DJAKARTA GISTEREN RUSTIG
Geen nieuwe maatregelen
Nederlanders pakten kostbare
bezittingen in
Ged. Staten teleurgesteld ovër
houding commissie van dertien
Een boulevard in Breskens
Indonesisch personeel nam
de banken over
Navo-raad bezon zich op
situatie in Indonesië
Wijst Zuid-Slavië militaire
hulp van Amerika af
PROTESTANTS-CHRISTELIJK DAGBLAD VOOR ZEELAND
J
Nederland wil geen
gewapende actie
„Thor" met succes
gelanceerd
Woensdag spreekt
Soekarno
Verklaring van Soebrandio
Alle werkloze: Nederlanders
moeten repatriëren
Nogmaals proef
met „Atlas"
Eisenhower weer
naar Washington
Koningin en prinsessen
naar Londen
DE BILT ZEGT:
Enkele buien.
Weer betogingen
op Cyprus
De deur is nog niet
gesloten
Boerderij afgebrand
in Eldrik
Nota aan Prov. Staten
Auto tegen boom;
Goesenaar gedood
Auto in 't water;
Moeder en zoon
verdronken
Hoofdkantoor: L. Vorststraat 80, Goes
TeL (01100 2438: bij geen gehoor:
Hoofdred. (01100) 2503; Chefred.
(01100 3991; Adv. (011001 2970; giro
274289 Bykantoren: Middelburg: Kor
te Noordstraat 35 Tel (01180) 2009;
Vlissingen: Coosje Buskenstr 27, Tel.
(01184) 3326; Terneuzen: Dijkstr 26-28
Exploitatie:
Oosterbaan Le Comtre N.V.. Goes.
Abonnementsprijs 0.56 per week,
ƒ2.40 per maand, f7.— per kwartaal.
Losse nummers 13 cent.
Advertentieprijs 24 cent per n«-m.
Rubriek Kabouters 10 cent per woord.
Zeeuwsch Dagblad
VOOR DE TENT
Zie pagina 2
13e Jaargang No. 3879
Hoofdredacteur: K HAGODKT
Directeur jacq de Smit Maandag 9 december 1957
Op- en ondergang van Zon en Maan;
Dinsdag: Zon op 8.37 u., onder 16.28
u. Maan op 20.29 u., onder 10.43 u.
Hoogwater dinsdag 10 dec.:
Vlissingen: 3.34 u. 2.14 m., 15.57 u. 2.17
m. Terneuzen: 4.06 u. 2.28 m., 16.27 u.
2.31 m. Wemeldinge: 5.24 u. 1.79 m.,
17.42 u. 1.89 m. Zierikzee: 5.08 u. 1.53
m., 17.29 u. 1.63 m.
Buitenlandse hulp voor
evacuatie
De bekende reder en burgemeester van
Napels, Achille Lauro, heeft voorgesteld
twee oceaanschepen van 20.000 ton be
schikbaar te stellen voor evacuatie van
Nederlanders uit Indonesië.
Verzoek tot boycot Ned.
schepen en vliegtuigen
Radio-Djakarta heeft bekend ge
maakt, dat in antwoord op een
beroep van de Indonesische vakbond
van havenarbeiders de internatio
nale federatie van Arabische vakbon
den haar leden heeft verzocht alle
Nederlandse schepen en vliegtuigen
te boycotten.
Dr. J. H. van Royen
De Nederlandse ambassadeur in de
Verenigde Staten, dr. J. H. van Roijen,
heeft in Washington verklaard, dat
Nederland zeker geen gewapende ac
tie tegen Indonesië zou ondernemen,
indien dit kon worden voorkomen.
Vragen beantwoordend voor een
forum in een televisieprogramma
voegde hij hieraan toe: wij zijn zeker
niet voornemens westelijk Nieuw-
Guinea af te staan.
Zelfs indien de Nederlanders het ge
bied aan Indonesië zouden afstaan zou
dit niet de betrekkingen verbeteren,
zo zei hij.
