Het eerste
Fiasco
Volgend jaar binnen dertig
uur van A'dam naar Tokio
Oók al aan
de sigaar?
Dulles praat over eenheid
tegenover het communisme
Over drie jaar in veertien uur.
Zeeuwse bieten herstelden
zich na zware teruggang
Straaljagers te Goes voor
f 1.600 per stuk verkocht
Cf, borden
K.L.M. VLIEGT VIA POOLGEBIED
Overzicht suikerfabriek C.S.M.:
Twee keer per week
in beide richtingen
GEEN PROEFNEMING
IS MISLUKT
Samenwerking op
Nieuw-Guinea
Waardering voor
minister Staf
Toch een misoogst
in vele gevallen
Russische radio
actieve neerslag
Tolgelden voor betaling
vrijmaking Sue2kanaal
(jmddpi/wh,
Ir. C. Koopman
met pensioen
Gesloten deuren voor prins Wan,
Resolutie Algerië verandert niets
Donderdag 12 december 1957
ZEEUWSCH DAGBLAD
Pagina 3
Ingezonden mededeling (adv.)
h|euw maggi jummotp
Per
2ilverzak(«
voor 4
volle
DAT DE CHAOS in Indonesië
voortduurt en op de duur nog ern
stiger vormen zal gaan aannemen
een feit, waar over de gehele wereld
de pers zich zorgen over maakt, ook
die in landen, waarmee Indonesië
nauwe banden onderhoudt is na
tuurlijk van groot belang, maar is op
dit ogenblik niet (meer) de grootste
zorg, die Nederland behoeft bezig te
houden.
De eerste zorg, die Nederland op
dit ogenblik heeft is: de repatriëring
van de Nederlanders, die nog in de
archipel zijn.
Wij juichen het toe, dat dit klaar
blijkelijk ook het inzicht van de re
gering is, blijkens het telegram, dat
de minister-president aan de minister
van buitenlandse zaken van Indone
sië heeft verzonden.
Het is althans één lichtpunt, dat
Indonesische autoriteiten inzien, dat
zij aan deze billijke wens moeten vol
doen. De minister heeft een positief
antwoorc' gegeven en de verstrekking
van uitreisvisa schijnt versneld te
worden.
Nu is het slechts zaak wij wezen
daar reeds eerder op dat de ver
voersmogelijkheden worden gescha
pen. Daarvoor zullen, althans tot Sin
gapore, vliegtuigen van andere mo
gendheden moeten worden ingescha
keld en voorts schepen onder andere
vlag. De mogelijkheid daarvoor lijkt
aanwezig te zijn. Ook in het buiten
land zal men moeten beseffen, dat
het hier gaat om een gerechtvaardigde
zaak en dat men de Nederlanders niet
het slachtoffer mag laten worden van
de chaos in Indonesië, die voor hen
zo niet nu dan toch op de duur lijfs
gevaar kan meebrengen.
HET IS WEL voor ieder duidelijk, dat
het gebeuren in Indonesië een bewijs per
axioma is voor de mislukking van de
politiek, die na de oorlog met betrekking
tot „de gordel van de smaragd rondom
de evenaar" is gevoerd.
Toen de oorlog beëindigd was, leek
het voor de meesten vanzelfsprekend, dat
het Nederlands gezag in Indonesië her
steld zou worden en dat van deze positie
uit in zo snel mogelijk tempo gewerkt
zou worden aan de zelfstandigheid van
Indonesië binnen het Nederlandse rijks
verband. De beloften, door H.M. Konin
gin Juliana in Engeland gedaan, zouden
daarbij ten volle gehonoreerd worden.
Er waren twee groepen, voor wie dit
niet duidelijk was.
Dat was op internationaal gebied voor
namelijk Amerika, dat, levend uit anti-
koloniale ressentimenten, er van uitging,
dat elk volk zonder meer zelfstandig kon
zijn, eventueel onder Amerikaanse super
visie.
Dat was ook niet duidelijk voor de
socialisten in ons land.
Daarbij hebben bepaalde maatregelen,
door de regering in Engeland genomen,
het spel, dat tot dit resultaat leidde, be
vorderd.
Voor wat Nederland aangaat, is in
tussen het fiasco van de P.v.d.A.-politiek
een feit, waarmee in de toekomst ook
door de kiezers rekening zal moeten
worden gehouden.
Het blijkt nu duidelijk, hoe betreurens
waardig het is, dat de Christelijke lijn
in de Indonesische politiek, die een eeuw
geleden onder Keuchenius werd opge
nomen, na de oorlog is afgebroken.
