die verdere arbeid het licht der Schrift al heerlijker schij nen. Wij mogen bij elkaar echter geen beschouwingen" veronderstellen, waartoe ons geschreven woord geen enkele aanleiding geeft. Wanieer ik het bovenstaande nog eens doorneem, ein dig ik met de vraag: is deze geleerde schrijver in ons Zeeuwsch Dagblad hieraan getrouw geweest? Dr. C. STAM.

Krantenbank Zeeland

Zeeuwsch Dagblad | 1958 | | pagina 4