Het vraagstuk van opneming van
46.000 Nederlanders zou „zeer moei
lijk" op te lossen zijn.
Hij zei dat president Soekarno „een
groot opportunist en een groot dema
goog" zijn land naar het commu
nisme voerde met zijn opvatting van
zogenaamde democratie.
Het Amerikaanse departement van
de luchtmacht heeft bekend gemaakt,
dat er zaterdagmiddag een raket met
middelbare reikwijdte van het type
„Thor" met succes van het proef-
terrein van Cape Carnaval is afgescho
ten. De „Thor" heeft een reikwijdte
van ongeveer 2400 km. De raket is
even voor het doel terechtgekomen.
In dc Indonesische hoofdstad, die deze week getuige is ge
weest van een staking van 24 uur en een aantal „overnemin
gen" van Nederlandse bedrijven voor Indonesische arbeiders,
was het zondag rustig. Er waren geen bekendmakingen van
nieuwe maatregelen tegen Nederland. Vele Nederlanders ge
bruikten deze dag om kostbare bezittingen te pakken voor het
geval zij binnenkort zouden moeten vertrekken.
Zondagavond was er onzekerheid over de status van de Neder
landse banken, die arbeiders zaterdag tot Indonesisch eigendom had
den verklaard nog geen twaalf uur nadat het kabinet verklaard had
eigenmachtige acties te betreuren.
Er heerste voorts onzekerheid onder
der Nederlanders over vragen betref
fende spoedige repatriëring.
Uit Bogor, ca 65 km ten zuiden van
Djakarta, is gemeld, dat Indonesische
studenten van de landbouw-faculteit
daar het proefstation van het Algemeen
Landbouw Syndicaat hadden overgeno
men.
Volgens berichten uit oost-Java hadden
Nederlandse planters met hun gezinnen
enige ondernemingen in die provincie
verlaten.
K.P.M.-schepen
Uit verscheidene plaatsen werden be
richten ontvangen over verijdelde po
gingen van KPM-schepen om naar bui
tenlandse havens te varen.
De passagiers van het schip „Kasim-
bar" dwongen de kapitein en de Ne
derlandse bemanning naar Balikpapan
op Oost-Borneo te varen in plaats van
koers te wijzigen naar Singapore.
Volgens de berichten moesten de pas
sagiers dwang uitoefenen voordat de ka
pitein aan hun verzoek voldeed.
In Surabaja gaven de plaatselijke au
toriteiten alle Nederlandse schepen de
opdracht in de haven te blijven.
Luitenant-kolonel Ahmad Hussein,
De Indonesische minister van buiten
landse zaken, Soebandrio, heeft te Sai
gon verklaard, dat er nooit sprake van
was geweest alle Nederlanders in In
donesië uit het land te wijzen. „Maar w«
hebben besloten alle Nederlanders die
niet werken te laten repatriëren, uit pro-
Met het Amerikaanse intercontinentale
ballistische projectiel, de „Atlas", waar
mee tot nu toe tweemaal zonder succes
een proef is genomen, zal binnen tien
dagen nogmaals een proef genomen wor
den, aldus is in Washington meegedeeld.
Diplomatieke waarnemers in Washing
ton zijn van mening, dat als deze nieuwe
pro ,f met de „Atlas" het „uiterste wa
pen" van de Amerikaanse luchtmacht
vóór de komende topconferentie van de
NAVO genomen wordt en slaagt, dit het
moreel van het westen aanzienlijk zal
versterken.
In Amerikaanse regeringskringen
vertrouwt men er op dat president
Eisenhower de komende topconferen
tie van de NAVO, die deze maand
in Parijs gehouden zal worden, zal
kunnen bijwonen.
President Eisenhower neemt op het
ogenblik rust op zijn boerderij te
Gettysburg, maar zal vandaag waar
schijnlijk weer naar Washington terug
keren. Men zal hem dan onderzoeken
teneinde te kunnen vaststellen of hij
geheel genezen is van de lichte „be
roerte" die hij op 25 november heeft
gehad.
