FEIT VAN J)E DAG
Uitbreiding Nederlands-Australische
samenwerking inzake Ned. Nw-Guinea
Prof. Oud belichtte de
wederopleving
der liberale gedachte
Wrak
DAPPERE DUBBELE „DRIELING"
UIT YERSEKE EERSTE
«KORT
ZEEUWSCH DAGBLAD
Koffieprijs verlaagd
Arrestaties in Roemenië?
NIEUWDORP
agent/bezorger
Zeeuw van de maand
Sneeuwstorm van
inzendingen (28)
GEVECHT
GEEN POESPAS
Heel wat
man(nu)s
En al die zwoegers in de sneeuw
Zaterdag 1 maart 1958
Pagina
HET FEIT, dat in de eerste maan
den van dit jaar zoveel malversaties,
zoveel vermogensmisdrijven aan de
dag zijn getreden, van de diefstal van
kleilne bedragen af tot de verduiste
ring van miljoenen toe, moet wel
sterk de aandacht trekken. Hoe komt
het, dat juist nü deze misdaden in zo
groot aantal achterhaald worden?
Zakelijk gezien zijn daarvoor twee
oorzaken.
De eerste is een heel gewone en
jaarlijks optredende. Het oude jaar is
voorbijgegaan, de winst- en verlies
rekeningen en de balansen moeten
worden opgemaakt, de accountants
doen iets meer dan hun gewone rou
tinecontrole, want hun rapporten moe
ten ter tafel komen. Bovendien maakt
men zich gereed, om zijn gegevens
voor de fiscus op te maken. Dan ko
men de fouten aan de dag.
Maar zal men zeggen: hadden
versehilende verduisteringen, die over
meer dan één jaar lopen, dan niet eer
aan de dag moeten komen? Doch dan
komt de tweede oorzaak: de zaken
gaan slechter en men zoekt dus naar
de lekken, die er zijn. Waar men vorig
jaar nog met een groot gebaar over
heen wilde stappen, omdat men meen
de, dat in de opgaande conjunctuur
„alles wel recht" zou komen, daar
stond men nu bij stil, ging dieper
graven en stuitte dan soms op mis
standen, die zelfs misdrijven bleken te
zijn.
EN HIER KOMEN WE nu net bij
het punt, waarover wij schrijven wil
len.
We hebben na de eerste jaren van
wederopbouw een tijd van hoogcon
junctuur gehad. Alles ging goed en
alles was mogelijk, meende men. Bij
de overheid en daar werd bij tijd
en wijle genoeg van gezegd maar
ook in het bedrijfsleven werden grote
en heus niet altijd noodzakelijke uit
gaven gedaan, zonder dat iemand er
over kikte. Het was immers mogelijk?
Voor de overheid liepen de bedragen
van de belastingontvangsten altijd ver
uit boven de ramingen en bij de par
ticuliere ondernemers liepen de win
sten steeds hoger op
Niemand verbaasde zich over be
paalde uitgaven, die sommigen in hun
persoonlijk leven deden. Er was in
tegendeel een wedstrijd in het doen
van luxe uitgaven. De auto van de
één moest mooier zijn dan die van de
ander. De noodzakelijkheid van een
uitgave speelde een geringer rol dan
de vraag, of de buren ook deze uit
gaaf gedaan hadden en of het daarom
niet nodig was, de buren daarbij te
overtreffen.
Het geven van feesten was in zwang.
Men zocht er zo nodig aanleiding toe.
De hoofdzaak was, dat het ene feest
het andere nog overtrof. Men dacht
aan „steeds meer" en niet aan beper
king.
In dat verband is het misschien wel
heel treffend, dat de regering ons de
rekening voor dit alles moest aan
bieden onder de naam: bestedingsbe
perking.
HET IS BEGRIJPELIJK, dat onder
deze omstandigheden allerlei lieden
de gelegenheid aangrepen.
Wij durven aannemen, dat een aan
tal hunner geenszins de bedoeling had
fraude te plegen. Alleen: zij wilden
meedoen. Zij deden daartoe een
greep in andermans kassa.
O neen, dat was het niet. Want wie
dat doet, wordt nog wel direct gegre
pen. Zij „leenden" alleen een bedrag.
Uit een kas, die niet de hunne was,
maar die ze alleen onder beheer of bij
de hand hadden.
