Onmacht
Vergeten
Dit jaar zullen circa 85.000
nieuwe woningen klaar komen
Maar volgende jaren schijnen
minder rooskleurig dank zij
de bestedingsbeperkingen, etc
De „Nachtwacht" verhuisde
Fabrieken in Brabant
ontslaan personeel
Vliegtuigen met A- en H*
bommen boven ons land
Slagers verlagen prijzen
Geruchten over de N.O.V.I.B
Vragen aan de
minister
Felle brand te Schiedam
Dr J. M. van der Linden
bijzonder hoogleraar
te Utrecht
Schopte vader zijn
zoontje dood
RPS en de lening
voor woningbouw
Alledagkerk honderd
keer in de ether
Moeilijkheden bij
afzet van vet
Donderdag 5 december 1957
ZEEUWSCH DAGBLAD
Pagina 3
TOEN, NU EEN JAAR GELEDEN,
het grote onrecht in Hongarije ge
schiedde, kwam over de wolken der
wereld en ook over ons volk, bij alle
bereidheid tot hulp, een gevoel van
machteloosheid. Er gebeurde iets ver
schrikkelijks en men kon niets doen...
Thans is van iets dergelijks sprake,
nu in Indonesië allerlei dingen gebeu
ren, die groot leed over velen brengen,
terwijl wij niets kunnen doen.
Hier worden als we de berichten
goed begrijpen enige tienduizenden
van onze landgenoten feitelijk overge
geven aan hongersnood. Immers
eten en drinken te leveren wordt hun
geweigerd. Zelfs worden de gewone
huisvoorraden bij hen weggehaald. En
wat zal er meer geschieden? De tele
foon is afgesneden, zelfs van de di
plomatieke vertegenwoordigers.
Nieuws komt slechts schaars en frag
mentarisch door.
Wij kunnen woorden van deelne
ming spreken.
Maar daar zijn we er niet mee.
Immers tienduizenden landgeno
ten verkeren in nood. En nog eens een
{tantal tienduizenden hier, verwanten
Van de afgeslotenen, verkeren in een
martelende onzekerheid en grote zorg.
Het is uiteraard nodig, dat met be
leid wordt opgetreden.
Welke geschillen er mogen zijn, het
moet toch mogelijk zijn, dat op korte
termijn de zekerheid wordt gekregen,
flat Nederlanders, die in Indonesië zijn,
Voedsel en verzorging krijgen, dat zij
zich naar de havenplaatsen kunnen
begeven en dat ze vandaar door een
Vloot, die eventueel uit andere dan
Nederlandse schepen kan bestaan,
worden afgehaald. Het gaat en in
het licht daarvan kan men over an
dere zaken zwijgen over de naakte
levens van tienduizenden mannen,
Vrouwen en kinderen.
IN „TROUW" loopt een belang
wekkende serie artikelen over de
„Randstad Holland" en de groei van
de bevolking daarvan, met alle be
nauwenis, die dat geeft.
Het trof ons, dat één artikel, op
donderdag 28 november, dat als on
dertitel voerde: „zuigkracht wordt
steeds sterker", als één der jongste
oorzaken daarvan noemt de bouw en
het in de vaart brengen van super
tankers. Dit zal bepaalde industrieën
weer sterker naar de havens toe
trekken, zegt de schrijver. En dan
volgt:
„Er zijn maar enkele havens, in
ons land, waar supertankers kun
nen aanleggen, zoals die aan de
Nieuwe Waterweg en aan het
Noordzeekanaal. Zonodig worden
die verbeterd."
Het treft ons, dat de schrijver niet
denkt aan de mogelijkheid, dat Zee
land met zijn Schelde, zeker bij „ver
betering" in de vorm van uitvoering
van het Sloeplan, eenzelfde mogelijk
heid op ruime schaal biedt, maar dan
buiten de „Randstad".
Misschien komt de schrijver nog tot
het aanwijzen van remedies voor de
beangstigende ontwikkeling. Mogen
we dan aandacht voor deze zaak
vragen?
