Tussen
twee polen
Deuren staan nog open voor
zending in Indonesië
Grote onrust in Algerie - en in Parijs
Verhoogde activiteit van
thuisfront is noodzakelijk
Zaterdag 17 mei 1958
ZEEUWSCH DAGBLAD
Pagina 3
Rotterdam tweede
havenstad ter
wereld
Contactcommissie
,,EVC' veroordeeld
Politie-actie tegen
agressie Haagse
jeugdigen
FRANKRIJK STAAT op een gevaar
lijke tweesprong: die tussen zijn hui
dige democratie en een mogelijke semi-
militaire dictatuur, twee tegengestelde
polen, op de weg waarheen Frankrijk
in deze tijd zou kunnen gaan. Hoe de
keus zal zijn, is op dit ogenblik nog niet
te zeggen, maar de les der geschiedenis,
die dit land nu meer dan anderhalve
eeuw aan de wereld heeft gelee'rd, doet
het ergste vrezen.
Een les der geschiedenis.
Want sinds de grote revolutie van
1789, voorbereid door de filosofen, die
het zo wufte Frankrijk, waarin reeds
na de Bartholomeusnacht het „geen
God" in feite de toon aangaf en steeds
sterker, het leven ging beheersen,
kwam het supplement „geen meester"
te staan, dat de revolutie en de anar
chie ruim baan gaf.
Maar anarchie is in een volksleven
onhoudbaar en de tegenpool van de
dictatuur onder Napoleon werd geko
zen, om de anarchie, de regeringsloos
heid te vervangen.
Feitelijk heeft sindsdien de golfbe
weging tussen democratie en dictatuur
de ontvlambare gemoederen van de
Fransen beheerst en bracht ze telken
male één van die twee naar boven,
waarbij onder alles de liefde voor
Frankrijk en de overtuiging van ieder
Fransman, dat Frankrijk een grote mo
gendheid is, die een wereldbeheersen-
de plaats moet innemen, een samen
bindend element bleef, tussen alle felle
tegenstellingen door.
Stabiel regeringsbeleid heeft het
sindsdien niet gekend, al bleef dit
meest door de wonderlijke mogelijk
heden, die dit land en volk kennen en
door het feit, dat het op bepaalde mo
menten een groot volk kon zijn, ver
borgen.
Op dit ogenblik schijnen we echter
weer op 'n punt gekomen te zijn, waar
op het conflict zich zo heeft toege
spitst, dat niet anders dan een keus
tussen beide gedaan kan worden.
DE GROND van dit alles is, dat in
wezen het Franse volk in zijn politieke
ontwikkeling en in zijn maatschappe
lijk optreden de principiële, de Chris
telijke toets heeft afgewezen.
Ook al zijn er partijen en maatschap
pelijke organisaties in Frankrijk, die
zich nauw verbonden weten met de
R.K. kerk, het feit, dat beinvloeding
door de kerken der Reformatie hier
ontbrak, heeft tot gevolg gehad, dat
deze kerk in Frankrijk niet in een
richting optrad, waardoor van werke
lijk principieel beleid kan worden ge
sproken. In de politiek heeft zij, bij
haar pogingen, om het volk voor zich
te behouden, zich veel meer door het
volk laten leiden, dan dat zij, omge
keerd, het volk leiding gaf. Uiteraard
had dit toch, zoals overal, een nega
tief resultaat en vervreemdde het volk
meer en meer van haar. Maar daardoor
temeer was van principiële visie op de
politieke ontwikkeling en van een prin
cipiële keus zelden sprake en bleef het
Franse volk hangen in een opportu
nisme, dat nu eenmaal dezelfde neiging
heeft als de slinger van een klok.
„De democratie zal elleen veilig zijn,
als zij zich laat beheersen door de
Christus", heeft ds. Talma in 1894 uit
geroepen. Dit was in Frankrijk niet
het geval. Daarom nam de democratie
meermalen ontaarde vormen aan.
Ook na de oorlog was dit het geval.
