Convent van christelijk-sociale organisaties bestaat 20 jaar Financiële steun voor woningwetbouw bestemd voor arbeiderswoningen Het grotere woongerief mag niet leiden tot hogere huren Zuiderburen vragen Nederlandse aandacht voor A ntwerpen Geen gevaar van een oorlog tussen Indonesië en Nederland Wensen van de particuliere bouw ÜEÜZWITSaL ZWARE SHAG „Ruimte-reiziger" heeft een dag van veertien uur Maand later nieuwe gedenkdagen van drie werkgevers-leden Ambassadeur van Royen Syrië stond onder westelijke druk Sigarenindustrie remt produktie af Mededeling van minister aan gemeenten DELTAPLAN IN BELGISCHE SENAAT kinder HONING siroop Vragen over melkgarantieprijs OOUWE EGBERTS Donderdag 13 februari 1958 ZEEUWSCH DAGBLAD Pagina 3 Het is feitelijk een gelukkige samenloop, dat de gedenkdag van het twintigjarig bestaan van het Convent van Christelijk-sociale organi saties vorig jaar oktober moest opgeschoven worden naar 13 februari van dit jaar, nu er een maand later nieuwe gedenkdagen zijn van drie werkgevers-leden van het Convent, de organisaties van (groot)werk- gevers, van boeren- en tuinders en van middenstanders. Te treffender is het, dat deze jubilea in 1958 vallen, omdat we staan tachtig jaar na dat Patrimonium tot ontplooiing begon te komen en het bovendien 50 jaar geleden is, dat het besluit tot stichting van het C.N.V. viel. We volstaan met het noemen van deze organisaties, maar we konden er ook niet minder noemen, want hoe eigenaardig het wellicht moge klin ken: al deze gedenkdagen houden verband met elkaar. Toen in 1876 Patrimonium zijn eer ste aarzelende stappen deed en in 1878 nog wel op aandrang van het derde congres voor inwendige zending werd overgegaan tot uitbreiding en afdelingsvorming, was nog steeds de gedachtenbepaling over de vorm van't verbond zwevend, niet afgerond. Pa trimonium wilde werkliedenverbond zijn, maar toch in andere zin dan de reeds bestaande. Men hield er immers aan vast, dat het Verbond een Bijbelse grondslag moest hebben en dat „allen, van welke rang ook" lid moesten kun nen zijn. Men dacht aan de mogelijk heid, om door Patrimonium het maat schappelijk overleg te bereiken, waar door „de belangen der maatschappij in haar geheel en die der werklieden in het bijzonder" bevorderd zouden kun nen worden. De stichting in 1892 van een Neder- landsche Patroonsvereniging Boaz, vrucht van het Sociaal Congres van 1891, zag Kater dan ook als „een breuk In Patrimonium". En het leek er daar door op, of van dat ogenblik af de wegen van de Christelijke patroons en arbeiders uiteen zouden gaan. Eerste etappe Dit was echter alleen uitwendig. In Wezen was er een nauwe relatie tussen Patrimonium en Boaz en kwam die er ook al heel spoedig met de opkomen de Christelijke arbeidersvakbeweging. Wie de lijst van onderwerpen ziet, die Boaz zo in de loop van zijn bestaan behandeld heeft, wie de namen der sprekers leest op zijn vergaderingen en de lijst van hen, die deelnamen aan de discussie, komt steeds de namen tegen van mannen, die ook in de Patrimoni umkring optraden. Talma en Sikkel, om nu maar twee namen te noemen, waren in beide kringen zeer gezien. De laatste heeft daar én het is in een discussie met Talma op een ver gadering van Boaz in 1903 meer om lijnd zijn gedachten over bedrijfs organisatie (naar hij het formuleerde „de van Gcd gewilde ware Bedrijfs- en Vakorganisatie") ontwikkeld en aan de Christelijk-sociale conferentie van 1905, die voor de ontwikkeling van de Christelijke vakbeweging van grote betekenis was, werkte Boaz van harte mee. Maar een echte samenwerking kon zich niet ontwikkelen, omdat de sa menwerking met Patrimonium op een te algemeen vlak moest liggen en om dat de jonge Christelijke arbeidersvak- organisaties geen Christelijke pa troonsvakorganisaties tegenover zich vonden bij hun optreden in het be drijfsleven terwijl het C.N.V. als ar beidersvakcentrale geen Christelijke patroonsvakcentrale(s) als medespe ler kon aantreffen.