Van handwerk naar techniek
In drunen, jarenlang het centrum
voor het goede handwerk in de schoe
nenbranche, heeft dezer dagen de
nieuwe technische school voor de
schoenindustrie haar deuren geopend.
Op de meer dan 40 jaar oude vak
school werd tot nu toe uitsluitend het
handwerk onderwezen.
In het nieuwe gebouw van deze
vakschool is een modern machinepark
opgesteld, ter waarde van twee ton.
Den Haag contra het
Landbouwschap
Het Landbouwschap heeft onlangs,
zoals wij gemeld hebben, in een brief
aan Gedeputeerde Staten van Zuid-
Holland de mening uitgesproken, dat
er nabij Den Haag geen „satelliet
stad" moet worden gevestigd, doch
dat de bevolkingsoverschotten moe
ten worden ondergebracht in reeds
bestaande steden, zoals b.v. Gouda en
Woerden.
B. en W. van Den Haag menen, dat
dit geen oplossing betekent, daar bij
de plannen voor een satelliet-stad
reeds rekening is gehouden met een
uitbreiding van de bestaande steden.
In een brief aan Gedeputeerde Staten
stellen B. en W. nu, dat de satelliet
stad juist is bedoeld voor het opnemen
van die mensen, die geen plaats meer
zullen kunnen vinden in de bestaan
de gemeenten.
Rechter in de arrondissements
rechtbank te Middelburg
Ter voorziening in een vacature van
rechter in de arrondissementsrecht
bank te Middelburg is door deze
rechtbank een lijst van aanbeveling
samengesteld, waarop in alfabetische
volgorde zijn geplaatst:
1. Mr. C. E. Coester, griffier van
de kantongerechten te Leeuwarden
en Heerenveen, tevens kantonrechter
plaatsvervanger te Leeuwarden en
Beetsterzwaag, 2. Mr. J. Meursing,
substituut-griffier bij de arrondisse
mentsrechtbank te Amsterdam en 3.
mr. A. W. Thöne, substituut-griffier
bij de arrondissementsrechtbank te
Rotterdam.
Amerikaanse troepensterkte
,in Japan verminderd
De sterkte der in Japan gelegerde
Amerikaanse strijdkrachten zal aan
het einde van dit jaar met 50.000 man
worden verminderd. Dit is woensdag
uit kringen die in nauw contact met
het Japanse ministerie van defensie
staan, vernomen.
Het effectief van de Amerikaanse
strijdkrachten in Japan wordt hier
door met meer dan vijftig procent in
gekrompen.
Volgens genoemde kringen zal de
Japanse regering binnenkort met de
Amerikaanse militaire autoriteiten te
Tokio onderhandelingen beginnen
over vermindering der Japanse bij
drage tot de kosten der defensie.
Naar verwachting zullen dit jaar bijna 85.000 woningen gereed
komen. Het Nederlandse volk kan uit dit cijfer de moed putten, dat
de bestrijding van de woningnood geen hopeloze zaak is, aldus de
memorie van antwoord aan de Tweede Kamer over de begroting van
Volkshuisvesting en Bouwnijverheid.
Hoewel de regering ook voor 1958 de opheffing van de woningnood als
centraal doel stelt, rijst de vraag of de wijziging welke zich in het laatste
halfjaar in de financiële omstandigheden heeft voltrokken, het mogelijk zal
maken in dat jaar zoveel woningen in aanbouw te nemen als voor een voort
gezette hoge produktie noodzakelijk zou zijn. De minister is op dit punt niet
optimistisch, omdat de krapte op de kapitaalmarkt en de hoge rentestand het
voor particulieren wel bijzonder bezwaarlijk maken tot de bouw van woningen
over te gaan.
Als de bouw in de particuliere sec
tor in 1958 inderdaad verstek laat
gaan, zal in 1959 met een niet onbe
langrijke daling van het aantal ge
reedkomende woningen rekening moe
ten worden gehouden.
