Europese N.A.V.0.4anden krijgen van
V.S. raketten met kernlading
Belangrijke besluiten op conferentie in Parijs
Situatie op AMBON
wordt kritieker
Nederland zal eveneens
lanceerinrichtingen krijgen
indien het moet
WEERBERICHT
Tweede Kamer accepteerd,
amendement-Oud
PROTESTANTS.CHRISTELIJK DAGBLAD VOOR ZEELAND
Verklaritig van de
regering over
Indonesië
Laatste trein om
1 uur in Vlissingen
Wetenschappelijke
NAVO-raad?
Teleurstelling over
betaling passage voor
repatriërenden
Eisenhower vanavond
naar Washington
Dulles voor overleg
naar MADRID
Parachutisten moeten orde herstellen
HAVEN VAN SINGAPORE
Biljet van vijftig
gulden verdwijnt
Hoofdkantoor: L. Vorststraat 90, Goes
Tel. (01100) 2438; bij geen gehoor:
Hoofdred. (01100) 2503; Chefred.
(01100) 3991; Adv. (01100) 2970; giro
274289 Bijkantoren; Middelburg; Kor
te Noordstraat 35 Tel. (01180) 2009;
Vlissmgen; Coosje Buskenstr 27, Tel.
(01184) 3326; Terneuzen: Dijkstr 26-28
Exploitatie:
Oosterbaan Le Cointre N.V., Goes.
Abonnementsprijs 0.56 per week,
ƒ2.40 per maand, f7.— per kwartaal.
Losse nummers 13 cent.
Advertentieprijs 24 cent per man.
Rubriek Kabouters 10 cent per woord.
Zeeuwsch Dagblad
C.B.T.B.-ers
spraken over Euromarkt
(Zie pag. 2)
13e Jaargang No. 3888
Hoofdredacteur: r. hagoort
Directeur: jacq de Smit Donderdag 19 dec. 1957
Op- en ondergang van Zon en Maant
Vrijdag: Zon op 8.45 u., onder 16.30
u. Maan op 7.38 u., onder 16.16 u.
Hoogwater vrijdag 20 dec.:
Vlissingen: 0.55 u. 2.16 m., 13.13 u. 2.07
m. Terneuzen: 1.23 u. 2.31 m., 13.40 tl.
2.22 m. Wemeldinge: 2.38 u. 1.76 m.,
14.56 u. 1.64 m. Zierikzee: 2.24 u. 1.52
m., 14.44 u. 1.39 m.
De ministers van buitenlandse zaken en defensie van de vijftien
NAVO-landen hebben woensdag twee belangrijke besluiten genomen.
1. De NAVO zal het Amerikaanse aanbod om raketten met kern
lading aan de Europese NAVO-landen te leveren, aanvaarden.
2. De NAVO-landen zullen hun best doen om de ontwapenijjgs-
besprekingen met Rusland weer op gang te brengen.
De NAVO-opperbevelhebber Norstad zal nagaan waar de lanceer-
plaatsen van de raketten moeten komen. Maar de Noorse en Deense
regering hebben op dit punt ten aanzien van eventuele aanleg in hun
landenlanden voorbehoud gemaakt.
In geval van nood zal de NAVO-opperbevelhebber van de V.N.
toestemming krijgen om de kernladingen van de raketten uit de voor
raden te nemen.
Het Nederlandse standpunt is, zoals reeds gemeld, dat als de NAVO-
opperbevelhebber meent dat lanceerinrichtingen in Nederland" moeten
komen, Nederland daarmee zal instemmen.
subcommissie zijn gestrand. Vast staat
dat het slotcommuniqué een indirect
antwoord zal bevatten op Boelganins
recente brieven, aangezien het een uit
spraak van de NAVO-leden over de
ontwapeningskwestie zal bevatten. De
NAVO-landen zullen afzonderlijk de
brieven beantwoorden, maar over hun
individuele antwoord in de perma
nente NAVO-raad overleg plegen.