Het feit, dat in deze dertien jaar na de
„overwinning" in de tweede wereld
oorlog reeds de 25e kabinetscrisis op
trad, is bewijs genoeg, dat de Franse
democratie, een democratie zonder in
vloed van principiële Bijbelse richtlijn,
in feite een toestand van chaos in het
leven had geroepen.
IN DERGELIJKE OMSTANDIGHE
DEN heeft een volk, en zeker het
Franse volk de neiging, te roepen om
een „sterke man", een dictator, die,
naar men meent in de persoon van de
door velen verheerlijkte generaal De
Gaulle, ondanks diens in het verleden
gebleken politieke onmacht, aanwezig
Is.
Het is uiteraard onmogelijk want
elke beschouwing komt achter de fei
ten aan te zeggen, wat de keus van
het Franse volk zal zijn in deze dagen,
noch ook, of het met militaire macht
een keus krijgt opgelegd, noch ook, of
de poging tot het forceren van een
keus tot openlijke burgeroorlog zal
leiden, dan wel met zachte middelen
bereikt kan worden
Wel is het voor elk, en dus ook voor
ons Nederlandse volk, noodzakelijk,
dat wij dit Franse voorbeeld scherp in
het oog houden.
De democratie heeft in ons land een
naar onze mening veel gezonder ont
wikkeling gehad dan in Frankrijk.
Dat was mogelijk door de geaard
heid en de geestelijke ontwikkeling
van ons volk. Maar dat was vooral ook
mogelijk, doordat onze God, in de lijn
daarvan, aan ons volk mannen gegeven
heeft, die de gevaren van de revolutie
beginselen doorzagen en die althans 'n
deel van ons volk achter zich kregen
bij de strijd tegen het duivels begin
sel der revolutie: de opstand tegen
God en de opstand daardoor tegen elk
gezag.
Daardoor heeft ons volk leren zien,
dat een voorstelling van zaken, als zou
de keus slechts gaan tussen twee, tus
sen (chaotische) democratie en dicta
tuur, even vals is als een keus tussen
„Mussert of Moskou".
Zij hebben doen zien, dat de Bijbel
ons kan helpen (als wij die Godde
lijke voorlichting willen aanvaar
den) om de juiste ontwikkeling
te vinden bij de spanning tussen gezag
en vrijheid, die de principiële onder
grond is van dit gehele probleem.
Wat mannen als Bilderdijk en Groen
van Prinsterer, als Kuijper en de Sa-
vornin Lohmann op dit punt voor
ons volk betekenen al zijn nergens
grote standbeelden voor hen opge
richt en wat de mannen beteken
den, die in hun navolging de Christe
lijke politieke en sociale actie in ons
volk tot invloed brachten, is feitelijk
niet hoog genoeg te waarderen. Ook al
zijn er velen in ons volk maar juist
omdat daardoor de weg naar de „Fran
se mogelijkheden" voor hen werden
afgesneden die deze namen niet an
ders dan schimpend zullen noemen,
toch zijn zij het geweest, die doordat
zij het oog hielden op, een regering,
een democratie, „beheerst door de
Christus", een veel normaler en solider
ontwikkeling hebben mogelijk ge
maakt
Blijkens de jongste statistieken van
de V.S. was Rotterdam in 1956 na New
York de drukste haven ter wereld. De
goederenomslag beliep in Rotterdam
72 miljoen metrieke ton tegen 88 mil
joen metrieke ton in New York. Na
Rotterdam kwamen de Amerikaanse
havens Hampton Roads (58 miljoen)
Koe (55 miljoen), Londen (44 miljoen)
en Aruba (46 miljoen ton).
Deze foto-combinatie geeft twee
beelden van de gebeurtenissen in
Algerië.
De linkerfoto toont een grote me
nigte voor het ministerie voor Al
gerijnse zaken te Algiers, terwijl
parachutisten van generaal Massu
door de met papieren bestrooide
ingang de ..hekken binnentrekken
nadat het gebouw door opstandige
elementen was geplunderd.
