Zelfs de Batavieren voelden zich
niet thuis zonder vloerbedekking
In driekwart jaar van
lijnolie tot linoleum
Linoleum leverde bijdrage
tot moderne vormgeving
J Vier miljoen voetenJ
Oxyderen en besterven alleen
duurt reeds zes maanden
KIJK UW KAMER EENS ROND
BELANGRIJKE ONTDEKKING
VAN FREDERIK WALTON
Vrijdag 21 maart 1958
ZEEUWSCH DAGBLAD
Pagina 9
Tien tegen één
vI
3kums}^re huid?
toen ik tussen veel papieren dat oude
rapport van mij ontdekte. Het was van
het laatste jaar van de lagere school. Het
zag er heus behoorlijk uit wat de cijfers
betrof. En dat liet ik dadelijk even aan
iemand zien. En ik dacht, dat ik wel te
horen zou krijgen: „Dat ouwe beestje
ziet er niet slecht uit. „Maar ach, ach, dat
pakte anders uit, want er werd gezegd:
„Jij hebt toen vast een heel erg goede
meester gehad, anders was het zo best
niet geweest, vooral voor gedrag."
Ik dacht, als zo'n rapport niet helpt, om
een goedkeuring over mijn jonge jaren
te krijgen, dan helpt er niets en daarom
verdween dat eerbiedwaardige oude rap
port tussen veel andere oudheden in de
kachel. En dat is het droevig end van
mijn rapport.
Nu liggen er nog een paar brieven, die
een antwoord moeten hebben, daarom ga
ik nu stoppen. Dag allemaal.
Jullie tante Truus.
Madeliefje te Serooskerke. Het spijt me
geducht, dat je laatste brief een afscheids
brief is, want je was zo'n trouwe nicht. Je
staat tenminste heel wat keertjes in mijn
boek vermeld. Maar ik kan het begrijpen,
bij al het huiswerk, dat je hebt, dat na
tuurlijk veel tijd vergt. Gelukkig, dat zus
je plaats wil innemen. Ik hoop, dat ze
even geregeld met ons zal meedoen als
JU gedaan hebt. Van harte verder het
beste gewenst. Ik hoop, dat ik via Je zus
wel eens wat van je zal horen.
Stevelien van H. te Krabbendjjke. Heb
ben Jullie nu knikkertijd? Dat ral toch
Voor gymnastiekzalen wordt te
genwoordig algemeen gebruik
gemaakt van 't kurklinoleum, dat
veerkrachtig en geluiddempend
is. Op de foto: de prachtige nieu
we turnhal in Emmen, waarin
830 vierkante m kurklinoleum
werd gelegd.
Alle decoratie in vloeren van les-
en speellokalen, kantoren, restau
rants, salons e.d. biedt linoleum
een oneindig aan mogelijk
heden.
Ingezonden mededeling (Adv.)
Tien tegen één dat negen van
de tien huisvrouwen MAÏZENA
DURYEA gebruiken. Een keuken
geheim, dat overgaat van moeder
op dochter, al sinds vele genera
ties. Voor het binden van groen
ten, soepen en sausen is er niets
beters. Met MAÏZENA DU BYE A
eijn mislukkingen uit ge sloten.
Maar.laat niets aan het toeval
over. Als U Uw leverancier vraagt
om maizena, zeg er dan uitdruk
kelijk bij DUR YEA. Dan pas weet
hij, dat U de echte, originele
MAÏZENA verlangt.
Mariene Matthews, winnares van
twee bronzen medailles bij de Olym
pische Spelen te Melbourne, heeft tij
dens de Australische atletiek kam
pioenschappen het wereldrecord op do
100 yards verbeterd. Zij maakte een
tijd van 10.3 sec. Het oude record
stond op naam van h-aar landgenote,
Marjorie Jackson (10.4 sec.).
Mijn beste nichtjes en neven,
Het is in deze tijd alles rapporten, wat
de klok slaat. Ik krüg van velen trouw
de cUferlijsten doorgestuurd. Willen jul
lie wel geloven, dat ik trots ben op mijn
nichten en neven? Daar zijn heel wat dik
ke cijfers te vinden ln hun rapporten.
Achten en negens vind ik tenminste dik
ke knapen.