Verklaringen
Voorts worden in het slot-communi-
qué de volgende verklaringen ver
wacht:
1. Het politiek overleg zal versterkt
worden. Aanvankelijk bestond de
vrees, dat de V.S. alleen maar meer
informatief overleg wilden, niet zo
zeer wederzijdse raadpleging, doch
dit schijnt zeer meegevallen te zijn.
Het overleg zou in de permanente
NAVO-raad worden gevoerd, doch
daarnaast zou men meer overleg
Slotcommuniqué
De ministers zijn woensdag twee
maal bijeen geweest. Later vergader
den de regeringsleiders weer. Van
daag zet de commissie van vier (Lloyd
van Engeland, Smith van Canada,
Pineau van Frankrijk en Larock van
België) de bespreking over het slot
communiqué voort. Mogelijk zal er na
het communiqué nog een soort poli
tieke verklaring worden uitgegeven,
doch zeker is dit niet. De regerings
leiders zudden donderdag in de loop
van vanochtend voor het laatst bij
eenkomen. Om twee uur wil men een
Streep onder de conferentie zetten.
Ook voor het tweede voorname
punt, de kwestie van ontwapenings-
besprekingen met de Sowjet-Unie, zou
dus een oplossing gevonden zijn. Een
Frans voorstel om een ontwapenings
conferentie van Frankrijk, Engeland,
de V.S. en Canada met de Sowjet-
Unie te organiseren, zal er vermoede
lijk toe leiden, dat de NAVO-landen
zich uitspreken voor oprechte pogin
gen om de ontwapeningsbesprekingen
met de Sowjet-Unie weer op gang te
brengen, allereerst via de V.N.
Beperkte V.N.-commissie
De Sowjet-Unie heeft zoals be
kend indertijd geweigerd om in een
nieuwe V.N.-commissie van 25 leden
zitting te nemen, die de meerder
heid der V.N.-leden wenst. Zij eiste
een ontwapeningscommissie, waarin
alle 82 V.N.-leden vertegenwoordigd
zijn. In dit verband is een nieuwe
verklaring van Boelganin interes
sant, dat de Sowjet-Unie eventueel
wil instemmen met een „beperkte"
V.N.-commissie, waarin de Weste
lijke landen de helft van het aantal
zetels bezetten en de communisten
en de neutrale landen de resteren
de zetels delen.
Het kardinale punt bij alle onder
handelingen is de kwestie van con
trole op eventuele overeenkomsten,
een kwestie waarop de ontwapenings
besprekingen van dit jaar in de V.N.-
(Van onze parlementaire redactie
De voorzitter van de Tweede Kamer
dr. Kortenhorst, heeft gistermiddag
bij de aanvang van de vergadering
meegedeeld, dat dezer dagen een rege
ringsverklaring over Indonesië te ver
wachten is. Daar minister Luns nog in
Parijs vertoeft, is het niet zeker of
deze regeringsverklaring vrijdag kan
worden afgelegd. De Kamer moet er
rekening mee houden, dat dit maan
dag a.s. zal geschieden. Het is de be
doeling, dat over deze verklaring een
debat zal worden gehouden.
Tussen Breda en Tilburg is gister
avond laat een verkeersongeluk ge
beurd, tengevolge waarvan de trein
's-Hertogenbosch-Roozendaal vertra
ging had. Dit had weer tot gevolg, dat
de trein van Amsterdam naar Vlissin
gen, die in Roozendaal moet wachten
op de trein uit Breda, eveneens te
laat was. Het slot was, dat de laatste
trein naar Zeeland om ongeveer één
uur pas in Vlissingen arriveerde, in-
plaats van om even over twaalven.
Dooi
Overwegend westelijke wind. Tem
peraturen boven het vriespunt en
enige opklaringen.
van de ambassadeurs wensen. Dit
het liefst in een Europese hoofd
stad, zeggen de Europese NAVO-
leden, om de vestiging van een
soort tweede NAVO—raadje in
Washington te verhinderen.
2. Duitsland moet verenigd worden
na vrije verkiezingen. De Sowjet-
Unie heeft de belofte, die ze op dit
punt in 1955 op de Geneefse con
ferentie heeft gedaan, geschonden.