0 Japan en Indonesië hebben een memO'
randum inzake de herstelbetalingen ge-
tekend, zo is te Djakarta bekendgemaakt, ljjke wind,
test tegen de houding van de regering
van Den Haag in de kwestie West-Irian".
De Indonesische regering heeft nog
geen maatregelen genomen voor de eva-
kuatie van de 5000 Indonesiërs in Neder
land, maar zij is op alles voorbereid, ver
klaarde hij.
De minister werd gevraagd, of de eco
nomische toestand van Indonesië niet
ernstiger dreigt te worden als gevolg van
de moeilijkheden die de Nederlanders
worden berokkend en of dientengevolge
de positie der communisten niet sterker
wordt. Hij antwoordde: „De huidige ge
beurtenissen zijn niet door een buiten
landse ideologie uitgelokt. Het is een
daad van het Indonesische nationalisme.
De regering bestrijdt het communisme
door de levensstandaard van het volk te
verhogen.
H. M. de Koningin en de prinses
sen Beatrix en Irene zullen zich tegen
het einde van de volgende week naar
Londen begeven ter bijwoning van
het huwelijk van Ann Abel Smith, de
kleindochter van prinses Alice. De
bruid verbleef in de oorlogsjaren in
Canada, waar haar grootvader, nu
wijlen de graaf van Athlone, gouver
neur-generaal was en daar hebben de
prinsessen haar leren kennen.
Prinses Irene zal bij het huwelijk,
dat zaterdag 14 december wordt vol
trokken, bruidsmeisje zijn. De ko
ningin en de prinsessen, die te Londen
in Kensington Palace zullen logeren,
zullen maandag 16 december naar
Nederland terugkeren.
Opklaringen maar plaatselijk ook
enkele buien. Lagere temperaturen dan
gisteren. Matige tot krachtige en langs
de kust af en toe harde noordweste
commandant van midden-Sumatra, heeft
een decreet uitgevaardigd, waarbij alle
schepen wordt verboden op dit ogenblik
de haven van Padang te verlaten.
Verder zijn er enkele berichten ontvan
gen over gevallen van „overneming" in
Bandung, Tasikmalaya en in West-Java.
Zondagavond werd bekendgemaakt,
dat president Soekarno volgende week
woensdag naar Surabaja zal reizen om
een massabijeenkomst, georganiseerd
door het plaatselijke „bevrijdingscomité
voor west-Irian" toe te spreken.
Italië achter Nederland
Naar in gezaghebbende kringen te
Rome wordt vernomen, wil Italië
graag zijn solidariteit met Nederland
met het oog op de toestand in Indone
sië tonen. Wat evenwel de hulp be
treft, welke de Navo Nederland in
deze kwestie zou kunnen geven, toont
men zich in de Italiaanse hoofdstai"
De op Nederlands verzoek bijeengeko
men permanente raad van de Noordat-
lantische Verdragsorganisatie heeft zich
ernstig over de situatie heraden.
Na afloop van de zitting werd officieel
medegedeeld, dat het vraagstuk Indone
sië, dat door de Nederlandse gedelegeer
de werd uiteengezet, thans aan een on
derzoek door de vijftien ledenlanden
van het Atlantisch verdrag wordt onder
worpen.
Griekse ontwerpresolutie
inzake Cyprus
Griekenland heeft bij de V.N. een
ontwerp-resolutie ingediend, waarin de
wens wordt uitgesproken, dat „de be
volking van Cyprus de gelegenheid
krijgt om door toepassing van het zelf
beschikkingsrecht haar eigen toekomst
te bepalen.
Spoorwegramp van Lewisham
eiste 93 mensenlevens
Het aantal mensen dat bij de trein
ramp van Lewisham om het leven is
gekomen is nu definitief vastgesteld
op 93. Spoorwegfunctionarissen ver
klaarden, dat men er absoluut zeker
van is dat er geen lijken meer onder
de wrakstukken van de treinen liggen.