De rechterfoto toont generaal Mas
su achter de microfoon tijdens een
rede waarin hij een beroep deed
op alle ambtenaren het werk te
hervattenen waarin hij de voorge
stelde algehele staking, naar ver
luidt uit naam van generaal Salan,
afried.
HEEFT HET ZIN, dat wij in deze
dagen hierover schrijven.
Ten zeerste.
Allereerst al, omdat, welke ontwik
keling er in Frankrijk ook komt, deze
ontwikkeling van grote invloed zal zijn
op de zozeer vervlochten internationale
politiek. Een wijziging in Frankrijk
en zelfs ook een voortzetting
van de chaotische politiek van na de
oorlog zonder meer zal van invloed
zijn op de positie van het „Westen" in
zijn tegenstelling met het „Oosten".
Maar dat niet alleen.
Ook in ons land zijn tendenzen aan
wezig, die tot zorg stemmen.
Na de oorlog is met alle macht ge
poogd en het is, zij het slechts zeer
gedeeltelijk nog gelukt ook de po
sitie van de Christelijke politiek in ons
land terug te dringen.
In de Nederlandse kringen in Enge
land heeft reeds en de stemmen, die
daartegen opkwamen, waren die van
roependen in de woestijn tijdens de
oorlog de stem geklonken: in Neder
land na de oorlog geen principiële par
tijvorming meer. Door noodgemeente-
raden en noodparlement heeft men in
het eerste jaar na de bevrijding ge
poogd, de politieke ontwikkeling in
ons land om te buigen. Met behulp van
doorbraak en van laster over de voor
oorlogse politiek is vervolgens ge
poogd, de principiële krachten, die te
genover de revolutie het Evangelie
stellen, in onze politieke ontwikkeling
uit te schakelen.
Het is, Gode zij dank, slechts ten
dele gelukt. Maar het streven is nog
altijd aanwezig.
En het is nog altijd dubieus, in hoe
verre de statenverkiezingen op dit
punt een kentering te zien hebben ge
geven.
De gebeurtenissen in Frankrijk moe
ten op dit punt een waarschuwing voor
ons volk zijn.
Frankrijk bewijst, waartoe een volk
komt, waarin de principiële Christe
lijke krachten worden uitgeschakeld
van politieke invloed.
Men blijve de ontwikkeling in Fran
krijk met aandacht volgen.
Maar men houde deze les nu reeds in
het oog.
Dat heeft zelfs betekenis met het oog
op de de aanstaande gemeenteraads
verkiezingen.
Twee beelden, van de spanningen,
welke op het ogenblik heersen in
de Libanon.
De bovenste foto laat zien hoe een
pantserwagen van het Libanese
leger patrouille reed in een van de
straten van de stad Tripoli tijdens
de algemene staking en nadat in
verschillende delen van het land
relletjes waren uitgebroken.
De onderste foto toont Libanese
soldaten in een van de straten van
straten van de hoofdstad Beiroet
op weg naar een door demonstran
ten bedreigd punt.
Deze overweging staat in een vonnis,
geveld door de president van de recht
bank te Amsterdam, mr. U. W. H.
Stheeman, in een kort geding, dat de
voorzitter, de secretaris en de penning
meester van de E.V.C., resp. de heren
J. F. Reuter, B. Brandsen en R. Smid,
aanhangig hadden gemaakt tegen drie
leden van de E.V.C.-contactcommis-
sie: de heren P. de Vroome, C. F.
Helmers en J. A. Bosma, aanhangers
van de groep-Paul de Groot.
De president zegde de eis van de
verbondsbestuurders der E.V.C. toe en
verbood elk der gedaagden „om zich
in enigerlei vorm uit te geven voor en
zich, te gedragen als ware hij bestuur
der of vertegenwoordiger der een
heidsvakcentrale of van de bij haar
aangesloten bonden".