Eigen woningbezit
De financieringsmoeilijkheden ma
ken, dat de verwachtingen van de re
geling bevordering eigen-woningbezit
voor het ogenblik niet gunstig zijn.
De minister acht een verhoging van
het in de regeling gestelde maximum
bedrag aan stichtingskosten van
f 30.000 tot f 40.000 voor een eigen wo
ning niet in overeenstemming met de
zin van deze regeling. Onderzocht zal
worden of bij een eventuele differen
tiatie van dit maximum rekening kan
worden gehouden met een bestaand
verschil tussen de gemiddelde grond-
kosten in de onderscheiden gemeente
klassen.
Bouwprijzen
De bewindsman acht een zekere da
ling van de bouwprijzen geenszins
denkbeeldig. De indruk bestaat, dat
als gevolg van een ontspanning op de
arbeidsmarkt een dalende tendens bij
de zogenaamde zwarte lonen valt waar
te nemen.
De minister is van mening, dat de
huren van woningwetwoningen, die
thans worden gebouwd, zeer hoog zijn.
Deze hoge huren zijn een gevolg van
de hoge rentestand, de hoge bouwkos
ten en een stijging van het woonpeil.
De recente stijging van de huurprij
zen van nieuwe woningen heeft het
effect van de 25 procent verhoging van
de huren der oude woningen reeds
weer overtroffen, ook als men slechts
rekening houdt met een rentevoet van
4% pet.
Ook lagere huren
Het peil van de woningwetwoningen
wordt door gemeenten en woning
bouwverenigingen in toenemende ma
te afgestemd op de maximum toelaat
bare eisen. De minister is voornemens
de gemeentebesturen te wijzen op de
noodzaak van een verantwoorde diffe
rentiatie in aanleg, inhoud en uitrus
ting der woningen. Naar zijn mening
ook woningen te bouwen met lagere
huurprijzen dan die welke thans voor
de nieuwste woningen moeten worden
moet het op deze wijze mogelijk zijn"
gevraagd.
Als men niet overgaat tot de bouw
van zulke woningen, die toch geheel
voldoen aan de normen, zal naar de
mening van de minister een toenemend
aantal arbeidersgezinnen verstoken
blijven van nieuwe woningen.
In Zeeland
Het woningtekort zal in sommige ge
bieden eerder kunnen worden opgehe
ven dan in andere. De nationale wo
ningtelling heeft aangetoond dat er
voornamelijk in de provincies Gronin
gen, Friesland en Zeeland, in het zui
ver agrarische deel van midden Neder
land en in de kop van Noord-Holland
vele gemeenten en zelfs hele gebieden
zijn, waar over ongeveer een jaar van
een statistisch woningtekort geen spra
ke meer zal zijn.
De problematiek in deze gebieden
zal zich dan beperken tot het doen
ontstaan van een woningreserve en
verbetering van de woningvoorraad.
In een deel van deze gebieden zal een
voortzetting van de woningbouw met
rijkssteun nodig blijven voor sociaal
noodzakelijke gevallen.
Verletbestrijding
De proeven voor het doorwerken bij
minder gunstige weersomstandigheden
hebben goede resultaten opgeleverd.
Op de betrokken werken werd circa
20 pet. meer geproduceerd dan zonder
speciale maatregelen het geval zou zijn
geweest. De bijdragen van het rijk
voor de proefnemingen bij de gesub
sidieerde werken beliepen 2 pet. van
de loonsom, de produktiviteitswinst
was circa 6 pet.
Huurbijslag bejaarden
Verwacht mag worden, dat thans op
korte termijn een herziening van de
inkomensgrenzen voor de toekenning
van een extra huurbijslag aan bejaar
den tot stand zal komen.
Het Tweede Kamerlid, de heer
Bakker, heeft aan de minister van
oorlog gevraagd:
Heeft de minister kennis genomen
van de mededeling van de Britse
minister van buitenlandse zaken, dat
Amerikaanse vliegtuigen geregeld
vluchten met atoom- en waterstof
wapens boven Engeland maken?
