Polen in ban van het antisemitisme NA 17 JAAR BEZETTING cJ-inl? Witt (Iwalyi/eótje met mutófe Economische politierechter veroordeelde smokkelaars Dat kinderschoentje.... „Mijn oom. van (LJruqqen Tragedie een roo< d veld Maandag 16 december 1957 ZEEUWSCH DAGBLAD Pagina 4 nni niT i uïjmi „Voor het Joodse volk, voor zijn strijders, voor zijn martelaren. De diepere zin van deze woorden dringt huiverend tot de vreemde ling door, als hij voor het ontroerende monument van Rappaport in Warschau staat. Zes meter donker graniet rijst voor zijn ogen op, graniet, dat eens door Hitler was voorbestemd om een gedenkteken voor „de overwinning op de Polen" op te richten. Het eert thans de wanhopige, doch rechtvaardige strijd, welke in april 1943 in het War- schause ghetto werd gestreden. Dertigduizend „Maccabeeën" liggen hier onder het puin begraven. Slechts zeven, onder wie een vrouw, ontkwamen de hel van vuur en staal. De laatste verdedigers van het ghetto, die zich niet langer „als ge hypnotiseerde konijntjes" het zijn Himmler's woorden naar de gaskamers wilden laten afvoeren, staan op de voorkant van het monu ment afgebeeld. Een vrouw en een kind gaan jammerend in de vlam men ten onder. Een man, in de kracht van z'n leven stapt, met een handgranaat in de vuist, op z'n moordenaars toe, gevolgd door een jongeling, die rustig de dood in de ogen ziet. Het zijn de helden van het Warschau van 1943. Geen Poolse schrijver heeft ze in zijn oeuvre vergeten. Negentig kilometer ten zuiden van Krakau staat nog een monument. Het is het concentratiekamp Auschwitz tegenwoordig Oswiecim geheten waar, de slachtoffers van de kampen Tremblinke en Majdanek meegeteld, vijf miljoen joden werden vergast, onder wie drie miljoen Polen. De helft van de meer dan zes miljoen Polen, die als gevolg van de Duitse bezetting het leven verloren (ongeveer 22 pro cent van de totale bevolking!) kwam in dit oord van verschrikking om. In het kamp, dat een „eeuwig mo nument" moet blijven niet alleen vanwege het lijden der Poolse Joden, maar ook en misschien meer om de anti-Duitse geest in verband met de Oder-Neisse wakker te houden kan men de waanzin der „Deutsche Kul- tur" nog in volle omvang aanschou wen. De gascocons, bij honderdddui- zenden tegelijk door IG Farben ge leverd, worden er als kostbare reli- quieën bewaard. Men gaat langs gro te bassins, die de schoenen der slacht offers tonen, langs koffers, waar ty pisch joodse namen op staan en langs brillen in alle soorten en maten. De gaskamers: gewone, houten barakken, waarin via de zoldering de dodelijke dampen ontsnapten, staan er ook nog altijd, evenals het crematorium met zijn schoorsteen, die drie jaar achter een, dag en nacht, heeft gerookt. Men komt Auschwitz nog steeds met een gevoel van onpasselijkheid uit. En dagen daarna ziet men nog dat kleine, nu bijna versteende kinder schoentje liggen met dat ouderwetse kraalknoopje er aan. Men gist naar de dragers der duizenden brillen, naar de personen, die, met de flauwe hoop van overleving in het hart, hun namen op hun valiezen schilderden. Hans Frank, de ter dood gebrach te en in de gevangenis tot het katho lieke geloof bekeerde Duitse gouver neur van Polen, heeft in Neurenberg gestameld, dat „nog niet na duizend jaar deze schuld van Duitsland uit gewist zal zijn". Het was de zelfde Frank, die in 1944 tegenover een Duitse journalist verklaarde, dat er niet genoeg bomen in Polen waren om het papier te maken, dat de na men van alle gefusilleerden bevat ten kon Ondanks de heroïsche ondergang van het Warschause ghetto, ondanks de monumenten van Rapparot en Auschwitz ondanks de bijna totale uit roeiing der Poolse joden, heerst er een anti-semitisme in Polen, dat met afgrijzen vervult. Men zou bijna kun nen zeggen, dat, over de hele wereld gerekend, alleen in Egypte de joden haat groter is. In elk gesprek, dat Overal in Warschau ziet men gedenk stenen en