- Ook op het gebied van de Christe lijke patroonsorganisatie heeft men lang naar de juiste vormen moeten zoeken. Tweede etappe Maar daarom is juist het jaar 1918 van zo grote betekenis. Toen toch kwam Boaz, sinds ruim een jaar onder leiding van H. Colijn, man van groot principieel besef èn van helder orga nisatorisch inzicht tot de grote „op deling" en werden drie organisaties gesticht, één van werkgevers, één van middenstanders en één van boeren en tuinders Zou men de laatste van het begin af een centrale agrarische vak organisatie kunnen noemen, de beide eerste hadden de mogelijkheid in zich, tot vakcentrale te groeien. Om die reden is de stichtingsdatum dezer drie organisaties, 7 maart 1918, van historische betekenis en waard, om nu ze 40 jaar achter ons ligt her dacht te worden. Maar de drie organisaties hadden groei en organisatorische ombouw no dig. Wie de strijd om de Christelijke patroonsvakorganisatie overziet, ver baast er zich over, dat het zolang moest duren, wel een twintig jaar. Maar wie bedenkt, hoe moeilijk het is, gedachten om te zetten, wie ook in onze tijd nog wel de argumentatie van Christenmannen tegen Christelijke organisatie ontmoet, en wie daarnaast bedenkt, dat vrij velen met zilveren banden aan de neutrale organisatie waren verbonden, ziet zijn verbazing slinken en krijgt meer respect voor de weinigen, die van het begin in 1918 af de juiste gedachten zijn blijven ver kondigen. Wij mogen in dit verband wel en kele namen in herinnering brengen. Het zijn die van de onlangs overleden C. Plomp, die van de reeds eerder ge storven A. Bos en die van twee nu hoogbejaarden, de Groninger J. Kaa- jan en de Rotterdammer H. Bouw meester. Daarnaast vragen twee na men buiten de werkgeverskring onze aandacht, nl. die van prof. mr. P. S. Gerbrandy en die van H. Amelink, welke laatste naam bewijst, dat men in de kringen van de Christelijke vakbe weging de belangstelling voor de Christelijke patroonsorganisatie niet had verloren. Derde etappe In 1935 reorganiseerde de sinds 1918 bestaande Vereniging van de Christe lijke Handeldryvende en Industriële Middenstand zich tot een Christelijke Middenstandsbond en in 1936 zette de Vereniging van Christelijke Werkge vers en Groothandelaren zich om in een Verbond van Prot. Christelijke Werkgevers. De beide gereorganiseer de (ver)bonden bedoelden bewust, vakcentrale te zijn, terwijl de C.B.T.B. dat reeds in wezen was. Zo waren er in 1937 drie medespelers op sociaal terrein, die met het C.N.V. zouden kunnen optrekken. Onder leiding van A. Borst Pzn., nu nog sinds 1937 voorzitter van het werkgeversverbond, werd bewust in deze richting gestuurd. Hij deed eerst de nodige stappen om de goede verhoudingen tussen de drie Christelijke patroonscentralen te her stellen, maar koerste in de eerste be spreking hierover direct aan op het leggen van een vaste band tussen deze en het C.N.V. Het jaar 1937 werd zo van grote be tekenis. 22 juni had men een vergade ring met het C.N.V. en werd besloten tot stichting van het Convent van Christelijk-sociale organisaties. 