3. De betrekkingen met andere de
fensie-organisaties in de vrije we
reld (Pact van Bagdad, ZOAVO
(Pact van Rio) zullen versterkt
worden, maar het is niet de bedoe
ling dat de NAVO zelf uitgebreid
wordt.
4. Er zal gezinspeeld worden op de
gebeurtenissen in Indonesië. Presi
dent Eisenhower heeft, naar woens
dag zijn perschef Hagertij beves
tigde, president Coty van Frank-
krijk officieel voor 'n bezoek aan
de V.S. in hetkomende voorjaar
uitgenodigd. De juiste datum van
het bezoek moet nog worden vast
gesteld.
Van gezaghebbende zijde te Parijs
is woensdag vernomen, dat de confe
rentie eenstemmig heeft besloten zon
der verwijl een „Atlantische weten
schappelijke raad" in het leven te roe
pen voor de ontwikkeling van nieuwe
wapens. Een geleerde van internatio
naal formaat zal aan het hoofd van
deze raad worden geplaatst en als zo
danig optreden als wetenschappelijke
assistent van de secretaris-generaal
van ,de NAVO, Spaak.
Dr. Drees bij de
Koningin
De minister-president dr. w. Drees,
heeft gisterochtend een bezoek ge
bracht aan de Koningin, die in het
Huis ten Bosch vertoefde, tevens voor
de ontvangst van enige diplomaten.
In een telegram aan de Nederlandse
minister-president, dr. W. Drees, heeft
de Nederlandse gemeenschap in Indo
nesië bittere teleurstelling geuit in
zake het besluit betreffende de beta
ling van passage voor repatriërenden.
Het telegram was getekend door 'n
aantal vooraanstaande Nederlanders
in Djakarta en drong bij de Neder
landse regering aan op herziening van
haar besluit, opdat het bestaan van
de economisch zwakken onder de re
patriërende Nederlanders niet „op on
menselijke wijze zal worden belast
vanaf het begin" van het nieuwe
leven, dat zij zullen moeten aan
vangen.
Nieuwe aardschokken
in Perzië
Woensdag is opnieuw melding ge
maakt van aardschokken in de West-
Perzische gebieden, die door de grote
aardbeving van de vorige week zijn
getroffen. Er zijn echter geen slacht
offers.
Prinses Marijke heeft woensdag
met de andere ledeii van de ka-
boutergroep „De Kleine Totem
kring" een bezoek gebracht aan de
kinderafdeling van het nienwe
Amersfoortse ziekenhuis „De Lich
tenberg". Aan de patientjes wer
den zelfversierde kersttakken aan
geboden.
Prinses Marijke is hier gefotogra
feerd met de vijfjarige Bennie van
de Wetering die het langst van al
de kinderen in het ziekenhuis ver
blijft; dat was dan ook de reden,
waarom hij de kersttak van het
Prinsesje kreeg.
President Eisenhower vertrekt don
derdagavond om zes uur uit Parijs
voor de terugreis naar Washington.
Waarschijnlijk zal het presidentiële
vliegtuig een tussenlanding op IJsland
maken.
De president zal volgende week
voor de Amerikaanse radio en televi
sie verslag uitbrengen over zijn optre
den op de NAVO-conferentie. Waar
schijnlijk zal minister Dulles ook aan
dit program deelnemen.
De Amerikaanse minister van bui
tenlandse zaken, Dulles, zal vrijdag 'n
bezoek brengen aan Madrid. Hij is uit
genodigd voor besprekingen met de
Spaanse staatschef, Franco, en diens
minister van buitenlandse zaken, Ca-
stiella.
Het bezoek van Dulles houdt vol
gens Reuter zonder twijfel verband
met belangrijke defensieproblemen
van wederkerig belang. Een belang
rijke kwestie is of de Amerikaanse ba
ses gebruikt zullen worden voor het
afschieten van geleide projectielen in
geval van oorlog en of er kernwapens
in Spanje opgeslagen zullen worden.