Op een veiling in Buenos Aires zijn
juwelen van expresident Peron ver
kocht. Slechts een klein gedeelte van
Perons schatten vond kopers. Dat deel
bracht circa 10.600 gulden op. De ge
hele verzameling wordt geschat op
ruim 10 miljoen gulden.
Reeds geruime tijd is de K.L.M. zeer intensief bezig alle voorberei
dingen te treffen met het oog op de nieuwe lijn AmsterdamTokio
(en verder tot Biak) via het Noordpoolgebied, welke begin december
1958 zal worden geopend. Het stafbureau voor de K.L.M.-directie te
Den Haag heeft reeds een dik dossier liggen, waarvan de oudste papie
ren een datumstempel van eind 1955 dragen.
Waarom heeft de K.L.M. de plan
nen om via het Noordpoolgebied naar
Tokio te vliegen niet eerder verwe
zenlijkt? zal men zich afvragen. Het
antwoord is afdoend: het wachten
was op het geschikte vliegtuigtype en
het openen van een geregelde dienst
om de noord moest economisch ver
antwoord zijn. Nu de DC-7C in de
K.L.M.-vloot is opgenomen en de
maatschappij in 1958 nog enkele ma
chines van dit type van de Douglas-
fabrieken zal ontvangen, is men van
oordeel, dat technisch alle problemen,
welke aan deze volkomen nieuwe
route vastzitten, kunnen wqrden op
gelost.
NAAR BIAK
De route naar Tokio via het pool
gebied van totaal 13,625 km. is 2400
k.m. korter dan de thans in gebruik
zijnde lijn via het Midden-Oosten en
India. De nieuwe DC-7C's zullen de
Professor Sedor schrijft in de „Praw-
da", het officiële dagblad der Sowjet-
russische communistische partij, dat
geen der Sowjetrussische proefnemin
gen met kunstmanen is mislukt. Er
werden twee proeven genomen, die
beiden slaagden. Dat dit zo was kwam
door uitgebreid voorbereidende werk
zaamheden, die waren gebaseerd op
diepgaand wetenschappelijk speur
werk, verklaarde hij. De Amerikaanse
vice-president, Richar Nixon, heeft te
genover verslaggevers verklaard dat
geen buitenstaanders de Russische
proefnemingen met kunstmanen heb
ben bijgewoond en dat de Russen eerst
in het licht der openbaarheid versche
nen, toen hun kunstmatige aardsatel-
liet reeds in de lucht was. Maar zij
hebben niet medegedeeld, hoeveel
proefnemingen daaraan vooraf zijn ge
gaan, verklaarde hij.
Gouverneur Van Baal heeft in een
radio-toespraak tot de ingezetenen van
Nieuw-Guinea medegedeeld, dat een
goede samenwerking tussen de beide
delen van Nieuw-Guinea van groot be
lang is. Er valt op veel gebieden van
elkaar te leren, aldus de gouverneur.
Ingezonden mededeling (adv.)
reistijd via de pool aanzienlijk bekor
ten en tot ongeveer 30 uur terug
brengen, hetgeen een verschil van
18 uur uitmaakt ten opzichte van de
lijn naar de Japanse hoofdstad „om
de zuid". De harde economische fei
ten (de exploitatiekosten van de
nieuwe lijn worden geschat op 25
miljoen gulden per jaar) hebben
voorts de K.L.M. doen besluiten de
dienst niet in Tokio te doen eindi
gen, maar door te trekken naar Biak,
een étappe van 4100 km. extra. Twee
keer per week in beide richtingen
zal de K.L.M. over de pool gaan
vliegen.
De K.L.M. zal de tweede -maat
schappij zijn, die Tokio met de Euro
pese hoofdsteden verbindt via het
poolgebied.
Straalvliegtuigen
Reeds nu denkt het stafbureau van
de K.L.M.-directie aan de volgende
stap: in het voorjaar 1961 zullen
straalverkeersvliegtuigen de DC-7C's
op de poolroute vervangen. Thans be
draagt die tijd om de zuid nog 48
uur, over ruim drie jaar met de DC-8
over de pool is de luchtreiziger in
14 uur van Amsterdam in Tokio.
Vele leden der commissie van rap
porteurs uit de Tweede Kamer con
stateerden met voldoening, dat de we
deropbouw van de vloot in de afge
lopen jaren een geleidelijk en regel
matig verloop heeft gehad. Verschei
dene leden merkte in dit verband op,
dat onze vloot, wanneer in 1958 Hr.