Maar nu moet ik je een verhaal vertel
len van mijn rapport. Ja, echt waar, maar
het was een aardig oud beestje hoor. Ik
was deze week in een rustig uurtje bezig,
eens wat oude paperassen op te ruimen,
wel eens smerige handen geven. Hoe staat
het nu met je winsten? Nog net eender,
als Je me schreef? Ik deed het vroeger
ook graag. Hoe heet het boek, dat je
kreeg? Niets leuk, om nu nog in een fik
se sneeuwbui verzeild te raken. Nu den
ken we liever aan de lente, die juist be
gonnen is, met wat zonneschUn en overal
bloemen.
Sjaan van H. te Krabbendijke. Fijn, dat
Je een prijs won met Je hyacinten. Mocht
Je de bloemen houden, of moest Je die af
staan? Wat ruiken hyacinten toch heer
lijk. Dat boek heb ik ook gelezen en ik
vind het prachtig. Met pitriet kun Je
mooie dingen maken. Is het theeblad al
klaar?
Zilvervos te Veere, Net als Jij ben ik
verzot op lezen maar ook mij vergaat het
zoals je schreef. Er is lang niet altijd kans
om eens heerlijk een boek achter elkaar
uit te lezen. Op het andere punt. verschil
ik wel heel wat met jou, want ik sta zelfs
graag bijtUds op. Ik heb in „De Stroom"
gekeken en jU hoorde niet tot de prijs-
winsters, hé? Nicht, wat een lekker kostje
moest jU koken. Had wel mee willen
smullen. Geweldig veel plezier gehad om
je verhaal van de lastige schoonpappa.
Het was wel een leuke avond toen. Je
rapport is geweldig. Daar kun je met een
gerust hart thuis mee aankomen.
KIJK UW KAMER EENS ROND en laat uw ogen eens dwalen over
alle bezittingen, die u het leven veraangenamen en vergemakkelijken.
De luie stoel, de warme glanzend gepoetste kachel, de rustig spelende
radio, de leeslamp die een overvloedige lichtbundel over u uitstort, de
gezellig tikkende klok en de gesloten gordijnen, die de intimiteit van
uw huiskamer vervolmaken. Laat deze sfeer van behagelijkheid even
op u inwerken en vraag u dan af, wat er van zou overblijven als u
op datzelfde moment temidden van al die dingen op een kale houten
of betonnen vloer zoudt zitten. Heel die genoeglijke huiselijke sfeer
zou dan verdwenen zijn en aan de inrichting van uw kamer zou toch
echt iets ontbreken
Nee, zonder vloer
bedekking is onze wo
ning niet compleet. De
Batavieren bebben al
lets van de waarde van
de vloerbedekking ge
voeld toen 7,ij de bo
dem in hun lemen
butten gingen bedek
ken met gedroogde
huiden of stro. Later
werd ook turfstrooisel
wel als vloerbedek
king aangewend. Om
streeks het jaar 10tt<
kwamen de houten
vloeren in zwang, al
of niet gepolijst en be
strooid met fijn zant1
Pas vier a vijf eeu
wen later zou de be
schaving zo ver gevor
derd zijn, dat de vloe
ren in de huizen der
rijken met tapijten
werden bedekt. De
houten vloer in de wo
ningen van de een-
voudigen had toen
veelal plaats gemaakt
voor een stenen vloer
Tegels en marmer
werden nog later in
keukens en gangen
veel gebruikt.
VANWAAR HET ONT
STAAN van het produkt
linoleum? De eer van het
uitvinden van deze in onze
tijd zo veelvuldig toegepas
te manier van vloerbedek
king komt toe aan de En
gelsman Frederik Walton,
die in 1860 bij zijn pogin
gen om uit lijnolie rubber
te vervaardigen op zekere
dag ontdekte, dat het dnn-
ne vliesje (geoxydeerde
lijnolie), dat zich op de pot
met lijnolie had gevormd,
zeer taai en elastisch was.
Op dat moment was de we
reld er een uitvinder en
een uitvinding rijker ge-
ker geworden.
Walton was de eerste
wereldburger, die uit een
mengsel van geoxydeerde
hjnolie, kurk- en houtmeei
en droge verfstof, geperst
op een onderlaag van jute,
een nieuw soort vloerbe
dekking leverde.
De nieuwe vloerbedek
king, die steeds meer op
gang maakte, kreeg de
naam „linoleum" en onder
deze naam wordt dit pro
dukt thans ook ln ons land
in grote hoeveelheden ver
vaardigd, in gemoderni
seerde vorm, maar nog al
tijd volgens het oude re
cept.
