PAUL NIPKOW EN ZIJN
„TOVERSPIEGEL"
Vraagt U maar
Het is tragisch „zijn tijd ver vooruit" te zijn
Patriarch van de televisie
-II
„Vrienden van Veere" houden
op 5 juli groot congres
Zweedse koning
ontving Robin Douglas
Home
De klokken van St. Clemens
Voortreffelijke VPR O-reportage over
Veere verledenheden en toekomst)
Middenstand
achter visserij
DE ROMEINEN BEGONNEN HET JAAR IN MAART
Maandag 10 maart 1958
ZEEUWSCH DAGBLAD
Pagina 3
IN HET JAAR 1641 bezocht de Franse schrijver Marion de Lorei
het beroemde Parijse krankzinnigengesticht Bicêtre. Op zijn rondgang
kwam hij voorbij een van zware tralies voorzien venster, waarachter
hij het angstwekkende, vertrokken gelaat van een opgeslotene ont
waarde. Toen hij naderbij was gekomen, schreeuwde de ongelukkige
hem met hese, radeloos klinkende stem luidkeels toe: „Ik ben niet
krankzinnig, ik heb een uitvinding gedaan, die de wereld gelukkig
kan maken!" Aan de oppasser, die hem rondleidde, vragend, wat deze
man dan wel had uitgevonden, antwoordde deze: „Zijn uitvinding?
Ach wat, waanzin! Hij wil waterdamp gebruiken om wagens en sche
pen voort te bewegen!"
De „waanzinnige" heette Salomon de Queau. Hij was volledig bij
zijn verstand, maar hij was een genie dat zijn tijd ver vooruit was
en meer dan een eeuw te vroeg droomde van een systeem, waarbij
stoom moest dienen als beweegkracht. Zijn „verstandige" medemensen
hadden over zijn dromen het wijze hoofd geschud, hem voor gek ver
klaard en in Bicêtre opgesloten. Het is een tragisch lot, zijn tijd voor
uit te zijn. De geschiedenis kent daarvan meer voorbeelden.
WIST U, dat de televisie in feite
oudere papieren bezit dan de radio?
Dat er een Berlijns student was, Paul
Nlpkow, die men de patriarch van de
televisie lean noemen, omdat hij op
kerstavond 1883 de grondgedachte van
de beelduitzending vond en op papier
zette? Doch dat hij een 40 jaar moest
wachten, eer men het belang van zijn
uitvinding besefte
Zijn lot was niet zo tragisch als van
De Queau, maar toch heeft hij het
grootste deel van zijn leven moeten lij
den aan de tragiek van het „zijn tijd
vooruit" zijn.
Als drieëntwintigjarige had hij de ge
niale, fundamentele uitvinding gedaan.
Hij was al bijna vijf en zestig jaar,
toen hij zijn uitvinding door iemand
anders zag toegepast. En in die tus
sentijd was miskenning en zelfs spot
zijn deel geweest.
Een wonderlijke Kerstavond
Het was kerstavond van het jaar
1883. Het duister was gevallen over
Berlijn en in de huizen zag men achter
de vensterruiten de lichtjes flikkeren
van de kerstbomen.
In een kale, ongezellige huurkamer
in de Phillpsstrasse 13a, derde etage,
zat een jonge student, afkomstig uit
Lauenburg- in Pommeren, Paul Nlp
kow. Door de muren drongen ijle ge
luiden tot hem door, kinderstemmen,
die een kerstliedje zongen. Het was
geen avond, om eenzaam op een ka
mer te zitten, maar ja, het kon er niet
af, om naar huls, naar Pommeren te
reizen. En toch, naar huisBezat
ht) maar een toverspiegel, kon hij al
leen maar zien, hoe ze het daar maak
ten en wat ze deden. Had hij zijn oude
droom maar kunnen verwezenlifke en
een „elektrische telescoop" kunnen bou
wen.