21 ok tober kwam dit voor het eerst officieel in vergadering bijeen. Nu bestaat het dus reeds 20 jaar. Deze vorm van samenwerking moest groeien. De oorlog bracht een 5-jarige onderbreking. Maar op 15 januari 1946 kwam het Convent weer bijeen, in 1947 belegde het een conferentie over bedrijfsorganisatie, die in 1948 en 1949 herhaald werd, in 1951 kreeg het zijn vast secretariaat en sindsdien kan men geregeld van de activiteiten van het Convent kennis nemen, maar kan men nog temeer constateren, hoe bij allerlei optreden de band tussen de vier grote Christelijk-sociale organisa ties zich als een principiële en prac- tische werkelijkheid demonstreert. Zo is zij het in 'n wondere weg en in andere vorm de gedachte, die bij de stichting van de eerste Christelijk- sociale organisatie zwevend was, thans in concrete vorm gebracht. Dat wordt herdacht, als het Convent zijn 20-jarig bestaan herdenkt. Maar dat is tegelijkertijd aan de orde, als in maart de drie Christelijke patroonsor ganisaties hun 40-jarig bestaan passe ren en vieren. En dat komt ook aan de orde, als volgend jaar het C.N.V. zijn gouden feest heeft, waarvoor door het principebesluit op 24 juli 1908 vijftig jaar geleden de grondslag werd ge legd. R. H. De Nederlandse ambassadeur in de Verenigde Staten, dr. J. H. van Roijen, heeft in een vraaggesprek verklaard, dat er geen gevaar bestaat voor een oorlog tussen Nederland en Indonesië, tenzij het laatste land geweld gebruikt tegenover Nieuw-Guinea. En het is zelfs onwaarschijnlijk dat een derge lijk conflict, indien het zou uitbreken, ernstig genoeg zou zijn om een derde wereldoorlog uit te lokken. „Zodra de bevolking van Nieuw- Guinea besluit dat zij economisch voor zichzelf kan zorgen, zal zij haar vrij heid krijgen, indien zij dit wenst. Wjj zijn er niet tegen." Het dekoloniseren van Indonesië bracht een verlies van 3,1 procent der Nederlandse inkomsten. Ongeveer drie miljard dollar gingen verloren, door dat eigendommen en aandelen van Nederlandse burgers zonder vergoe ding werden geconfisceerd. Het uit het land trappen van Nederlanders is in strijd met Indonesië's eigen wetten en met de menselijkheid, aldus de Neder landse ambassadeur. President Sjoekriel Koewatli van Syrië heeft verklaard, dat westelijke druk op zijn land de directe oorzaak was voor bespoediging van de vorming van de Verenigde Arabische republiek, die Egypte en Syrië omvat, aldus meldt het Syrische persbureau. Hij zei, dat Syrië bloot stond aan 'n „ondraaglijke druk van het Westen", maar weerstand had geboden en thans in staat is zijn soevereiniteit en onaf hankelijkheid te bewaren. Turkije en Israël hadden tegelijk troepen langs de Syrische grenzen geconcentreerd, ter wijl de Amerikaanse zesde vloot ma noeuvres nabij de Syrische wateren uitvoerde. Toen werd besloten deze druk op te heffen en door de eenheid met Egypte sterk te worden, aldus de president. De werkgevers- en de werknemers organisaties in de sigarenindustrie hebben tijdens een bijeenkomst in Den Haag de situatie besproken, waarin de sigarenindustrie komt te verkeren als gevolg van de ontwikkelingen in Indo nesië ten aanzien van de uitvoer van ruwe tabak naar Nederland. Deze or ganisaties kwamen eensgezind tot het besluit, dat het zeer gewenst is de produktie van 'sigaren voorlopig af te remmen en zij hebben daarom, in overleg met de directeur-generaal van de arbeidsinspectie, besloten niet in gang van begin maart de werktijd tij delijk in te korten. Sneeuwstorm in de V.S. eiste doden Volgens de jongste gegevens zijn door de sneeuwstorm die het oostelijk deel van de V.S. sedert het weekeinde teistert, ten minste vijftig mensen om het leven gekomen. Het weerbureau zei, dat er nog wei nig vooruitzicht is op warmer weer. De Raad van Bestuur Bouwbedrijf, de federatie van ondernemingsorgani saties in het bouwbedrijf, heeft zich naar aanleiding van de opgetreden stagnatie In de particuliere woning- houw tot de minister van volkshuis vesting en bouwnijverheid gericht met een brief, waarin een aantal sugges ties wordt gedaan, om de bestaande belemmeringen op te heffen. In deze brief wordt ondermeer ge zegd: 1. De moeilijkheden, welke voort vloeien uit de kapitaalschaarste en de daarmede samengaande hoge rentevoet zouden kunnen worden ondervangen door een verhoging van de premies dan wel door het verlenen van een tij delijke rentebijslag. 