Twee oliemolens, „De
Vrede" en „De Bakker",
staande aan de Zaan wer
den de voorlopers van de
imposante industrie te
Krommenie, die zich in
Nederland bezig houdt met
de vervaardiging van lino
leum. In 1893 ontstond uit
deze 18de eeuwse oliemo
len de Nederlandse Lino-
leumfabriek, die thans 1200
man personeel in dienst
heeft en naar alle wereld
delen exporteert.
De drie belangrijkste
grondstoffen voor het lino
leum moeten uit het bui
tenland worden geïmpor
teerd:
Het lijnzaad uit Canada
of Argentinië, waaruit de
ïmisbare lijnolie, het
bindmiddel voor het lino
leum, wordt geperst.
De kurk, afkomstig van
de Portugese kurkeik. Deze
grondstof uit de vermalen
bast van de kurkeik geeft
het linoleum z'n veer
kracht en isolerend vermo
gen.
De Jute uit India en Pa
kistan, die tot brede banen
geweven wordt en de hech
te grondslag van het lino-
eum vormt.
Het hoofdbestuur van het Neder
landse Rode Kruis heeft besloten ten
behoeve van de 65 dakloos geworden
gezinnen in het Ambonezenwoonoord
„De Schattenberg" bij Westerbork, dat
dinsdag jl. door een felle brand werd
getroffen, maximaal f 25.000 ter be
schikking te stellen.
In de moderne huiskamer zijn
met linoleum bijzonder goedt
combinaties mogelijk, zoals dez«
Ingezonden mededeling (Adv.)
Ingezonden mededeling (Adv.)
I Ook de uitvinding van Fred Wal-
i ton betekende niet het eindpunt in f
de ontwikkeling van de kunststof-
i vloerbedekking. Met de (glorieuze) I
intrede van het plastic-produkt in l
I onze wereld verscheen ook de Colo-
i vinyl (plastic-asbest) tegels op de
I markt. Deze moderne vloerbedek- 1
I king maakt thans snel opgang. De
slijtvastheid van de Colovinyl-tegels J
is zeer groot, blijkens een officiële
i meting, welke werd verricht in de
1 stand van de Shell op de „E 55". I
Ruim 2 miljoen mensen schuifelden
daar over een vloer van plastic- J
tegels, doch de slijtage bedroeg
i slechts 'n fractie van een millimeter.
1 I
In kleuterscholen wordt linoleum
veelvuldig toegepast. Het motief
kan zodanig gekozen worden, dat
de vloer van het speellokaal een
blijvende plattegrond vormt voor
spelletjes in de kring, zoals op
bovenstaande foto bliikt.
Ingezonden mededeling (Adv.)
HET WORDINGSPROCES VAN LINOLEUM is even imposant als
langdurig. Langdurig vooral, door de tijdrovende voorbewerking, die
de lijnolie moet ondergaan om het taaie linoxyn te krijgen, dat het
linoleum cement levert. De lijnolie wordt eerst 24 uur lang gekookt,
waarna er droogstoffen aan toegevoegd worden. Dan begint het
oxydatieproces. Drie maanden lang bedruipt men 7 meter lange af
hangende banen neteldoek langs mechanische weg met lijnolie, die
het neteldoek doordrengt en langzaam oxideert. Na drie maanden is
de 10.000 meter neteldoek met een enige centimeters dikke laag ge
oxydeerde lijnolie bedekt. Het neteldoek met de geoxydeerde lijnolie
heet linoxyn.
afzonderlijk vervaardigd en daarna ver
mengd. BU linoleum met parket- of te
gelmotief worden de stukjes parket of
tegel eerst afzonderlijk gestansd met de
hand op de jutebaan gelegd en door een
hydraulische pers op de jute geperst.