De president achtte door dit oordeel
'n uitspraak over 't tweede deel van de
eis overbodig. De eisende E.V.C.-ver-
bondsbestuurleden hadden n.l. ook ge
vraagd de gedaagden te verbieden eni
ge publikatie namens de E.V.C. te doen
(onder meer het uitgeven van het or
gaan „Werkend Nederland") en het
doen voorbereiden van een congres
onder de naam „E.V.C.-congres".
Dit vonnis is bij voorraad uitvoer
baar verklaard met toepassing van
lijfsdwang. De gedaagden werden ver
oordeeld tot betaling van de kosten
van het geding.
Dis is de nieuwe Franse premier,
de Katholieke Elzasser Pflimlin,
die wij links op de foto zien tijdens
zijn toespraak tot de nationale ver
gadering.
Rechts zien wij een beeld van de
relletjes, die zich gisteren nog in
Parijs afspeelden en waarbij de
politie meermalen genoodzaak was
de gummiknuppel te hanteren.
Gewoonlijk bereikt in deze tijd
van het jaar de belangstelling voor
de zending haar hoogtepunt. Er
wordt gesproken over „pinkster-
feest-zendingsfeest". Er wordt ge
preekt over de missionaire op
dracht, die Christus aan zijn vol
gelingen verstrekte. Er wordt ge
offerd voor de zending. Maar na
pinksteren daalde de interesse
weer, totdat de gang van het ker
kelijk jaar na vele maanden op
nieuw de zending in het centrum
plaatst.
Maar gedurende het laatste halfjaar
is het ditmaal anders geweest. Sedert
de bekende gebeurtenissen in Indo
nesië plaats hadden, is er ontzaglijk
veel aan de zending gedacht en stellig
ook voor gebeden. Met zorg heeft men
zich afgevraagd, hoe het zou gaan met
de zending in Indonesië.
Er waren stemmen, die aanstonds
de volledige afbraak van de missio
naire arbeid voorspelden. Alle Neder
landers zouden genoodzaakt zijn om
weg te trekken. De islam en het com
munisme zouden, krachtens hun aard,
alles in het werk stellen om de wer
king van het evangelie teniet te doen,
enzovoort. Bovendien zouden de
christelijke kerken van Indonesië geen
prijs meer stellen op medewerking
van de kerken in Nederland.
Totnogtoe is van dit alles echter
geen sprake. Ds. B. Richters, directeur
van het Zendingscentrum te Baarn,
heeft ons dit aangetoond. Uiteraard
betroffen zijn informaties de zending
van de gereformeerde kerken.
Zoals in ons blad reeds werd ver
meld, heeft de generale synode van
Assen zich verleden week bezig ge
houden met een haar voorgelegd tus
sentijds rapport over de zending, op
gesteld door de generale deputaten
voor de zending. De besluiten, door de
synode genomen, zijn zonder toelich
ting gepubliceerd, omdat de synode
ervan uitging, dat de zending zelf het
thuisfront langs de gebruikelijke ka
nalen zou inlichten.
Het heeft inderdaad zin juist ook
om de zorg of het défaitisme van som
migen weg te nemen 'n paar kant
tekeningen bij deze besluiten te
plaatsen. Kern van de zaak is, dat de
sijnode haar blijdschap uitsprak over
de gewenste voortzetting der samen
werking (op het gebied van de zen
ding) door de Indonesische kerken.
Oude plannen
Al lang geleden hadden de gerefor
meerde kerken uitgesproken, dat zij
wensten heen te werken naar het mo
ment, waarop de jonge kerken in In
donesië helemaal alleen de zendings-
arbeid zouden dragen.
Dat hieraan metterdaad gewerkt
werd, bewijst het feit, dat in de laat
ste jaren al enkele „terreinzendelin
gen" bij centrale objecten werden be
trokken. Meer en meer liet men de
rechtstreekse verkondiging van het
evangelie over aan hen, die uit de In
donesische kerken zelf waren voort
gekomen. Nederlandse missionaire
predikanten konden daardoor worden
ingeschakeld bij het centrale werk,
zoals de opleiding, de lectuurdienst.