2. Dat de premie niet meer, zoals voorheen, wordt verstrekt aan de bou wer maar aan de eerste eigenaar-be woner heeft tot gevolg, dat het bedrag der premie niet meer kan dienen voor de mede-financiering van de bouw en leidt er voorts toe, dat ook over het bedrag van de premie overdrachtskos ten en makelaarsprovisie moeten wor den betaald, (gemiddelde extra lasten per woning f325,50). 3. Het terugvallen van 125 pet van de premie op 50 pet bij overschrijding van de voor huurwoningen gestelde huurgrenzen, zal een remmende in vloed uitoefenen op de bouw van huurwoningen, omdat door hoge grond-, funderings- en bouwkosten in bepaalde steden een sluitende exploi tatie binnen de gestelde huurprijs dik wijls niet kan worden verkregen. 4. De bepaling, dat de premie wordt teruggevorderd indien de huurwoning binnen 10 jaar wordt verkocht aan een eigenaar-bewoner is in strijd met de bevordering van het eigen-woningbe- zit. 5. Dat de aanvrage van subsidie voor huurwoningen betrekking moet heb ben op een aantal van tenminste 5, ontmoet vooral ten plattelande groot bezwaar, omdat daar dikwijls slechts tot bouw van een geringer aantal kan worden overgegaan. De raad van bestuur dringt aan op een zodanige soepelheid van de pre mie-beschikking, dat het mogelijk is in elke gemeente een huis, bestemd voor de verkoop, van dezelfde grootte en dezelfde kwaliteit te bouwen, on danks de verschillen in kostenfactoren, welke de bouwondernemer niet zelf in de hand heeft. 6. De bouw van woningen, bestemd voor de verkoop, zou aanzienlijk kun nen worden gestimuleerd, indien zou worden vastgesteld, dat voor elke wo ning, die binnen de gestelde stichtings- kosten blijft, 100 pet premie wordt ver strekt. Adenauer naar Paraguay Bondskanselier Adenauer van West- Duitsland heeft een uitnodiging van Paraguay voor een officieel bezoek aan Asuncion aanvaard, zo Is in officiële kringen in de hoofdstad van Paraguay vernomen. Adenauer zal 5 mei in Asuncion aankomen. De financiële steun van het rijk voor de woningwetbouw is in be ginsel bestemd voor arbeiderswoningen. Bij de bouw van woningwet woningen, die wat royaler van opzet en afwerking zijn dan de gemid delde arbeiderswoningen zal daarmede steeds rekening moeten wor den gehouden. Het grotere woongerief van zulke woningen moet niet leiden tot huren die voor de arbeiders te hoog zijn. Het rijk zal aan de bouw van dergelijke „duurdere" woningwetwoningen alleen finan ciële medewerking geven Jndien de gemeentebesturen garanderen, dat ten minste 80 pet. daarvan verhuurd worden aan arbeidersgezinnen of daarmede naar inkomen gelijk te stellen gezinnen. Dit heeft de minis ter van volkshuisvesting en bouwnijverheid aan de gemeenten mede gedeeld. De minister wil hierdoor bevorde ren, dat de rijkssteun voor de woning wetbouw ten goede komt aan de huur ders, voor wie die steun bedoeld is. Hij heeft de indruk, dat de doelstelling van de woningwetbouw hier en daar wel eens uit het oog wordt verloren. Deze doelstelling is de zorg voor de huis vesting van de minder draagkrachtige bevolkingsgroepen. De woningwetwo- dus ten volle door in de huurprijs. ningen zullen in het algemeen dus ver huurd moeten kunnen worden tegen huurprijzen die de arbeiders kunnen opbrengen. Om dit mogelijk te maken heeft de regering er o.m. voor gezorgd, dat in de exploitatie van woningwet woningen een rente van 4 pet. kan worden aangehouden. WOONGENOT De huurprijs is echter niet alleen