Al sinds jaren, al van de middelbare
school af, had dat denkbeeld van een
„elektrische telescoop" een appa
raat, om te zien, wat er op verre af
stand gebeurde zijn geest niet los
gelaten. Want het had de Pommerse
Jongen, die met een geleende Bell-tele-
foon en een zelf-gefabriceerde micro
foon speelde, iets vanzelfsprekends ge
leken, dat, wanneer men voor het ge
hoor de ruimte kon overbruggen, dit
ook voor het gezicht mogelijk moest
zijn.
Maar hoe?
Dat „maar hoe?" had hem sindsdien
geen rust willen laten en ook deze
avond gewekt door zijn weemoedige
gedachten bleef het hem plagen. Hj)
dook in zijn kast, greep een oude map
met aantekeningen en berekeningen,
die hij aan zijn lievelingsprobleem had
gewijd en begon er zich ln te verdie
pen.
Gehoor en gezicht, waar lag het ver
schil? Gehoor en gezicht waarom
gaf het laatste zoveel méér moeilijkhe
den dan het eerste? Het was duidelijk:
bij een gesproken zin kwamen de klan
ken né elkaar. Een zin overbrengen kon
klank voor klank, woord voor woord
gebeuren. Maar een beeld is als geheel
aanwezig en moet ook als een geheel
worden overgebracht. Met al de scha
keringen van licht en schaduw.
Is dat laatste wel wéér?, dacht Paul.
Moet een beeld per se als een geheel
worden getransporteerd? Kan een
beeld niet in onderdelen verdeeld wor
den en kunnen deze niet stuk voor stuk
worden overgebracht Kan van een
beeld, dat men overbrengen wil, niet
een legkaart gemaakt worden, een mo
zaïek, en zou dat niet deel voor deel,
steentje voor steentje, overgebracht
kunnen worden
Mozaïek
Een beeld als een mozaïek van lichte
en donkere vlekken, dét is het wat
Nlpkow voor zijn geestesoog zag. En
dat beeld zag hij dan op grote afstand
wéér opgebouwd uit lichter en donker
der vlekken, verkregen van een lamp,
die meer of minder fel brandt, naar
mate de vlek lichter of donkerder moet
zijn.
noning. Gustaaf Adolf van Zweden
heeft gedurende een half uur gespro
ken met Robin Douglas Home, die
dingt naar de hand van prinses Marga-
retha, kleindochter van de koning.
Eerder was in hofkringen verklaard,
dat men uit het onderhoud niet mag
afleiden, dat er reeds een beslissing is
genomen over een verloving.
Maar hoe moet dat? Dat was de
grote vraag, die hem maar steeds blijft
plagen. Steentje voor steentje zou dat
mozaiek dus „afgetast" moeten wor
den
Hoe moet die verdeling in mozaïek
steentjes plaats hebben? En hoe moet
eenzelfde steentje op de plek ver weg,
waar het beeld gezien moet worden,
weer precies op dezelfde plaats in het
geheel worden aangebracht?
Dat bleef de vraag, die nog altijd om
een oplossing vroeg. En dan, opeens,
in de eenzaamheid van de kerstavond,
staat die oplossing hem helder voor de
geest.
Vóór het beeld, dat Iiij wil overbren
gen, moest hfl een schijf plaatsen, die
om een as roteerde. In die schijf moest
in spiraalvorm, een reeks gaatjes zijn
aangebracht. Dze schijf die later de
naam van „schjjf van Nlpkow" zou krij
gen zal zijn „toverspiegel" worden.
Door die gaatjes zou een dunne licht
straal op het over te brengen beeld val
len en, terwijl de schijf zou bewegen,
zou ze als een llchtpenseel punt voor
punt het beeld „aftasten". De lichte
punten zullen méér licht weerkaatsen
dan de donkere en die helderheidsver-
schillen zullen op de plaats van ont
vangst tot uiting moeten komen ln
sterkteverschillen van stroomimpulseib
die daar een lichtbron sterker of zwak
ker zullen moeiten laten branden. En
als men die lichtbron daar dan opstel-'
de, achter weer zo'n van gaten voor
ziene schijf, die zuiver synchroon met
de eerste zou roteren, dan zou het beeld
dat men te zien krijgt, de weergave zijn
van het origineel.