Dat is in alle tijden gebeurd. Maar
het merkwaardige is, dat in de laat
ste tijd geconstateerd moest aworden,
dat dat in zo grote omvang geschied
de. Het bleek namelijk, dat ondanks
alle geperfectioneerde boekhoudsyste
men en ondanks onze voortreffelijke
accountantsdiensten die „lening" zo
gemakkelijk kon geschieden en dat de
manupilaties, die haar moesten camou
fleren, zolang onopgemerkt bleven.
De eerste greep was gedaan. Er volg
den er meer. Want men gewende zich
aan de uitgaven en aan de luxe, die
daardoor bereikbaar werd. En de gre
pen want leningen waren het nu
niet meer werden groter. En de
luxe, waarmee men zich met dit geld
kon omringen, steeds geraffineerder.
Het was een hellend vlak, waarop men
zich bevond. Men wist: eens kwam de
catastrofe en zou alles ontdekt wor
den. Doch men zag geen weg tot terug
keer meer en leefde in een soort fata
liteitsstemming voort, men feestte tot
aan de avond voor de dag, waarop de
ontdekking zou geschieden en de cel
wagen zou voorrijden.
Dit laatste geldt dan alleen de ge
vallen, waarin de justitie gemoeid
werd. Want er zullen ongetwijfeld ook
nog wel gevallen zijn, die met de be
kende overeen komen, maar waarin
men om allerlei reden de politie niet
gewaarschuwd heeft, zodat het mis
drijf want dat blijft er staan
onder de dekmantel bleef.
WAT ZIJN DE LESSEN, die men
uit dit alles trekken kan?
Een laatste plaatje van (voorlopig)
de laatste sneeuwmisère in ons
land.
Dat er iets fout is in ons maatschap
pelijk leven?
O, zeker, er zijn allerlei fouten aan
te wjjzen.
Maar dat is toch niet het voor
naamste.
De grote fout, die uit dit alles, naar
ons inzicht, naar voren springt, is wel,
dat wij, mensen we schakelen ons
zelf niet uit ons zo gemakkelijk
laten verleiden door en tot allerlei
luxe en dat we daartoe ook zo ge
makkelijk de grenzen van waarheid
en recht uit het oog verliezen.
De wijze Spreukendichter in onze
Bijbel brengt ons de bede van Agur,,
die in de nieuwe vertaling luidt: „geeft
mij armoede noch rijkdom, voed mij
met het brood, mij toebedeeld". De
oude vertaing zei: „armoede of rijk
dom geef mij niet, voed mij met het
brood mijns bescheiden deels". Die
oude vertaling is veel dichterlijker. Ze
heeft alleen het bezwaar gegeven, dat
men „bescheiden" ging opvatten als
„karig". Daarom is het „mij toebe
deeld" van de nieuwe vertaling dui
delijker. Maar het wijst er dan op,
dat wij met het deel, dat God ons geeft,
tevreden moeten zijn. Alweer: dat
sluit streven naar verbetering niet
uit. Maar het sluit wel uit, dat wij bij
dit streven grijpen naar het deel van
anderen, een grijpen, dat zo spoedig
vergrijpen wordt.
DE GROTE MOEILIJKHEID van
onze tijd is, dat men die wijsheid van
de Bijbel vooral na de oorlog in ons
land zozeer teruggedrongen heeft.
Men zag de verleiding van de rijk
dom, van de luxe. En men heeft die
als het meest begeerlijke aan de men
sen voor ogen gesteld. En wie daar
ruimte voor had, liet die luxe zien
en stelde ze aan anderen verleidelijk
voor ogen.
We herinneren ons, hoe in de oor
logstijd van 19141918 in één onzer
grote koopmanssteden aan de burgërij
van die stad voor ogen werd gehou
den, dat men de moeilijke oorlogs- en
na-oorlogstijd alleen zou kunnen door
komen, als men zich hield aan: een
voud, arbeid, organisatie.
Van officiële zijde wordt bekend gemaakt: „In overleg met de
Australische regering is besloten de volgende maatregelen te nemen
ter uitbreiding van de Nederlands-Australische samenwerking t.a.v.