Ms. „Karei Doorman" daar weer aan
zal zijn toegevoegd, een vrijwel gaaf
geheel vormt. Zij wilden gaarne hulde
brengen aan de minister, de staatsse
cretaris en alle anderen die daartoe
hun uiterste inspanning hebben aan
gewend.
Ds. F. F. Milatz overleden
In de ouderdom van 78 jaar is te
Oegstgeest overleden ds. F. F. Milatz,
emeritus-predikant der Doopsgezinde
Broederschap.
Ds. Milatz werd in 1904 te Hoorn op
Texel in 't predikambt bevestigd. Ds.
Milatz diende de gemeenten van Den
Horn in Groningen, Monnikendam,
Enkhuizen en van 1929 tot aan zijn
emeritaat in 1944 die van IJmuiden.
Vijf van de 34 Drentse gemeenten
zullen in het jaar 1958 een nieuwe
burgemeester moeten hebben, omdat
de huidige functionarissen met pen
sioen gaan. Momenteel zijn er vacatu
res. te Roden en Dalen. De vijf ge
meenten zijn Assen, Hoogeveen, Dwin-
geloo, Gasselte en Gieten.
De N.V. Centrale Suikermaat
schappij verwacht, dat zij in haar
fabrieken te Oud-Beijerland, Bre
da, Halfweg, Sas van Gent, Steen
bergen en Vierverlaten een pro-
duktie zal kunnen bereiken van
360.000 ton suiker per jaar. Het
zuiden is wel veel lager dan oor
spronkelijk getaxeerd was, uit de
bus gekomen, aldus zegt deze
maatschappij, maar wat er in het
zuiden is afgegaan, is er in het
noorden van ons land ongeveer
bijgekomen.
In Zuid-Beveland, Walcheren en
westelijk Zeeuwsch-VIaanderen gaat
het suikergehalte weliswaar ook
naar hoven, maar men moet toch
eigenlijk voor de grond daar en wat
men daar gewend is, in vele geval
len de bietenoogst als een misoogst
kwalificeren, meent de C.S.M.
De grote bedrijven, die gemiddeld
Volgens een geleerde van het in Ja
pan gevestigde meteorologische obser
vatorium, de heer Yasukihi Hara, is de
Sowjet Unie verantwoordelijk voor 74
procent van de radioactieve besmet
ting van de lucht in de afgelopen twee
jaar, terwijl 24 procent voor rekening
komt van de Verenigde Staten. De bei
de percentages zijn gegrond op waar
nemingen die van april 1955 tot maart
1957 op drie weerstations in Japan zijn
verricht. De bron van de resterende
twee procent wordt niet vermeld. Vol
gens Hara zijn in genoemde periode
zes gevallen waargenomen van grote
radioactiviteit in de atmosfeer, die sa
menvielen met proefexplosies van
kernwapens, uitgevoerd door de Sow
jet Unie én de Verenigde Staten.
Deze foto toont de oudste landver-
huister, die ooit door het bekende re
patriëringskamp van Friedland is
gepasseerd, de 105-jarige mevrouw
Ella Rentel (links) met haar 71-jarige
dochter (midden) en haar 48 jarige
kleindochter bij haar aankomst in het
kamp Friedland uit het voormalige
Duitse Pommeren. Twee achterklein
kinderen van 17 en 18 jaar maakten
de tocht met haar mee. Voorlopig
weet het oudje niet, waarheen zij ver
der moet, daar een van haar klein
dochters in West-Duitsland, die voor
haar repatriëring zorgde, in haar wo
ning geen plaats heeft om haar op te
nemen.
Naar verwacht wordt, zal de Alge
mene Vergadering van de Verenigde
Naties worden verzocht goedkeuring te
verlenen aan een toeslag van drie pro
cent op de tolgelden van het Suezka-
naal voor de terugbetaling van de kos
ten van de vrijmaking van het kanaal.
Dit is voorgesteld door de secretaris
generaal van de Verenigde Naties,
Hammarskjoeld. Vier landen Bra
zilië, Perzië, de Philippijnen en Thai
land hebben een ontwerpresolutie
bij de algemene vergadering ingediend,
waarin Hammarskjoelds voorstel wordt
gesteund.