afhankelijk van rentevoet en bouw- kostenpeil. Hij wordt mede beïn vloed door de opzet, de grootte, de uitrusting en de afwerking van de woningen. Dat wil zeggen door het te verschaffen woongenot. Verhoging van dit woongenot zal In het alge meen onmiddellijk een hogere huur prijs tot gevolg hebben. Bij het bestaand subsidiesysteem van vast bijdragen in de explc^tatie is na melijk een bepaald woningpeil aanhou den. Wel bestaat de mogelijkheid op bepaalde punten en In bescheiden ma te daarboven uit te gaan, maar indien dat gebeurt wordt geen hoger subsidie verleend. Alle uitbreidingen, die aan dit woonpeil worden gegeven, werken Tijdens de voortgezette behandeling in de Belgische Senaat van de beide interpellaties over het Deltaplan heeft senator Pholien (CVP) met nadruk verklaard, dat de Belgen zich de be zorgdheid van hun noorderburen kun nen indenken, maar zij moeten op hun beurt ook het Belgische standpunt en vooral ten aanzien van de haven van Antwerpen, begrijpen. „Elke door het Deltaplan veroorzaakte omleiding van de scheepvaart zou in grote mate scha delijk zijn voor onze grote nationale haven. Het is noodzakelijk, dat beide regeringen tot een akkoord komen over de levenskwestie van het regiem der Schelde". „De te voorziene gevolgen van het Deltaplan", zo merkte de minister van Buitenlandse Zaken, Larock, op, „heb ben betrekking op de Westerschelde en ook op de scheepvaart tussen Schelde en Rijn. In béide gevallen hangt het in te nemen standpunt af van een reeks factoren, die alleen technici kunnen beoordelen." De minister herinnerde eraan, dat indien de beschikbare gege vens juist blijken, de wijzigingen op de kaart der vaargeulen en banken in de buurt van 't Steendiep zouden kun nen leiden tot een vermindering van de diepte van de bevaarbare geul. Dit zou z.i. een nadeel voor het verkeer tussen de Schelde en de noordelijke landen betekenen. „Gedurende minstens vijftien jaar", aldus minister Larock, „zal de scheep vaart tussen de Westerschelde en het Hollands Diep afhangen van de wissel vallige werking van een aanvullings- sluis ter hoogte van het Volkerak. Wij zien deze moeilijkheden toch met enige zorg in". Minister Vanaudenhove van Open bare Werken schetste nog de techni sche zijden van het vraagstuk. Hy wees er op, dat geen enkele van de totnogtoe uitgevoerde werken enige Ingezonden mededeling Adv V oor jaarswerkvergadering C.J.M.V. Op zaterdag 15 februari a.s. zal in Kapelle de voor j aars werkvergadering van de Provinciale Commissie Zeeland van het C.J.M.V. worden gehouden. De middagbijeenkomst begint om half drie en dan komen eerst de huishou delijke zaken aan de orde. Dan worden ook de jaarverslagen uitgebracht. Daarna houdt een afdelingsvoorzitter een inleiding over de taak van hen, die leiding moeten geven in de verenigin gen en over dit onderwerp gaat men in discussiegroepen spreken. Na een gemeenschappelijke brood maaltijd is er 's avonds de vertoning van de film „Heuvel 24 antwoord niet" een film welke zich afspeelt in de jonge staat Israël en een beeld geeft van wat daar gebeurt. Rijdende torenkraan in Vlissingse haven Begin volgende maand zal de outil lage van de Haven van Vlissingen wor den uitgebreid met een grote rijdende torenkraan op luchtbanden. Het is een Duitse kraan, fabrikant Gottwald met een hefvermogen van 25 ton. Door de aanschaf van deze torenkraan op lucht banden nog een unicum in ons land heeft de Haven van Vlissingen een primeur. De kraan, die ongetwijfeld veel belangstelling zal trekken wordt geëxposeerd op de Jaarbeurs. Doordat de N.V. Haven van Vlissingen los- en laadruimte heeft aan de Binnen en Buitenhaven moest de keuze vallen op een snel verplaatsbare kraan. Zeeuwse