Heeft de minister ook kennis geno
men van de mededelingen van de
Amerikaanse generaal Power, dat
zulke vluchten „boven West-Europa"
plaats vinden?
Kan de minister mededelen, of
ook boven Nederland vluchten
plaatsvinden of hebben plaats ge
vonden van vliegtuigen, die van A-
en H-wapens zijn voorzien?
Zo dit niet het geval is, kan de
minister dan verzekeren, dat derge
lijke vluchten ook in de toekomst niet
zullen plaatsvinden?
Indien deze vluchten boven Neder
land plaatsvinden, kan de minister
dan mededelen, of zulke vluchten
plaatsvinden met toestemming van de
Nederlandse regering, en kan hij
mededelen, waarom de Staten-Gene-
raal daarvan niet op de hoogte is
gesteld?
In Leningrad heeft een filmstudio een
film vervaardigd, die de tocht naar
en de landing op de maan weergeeft.
Uit deze film hierbij twee beelden:
Boven: Het ruimteschip nadert de
oppervlakte van de maan, waarop
duidelijk een enorme krater zicht
baar is.
Onder: Twee leden van de beman
ning zetten voet op de maan. Rechts
is een van de drie landingspoten van
de raket zichtbaar.
Wilde zwijnen
In de Drunense duinen, het recrea
tie-oord tussen Drunen, Loon op Zand
en Udenhout, zijn wilde zwijnen ge
signaleerd. Tijdens een drijfjacht wist
de heer. H. Snelting (Eindhoven) een
kolos van 390 pond neer te leggen.
Ook in 1950 hielden zich in dit ge
bied wilde zwijnen op.
Is de minister niet van mening, dat
het vliegen met atoomwapens boven
dichtbevolkte landstreken reusachtige
gevaren met zich meebrengt voor de
veiligheid van zulke landstreken en
de mensen, die die bewonen?
Gistermorgen is te Schiedam brand
ontstaan in het pakhuispand Schie no. 11,
waarin een meubelindustrie is gevestigd.
Het vuur is vermoedelijk ontstaan bij
het aanmaken van de kachel in de lak-
spuiterij. Binnen een kwartier stond de
gehele bovenverdieping in brand. Aan
vankelijk kon de brandweer de vuur
haard moeilijk bereiken, maar toen een
maal de weg erheen was vrij gemaakt,
kon de brand met nevelblusser en stalen
op de babyspuit energiek worden aange
pakt.
Naar aanleicung van het vijfde eeuw
feest van de Evangelische Broederge
meente, dat te Zeist werd gevierd, werd
uit de kringen van de theologische fa
culteit te Utrecht en van het Zeister zen
dingsgenootschap de vraag geuit, of het
niet gewenst zou zijn de opleiding van
studenten aan dit seminarie meer dan
voorheen te integreren in de theologische
studie aan de rijksuniversiteit te Utrecht.
In de kringen van de faculteit te
Utrecht en van het zendingsbestuur heeft
men zich nader beraden over deze vraag
Het resultaat was, dat men unaniem be
sloot de nodige stappen te doen om te
komen tot de vestiging van een „bijzon
dere leerstoel".
Nadat de vereiste toestemming van de
Kroon was verkregen, werd een curato
rium van vijf leden benoemd. Het cura
torium heeft aan het Zeister zendings-
gestuur ter benoeming als bijzonder
hoogleraar voorgedragen dr. J. M. van
der Linde te Zeist. Dr Van der Linde
was reeds enkele jaren in Suriname be
last met de opleiding van de inheemse
predikanten bij de broedergemeente al
daar, na zijn repatriëring werd hij be
noemd tot algemeen secretaris van het
Zeister Zendingsgenootschap en hij leid
de tevens in Zeist van 1954 tot 1956 het
seminarie voor de Surinaamse studenten.
De nieuwe hoogleraar is 7 november
1913 te Utrecht geboren, hij promoveerde
in 1956 aan de rijksuniversiteit aldaar.