Deze ontwerpresolutie machtigt tot
onderhandelingen met Egypte over 't
invoeren van de toeslag.
de laatste jaren nooit onder de 50 ton
per ha geleverd hebben, komen rnt
met opbrengsten voor de dag van 80
tot 35 ton per ha en met een suiker»
gehalte dat niet boven de 15 pet. ligt
Voor wat Zeeland betreft, noteerde d#
fabriek te Sas van Gent de volgend*
gemiddelde cijfers: gehalte 15.55 pet
gewicht: 789 gram en tarra 21.5 pot
(exclusief losse grond). Voor de fa«
briek te Steenbergen zijn deze cijfer*
resp. 15.12 pet., 772 gram en 18.71 pet
tarra.
Dat in het zuiden thans nog een gtH»
ging van het suikergehalte plaats heeft
terwijl men eerst met een daling t«
maken heeft gehad, kan volgens de 0>
S. M. niet anders verklaard worden
dan als een herstel na een zware te»
ruggang als gevolg van de vergelings»
ziekte en een daardoor bijna afsterven
van het gewas.
Verschillende van deze bieten zijn
later toch weer gaan groeien, waardoot
men eerst een daling van het suiker»
gehalte kreeg en daarna een stijging
door de suiker, die door het nieuw
gevormde blad werd geproduceerd.
Het gehalte in de monsters kan daar
om nogal sterk uiteenlopen van 11 tot
17 pet.
Voorstel aan Prov. Staten
Ged. Staten van Zeeland stellen
voor m.i.v. 1 januari a.s. de huidige
subsidiergeling voor de Openbare
leeszalen en bibliotheken in Zeeland
in te trekken en te besluiten aan deze
van rijkswege gesubsidieerde leeszalen
m.i.v. 1 jan. '57 een jaarlijkse bijdrage
te verlenen ten bedrage van een derde
van de over het betrokken jaar aan
die instellingen verleende rijkssubsi
die.
Voorts wordt voorgesteld aan de in
stellingen die de lectuurvoorziening op
het Zeeuwse platteland behartigen,
voor deze lectuurvoorziening een jaar
lijkse bijdrage te verlenen van 50 pet
van de over dat jaar verleende rijks
subsidies.
Tenslotte wordt voorgesteld voor
het leidinggevend werk ten behoeve
van de lectuurvoorziening op het plat
teland aan de door G.S. erkende pro
vinciale organisaties die op dit terrein
werkzaam zijn een bijdrage te verle
nen van ten hoogste f 4.000 per jaar.
Dit bedrag zal ellc jaar door G.S. over
deze organisaties worden verdeeld.
Ingezonden mededeling (adv.)
De inspecteur van de Domeinen te Goes heeft gistermorgen bij in
schrijving zestien Meteor-straaljagers verkocht.
Aanvankelijk bestond er in verschillende kringen wel belangstelling
voor zo'n snelheidsvogel tegen een zacht prijsje, maar toen bekend
werd, dat de Meteors ter plaatse op het vliegveld Woensdrecht moes
ten worden gesloopt, bleef de inschrijving beperkt tot een negental
serieuze gegadigden. Hoogste inschrijver bleek tenslotte de firma
Bungener te Badhoevedorp, die de zestien straalvliegtuigen kreeg
voor het hoogste bod 25.600,wat 1.600,per toestel betekent, ging.
Wegens het bereiken van de pen
sioengerechtigde leeftijd zal ir. C.
Koopman, directeur van het verede-
lingsbedrijf van landbouwgewassen
van het centraal bureau te Hoofddorp,
op 31 december zijn functie neerleg
gen. In een op 19 december in Amster
dam te houden algemene vergadering
van het centraal bureau neemt hij af
scheid van deze organisatie.
In 1922 begon hij een veredelings-
en fruitteeltbedrijf te Zierikzee, dat
in 1937 werd overgenomen door de
nationale coöperatieve aan- en ver
koopvereniging voor de landbouw
„Centraal Bureau" g.a. te Rotterdam.
Ir. .Koopman werd belast met het ver-
edèlingswerk van deze organisatie. Be
halve op het terrein van de planten
veredeling is de scheidende directeur
steeds werkzaam geweest in het orga
nisatieleven.
Tot zijn opvolger is benoemd dr. ir.
C. Mastenbroek, thans adjunct-direc
teur van het bedrijf.
Dr. Mastenbroek is voorzitter van de
werkgroep aardappelen van de Neder
landse kwekersbond en van de vereni
ging van aardappelkwekers in Noord
en Zuid-Holland en verder maakt hij
deel uit van het bestuur der Neder
landse plantenziektenkundige vereni-
DULLES, DE AMERIKAANSE MI
NISTER van buitenlandse zaken heeft
op een persconferentie medegedeeld
te verwachten dat de Navo-topconfe-
rentie het Noord-Atlantisch overleg
zal versterken en uitbreiden. Hij
sprak verder de hoop uit dat derge
lijk overleg een gewoonte zal worden.