Uit Nlpkows kerstdroom was de te
levisie geboren. Op 6 januari 1884 werd
he<m octrooi verleend op zijn vinding,
die als deutsches Relchspatent No.
30.105 geregistreerd werd.
Tc vroeg
Nlpkows vinding was echter te vroeg
gekomen. De techniek van die dagen
was niet bij machte, zijn toverspiegel
tot werkelijkheid te maken. Zij wist
met Nlpkows patent niets aan te van
gen. En dat patent verliep, vóór het
zijn toepassing had kunnen vinden.
Nlpkow werd Ingenieur bij de spoor
wegen en ln zijn vrije tijd hield hij zich
onledig met problemen van vliegtuig-
techniek. Hij was de zestig al gepas
seerd, toen hij weer terugkeerde tot de
grote liefde van zijn jeugd: het pro
bleem van de televisie. In 1924 ver
wierf hij een patent, dat betrekking
had op de synchronisering van zijn
schijven in televisie-zender en -ontvan
ger en in 1927 volgde een tweede pa
tent betreffende datzelfde onderwerp.
Ook anderen waren zich intussen met
zijn geesteskind gaan bezighouden en
hadden hun experimenten volgens zijn
grondprincipe opgezet. Op tentoonstel
lingen waren meer of minder primitie
ve televisie-installaties gedemonsteerd.
In 1925 had ln Londen John Logie Baird
De klokken van St. Clements, waar
aan een rijmpje is ontleend, dat de
meeste Britse kinderen op school leren,
hebben weer voor de eerste keer geluld
sinds de kerk in 1941 werd gebombar
deerd. Het luiden was een oefening voor
het wflsje, dat nu, naar het kinderlied
je, „Oranges and Lemons" (sinaasap
pelen en citroenen) Is genoemd. Hoe
wel de klokken door het bombardement
werden verwoest, bleef het metaal be
waard. Tien klokken werden door de
klokkengieterij van Whltechapel op
nieuw gegoten en zijn thans in de toren
aangebracht. Hieraan is een elfde klok
toegevoegd, die het mogelijk maakt, om
het „Oranges and Lemons"-motief in de
juiste toonaard te doen klinken.
St. Clements Danes, de kerk in het
midden van de Strand, bij het Gerechts
hof te Londen, zal, wanneer de herbouw
Is voltooid, de officiële kerk van de
Royai Air Force worden. Dit zal de
derde kerk zijn, die op deze plek is ge
bouwd, maar ln de 17e eeuw werd af
gebroken, omdat zjj als onveilig werd
beschouwd en opnieuw werd opgetrok
ken. De gerestaureerde kerk zal ln ok
tober door de Koningin worden geo
pend.
ST. LAURENS
N.C.V.B. Onder leiding van mevr. D,
H. Baas-Kemp kwam de N.C.V.B. bijeen.
Als spreker trad op de heer H. W. ter
Haar, arts te Kapelle-Biezelinge, die
sprak over: „Geloof en ziekte".
Op boeiende wijze behandelde spre
ker dit onderwerp.
20 maart hoopt de afdeling haar eer
ste lustrum te vieren.
KAPELLE
Om de damtitel. Om het persoonlijk
kampioenschap van de damclub Ka-
pelle werden deze week weer een aan
tal wedstrijden gespeeld met de vol
gende uitslagen'. G. Lepoeter-Chr. Kor-
stanje 0-2; J. J. Ganseman-L. Schipper
2-0; J. Linthout-J, Koster 2-0; C. v. d.
Vliet-I. op 't Hof 0-2; J. J. Ganseman-
J. de Neef 2-0; L. Schipper-C. v. d.
Vliet 0-2; J. Linthout-H. v. d. Vrie 0-2;
W. v. d. Vrede-J. Linthout 2-0; J. J.
Ganseman-C. v. d. Schaaf 1-1; W. v. d.
Vrede-I. op 'tHof 0-2; C. Sulstres-J.