Bij Beckers' haardenfabriek te Bergen
op Zoom zijn thans in totaal zestig per
soneelsleden ontslagen. In deze fabriek
werken in totaal circa 550 personen die,
voor wat de rest betreft, zullen werken
in een verkorte werkweek, tot 24 uur.
Men wil deze verkorte werkweek toepas-
De rechtbank te Rotterdam heeft zich
gisteren andermaal beziggehouden met
de zaak tegen de 34-jarige fabrieksar
beider C. A. A. A. uit Rotterdam. Deze
zou op 1 juli j.l. zijn vierjarig zoontje
met de blote voet hebben geschopt, zodat
hét anderhalve meter verder tegen een
deurpost was terechtgekomen en huilend
bleef liggen. Later is het kind overleden
De officier van justitie eiste op 22 ok
tober een gevangenisstraf van twee jaar
met aftrek.
Het kwam toen niet tot een uitspraak,
omdat de rechtban' een nader onderzoek
gelastte.
De officier zag geen aanleiding tot een
andere conckrie te komen en handhaaf
de zijn eis.
Uitspraak op 10 december a.s.
sen tot 21 december. Ongeveer 100 ar
beiders vallen niet onder deze regeling.
Bij de Hudson sigarenfabrieken te
Roosendaal is per 1 januari ontslag aan
gezegd aan vijftig sigarenmakers.
Ook onder de zogenaamde pendelaars
zijn, voor zover bekend, thans de eerste
slachtoffers gevallen. Zeven en twintig
personen uit Breda en omgeving, werk
zaam bij een fabriek te Dordrecht, die
zich bezig houdt met het creosoteren van
spoorbiels is ontslag aangezegd.
Bij de N.V. Bierbrouwerij „De Drie
Hoefijzers" te Breda zijn twaalf man ont
slagen. Dit zijn Belgische arbeiders.
De N.V. Ijzer- en Kopergieterij v.h.
Gebroeders Touw te Breda heeft enige
tijd geleden aan negen arbeiders ontslag
aangezegd.
In verband met een verbetering
van het verwarmingssysteem in
het Rijksmuseum te Amsterdam is
ie Nachtwachtnaar een andere
zaal overgebracht. Daartoe werd
het schilderij uit de lijst gehaald
en via 'n noodluik in de Museum
straat neergelaten, vanwaar het
transport verder op wagentjes
ging. Op de foto een beeld van
het nachtelijk transport.
November heeft voor de spaarbanken
in het teken van de woningbouwlening
gestaan. Wel is geen aanwijsbare invloed
op het bedrag der inleggingen te bespeu
ren, maar de dagelijks opgenomen bedra
gen zetten hun reeds in oktober begon
nen stijging onverminderd voort tot de
stortingsdatum van de lening (15 nov.).
Daarna valt een duidelijke daling van
de dagelijks opgenomen bedragen waar
te ne"men, hoewel hetniveau hiervan
toch aanmerkelijk hoger is dan zonder
de invloed van de woningbouwlening
viel te verwachten. Per saldo werd bij de
R.P.S. 23,9 min gld meer opgenomen
dan ingelegd. Naar schatting werd in no
vember bijna 20 min gld aan de R.P.S.
onttrokken voor de woningbouwlening,
zo deelt de directie mede.
In de maand december zendt da
N.C.R.V. weer enkele malen een Ad-
ventssamenkomst uit, belegd door de
Stichting „Alle-dag-kerk". Op woens
dag 11 december, wanneer ds. Okke
Jager in de lunchpauze deze dienst
leidt in de Engels Hervormde Kerk
in Amsterdam, zal dit de honderste
samenkomst zijn, die door de N.C.R.V.
wordt uitgezonden. Dit feit zal niet
ongemerkt voorbij gaan; voordat da
dienst begint, geeft de secretaris
penningmeester van de Stichting Alle-
dag-kerk, de heer J. Ingwersen Jr,
in een interview enkele bijzonder
heden over het werk van de Stich
ting.