Nieuw-Guinea:
a. Nederlandse en Australische liaison-ambtenaren zullen resp. te
Port Moresby en Hollandia worden gestationeerd.
b. Aan harer majesteits ambassade te Canberra zal een attaché wor
den verbonden, die speciaal belast zal zijn met de behandeling van
Nieuw-Guinea aangelegenheden. Hiertoe zal een ambtenaar van het
ministerie van zaken overzee worden aangewezen.
c. Naast het gebruikelijke diplomatieke overleg tussen beide rege
ringen over Nieuw-Guinea aangelegenheden zullen regelmatig bespre
kingen worden gehouden tussen ambtenaren uit Nederlands, resp.
Australisch Nieuw-Guine (Papoea) en vertegenwoordigers van de de
partementen van beide landen, die bij het beleid inzake Nieuw-Guinea
zijn betrokken. De eerste bespreking zal medio dit jaar worden ge
houden.
Bovenbedoelde maatregelen zijn ge
baseerd op de gemeenschappelijke Ne
derlands-Australische verklaring van
6 november 1957. Hierin hebben de bei
de regeringen zich uitgesproken voor
voortzetting en versterking van de be
staande samenwerking t.a.v. het be
stuur van Nieuw-Guinea. In deze ge
meenschappelijke verklaring hebben de
regeringen voorts, uitgaande van de
geografische en ethnologische verwant
schap van de bevolkingen van de Ne
derlandse en Australische delen van
Nieuw-Guinea, enige gezamenlijke richt
lijnen vdn bestuursbeleid bekend ge
maakt. Doelstelling van dit beleid is
een zodanige vooruitgang en ontwikke
ling van de betrokken gebieden te be
reiken, dat de inwoners in staat zullen
zijn over hun eigen toekomst te beslis
sen.
Naar wij uit vakkringen vernemen
is de verkoopprijs van koffie met in
gang van 28 februari, al naar gelang
de soorten, van 12 tot 4 cent per pakje
van 250 gram verlaagd.
Volgens het partijloze Weense blad
„Die Presse" worden er in Roemenië
thans duizenden voormalige grondbe
zitters, officieren, hoge functionarissen
en personen die een vrij beroep uit
oefenen, gearresteerd.
EEN REEKS WERVELSTORMEN,
die woensdag en donderdag de Ameri
kaanse staat Mississippi heeft getrof
fen, heeft aan twaalf personen het le
ven gekost. Zeventig mensen liepen
verwondingen op. Ook in delen van
Louissiana, Florida, Texas en Alaba
ma hebben stormen gewoed, die even
wel alleen schade aan gebouwen heb
ben aangericht-.
Ook na de oorlog 1940—1945 is hier
en daar wel gepoogd, dat geluid te
doen klinken. Maar het werd verdron
gen. Wie zo sprak was conservatief,
ouderwets, kon niet met de nieuwe tijd
mee. Men voelde zich gelukkiger bij
de gedachte, dat men welvaart kon
scheppen en geld ook. Vooral als men
dat geld uitgeeft vöör men het ver
diend heeft, komt de welvaart vanzelf,
verkondigde men.
Het werd in het - groot gedaan. En
sommigen deden het op eigen initiatief
en alleen voor zichzelf.
Het neemt hun misdrijf niet weg.
Maar wel moet de reeks van misdrij.-
ven, die in deze tijd aan de dag komt,
ons leiden tot bezinning over de weg,
die in de nieuwe vertaling luidt: „geef
die we gaan moeten, als naar God
voorbij zal zijn.
Laten we ons dan wachten voor
hcera-geroep en laten we ons dan
voor de eis stellen, dat we een stan
daard van zuiverheid, van eerlijkheid,
van eenvoud hebben te handhaven.
Of laten we het simpel zeggen:
laten we dan, of we arm of rijk mogen
zijn, de Bijbel als richtsnoer in ons
persoonlijk-, en zaken- en politiek en
maatschappelijk leven stellen.
PRESIDENT Eisenhower heeft de
Sjah van Perzië uitgenodigd voor een
niet-officieel bezoek aan Washington
tegen het eind van juni, aldus heeft
het Witte Huis donderdag bekend ge
maakt.
Het „Zeeuwsch Dagblad" vraagt eeM
accurate en actieve
voor krantenwijk Nieuwdorp.