Het aantal gewonden bedraagt 177;
110 van hen zijn ernstig gewond.
Verscheidene personen zijn zondag
gewond bij een betoging van Griekse
Cyprioten in het dorp Asha ten oos
ten van Nicosia. De politie dreef de
betogers door middel van traangas en
gummistokken uiteen.
De betoging volgde op een herden
kingsdienst voor een Griekse cyprioot,
die door de Eoka zou zijn gedood;
Verder zijn op Cyprus door de
Eoka pamfletten verspreid, waarin de
Griekse Cyprioten worden opgeroepen
bij het begin van het debat in de
Verenigde Naties ove: Cyprus een
staking van 24 uur te houden.
0 Mevrouw Lore Staimer, een dochter
van president Wilhelm Pieck van oost-
Duitsland, ls benoemd als eerste Oost-
duitse ambassadeur in Zuid-Slavië.
Soebandrio
De Indonesische minister van bui
tenlandse zaken, mr. Soebandrio, heeft
bij zijn terugkeer in Djakarta gezegd,
dat hij niet kon begrijpen, waarom
de Navo de crisis tussen Indonesië
en Nederland zou moeten bespreken.
Hij zei, dat de deur nog niet geslo
ten is voor een vreedzame oplossing
van het geschil inzake West-Irian,
doch voegde eraan toe, dat het nu
geheel aan de Nederlandse regering
was het initiatief te nemen.
Op een vraag over het Nederland
se verzoek aan de Navo zei de mi
nister: Indien de Navo wordt betrok
ken in een Aziatische kwestie, zou dit
lichaam een precedent scheppen, dat
een zeer slechte uitwerking in heel
Azië zou hebben.
Tijdens de storm, die gistermorgen in
de Achterhoek woedde, is tegen kwart
voor acht brand uitgebroken in de boer
derij van de heer J. G. H. P. te Eldrik.
Hoewel de brandweren van Doesburg en
Doetinchem vrij snel aanwezig waren,
konden zij weinig tegen de vuurzee, aan
gewakkerd door de felle stormwind, uit
richten. Zowel het woonhuis als de schu
ren brandden tot de grond toe af. Zeven
koeien en zeven varkens kwamen in de
vlammenzee om. De totale inboedel, de
landbouwwerktuigen, alsmede 20 vrach
ten hooi en stro, zomede de gehele graan
oogst gingen verloren. Zowel gebouwen
als inboedel waren tegen brand verze
kerd.
Nieuwe partij in Frankrijk
In Parijs is een nieuwe links-socia
listische partij gevormd, die zich ba
seert op een politiek van neutraliteit
en anti-militarisme.
Zij noemt zich het verbond van
links-socialisten en is een samensmel
ting van links georiënteerde splinter
partijen, die geen vertegenwoordigers
in het Franse parlement hebben.
Naar in welingelichte Zuid-Slavi
sche kringen te Belgrado wordt ver
nomen zou president Tito in een
onderhoud met de Amerikaanse am
bassadeur Riddleberger militaire hulp
van de V.S. hebben afgewezen. Zowel
van officiële Amerikaanse als van
Zuidslavische zijde heeft men op dit
bericht geen commentaar willen
geven.
In doorgaans betrouwbare kringen
in de Zuidslavische hoofdstad acht
men het evenwel onwaarschijnlijk, dat
Tito speciaal militaire hulp zou heb
ben afgewezen, daar Zuid-Slavië de
Een kijkje in Frankfort, waar voor
het komende Kerstfeest de bomen
met treinladingen in de stad wor
den gebracht om van de losplaats
naar de verkooppunten te worden
gebracht..
Gedeputeerde Staten van Zeeland hebben in een afzonderlijke nota
de Provinciale Staten een overzicht gegeven over hetgeen in het af
gelopen jaar door Ged. Staten is verricht in verband met het „Drie
eilandenplan" en „Deltaplan". In deze nota wijzen zij op het aannenfcn
van de Deltawet door de Tweede Kamer en memoreren het in het
wat sceptisch. Men ziet n.l. niet hoe»even roepen van de „Werkgroep Deltazaken Zeeland" een naar het
MlSfbondgenootschap ka^ wor-i00^ van Ged. Staten gelukkige maatregel omdat een doublure van
den opgelost. Preeds bestaande diensten werd vermeden.