Linthout 0-2.
in Seifridge, het grote warenhuis, een
demonstratie gegeven met een door
hem gebouwd televisietoestel, waarin
hij gebruik had gemaakt van Nlpkows
draaiende schijven.
En in de avond van zijn leven zag
Nlpkow niet alleen zijn visioen lang
zaamaan tot werkelijkheid worden,
maar begon hem ook de erkenning ten
deel te worden, die hem zo lang ont
houden was. De universiteit van Frank
fort verleende hem het eredoctoraat.
En zijn vaderstad Lauenburg, waar hij
op 22 augustus 1860 was geboren,
bracht hem haar hulde, door hem tot
ereburger te benoemen.
Zelfs was het hem gegeven, de fak
kel, die hij zijn leven lang zo fier had
gedragen, in andere handen over te ge
ven. Geniale geest als hij was, was hij
een der eersten, om te pleiten voor de
afschaffing van de schijf van Nlpkow,
toen de techniek tenslotte een vervol-
maakter want niet meer mechanisch
hulpmiddel kon aanbieden. De tijd
had eindelijk de koene vlucht van zijn
geestesbltk weten ln te halen.
Twee dagen na zijn tachtigste ver
jaardag op 24 augustus 1940
overleed de patriarch van de toverspie
gel in Berlijn, de stad waar hij bijna
57 jaar op die wonderlijke kerstavond
in een flits de grondgedachte van wat
thans televisie is, had gezien.
IN DE SERIE „Leven in Nederland" heeft de VPRO vrijdagavond
voor de zender Hilversum I wederom een reportage gewijd aan Zee
land. Dit keer zwierf reporter Henk Teeuw met zijn microfoon door
Veere, in welk stadje hij gesprekken voerde met vooraanstaande en
alombekende ingezetenen. Zijn gids was de directeur van het Econo-
misch-Technologisch Instituut voor Zeeland, drs. M. C. Verburg. Als
titel voor zijn reportage had de heer Teeuw gekozen: „Veere, mar-
kiezaat".
OVER DIT MARKIEZAAT vertelde
de burgemeester van Veere, jhr. I. F.
den. Beer Poortugael. Als laatste re
geringsdaad stelde keizer Karei V op
21 oktober 1955 voor Veere het mar-
kiezaat in, dat later is opgegaan in 't
Huis van Oranje. Willem de Zwijger
was de eerste markies van Veere en
daar de titel erfelijk is, is thans ook
Koningin Juliana markiezin van het
stadje.
De burgemeester noemde de toe
komst van Veere duister, nu er een
dam voor het Veersegat zal komen. De
visserij is gedoemd te verdwijnen,
maar jhr. Den Beer meende toch, dat
er niet teveel getreurd moet worden.
Alle hoop is er nu op gericht, dat uit
dit alles een goed recreatieoord zal
voortkomen.
Voor de microfoon verscheen voorts
de heer Huibregtse, machinist van de
reddingsboot „Maria Carolina Blanken
heim", die met enige cijfers de achter
uitgang in de visserij-opbrengsten illu
streerde. In 1956 bedroegen deze
f 1.300.000 en in 1957 rond f800.000.
Dat de visserij straks weg zal zijn, zal
voor Veere grote konsekwenties met
zich brengen en ook zijn invloed doen
gelden op de middenstand. Vandaar
dat deze laatste bevolkingsgroep in 't
oude stedeke van rond de duizend in
woners achter de visserij staat in de
strijd voor een sluis. Als de visserij
wegvalt, zal er aan de Veerse econo
mie een netto schade van f 400.000
worden toegebracht.
De heer Cranenburgh zag het toe
komstbeeld niet zo somher. Met name
in de recreatie zag hij zeker mogelijk
heden. Wanneer er een binnenmeer
van 1000 ha met stil water zal zijn
ontstaan, zullen er voor de Nederlan
ders en zeker voor de Belgen kansen
liggen met kleine vaartuigen.