herinneringsplaten, welke het bloed van de door de Duitsers neergeschoten Poolse burgers eren. men met Polen heeft, komen anti semitische opmerkingen voor, terwijl er toch niet meer dan tachtigduizend joden op een bevolking van 28 mil joen zielen overgebleven zijn. „Ah, die oom van mij", zei een Poolse arbeider tegen me, toen hij over de toestanden in zijn land uit weidde. Die is me er een!Hij is al zeventig jaar, maar hij heeft thuis een mes klaar liggen om z'n buren, die joden zijn, de keel af te snijdenZodra er maar iets in Polen gebeurt, gaan alle joden er aan „Waarom" vroeg ik „Wat voor bezwaren hebben je oom en al die andere Polen? „Ja, precies weet ik dat niet Hij heeft er wel eens moeilijkheden mee gehad, denk ikMaar ge loof mij: de joden deugen niet! Ik was diep geschokt door deze woorden vooral, toen ik ze later in vele andere toonaarden te horen kreeg doch verre van overtuigd. Ik wist, dat het anti-semitisme altijd groot is geweest in Polen. Ik wist ook dat de Poolse jood door de Duitse jood wordt veracht, om nog maar niet Van onze reiscorrespondent van de houding van de „adellijke" Portugese jood te spreken. Maar Rap paport dan, Auschwitz, die vele ont roerende beschrijvingen, welke tien tallen Poolse auteurs van de heldhaf tige ondergang van het ghetto heb ben gegeven? Gingen de Polen niet dagelijks aan deze monumenten voorbij? Ik toog op onderzoek uit en kwam weldra tot een ontstellende ontdek king. De tragedie van de joden in Polen heeft een al even tragisch ge volg gehad. Bedreigd door het nazi beest zijn duizenden joden de grens over gevlucht. Niet naar het westen, want daar woonden de Duitsers, niet naar het zuiden, want daar re geerden de Duitsers, niet naar het noorden, want daar was de zee, maar naar het oosten, naar Rusland, dat het nationaal-socialisme met vuur en zwaard bestreed En het is daar geweest, dat ze op een nieuwe taak zijn voorbereid. In de Sowjet-scholen hebben ze het com munisme als politiek systeem leren aanbidden: als één man hebben ze zich achter de vijanden van hun moordenaars gesteld. Toen de oorlog Lite adelaar tenslotte beëindigd was, zijn ze als knechten van het Kremlin terugge keerd en in alle mogelijke overheids functies geplaatst. Men moet deze situatie goed tot zich laten doordringen om haar in het juiste licht te kunnen plaatsen. In Polen, waar de joden vandaan kwa men, had men ze altijd achtergesteld, van 1939 tot 1945 stonden de Duitsers hen naar het leven en van de geal lieerden hadden ze zals later ook gebleken is niets te verwachten. Rusland, dat een nieuwe toekomst beloofde, was het enige land hetwelk voor hen over bleef, het enige land ook, dat bereid was hen op de maat schappelijke ladder te helpen. Zo vond men, onmiddellijk na de wapenstilstand, het restant van de Poolse joden in functies, waaruit ze vóór 1939 zo veel mogelijk waren ge weerd. Men zag ze op departementen, in de leiding van fabrieken, als poli tieke commissarissen etc. Waar men ze ook in grote aantal len zag, was in de UB, de gehate, door Gomoelka gekortwiekte, geheime dienst van Polen. In feite waren zij degenen, die de verantwoordelijke po sities innamen. De mensen ook, die 't felst, 't meest fanatiek waren. De Polen kunnen ?r genoeg van vertellen. „De groten zitten nu vast", zei er één. „De kleinen hebben ze laten lo penMaar we zijn al die ontsla gen geheime agenten nog niet verge ten'kWeet niet hoe veel mensen hunkeren naar 't moment, dat ze wraak kunnen nemen. Men hoort de namen van de „big shots": Rocansky, Feggin, Romkowski. „Allemaal joden" zeggen de Polen, doch slechts van één, Rocansky, kon ik dit officieel bevestigd krijgen. Gomoelka zit ermee. Niet voor niets heeft hij dit drietal bijna een jaar in voorarrest gehouden en niet voorniets vindt het onlangs tegen hen begonnen proces achter gesloten deuren plaats. Gomoelka is bang, dat de wreedheden, welke aan het licht komen, een po grom ten gevolge zullen hebben. Po len is berucht om zijn pogroms en zijn van staatswege verordineerde dis criminerende maatregelen tegen de joden. Gomoelka begrijpt heel goed, dat hij de sympathie van het Westen of beter: het geld, dat uit het Westen moet komen, verspeelt, als het anti semitisme in zijn land gewelddadi ge vormen aan gaat nemen. Zijn enige zorg op 't ogenblik is dan ook zo veel mogelijk joden over de grens te hel pen. Aan elke jood, die een uitreis visum verlangt, wordt dit onmiddel lijk verstrekt, hetzij dat hij naar Pale stina, Roemenië of Bulgarije wil ver trekken. 