Witte raaf
Het Prov. Electriciteitsbedrijf van
Noord-Holland deelt mede, dat voor
de periode december 1957/januari
1958, uitsluitend als gevolg van een
daling van de brandstoffenprijzen, de
elektriciteitstarieven met ongeveer 2
procent worden verlaagd.
Naar aanleiding- van de daling der vee-
prijzen zijn, zoals bekend is, in het kader
Het bestuur van de NOVIB (Ned. org. voor Internationale Bijstand)
heeft op 29 november 1.1. de besturen van de aan de Novib deelne
mende organisaties uitgenodigd voor een interne en informele bespre
king, waarop de wijze van medewerking van deze organisaties punt
van overleg uitmaakte.
Ter informatie zijn aan de vergadering enkele cijfers medegedeeld,
over de stand van zaken op een bepaald moment, n.l. 12 november,
een datum waarop over de kosten een eindoverzicht kon worden
gegeven, over de inkomsten echter nog geenszins.
Zeer tot teleurstelling van het moderamen heeft één der aanwezi
gen het oirbaar geacht, deze cijfers onvolledig, foutief gerangschikt en
onjuist geïnterpreteerd aan een dagblad door te geven.
Hierdoor werd de indruk gewekt,
dat vrijwel alle inkomsten waren op
gegaan in kosten.
Aan het algemeen bestuur is thans
een cijferoverzicht gezonden, waaruit
blijkt, dat eind 1957 een bedrag van
ca. f 90.000 ter beschikking zal zijn, om
een begin te maken met de uitvoering
van projekten.
Het moderamen wil niet verhelen,
dat dit bedrag blijft beneden de aan
vankelijk gestelde verwachtingen, in
het bijzonder waar het de speciale
kaartenactie betreft.
Anderzijds ondervindt het uit alle
delen van het land en alle bevolkings
groepen dagelijks aanwijzingen, dat de
honderdduizend gulden, die zijn uitge
geven aan de nationale voorlichtings-
aktie, goed zijn besteed en reeds in '57,
maar zeker in sterkere mate in 1958
ook in financiële steun aan de NOVIB
tot uitdrukking zullen komen.
Op 19 december zal het bestuur in
een openbare vergadering aan het al
gemeen bestuur verslag uitbrengen en
voorstellen doen tot inteensievering
van de binnenlandse aktie en tot het
uitvoeren van projekten.
van het door de minister van economi
sche zaken gevoerde prjjsstabilisatiebe-
leid, in de afgelopen weken verscheidene
besprekingen gevoerd tussen het minis
terie van economische zaken en het be
drijfschap voor het slagersbedrijf over
de vleesprjjzen in de slagerij.
Tijdens deze besprekingen is naar vo
ren gekomen dat, naar de mening van de
minister van economische zaken, niet alle
slagers deze daling van de veeprijzen
voldoende in hun verkoopprijzen hebben
doorberekend. Van de zijde van het be
drijfschap voor het slagersbedrijf werd
in dit verband gewezen op de grote
moeilijkheden bij de afzet van vet als
gevolg van de vraag van de consumen
ten naar uitsluitend mager en fijn vlees,
alsmede de niet onbelangrijk mindere
opbrengst van nevenprodukten. Deze
moeilijkheden hebben er toe geleid dat
de slagers het verloop van de veeprijzen
trager volgen, zowel naar boven als naar
beneden. De concurrentie neemt echter
naar de mening van het bedrijfschap op
het ogenblik in verscheidene plaatsen
toe. Dat thans echter nog niet over de
gehele linie voldoende prijsverlaging
heeft plaats gevonden, wordt door het
bedrijfschap erkend en het is dan ook
bereid, die slagers die hun prijzen on
voldoende hebben aangepast aan de ge
daalde inkoopprijzen te adviseren dit als
nog onverwijld te doen.
Het overleg tusr.n het ministerie en
het bedrijfschap over de ontwikkeling
van de vleesprijzen wordt voortgezet.
De speciale politieke commissie van
de V.N. heeft dinsdag besloten de be
handeling van de kwestie der uitbrei
ding van de Veiligheidsraad weer voor
een jaar uit te stellen.