Daarnaast zal natuurlijk voor de ge
schikte accomodatie moeten worden ge-
vim
Een elektriciteitsbedrijf in de Do
minicaanse Republiek heeft een rij
dend kantoor ingericht, die de aange
slotenen op het platteland in staat stelt
hun elektriciteitsrekeningen aan huis
te voldoen. Verder kunnen de afgele
gen wonende aangeslotenen gebruik
maken van andere diensten van het
personeel van het rijdende kantoor, zo
als het openen van rekeningen, het
verrichten van boekhoudkundige werk
zaamheden en het ontvangen van be
talingen.
Een Dominicaanse ingenieur, Bria-
ni, heeft een goedkope windmolen ge
bouwd, waarbij gelijktijdig water kan
worden gepompt en elektriciteit kan
worden opgewekt voor een middelgro
te boerderij. De molen heeft de vorm
van een trommel, waarbinnen de lucht-
schoepen zijn aangebracht. De inge
nieur is van plan de molens in serie-
produktie te nemen.
9 President Nasser zal binnenkort 'n
bezoek aan Jemen brengen, op uitno
diging van de Imam Ahmad. Zoals be
kend heeft Jemen zich aangesloten bij
de Verenigde Arabische Republieken
van Egypte en Syrië.
Bij de oude Romeinen be- rius kregen. Zo maakte hij
gon het jaar met de maand het jaar 355 dagen lang.
maart. Er zijn een paar Hij had de nieuwe maanden
maanden waaraan u dat nog er achter aan kunnen harv
altijd zien kunt. En welaan J"* u:; ~:~i
hun naam. De naam sep-
Het afkondigen van zo'n
schrikkelmaand was een
van de taken van de Ro
meinse pontifex maximus,
de hogepriester. Maar ook
die hogepriesters waren
mensen en zij sprongen met
quintilis in julius onze
maand juli. Om zich zelf
echter niet al te zeer te kort
te doen gaf hij tegelijker
tijd bevel, dat de maand
sextilis voortaan augustus
zou heten.
elfde en twaalfde maand
van het jaar geworden.
Dat jaar van de oude Ro-
Het was mooi werk, wat
Jaesar verricht had. En
toch was het mensenwerk
en daardoor niet volmaakt.
Ook zijn kalender was nog
niet helemaal precies. Na
vele eeuwen in het jaar
1582 was zij tien dagen
gen, maar dat deed hij niet.
Januarius maakte hij tot de
tember bij voorbeeld bete- eerste maand. Hij kreeg een
kent de zevende, oktober de plaats vóór maart. En fe- die afkondigingen niet erg
achtste, november de ne- bruarius kwam als laatste zorgvuldig om. En het ge-
gende en december de tien- van de maanden achter de- volg was dan ook, dat ten
de. Dat klopt precies als cember. Een drietal eeuwen tijde van Julius Caesar de
men het jaar op 1 maart later liet men januarius en kalender danig in de war
laat beginnen. Maar bij ons februarius stuivertje wisse- was geraakt. Dit bracht
zijn het de negende, tiende, leb en kwam februarius di- hem ertoe om in het jaar
-1"- J reet na januarius, aldus „De 46 vóór Christus de Ro-
Philips-Koerier". meinse kalender, naar Egyp-
Nurha Pompilius vond tisch voorbeeld te hervor- ten achter bij de gang der
meinen telde aanvankelijk wetgeven blijkbaar een men. Het jaar kreeg een seizoenen en in dat jaar
slechts tien maanden en het prettige bezigheid, want hij lengte van 365% dag en 1 voerde Paus Gregorius XIII
was een vreemdsoortig, erg gaf ook een nieuw voor- januari werd nieuwjaars- 'n kalenderhervorming door
kort jaar. Een zogenaamd schrift voor de lengte der dag. Ook hij bemoeide zich die onze kalender maakte
maanjaar. Het bevatte niet maanden. Januarius kreeg met de lengte van de maan- tot wat zij nu is. Hij schreef