Aanmeldingen schriftelijk of persoon»
lijk bij directie „Zeeuwsch Dagblad^
Lange Vorststraat 90, Goes.
In zijn jaarrede voor het congres van de Volkspartij voor Vrijheid
en Democratie (V.V.D.) te Hengelo sneed voorzitter prof. mr. P. 3.
Oud de wederopleving der liberale gedachte aan. Zijns inziens bewijs!
de gang van zaken sedert 1945 steeds duidelijker dat de juiste ver
houding tussen dwang en vrijheid uit het oog dreigt te worden ver
loren. Krachtens geheel zijn beginsel staat voor de liberaal altijd
voorop, dat aan de mens de volle gelegenheid moet worden gebodefl
tot ontplooiing van al zijn gaven. Zich afvragend, wat de vrijheid van
de mens vordert, beziet hij ook de taak van het overheidsgezag.
Het gezag verspeelt zijn recht, al
dus prof. Oud, Indien het uit het oog
verliest, dat het is geroepen zoveel als
in zijn vermogen ls het recht van de
mens op volledige ontplooiing van zijn
persoonlijklieid voor verwezenlijking
vatbaar te maken. Het gevaar, dat dit
uit het oog is verloren, ls vooral aan»
wezig, als de socialistische invloed op
het regeringsbeleid te groot wordt.
Prof. Oud acht daarbij geen boos op»
zet bij de socialisten aanwezig. Moaj
ook hij, die met de beste bedoelingen 16
vervuld, kan dwalen.
-s
DE SNEEUW mag dan vrijwel overal stagnatie in
het postverkeer hebben teweeggebracht, voor de
Zeeuwse Babbelaars is de sneeuwstorm oorzaak ge
weest van een grote stroom inzendingen, die wilden
meehelpen bij het kiezen van de eerste Zeeuw-van-de-
maand.
Toen ik alle 28 briefjes had ge-„checked", bleek, dat
niet minder dan 20 maal als kandidaat werden ge
noemd: zwoegers in de sneeuw (PTT, krantenbezor
gers, etc.), driemaal een kranige GOESE jongeman en
vijfmaal de dappere „dubbele drieling" uit YERSEKE.
De jury heeft tenslotte uitgemaakt, dat het ere-pre-
dicaat „Zeeuw-van-de-maand" voor februari onbe
twist is verdiend door deze zes stoere vissermannen
uit YERSEKE.
king „drielingen" is een vrtje
vertaling van mij. Maar het zijn
wel hens tweemaal drie broers.
En wel AARNOUD, CEES en
JOOS SINKE, en het trio JAN,
HENNIE en KO VAN DER
PLASSE, allen vissers uit VER
SERE.
9 Niet één persoon dus, maar
zes tegelijk. Dat kon nu een
maal beslist niet anders, dat zult
u met me eens zijn, als u gele
zen hebt waarom de dubbele
„drieling" deze eer te beurt is
gevallen.
Eerst even dit: die uitdruk-
De trots van YersekeZo
bracht onze tekenaar een van
de „drielingen" in beeld. (Voor
hem zijn schijnbaar vissers en
matrozen hetzelfde).
Dit dappere zestal is er bij
nacht en ontij, teen een ijzige
sneeuwstorm (windkracht 9)
deze week over de Oosterschel-
de striemde, met twee scheep
jes opuit getrokken om de in
nood verkerende YE 76 te red
den. Tientallen Yersekenaren
zijn er vanaf de wal getuige van
geweest, hoe dinsdagavond in
de sneeuwstorm de mosselkot-
ters YE 3 (gehrs. v. d. Plasse)
en YE 55 (gebrs. Sinke) de vei
lige thuishaven uitvoeren om
hulp te bieden en een hard ge
vecht te leveren met een gie
rende storm, een kolkende zee
en een zinkend schip.
Het was zo gegaan: de YE 26
was in moeilijkheden gekomen
tijdens de storm. De YE 76
(schipper R. van Stee, R. Salm
en D. Minnaard) voer onmid
dellijk ter assistentie uit en nam
de YE 26 op sleeptouw. In het
zicht van de haven kreeg de
YE 76 echter een draad in de
schroef, geraakte aan lager wal
en moest voor anker gaan. Maar
het anker ging door en de
schuit dreigde door het beuken
de water kapot te slaan tegen
de wal.