Op 11 maart 1958 hebben te Soera-
karta de zendingsdeputaten van de In
donesische kerken in Midden-Java
vergaderd met Nederlandse zendings
arbeiders. Men heeft toen de ontplooi
ing van de evangelieverkondiging in
de samenleving van Midden-Java eens
nagegaan, en voorts de samenwerking
tussen de kerken van Midden-Java en
de gereformeerde kerken in Neder
land bekeken.
De vergadering kwam toen tot het
formuleren van enige besluiten, die
werden ingeleid door de overweging,
dat de kerken in de hele-wereld één
lichaam van de Heer Jezus vormen,
en dat zij elk voor zich zowel als ge
zamenlijk als leden van dat lichaam
geroepen zijn elkaar te helpen en aan
te vullen bij het uitwerken van de
opdracht, hun door de Heer verleend.
In deze overweging klinkt duidelijk
de opvatting door, dat de kerk een
„super nationale zaak" is. Geografi
sche en politieke grenzen kunnen het
lichaam van Christus niet delen. Van
daar dat de kerken in Indonesië er
nadrukkelijk prijs op hebben gesteld
om de samenwerking met de gerefor
meerde kerken in Nederland voort te
zetten.
Conform de oude plannen zullen de
personele en financiële mogelijkheden
van de gereformeerde kerken ge
bruikt worden om de christelijke ker
ken van Midden-Java aldus toe te
rusten, dat zij zo spoedig mogelijk het
werk der evangelieverkondiging naar
binnen en naar buiten voor eigen re
kening kunnen nemen.
Pay and pray
De Indonesische kerken willen ko
men tot de vorming van een leken
organisatie, die actief meedoet in de
evangelieverkondiging. Immers de
prediking van het evangelie mag nooit
gezien worden als uitsluitend voorbe
houden aan de dominees. Elke chris
ten moet de boodschap der verlossing
doorgeven.
Nu is dit voor de christenen op Java
allerminst een ongewone zaak. In de
jonge kerken weet men heel goed, wat
het is om getuige van Christus te zijn.
Wanneer in een Javaans christengezin
een doopsbediening plaats heeft,
maakt men daarvan een groot feest,
waarbij ook buren en vrienden wor
den genodigd. En de gelegenheid
wordt niet verzuimd om de betekenis
van de doop bekend te maken aan hen,
die als niet-christenen het feest komen
bijwonen.
Deze lekenbeweging te stimuleren
kan mede het werk worden van de Ne
derlandse zendingsarbeiders.
Daarnaast is er de sociaal-economi
sche sector, het onderwijs en de me
dische dienst, waarin Nederlandse
zendingsmensen zich nuttig kunnen
maken.
De generale synode te Assen heeft
uitgesproken, dat ook nog van samen
werking kan worden gesproken, zelfs
al zouden de gereformeerde kerken in
Nederland deze niet kunnen realiseren
rechtstreeks door middel van de Ne
derlandse zendingsarbeiders (doch
eventueel wel door een internationaal
oecumenisch team, waaronder Neder
landers).
De synode overwoog namelijk, dat
er ergens een grens is. Prof. dr. H.
Kraemer heeft onlangs nog eens ge
wezen op het ongewenste van de „pay
and pray"-methode (betalen en bid
den) in de zending. Op die manier
leeft de zending niet meer in de ge
meenten. Er moet een wisselwerking
bestaan tussen de kerken, die het
evangelie verkondigen en de kerken,
die hiervoor haar medewerking ver
lenen.
Terugkeer en blijven
Nu de samenwerking tussen de Ge
reformeerde kerken en de Indonesi
sche kerken blijft bestaan, is het ook
nodig dat het offer en het gebed voor
de zending onverminderd voortgang
vindt. Er is eerder méér geld nodig
dan minder, ook al omdat de zen-
dingsarbeid op Sumatra en in Makas
sar (naast het werk op Midden-Java
en Soemba) voortaan mede gedragen
wordt door de gereformeerde kerken
in Nederland.