meer dan 304 dagen. Maart 29 dagen evenals april, ju- den en hij was het, die ze voor, dat de eeuwjaren al-
had er 31, april 30, mei ni, sextilis, september, no- alle het aantal dagen gaf, leen dan schrikkeljaren
weer 31, juni 30, juli die vember en december. En dat ze nu nog hebben. En zouden zijn als het aantal
toen nog quintilis, de vijf toen had hü voor februa- zo bleef het voor februari dier eeuwen door vier deel
de, heette 31, augustus rius er nog slechts 28 over. bij achtentwintig dagen. baar is. En hij schreef voor
toen sextilis, de zesde Maar nog altijd was het Caesar had zijn jaar een dat men op de kalender tien
30, september 30, oktober 31, jaar zowat 10% dag tekort, lengte vgn 365 hele dagen dagen zou overslaan. Als
november 30 en december Om dat te verhelpen, kwam en nog dag gegeven. Dat men op 4 oktober 1582 des
had 31 dagen. Maar zo'n men ertoe, elke twee jaar bracht hem ertoe om de vier avonds ging slapen, werd
jaar van slechts 304 dagen na de 23ste februarius, een jaar een schrikkeljaar te men de volgende ochtend
was lastig. De nieuwjaars- dertiende maand te laten laten invoeren, dat één ex- op 15 oktober wakker,
dag viel van jaar tot' jaar beginnen. Een soort schrik- tra-dag in februari telde. De katholieke landen na-
Maar de ponifices begre- men de gregoriaanse kalen-
vroeger in het voorjaar, en kelmaand dus, een korte
op den duur zelfs in het maand, de ene keer van 22,
keer van 23
winter- of het najaars
seizoen.
En daarom begon ai de
de andere
dagen.
Dat was evenwel van het
tweede koning van Rome, goede weer te veel en daar-
pen hem niet goed en voer- der onmiddellijk aan. Ande
den het elke drie jaar in. re landen zijn later, meer'
Het gevolg was, dat het of minder schoorvoetend,
spoedig weer mis was. gevolgd. En toen in 1923
Keizer Octavianus Augus- Griekenland, Roemenië, Z.-
die Numa Pompilius heette, om besloot men later slechts tus, de aangenomen zoon Slavië, etc. eindelijk de gre-
aan dat jaar te dokteren, één keer in de vierentwin- van Caesar, streek later ook goriaanse kalender overna-
Hij voegde er nog twee tig jaar die dertiende maand deze plooi glad. En ter ere men, moesten zij niet tien,
maanden aan toe, die de na- een lengte van 23 dagen te van de grote Julius Caesar maar zelfs dertien dagen
men januarius en februa- geven,
herdoopte hij de maand overslaan.
ten worden getransformeerd tot jacht
haven. Dit alles zal echter veel geld
vergen. En de heer Cranenburgh vond,
dat „het algemeen belang" deze gelden
eigenlijk bijeen zal moeten brengen,
zorgd. De haven van Veere zal moe-
Congres
N
In deze reportage werd nog mee
gedeeld, dat de vereniging „Vrien
den van Veere", welke in december
1956 werd opgericht, op 5 juli a.s.
weer een congres zal houden. Drs.
Verburg zal op dit congres spreken
over „Veere en het Deltaplan". Er
zal een film over Veere worden ver
toond. Des avonds zal er in de Grote
Kerk een grote bijeenkomst worden
gehouden, waarin prof. dr. W. A. P.
Smit een causerie zal houden over
de dichter Adriaan Valerius, die in
Veere heeft geleefd en er in 1625
is overleden. Het huisje op de Kade,
waar Valerius woonde, is nog te her
kennen aan een kleine herinnerings-
steep, die ih de gevel is gemetseld.
Aardig deed in deze radioreportage
aan de stem van de stadsomroeper, die
volgens oud gebruik bij tijd en wijle
nog zijn stem doet schallen over het
kleine, stille, maar zo vermaarde stad
je dat Veere is.