Toen kwamen de YE 3 en de
YE 55 te hulp. Talrijke Yer
sekenaren sloegen vanaf de dijk
het harde gevecht met spanning
gade. De vissersbevolking, die
toch heus wel iets gewend is,
kwam onder de indruk van de
moedige pogingen van de Sta
ke's en de Van der Plasse's.
Taai volhardend om te redden
wat er van het schip van hun
collega te redden viel, leverden
de jonge vissers een verbeten
strijd. Urenlang hielden zij vol.
Toen moesten zij het opgeven
en de YE 76 zonk. Maar woens
dag kwamen zij terug. Toen
slaagden zij erin contact met de
gezonken YE 76 te maken en
het schip vlot te slepen.
Van vijf kanten uit YERSEKE
en zelfs VLAKE bereikten mü
briefjes en een telefoontje. Toen
ik de argumenten daarbij hoor
de, werden de zes vissers mü
steeds sympathieker. Want wat
zeiden al die tipgevers uit Yer
seke? „Ze zullen er zelf -wel
niks van willen weten, maar ze
hebben dubbel en dwars een
pluim verdiend". En een ander
zei: „Füne kerels zijn het. Dat
hebben we ook in de rampda
gen gemerkt. Toen trokken ze
er met hun schuiten opuit om
mensen van boerderijdaken te
redden."
En toen onze correspondent,
die ik belde om een foto van de
beide kordate trio's, mü mee
deelde: „Dat zou ik maar niet
doen, want van al die poespas
moeten ze niks hebben. Daar
ken ik ze veel te goed voor,"
toen wist ik het voor 100
deze dappere en tegelijk be
scheiden mannen zouden het
worden. Want dat is precies het
motto, waaronder de Zeeuw
van de maand wordt gekozen.
Iets voor een ander doen zon
der er zelf beter van te worden
en zonder er ophef van te wil
len maken.
Ik weet zeker, dat we geen
betere Februari-Zeeuw hadden
kunnen kiezen. Goed werk, he
ren Van der Plasse en Sinke! Ik
weet niet of jullie van zoete
babbelaars houden en daarom
zal ik aan eik der bemanningen
een grote doos sigaretten laten
toesturen. Mèt de officiële „bul".
Daar ligt bet wrak van de YE
76, dat door de dubbele „drie
ling" werd vlotgesleept.
Zo ging redder Mannus Jonkers
met huid en haar ln de tobbe
9 EN TENSLOTTE ai die andere inzendingen. Zoals gezegd, be
troffen het alle „zwoegers in de sneeuwstorm".
Inzenders uit AXEL, BORSSELE, GOES, HAAMSTEDE, ST.
ANNALAND, MIDDELBURG (2) en VEERE stelden als kandi
daat: „Allen die zich tijdens de beide dagen van de sneeuwstorm
zo buitengewoon verdienstelijk hebben gemaakt voor anderen."
Dan waren er lezers, die het nader specificeerden. Uit GRIJPS-
KERKE, HOEK, W.-SOUBURG en ZAAMSLAG schreef men mü:
„Hulde aan de mensen van de PTT, die ons ondanks kou en
ellende van post voorzagen," terwüi inzendingen uit GOES, KA-
PELLE en VLISSINGEN kandidaat stelden: „de mannen van wa
terstaat en al die anderen, die midden in de nacht erop uittrok
ken om zand te strooien en de weg berijdbaar te maken. Ook de
wegenwachters."
Een andere categorie noemde „de krantenbezorgers, die
vooral in de polders alle kou en gladheid trotseerden om ons
elke dag de krant te brengen." Dat was de mening van lezers uit
BIEZELINGE, 's HEER ARENDSKERKE, KAMPERLAND, ST.
ANNALAND en POORTVLIET en van een clubje onderwüzers
uit VLISSINGEN.
Hulde dus aan al die plichtgetrouwe zwoegers in de schaduw,
die op hun post bleven: mensen van PTT, politie, veerdiensten,
gemeentewerken, waterstaat, wegenwacht, enz. enz.
9 ER KAN MAAR één per
soon of groepje de Zeeuw-
van-de-maand zijn. Maar een
eervolle vermelding verdient
toch zeker ook de 20-jarige
zoon van notaris Jonkers uit
GOES, MANNUS JONKERS,
die door drie verschillende
inzenders (2 uit GOES en 1
uit KLOET1NGE) als kandi
daat werd opgegeven.