De Navo, zei Dulles, heeft meer een
heid en buigzaamheid nodig om het
hoofd te kunnen bieden aan de eco
nomische, politieke en ondermijnings
oorlog van de Sowjet-Unie.
Deze woorden uit de mond van de
Amerikaanse minister van buitenland
se zaken klinken misschien op het
eerste gezicht veelbelovend. Toch is
men wellicht geneigd de uitlatingen
van Dulles te beschouwen als het
uiten van holle leuzen. Immers, de
minister betoogt dat meer eenheid
nodig is i.v.m. het communistische
streven naar vergroting van macht
een streven, waarvoor men niet ge
noeg oog kan hebben doch de po
litiek, die Dulles in de afgelopen jaren
heeft gevoerd is bepaald geen voor
beeld van het effectief bestrijden van
het communisme. Af en toe worden
wat lompe pogingen daartoe aan
gewend, doch op het diplomatieke
vlak boekt Dulles welhaast meer fla
ters dan successen.
Men zie de ontwikkeling in Indo
nesië. Toen in de Verenigde Naties
de resolutie in stemming kwam t.a.v.
Nieuw-Guinea, onthield de Ameri
kaanse gedelegeerde zich van stem
ming. Dat heeft hij natuurlijk niet
op eigen houtje gedaan. Dulles had
bepaald, dat de vertegenwoordiger
van de V.S. officieel geen standpunt
zou innemen.
Laat
Wat nadien in Indonesië is ge
beurd, is bekend. Dulles heeft daar
over weer het woord gevoerd en ver
klaard dat de toestand in Indonesië
is verslechterd.
Dat wist iedereen. Ook was het
bekend dat de communisten en hun
vakbonden de leiding hebben geno
men bij het bezetten van Nederland
se eigendommen en het organiseren
van wanordelijkheden.
„Ik maak mij daar ongerust over",
heeft Dulles verklaard en daarna
bood hij Amerikaanse bijstand aan om
Indonesië uit de impasse te helpen.
Het is natuurlijk goed bedoeld, maar
wat denkt Dulles dat hij zal berei-
houding heeft Soekarno c.s. de moed
gegeven om t.a.v. de Nederlanders de
remmen van moreel, fatsoen en men
selijkheid los te gooien.
Dulles wil meer eenheid, maar hij
toont in de praktijk niet steeds de wil
daartoe.
Geen succes
Prins Wan, speciale vertegenwoor
diger van de V.N., belast met het
onderzoek van de Hongaarse kwes
tie, heeft bot gevangen, zowel bij da
Russen als bij de Hongaren. De prins
had inlichtingen gevraagd over de
gevangenen en over de berichten over
deportaties van Hongaren naar da
Sowjet-Unie. De Russen deelden
Wang mede: „Onze regering gaat deze
ken. Hij biedt bijstand aan. Dat kankwestie niet aan", de Hongaren ver-
betekenen dat de V.S. zijdelings in
het conflict worden betrokken.
Die bijstand kan sympathie of anti
pathie verwekken. En dan is het heel
vreemd, dat dezelfde Dulles, die zijn
vertegenwoordiger in de V.N. blanco
liet stemmen, zich nu met het geval
gaat bemoeien door bijstand aan te
bieden. Zou het ook zo zijn, dat Dul
les zich ervan bewust is geworden,
dat in Indonesië communistische
krachten aan het wroeten zijn gesla
gen? En beseft de Amerikaanse mi
nister dan nu dat die krachten een
gevaar kunnen gaan vormen voor de
vrijheid die Dulles voorstaat?
Hij had dit eerder moeten beden
ken en in de V.N. een minder slappe
houding moeten aannemen. Juist deze
klaarden:
zaak, die
delen".
„Dit is een binnenlandse
alleen wij moeten beoor-
Resolutie
In de Ver. Naties is een resolutie
over Algerië aangenomen. Het doel
van die resolutie is de oplossing van
het Algerijnse probleem te vergemak
kelijken. Uitgesproken wordt dat „elk
geschikt middel" moet worden aan
gegrepen om tot een oplossing te
raken.
Deze resolutie brengt waarschijnlijk
weinig ol geen verandering in de toe
stand. Wij hebben, zeggen de Fran
sen, een „raamwet" voor Algerië. En
wie zegt, dat dit geen „geschikt mid
del" is?
v