TELEVISIE
Met het toenemen van het aantal
televisie-toestellen, blijven de con
flicten met eigenaars groeien. Wij
kunnen ons, dat willen wij nog eens
herhalen, best indenken, dat da
eigenaars niet zo heel veel voelen
om voetstoots antennnes te laten
plaatsen, vooral eigenaars van
oudere panden niet. Want tenslotte
worden zij er voor aangesproken,
als er een antenne naar beneden
komt.
Nu schijnt het gelukkig nog al
mee te vallen (wij hoorden bij da
laatste stormen tenminste niet van
abnormale aantallen antennes, die
van de daken werden geblazen)
maar dat neemt niet weg, dat het
risico er IS. Laten we eerlijk zijn:
huurders zijn gul met beloften,
maar minder snel met betalen, als
er dakschade IS. Het beste blijft,
e«n televisie- verzekering te slui
ten. Maar dan toch, zoals een lezer
NIET nodig acht, het briefje teke
nen van de eigenaar, waarin deze
laat verklaren, dat alle schade voor
huurder is. Wij geloven trouwens
toch, dat een verzekering meer
waarde heeft dan f 50 borg storten,
want zou er eens iets gebeuren, dan
betekent dat bedragje niet veel:
Zeker moet een huurder in het on
gestoorde genot van het verhuurde
worden gelaten, waartoe het genot
van televisie hoort. Maar dan niet
ten koste van de eigenaar.
HUUR EN INWONING
Het is de eigenaar niet toegestaan, ex
tra-huur te vragen als iemand inwo
ning heeft. Dit kan bekend worden
geacht, maartoch gebeurt het
nog regelmatig, naar ons blijkt. Ge
woon de huuradvies-commissie in
schakelen en daarna weigeren, deze
onwettige huur te betalen.
ZIEKTE EN WERK
Er is een zaak, die ons steeds weer ergert
en waar wij via een brief deze week
weer mee werden geconfronteerd. Is
men ziek, lang ziek geweest (bijvoor
beeld lijdende aan tbc), of is men niet
geheel gezond, volgt dan uitsluiting uit
het productie-proces?
Spreekt men hier met ambtenaren over
van bijvoorbeeld gewestelijke arbeids
bureaus, dan zeggen deze: dat valt wel
mee. Maar wijst men op zekere feiten,
dan is het: het valt natuurlijk niet mee,
hen te plaatsen, want we kunnen de
- werkgevers niet dwingen.
Er ligt een brief voor ons van een gehuw
de jonge man met kleine kinderen.
Een jaaf ziek na een longoperatie en
volkomen genezen ontslagen. Kans op
werk, nihil. Na elke soli.citatie volgt
een formulier, waarop ook vragen om
trent gezondheidhij hoort nooit
meer iets na inzending, tenzij een zeer
beleefd nietszeggend briefje met een
afwijzing. Het arbeidsbureau stuurt
hem steeds adressenresultaat zie
boven. Hij is nadrukkelijk niet de
enige. Bitter schrijft hij: ik had beter
dood kunnen gaan.
De overheid handelt net zo, al dienen wij
toe te geven, dat de overheid zieke
mensen veel langer in dienst houdt.
Maar er in komennee. De vakver
enigingen schijnen aan dit punt ook
niet veel te kunnen doen. Nu, in deze
tijd van toenemende werkloosheid
wordt het nog moeilijker, worden deze
mensen zelfs het eerst ontslagen (al
zegt de werkgever de ware reden er
dan niet altijd bij).
Wij geloven, dat onze sociale wetgeving
op dit punt herziening behoeft. Voor de
productieven wordt veel gedaan. Maar
waarom juist hun, die het banen van
een nieuwe weg NODIG hebben, niet
vëel meer hulp gegeven? In een der
Skandinavische landen" kunnen ze een
beurs krijgen om (als ze het intellect
daartoe hebben) te gaan studeren, om
bijvoorbeeld boekhouder te kunnen
worden, wanneer ze bankwerker zijn.
Het gezin krijgt tijdens de studie een
normaal loon. Hoe dan ook, wij leggen
de vinger nog eens op deze, zeker zere
plek, al is vrager daarmee niet gehol
pen.