Ged. Staten hebben ernaar gestreefd
contacten te leggen met anderen. Zo
hebben zij besprekingen gevoerd met
prov. besturen van Noord-Brabant en
Zuid-Holland.
BESPREKINGEN
Het doel van deze besprekingen is,
na te gaan, welke vraagstukken ge
meenschappelijk ter hand dienen ta
worden genomen en op welke wijza
tegenstellingen kunnen worden opge
lost.
Zo is het voor Zeeland van groot
belang, dat de besetaande mogelijk
heden van landaanwinning ten volle
worden benut. Met dit standpunt is
echter de gedachte aan het scheppea
van een zo groot mogelijk „zoet"
Zeeuws meer niet wel verenigbaar.
Eveneens is het zaak, dat belangrijke
bronnen van bestaan, als de oester- en
mosselcultuur behouden blijven.
TELEURSTELLING
In de nota aan de Provinciale Staten
hebben Ged. Staten voor de eerste
maal hun mening gegeven over de om
mezwaai van de „Commissie van Der
tien" bij de proefnemingen voor een
oestercultuur in het afgesloten Veerse
Gat.
Zij spreken nl. in de nota er hun
teleurstelling over uit, dat door bepaal
de belanghebbenden het uitvoeren van
de proeven in het Veerse Gat onge
wenst wordt geacht. Het college Is van
mening, dat deze afwijzende houding
op foutieve inzichten berust en spreekt
het vertrouwen uit, dat de regering
haar standpunt ten aanzien van de
proeven in het Veerse Gat zal hand
haven en bij de uitvoering van het
Drie eilandenplan daarmede rekening
zal doen houden.
BOULEVARD
In hun uitvoerige nota wijzen Ged.
St. op de zeer nadelige gevolgen wel
ke de verplaatsing van de veerhaven
te Breskens met zich mee zal brengen
voor de plaatselijke middenstand en dat
als compensatie werd aangedrongen
op de aanleg van een boulevard van
zéér bescheiden afmetingen met enige
hooggelegen bouwterreinen daarachter,
lopende van de nieuwe veerhaven naar
het dorp Breskens.
Het maken van de boulevard te Bres
kens zou op eenvoudige wijze gecombi
neerd kunnen worden met de noodzake
lijke verzwaring van de zeewering tussen
de haven van Breskens en de nieuwe
Veerhaven.
AANVULLINGEN
Om te voorkomen, dat in werkelijk
heid van de door ieder gewenste moge
lijkheid van het uitbuiten van het Delta
plan in feite niets terecht zal komen
door een te begrijpen angst bij de centra
le overheid voor onoverzienbare finan
ciële consequenties tengevolge van het
toegeven aan de door de provincie ge
wenste aanvullingen, hebben Ged. St. een
schrijven gericht tot de „deltacommissie
van de Tweede Kamer", waarin een glo
baal overzicht wordt gegeven van de
kosten van dergelijke aanvullingen.
Volgens het oordeel van Ged. Staten
zullen de „aanvullende werken" die
nen te bestaan uit: a. het op sommige
plaatsen combineren van dijkverhogin
gen met boulevard-aanleg (of verbe
tering) f 2.000.000,b. concentratie
en verbetering van bestaande haven
tjes f 4.000.000,c. extra maatregelen
voor het behoud van de door de zee
bedreigde natuurgebieden t.w. duinen
op Walcheren en in Zeeuwsch-Vlaan-
deren f 8J100.000,
Ten aanzien van het scheppen van
nieuwe recreatie-gebieden merken
Ged. Staten in deze brief nog op, dat
ook daarvoor belangrijke geldsbe
dragen nodig zullen zijn. Ter oriën
tatie delen zij mede, dat voor het
scheppen van recreatie-mogelijkhe
den in het Drie eilandengebied naar
raming een bedrag van f 5.000.000,
nodig zal zijn.