't Merkwaardige feit doet zich hier bij voor, dat zich onder de joden, die naar een ander land emigreren, vele Russen bevinden. Hoe deze mensen Polen binnengekomen zijn, hoe ze Rusland verlaten hebben en hoe ze in het bezit van een Pools paspoort ge komen zijn, weet niemand. Maar men vermoedt, dat ze hun vlucht naar bui ten hebben „gekocht", zoals dat ook wel een enkele maal onder de Duit sers is gebeurd. 6 De Jood, de vertrappeling door vele eeuwen, is in Polen nog steeds een Ahasverus gebleven. Het einde van het Derde Rijk heeft voor hem niet het einde van zijn omzwervingen betekend. Dat ook de Poolse Jood de rust moge vinden, die hij behoeft. Dat ook voor hem de weg naar de vrij heid zich moge ontsluiten, on danks zijn na-oorlogse dwalingen. Billijken kan men deze weliswaar niet, maar wel begrijpen. Kraagje. Opzetten 95 steken op naal den no. 3 en breien als de boord 6 cm hoog, dan alle steken afkanten. Afwerken. Alle delen onder een voch tige doek luchtig persen, boorden niet raken. Het beleg van 6 steken langs de voorpanden naar binnen vouwen en te- genzomen. Knoopsgaten op elkaar feston neren. Kraagje innaaien en knopen aan zetten. Mutsje. Materiaal: 50 gram Zermatt. Opzetten 83 steken op naalden no. 3 en een boord breien als aan het vestje. Overgaan op naalden no. 4 en tricotsteek breien. Is de totale hoogte 17 cm de vol gende naald: 1 st. breien, 2 st. samenbrei- en, omslaan, 2 st. samenbreien, dit vanaf het begin steeds herhalen. Vervolgens nog 4 cm boord breien, dan alle steken afkanten. Door de gaatjes een koordje halen, met een strikje sluiten. Woensdag 11 en donderdag 12 decem ber zijn dit jaar de uitdelingsavonden van de spekclub „Samenwerking" te Warfum in Groningen, de grootste club van deze aard in Nederland, waar van de bijna vierhonderd leden uit alle delen van het land wekelijks twee kwartjes inleggen om tegen de zon- en feestdagen op het einde van het jaar van de gezamenlijk voor het gespaarde geld gekochte varkens een smakelijke voorraad spek en vlees te ontvangen. Boven: beeld van de activiteit op woensdag de eerste uitdelingsavond. Onder: de nieuwe burgemeester van Warfum (rechts), woonde woensdag avond in Warfum voor het eerst een uitdeling bij en mocht bij die gelegen heid uit handen van de voorzitter een flinke portie vlees en spek in ontvangst nemen Voor de Economische Politierechter te Middelburg verscheen j.l. vrijdag o.m. de Aardenburgse winkelier en groente handelaar A. E. de Z. die ervan werd verdacht dat hjj op 20 oktober zekere L. twee partjjen van minstens 400 kg „smokkelboter" had laten aanvoeren, die In zjjn zaak werden opgeslagen, om later verder getransporteerd te worden. De Z. zei, dat een man uit Moerkerke (hü wist alleen dat diens voornaam Allouis luidt) met een tweetal makkers de boter later had meegenomen. Dat ge beurde op één avond, waarbij zij steeds bij De Z. in de winkel gekomen zouden zijn en iedere keer de man tien kilo meenamen. Allouis X. en zijn makkers vervoerden het spul volgens De Z. op de fiets. De officier vond het maar een vreemd verhaal. „De Z. begreep best, dat de bo ter gesmokkeld moest worden", meende mr. Schenkenberg en omdat De Z. al vele malen is veroordeeld, eiste hij zes weken hechtenis. De president maakte er drie weken van. Onderdeel De timmerman N. S. uit Eede had met