„GEZIEN DE MEDEDELING omtrent arrestaties van Indonesische
militairen waaronder zelfs officieren moet het uitgesloten wor
den geacht, dat alleen voedselschaarste aanleiding tot de gevechten op
Ambon is geweest. Uït het zenden van parachutisten blijkt, niettegen
staande de sterke bezetting van het leger, marine en politie op Ambon,
dat de situatie als kritiek wordt beoordeeld".
Dit heeft de voorlichtingsdienst van
de republiek Zuid-Molukken te Rot
terdam meegedeeld. De verklaring gaat
verder met te zeggen, dat het in ver
band met de reeds langer dan zeven
jaren durende strijd van de republiek
Zuid-Molukken tegen de eenheidsstaat
Indonesia en het zorgwekkende com
munistische machtsvertoon op Java,
geen verwondering behoeft te wekken,
indien de Zuid-Molukse ondergrondse
in Ambon thans is overgegaan tot
openlijke actie. Indonesië kan hierte
gen niet anders optreden dan door zijn
elite-troepen naar Ambon te zenden
om het vrijheidsveriangen van de
Zuid-Molukkers in bloed te smoren.
Bijzondere positie
Premier Djoeanda heeft gisteren op
een persconferentie verklaard, dat de
betrekkingen met Nederland dezelfde
kunnen zijn als Indonesië met andere
vriendschappelijk gezinde landen on
derhoudt, als de souvereiniteit over
West-Irian aan Indonesië zou worden
overgedragen. Djoeanda zei te verne
men, dat de Nederlanders spoedig een
bijzondere positie zouden innemen on
der de andere buitenlanders, die eco-
nomiscse belangen in Indonesië heb
ben, door hun kennis van land en
volk. De Indonesische premier betoog
de, dat wanneer westelijk Nieuw-Gui-
nea niet aan Indonesië wordt overge
dragen, de regering haar tegenwoor
dige koers van het elimineren van het
aandeel van Nederland in de Indone
sische economie zal voortzetten.
Volgens Djoeanda is de regering na
de acties van Indonesisch personeel
tot overneming van Nederlandse be
drijven, de situatie volkomen mees
ter.
Geen dwang
Djoeanda zei, dat later zal moeten
worden beslist wat aan de eigenaren
moet worden teruggegeven en welke
bedrijven moeten worden genationa
liseerd. Hij zette uiteen, dat Indone
sië niemand wil dwingen in Indonesië
K.P.M.-schepen liggen in de ha
ven van Singapore. Aan boord
zijn een kleine 1000 Indonesiërs,
die terug willen naar hun vader
land. Zij zijn onder militaire con
trole geplaatst en mogen de sche
pen niet verlaten.
te blijven of dit land te verlaten. Dit
zeide hij in antwoord op vragen over
de indruk, die in sommige Nederland
se kringen bestaat, dat teskundigen
zouden kunnen worden gedwongen
om te blijven. Hij verwees in dit ver
band naar zijn telegram van de vorige
week aan de Nederlandse premier, dr.
Drees. Ook legde hij er de nadruk op,
dat iedere Hollander, die het land ver
laat, zijn persoonlijke bezittingen
mag meenemen. Dit zeide hij naar
aanleiding van berichten, dat enkele
Nederlanders die uit Zuid-Borneo wa
ren vertrokken, bijna alles wat zij
bezaten, hadden moeten achterlaten.
De regering denkt niet over confis-
katie van eigendommen.
De berichten, dat Indonesië de Hol
landers eruit zou gooien, noemde de
premier „nonsens'
Dinsdag heeft president Eisen
hower van de V.S. een bezoek ge
bracht aan het S.H.A.P.E.-hootd-
kwartier te Louvenciennes in
Frankrijk.
Op de foto ziet men de president
die het militaire saluut brengt, en
generaal Lauris Norstad, opperbe
velhebber van de NAVO-strijd-
krachten in Europa, tijdens het
spelen van 't Amerikaanse volks
lied bij de aankomst van de pre
sident.
Premier Djoeanda weigerde te ant-donesië.
woorden op vragen van de pers, of
na het besluit van het kabinet ten
aanzien van de Indonesische territo
riale wateren, de regering de gemelde
„infiltratie" van Nederlandse oorlogs
schepen in Indonesische territoriale
wateren als een schending van de
soevereiniteit over het Indonesische
grondgebied beschouwt.