INDUSTRIALISATIE
In hun nota aan Provinciale Staten
wijzen Ged. Staten bovendien op de
belangrijkheid van verdergaande in
dustrialisatie, want van niet geringe
importantie acht men het tot ontwik
keling brengen van het Wester-Schel-
de-bekken, waarbij in het bijzonder
wordt gedacht aan de kanaalzone in
Zeeuwsch-Vlaanderen en aan het Zuid
Sloe, op Walcheren
COMMISSIES
Op initiatief van Ged. Staten heb
ben de gemeenten, gelegen aan het
Veerse Gat en/of de Zandkreek een
commissie ter bestudering van de ont
wikkeling van het Drie eilandenplan
ingesteld. Bovendien hebben Ged. Sta
ten besloten tot het instellen van een
commissie voor de schaal- en schelp
dierencultuur als gevolg van de afslui
ting van Oosterschelde en Grevelin-
gen.
Militaire N.A.V.O.-
conferentie in maart
De secretaris-generaal van de N.A.
V.O., Paul Henri Spaak, heeft in Lu
xemburg verklaard, dat in maart 1958
een militaire N.A.V.O.-conferentie zal
worden gehouden „ter bestudering van
alle hervormingen en wijzigingen die
op het gebied van strategie en bewa
pening nodig zijn".
Aan de Drentse hoofdvaart te Ha-
velte is zaterdagmorgen een auto met
vier inzittenden door tot nog toe on
bekende oorzaak tegen een langs de
weg staande boom gebotst. Aangezien
niemand het ongeluk heeft zien ge-*
beuren, en de inzittenden nog niet
gehoord konden worden, vermoedt
men dat de storm bij dit ongeluk een
rol heeft gespeeld.
De bestuurder van de auto, T. N.
uit Oudewater en twee der inzitten
den A. H. en H. H., twee broers uit
Nijkerkerveen, werden zwaar gewond.
De vierde inzittende, H. Hoogendoorn
uit Goes, studerende in Utrecht, kwam
om het leven.
Te Uffelte, gemeente Havelte is zater
dagmorgen een auto met zeven inzitten
den in de Drentse hoofdvaart terechtge
komen. De bestuurder W. B. uit Leer
broek, chauffeur van beroep, is doordat
de wagen slipte de macht over het stuur
kwijt geraakt met het gevolg, dat de auto
in het water dook. Toen omwonenden te
hulp snelden, waren reeds vijf inzitten
den uit de wagen gekropen. Toen de
chauffeur B. op het droge was gebracht
en bemerkte dat zijn echtgenote en zijn
Zevenjarige zoontje nog in de wagen
moesten zijn, is hij direct weer te water
gesprongen om te trachten beiden nog te
redden. Het mocht evenwel niet baten.
Wel heeft men nog lange tijd kunstma
tige ademhaling toegepast, maar de le
vensgeesten bleken bij beiden reeds ge
weken te zijn.
0 Veertien Nederlanders, die met een
toestel van de Garuda Indonesian Air
ways uit Djakarta zaterdagmorgen in
Singapore zijn aangekomen, verklaarden
aan verslaggevers dat de situatie in In
donesië iets rustiger schijnt te zijn ge
worden.
Bij het nationale monument in Am
sterdam zijn zaterdagmorgen de gevalle
nen van de divisie „7 december" her
dacht. Generaal-majoor A. V. van de
V.S. reeds een jaar geleden heeft i Wall Bake, commandant van de onlangs
laten weten, dat het dergelijke steun J heropgerichte divisie, hield bij deze 'streeks toezicht van het Indonesische mi
met meer nodig had. plechtigheid een toespraak. lltaire commando in dit gebied geplaatst
0 Volgens te Djakarta mtvangen be
richten zijn alle Nederlandse onderne
mingen in noord-Sumatra onder recht-