cross- kampioenschappen Op zaterdag 22 februari zal de Vlis singse atletiekvereniging Marathon in Schoondijke de jaarlijkse Zeeuwse cross-kampioenschappen organiseren. Deze wedstrijden beginnen om 15.30 u. De af te leggen afstanden bedragen: voor junioren C: 1000 meter; voor ju nioren B: 3000 meter; voor junioren A: 5000 meter; voor senioren 10000 meter; voor dames 1500 meter; voor niet by de K.N.A.U. aangeslotenen: 500 meter. - ïnvloed zal uitoefenen op de Rijnvaart of op de Westerschelde. „Pas in 1965 zal een begin worden gemaakt met de afsluiting van de Oos- terschelde. Deze werken kunnen van zeer groot belang worden voor de Wes terschelde. Blijft natuurlijk nog de Rijnvaart, die gedurende deze tussen- zal ondervinden. "Onze verbinding met de Rijn zal dan immers onderworpen zijn aan de doorvaart van een derde sluis, namelijk die in de dam van het Volkerak, en er mag worden verwacht, dat vele schepen tezelfdertijd bij deze sluis zullen aankomen." Het lid van de Tweede Kamer de he§r Roemers heeft aan de minister van landbouw, visserij en voedselvoor ziening de volgende schriftelijke vraag gesteld: Kan de minister toezeggen, dat hij geen beslissing ten aanzien van de nieuwe garantieprijs voor melk en de daarmede samenhangende prijs voor consumptiemelk zal nemen, alvorens daarover aan de hand van een daartoe door hem te verstrekken nota in de kamer van gedachte is gewisseld? Russen willen Ceylon krediet geven De Russen hebben de regering van Ceylon een krediet aangeboden van 120 miljoen dollar met een looptijd van 10 a 12 jaar tegen een rente van 2% procent, zo is van officiële zijde in Colombo vernomen. Het krediet is bestemd voor de uitvoering van het ontwikkelingsplan in Ceylon en van de wederopbouwplannen in de gebieden, die kortgeleden door overstromingen zijn getroffen. „Redstone" afgeschoten Te Cape Canaveral in Florida is gis terochtend vroeg een ballistische raket van het type „Redstone" afgeschoten. Zij verdween na 25 seconden door een bewolkte hemel uit het gezicht. Het leger meldde, dat het een routineproef betrof. De Redstone was de eerste trap van de „Jupiter-C", welke de Amerikaan se kunstmaan in haar baan heeft ge bracht. De Redstone heeft een reik wijdte van 320 km. Op 16 juni zal in het kader van hêt internationale geofysische jaar 'n internationale raketweek beginnen, zo onthulde in Adelaida een Austra lisch geleerde, dr. Martyn. Over de gehele wereld zullen dan hoogteraket ten de ruimte in worden geschoten om gegevens over temperatuur en druk te verzamelen. Ook Rusland en Amerika doen aan deze proeven mee. Premier Otto Grotewohi van oost- Duitsland is dinsdag per trein met on bekende bestemming uit oost-Berlijn ver. trokken. Op het station waren strenge veiligheidsmaatregelen getroffen. Ingezonden mededeling (adv.) Geleerden hebben mede gedeeld, dat de 23-jarige vlieger Donald Farrell, die in een kleine afgesloten cabine een „ruimtereis" naar de maand maakt, een 14-urige in plaats van de normale 24-urige dag heeft. De cyclus van 14 uur is samengesteld uit 'n slaap periode van 4uur, twee werkperioden van vier uur en ontspanmngs- pauzen van een half uur. Geleerden hebben eerder verklaard, dat het experi ment onder meer bedoeld is om de theorieën te be proeven, dat de normale cyclus van 24 uur kan worden beknot. Zij zeggen, dat de kortere cyclus nut tig zal zijn voor het be mannen van raketten of ruimtestations. Farrell ging enige dagen geleden in de cabine, waarin de levensvoorwaar den gelijken op die in een ruimteschip. Hij zal er ze ven dagen in blijven. Zijn reacties op de lichamelijke opsluiting, eenzaamheid en verveling zullen worden bestudeerd.

Krantenbank Zeeland

Zeeuwsch Dagblad | 1958 | | pagina 3