De premier zeide slechts, dat de
regering deze kwestie niet zodanig
intepreteert.
5000 evacuees
Het gouvernement van Singapore
heeft woensdag meegedeeld, dat Sin
gapore direct 5000 evacuees kan her
bergen zonder bijstand van Britse
militairen in te roepen. De woord
voerder voegde eraan toe, dat het on
waarschijnlijk is dat ait cijfer bereikt
zal worden. Men verwacht echter da
komende dagen ongeveer 3300 eva
cuees aan boord van vier schepen,
waarvan het eerste zaterdag wordl
verwacht.
Woensdag zijn 220 Nederlandse eva
cuees per vliegtuig aangekomen. Dit
was de grootste groep die op één dag
in Sngapore is aangekomen. Het
merendeel bestond uit gezinsleden
van Nederlanders, die werken in In-
(Van onze parlementaire redactie)
De Tweede Kamer heeft gistermid
dag het amendement-Oud (lib.), waar
door de onderwijzer van het bijzonder
lager onderwijs lid van de gemeente
raad kan worden, met 79 tegen 49
stemmen aangenomen. Tegen stemden
de socialisten en de communisten.
In een korte verklaring zei de heer
Van Sleen (soc.) dat het niet zijn be
doeling is geweest om de heer Oud te
kwalificeren als 'n „zogenaamde voor
stander" van 't bijzonder lager onder
wijs. Ook al blijft het zakelijke ver
schil van mening bestaan, de heer Van
Sleen was er van overtuigd, dat de
heer Oud een onverdacht voorstander
van het openbaar onderwijs is. Prof.
Oud drukte daarop de heer Van Sleen
hartelijk de hand. Het zakelijke ver
schil bleef echter bestaan, want de so
cialistische fractie, alsmede enige le
den van de C.H.-fractie, de communis
ten en de S.G.P. stemden tegen de
wet, omdat de onderwijzers bij het
openbaar lager onderwijs ten achter
worden gesteld.
Minister Hofstra heeft gisteravond
meegedeeld, dat het bankbiljet van
vijftig gulden zal vervallen. De ban
ken en het bedrijfsleven zullen het
twintig gulden-biljet handhaven. Het
uitgeven van bankbiljetten is een
zaak van de Nederlandse bank. Minis
ter Hofstra zei wel bereid te zijn met
deze bank te spreken over de uitvoe
ring van deze biljetten.
De heer Tilanus zei in een korte
verklaring, dat enige van zijn fractie
leden er toch bezwaar tegen hadden,
dat er in de verhouding tussen open
baar en bijzonder onderwijs weer ge
voeligheden worden opgeroepen. An
dere leden van zijn fractie vonden da
bestaande situatie echter nog slechter.
De stemuitslag over het wetsontwerp
was 73 tegen 54.
Tot veler verrassing werd het amen
dement-Oud om de echtgenoot van een
uitgeslotene wel tot de raad toe te la
ten, met 68 tegen 61 stemmen aange
nomen.
Export financiering
noodzakelijk
(Van onze parlementsredactie)
Als de overspanning in de nationale
economie wat afneemt, is het van het
grootste belang, dat we onze export
vergroten. Daarvoor is export-finan
ciering noodzakelijk, zo zei minister
Hofstra gisteravond in de Tweede
Kamer bij de behandeling bij de be
groting van financiën. Hij deelde mee,
dat deze belangrijke kwestie op het
ogenblik op het departement in stu
die is. Zeer binnenkort zullen de eer
ste wetsontwerpen ter herziening van
de belastingwetgeving worden ihge-
diend. Begonnen zal worden met een
wet op de inkomsten- en vermogens
belasting.
V ertrouwenskwcstic
in Frans kabinet
De Franse premier, Gaillard, heeft
woensdag het bestaan van zijn rege
ring op het spel gezet door de vertrou
wenskwestie te stellen naar aanleiding
van de begroting voor 1958.