smokkelboter in zijn auto gereden. Hij moest de partij dicht bij de grens over geven aan een Belg, maar de kommiezen hadden onderweg versperringen opge worpen en S. liep in de val. De officier meende te weten, dat de vonniste conform. timmerman in België al enkele veroor delingen achter de rug heeft en omdat S. als onderdeel van een grote smokkel- zaak werkte achtte hij een gevangenis straf van acht weken (zes voorwaarde lijk met drie jaar proeftijd) op zijn plaats. Mr. Van Empel veroordeelde N. tot acht weken hechtenis voorwaardelijk met een proeftijd van twee jaar, 100, boete en verbeurdverklaring van de in beslag genomen boter. De molenaar O. uit IJzendijke had, in strijd met de voorschriften zoals dat heet op 23 augustus in Philippine 4500 kg tarwe over de grens vervoerd. Nu ligt de zaak voor O. wel erg moei lijk, want deze landgenoot moet, om in zijn woning te komen, over Belgisch grondgebied. Van de dienstgeleider der douane krijgt hij daarom regelmatig blanco uitvoerpapieren, die hij zelf mag invullen. Op de bewuste dag vervoerde hij 4500 tarwe naar zijn molen, maar op de uitvoerpapieren vermeldde hij slechts 1500 kg. Wat hij met de resterende 3000 kg wilde doen? Dat is een vraag, die door een uitlating van de president ,U staat bekend als een aartssmokkelaar" gemakkelijk genoeg te beantwoorden is Mr. Schenkenberg vroeg 100 boete, alsmede verbeurdverklaring van de in- beslaggenomen tarwe en mr. Van Empel VERKOOP HUIS Moeder is weduwe geworden. Vader en moeder bezaten samen een eigen huis. Nu is het zo, dat de kinde ren het niet eens zijn kunnen wor den over de verdeling van de na latenschap; het huis wordt ver kocht en moeder moet er deswege uit. Is hier nu niets tegen te doen? Tegen de verkoop zal niets te doen zijn, maar waarom moet moe der er „deswege" uit? Moeder kan huurster blijven en aan kopers mededelen, dat ze niet van plan is, de woning te verlaten. De nieuwe verkrijger kan dan na drie jaar 'n poging wagen, om moeder er via een procedure uit te krijgen. Kan moeder niet als koper optreden, met behulp van haar deel als koop som en een hypotheek? Wat u ons van het pand schrijft, geeft ons aan leiding aan te nemen, dat dit best kan lukken. VOLKSHUISVESTING EN NOG WAT Wij hebben steeds onaangenaam heden met een van onze huurders. Dat kan zo niet doorgaan. Wij heb ben ons tot volkshuisvesting ge wend, maar deze wil zich nergens mee bemoeien. Wat nu? Inderdaad heeft volkshuisvesting niets te maken met ruzie tussen eigenaar en hoofdbewoner (huur der). Dat moeten ze zelf uitzoeken of eventueel aan de rechter voor leggen. U moet goed begrijpen; dat er tussen verhuurder en huurder 'n overeenkomst bestaat. Een derde partij, de volkshuisvesting, kan daar niet tussenkomen. De taak van die dienst is alleen de woonruimte-ver deling. NA 35 JAAR Ruim vijfendertig jaar geleden ben ik failliet geweest. Alles werd verkocht en ik heb sindsdien nooit meer iets van schuldeisers vernomen. Maar kan men nu nog oude schulden aanbieden of op de nalatenschap verhalen? Nee, lezer, want de verjarings termijn is dertig jaar en daar bent u al overheen. U behoeft geen zor gen meer te hebben. Materiaal: 200 gram Scheepjes Zermatt. Naalden no. 8 en 4. 7 knoopjes. Rug. Op naalden no. 3 opzetten 55 ste ken en de 1ste naald als volgt breien: 2 st. recht, 2 steken averecht, de naald eindigen met 1 st. averecht. 2de naald: weer met 2 st. recht begin nen, 2 st. averecht, eindigen met 1 st. averecht. 