Hij redde medio februari
de 8-jarige Bram Paauwe
(Goes) uit de Goese „kaai",
waar het knaapje met zijn
fiets was ingetuimeld. Man
nus Jonkers bedacht zich
geen moment en sprong in
de Kade en viste Bram uit de
modderpoel op.
Ook dit gebeurde zonder enig
vertoon. Toen de politie arri
veerde, was Mannus al vertrok
ken met zijn natte, bemodderde
plunje. Hij maakte er geen
drukte van, want hij had niet
meer dan zijn plicht gedaan, zo
zei hij. Ook in de kranten werd
de redding niet vermeld. Alleen
vader Paauwe kwam diezelfde
dag de jonge redder even har
telijk de hand drukken. En dat
ging vergezeld van een prachtig
boeket bloemen, want de heer
Paauwe is bloemenkoopman,
welbekend van de markt.
Hulde aan deze kordate
„Jonker",* die als gevolg van
djn moedige daad tien dagen
het bed moest houden.
Inmiddels is de nieuwe
maand al weer begonnen. Mag
ik erop rekenen, dat u ook nu
weer meespeurt naar de Z-eeuw
van de maand maart? Wacht u
er s.v.p. niet mee tot de laatste
dagen (zoals nu de eerste brie
ven op 27 en 28 febr. binnen
kwamen), maar geef even een
tip aan Artemis (Postbus 4 te
Goes of telf. 2438) zodra u tegen
een gevalletje aanloopt, waar
van u denkt: „Hé, dat zou de
Zeeuw van de maand kunnen
zünWacht dan geen mo
ment, maar geef het direct even
door. Bij voorbaat dank.
De volgende week zullen we
het dan eindelijk hebben over
de reeds lang aangekondigde
kostschool en de kunsthandel.
Dat is het vaste voornemen van
'emii
9 TIEN GEMASKERDE mannen heb»
ben donderdag te Milaan een bestel
wagen van een bank aangehouden,
waaruit zij vervolgens bankbiljetten
ter waarde van 150.000 gulden stalen.
De bestelwagen werd op een plein
door een viertal auto's in het nauw
gedreven. Twee misdadigers vielen de
begeleidende politiemannen aan, ter
wijl zeven of acht anderen de bestel
auto plunderden. De rovers kozen in
twee auto's het hazepad. Twee politie
mannen werden naar een ziekenhui!
overgebracht.
9 Leonard Roggeveen, aan wie de
leesgrage jeugd vele aangename uren
dankt, wordt op 2 maart a.s. zestig
jaar. Roggeveen heeft vele boeken
voor de jongere generatie op zijn naam
staan.
9 STUDENTEN van een technischs
hogeschool te Londen hebben een grap
uitgehaald ten koste van de Hertog v.
Edinburgh, die de school zou bezoe
ken. Kort voor zijn aankomst werd 'n
krant opgebeld door een onbekende,
die meedeelde dat er in de hogeschool
een bom was geplaatst. Na een uit
voerig onderzoek door Scotland Yard
werd een „bom" gevonden, die slechts
bestond uit een kleine accu en wat
houten staven, die springstof moesten
voorstellen. Het bezoek van Prins Phi
lip vond een half uur later plaats.
9 Er is woensdag op 75 kilometer van
Tegucipalga in Honduras een volle
autobus in een razijn gestort, waar
door zeventien mensen om het leven
zijn gekomen en 21 gewond. Twee in
zittenden zijn ongedeerd gebleven.
9 door een brand in de Birmaanse
stad Bassein in de delta van de Ira-
waddy zijn woensdagmiddag 10.000
personen dakloos geworden. Een kwart
van de stad is in de as gelegd.
9 Dr. Fuchs is thanes nog ongeveer
260 km. van zijn einddoel, Scott-basis,
verwijderd, waar hij over enkele da
gen wordt verwacht. Er zal dan voor
het eerst in de geschiedenis een tocht
te land door het Zuidpoolgebied zijn
voltooid.
9 Aan de technische hogeschool ta
Delft is geslaagd voor het ingenieurs
examen voor natuurkundig ingenieur
de heer J. M. van de Ven te Middel
burg.