Acht a negen maanden zijn er verlopen,
voordat het Argentijnse lijnzaad ais Ne
derlandse linoleum de fabriek verlaat. De
factor tijd speelt bij de fabricage van li
noleum een belangrijke rol en de buiten
staander, die een kijkje neemt in de oxy-
datieloodsen, waarin het produktieproces
van de linoleum begint, voelt de neiging
om instinctief terug te' deinzen voor de
onaangename geur, die hem tegemoet
slaat uit de van giftige dampen verzadig
de schemerige hokken, waarin de lijnolie
al druipend verstijft tot een oranjekleu
rige geleiachtige massa, die in grote
slierten van de zoldering afhangt. Men
kan zich nauwelijks voorstellen, dat uit
die kwalijk riekende viezigheid een pro
dukt zal ontstaan, dat duizenden wonin
gen, kantoren, ziekenhuizen, scholen,
openbare gebouwen en scbeepssalons tot
over de gehele wereld siert.
voor het rtpareic.
Va muren en
Verpakking van 454 gram 11.20
«^BASTIN! HOLLAND H.Y. UIDHGMfflTI IHSTEMAtf,
Babyderm-zeep
De Franse revolutie
gaf de grote stoot tot
een steeds verder
voortschrUdenda nivellering in het woon-
gebruik, totdat de uitvinding van de
atoommachine en de snélle opkomst van
de industrie vele artikelen waaronder
ook het vloerkleed, binnen het bereik van
de massa brachten. En vandaag de dag is
er geen woning meer te vinden, waarin
aan de bedekking van de vloer niet de
grootste zorg is besteed. Ook onze vloeren
geven een weerspiegeling van de wel
vaart, die we als volk bebben bereikt.
Zelfs het traditionele zeil, dat door „bep-
pe" glimmend glad werd gewreven, raakt
meer en meer uit de mode. In z'n oude
samenstelling (een onderlaag van jute
met een bedrukte laag Chinese klei) is
het al niet meer te krijgen. Het viltzeil,
dat vandaag in de handel is, wordt meest
al nog uitsluitend gebruikt in slaapka
mers en keukens.
Voor de rest van de woning is er te
genwoordig een overweldigende keus in
Vloerbedekking, zowel naar kwaliteit als
naar soort en prijs. Vloerkleden en kar
petten worden daarbij, wat de moderne
woning betreft, steeds meer verdrongen
door de vaste vloerbedekking en onder
Invloed van de moderne architectuur valt
er wat deze laatste methode betreft een
toenemende toepassing van het linoleum
te constateren.
Het buitenland en met name de Scandi
navische landen is wat dit betreft ons
land bepaald vooruit en dat, terwijl het
linoleum in ons land toch in grote hoe
veelheid wordt geproduceerd. In Zweden
b.v. wordt een groot deel van de nieuw
gebouwde huizen reeds gedurende een
aantal jaren opgeleverd, compleet met 11-
noleum-vloerbedekking, hetgeen (bU ver
huizing b.v.) niet onaanzienlijke voorde
len oplevert. In 1950 werd deze methode
voor 't eerst in ons land toegepast bij de
De corridor van de moderne Hil-
broiu Club te Johannesburg in
Afrika, waarin 1080 vierkante m
marmoleum en linoleum werd
verwerkt.
bouw van 170 woningen te Amsterdam
en de ervaringen hiermee waren zowel
voor de bouwende vereniging als voor de
bewoners zeer gunstig. Nu wordt het ook
ln ons land al meer gedaan.
Het wordt geplet en in grote ketels
vloeibaar gemaakt, waarna het wordt ver
mengd met gom en hars. Zo ontstaat een
taaie, veerkrachtige substantie, het lino
leum-cement, dat in grote brokken drie
maanden lang op grote voorraadzolders
ligt te „besterven". Eerst dan Is het voor
verdere verwerking geschikt.
In een handelsgebouw te New York
is een ernstige brand uitgebroken,
waarbij negentien mensen om het le
ven zijn gekomen.
Die verdere verwerking bestaat uit
de vermenging van het cement met een
mengsel van kurkmeel, houtmeei en
droge verfstoffen. Het aldus ontstane
produkt wordt verschillende keren ge
walst tot een korrelige massa, die via
een stortbak op de jutebanen wordt
gebracht en door middel van walsen op
het juteweefsel wordt geperst
In enorme droogkamers worden de lan
ge banen linoleum hierna opgehangen,
om bU een temperatuur van 70 gr. gedu
rende 4 tot 6 weken na te oxyderen en
de nodige hardheid te krijgen. In één zo'n
droogkamer, die een geweldige hoogte
heeft, hangt 15 km linoleum. Voor hout
nerf en gekleurd linoleum worden eerst
de linoleumstoffen ln de diverse kleuren