14 naalden breien, (4 cm) daarna over gaan op naalden no. 4 en tricotsteek breien. Is de totale hoogte 13 cm, aan beide zijden voor de armsgaten 1x3, 1 x 2, 1 x 1 st. afkanten. Bij 26 cm hoogte schouders in 2 x 5 en 1 X 4 st. afkanten, daarna de overblijvende ste ken ineens. Voorpand. Opzetten 35 steken en een boord breien als bij de rug. Aan het be gin van de volgende naald 6 st. bij- opzetten en overgaan op naalden no. 4 Geheel tricotsteek breien met aan de rechte kant de 1ste en aan de verkeerde kant de 2 laatste steken recht breien. Op 13 cm hoogte voor het armsgat 1x3, 1 x 2, 3 x 1 st. afkanten. Bij 24 cm hoogte voor de halsronding 1 x 7, 1 x 4, 1 x 3, 1 x 2, 1 x 1 st. afkanten. Op dezelfde hoogte als bij de rug de schouder in 2 x 5 en 1 x 4 st. afkanten. Andere voorpand in spiegelbeeld brei en echter nu met 7 knoopsgaten. Zijn er 5 naalden van de boord gebreid, dan de volgende naald op de goede kant uit- breien tot op 4 st. na, 2 st. afkanten, 2 st. breien, de afgekante steken in de vol gende naald weer bijopzetten. Boven het boordje aan de sluitkant 6 st. bijopzetten voor een beleg. Na 4 naalden aan de goe de kant het werk uitbreien tot op 10 st. na, 2 st. afkanten, 4 st. breien, 2 st. af kanten, deze 2 knoopsgaten nog 5 x na 6 naalden herhalen. Mouwen. Op naalden no. 3 opzetten 35 steken en een boord breien als aan het vestje. Overgaan op naalden no. 4 en tricotsteek breien. Aan het begin en einde van elke 4de naald 1 st. meerderen tot er 45 st. zijn. Is de totale hoogte 22 cm, dan 2 naalden met 3 en 2 naalden met 2 st. afkanten, verder aan het begin van elke naald 1 st. afkanten tot er 25 st. over zijn. Vervolgens aan het begin van elke naald 2 st. afkanten tot er 15 st. over zijn, deze ineens. VERKOCHT IS VERKOCHT Het zeer oude spreekwoord dat een even oude wijsheid bevat: „bezint eer gij begint", zouden veel mensen op een of andere manier aan de wand van hun huiskamer moeten hechten. Want steeds weer tekent men koopcontracten, verzekerings contracten of andere overeenkom sten, om dan later pas aan het be zinnen te gaan. Wij mogen dan middelen bedenken om er vanaf te komen. Is er eenmaal getekend, dan is er niets meer aan te doen. Gekocht is gekocht en in welke kronkels men zich ook probeert te draaien, er helpt niets meer aan. Wonderlijk is de idee, dat een firma verplicht zou zijn, om opeens met een of ander klein bedrag als afbetaling genoegen te nemen. Men zegt: wel, dan ga ik ƒ2,per week betalen (soms op een aankoop van enkele hon derden guldens), daar moeten ze genoegen mee nemen. Fout, want contante betaling kan worden ge ëist en zelfs de rechter kan hieraan niets veranderen. HET HUWELIJKSBUREAU Een meneer is al jaren gelukkig ge trouwd. En wat gebeurt er? Op ze kere dag komen er dames „door een huwelijksbureau gezonden". Ook krijgt hij brieven van dames. U voelt het pijnlijke, ook zonder diep- faande omschrijving van onze kant. (et wonderlijke is, dat hij zich nooit of te nimmer met dat, of enig ander bureau in verbinding stelde. Of hij nu kan procederen? Nou en hoe. Een procedure wegens onrechtmatige daad met een stevige schadevergoeding en allerlei andere maatregelen zijn af te dwingen. Lezer moet maar een advocaat in de arm nemen, zeker nu dat bureau niet wil zeggen, waarom men zijn adres opgeeft. Zomaar, vanwege ge brek aan adressen? Trouwens, die dames slaan ook een raar figuur, vinden wij. WOONSCHIP EN LIGPLAATS Wij hebben dringende reden voor deze waarschuwing: koop geen woon schip of laat geen woonark bouwen, voordat u zekerheid heeft omtrent een ligplaats. Tenslotte laat u ook geen huis bouwen zonder eerst een bouwplaats te hebben want dat gaat niet. Met het woonschip wel, zoals velen tot hun teleurstelling be merkten, want er ZIJN bijna geen ligplaatsen. EIGENAAR EN INWONING Ik bewoon mijn eigen huis, waarvan ik achter een deel in onderhuur heb gegeven. De huurprijs van de onder huurders heb ik verhoogd. Moet ik nu daarvan ook de blokkering be talen? De vraag hebben wij al eens eer der beantwoord, maar wij willen het nog eens doen, omdat dezelfde vraag toch weer telkens wordt ge steld. Alleen zelfstandig bewoonde woningen behoeven voor blokkering te worden aangemeld. Dus niet de gevallen als het onderhavige, omdat hier geen sprake is van een zelf standig verhuurde" woning.

Krantenbank Zeeland

Zeeuwsch Dagblad | 1957 | | pagina 4