Ds. H. van den Brink, momenteel
in Nederland, hoopt binnenkort terug
te keren naar Makassar. Ook de evan-
geliste mej. A. Hoeksema gaat wee*
naar Indonesië. Zij is docente aan da
opleidingsschool voor vrouwen en
meisjes in Magelang (de Indonesischa
„Nijenburgh").
Er komen echter ook diverse zen
dingsmensen naar Nederland. Laat
niemand hier iets verontrustends ach
ter zoeken. Want ten eerste betreft
het hier enige werkers, die aan da
beurt zijn om hun normale verlof te
genieten, na vier Indonesische jaren.
Ten tweede zijn enkele oudere zen
dingsmensen aan hun emeritaat toe.
Zij repatriëren dus. In de derde plaat*
komen enige gezinnen naar Neder
land, die daartoe zijn genoodzaakt om
dat hun kinderen in Indonesië geen
onderwijs meer kunnen krijgen.
Slechts in een enkel geval is sprake
van terugkeer onder de drang de*
omstandigheden.
In de folder, die het Zendingscen
trum momenteel verspreidt, wordt ge
wezen op een feit dat belangrijker il
dan alle menselijk wikken en wegen,
namelijk, dat Gods werk doorgaat
„Het werk, dat Hy in Indonesië be
gonnen is, zal Hij op de een of ander#
wijze ook voltooien. Naar het zich laat
aanzien, onder inschakeling van onze
zending".
Bij dit feit verbleken alle ander#
overwegingen. Dit moge ook de offer»
vaardigheid stimuleren nu de Pink-
stercollecte op komst is.
De laatste tijd is er te 's-Graven«
hage nogal onenigheid, voornamelijk,
in de buurt van de Goudenregenstraat-
Laan van Meerdervoort, tussen Haag
se jongens en gerepatrieerden. Zoall
gemeld zijn Indische jongens verleden
week onbehouwen opgetreden tegen
voorbijgangers. Er is toen ook al een
botsing geweest met Haagse jeugdigen
Gisteravond was de politie gewaar
schuwd, dat de Hagenaars eens wraak
wilden nemen. Zij hadden zich verza
meld in een cafetaria, waar de politie
49 jongeren aantrof, onder wie drie
meisjes. Allen werden gefouilleerd en
het bleek, dat zij gewapend waren met
messen en dergelijke. Bovendien vond
men nog hier en daar verstopt een
aantal geïmproviseede wapens.
De rumoerige troep werd wegge
bracht naar het politiebureau aan de
Archimedesstraat, waar een uitvoerig
verhoor werd afgenomen. Tussen mid
dernacht en half drie zijn de jongelui
naar huis gezonden. Indische jongeren
zijn gisteravond niet komen opdagen.
Bond van vrijgemaakte Geref
Meisjesverenigingen
De Bond van vrijgemaakte Gerefor
meerde Meisjesverenigingen zal zijlj
bondsdag op tweede Pinksterdag 2$
mei in de Duitse kerk te 's-Graven-
hage houden. Zaterdagmiddag voor
Pinksteren zal in het gebouw „Elim
de huishoudelijke bondsvergadering
plaats hebben. Op de bondsdag zal in
de morgenvergadering de heer Meli*
Lok van Zwolle referen over „Neder-
lantsche gedenckclanck" en in de mid-
dagvergadering ds. R. H. Bremmer van
Enschede over „Opdracht of spel?"
Op Hemelvaartsdag is door kort
sluiting brand uitgebroken in het
Oostenrijkse paviljoen op de we
reldtentoonstelling te Brussel, dat
evenwel door krachtdadig ingrij
pen van de brandeer, zij het dan
beschadigd, kon worden behouden.
De foto toont de brandweer in ac
tie, terwijl officials uit het pavil
joen, persmensen en enkele bezoe
kers, toekijken.